درخت حوزه‌های تخصصی

رفتار شهروندی سازمانی مجموعه ای از رفتارهای داوطلبانه و اختیاری است که بخشی از وظایف رسمی فرد نیستند و کارکنان را در وضعیتی قرار می دهد که بصورت کاملا داوطلبانه فراتر از انتظارات وظیفه و شرح شغل خود عمل نمایند و عدالت سازمانی عبارتست از اینکه با چه شیوه ای با کارکنان رفتار شود که احساس کنند به صورت عادلانه با آنها رفتار شده است که شامل ادراک از منصفانه بودن پرداختها و برابری در رویه های سازمانی و عادلانه بودن رفتارهای بین شخصی در سازمان می باشد. عدالت سازمانی می تواند نقش بسیار مهمی در توسعه و بهبود رفتار شهروندی سازمانی داشته باشد. مقاله حاضر تاثیر عدالت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز را مورد بررسی قرار داده است. نمونه این تحقیق 296 نفر از کارکنان (کارمندان و اعضا هیات علمی) دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز بودند که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. روشهای آماری ضریب همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون چند متغیری (همزمان) مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان می دهند که عدالت سازمانی با هر یک از ابعاد مختلف رفتار شهروندی سازمانی رابطه معنی داری دارند.

برای ارتقای کیفیت خط مشی های عمومی و افزایش ظرفیت آن، کانون های تفکر راهبردی نقشی اساسی دارند و نحوه سازمان دهی آن ها یکی از عوامل تعیین کننده این نقش است. لذا برای شناخت سازمان دهی متناسب با اهداف کانون های تفکر راهبردی و سایر شرایط متغیر محیطی، اقتصادی، اجتماعی و... ضرورت دارد تا در دوره هایی معین در سازمان دهی آن ها بازنگری شود و در هر بازنگری موانعی که در کاهش اثربخشی کانون ها بیشترین نقش را دارند شناسایی شوند وبا رفع آن ها، رقابت و تلاش کانون های تفکر راهبردی برای ارتقای ظرفیت خط مشی های عمومی افزایش یابد. در این راستا برای شناخت سازمان دهی اثربخش کانون ها، موانع سازمان دهی آن ها، از طریق ادبیات تحقیق و مبانی نظری آن احصاء و در قالب پرسشنامه ای بین نمونه ای از اعضای هیات علمی دانشگاه ها توزیع شد. نتایج تحقیق که از آزمون تی و فریدمن به دست آمده است، نشان می دهد که برخی موانع مهم ترین تاثیر را در عدم اثربخشی سازمان دهی آن ها دارد. همچنین بین سازمان دهی کانون ها و اثربخشی آن ها رابطه مستقیم و قوی وجود دارد. از سوی دیگر سه عامل نیز به عنوان موانع سازمان دهی اثربخش کانون ها تلقی نشده و مورد تایید قرار نگرفته اند که در بحث و نتیجه گیری به آن ها پرداخته می شود و در انتها نیز پیشنهادهای تحقیق ارائه می گردد.

مقدمه: امروزه کتابخانه های بیمارستانی در عملکردهایی مانند مراقبت و آموزش بیمار نقش مهمی ایفا می کند. در واقع کتابخانه های بیمارستانی علاوه بر نقشی که در آموزش و پژوهش بر عهده دارند، سهم بسزایی نیز در درمان ایفا می کنند. با توجه به این مسایل، رعایت استانداردها توسط این کتابخانه ها می تواند به بهبود وضعیت و ارتقای خدمات اطلاع رسانی آن ها منجر شود. در این راستا این تحقیق به ارزیابی کتابخانه های بیمارستانی دانشگاه های علوم پزشکی ایران، تهران و شهید بهشتی بر اساس استانداردهای موجود پرداخت.روش بررسی: این پژوهش به روش توصیفی-مقطعی انجام شد. جامعه پژوهش شامل 35 کتابخانه بیمارستانی در سه دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران و شهید بهشتی بود. گردآوری اطلاعات به وسیله پرسش نامه ای انجام شد که روایی آن با نظر اعضای هیات علمی دانشگاه تصویب و پایایی آن نیز تایید گردید. اطلاعات به وسیله نرم افزار Excel تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: بیش از 50 درصد از کتابخانه های بیمارستانی از نظر داشتن نیروی انسانی متخصص زیر سطح استاندارد بودند. تنها 29 درصد از مسوولین کتابخانه از نظر سطح تحصیلات و رشته تحصیلی در سطح استاندارد قرار داشتند. هیچ یک از کتابخانه های مورد بررسی از نظر مجموعه کتاب ها استاندارد نبودند. از نظر ساعات ارایه خدمات و نیز ارایه خدمات به گروه های مختلف استفاده کننده، درصد کمی از کتابخانه ها در سطح استاندارد قرار داشتند. 25.8 درصد از کتابخانه ها دارای ساختمانی بودند که از قبل برای کتابخانه طراحی شده بود.نتیجه گیری: در کل، وضعیت کتابخانه های بیمارستانی در مقایسه با استانداردها مطلوب نبود و توجه بیشتر مسوولین به این کتابخانه ها جهت بهبود وضعیت آن ها ضروری است.

فرایند ادراک عدالت با ابهام و پیچیدگی همراه است و پژوهش هایی که تا به حال در این خصوص انجام شده اند، مفاهیم تئوریک را با روش های معمول اندازه گیری کرده اند و تا به حال با رویکرد کمّی به موضوع سنجش این سازه پیچیده اقدام نشده است، پس طراحی یک روش اندازه گیری که دارای دقت و اعتبار برای شناسایی نکات مکنون این فرایند باشد، لازم به نظر می رسد. هدف مقاله طراحی یک سنجه معتبر و دقیق برای اندازه گیری ادراک عدالت کارکنان با تأکید ویژه بر روش اندازه گیری می باشد که ضمن برخورداری از پشتوانه تئوری انصاف می تواند تورش اندازه گیری را کاهش داده و توان مدیران را برای برخورد فعال با تبعات ادراک بی عدالتی افزایش دهد. در این مقاله از متدلوژی فازی برای مدلسازی فرایند قضاوت ذهنی افراد در مورد عدالت استفاده شده است و پرسشنامه ای با کارکرد کدگشایی از الگوهای ذهنی طراحی و برای هر سؤال وضعیت موجود، وضعیت مطلوب و الگوی ذهنی افراد لحاظ شده است. سپس مدلسازی و اندازه گیری ادراک عدالت از طریق محاسبه فاصله درک شده بین وضعیت موجود و مطلوب و تبدیل آن به یک درجه عضویت در مجموعه فازی انجام شده است. این روش در یک نمونه شامل 50 کارمند بانک ملت آزمایش شده است. پایایی روش فازی و روایی مفهومی آن طبق نتایج آماری تأیید شده و اختلاف میانگین امتیاز ادراک عدالت در سنجش به روش معمولی و روش فازی از طریق آزمون T دو نمونه ای زوجی معنادار بوده است .

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر وضعیت خلاقیت در دانشگاه از دیدگاه اساتید و دانشجویان انجام گردید. نمونه پژوهش شامل504نفر از اساتید و دانشجویان (از تمامی رشته های تحصیلی) دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار بود که با روش نمونه گیری طبقه ای و بصورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار تحقیق شامل دو پرسشنامه(عوامل مؤثر بر خلاقیت) بود که از نظر شاخص های روان سنجی مورد تائید قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها از آزمون خی دو و فریدمن استفاده گردید. نتایج نشان داد که از دیدگاه اساتید و دانشجویان عامل اجتماعی-آموزشی، انگیزشی و مدیریتی بیشترین تأثیر معنیدار را بر وضعیت خلاقیت در دانشگاه دارند. همچنین اساتید و دانشجویان خود را خلاق دانسته و اساتید نگرش مثبت تر و معنیداری نسبت به دانشجویان داشتند.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ی بین ادراک معلمان از ساختار سازمانی با سطح استرس شغلی آنان در مدارس متوسطهی شهر اصفهان بود. پژوهش به روش توصیفی- همبستگی انجام شده است. جامعهی آماری پژوهش کلیه دبیران شاغل به تدریس در مدارس متوسطه شهر اصفهان به تعداد3856نفر بوده اند.. حجم نمونه356نفر برآورد گردید و به صورت شیوه نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای متناسب با حجم انتخاب شد.برای گردآوری داده ها از دو پرسشنامهی ساختار سازمانی مرکب از سه مولفه پیچیدگی، رسمیت وتمرکز و پرسشنامهی استرس شغلی استاندارد تعدیل یافته کریاکو وساتکلیف(1987) استفاده گردیده است. پایایی پرسشنامه ها به ترتیب مطابق با ضریب آلفای کرانباخ94/0و90/0محاسبه شد. داده های گردآوری شده بااستفاده از ضریب همبستگی پیرسون ورگرسیون گام به گام استفاده گردید.یافته های پژوهش نشان داد که بین دو بعد رسمیت و پیچیدگی در ساختار سازمانی مدارس، با استرس شغلی دبیران رابطه وجود دارد.اما بین تمرکز درساختار سازمانی مدارس با استرس شغلی دبیران رابطه معناداری وجود ندارد. نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام نشان داد که رسمیت، تمرکز، پیچیدگی به ترتیب پیش بینیکننده های معناداری برای استرس شغلی هستند.

مقدمه: ارزشیابی برنامه های مداخلاتی مبتنی بر جامعه، گامی اساسی و زیربنایی در راستای اصلاح و هدایت برنامه ها به سمت اهداف نظام سلامت است. مطالعه حاضر، راهنمایی مدیریت برنامه و تصمیم گیری جهت اصلاح مسیر از طریق ارزشیابی کیفی فرایند (Process evaluation) یک برنامه مداخلاتی/آموزشی مبتنی بر جامعه تحت عنوان برنامه قلب سالم اصفهان IHHP یا Isfahan Healthy Heart Program را گزارش کرده است. این برنامه با هدف پیشگیری و کنترل بیماری های غیر واگیر شکل گرفته است. ارزشیابی این برنامه هدف کسب بینش نسبت به اجرای مداخلات را دنبال می کند.روش بررسی: مطالعه حاضر یک مطالعه کیفی است. جامعه مورد مطالعه شامل سیاست گذاران، مدیران، مجریان و همکاران اصلی پروژه و نیز ذی نفعان برنامه قلب سالم اصفهان بودند. مکان انجام مطالعه، مشابه با محل های اجرای پروژه های مداخلاتی برنامه در شهرستان اصفهان، زمان آغاز مطالعه سال 1384 و زمان پایان تحلیل سال 1387 بود. اطلاعات از طریق انجام مصاحبه با نمونه ای هدفمند از 60 نفر به دست آمده، با بهره گیری از روش تحلیل محتوای کیفی مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: حاصل تحلیل داده های کیفی در قالب چندین دسته طبقه بندی شدند که چهار مورد از مهم ترین آن ها شامل تجارب از منابع، نگرش به مداخلات، عوامل انگیزشی و مشارکت پایدار گزارش گردید.نتیجه گیری: این مطالعه برخی از عوامل زیربنایی موثر بر اجرای مداخلات آموزشی مرتبط با مدیریت سلامت را آشکار ساخت که مهم ترین بخش آن را می توان به عوامل انسانی در سطح عاملین اجرایی تعبیر کرد. نتایج مطالعه با تاکید بر نقش حیاتی منابع در پیشبرد مداخلات آموزشی نشان داد که کیفیت های انسانی مانند نوع نگرش و میل به حرکت به سمت تغییر، تاثیر عمده ای بر پذیرش منابع مصرف شده و مداخلات آموزشی، به ویژه از جانب مدیران و عاملین اجرایی داشت. پیشنهاد می گردد که پذیرش این برنامه آموزشی مبتنی بر جامعه و برنامه های مشابه، از جانب مخاطبان و به ویژه عاملین اجرایی به عنوان عاملی تعیین کننده در نحوه مدیریت و در نتیجه موفقیت برنامه مورد توجه قرار گیرد.

مقاله حاضر در پی شناخت تناسب بین ابعاد محتوایی و ابعاد ساختاری واحد دانشگاهی فیروکوزه بوده است. ابعاد ساختاری شامل تمرکز، رسمیت و پیچیدگی و ابعاد محتوایی شامل اندازه، محیط، هدف و تکنولوژی می باشد. برای تعیین ابعاد ساختاری و ابعاد محتوایی از پرسشنامه استاندارد استفاده شده است. برای تایید روایی از تایید قضاوتی و برای تایید پایایی از ضریب آلفای کرونباخ (81%) استفاده شده است.گروه مورد مطالعه شامل کلیه مدیران، کارشناسان و اعضای هیات علمی رشته مدیریت واحد دانشگاهی فیروزکوه بوده اند. با توجه به اینکه در پژوهش حاضر نمونه مورد مطالعه با جامعه آماری برابر است برای پاسخ به سوال های تحقیق از روش های آمار توصیفی استفاده شده است.نتیجه حاصل از اطلاعات جمع آوری شده نشان داده است که پیچیدگی سازمان با اهداف، تکنولوژی و اندازه سازمان متناسب است و رسمیت سازمان با اهداف و استراتژی، محیط و تکنولوژی آن تناسب دارد. همچنین تمرکز سازمانی با اهداف و استراتژی، محیط، تکنولوژی و اندازه سازمان متناسب است.