درخت حوزه‌های تخصصی

هدف این مرور نظاممند آن است که از روند تولید مقالههای فساد و سلامت اداری در ایران فهم بیشتری حاصل شود. بدین منظور مرور دامنهای 156 مقاله علمی-پژوهشی چاپشده در سه پایگاه اطلاعاتی مجلات تخصصی نور، مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی و پایگاه اطلاعات نشریات ایران انجام شد. تجزیه و تحلیل دادهها بر تحویل روند و تغییرات الگوی تولید مقالهها متمرکز شد. نتایج نشان داد، 85 درصد پژوهشها در حوزه فساد انجامشده و تنها 12 درصد آنها به سلامت اداری پرداختهاند. بیش از 90 درصد مطالعات طی 10 سال اخیر انجامشده و برای گردآوری داده در آنها، از روش تحلیل اسناد و پیمایش استفاده شدهاست. همچنین، حدود 70 درصد پژوهشها از نوع تجربی و کمی بودهاند و تنها 7درصد آنها از روش پژوهش ترکیبی بهرهبرداری کردهاند. به علاوه، حدود 50 درصد از پژوهشها در حوزه اقتصاد و مدیریت انجام شده است و تنها 5 مورد پژوهش از شاخه اخلاق یافت شد. مطالعات تجربی اکثریت وسیع پژوهشهای حوزه فساد و سلامت اداری را به خود اختصاص دادند (67%) و کمترین تعداد مطالعات در بخش مقالات مفهومی/تفسیری به دست آمد (11%). در نهایت، محدودیتهای پژوهش و چشماندازهای پژوهشی برای سایر پژوهشگران ذکر شد.

این تحقیق به بررسی ارتباط میان خصوصیات حاکمیتی شرکتها و تجدیدارائه سود حسابداری میپردازد. انتخاب این موضوع به دلیل حجم گسترده تجدیدارائهها در بازار سرمایه ایران میباشد. محققان معتقدند که تجدیدارائهها نشانه مشهودی از کیفیت گزارشگری پایین شرکتها میباشد. بدین منظور، مطابق تحقیقات گذشته و با در نظرگرفتن شرایط ایران یک سری از خصوصیات مهم حاکمیتی شرکتها شامل ساختار هیئت مدیره، ساختار مالکیت، ساختار حسابرسی و ساختار سرمایه به همراه ویژگیهای مهم مالی آنها شامل سودآوری، نقدینگی و عمومی شرکت که میتوانند بر کیفیت گزارشگری مالی تاثیر گذاشته، انتخاب و به بررسی رابطه آنها با تجدیدارائهها پرداخته شد. مطابق اطلاعات استخرا ج شد ه ا ز صورتهای مالی 1383 ، نتایج رگرسیون تحقیق - شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1388 نشان میدهد که تغییر مدیرعامل، تغییر حسابرس، تخصص صنعت حسابرس، اندازه حسابرس و بزرگترین سهامدار به همراه برخی خصوصیات مالی شرکتها شامل نسبت جریان وجوه نقد عملیاتی، نسبت نقدینگی و اندازه شرکت ازعوامل موثر بر احتمال وقوع تجدیدارائههای سود در بازار سرمایه ایران میباشند. بنابراین، یافتههای این تحقیق از این عقیده که مکانیزمهای حاکمیت شرکتی راه علاجی برای بهبود کیفیت گزارشگری مالی میباشد، حمایت میکند.

گسترش شرکت ها با مالکیت خانوادگی در اقتصادهای نوظهور در سال های اخیر، موجب ضرورت انجام پژوهش های متعدد در این خصوص شده است؛ در همین راستا، پژوهش حاضر به بررسی رابطه ساختار مالی در این نوع شرکت ها می پردازد. آنچه مورد بررسی قرارگرفته است بر میزان نگهداری وجه نقد، تأمین مالی از طریق بدهی های بلندمدت و میزان سود پرداختی در شرکت های خانوادگی در مقایسه با سایر شرکت ها متمرکز می باشد. نمونه آماری پژوهش شامل 27 شرکت خانوادگی و 105 شرکت غیرخانوادگی است که برای دوره زمانی 1384 تا 1393 از میان شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انتخاب شده اند. روش پژوهش، شبه تجربی و از نوع توصیفی- همبستگی می باشد. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان می دهد؛ بخشی از سهام یک شرکت که در اختیار اعضای خانواده مؤسس یا خویشاوندان آن ها قرار دارد بر استفاده از وجوه نقد، ساختار بدهی و سیاست تقسیم سود شرکت تأثیر می گذارد؛ بدین صورت که شرکت های خانوادگی معمولاً وابستگی کمتری به تأمین مالی بدهی در بلندمدت دارند؛ سود کمتری پرداخت می کنند و موجودی نقد بیشتری نگهداری می نمایند.

پیشگیری و مبارزه با سوداگری، تقلب و سوء استفاده های مالی یکی از اصول استقرار نظام اقتصاد مقاومتی شناخته می شود. حسابرسی داخلی ساز و کاری است که از طریق اطمینان بخشی نسبت به اثربخش بودن کنترل های داخلی می تواند نقش با اهمیتی در ایجاد بستری مناسب برای پیشگیری از تقلب و سوء استفاده های مالی ایفا کند. چنین ساز و کاری خود باید بطور موثر عمل کند تا بتواند به خوبی از عهده این نقش برآید. براساس استانداردهای حسابرسی داخلی ارزیابی عملکرد زیرساختی است که به مدیر حسابرسی داخلی در بهبود و کیفیت عملکرد کمک می کند. پژوهش حاضر با اتخاذ رویکرد کلاسیک نظریه بنیانی به استخراج مدل ذهنی مدیران حسابرسی داخلی از ارزیابی عملکرد حسابرسی داخلی در ایران می پردازد. این مدل نشان می دهد مهم ترین مفهوم در ذهن مدیران حسابرسی داخلی مشروعیت است که برای اولین بار در پژوهش های مربوط به ارزیابی عملکرد حسابرسی داخلی با استفاده از روش نظریه بنیانی از دل مصاحبه هایی که محقق با مدیران حسابرسی داخلی داشته، ظاهر شده است .

همزمانی بازده سهام حوزه نسبتاً جدیدی در پژوهش های مالی و اقتصادی است که رابطه نزدیکی با توسعه اقتصادی، ثبات بازارهای مالی و کارایی بازار دارد. همچنین کاربردهایی در اندازه گیری آگاهی دهندگی قیمت، قیمت گذاری دارایی ها، پیش بینی ریزش قیمت سهام، و ... دارد. همچنین همزمانی می تواند به منظور اندازه گیری کارایی بازار استفاده شودو عوامل زیادی بر همزمانی بازده سهام تاثیر گذار می باشد که هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر بر همزمانی بازده سهام است. در راستای دستیابی به این هدف برای آزمون فرضیه ها از داده های 155 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی سال های 1385 تا 1396 استفاده شده است. یافته که نتایج پژوهش نشان داد که بازده سالانه سهام و گردش معاملات و اندازه شرکت و نقدشوندگی سهام بر همگام سازی بازده سهام تاثیر معنی داری و مثبت دارد. سهامداران نهادی بر همگام سازی بازده سهام تاثیر معنی داری و منفی دارد. عمر شرکت و تمرکز مالکیت و فرصت رشد بر همگام سازی بازده سهام تاثیر معنی داری ندارد.

در این پژوهش، افزون بر بررسی تأثیر توانایی مدیران بر حق الزحمه حسابرسی، تأثیر درماندگی مالی بر اثر توانایی مدیران بر حق الزحمه حسابرسی نیز بررسی شده است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در نظر گرفته شده است. برای اجرای پژوهش، اطلاعات 82 شرکت به عنوان نمونه آماری بررسی شد. با استفاده از الگوی رگرسیون چند متغیره و داده های ترکیبی، به تجزیه وتحلیل اطلاعات و آزمون فرضیه ها پرداخته شد. البته به منظور اندازه گیری توانایی مدیران،از مدل دمریجان و همکاران(2012)استفاده شده است که از تحلیل پوششی داده ها (DEA) بدست می آید و همچنین برای اندازه گیری درماندگی مالی شرکت از مدل ایرانیزه شده آلتمن که توسط رودپشتی و همکاران(1388) ارائه شده استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد توانایی مدیران تأثیر منفی و معناداری بر حق الزحمه حسابرسی می گذارد و همچنین برخلاف انتظار، درماندگی مالی شرکت به عنوان متغیر تعدیل کننده، رابطه بین حق الزحمه حسابرسی و توانایی مدیران را تعدیل نمی کند..

الگوی تعیین بودجه دانشگاه ها و سازکارهای تخصیص آن، یکی از ابزارهای مهم دولت در راهبری و حکمرانی آموزش عالی کشور است. در حال حاضر، بودجه دانشگاه های کشور بر اساس الگوی «هزینه سرانه دانشجو» تعیین و توزیع می شود که نهاده محوری و عدم عملکردمحوری از ضعف های عمده این الگو است. در این پژوهش، جهت استفاده از تجربیات موفق کشورهای دیگر، با استفاده از روش توصیفی و کتابخانه ای، سازکارهای دولت آلمان در تأمین مالی دانشگاه ها مطالعه و آموزه هایی برای آموزش عالی ایران استخراج شده است. یافته های مطالعه نشان می دهد که آلمان، به رغم داشتن آموزش عالی غالب دولتی، از نظر بهره وری سرمایه گذاری در آموزش عالی، کمک به شتاب علم و فناوری و کاهش نرخ بیکاری دانش آموختگان، عملکرد موفقیت آمیزی داشته است؛ همچنین، تنوع بخشی به سازکارهای تأمین مالی، به کارگیری نهادهای میانی، مأموریت گرا نمودن دانشگاه ها، هدفمندسازی کمک های مالی دولت و عملکردمحوری به جای نهاده محوری عناصر اصلی نظام تأمین مالی آموزش عالی آلمان را تشکیل می دهند.

ﻣﺪیﺮیﺖ ﺳﻮﺩ ﻣﺒﺘﻨی ﺑﺮ ﭼﮕﻮﻧﮕی ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﺪیﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣیﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮﺍی ﺍﺭﺯﺵ ﺷﺮکﺖ ﻣﻀﺮ ﻭ یﺎ ﺳﻮﺩﻣﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ. ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻣﺪیﺮیﺖ ﺳﻮﺩ ﻓﺮﺻﺖﻃﻠﺒﺎﻧﻪ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺳﻬﺎﻣﺪﺍﺭﺍﻥ ﺑﺎﺷﺪ، ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺍﻓﺰﺍیﺶ ﺍﺭﺯﺵ ﺷﺮکﺖ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ. ایجاد اطمینان در کنترلهای داخلی سبب بهبود عدم تقارن اطلاعات و همچنین کاهش تضاد منافع بین طرفین ذینفع در بنگاه میگردد. ازاینرو هدف این پژوهش بررسی این موضوع هست که چگونه درماندگی مالی بر مدیریت سود تأثیر دارد و همین طور چگونه کنترل داخلی، رابطه فوق را تعدیل میکند. نمونه آماری تحقیق شرکتهای پذیرفته در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1390 تا 1397 با نمونه مشتمل بر 141 شرکت است. برای بررسی فرضیه از رگرسیون خطی چند متغیره و دادههای ترکیبی با استفاده از مدل حداقل مربعات تعمیمیافته استفادهشده است. با توجه به نتایج آزمون فرضیه تحقیق نتایج نشان داد که درماندگی مالی بر مدیریت سود تاثیر معناداری دارد و همچنین در دیگر نتایج تحقیق مشاهده شد که کنترل داخلی رابطه بین درماندگی مالی و مدیریت سود را تعدیل می کند.

با افزایش مطالبه عمومی در مورد پاسخگویی بخش های مختلف حاکمیتی و تبیین و تدوین حقوق شهروندی، سازمان ها به شاخص ها و الگوهایی برای بررسی عملکرد پاسخگویی بخش های مختلف خود و به خصوص سطوح مدیریتی نیاز پیدا کرده اند. ضعف معیارهای اندازه گیری سنتی و تغییر محیط، همراه با مطالبه گری عمومی، نیاز به طراحی مجدد سیستم ها ی اندازه گیری عملکرد را در سازمان ها مطرح کرده است. وجود چنین سیستمی می تواند به مدیران در اتخاذ تصمیم های منطقی و مفید جهت دستیابی به اهداف سازمانی، کمک نماید و در جهت بهبود پاسخگویی آنها نقش مهمی بازی نماید. در این پژوهش جامعه آماری شامل کلیه مدیران سازمان ها می باشند و با استفاده از جدول مورگان، میزان نمونه 384 نفر در نظر گرفته شده است. روش تجزیه و تحلیل داده ها، شامل تکنیک های آماری، آمار ناپارامتریک آزمون 2 χ ، کارل پیرسون و آزمون دقیق فیشر و نیز تکنیک آنتروپی شانون برای محاسبه میزان اهمیت متغیرها می باشد. در این پژوهش اهداف تحقیق عبارت اند از رشد و گسترش فرهنگ پاسخگویی مدیران، مطالعه و تعیین عوامل مؤثر بر بهبود پاسخگویی مدیران و نهایتاً بهبود پاسخگویی مدیران در نظام حسابداری بخش عمومی. لذا در پژوهش سعی گردید در جهت تحقق اهداف مذکور، گام برداشته شود. در این مسیر، دو فاز کاملاً مجزا طراحی و اجرا گردید. در فاز اول تحقیق که رویکردی کیفی داشت، دستیابی به مدل مفهومی شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر بهبود پاسخگویی مدیران در نظام حسابداری بخش عمومی هدف قرار گرفت. جهت تحقق این هدف، از متدولوژی کیفی تئوری داده بنیاد کمک گرفته شده و ماحصل آن طراحی مدلی اولیه مبتنی بر مدل پارادایمی بود. اما جهت برازش این مدل، نیاز بود تا از متدولوژی های کمی نیز کمک گرفته شود. لذا، در فاز دوم پژوهش، برازش کمی مدل تحقیق و آزمون 10 فرضیه مستخرج از آن، بر اساس روش تحلیل مسیر هدف گذاری گردید که ماحصل و نتیجه این فاز، برازش و تأیید کلی مدل بود.