درخت حوزه‌های تخصصی

عرفان و تصوف در ادبیات

ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
ادبیات جهان ادبیات و مطالعات بین رشته ای انواع ادبی حوزه های ویژه سبکها و جریانهای ادبی علوم ادبی قالب های شعر کلیات گونه های نثر
آموزش و گسترش زبان،خط و ادبیات فارسی ادبیات تطبیقی ادبیات کودک و نوجوان ادبیات و اینترنت تاریخ ادبیات ایران تاریخ ادبیات جهان تاریخ مطالعات ادبی ترجمه حافظ پژوهی خاورشناسی و ایرانشناسی خیام پژوهی زبان و ادبیات فارسی در خارج از مرزها زنان و ادبیات سعدی پژوهی شاهنامه پژوهی عرفان و تصوف در ادبیات فنون نگارشی مقاله مولانا پژوهی نظامی پژوهی
بررسی مفاهیم عرفانی و اصطلاحات تصوف در ادبیات جریانها و مکتبهای عرفان و تصوف عرفا و صوفیه عرفان مسیحی متون عرفانی و تحلیل عرفانی متون ادبی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۲۶۱ تا ۱٬۲۸۰ مورد از کل ۲٬۲۰۸ مورد.
۱۲۶۴.

بازتاب فرهنگ عامه در آثار محمدعلی بهمنی و حسین منزوی

نویسنده:
منبع: ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی بهار ۱۳۸۶ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: فولکلور فرهنگ عامه آداب و رسوم محمدعلی بهمنی حسین منزوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶۸ تعداد دانلود : ۱۱۶۳
این مقاله می کوشد ابتدا به پیشینة فرهنگ عامه، تعریف، منابع، تاریخچه و تأثیر آن در اشعار محمدعلی بهمنی و حسین منزوی (اعتقادها و باورها، ادبیات عامیانه، کنایه ها، گیاهان، جانوران، رسوم، علوم، افسانه ها و بازی ها) بپردازد و به این وسیله گامی در مسیر شناخت بیشترِ شعرِ این دو شاعر و فرهنگِ عامه، بردارد و در پایان از نوشته ها نتیجه گیری نماید.
۱۲۶۶.

«استاد شهریار، مرغ باغ معرفت»

نویسنده:
منبع: ادیان و عرفان سال چهارم پاییز ۱۳۸۶ شماره ۱۳

کلیدواژه‌ها: حقیقت شریعت طریقت عشق و عرفان رفان: معرفت علم عرفان

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تصوف و عرفان اسلامی عرفان ادبی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه عرفان و تصوف در ادبیات بررسی مفاهیم عرفانی و اصطلاحات تصوف در ادبیات
  3. حوزه‌های تخصصی ادبیات کلیات شخصیت ها شاعران معاصر
تعداد بازدید : ۱۵۵۱ تعداد دانلود : ۸۸۲
همه آن نیست که دانش برد انسان تا ماهدانشی هست که تا عرش برد انسان راآهن آلات تمدن نشود کز عرفان آدمی جلوه دهد جوهر جسم و جان را در این مقاله که حاصل مطالعات دقیق و موشکافانه دیوان فارسی شهریار ملک سخن پروری است، بینش های عارفانه شهریار و نگرش های عارفانه و عالمانه او به مراحل سیر و سلوک، نشان داده شده است. و تراوشات قلبی این شاعر ولایی در باب عرفان و معرفت به تصویر کشیده شده است. و در حد یک مقاله به اثبات رسیده است که؛ شهریار همچنان که در انواع موضوعات شعری حق مطلب را ادا کرده است، آن گاه که قدم در وادی بیکران عرفان و معرفت نیز نهاده است، تا قله قاف کشف و شهود اوج گرفته، با استمداد از انفاس قدسی همای رحمتش زیر سایه همای هدایت آرمیده است. و سرانجام به این باور رسیده است که:شهریارا درس عشق خود روان
۱۲۶۷.

هنر، معرفت و انسانِ بی نهایت

نویسنده:
منبع: ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی تابستان ۱۳۸۶ شماره ۷

کلیدواژه‌ها: فلسفه علم هنر انسان شعر و شاعر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱۹ تعداد دانلود : ۶۱۸
انسان و موجودیتِ او همواره موضوعِ ناشناختة علوم گوناگون بوده و هست. دانش های بشری با وجود پیشرفت های زیادی که به دست آورده اند، از درکِ کافی و کاملِ ابعادِ وجود انسان بازمانده اند. در کنار فلسفه و علوم گوناگونی که در ماهیت و وجود انسان به جست و جو پرداخته اند، هنر و ادبیات را نیز می توان به عنوان یکی از راه های انسان شناسی نام برد. آثار هنری، مجالی مناسب برای شناسایی انسان و زوایای ناشناختة وجود او فراهم آورده اند. افکار و عواطف و ابعادِ پنهانِ وجود انسان، بیش از هر دانشی، در دسترس آثار هنری بوده است. شعر یکی از گونه های هنری است که در طول تاریخ از آمال، اندیشه ها و عواطف ناگفته و نانمودة انسانی سخن گفته و مخاطبان خویش را در درکی ژرف و همه جانبه از خویش و به طور کلی انسان، یاری داده است.
۱۲۶۸.

از سماع تا وجد

نویسنده:
منبع: ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی تابستان ۱۳۸۶ شماره ۷

کلیدواژه‌ها: وجد سماع خرقه خرقه سماعی خَرْق کردن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰۵ تعداد دانلود : ۷۹۰
سماع و وجد از امور پسندیده و رسوم اختیاری در نزد صوفیه است که ایشان آن را به اجتهاد خود وضع کرده اند، بنابراین می توان انتظار داشت که علاوه بر معنای ظاهری، پوشیدگی هایی نیز در این رسم و امر باشد. هدف از تدوین این مقاله، دستیابی به این سرّ و نیک فهمیدنِ این رسم است. در نزد این طایفه، سماعِ درست، شنیدن به حق است و شنیدنِ هر چیز بر پایة حق و حقّانیت آن. این امر بنای آن می گردد که اهل سماع با عنایت به بحث وجد در سه طبقه جای گیرند: طبقة اول ابنای حقایق هستند که در سماع، گفت و گوی خود با حق را می شنوند. ایشان را «واجدان مفتون» خوانند. طبقة دیگر اهل مناجات اند که به واسطة درک معانی کلام و ابیات، سماع ایشان به گونة خطاب دل ایشان با حق است. ایشان را «واجدان مغلوب» خوانند. اما طبقة سوم که حقانیّت شان در نزد صوفیه محرز است را فقرای مجرد نامیده اند زیرا سماع ایشان به دلیل بریدن از جملة تعلقات دنیایی، حقیقی و با صفایِ باطن است. صوفیه ایشان را «واجدان منظور» می نامند.
۱۲۶۹.

داستان روح در مثنوی و متون گنوسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی (باهنر کرمان) دوره جدید بهار ۱۳۸۶ شماره ۲۱
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵۷ تعداد دانلود : ۱۰۰۶
آثار عرفانی عصر اسلامی چون آینه ای اندیشه های گنوسی پیش از اسلام را باز می نماید. این مقاله با بهره گیری از متون نجع حمادی و مثنوی مولوی به عنوان یکی از برجسته ترین آثار صوفیانه، دیدگاههای عرفانی درباره روح را بررسی می کند. ماجرای هبوط روح از موطن اصلیش )عالم روحانی( و اسارت و غربت آن در عالم مادی، غفلت روح و گرفتار آمدن آن در زندان جهل، اینکه نجات روح از قید عالم مادی در گرو بیداری آن و از طریق کسب معرفت است و این معرفت از سوی خداوند به انسان می رسد، جملگی از تعالیم مولانا است که شباهت بسیار با آموزه های گنوسی دارد و می تواند حاکی از تاثیر گنوستیسیزم بر تصوف باشد.
۱۲۷۲.

کنسرواتیزم و مشابهت های مضامین «کلیله و دمنه»و «مرزبان نامه» با آن

نویسنده:
منبع: ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی زمستان ۱۳۸۶ شماره ۹

کلیدواژه‌ها: سیاست مرزبان نامه محافظه کاری کنسرواتیزم کلیه و دمنه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۱۰ تعداد دانلود : ۱۱۲۹
کنسرواتیزم (محافظه کاری) مکتبی است که بر نابرابری انسان ها با یکدیگر تأکید می کند و آن را انگیزة اصلی سعی و کوشش آدمیان در زندگی می داند. در این مکتب، مالکیت همچون خانواده و مذهب اموری مقدس شمرده می شود. محافظه کاری سلطة دولت را همچون سلطة پدر می داند، به تعبیری می توان اساسی ترین ویژگی محافظه کاری را حفظ وضعیت موجود و احتیاط در نیل به وضعِ مطلوب دانست. گرچه کلیله و دمنه و مرزبان نامه به نمونه و الگویی متفاوت از کنسرواتیزم متعلق است، اما سعی شده است تا امکان تطبیقِ این دو اثر با مضمون یادشده (کنسرواتیزم) در نظر و نگاهی روش شناسانه پی گرفته شود. به نظر می رسد این دو کتاب مملو از مضامینی است که با مفهوم کنسرواتیزم سازگارند.
۱۲۷۳.

نگاهی سبک شناختی به واژگان در زبان شعر فروغ

نویسنده:
منبع: ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی زمستان ۱۳۸۶ شماره ۹

کلیدواژه‌ها: زبان شعر سبک شناسی فروغ واژه (کلمه)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۶۳ تعداد دانلود : ۲۴۸۷
فروغ فرخزاد از چهره های صاحب سبک شعر پارسی است. یکی از وجوه مهم سبک شناختیِ شعرِ او، زبان متمایز شعرهایش است که در هر دو محور عمدة نحو و واژگان برجسته است. این نوشتار، واژگان شعر فروغ را با شیوة توصیف و ارائه آمار بررسی کرده و هم چنین به تبار لغات، دایرة واژگانی، برجستگی واژگان خاصِ مفرد و مرکب و نیز نوع و ساختمان فعلِ اشعار او و پیوند میان سبک واژگانی و عواطف و ذهنیت شاعر پرداخته است.
۱۲۷۹.

تکامل جسم (بدن) در سیر و سلوک از دیدگاه مولانا در مثنوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ پاییز و زمستان ۱۳۸۶ شماره ۶۳ و ۶۴
حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه مولانا پژوهی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تصوف و عرفان اسلامی کلیات شخصیت ها[زندگینامه ها؛ اندیشه ها و..]
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تصوف و عرفان اسلامی عرفان ادبی
  4. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه عرفان و تصوف در ادبیات بررسی مفاهیم عرفانی و اصطلاحات تصوف در ادبیات
تعداد بازدید : ۴۶۶۲ تعداد دانلود : ۱۶۹۶
در بینش مولانا سیر الی الله تغییر و تبدیل وجود انسان از نقص به سوی کمال بیانتهاست. این تغییر و تبدیل نه تنها در باطن و درون سالک الی الله به وجود میآید بلکه قالب و جسم مادی او را نیز شامل میشود. از دیدگاه مولانا جسم اولیای خداوند و مقر ّبان الهی اگرچه از لحاظ ظاهر همانند جسم افراد معمولی است، اما از لحاظ باطن دارای صفات، و یا قابلیت ها و خواصی است که آن جسم را از جسم افراد دیگر متمایز میکند.نگارنده در این مقاله سعی دارد دیدگاه های مولانا را درباره تعالی جسم در سیر و سلوک در حد ّ توان خود مورد تحلیل قرار دهد
۱۲۸۰.

حکایت جان سیری بررسی تقابل مرگ و زندگی در دیدگاه مولانا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ پاییز و زمستان ۱۳۸۶ شماره ۶۳ و ۶۴

کلیدواژه‌ها: مولوی عرفان هندی مرگ حیات سنایی مثنوی عطار غزلیات شمس مرگ اختیاری

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی نقد و بررسی آثار ادبی کلاسیک نظم
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه عرفان و تصوف در ادبیات بررسی مفاهیم عرفانی و اصطلاحات تصوف در ادبیات
تعداد بازدید : ۲۰۴۹ تعداد دانلود : ۱۰۹۱
مرگ همواره از مهم ترین دغدغه های انسان بوده است؛ اما عرفا به این پدیده به شیوه ای دیگر نگریسته اند و گاه حتی خودخواسته، طالب آن بوده اند.البته مرگ طلبیِ عرفا هرگز به معنی قتل نفس یا بیتوجهی به نعمتِ حیات نبوده است؛ بلکه مرگ از نگاه آنان پنجره ای به وصال معبود است. مولوی در مثنوی کبیر و هم در دیوان شمس، به مسئلة مرگ پرداخته و ویژگیها، ابعاد و آثار آن را بررسی کرده است.در این مقاله، به این مقوله پرداخته شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان