درخت حوزه‌های تخصصی

تعامل روانشناسی و دین

ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
ارزیابی، سنجش وآمار تاریخچه و مکاتب حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی اجتماعی روانشناسی انگیزش روانشناسی رشد و تحول روانشناسی شخصیت روانشناسی مرضی تحولی روانشناسی یادگیری عصب شناختی رفتاری مشاوره مناسبات انسانی در محیط نقد و بررسی کتاب هوش هیجان
تعامل روانشناسی و دین روانشناسی اقتصادی روانشناسی رسانه روانشناسی سازمانی و صنعتی روانشناسی سلامت روانشناسی مثبت گرا روانشناسی منطقه ای روانشناسی نظامی روانشناسی هنر روانشناسی ورزشی روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۶۱ تا ۶۸۰ مورد از کل ۱٬۹۷۰ مورد.
۶۶۱.

بررسی نقش تبیین کنندگی سبک های هویت و اعتقادات دینی در سازه خردورزی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال دهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۳۷)

کلیدواژه‌ها: اعتقادات دینی خردورزی سبک های هویتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳۲ تعداد دانلود : ۸۵۴
هدف پژوهش، بررسی نقش تبیین کنندگی سبک های هویتی و اعتقادات دینی در سازة خردورزی است. روش پژوهش «توصیفی»از نوع «همبستگی» است. جامعه آماری، 200 نفر افراد شاغل بخش خصوصی و دولتی همدان با میانگین سنی 37 سال می باشد. ابزار پژوهش، مقیاس «سنجش اعتقادات دینی»، آزمون «سبک های هویتی» و «مقیاس سه بعدی خردورزی» می باشند. یافته ها نشان می دهد سبک های هویت 8 درصد واریانس خردورزی را تبیین می کنند. از ابعاد خرد، بعد شناختی با سبک اطلاعات جمعی، و بعد تأملی با سبک های هویتی هنجاری و اطلاعات جمعی و بعد مشارکت دینی دارای ارتباطی معنادار است. بعد عاطفی با سبک هویتی اطلاعات جمعی و با هر سه مؤلفة اعتقادات دینی، یعنی مشارکت دینی، پایبندی، و مسائل شرعی ارتباط معناداری دارد. در مجموع، از بین سبک های هویتی، افراد دارای سبک هویت اطلاعات جمعی که اطلاعات را فعالانه و منتقدانه بررسی می کنند و بیشتر در جستجوی درک معنای واقعی زندگی هستند، با سازة خردورزی دارای ارتباطی معناداری هستند. ابعاد اعتقادات دینی با بعد عاطفی خرد، نظیر درک احساسات، همدلی و کمک به دیگران ، رابطة مثبت نشان داد.
۶۶۲.

معرفی «کتاب راهنمای انجمن روانشناسی امریکا در روانشناسی، دین و معنویت»

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی اسلامی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۶ 173 - 196

کلیدواژه‌ها: معرفی کتاب روانشناسی دین معنویت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰ تعداد دانلود : ۱۰۹
 مباحث روان شناسی دین و معنویت در دهه های اخیر رشد چشمگیری داشته است. ازدیاد روزافزون پژوهش ها، مجله های تخصصی و کتاب های مرجع و راهنما در این حیطه همین را نشان می دهد. کتاب راهنمای انجمن روان شناسی امریکا را می توان نشانه و بزرگ داشت این تحول مهم دانست. این کتاب دوجلدی، جامع ترین مجموعه از گزارش های مربوط به موضوع روان شناسی، دین و معنویت در سال های اخیر است. این مجموعه را انجمن روان شناسی امریکا (APA) در سال 2013 در واشنگتن منتشر کرد. ویراستار اصلی کتاب کِنت آی. پارگامنت است که جولی آی. اکسلاین و جیمز دبلیو. جونز در جلد اول و آنِت ماهونی و ادوارد پی. شافرنسکی در جلد دوم وی را در تدوین و تنظیم کتاب یاری کرده اند. کتاب در دو جلد، و در حدود 1500 صفحه تنظیم شده است. جلد اول این کتاب شامل ۴۱ فصل است که در چهار بخش سازمان یافته و دربردارنده آخرین نسخه های به روزشده نظریه ها و پژوهش ها در روان شناسی معاصر دین و معنویت است. جلد دوم، با 34 فصل در پنج بخش، بر کاربرد روان شناسی دین و معنویت متمرکز شده است. به طور کلی، 130 نفر در تهیه کل این مجموعه مؤثر بوده اند. گزارش حاضر معرفی اجمالی این کتاب است که بعد از مقدمه شامل معرفی مختصری از مؤلفان اصلی کتاب، ساختار کتاب و توضیح درباره موضوع بخش ها و فصول مربوط به همراه اسامی مؤلفان هر فصل است.    
۶۶۳.

زنان مقدس قرآنی، بدیلی شناخت شناسانه در برابر زن مسخ شده غربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ مشاوره و روان درمانی سال هشتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۲۹

کلیدواژه‌ها: حقوق بشر غربی زنان مقدس قرآنی زن غربی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۴۷ تعداد دانلود : ۱۱۸۱۱
پژوهش حاضر با هدف ترسیم شخصیت و سیمای زنان مقدس قرآنی به عنوان بدیلی شناخت شناسانه در برابر الگوی مسخ شده غربی از زن انجام شد. روش پژوهش اسنادی بود که از طریق بهره گیری از مطالعه کتابخانه ای (اسناد و مدارک، مجلات، کتب و مقالات معتبر داخلی و خارجی) به بررسی موضوع مقاله پرداخته شد و  ضمن ارائه شواهد تاریخی از وضعیت اسفبار زن در فرهنگ غربی، با اصل قرار دادن قرآن و سیره معصومین علیهم السلام و با استخراج اطلاعات لازم از متون تاریخی و فقهی و در کنار هم قرار دادن آن ها، به مقایسه دیدگاه غرب و اسلام به زن و همچنین ترسیم شخصیت و سیمای زنان مقدس قرآنی به عنوان الگوی مطلوب اسلام و جایگزینی شناخت شناسانه برای الگوی مطرح شده غربی، پرداخته شد. نتایج نشان داد که تشریح صفات و ویژگی های برجسته زنان مقدس قرآنی همچون حضرت آسیه (س)، حضرت مریم (س)، حضرت خدیجه (س) و حضرت فاطمه زهرا (س) که از جمله ویژگی های آن ها، تسلیم محض نسبت به خداوند، عبادت، پاکیزگی، تلاش و ایثار در راه تمامی ارزش های الهی بوده، می تواند به عنوان بدیلی شناخت شناسانه در برابر الگوی غربی از زن که در قالب حقوق بشر زنان در حال نشر است، معرفی شود. از این رو، پیشنهاد می گردد نهادهای مسئول از یک سو در ممانعت از انتشار الگوهای غربی درباره موضوع زن و از سوی دیگر در جهت معرفی و شناساندن اندیشه های ناب اسلام محمدی (ص) درباره زنان، اهتمام ورزند.
۶۶۴.

سطوح خلاقیت براساس حکمت متعالیه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: خلاقیت سطوح خلاقیت حکمت متعالیه خیال متصل خیال منفصل خلق ابداع

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸۴ تعداد دانلود : ۱۰۳۱
هدف از نوشتار حاضر، بررسی سطوح خلاقیت بر اساس حکمت متعالیه است. بدین منظور از رویکرد کیفی و روش توصیفی تحلیلی استفاده شده است. در دیدگاه صدرا، خلاقیت، بخشی از توانایی نفس انسان است. خداوند، نفس انسان را به گونه ای آفریده که قدرت و توانایی ایجاد صور اشیا مجرد و مادی را دارد. این تحقیق نشان می دهد که از منظر صدرا، واژگان «خلق» و «ابداع»، دو واژه بسیار مهم و کلیدی ناظر بر مفهوم خلاقیت اند، که خود بیانگر دو سطح مختلف خلاقیت (خلق از ماده و خلق از عدم) می باشد. براین اساس، برای خلاقیت انسان دو سطح کلی در نظر گرفته شده است که عبارتست از خلاقیت متعارفه و متعالیه. خلاقیت نوع اول در حیطه خیال متصل شکل می گیرد و محصول آن در مقام تحقق خارجی مسبوق به ماده و مدت است و خلاقیت نوع دوم مستلزم اتصال به خیال منفصل(عالم مثال) و داشتن نفس مزکی و همت است. در این سطح حقایقی که نفس مزکی بعد از مشاهده صور خیالی (در خیال منفصل)، در نفس خود انشا می کند، در مقام تحقق خارجی، بدون واسطه ماده و عوامل دیگر و بدون صرف مدت زمان، به صورت دفعی، در عالم خارج ایجاد می شود. از منظر صدرا در خیال متصل انسانی، قوه متصرفه با کارکردهای چهارگانه خود، نقش مهمی در تکوین خلاقیت دارد. خلاقیت این قوه (خلاقیت متعارفه) به سطوح جزئی تر تقسیم بندی می شود که عبارتنداز: 1) تصرف در صور و معانی (به واسطه ترکیب و تجزیه)؛ 2) محاکات محسوسات؛ 3) محاکات معقولات.
۶۶۵.

تفاوت های تبیین رفتار انسان در قلمرو پارادایم اسلامی در مقایسه با سایر رویکردهای روان شناختی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال دهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۳۷)

کلیدواژه‌ها: روان شناسی اسلامی رفتار انسان پارادایم اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸۴ تعداد دانلود : ۸۳۳
این پژوهش، با هدف بیان تفاوت های تبیین رفتار انسان در پارادیم اسلامی، در مقایسه با سایر رویکردهای روان شناختی انجام شده است. یافته های اولیه، با مراجعه به آیات و روایات و منابع روان شناختی، نشان داد که روان شناسان به دنبال کشف قواعد حاکم بر سازمان روانی انسان بوده اند؛ ولی هر یک با پیش فرض های هستی شناختی، انسان شناختی، ارزش شناختی، شناخت شناسی و روش شناختی خود، به بررسی رفتار انسان پرداخته اند. به همین دلیل، پیروان پارادایم های مختلف حتی افراد درون یک پارادایم، نقطه نظرات متفاوت و گاهی متعارض نسبت به یک موضوع ارائه کرده اند. این واقعیت نشان می دهد راه یابی روان شناس، به گزاره های علمی دربارة رفتار، کاملاً رنگ پارادایمی دارد. میزان مطابقت گزاره علمی یا یافته روان شناس درباره موضوع بررسی، به میزان مطابقت مؤلفه های پارادایمی او با واقع بستگی دارد. به همین دلیل، تبیین رفتار انسان در چارچوب پارادایم اسلامی می تواند: 1. با یافته های روان شناختی متفاوت باشد؛ 2. یافته های روان شناختی در چارچوب پارادایم اسلامی، از صحت بیشتری برخوردار باشد؛ زیرا این پارادایم مبتنی بر منابع وحیانی می باشد.
۶۶۶.

شگفتی های فیزیولوژی انسانی از دیدگاه توحید مفضّل(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۳ تابستان ۱۳۹۶ شماره ۳ 109-124

کلیدواژه‌ها: آفرینش امام صادق فیزیولوژی توحید مفضّل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۵ تعداد دانلود : ۲۲۱
سابقه و هدف: انسان؛ یکی از پیچیده ترین مخلوقاتی که نمود «فتبارک الله احسن الخالقین» است، موضوع بسیاری از علوم قرار گرفته است. یکی از علومی که به بررسی انسان ازجهت عوامل رشد و حیات و چگونگی فعالیت اعضای بدن می پردازد، «فیزیولوژی» است. از سوی دیگر بررسی انسان از این منظر در علوم دینی اسلامی هم صورت گرفته است و منابع مختلف دینی ازجمله قرآن و کتب باقی مانده از معصومان و بزرگان دینی نیز به آن پرداخته است. هدف اصلی این پژوهش رسیدن به دیدی جامع نسبت به امکان تطابق علم با دین و درک جدانبودن این دو مقوله از یکدیگر است. روش کار: روش این پژوهش تطبیق و تحلیل مطالب و مراجعه به کتابخانه است و برای اجرای آن، از کتاب های مختلف حوزه ی علوم اسلامی و کتب مربوط به دانش فیزیولوژی و پزشکی و مقالات حوزه ی دینی و پزشکی استفاده شده است. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته ها نشان می دهد بسیاری از مواردی که در حوزه ی علم فیزیولوژی و پزشکی به آنها اشاره شده، بزرگان دین اسلام، به ویژه امامان معصوم (ع) که دارای علم الهی و عصمت بالغه هستند نیز به آنها اشاره کرده اند، که با علوم روز منطبق است. نتیجه گیری: بحث مقایسه یی درباره ی علم فیزیولوژی در دو حوزه ی علوم تجربی و دینی، نشان می دهد که دین (منبعی که دارای آموزه های وحیانی است)، با علم تجربی منطبق است و در حوزه ی علوم تجربی نیز حرفی برای گفتن دارد. این امر موجب می شود در حوزه ی ارتباط علم و دین به تعارض های کامل بین این دو مقوله قائل نباشیم و ارتباط بین این دو را بپذیریم که این امر منجر می شود در بُعد پزشکی، فیزیولوژی و علوم تجربی عقاید دینی را مؤثر بدانیم و گام های بلندی برای ارتباط تنگاتنگ بین آنها برداریم
۶۶۷.

رابطه ی خودکنترلی و جهت گیری مذهبی با نگرش به روابط قبل از ازدواج در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد رباط کریم(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۳ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۴ 7-20

کلیدواژه‌ها: جهت گیری مذهبی خودکنترلی دانشجو رابطه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۲ تعداد دانلود : ۲۰۹
سابقه و هدف: امروزه ارتباط قبل از ازدواج یکی از موضوعات مهم جامعه محسوب می شود که می تواند سلامت جوانان را متأثر سازد. از طرفی نقش مذهب و خودکنترلی نیز در بررسی مشکلات بهداشت روانی دارای اهمیت ویژه یی است. به همین دلیل پژوهش حاضر با هدف تعیین ارتباط خودکنترلی و جهت گیری مذهبی با نگرش به روابط قبل از ازدواج انجام شده است. روش کار: در این پژوهش که به روش همبستگی صورت گرفته، 357 نفر از دانشجویان، به صورت نمونه گیری طبقه یی انتخاب شدند و پرسش نامه ی خودکنترلی تانجی، پرسش نامه ی جهت گیری مذهبی آلپورت و پرسش نامه ی نگرش به روابط قبل از ازدواج با جنس مخالف را تکمیل کردند. داده ها نیز از طریق آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه تحلیل شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که بین خودکنترلی و جهت گیری مذهبی درونی (r= 0/148)، خودکنترلی و جهت گیری مذهبی بیرونی (r= -0/153)، خودکنترلی و نگرش به رابطه ی قبل از ازدواج (r= -0/107)، جهت گیری مذهبی درونی و نگرش به رابطه ی قبل از ازدواج (r= -0/174) و همچنین جهت گیری مذهبی بیرونی و نگرش به رابطه ی قبل از ازدواج (r= 0/197) در دانشجویان رابطه ی معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، جهت گیری مذهبی و خودکنترلی از عوامل تأثیرگذار بر نگرش افراد به روابط قبل از ازدواج با جنس مخالف است. با بررسی جهت گیری مذهبی و خودکنترلی می توان این نگرش افراد را پیش بینی کرد.
۶۶۸.

مقایسه ی مؤلفه های بهزیستی معنوی با شادکامی و سلامت عمومی در دانشجویان دانشگاه شهید باهنر و حوزه های علمیه ی شهر کرمان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۳ تابستان ۱۳۹۶ شماره ۳ 55-67

کلیدواژه‌ها: بهزیستی معنوی حوزه ی علمیه دانشجویان سلامت عمومی شادکامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۶ تعداد دانلود : ۲۲۰
سابقه و هدف: معنویت یکی از مهم ترین عامل های افزایش شادکامی و سلامت عمومی گزارش شده است. با توجه به اینکه محیط، یکی از عامل های ایجاد بهزیستی معنوی است؛ این پژوهش با هدف بررسی مقایسه یی رابطه ی بهزیستی معنوی با شادکامی و سلامت عمومی در دانشجویان دانشگاه شهید باهنر و حوزه های علمیه ی شهر کرمان انجام شده است. روش کار: این پژوهش از نوع علّی - مقایسه یی و جامعه ی آماری آن شامل همه ی دانشجویان دانشگاه شهید باهنر و حوزه های علمیه ی شهر کرمان است. بدین صورت که 376 نفر از دانشجویان دانشگاه شهید باهنر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه یی چندمرحله یی و 274 نفر از دانشجویان حوزه های علمیه، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری شامل پرسش نامه های بهزیستی معنوی (SWB)، شادکامی آکسفورد (AHQ) و سلامت عمومی (GHQ-28) است. داده ها با استفاده از روش های رگرسیون چندگانه، آزمون های تی مستقل و یومن ویتنی تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داده که بین بهزیستی معنوی، بهزیستی وجودی و بهزیستی مذهبی با شادکامی، رابطه ی مثبت وجود دارد (001/0>P)، درحالی که هر سه با سلامت عمومی رابطه ی منفی دارند (001/0>P)؛ همچنین بهزیستی معنوی و شادکامی تفاوت معناداری در دانشجویان دانشگاه شهید باهنر و حوزه دارند (01/0>P)، اما تفاوت دو گروه در سلامت عمومی معنادار نیست (05/0<P). نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش، سطح بالاتر بهزیستی معنوی و شادکامی در حوزه های علمیه، نشان دهنده ی اثر معنویت موجود در این مدارس، در متغیّرهای مورد بررسی است و لزوم توجه به جنبه های معنوی و تلاش برای رشد و توسعه ی آن را گوشزد می سازد.
۶۶۹.

بررسی رابطه بین شخصیت با رضایت از زندگی و امید به آینده(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۷) 67 - 82

کلیدواژه‌ها: شخصیت رضایت از زندگی امید

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۳ تعداد دانلود : ۳۱۸
هدف این پژوهش، بررسی رابطه بین شخصیت با رضایت از زندگی و امید به آینده در میان دانش آموزان دبیرستانی است. پژوهش از نوع توصیفی و همبستگی است. حجم نمونه مورد پژوهش 316 نفر از دانش آموزان دبیرستان های پسرانه و دخترانه شهرستان رباط کریم است که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل: پرسش نامه 90 سؤالی شخصیتی آیسنک، پرسش نامه 5 سؤالی رضایت از زندگی و پرسش نامه 12 سؤالی امید اشنایدر است. داده ها بر اساس ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره همزمان تحلیل شد. یافته ها حاکی از آن است که روان گسسته گرایی و روان رنجوری با کاهش رضایت از زندگی و برون گرایی با افزایش رضایت از زندگی همبستگی دارد. همچنین، روان گسسته گرایی و روان رنجوری با کاهش امید به آینده و برون گرایی با افزایش امید به آینده همبستگی دارد. یافته دیگر اینکه روان گسسته گرایی، برون گرایی و روان رنجوری می توانند حدود 5/18 درصد از واریانس رضایت از زندگی و 17 درصد از واریانس امید به آینده را تبیین نمایند. بنابراین، پرورش ویژگی های شخصیتی کارآمد، نقش مهمی در رضایت از زندگی و امید به آینده در میان دانش آ موزان دبیرستانی دارد.
۶۷۰.

بررسی خوش بینی و تبیین جایگاه آن در استحکام خانواده(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال دهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۳۸)

کلیدواژه‌ها: خوش بینی استحکام خانواده روان شناسی اسلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۰ تعداد دانلود : ۹۷۵
امروزه علی رغم پیشرفت های سریع علم و فناوری و امکانات رفاهی، خانواده ها دچار تزلزل شده اند. آنها نگرش صحیحی نسبت به حوادث و رفتارهای اطرافیان خود ندارند و با نگرش بدبینانه، به ارزیابی مسائل و مشکلات می پردازند. یکی از عواملی که می تواند در استحکام بخشی خانواده مؤثر باشد، خوش بینی است. این پژوهش ضمن مرور برخی پژوهش های روان شناسی و مراجعه به منابع اسلامی، به بررسی خوش بینی و ابعاد و مؤلفه های آن پرداخته، نقش آن را در استحکام خانواده تبیین نموده، و متغیرهای مرتبط با خوش بینی در استحکام خانواده را بررسی کرده است. نتایج پژوهش حاکی از این است که خوش بینی بر مبنای توجه به جنبه های مثبت زندگی، ارائه تفسیرهای صحیح از رفتار دیگران و انتظار نتایج خوشایند، بر پایه توجه و تفسیرهای مثبت مبتنی است. این طرز تفکر در دیدگاه اسلامی، حول محور توحید می گردد.
۶۷۱.

بررسی ویژگی های روان سنجی آزمون سبک زندگی اسلامی در نوجوانان دبیرستانی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۱ 7 - 34

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی اسلامی روانسنجی سنجش دین روان شناسی اسلامی جهت گیری مذهبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۸ تعداد دانلود : ۵۳۹
هدف پژوهش، بررسی ویژگی های روان سنجی آزمون سبک زندگی اسلامی(ILST) در نوجوانان بود. بدین منظور، نخست روایی محتوایی و صوری این آزمون بررسی و سپس اجراء شد. جامعه آماری، دانش آموزان دبیرستان های شهر قم (15-20 سال) بودند که 578 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردیدند. ابزار پژوهش «آزمون سبک زندگی اسلامی» و «آزمون جهت گیری مذهبی» بود. داده ها، با روش تحلیل عاملی و تحلیل مانوا تحلیل شدند. بررسی ها، به اصلاح 12 و حذف 9 سؤال انجامید. ضریب آلفای کرونباخ برابر با 86/0 بدست آمد. تعداد عوامل در نمونه نوجوان همانند نسخه اصلی 9 عامل است، اما نامِ بعضی، متفاوت است. عوامل تحت عنوان عبادی، روشنفکری منفی، خویشتن داری، تعهد، ارتباط مثبت، خردورزی، دنیاخواهی، فعال بودن و بی تفاوتی نامگذاری شدند. عامل ها 42/39 درصد واریانس سبک زندگی در نوجوانان را تبیین کرد. در تحلیل عاملی، 8 سؤال حذف شد. روایی همزمان در دو آزمون مورد نظر، 70/0، همبستگی را نشان داد. با توجه به روایی عاملی، روایی همگرا و پایایی مناسب «آزمون سبک زندگی اسلامی- نسخه نوجوانان» (ILST-AV)، استفاده آن در پژوهش های مربوط به نوجوانان توصیه می گردد.
۶۷۲.

مراحل شکل گیری ایمان از دیدگاه فولر و نقد آن(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۸) 65 - 83

کلیدواژه‌ها: فولر ایمان نامتمایز ایمان فرافکنانه ایمان داستان سرایانه ایمان عرفی ایمان فردی شده ایمان عاطفی ایمان جهان شمول

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۰ تعداد دانلود : ۲۵۷
در میان نظریه پردازانی که به بررسی تحول ایمان از منظر روان شناختی پرداخته اند، فولر به عنوان صاحب نظری مهم، برجسته و تأثیرگذار شناخته شده است. این مقاله به بررسی سه مسئله مهم در این عرصه از دیدگاه او پرداخته است. اول اینکه، فولر ایمان را چگونه توصیف و تحلیل می کند؟ دوم اینکه، ایمان چگونه در طول عمر متحول می شود؟ سوم اینکه، نقاط قوت و ضعف نظریه وی کدام است؟ روش پژوهش، توصیفی تحلیلی و انتقادی است. یافته ها در پاسخ به این پرسش ها چنین است که ایمان کنش عام انسانی است و هر انسانی بماهو انسان با آن درگیر می شود و به کسب و اکتساب ایمان می پردازد. وی تحول ایمان را در قالب یک پیش مرحله و شش مرحله به تصویر می کشد. تأثیرپذیری وی از آموزه های مسیحی، تمرکز بر ساختار و عدم توجه به مضمون و محتوای ایمان و ابتنای مراحل تحول ایمان بر دیدگاه پیاژه از مهم ترین اشکالات و نقدها بر دیدگاه وی در نظر گرفته می شود.
۶۷۳.

بررسی رابطه ی عزت نفس و معنویت گرایی با احساس غربت در دانشجویان خوابگاهی دانشگاه رازی کرمانشاه در سال 1395(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۳ تابستان ۱۳۹۶ شماره ۳ 43-54

کلیدواژه‌ها: احساس غربت دانشجویان خوابگاهی عزت نفس معنویت گرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۶ تعداد دانلود : ۲۳۳
سابقه و هدف: دانشگاه فرصتی مناسب برای رشد فردی به حساب می آید؛ باوجوداین، دانشجویان اغلب با معضل هایی روبه رو هستند که احساس غربت جزء بیشترین معضل های بیان شده در بین دانشجویان خوابگاهی است. این پژوهش با هدف بررسی رابطه ی عزت نفس و معنویت گرایی با احساس غربت در دانشجویان خوابگاهی دانشگاه رازی کرمانشاه در سال 1395 انجام شده است . روش کار: این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی و جامعه ی آماری آن شامل همه ی دانشجویان دختر و پسر خوابگاهی دانشگاه رازی کرمانشاه در سال تحصیلی 94 - 95 است؛ که از میان آنان 322 نفر بر اساس جدول مورگان و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه یی چندمرحله یی انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسش نامه ی عزت نفس کوپر اسمیت، پرسش نامه ی معنویت پارسیان و دونینگ و پرسش نامه ی احساس غربت آرچر است. داده های پژوهش نیز با استفاده از روش های آمار توصیفی، ضریب همبستگی و رگرسیون تحلیل شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داده که بین عزت نفس و احساس غربت (10/0>p) و همچنین بین معنویت گرایی و احساس غربت (001/0>p)، رابطه ی منفی معنادار وجود دارد و معنویت گرایی می تواند میزان احساس غربت دانشجویان خوابگاهی را پیش بینی کند (100/0>p). نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش می توان معنویت گرایی و عزت نفس را ابزاری مکمل برای کاهش احساس غربت در نظر گرفت و برای کاهش احساس غربت در دانشجویان خوابگاهی به این متغیّرها توجه داشت.
۶۷۴.

تبیین سازه انگیزش بر اساس منابع اسلامی

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی اسلامی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۷ 3 - 27

کلیدواژه‌ها: انگیزش نیت شاکله اخلاص صدق کذب شرک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱ تعداد دانلود : ۱۱۰
سازه انگیزش اهمیت محوری در ساختار وجودی آدمی دارد. ادیان الاهی، و نیز علوم بشری توجه ویژه ای به این سازه دارند. با این حال، تاکنون پژوهش منسجمی در باب تبیین سازه انگیزش از دیدگاه اسلام انجام نشده است. هدف پژوهش حاضر، تبیین سازه انگیزش بر اساس منابع اسلامی، و روش آن توصیفی -  تحلیلِ مفهومی است. در بخش توصیفی، مفاهیم مربوط به سازه انگیزش در کتاب های معتبر لغوی و منابع اسلامی (قرآن کریم و احادیث اسلامی) بازشناسی و توصیف شد، و در بخش تحلیل مفهومی، داده های گردآوری شده تبیین و تحلیل گردید. بر اساس یافته های پژوهش حاضر، «نیّت» هسته مفهومی انگیزش در منابع دینی را تشکیل می دهد و از سه مؤلفه اصلی نیرومندی، جهت مندی، و تداوم تشکیل شده است. به دلیل نگاه ارزشی دین به سازه انگیزش، نیت به دو نوع خوب و بد تقسیم می شود. نیت خوب دارای سه مؤلفه صدق (نیرومندی)، اخلاص (جهت مندی)، و شاکله نیک (تداوم) است. نیت بد نیز سه مؤلفه دارد: کذب (نیرومندی)، شرک (جهت مندی)، و شاکله بد (تداوم).
۶۷۵.

اثربخشی معنادرمانی؛ با رویکردی دینی بر عزت نفس و شادکامی و تاب آوری نوجوانان دختر(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال دهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)

کلیدواژه‌ها: معنادرمانی عزت نفس شادکامی تاب آوری دین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۹
این پژوهش با هدف مطالعه تأثیر معنادرمانی، با رویکردی دینی بر عزت نفس و شادکامی و تاب آوری نوجوانان اجرا شد. پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون، شامل یک گروه آزمایش و یک گروه کنترل بود. جامعة آماری، دانش آموزان دختر دبیرستانی در سال تحصیلی 94-93 بودند. از میان آنها، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای 40 نفر انتخاب و به صورت تصادفی، 20 نفر در گروه آزمایش و 20 نفر درگروه کنترل قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش، پرسش نامه های عزت نفس کوپراسمیت، شادکامی مونش و تاب آوری کونور و دیویدسون بودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که معنادرمانی با رویکرد دینی، با تبیین ریشه و حقیقت انسان (مبدأ) و هدف از زندگی انسان (معاد) و ویژگی های انسان و معنادار کردن سختی هایی که در مسیر هدف وجود دارد، می تواند موجب عزت نفس و شادکامی و تاب آوری انسان گردد.
۶۷۶.

عوامل و ساختار انگیزش رفتار انسان در اندیشه علامه طباطبائی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال دهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۴۰)

کلیدواژه‌ها: عوامل انگیزشی ساختار انگیزشی رفتار انسان اندیشه های علامه طباطبایی گرایش ها ادراکات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۷ تعداد دانلود : ۶۵۷
هدف این پژوهش، دستیابی به عوامل و ساختار انگیزش در اندیشه علامه طباطبائی است. بدین منظور، با روش کتابخانه ای، نقطه نظرات علامه طباطبائی دربارة عوامل و ساختار انگیزش انسان از میان آثار ایشان جمع آوری گردید و سپس به روش توصیفی تحلیلی تجزیه و تحلیل گردید. نتایج بررسی نشان می دهد که نه عامل درونی و دو عامل بیرونی به صورت درهم تنیده در صدور رفتار انسان نقش انگیزشی دارند. با توجه به آثار علامه، این عوامل را می توان به صورت لایه های پی درپی در نظر گرفت: لایه اول، نیروهای بنیادین وجود انسان (قوای نفس). لایه دوم، اهداف (علل غایی و کمالات قوا). لایه سوم، گرایش ها و نیازها. لایه چهارم، شناخت ها و برداشت ها (ادراکات اعتباری و حقیقی). لایه پنجم، شوق و میل (هیجانات و عواطف). لایه ششم، خواست و تصمیم فردی (اراده). لایه هفتم، واکنش های فیزیولوژیکی (ایجاد حرکت فیزیکی). لایه هشتم، تجریه رفتار (عمل). لایه نهم، رگه های شخصیتی (ملکات نفسانی). این لایه های نه گانه مربوط به پردازش های درونی وجود انسان هستند که از عوامل بیرونی چون هدایت، کمک، رحمت و لطف خداوند و همچنین محیط بیرونی و جامعه و وسوسه های شیطان متأثرند. به طورکلی، مجموع این عوامل درهم تنیده ساختار انگیزش انسان را شکل می دهند.
۶۷۷.

تأثیر آموزش امیددرمانی با استفاده از آموزه ها و داستان های قرآنی بر افزایش امید دانش آموزان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۱ 59 - 76

کلیدواژه‌ها: امیددرمانی آموزه ها و داستان های قرآنی دانش آموزان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۸ تعداد دانلود : ۴۵۰
هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر «آموزش امید درمانی» با استفاده از آموزه ها و داستان های قرآنی بر«افزایش امید» دانش آموزان سال اول مقطع متوسطه شهر همدان بود. روش مطالعه نیمه تجربی، به صورت پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر سال اول مقطع متوسطه دبیرستان های روزانه و دولتی شهر همدان در سال تحصیلی 1393 و روش نمونه گیری از نوع خوشه ای چندمرحله ای بود. در چارچوب طرح آزمایشی، 60 نفر از دانش آموزان به صورت جایگزینی تصادفی در دو گروه 30 نفری قرار گرفتند. در این طرح از «پرسشنامه امید» اسنایدر استفاده شد و سپس طرح آزمایشی برای گروه آزمایش طی ده جلسه اجرا شد و پس از اتمام جلسات آموزشی از هر دوگروه پس آزمون به عمل آمد و داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس تحلیل شدند. نتایج نشان داد آموزش امیددرمانی با استفاده از آموزه ها و داستان های قرآنی منجر به افزایش امید در دانش آموزان شده است
۶۷۸.

مقایسه ی طرح واره های ناسازگار اولیه و سازوکارهای دفاعی با نگرش های مذهبی، در زنان مبتلا به اختلال وسواسی - اجباری و زنان سالم شهر همدان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۳ تابستان ۱۳۹۶ شماره ۳ 18-30

کلیدواژه‌ها: اختلال وسواسی – اجباری زنان سازوکارهای دفاعی طرح واره های ناسازگار نگرش مذهبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴ تعداد دانلود : ۲۴۴
سابقه و هدف: درمان اختلال وسواسی - اجباری از بحث برانگیزترین موضوع های بالینی است. با توجه به هزینه های متعدد ناشی از آن، بازبینی پیشینه ی تحقیقی برای دستیابی به سودمندترین گزینه های درمانی ضروری به نظر می رسد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه ی طرح واره های ناسازگار اولیه و سازوکارهای دفاعی با نگرش های مذهبی در زنان مبتلا به اختلال وسواسی - اجباری (OCD)و زنان سالم شهر همدان صورت گرفته است. روش کار: این پژوهش از نوع علّی - مقایسه یی و جامعه ی آماری آن شامل همه ی زنان مبتلا به OCD شهر همدان است. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، 100 زن مبتلا به OCD و 100 زن سالم (از بین همراهان بیماران و کارمندان دانشگاه)، بر اساس مصاحبه ی بالینی، ملاک های تشخیصی DSM-V و تکمیل پرسش نامه انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری اطلاعات شامل پرسش نامه های طرح واره های ناسازگارانه (YSQ-SF)، سازوکارهای دفاعی (DSQ-40) و نگرش های مذهبی (RAQ) بود. داده های پژوهش نیز با استفاده از شاخص های آمار توصیفی و تحلیل واریانس چند متغیّره (MANOVA) تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته ها نشان داده که تفاوت معناداری بین گروه های بالینی و بهنجار در پنج حوزه ی طرح واره های ناسازگار اولیه (بریدگی و طرد، عملکرد مختل، محدودیت های مختل، دیگر جهت مندی و گوش به زنگی بیش از حد و بازداری) وجود دارد (05/0>P). علاوه براین، در نمره های سبک های دفاعی (رشدیافته، رشدنایافته و روان آزرده) و نگرش های مذهبی نیز این تفاوت معنادار بوده است (05/0>P). نتیجه گیری: نتایج پژوهش بر اهمیت تأثیر مداخله های پیشگیرانه در علائم روان شناختی بیماران نوروتیک و ترسیم افق های، جدید در مداخله های بالینی، با توجه به بُعد دین، تأکید دارد.
۶۷۹.

رابطه ی بین جهت گیری مذهبی با مؤلفه های هوش هیجانی در دانشجویان دانشکده ی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱ 79-92

کلیدواژه‌ها: جهت گیری مذهبی دانشجویان هوش هیجانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹ تعداد دانلود : ۱۶۷
سابقه و هدف: جهت گیری مذهبی (درونی و بیرونی) یکی از عوامل تأثیرگذار بر رفتار و شناخت است و نقش تعیین کننده یی در مؤلفه های هوش هیجانی دارد. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی رابطه ی بین جهت گیری مذهبی با مؤلفه های هوش هیجانی در دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی است. روش کار: این پژوهش توصیفی ازنوع همبستگی است. جامعه ی آماری آن را همه ی دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال تحصیلی 94 - 95 تشکیل می دهد. روش نمونه گیری به صورت تصادفی ساده بود. بدین صورت که نمونه یی به حجم 63 نفر (32 دختر و 31 پسر) از دانشجویان در حال تحصیل از میان همه ی دانشجویان دانشکده ی پزشکی انتخاب شد. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسش نامه ی جهت گیری مذهبی آلپورت (ROS) و پرسش نامه ی هوش هیجانی بار-آن (EQ – I) بود. داده ها نیز با استفاده از روش های آماری توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و تحلیل رگرسیون بررسی شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: 51 درصد از نمونه های پژوهش زن و 49 درصد از آنان مرد بودند؛ 7/31 درصد در گروه سنی 18 تا 20 سال، 4/52 درصد 21 تا 23 سال و 9/15 درصد در گروه سنی 24 تا 29 سال قرار داشتند. همچنین 7/93 درصد از افراد نمونه مجرد و 3/6 درصد نیز متأهل بودند. یافته های پژوهش بیانگر این است که جهت گیری مذهبی بیرونی و درونی بر مؤلفه های هوش هیجانی در سطح 5 درصد تأثیر معناداری دارد. علاوه براین، جهت گیری مذهبی دانشجویان توانایی پیش بینی 19 درصد از مؤلفه های هوش هیجانی را دارد. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که جهت گیری مذهبی می تواند نقش مؤثری در پیش بینی هوش هیجانی دانشجویان ایفا کند. دانشجویانی که جهت گیری مذهبی بالایی دارند، دارای انعطاف پذیری، تحمل استرس و شادکامی بالایی نیز هستند و در موقعیت های اجتماعی مسؤلیت پذیری بالایی دارند.
۶۸۰.

مقایسه اضطراب مرگ، احساس تنهایی و دلبستگی به خدا، در بین بیماران سرطانی، بیماران قلبی و افراد سالم(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال دهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۳۸)

کلیدواژه‌ها: احساس تنهایی اضطراب مرگ دلبستگی به خدا سرطان بیماری قلبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۱ تعداد دانلود : ۴۹۰
این پژوهش ﺑا هدف مقایسه اﺿ ﻄﺮاب ﻣﺮگ، احساس تنهایی و دلبستگی به خدا، در بین بیماران سرطانی، قلبی و افراد سالم اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. جامعه آماری شامل 612 بیمار سرطانی، 210 بیمار قلبی و 40 نفر افراد سالم بود. برای جمع آوری داده ها، از پرسش نامه های اضطراب مرگ تمپلر، احساس تنهایی UCLA و دلبستگی به خدا اثر بک و مک دونالد استفاده شد. آماره های مربوط به سه تحلیل واریانس تک متغیری، پس از تصحیح بنفرونی نشان داد که تفاوت میانگین هر سه متغیر در بین سه گروه معنی دار است. نتایج آزمون تعقیبی LSD نشان داد، میانگین نمرات احساس تنهایی در بیماران سرطانی به گونه معنی دار بالاتر از بیماران قلبی و افراد سالم است. اما میانگین نمره دلبستگی به خدا، در بیماران سرطانی و قلبی بالاتر از افراد سالم است. همچنین میانگین نمره اضطراب مرگ بیماران سرطانی، به گونه معنی داری بالاتر از بیماران قلبی و افراد سالم است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان