مطالب مرتبط با کلیدواژه

جمهوری اسلامی


۶۱.

بازشناخت راهبرد قدرت هوشمند دولت اوباما علیه جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مجلس و راهبرد سال بیست و پنجم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۹۵ 341 - 368
تعداد بازدید : ۸۳۳ تعداد دانلود : ۶۱۲
«تحریم» یکی از سیاست های ثابت آمریکا از دولت جیمی کارتر تا دونالد ترامپ در قبال جمهوری اسلامی ایران بوده است. هدف این مقاله بازکاوی تحریم های اعمالی علیه ایران در دوره اوباما با توجه به تحلیل مفهوم قدرت است. سؤال اصلی مقاله این است که اعمال قدرت در سیاست خارجی اوباما در قبال ایران چگونه بود؟ فرضیه نیز این گونه صورت بندی شده است که اعمال قدرت اوباما در برابر ایران بر بنیادهای قدرت هوشمند استوار بود. یافته های پژوهش نشان می دهد کاربرد قدرت هوشمند ازطرف اوباما متأثر از فضای پست مدرنیستی قدرت و پذیرش تحول در معنا و کاربرد قدرت بود. راهبرد قدرت هوشمند ترکیبی از کاربرد همه مؤلفه ها و عناصر قدرت سخت و نرم نظیر استفاده از ظرفیت های دیپلماتیک، دیپلماسی اجبار، قدرت فناوری های اطلاعاتی و سایبری، قدرت اقتصادی، قدرت فرهنگی، نهادگرایی بین المللی، اجماع سازی بین المللی، افکار عمومی و تصویرسازی بود. مواد خام این فرضیه با روش کتابخانه ای گردآوری و با روش تبیینی تحلیلی پردازش شده است.
۶۲.

نقش اندیشه علامه طباطبایی در تکوین مفهوم «جمهوری اسلامی»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه متین سال بیستم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۸۱ 27 - 53

کلیدواژه‌ها: اندیشه علامه طباطبایی ادراکات اعتباری ملک اجتماعی جمهوری اسلامی گفتمان انقلاب اسلامی توزیع اجتماعی اندیشه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۸ تعداد دانلود : ۵۲۶
این مقاله در چهارچوب مطالعات تحلیل گفتمانی به نقش اندیشه علامه طباطبایی در تکوین دال «جمهوری اسلامی» در معنای مورد نظر گفتمان انقلاب اسلامی 1357 ایران می پردازد. پروبلماتیکِ نوشتار حاضر، بررسی نقش متفکری است که فاقد راهبرد سیاسی در عرصه انقلاب بوده است. ذیل این مسئله، به دو پرسش اصلی پرداخته شده است: 1. نقش اندیشه علامه طباطبایی در تکوین دال جمهوری اسلامی در معنای موردنظر گفتمان انقلاب اسلامی چیست؟ 2. سازوکارهای اجتماعیِ پیوند اندیشه علامه طباطبایی با گفتمان انقلاب اسلامی چیست؟ پژوهش حاضر با استفاده از فن «تحلیل مضمون» به شناسایی کلمات تکراری، مکنون و کلیدی در متون مربوط به اندیشه علامه طباطبایی و گفتمان انقلاب اسلامی مبادرت می کند و نشان می دهد علامه در چهارچوب نظری اعتباریات، بنیان های فلسفیِ طرح «جمهوری اسلامی» را پی ریخته است. اندیشه علامه طباطبایی از مجرای سازوکارهای اجتماعی همچون «حلقه های فکری»، «تعاملات بین نسلی»، «اجتماعات گفتمانی» و «ژانر نوشتاری و گفتاری» با گفتمان انقلاب اسلامی نیز پیوند پیداکرده است.
۶۳.

باستان گرایی جدید و تأثیر آن بر امنیت فرهنگی– سیاسی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و یکم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۸۲) 153 - 182

کلیدواژه‌ها: باستان گرایی امنیت جمهوری اسلامی مشروعیت انسجام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۸ تعداد دانلود : ۶۴۲
باستان گرایی به عنوان رویدادی آرام و پیش رونده در جامعه ایران دلالت های فرهنگی، سیاسی، تاریخی و امنیتی دارد. این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که این رویداد چه تأثیری بر امنیت فرهنگی- سیاسی جمهوری اسلامی ایران خواهد داشت؟ استدلال نویسندگان این است که گفتمان باستان خواهی آریاگرا متفاوت از ملی گرایی شهروندمحور است و می تواند به آشوبناکی ساخت فرهنگی– سیاسی بینجامد؛ زیرا گفتمان باستان گرایی «کنشی تفسیری» و «روایتی ساخت شکن» است که از طریق «چهارچوب سازی»، «تاریخ مندی» و «بازنمایی» بسترساز مشروعیت زدایی و بازاندیشی هویتی می شود و از مجرای برساختن «هویت مقاومت» و «دگرپروری» انسجام و ثبات سیاسی– اجتماعی را تهدید می کند.
۶۴.

چارچوب های ارزشگذاری مؤثر در سیاست های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال هشتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۰

کلیدواژه‌ها: چارچوب ارزش گذاری مؤثر سیاست فرهنگی جمهوری اسلامی شرافت کرامت اصالت چارلز تیلور

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۵ تعداد دانلود : ۴۳۵
اولویت و برتری دادن افراد به رفتارها و شیوه های زندگی مجموعه بسیار مهمی از تمایزات کیفی را شکل می دهد که معیارهای آن از خواست ها، تمایلات و اولویت های شخصی ما مستقل است. این چارچوب های ارزش گذار در تعیین سیاست های فرهنگی جوامع گوناگون و در شمار آن جمهوری اسلامی ایران، نقش به سزایی دارد. هدف این پژوهش شناسایی این چارچوب ها در سیاست های فرهنگی جمهوری اسلامی و از رهگذر آن، بررسی امکان ارتقای کیفیت برنامه ریزی فرهنگی و ثمربخشی مطلوب تر راه حل ها برای مسائل خاص فرهنگی جمهوری اسلامی ایران است. بدین سان، پرسش اصلی آن است که با اتکا به اسناد بالادستی جمهوری اسلامی، چارچوب های ارزش گذاری مؤثر در سیاست های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران چیست؟ این پژوهش به لحاظ روش، پیمایشی-توصیفی و به لحاظ شیوه گردآوری، اسنادی است. جامعه موردمطالعه نیز مجموعه اسناد بالادستی جمهوری اسلامی در باب سیاستگذاری فرهنگی، شامل قانون اساسی، سیاست های کلی نظام، سند چشم انداز بیست ساله و برنامه های توسعه پنج ساله جمهوری اسلامی است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که سیاستگذاری فرهنگی در جمهوری اسلامی به دنبال تداوم هویت تاریخی و ثبات اخلاقی جامعه از طریق دولت مداری است. توأم با آن، برنامه ریزی جهت ارتقای هویت و اخلاق اجتماعی تک گویانه نیز با بهره گیری از الگوی جامعه-دولت مدار به میزان کمتری به چشم می خورد. با این وجود، حرکت به سوی خودشکوفایی هویتی و اخلاق هم سخنانِ اجتماعی با اتکای بر محوریت جامعه همچنان بی رونق مانده است.
۶۵.

بررسی تطبیقی مشارکت سیاسی در دو دوره پهلوی دوم و جمهوری اسلامی ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال یازدهم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۴۰)

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی پهلوی دوم جمهوری اسلامی فرهنگ سیاسی انتخابات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۲ تعداد دانلود : ۴۷۰
مشارکت سیاسی به عنوان یکی از ابعاد مهم فرهنگ سیاسی مورد توجه جامعه شناسان سیاسی بوده است. طبعاً این مفهوم در کشورهای مختلف به گونه های مختلفی درک شده است. اما آن چه که به عنوان فصل مشترک همه این برداشت ها، مشارکت سیاسی در انتخابات و نیز کیفیت و نحوه برگزاری آن در این کشورها بوده است. کشور ایران نیز با این پدیده پس از انقلاب مشروطه درگیر بوده است و توسعه سیاسی کشور نیز همیشه تابعی از کیفیت و میزان برگزاری انتخابات بوده است. در دوران حاکمیت پهلوی دوم دوره های متعدد برگزاری انتخابات و مشارکت سیاسی داشته ایم. با پیروزی انقلاب اسلامی و تغییر در حاکمیت سیاسی به نظر می رسد میزان مشارکت سیاسی افزایش پیدا کرده است. نوشتار در پی پاسخ به این سؤال اساسی است که «نحوه و میزان مشارکت سیاسی در جمهوری اسلامی نسبت به دوره پهلوی دوم چه تغییر و تحولی داشته است؟». فرض بر این است که در زمینه مشارکت سیاسی ، دوره جمهوری اسلامی با توجه به ماهیت، ساختار و عملکرد سه دهه نسبت به دوره پهلوی دوم رشد و تحول جدی داشته ایم به طوری که از آن می توان به عنوان گذر از «فرهنگ سیاسی تبعی» به «فرهنگ سیاسی مشارکتی» یاد کرد. استفاده از الگوی نظری فرهنگ سیاسی آلموند و همکارانش و نیز روش تطبیق تاریخی جهت تحلیل مشارکت سیاسی در دو مقطع زمانی اصلی ترین رویکرد پژوهشی در این مقاله است.
۶۶.

صورت بندی راهکارهای کلامی-سیاسی در قاعده مندیِ رقابت های سیاسی در جمهوری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال دهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۵۸)

کلیدواژه‌ها: قاعده مندی رقابت سیاسی کلام سیاسی اعتدالی-انفکاکی تکثر سیاسی جمهوری اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۵ تعداد دانلود : ۳۵۷
این مقاله با نگاهی کلان در صدد بیان راهکارهای کلامی قاعده مندی رقابت های سیاسی بر اساس روش اجتهاد کلامی و چارچوب نظری رقابت درون رژیم است. در این جهت، پیشنهاد مقاله توجه راهبردی به اضلاع هندسه ی کلامی و ارائه ی راهکارهایی مانند کلام سیاسی اعتدالی-انفکاکی، مشارکت سیاسی حداکثری بر پایه ی مشروعیت ترکیبی الهی مردمی، بسط تکثر و آزادی سیاسی، مدارای اسلامی و تربیت سیاسی دینی است که هر یک می تواند زوایایی از قاعده مندی را پوشش دهد. ایده ی مقاله در کلام سیاسی اعتدالی انفکاکی که در میانه ی حداکثری مطلق و حداقلی سکولاریستی است، متوجه انفکاک قلمرو دین در عرصه های مختلف زیستی و ساحت های مدیریتی بر پایه ی واقعیت های متنی و فرامتنی اسلام است. در مشروعیت الهی-مردمی نیز پذیرش و رضایت اکثریت مردم در کنار اصل فقاهت جزء العله برای مشروعیت حکومت فقیه است و بدون آن اعمال اقتدار حاکمیت، شرعی نیست. از سوی دیگر، در اسلام تکثر سیاسی با رعایت قانون مندی های جامعه ی دینی مورد پذیرش است و آیات 13 سوره ی حجرات، 48 سوره ی مائده و 251 سوره ی بقره بر تکثر دلالت دارند. مدارا و تربیت سیاسی دینی نیز در تنظیم محیط و رفتار سیاسی در جامعه ی دینی مؤثر است.
۶۷.

استلزامات کارآمدی جمهوری اسلامی ایران در حوزه «جمهوریت» در دهه پنجم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵۵ 35-56

کلیدواژه‌ها: کارآمدی جمهوری اسلامی جمهوریت دهه پنجم نظارت مشارکت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۸ تعداد دانلود : ۴۲۷
ارتقای کارآمدی نظام جمهوری اسلامی از مسایل حائز اهمیت در دهه پنجم است. دو دستاورد کلان نظام جمهوری اسلامی «جمهوریت» و «اسلامیت»، وجه تمایز آن از رژیم پهلوی است. در چهار دهه گذشته شاهد دستاوردهای عظیمی از این دو مؤلفه بوده ایم، اما به منظور بهره وری بیشتر از این دو ظرفیت، لازم است در دهه پنجم، تأملاتی در این زمینه صورت پذیرد. در این نوشتار، عنوان «جمهوریت» مورد بحث و بررسی قرار گرفته تا به این سوال پاسخ داده شود که از این ظرفیت، در دهه پنجم انقلاب، چگونه می توان برای کارآمدی بیشتر نظام بهره گرفت؟ با بهره گیری از اسناد بالادستی جمهوری اسلامی و به شیوه تحلیلی تجویزی نشان داده شده است که در آینده نظام جمهوری اسلامی هم باید تحولاتی در امر نظارت و مشارکت مردم، هم خدمت گذاری به مردم و هم تقویت نهادهای رابط مردم و حکومت صورت پذیرد.
۶۸.

تبیین دستاوردهای انقلاب اسلامی در زمینه تعاملات حکومت و شهروندان بر مبنای نظریه سیستم ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵۵ 75-98

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی جمهوری اسلامی نظام سیاسی شهروند نظریه سیستم ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰۰ تعداد دانلود : ۴۱۳
این مقاله به دنبال پاسخ به این سئوال است که رابطه جامعه ای متشکل از شهروندان با نظام سیاسی سالم چیست؟ و انقلاب اسلامی در چهارمین دهه از عمر خود، تا چه اندازه توانسته در تبیین الگوی ایدئال از «روابط حکومت و شهروندی» موفق عمل نماید. درخصوص فرضیه می توان گفت در نظام سیاسی برآمده از دل انقلاب، شهروندان فعال و صاحب انگیزه، در بستر جامعه ی سالم و بانشاط می توانند در تأسیس، تکوین، تثبیت و تداوم نظام جمهوری اسلامی نقشی فعالانه همراه با آزادی و آگاهی داشته باشند. ازاین رو، هدف مقاله حاضر، درک دستاوردهای انقلاب اسلامی در زمینه تبیین و بازتولید رابطه سالم و با نشاط میان جامعه شهروندی و حاکمیت و نیز شناخت هر یک از ابعاد جامعه سالم و ارتباط آن با نظام سیاسی که نمی تواند فارغ از شناخت فرایندهای مذکور و نیز رسیدن به تبیینی نظری از انگاره جمهوری اسلامی به عنوان یک الگو برای بازتعریف نظام سیاسی سالم، متعادل و مطلوب باشد.
۶۹.

از جمهور مسلمان تا جمهوری اسلامی

نویسنده:
منبع: پژوهش در تاریخ سال اول زمستان ۱۳۸۹ شماره ۱ 81 - 100

کلیدواژه‌ها: مشروطه مرجعیت فقه سیاسی شیعه جمهوری اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۱ تعداد دانلود : ۲۴۴
سه اندیشه در فقه سیاسی شیعه بی آنکه دست از سنت بکشند به مدرنیته متصل شدند. اندیشه ایی که با جمهور مسلمان، در آراء آخوند خراسانی آغاز و با تعدیل و جرح از طرف علامه ی نائینی در مانیفست مشروطه خواهی، با انتشار کتاب تنبیه الاُمه و تنزیه الملّه سیر میانی و پختگی خود را درطرح نظریه ی مشروطه ی مشروعه ی سلطنتی گذراند؛ دیگر نظریه، ولایت فقیه است که در قالب رژیم سیاسی جمهوری اسلامی، در بهمن 1357 ش با انقلاب و حوادثی که بعد از آن دراحیای اندیشه ی فقه جواهری ترسیم می شود به منصه ی ظهور رسید. ناگفته نماند طرح اولیه ی این نظریه با آن چیزی که امام خمینی( ره ) بعدها از آن به نام نظام جمهوری اسلامی، نه یک کلمه کم و نه یک کلمه زیاد، سخن به میان آورده بود قابل مقایسه نیست.
۷۰.

انگاره ها و ساختار سیاسی مطلوب از منظر استاد مطهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۹ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 291 - 309

کلیدواژه‌ها: انگاره سیاسی جمهوری اسلامی دموکراسی ساختار سیاسی مردم سالاری دینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۹ تعداد دانلود : ۴۸۰
در ترسیم نظام سیاسی و محتوای آن همواره سه ساحت از بحث مورد توجه اندیشمندان است: الف) توصیف ساختار موجود و محتوای آن؛ ب) تحلیل ساختار و انگاره های مطلوب؛ ج) شیوه گذار از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب. مقاله حاضر بر آن است که ساختار سیاسی مطلوب و انگاره های آن را از منظر استاد مطهری بررسی کند. محوریت شریعت و معارف اسلام در جهت پیشرفت و تعالی انسان و جامعه عمده ترین عنصر محتوایی، و تحقق مردم سالاری دینی مهم ترین مقوله در حوزه ساختار سیاسی است. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و استنباطی تهیه و تدوین شده است.
۷۱.

تحلیلی بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد از منظر مدل پیوستگی «جیمز روزنا»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۱ بهار ۱۳۹۰ شماره ۱ 283 - 300

کلیدواژه‌ها: جمهوری اسلامی جمهوری اسلامی ایران سیاست خارجی گفتمان اصول گرایی عدالت محور محمود احمدی نژاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۴ تعداد دانلود : ۵۴۲
طی سال های 1387 – 1384 گفتمان حاکم بر سیاست خارجی ایران از «صلح مردم سالار اسلامی» به «اصول گرایی عدالت محور» تغییر کرد. از خصوصیات قابل توجه گفتمان جدید می توان به زیر سؤال بردن هنجارهای بین المللی، اتخاذ رویکرد تهاجمی نسبت به غرب و به چالش کشیدن سیاست قدرت های بزرگ، بازبینی در سیاست های ایران بر مبنای اولویت تنظیم روابط بر گسترش روابط و ضرورت تعامل با ملت ها و جنبش های عدالت خواه جهان اشاره کرد. این مقاله در چارچوب مدل پیوستگی «جیمز روزنا» به بررسی علل و عوامل این تغییر در دو سطح تحلیل محیط بین الملل و محیط داخلی می پردازد و بر آن است که در چارچوب این نظریه، عامل محیط بین الملل و عامل فرد (اندیشه ها و شخصیت محمود احمدی نژاد) بیشتر از سایر عوامل (نقش، حکومت و جامعه) نقش ایفا می کنند.
۷۲.

سمت و سوی تحولات سیاسی - اجتماعی بعد از انقلاب در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۱ تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲ 253 - 267

کلیدواژه‌ها: ایران انقلاب اسلامی تحولات سیاسی ایران جمهوری اسلامی دیدگاه سیستمی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶۸ تعداد دانلود : ۵۸۷
در این مقاله تلاش شده است تا به این سوال پاسخ داده شود که تحولات سیاسی در ایران بعد از انقلاب در چه سمت و سوی جریان داشته است؟ و چه عواملی بر این تحولات تأثیر گذار بوده است؟ برای پاسخ دادن به این سوال ضمن بررسی دیدگاه های مطرح شده در این مورد، تلاش شده تا در چارچوب دیدگاه سیستمی به بررسی روندها و آینده پژوهی سمت و سوی تحولات سیاسی در ایران بعد از انقلاب بپردازد. در این مقاله تلاش شده است تا به این سوال پاسخ داده شود که تحولات سیاسی در ایران بعد از انقلاب در چه سمت و سوی جریان داشته است؟ و چه عواملی بر این تحولات تأثیر گذار بوده است؟
۷۳.

رهبری و حکومت در اندیشه شهید بهشتی «نظریه امت و امامت»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۲ بهار ۱۳۹۱ شماره ۱ 287 - 310

کلیدواژه‌ها: ایران امامت امت جمهوری اسلامی حزب رهبری ولایت فقیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۵ تعداد دانلود : ۸۷۲
آیت الله بهشتی از جمله رهبران تأثیرگذار در جریان انقلاب اسلامی و تأسیس نظام جمهوری اسلامی در ایران است. در این مقاله کوشش شده است؛ دیدگاه این فقیه شهید در باره "رهبری و حکومت" مورد ارزیابی قرار گیرد. این ارزیابی با توجه به نظریه "امت و امامت" و نیز دیدگاه ها و نظرات وی در باره برخی اصول عمده قانون اساسی مصوب 1358 جمهوری اسلامی ایران انجام شده است. تلاش شد، تفسیر شهید بهشتی از برخی مفاهیم عمده شیعه نظیر امامت، اجتهاد و حکومت به اجمال مطرح شود و آنگاه نسبت رهبری یا ولایت فقیه با حاکمیت ملی، قانون اساسی، حزب، آزادی و انتخاب انسان و ... تحت بررسی قرار گیرد.
۷۴.

روند توسعه سیاسی در جمهوری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۵ بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ 103 - 123

کلیدواژه‌ها: برابری تمایز ساختاری توسعه انسانی توسعه سیاسی جمهوری اسلامی ظرفیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸۵ تعداد دانلود : ۶۸۴
در کشورهای جهان سوم، به موضوع انقلاب، به عنوان یکی از راه های رسیدن به توسعه، توجه شده است. حال این سؤال مطرح است که دستاورد انقلاب اسلامی از منظر توسعه سیاسی، چه بوده و جمهوری اسلامی چه سیاست ها و برنامه هایی را برای تحقق آن به کار بسته است؟ یافته های این مقاله نشان می دهد بعد از شکل گیری نظام جمهوری اسلامی و تثبیت نهادهای انتخابی، دولت ها در برنامه ها و سیاست های خود جهت گیری متفاوتی در راستای توسعه سیاسی داشته اند، اما با توجه به فاصله نسبی این برنامه ها با آرمان های انقلاب اسلامی، هنوز ظرفیت های زیادی برای تحقق توسعه سیاسی در جمهوری اسلامی وجود دارد که به بازنگری سیاست ها و جمع بندی در شرایط موجود احتیاج دارد. چارچوب نظری این مقاله رهیافت غایت گرایانه لوسین پای است که توسعه سیاسی را وضعیتی می داند که کشورها پس از رسیدن به آن ویژگی های خاصی پیدا می کنند که به عنوان نشانگان تجدّد و معرّف توسعه سیاسی مطرح است. این رهیافت، توسعه سیاسی را به معنای افزایش ظرفیت و توانایی نظام سیاسی در مواجهه با مشکلات و چالش های پیشِ رو می داند.
۷۵.

ساخت و تثبیت "دیگری" در روابط خارجی ایران از تکوین حکومت صفوی (907ق/ 1502م) تا ده سال نخست تأسیس نظام جمهوری اسلامی (1368ش/ 1989م)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۶ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ 741 - 759

کلیدواژه‌ها: ایران پهلوی جمهوری اسلامی دیگری روابط خارجی صفویه قاجار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۳۴۰
این مقاله تلاشی است برای تحلیل و ارزیابی مسئله "دیگری" در تاریخ روابط خارجی ایران از منظر جامعه شناسی تاریخی در روابط بین الملل. نویسنده در چارچوب رویکرد جامعه شناسی تاریخی و استفاده از تکنیک تبیین روایی از این رهگذر مسئله "دیگری" را در روابط خارجی ایران برمی کاود. به لحاظ زمانی این مقاله دوره کلان تاریخی متعاقب تکوین حکومت صفوی تا ده سال نخست تأسیس نظام جمهوری اسلامی را در برمی گیرد. به نظر نویسنده با توجه به رویدادهای داخلی و خارجی مرتبط با روابط خارجی ایران، عنصر "دیگری" در عصر صفوی با توجه به تضاد مذهبی یا درون دینی با عثمانی سنی مذهب تکوین یافت، در اعصار قاجار و پهلوی با توجه به مواجهه ایران با قدرت های بزرگ سده نوزدهم میلادی و ابرقدرت های جنگ سرد به ترتیب تحول و تداوم یافت، و در عصر جمهوری اسلامی در سایه تأسیس نظام جمهوری اسلامی تثبیت شد و به اوج نهادینگی رسید.
۷۶.

تاثیر بیداری اسلامی برجایگاه بین المللی جمهوری اسلامی ایران با استفاده از( swot)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال شانزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۵۶ 7-18

کلیدواژه‌ها: بیداری اسلامی جمهوری اسلامی انقلاب اسلامی SWOT

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۵۲۳
بیداری اسلامی، ریشه در ارتباطات نوین غرب با جهان اسلام دارد؛ اما اینکه ایران به چه میزان از این پدیده اثرپذیرفته است، مبهم باقی مانده؛ چراکه که از سوی محققین، کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. سؤال تحقیق این است که ج.ا.ا برای ارتقاء جایگاه بین المللی خود، چه راهبردهایی را براساس فرصت ها و تهدیدها، قوت ها و ضعف های بیداری اسلامی می تواند اتخاذ نماید؟ هدف این تحقیق نیز شناخت رابطه بین بیداری اسلامی و جایگاه بین المللی ج.ا.ا و چگونگی ارتقاء آن بوده است. در این پژوهش، از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده و با استفاده از مدل تحقیقی « swot » این رابطه مورد بررسی قرار گرفته است. شرایط، دلالت بر آن دارد که موقعیت ج.ا.ا در وضعیت موجود در نقطه تهاجمی معطوف به فرصت است و در آینده با ارتقاء آن در نقطه تهاجمی معطوف به قدرت قرار خواهد گرفت. نقطه ای که ایران را برخوردار از به دست آوردن ابتکار عمل وسیع در سطح منطقه می نماید.
۷۷.

صورت بندی تأثیر مناقشات کلام سیاسی بر رقابت های سیاسی با تأکید بر دوره تثبیت نظام جمهوری اسلامی ایران (سال های 1368 1360)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال شانزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۵۶ 31-46

کلیدواژه‌ها: کلام سیاسی رقابت سیاسی جمهوری اسلامی تاریخ معاصر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۹ تعداد دانلود : ۳۶۷
بررسی ابعاد و روند تأثیر مناقشات کلام سیاسی بر رقابت های سیاسی در دوره تثبیت نظام جمهوری اسلامی ایران (1368 1360)، محور مقاله است. برای این منظور با تصرفاتی در روش اسکینر جهت بررسی زمینه های ذهنی و عینی؛ و تقسیم بندی دیوید ساندرز در چهره های ثبات و بی ثباتی، در واکاوی تأثیر مناقشات بر رقابت های سیاسی بهره برداری شده است. ضمن بررسی مناقشات کلامی سیاسی اسلام و عدالت اجتماعی، اسلام و کارآمدی، مشروعیت حکومت و حاکمیت مردم در اسلام و آزادی در اسلام، به نظر می رسد که مناقشه اسلام و عدالت اجتماعی، اساسی ترین مناقشه تأثیرگذار بر این دوره است. در این دوره دستگاه فکری چپ مذهبی و راست مذهبی از دل اسلام گرایان حاکمیت بیرون آمدند. لیبرال های اسلامی نیز دستگاه فکری فعال در خارج از حاکمیت است. تأثیر مناقشات بر رقابت ها نیز به صورت مستقیم و غیرمستقیم و هر کدام به شکل حداکثری و حداقلی بوده است.
۷۸.

تأثیر بحران سوریه بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال شانزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۵۶ 47-58

کلیدواژه‌ها: بحران سوریه امنیت ملی جمهوری اسلامی رئالیسم تدافعی موازنه تهدید

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۲ تعداد دانلود : ۵۸۰
علی رغم گذشت چندین سال از بحران سوریه، از وضعیت پیچیده حاکم بر این کشور، نه تنها کاسته نشده، بلکه باعث تحلیل قدرت تأثیرگذاری این کشور در مناسبات منطقه ای شده و با تشدید آن بر امنیت کشورهای منطقه ای هم پیمان خود تأثیر بسزایی گذاشته است. فرضیه این پژوهش با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و از منظر رئالیسم تدافعی، این است که نقش آفرینی ایران در بحران سوریه و شکست داعش موجب حفظ موقعیت راهبردی و افزایش نفوذ منطقه ای، مقابله با گروه های شبه دولتی مخالف ایران در منطقه، حفظ محور مقاومت و شکل گیری الگوی همکاری بین ایران و روسیه شده که امنیت و نفوذ ایران را در منطقه افزایش داده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که ایران سعی دارد با نفوذ بیشتر در منطقه و بهره گیری از سیاست اتحاد با روسیه، نخست امنیت ملی خویش و پس از آن، منافع ملی خود را تأمین نماید.
۷۹.

بررسی آگاهانه یا ناآگاهانه بودن مشارکت مردم در رفراندم نظام جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال شانزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۵۶ 131-142

کلیدواژه‌ها: رفراندم جمهوری اسلامی انقلاب اسلامی ولایت فقیه حکومت اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۳۰۹
انتخاب نظام جمهوری اسلامی با مشارکت قریب به اتفاق مردم ایران در سال 1358 اتفاق افتاد و حجم بالای این مشارکت به گونه ای بود که امکان انکار آن وجود نداشت، با این حال، برخی درصددند با متهم نمودن مردم به مشارکت ناآگاهانه در رفراندم جمهوری اسلامی، به بهانه آشنا نبودن آنها با این نظام، ارزش این مشارکت را مخدوش نمایند، به همین دلیل، این مقاله درصدد است با بهره گیری از اسناد، منابع و شواهد موجود و به روش کتابخانه ای، به این سؤال پاسخ دهد که آیا مردم در این رفراندم، نظام جمهوری اسلامی را آگاهانه انتخاب کرده اند یا ناآگاهانه؟ یافته های تحقیق حاکی از آن است که مردم پیش از مشارکت در رفراندم تعیین نظام، به گونه های مختلف نسبت به خطوط کلی نظام جمهوری اسلامی اطلاع یافته بودند . به همین دلیل مشارکت مردم در رفراندم نظام جمهوری اسلامی، مشارکتی آگاهانه بوده است.
۸۰.

بررسی جایگاه آزادی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اندیشه های حقوق عمومی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۴)

کلیدواژه‌ها: جمهوری اسلامی آزادی قانون اساسی آزادی فردی آزادی فکری آزادی سیاسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۲۰ تعداد دانلود : ۱۲۹۹
شناخت صحیح از مفهوم آزادی و بررسی جایگاه دقیق آن در قوانین اساسی، در دنیایی که آزادی را به عنوان ارزشی بی بدیل معرفی می کند ، از اهمیت بسیاری برخوردار است . با دقت در مفهوم آزادی می توان دریافت که تفاوت های موجود میان فرهنگ ها و مبانی فرهنگی دلیل بسیاری از اختلافات در مفهوم آزادی است. جمهوری اسلامی ایران به عنوان نظامی که هم اسلامیت و هم جمهوریت را مبنای کار خویش قرار داده است ، به مقوله آزادی نگاهی دقیق و منبعث از مبانی اصیل دینی دارد ، که در قانون اساسی آن به عنوان میثاق ملی تبلور یافته است. بررسی جایگاه آزادی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران هم از آن جهت که همواره مورد هجوم فکری و نرم دشمنان است ، و هم از آن جهت که قانون اساسی آن می تواند به عنوان الگویی برای سایر کشور های اسلامی خصوصاً در عصر بیداری اسلامی باشد ، از اهمیت دوچندانی برخوردار است. مقاله پیش رو به روش توصیفی تحلیلی و به صورت اسنادی و کتابخانه ای به بررسی جایگاه آزادی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران می پردازد.