«بیژن» در روایت های حماسی ایران و نکته هایی درباره ی منظومه ی «بیژن نامه»(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
بیژن پسر گیو و فرزند زاده ی رستم دستان، یکی از پهلوانان نامدار ایران است. گذشته از شاه نامه ی فردوسی، در بسیاری از منظومه های حماسی دیگر نیز، به هنرنمایی های بیژن اشاره شده است؛ آن چنان که می توان گفت بیژن یکی از چهره های بی باک و متهوّر روایت های حماسی ایران است. اهمّیت بیژن در منظومه های حماسی ایران آن چنان است که در یکی از منظومه ها، اژدهاکشی نیز بدو نسبت داده اند و این دلاوری بیژن سبب می شود تا او را در شمار پهلوانان اژدرکش قرار دهیم. با این حال منظومه ی مستقلی درباره ی پهلوانی های بیژن بر جای نمانده است. تنها منظومه ی «بیژن نامه» به دست ما رسیده که آن نیز بنابر باور برخی پژوهشگران، انتحالی از داستان بیژن و منیژه ی شاه نامه ی فردوسی است و نوآوری ندارد.
این مقاله شامل دو بخش است: در بخش نخست، عمده ترین پهلوانی های بیژن را در روایت های حماسی ایران نشان می دهیم و چهره و شخصیت او را در این روایت ها بررسی می کنیم. در بخش دوم، به بخش های برافزوده ی منظومه ی «بیژن نامه» نگاهی می اندازیم، سپس درباره ی گوینده ی بیژن نامه و زمان سرایش این منظومه، نکاتی را یادآور می شویم.