درخت حوزه‌های تخصصی

بررسی های روان شناختی نشان می دهد یکی از عوامل اصلی وقوع رفتارهای مجرمانه، وجود اختلالات و ناهنجاری ها در رفتار بین فردی است. هدف این پژوهش، امکان سنجی بسته آموزشی اصلاح رفتار بین فردی با رویکرد اسلامی، در کاهش رفتار مجرمانه زندانیان است. این پژوهش، از نوع طرح های آزمایشی با دو گروه آزمایش و کنترل می باشد. جامعه آماری، کلیه زندانیان مرد زندان قم در سال 1396 بود که از میان آنان، 40 زندانی واجد شرایط، انتخاب و از طریق روش نمونه گیری تصادفی، به دو گروه آزمایش و کنترل واگذار شدند. ابزار پژوهش عبارت بود از: چک لیست رفتارهای مجرمانه، فرم مصاحبه بر اساس پرسش نامه جهت گیری مذهبی آذربایجانی، و بسته آموزشی محقق ساخته. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج آماری نشان داد که مقدار محاسبه شده F در عامل های گروه، زمان اجرای آزمون، و اثر متقابل زمان اجرای آزمون و گروه، برای کلیه رفتارهای مجرمانه، در سطح 0005/0>P، معنادار است. نتایج نشان داد که با اجرای بسته آموزشی اصلاح رفتار بین فردی با رویکرد اسلامی، رفتارهای مجرمانه گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، به طور معناداری کاهش یافته است. بنابراین، برای کاهش رفتار مجرمانه زندانیان، می توان از بسته آموزشی اصلاح رفتار بین فردی با رویکرد اسلامی، استفاده کرد.

هدف این پژوهش، تدوین پروتکل درمانی بر اساس ذهن آگاهی مبتنی بر فعال سازی طرح واره های معنوی اسلامی و مقایسه اثربخشی آن، با درمان تصویرسازی ارتباطی در رضایتمندی زناشویی زنان دانشجو بود. جامعه آماری را زنان متأهل دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کنگاور سال تحصیلی 95-1394 تشکیل داد. از بین آنان، 42 نفر به صورت داوطلبانه و در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و یک گروه گواه اختصاص یافتند. هر سه گروه، پرسش نامه رضایتمندی زناشویی جدیری را تکمیل کردند. نتایج آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره نشان داد که در سطح خطای کمتر از 001/0 معنادار است و تحلیل واریانس تک متغیری نشان داد که تفاوت گروه ها در تمامی ابعاد متغیر وابسته در سطح خطای کمتر از 001/0 معنادار است. آزمون تعقیبی نشان داد که در این مؤلفه ها، حل تعارض، رابطه جنسی، اوقات فراغت، فرزندان و فرزندپروری گروه مداخله ذهن آگاهی مبتنی بر طرح واره های معنوی اسلامی با گروه مداخله تصویرسازی ارتباطی در سطح خطای کمتر از 001/0تفاوت معناداری دارد. نتایج نشان داد که مداخله ذهن آگاهی مبتنی بر طرح واره های معنوی اسلامی نسبت به مداخله تصویرسازی ارتباطی و گروه گواه در افزایش رضامندی زناشویی اثربخش تر بوده است. این افزایش در مرحله پیگیری نیز حفظ شده بود.

هدف پژوهش حاضر نقش ابرازگری هیجانی و ترس از صمیمیت بر کیفیت روابط بین فردی بیماران مبتلا به سرطان بود. پژوش حاضر یک پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و علی – مقایسه ای است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی بیماران مبتلا به سرطان مرکز شهید رمضان زاده یزد بود . از این جامعه با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس تعداد 115 نفر انتخاب شدند . در این تحقیق از پرسشنامه های ابرازگری هیجانی کینگ و امونز ، ترس از صمیمیت دسکاتنر و سلن و کیفیت روابط بین فردی پیرس، ساراسون و ساراسون استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل آماری از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون همزمان استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین متغیر ترس از صمیمیت با کیفیت روابط بین فردی بیماران مبتلا به سرطان همبستگی منفی و معنادار (379/0-) و بین متغیر ابرازگری هیجانی با کیفیت روابط ین فردی بیماران مبتلا به سرطان همبستگی مثبت و معنادار (598/0) وجود دارد. همچنین براساس یافته ها 49 % از واریانس کیفیت روابط بین فردی بیماران مبتلا به سرطان به وسیله ی متغیرهای ابرازگری هیجانی و ترس از صمیمیت تبیین می شود.

مقدمه: در سال های اخیر مفهوم جدیدی که به عنوان یک سازه مؤثر در سندروم روده تحریک پذیر توجه زیادی را به خود جلب کرده حساسیت اضطرابی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی واقعیت درمانی به شیوه گروهی بر حساسیت اضطرابی زنان مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر انجام شد. روش : این پژوهش از نوع مطالعات نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش، بیماران زن مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر مراجعه کننده به بیمارستان خاتم الانبیاء شهر میانه در فاصله زمانی مهر تا دی ماه 1396 بودند که طبق معاینات متخصص گوارش تشخیص قطعی سندرم روده تحریک پذیر دریافت کرده بودند. از این جامعه، نمونه ای به حجم 30 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. شرکت کنندگان دو گروه در مراحل پیش و پس آزمون پرسشنامه حساسیت اضطرابی ریس و پترسون (1985) را تکمیل و گروه آزمایش طی 8 جلسه 90 دقیقه ای تحت آموزش واقعیت درمانی قرار گرفتند. یافته ها : تحلیل داده ها نشان داد که به کارگیری مبتنی بر واقعیت درمانی بطور معنی داری منجر به کاهش میانگین نمرات شرکت کنندگان گروه آزمایش در حساسیت اضطرابی (75/0= 2 , h67/82F=) و مؤلفه های ترس از نگرانی بدنی، ترس از نداشتن کنترل شناختی و ترس از مشاهده اضطراب نسبت به گروه کنترل شده است (01/0Pنتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، استفاده واقعیت درمانی به شیوه گروهی در حوزه های بالینی برای رفع مشکلات مرتبط با حساسیت اضطرابی زنان مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر سودمند خواهد بود.

این پژوهش با هدف ساخت آزمون اولیه همدلی، بر اساس منابع اسلامی انجام گرفت. برای مطالعه منابع، از روش تحلیل محتوا و برای ارزیابی روایی و اعتبار آزمون، از روش پیمایشی با انتخاب تصادفی طبقه ای، نمونه 100 نفری از میان دانش پژوهان مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره و طلاب حوزه علمیه خواهران قم در سال تحصیلی 1395-1394 بهره گرفته شد. ساختار متغیرهای به دست آمده از منابع اسلامی، برای همدلی عبارتند از: مؤلفه رفتاری، مؤلفه عاطفی و شناختی. روایی این ساختار، از نظر کارشناسان خبره دین و روان شناسی طبق ساختار لیکرت چهار گزینه ای با میانگین کل 8/3 و واریانس 047/0 محاسبه شد. روایی گویه ها نیز با میانگین 6/3 و واریانس 022/0 به دست آمد. اعتبار آزمون، به واسطه بررسی همسانی درونی پرسش نامه با ضریب آلفای کرونباخ 91/0 به دست آمد. دونیمه سازی نیز اعتباری در حد 80/0 و 81/0 برای دو نیمه را نشان داد. بنابراین، این آزمون از اعتبار و روایی مناسب برخوردار است.

این پژوهش با هدف طراحی، ساخت و هنجاریابی پرسش نامه رضایت اززندگی مبتنی بر دیدگاه اسلام انجام شده است. در همین راستا مولفه های اصلی مفهوم رضایت اززندگی به روش تحلیلی توصیفی از منابع اسلامی استخراج شد و براساس داده های به دست آمده و نظر کارشناسان، 62 گویه آماده شد. پس از اجرای مقدماتی بر 30 نفر از افراد نمونه، تعدادی از گویه ها حذف و در نهایت پرسش نامه ای 48 گویه ای با عنوان اختصاری «راز» (رضایت اززندگی)، بر روی نمونه 255 نفری مورد تحلیل عاملی قرار گرفت و سه عامل به دست آمد. این عامل ها با آلفای کل 92/0 به ترتیب عبارتند از: خیریابی رضامندانه (آلفای کرنباخ: 90/0)، عملکرد رضامندانه (آلفای کرنباخ: 84/0) و واقع گرایی رضامندانه (آلفای کرنباخ: 77/0). براساس نتایج بدست آمده، این سه عامل را می توان به عنوان سه ضلع یک مثلث در نظر گرفت که مثلث رضایت اززندگی بر روی قاعده واقع گرایی رضامندانه استوار شده است

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کیفیت زندگی و استرس ادراک شده بیماران مبتلا به سرطان انجام شد . روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی بود که به صورت پیش آزمون، پس آزمون با گروه آزمایش و کنترل اجرا شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه بیماران مبتلا به سرطان مراجعه کننده به بخش پاتولوژی بیمارستان های شهر شیراز در سال 1396 بود. 30 نفر از بیماران مبتلا به سرطان به صورت هدفمند از بیمارستان نمازی و با توجه به معیارهای ورود به مطالعه انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هرکدام 15 نفر) قرار گرفتند. برنامه مداخله ای گروه آزمایش (درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد) در 8 جلسه 90 دقیقه ای انجام شد. گروه کنترل در این مدت مداخله ای دریافت نکردند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت و پرسشنامه استرس ادراک شده استفاده شد. داده ها با استفاده از میانگین، انحراف استاندارد و تحلیل کوواریانس تک متغیره (آنکوا) تجزیه وتحلیل شد . یافته ها: نتایج نشان داد درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش کیفیت زندگی و کاهش استرس ادراک شده بیماران مبتلا به سرطان تأثیر معناداری دارد . نتیجه گیری: با توجه به یافته های حاصل از پژوهش می توان بیان کرد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد باعث افزایش کیفیت زندگی و کاهش استرس ادراک شده بیماران سرطانی می گردد و می توان از آن به عنوان روشی کارآمد بهره برد.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی مشاوره گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش انعطاف پذیری روان شناختی و صمیمیت زناشویی زنان نابارور بود. روش: روش این پژوهش، از نوع شبه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش حاضر را زنان مراجعه کننده به کلینیک امید تهران تشکیل دادند. حجم نمونه اولیه 50 نفر بود؛ که به روش در دسترس انتخاب شده بودند. سپس، از بین آن ها 30 نفر به طور تصادفی انتخاب و در دو گروه 15 نفری آزمایش و کنترل جایگزین شدند. در این پژوهش از پرسشنامه پذیرش و عمل بوند و همکاران (AAQ - II) و نیازهای صمیمیت زناشویی باگاروزی (2001) استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیره تحلیل گردید. یافته ها: یافته ها نشان داد که مشاوره گروهی مبتنی بر درمان پذیرش و تعهد تغییرات معناداری در انعطاف پذیری روان شناختی و صمیمیت زناشویی زنان نابارور در مرحله پس آزمون ایجاد کرد (05/0 < P). نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان می دهند که مشاوره گروهی مبتنی بر درمان پذیرش و تعهد می تواند به منزله یک مداخله مؤثر روان شناختی بر انعطاف پذیری روان شناختی و صمیمیت زناشویی رنان نابارور به کار رود.

این پژوه  با هدف ارائه و آزمون مدل تبیین احساس شادکامی دانشجویان توسط منبع کنترل با توجه به نقش میانجیگر خوش بینی و امیدواری انجام شد. لذا تعداد 377 نفر، شامل 234 مرد و 143 زن، به صورت دردسترس از بین دانشجویان یکی از موسسات آموزش عالی غیرانتفاعی، به عنوان نمونه انتخاب شدند و به چهار پرسشنامه شادکامی آکسفورد، منبع کنترل راتر، امید به زندگی اسنایدر و خوشبینی شی یر و کارور پاسخ دادند. برای آزمودن مدل پژوهش، از روش مدلیابی معادلات ساختاری استفاده شد. همچنین، برای بررسی معناداری اثرات غیرمستقیم موجود در مدل پژوهش، روش بوت استراپ به کار گرفته شد. نتایج تحلیل ها نشان داد که شاخص های برازش برای مدل پژوهش در دامنه مطلوبی قرار دارند؛ بنابراین، مدل حاضر با داده های تجربی هماهنگ است. همچنین، بررسی اثرات مستقیم مدل نشان داد که اثر منبع کنترل بر خوش بینی معنادار است؛ اثر منبع کنترل و خوش بینی بر امیدواری معنادار است؛ اثر امیدواری بر شادکامی معنادار است، اما اثر خوش بینی بر شادکامی معنادار نیست. در نهایت، نتایج نشان داد که تمامی اثرات غیرمستقیم مدل معنادارند و منبع کنترل می تواند با واسطه گری خوش بینی و امیدواری بر احساس شادکامی دانشجویان تأثیر معناداری داشته باشد. لذا نتایج این پژوهش  می تواند در جهت تدوین برنامه های معطوف به ارتقاء شادکامی افراد مورد استفاده قرار گیرد.

این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی امیددرمانی بر کاهش نگرش های ناکارآمد بیماران مبتلا به ام اس شهر تهران انجام شد. طرح این پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه پژوهش به حجم 30 نفر از بین تمامی بیماران زن عضو انجمن ام اس در شهر تهران به روش نمونه گیری هدفمند، انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. هر دو گروه به پرسشنامه نگرش های ناکارآمد وایزمن و بک در پیش آزمون پاسخ دادند. در گروه آزمایش، امیددرمانی در 8 جلسه 90 دقیقه اجرا شد؛ اما در گروه کنترل مداخله ای صورت نگرفت. آمودنی ها پرسشنامه نگرش های ناکارآمد را در مرحله پیش آزمون (قبل از مداخله) و پس آزمون (بعد از مداخله) و پیگیری (یک ماه بعد) از آخرین جلسه درمانی را تکمیل کردند. نتایج تحلیل واریانس اندازه مکرر نشان دادند اثر زمان و اثر تعاملی زمان و گروه بر کاهش نگرش های ناکارآمد بیماران مبتلا به ام اس معنادار بوده است. همچنین گروهها در پیش آزمون تفاوت نداشته اند؛ ولی در پس آزمون و پیگیری تفاوت داشتند. نتایج پژوهش نشان دادند امیددرمانی روشی کارآمد برای کاهش نگرش های ناکارآمد در بیماران مبتلا به ام اس است و اثربخشی مداخلات را در یک ماه حفظ می کند.

این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی برنامه های آموزش هوش معنوی و تاب آوری بر توانمندسازی روانشناختی کارکنان مجتمع فولاد گیلان انجام گرفت. روش پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. از بین 600 نفر از کارکنان علاقه مند به همکاری، تعداد 250 نفر به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. سپس تعداد 60 نفر از آنان که پایین ترین نمره را در پرسشنامه توانمندسازی روانشناختی کسب کرده بودند، انتخاب و در سه گروه (دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل هر کدام 20 نفر) به طور تصادفی جایگزین شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه توانمندسازی روانشناختی (اسپریتزر) بود که آزمودنی های 3 گروه در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری به آن پاسخ دادند. گروه های آزمایش، 8 جلسه 90 دقیقه ای مداخله آموزش هوش معنوی و تاب آوری را دریافت کردند؛ اما گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آمار ناپارامتریک کروسکال والیس، خی دو و یومان ویتنی استفاده شد. یافته ها حاکی از افزایش توانمندسازی روانشناختی کارکنان در گروه های آزمایش نسبت به گروه کنترل (در مراحل آزمایش و پیگیری) بود. به علاوه نتایج نشان دادند تأثیر برنامه آموزش تاب آوری در افزایش توانمندسازی روانشناختی کارکنان به طور معنی داری بیشتر از تأثیر آموزش هوش معنوی بود؛ بنابراین، مدیران و صاحبان صنایع می توانند به منظور رقابت در بازار تولید و نیز افزایش بهره وری سازمانی از برنامه های آموزشی هوش معنوی و تاب آوری به عنوان یک بسته مکمل استفاده کنند.  

هدف این پژوهش بررسی مدلی فراتشخیصی برای تبیین همبودی اضطراب و افسردگی براساس نقش بیش کنترل گری، حساسیت به پاداش و حساسیت به تهدید بود. شرکت کنندگان 586 دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، دانشگاه تبریز و دانشگاه شهید مدنی آذربایجان در ایران بودند. داده ها با استفاده از مقیاس افسردگی اضطراب تنیدگی، پرسشنامه پذیرش و عمل نسخه دوم، مقیاس بازداری و فعال سازی رفتاری، مقیاس عدم تحمل بلاتکلیفی، پرسشنامه دوسوگرایی در ابراز هیجان و مقیاس کمال گرایی چندبعدی فراست جمع آوری شد. برازش مدل پیشنهادی با استفاده از روش تحلیل معادلات ساختاری بررسی شد. براساس این مدل، حساسیت به پاداش با میانجی گری بیش کنترل گری بر اضطراب و افسردگی به ترتیب با ضرایب استاندارد 29 /0 - و 36 /0 - اثر می گذارد. همچنین حساسیت به تهدید با ضرایب استاندارد 31 /0 ، و 39 /0 به ترتیب بر اضطراب و افسردگی با میانجی گری بیش کنترل گری اثر دارد. یافته های این پژوهش چهارچوب مناسبی را برای تبیین اضطراب و افسردگی ارائه می دهند. حساسیت به پاداش پایین و حساسیت به تهدید بالا از طریق سازه بیش کنترل گری، همبودی اضطراب و افسردگی را پیش بینی می کنند. این یافته ها می تواند برای فهم علت شناسی اختلالات هیجانی همبود، توسعه مداخلات درمانی و پیشگیری از اختلالات هیجانی همبود، مفید باشند.

مقدمه: اساس درمان بیماران تحت درمان همودیالیز خود مراقبتی مناسب است.  این مطالعه با هدف تعیین رابطه متغیرهای روانشناختی (خصوصیات شخصیتی، اضطراب ، افسردگی و استرس ) با وضعیت خودمراقبتی در بیماران همودیالیزی انجام شده است. روش: دریک مطالعه مقطعی  125 نفر  بیمار تحت درمان با همودیالیز مزمن  مراجعه کننده به بیمارستانهای الزهرا و نور شهر اصفهان در سال 1390 با در نظر داشتن معیارهای ورود و خروج وارد مطالعه شدند و با استفاده از پرسشنامه های پنج عاملی شخصیت، اضطراب و افسردگی بیمارستان و خودمراقبتی مورد ارزیابی قرار گرفتند. سپس داده ها با استفاده از آزمون آماری رگرسیون چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: افسردگی و مسئولیت پذیری دو متغیر روانشناختی رابطه معنی دار با وضعیت خود مراقبتی در بیماران تحت درمان همودیالیز داشتند که اولی رابطه معکوس و دومی رابطه مستقیم دارد. نتیجه گیری: در مدیریت و آموزش بیماران تحت همودیالیز، توجه به ویژگیهای و علایم روانشناختی بیماران ضروری است

سابقه و هدف: ﺑﯿﻦ معنویت در محیط کار با ﺗﻤﺎﻣﯽ اﺑﻌﺎد ﺳﻼﻣﺖ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ (روابط بین فردی کارکنان و ﺗﻌﻬﺪ شغلی) رابطه ی مثبت و معناداری وجود دارد. هدف اصلی در این مطالعه بررسی رابطه ی بین معنویت در محیط کار و سلامت سازمانی بود. روش کار: این پژوهش با جستجو در پایگاه های اطلاعاتی ساینس دایرکت، مگیران، پاب مد، گوگل اسکولار، اس.آی.دی، پرو گوئست و جستجوگر گوگل با استفاده از کلیدواژه های معنویت در محیط کار، سلامت سازمانی، اخلاق اسلامی، مدیریت منابع انسانی و بهداشت روانی در اسلام در فاصله ی زمانی بین سال های 2000 تا 2018 صورت گرفت. در مجموع 35 مقاله ی داخلی و خارجی انتخاب شد و با مرور نظام مند رابطه ی بین معنویت در محیط کار و سلامت سازمانی بررسی شد. نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: مرور مطالعات مختلف نشان داد وجه مشترک معنویت در محیط کار و سلامت سازمانی کار معنادار، احساس همبستگی و همسویی با ارزش های سازمان، درستکاری، تعهد و مسؤلیت پذیری است. نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده از این مطالعه، ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ اﺑﻌﺎد ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻌﻨﻮﯾﺖ در ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر سلامت سازمانی کارکنان نیز افزایش می یابد. بنابراین با تلفیق و یکپارچه ساختن کار و زندگی معنوی افراد می توان به ارتقای عمکلرد آنان به منظور استفاده ی بهینه از کارکنان سازمان کمک نمود.

سابقه و هدف: پژوهش ها نشان داده است که عزّت نفس در سلامت روان نقش بسزایی دارد. از آنجایی که مقیاس های عزّت نفس موجود فاقد بُعد معنوی است، پژوهش حاضر با هدف ساخت پرسش نامه ی عزّت نفس معنوی با رویکرد اسلامی و اعتباریابی آن انجام شد. روش کار: روش این پژوهش ترکیبی از کیفی (توصیفی-تحلیلی) و کمّی (میدانی) بود. ابتدا آیات و روایات مرتبط با احساس ارزشمندی و توانمندی معنوی، جمع آوری، دسته بندی و تحلیل شد و سپس سازه ی عزّت نفس معنوی به معنای احساس ارزشمندی و توانمندی در بُعد معنوی شامل 10 مؤلفه طراحی شد. مؤلفه ها عبارت بود از: باور به توانمندی و جایگاه آدمی از سوی خدا، باور به ارزشمندی خویش به واسطه ی ایمان و عمل صالح، توکل و امداد الهی، احساس نزدیکی به خدا، ارتباط کریمانه با مردم، احساس بی نیازی از مردم، خویشتن پذیری، هدفمندی معنوی، یکپارچگی معنوی و احساس کنترل. سپس کارشناسان روایی محتوایی مؤلفه ها را تأیید کردند. در ادامه شاخصه های هر مؤلفه تعیین و متناسب با هر شاخصه، گویه هایی طراحی شد. پرسش نامه ی اولیه به همراه پرسش نامه ی عزّت نفس روزنبرگ و سلامت معنوی پولوتزین و الیسون در بین 204 شرکت کننده که به صورت نمونه گیری خوشه یی تصادفی از شش دانشگاه دردسترس قم و تهران انتخاب شده بودند، اجرا شد. در تحلیل یافته ها نیز از ضریب تشخیص، دشواری، همبستگی پیرسون، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی؛ و ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. در این پژوهش همه ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته ها نشان داد پرسش نامه ی نهایی عزّت نفس معنوی شامل هفت مؤلفه ی باور به توانمندی معنوی، توکل و امداد الهی، احساس نزدیکی به خدا، احساس کنترل، یکپارچگی معنوی، ارتباط کریمانه با مردم و خویشتن پذیری؛ و 25 گویه در طیف لیکرت چهارتایی است. روایی سازه به روش تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی بررسی شد که مطلوب بود (97/0 = CFI)، همچنین پایایی پرسش نامه با روش آلفای کرونباخ 897/0؛ با استفاده از روش دونیمه سازی و اسپیرمن 831/0 و به روش گاتمن 825/0 به دست آمد. علاوه براین، رابطه ی عزّت نفس معنوی با عزّت نفس (477/0) و سلامت معنوی (677/0) نیز مثبت و معنادار بود (001/0P<)؛ بنابراین روایی هم زمان پرسش نامه نسبتاً مطلوب بود. نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، پرسش نامه ی عزّت نفس معنوی با رویکرد اسلامی شامل هفت مؤلفه است و از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار است.

این پژوهش در راستای شناسایی مفهوم مسئولیت پذیری و استخراج مؤلفه های آن از منابع اسلامی از جمله آیات، روایات و نظرات اندیشمندان اسلامی انجام گرفت. روش این تحقیق، تحلیل محتوای کیفی متون دینی با رویکرد تفسیری است که در آن ابتدا به جست و جوی واژه مدنظر و مترادف های آن در فرهنگ های لغت پرداخته شد. در مرحله بعد لغات یافته شده را در منابع اسلامی یافته و پس از جمع بندی یافته ها، از برآیند آیات و روایات، مؤلفه ها برداشت شد. سپس با ارائه مؤلفه های به دست آمده به کارشناسان متخصص در روان شناسی و علوم دینی، میزان ارتباط و ضرورت مؤلفه ها برای مستندات و همچنین صحت استنباط مؤلفه ها از مستندات -توسط پژوهشگر- ارزیابی شد. براساس نظر کارشناسان، مؤلفه های تأیید شده مسئولیت پذیری عبارتند از: مؤلفه های شناختی (هشیاری نسبت به مسئولیت)، عاطفی (پایداری در مسئولیت و دغدغه مندی) و رفتاری (مراقبت، پاسخ گو بودن، وفای به مسئولیت، اتقان در عمل، مجاهدت و عدم سستی، تکلیف محور بودن و عذر نیاوردن). 

سابقه و هدف: یکی از عوامل اساسی و مهم که می تواند سلامت روانی را به خطر بیفکند، دنیاگرایی و علاقه ی شدید به دنیا است. ازاین رو، هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش آسیب های دنیاگرایی مبتنی بر مفاهیم نهج البلاغه بر بهزیستی ذهنی بیماران گوارشی بود. روش کار: این مطالعه ی نیمه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری پژوهش تمامی بیماران زن مبتلا به اختلالات گوارشی (زخم معده، ورم معده، ریفلاکس معده و بیماری عصبی روده) مراجعه کننده به مؤسسه ی خیریه ی امیرالمؤمنین شهر بشرویه (در مجموع 100 نفر) در سال 95 بودند. از این جامعه، تعداد 40 نفر به طور در دسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان در تحقیق به پرسش نامه ی بهزیستی ذهنی وارویک ادینبورگ پاسخ دادند، سپس به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر کدام 20 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت هشت جلسه تحت آموزش آسیب های دنیاگرایی مبتنی بر نهج البلاغه که بسته ی ساخته شده ی شهابی و شهابی زاده است، قرار گرفتند و گروه گواه هیچ گونه آموزشی دریافت نکردند. در پایان هر دو گروه مجدداً به پرسش نامه های تحقیق پاسخ دادند (پس آزمون). داده های به دست آمده با استفاده از تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته ها نشان داد آموزش آسیب های دنیاگرایی مبتنی بر مفاهیم نهج البلاغه بر مؤلفه های بهزیستی ذهنی بیماران تأثیرگذار بود و میزان مؤلفه های خوش بینی، روابط مثبت با دیگران و پرانرژی بودن نیز پس از آموزش افزایش یافته بود (003/0p<). نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، آموزش آسیب های دنیاگرایی مبتنی بر مفاهیم نهج البلاغه می تواند بر بهزیستی ذهنی بیماران گوارشی مفید باشد. ازاین رو، اجرای این آموزش به متخصصان سلامت و بهداشت روانی توصیه می شود.

مقدمه: جنگ به عنوان یک عامل فشار روانی شدید، پیامدهای گسترده ای بر سلامت روان، بهزیستی و کیفیت زندگی جانبازان و خانواده های آنها دارد که به مدت طولانی پس از اتمام جنگ پابرجاست. هدف از انجام این پژوهش، بررسی نقش میانجی گر راهبردهای مقابله ای در رابطه بین کژتنظیمی هیجانی و کیفیت زندگی در جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از آسیب بود. روش: پژوهش حاضر به روش همبستگی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه جانبازان شهر یاسوج است که از میان آنها 200 نفر به شیوه نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. ابزار مورداستفاده شامل پرسشنامه مقابله، مقیاس کیفیت زندگی و مقیاس دشواری در تنظیم هیجان بود. نتایج: نتایج به دست آمده نشان داد که بین کژتنظیمی هیجانی و کیفیت زندگی، رابطه منفی معنی داری وجود دارد. همچنین رابطه معنی داری بین کژتنظیمی هیجانی و راهبردهای مقابله ای با کیفیت زندگی به دست آمد. علاوه براین، راهبردهای مقابله ای نقش میانجی در رابطه بین کژتنظیمی هیجانی و کیفیت زندگی در جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه داشت. بحث: مدل پژوهش حکایت از برازش مناسب و قابل قبول با داده های به دست آمده داشت و روابط ساختاری مفروض تأیید شدند. از این مدل می توان به منظور طراحی یک الگوی مداخله ای روان شناختی با هدف کاهش دشواری های تنظیم هیجان و ارتقای راهبردهای مقابله ای کارآمد و کیفیت زندگی در جانبازان مبتلا به استرس پس از سانحه استفاده کرد.

هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش هوش سازمانی بر بهره وری سازمانی و جامعه پذیری سازمانی کارکنان دچار استرس شغلی بود. طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه پژوهش شامل 40 نفر کارکنان تحت استرس بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و سپس به صورت تصادفی به دو گروه آزمایشی و گواه گمارش شدند (20 نفر در هر گروه). ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های استرس شغلی، بهره وری و جامعه پذیری سازمانی بود. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری (مانکوا) استفاده شد. نتایج نشان داد که آموزش هوش سازمانی باعث افزایش بهره وری و جامعه پذیری سازمانی کارکنان تحت استرس شده است.