فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸٬۱۶۱ تا ۸٬۱۸۰ مورد از کل ۹٬۸۶۵ مورد.
منبع:
رادیو تلویزیون سال پنجم بهار ۱۳۸۸ شماره ۲۲
157 - 196
حوزههای تخصصی:
بررسی رابطه استفاده از رسانه ها با هویت اجتماعی و سبک زندگی زنان ( مورد مطالعه: کارمندان زن شهرستان جیرفت)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه سال ۳۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۳۰)
167 - 188
حوزههای تخصصی:
امروزه استفاده از فناوری های جدید (شبکه های اینترنتی و ماهواره ها) منجر به تحول های اساسی در هویت اجتماعی و سبک زندگی در شهرها شده است. تحقیق پیش رو، در تلاش است تا رابطه استفاده از رسانه ها را با سبک زندگی زنان مورد بررسی قرار دهد. جامعه آماری تحقیق برابر با کارمندان زن شاغل در سازمان های دولتی شهر جیرفت در سال 1394 (2800 نفر) است و نمونه تحقیق برابر با 400 نفر با دقت 95درصد اطمینان با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران برآورد شده است. شیوه نمونه گیری تلفیق روش های نمونه گیری خوشه ای و تصادفی ساده است. در خصوص چارچوب نظری از تلفیق نظریه های وبلن، بوردیو، راش در زمینه تبیین عوامل اجتماعی و نظریه های ماکس وبر و دورکیم در زمینه تبیین عوامل فرهنگی مؤثر بر سبک زندگی استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که مصرف رسانه ای از بین تمام متغیرهای تحقیق، بیشترین تأثیر مستقیم و مثبت را بر سبک زندگی دارد، این تأثیر برابر با 198/0 است. پس از آن متغیرهای هویت گروهی، با تأثیری برابر با 155/0 و مصرف فرهنگی با تأثیری برابر با 186/0 بیشترین تأثیر را بر سبک زندگی دارند. تأثیر مستقیم متغیرهای دیگر در مدل سازی معادلات ساختاری معنادار نبوده و در اصلاحات پیشنهادی مدل حذف شده است. متغیرهای دیگر تحقیق از طریق تأثیری که بر هویت گروهی دارند، بر سبک زندگی تأثیرگذارند.
جهت گیری های فرهنگی در فضای مجازی؛ پیمایش میزان و نحوه استفاده دانشجویان از فضای مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات رسانه های نوین سال ششم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۴
164-135
حوزههای تخصصی:
هدف اصلی پژوهش این است تا همبستگی بین میزان استفاده از شبکه های اجتماعی و تغییرات فرهنگی را در چهار حوزه «سرمایه اجتماعی» ، «اعتقادات مذهبی» ، «فرد شدگی» و «هویت» مشخص کرده و جهت تغییرات فرهنگی را با توجه به مدل ارزش های مادی و فرامادی اینگلهارت مشخص نماید. در این پژوهش علاوه بر مطالعه کتابخانه ای، از روش پیمایش نیز استفاده شد. یافته های حاصل از این پژوهش نشان می دهد میزان سرمایه اجتماعی پاسخگویان در حد متوسط است و افرادی که از شبکه های اجتماعی استفاده بیشتری داشتند، سرمایه اجتماعی آنها در حال کم شدن است. در مورد «فرد شدگی» که فرد را به سوی کنش جمعی و آرمان های مشترکی چون حفظ محیط زیست یا ایجاد اجتماع های بشر دوستانه جهت می دهد، مشخص شد با افزایش استفاده از شبکه های اجتماعی میزن فرد شدگی نیز افزایش می یابد.در مورد «هویت» نیز یافته ها نشان می دهد با افزایش استفاده از شبکه های اجتماعی، میل به شفافیت هویت در کاربران در حال افزایش است. بر اساس نتایج تحقیق همچنین مشخص شد بین دو متغیر «اعتقادات مذهبی در شبکه های اجتماعی» و «میزان استفاده از شبکه های اجتماعی» رابطه معنا داری وجود ندارد. یافته های پژوهش در مورد «ارزش های مورد توجه در شبکه های اجتماعی» نیز نشان می دهد که کاربران به ارزش های فرامادی تصریح شده در مدل اینگلهارت تمایل بیشتری دارند. این یافته همسو با نتایج پژوهش های انجام شده در دیگر کشورها است و تمایزی بین کاربران ایرانی و دیگر کشورها در توجه به ارزش ها در فضای مجازی دیده نمی شود.
بازنمایى شخصیت های عربى در سریال ها و فیلم هاى انیمیشنى غربى(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال یازدهم بهار ۱۳۹۴ شماره ۳۸
11 - 35
حوزههای تخصصی:
عوامل موثر برای پیدایش دیدگاه غرب نسبت به شرق به طور کلی و به طور ویژه جهان عرب را باید از سده های دور در متون کتاب های مقدس، ماجراهای جنگ های صلیبی و در سده های متاخر در آثار سفرنامه نویسان وجهانگردان اروپایی در پی رویارویی با سرزمین های عربی و فرهنگ مردمان عرب دانست. این مقاله در چارچوب نظریات پژوهشگران مطالعات فرهنگی به نگارش در آمده است. براساس این دیدگاه، آثار و تصویر های که غرب درباره اعراب و سرزمین شان ساخته است، غالبا آمیخته با برتری طلبی است. این مقاله با استفاده از منابع کتابخانه ای و مشاهده مجموعه ها و فیلم های انیمیشنی نسبت به گردآوری داده ها اقدام و سپس با روش تحلیلی و انتقادی آنها را مورد بررسی و ارزیابی قرار داده است. نتیجه ی این مقاله نشان می دهد که پدیده (بازنمایی) غرب از اعراب و سرزمین های عربی، به عنوان یک پدیده رسانه ای مطرح است و غرب، مردمان خاورمیانه عربی را به عنوان (دیگری) نشان می دهد تا برای ایجاد هویت (خویش) به صورت کلیشه های ایدئولوژیک تمدن غربی بهره گیری و اعراب را در محصولات فرهنگ و هنر تصویری به صورت مردمانی ناشناس و هراس انگیز بازنمایی می کند. هنرهای تصویری به ویژه فیلم های انیمیشن به عنوان یکی از بخش های مهم رسانه ای، فرادستی فرهنگ غربی را از طریق، اندیشه ها، باورها و الگوهای زندگی غربی به کودکان و نوجوانان سراسر دنیا بازتولید و تلقین می کند.
تحلیل گفتمان های فال گیری در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال ششم بهار ۱۳۸۹ شماره ۱۸
161 - 202
حوزههای تخصصی:
فال همواره در زندگی بشر وجود داشته و به عنوان معرفتی حاشیه ای، در گوشه و کنار جامعه به زندگی خود ادامه داده است. در سال های اخیر، گسترش و تنوع موضوع فال، ورود آدم های تحصیلکرده و با موقعیت اجتماعی بالا به فال گیری و استفاده از گفتمان رسمی- علمی، برای طرد فال سبب شده است که پرداختن به این موضوع اهمیت یابد. مقاله حاضر می کوشد، با استفاده از نظریه نظم گفتار فوکو و تحلیل گفتمان، ابتدا به ساز و کارهایی که گفتمان رسمی- علمی برای طرد و غیر حقیقی جلوه دادن فال استفاده می کند، بپردازد و سپس با بهره مندی از گفتار کنشگران فال گیری، معرفتی که فال ارائه می دهد و همچنین دنباله روندگان آن را با گفتمان علمی فال مقایسه کند.از جمله ساز و کارهای فوکویی که گفتمان علمی-رسمی فال، در جهت طرد گفتمان غیر رسمی بکار می بندد، کنارگذاری و تفسیر است. بر حسب این دو ساز وکار، فال، غیر حقیقی، غیر واقعی و شیادی است و کنشگران آن ساده اندیش و فاقد بینش علمی پنداشته می شوند. در حالی که، کنشگران گفتمان غیر رسمی که اغلب تحصیلکرده هستند به فایده مندی فال در زندگی روزمره شان اشاره می کنند.
جایگاه غرب در سیاست هویتی نظام جمهوری اسلامی، تحلیل گفتمان انتقادی سریالهای کیف انگلیسی و مدار صفر درجه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال دهم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۳۷
11 - 42
حوزههای تخصصی:
در سده ی اخیر غرب مفهومی پرمناقشه در فضای فکری کشور بوده و گفتمان های هویتی، دلالت های متفاوتی برای آن تولید کرده اند که هژمونیک شدن هریک، پیامدهای اجتماعی متفاوتی را رقم زده است. با توجه به موقعیت منحصربه فرد تلویزیون در ایران، نحوه ی بازنمایی غرب در آن می تواند گفتمان معینی را تضعیف یا تقویت کند. همچنین با توجه به مدل مالکیتی تلویزیون، بررسی تصویر غرب در این رسانه، جایگاه کلیدی این مفهوم در سیاست هویتی گفتمان مسلط را نشان می دهد. این پژوهش بازنمایی غرب در دو سریال تاریخی کیف انگلیسی و مدار صفر درجه را با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی و با توجه به سه فرانقش بازنمایی، تعاملی و متنی، مورد بررسی قرار می دهد. بررسی فرانقش بازنمایی با توجه به عناصر و موضوعات مرتبط با غرب انجام شده است. نتایج نشان می دهد که گرچه صورت بندی هر دو سریال متأثر از نگاه گفتمان مسلط به غرب است، با این حال گفتمان های غرب ستا نیز در صورت بندی آن ها حضور انکارناپذیری دارند. گفتمان مسلط با ساخت چنین سریال هایی در کار تولید جامعه ای متصور و نوعی هویت جمعی است و این امر بدون بازنمایی غرب به مثابه ی دیگری ممکن نیست. مفهوم غرب برای برساختن دو نوع دیگری دیگری بیرونی و دیگری درونی به کار می رود. غرب به مثابه ی دیگری بیرونی، انسجام درونی هویت جمعی را در سطح دولت- ملت ممکن می کند. کارکرد دیگری بیرونی نیز مشروعیت زدایی از گفتمان های درونی رقیب با گفتمان مسلط است. این تحقیق نشان می دهد که برخلاف گفتمان شرق شناسی که در آن شرق دیگری پست و مادون است، غربِ برساخته شده در متون سریال ها به نحوی متناقض دیگری مهم است.
تحول مؤلفه های قدرت در عصر شبکه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات رسانه های نوین سال هفتم زمستان ۱۴۰۰شماره ۲۸
169-194
حوزههای تخصصی:
جهان جدید به وسیله ی اینترنت در حال شبکه ای شدن است. در این دنیای شبکه شده، آنچه جدید می نماید، جامعه ی شبکه ای و معماری شبکه سازی شده ی آن است که در آن گره های به هم پیوسته با ارتباطات مختلف درون شبکه قرار دارند و اثرات اجتماعی مختلفی را بر جوامع می گذارند. برخی محتوا را عنصر بسیار مهمی در شکل دادن به قدرت آینده می بینند. اما بررسی رخدادها و رفتارهایی که تاکنون به وجود آمده و با روش توصیفی تحلیلی بررسی شده است نشان می دهد که قدرت از مفهوم سنتی خود در حال تغییر است و عناصر قدرت ساز جدیدی ناظر به فناوری های ارتباطی در حال شکل گیری هستند. آنچنان که این موضوع حتی چالش حکمرانی آینده ی دولت ها شده است. فناوری، شبکه، اطلاعات مولفه های جدید قدرت ساز هستند. این سه عنصر به صورت کلی در 4 پدیده اینترنت، دستگاه ، پلتفرم و محتوا-خدمت بروز و ظهور می کنند و از طریق آن ها اعمال قدرت می کنند. عصر فناوری های ارتباطی، عصر شبکه است که در آن با ایجاد روابط فرامکانی و بی زمانی بر بستر اینترنت، کنشگر شبکه خلق می شود. کنشگری که خود را در قید حاکمیت دولت ملی نمی بیند چرا که روابط و محتوایش در کنترل او نیست و دولت تنها به یک گره هرچند مهم از شبکه خاص تبدیل می شود. از سوی دیگر قدرت به صورت عمودی به ترتیب از دارندگان فناوری، صاحبان پلتفرم و تولیدکنندگان محتوا-خدمت توزیع می شود.
دیپلماسی رسانه ای در شبکه اجتماعی توییتر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات رسانه های نوین سال هفتم تابستان ۱۴۰۰شماره ۲۶
295-324
حوزههای تخصصی:
این پژوهش با هدف شناخت «ساختار دیپلماسی رسانه ای وزرای امور خارجه ایران و آمریکا در شبکه ی اجتماعی توییتر» به تحلیل محتوای صفحات توییتر این دو وزیر پرداخته است. ظهور فناوری های نوین ارتباطی موجب تغییر و تحول در عرصه سیاست شده است به نحوی که شبکه های اجتماعی نظیر توییتر، فیسبوک و اینستاگرام با نقش آفرینی در عرصه ی سیاست جایگاه مهمی را در دیپلماسی رسانه ای کسب کرده اند. در این پژوهش ، از روش تحلیل محتوا با دو تکنیک مقوله ای و ارزیابی استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش نیز مجموع توییت های صفحات توییتر وزرای امور خارجه ایران و آمریکا در سال های 2016 تا 2019 میلادی است. نتایج پژوهش نشان می دهد، دیپلماسی رسانه ای این دو کشور دارای وجوه متفاوتی می باشد. ایران از طریق دیپلماسی رسانه ای خود در تلاش است تا هرچه بیشتر بر پایبندی خود به تعهدات بین المللی نظیر برجام تاکید نماید و از سوی دیگر به بدعهدی و عدم پایبندی آمریکا به تعهدات اشاره دارد. دیپلماسی رسانه ای آمریکا در تقابل با ایران قرار دارد. آمریکا در تلاش است تا ایران را به عنوان یکی از اصلی ترین حامیان تروریسم معرفی نماید و تمامی اقدامات ایران را نیز بی ثبات کننده ی خاورمیانه جلوه دهد. با توجه به نکات مطرح شده می توان گفت آمریکا درصدد است تا از طریق تلاش های وزرای امور خارجه خود در شبکه ی توییتر، ایران را به عنوان کشوری حامی تروریسم و بی ثبات کننده ی خاورمیانه بازنمایی نماید.
نمایندگی سیاسی زنان و نسبت آن با فساد در چرخه زیست سیاسی (با تأکید بر نقش رسانه های بین المللی)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه رسانه بین الملل سال ششم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۷
287 - 315
حوزههای تخصصی:
برابری جنسیتی، مبارزه با فساد و سیاست ورزی غیرجنسیتی به مثابه نشانه های توسعه سیاسی در جوامع توسعه گرا و از کلیدی ترین شناسه های برسازنده حکمرانی خوب هستند. اما عصبیت شناختی، بی عدالتی جنسیتی و رفتارهای فرصت طلبانه ضمن رشد قرائت مینی ماکسی و جانبدارانه، بستر مهیّایی برای ظهور فساد به عنوان یکی از شناسه های حکمرانی بد در زیست سیاسی- اجتماعی فراهم کرد. تلاش برای فهم این پیوند، باعث تلاقی دکترین جنسیت خیرخواه و متخاصم به عنوان پشتوانه های معرفتی رهیافت سنتی و مدرن گردید. برخلاف درک زنان به عنوان نیروی اجتماعی ضدفساد در منظومه شناختی رسانه های کلاسیک، تفاوت جنسیتی در فسادپذیری باعث انتقاد از همبستگی منفی بین جنسیت و فساد در خوانش مدرن رسانه های نوظهور می شود. بر این اساس، تحلیل اثرات نمایندگی سیاسی زنان بر فساد به عنوان هدف اصلی پژوهش جاری است. به بیان دیگر، چگونه نمایندگی سیاسی زنان و فساد بر یکدیگر تأثیر می گذارند؟ و نقش رسانه های بین المللی در این پیوند چیست؟ فرضیه پژوهش با انتقاد از رهیافت خطّی و علیّت معکوس، پیوند بین جنسیت و فساد را بسترپرورده می داند که طبق آن، نمایندگی سیاسی زنان و فسادپذیری پائین به موقعیت و خط مشی های آنان در طی زمان بستگی دارد. مقاله حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به آزمون فرضیه در سه سطح خُرد، میانی و کلان می پردازد. نتایج پژوهش نشان می دهد که حضور زنان در زیست سیاسی و کاهش نرخ فسادپذیری لزوماً یک قاعده علّی مطلق نیست. در این میان، رسانه های بین المللی ازجمله رسانه های برون مرزی ایران، با کارکردهایی مانند نظارت و آموزش، می توانند با پرداخت هوشمندانه به حضور زنان در زیست سیاسی، ضمن مشروعیت بخشی به آنان در چرخه زیست سیاسی در جوامع هدف، اتهام تبعیض رسانه ای در عرصه جنسیت را از خود دور سازند.
گفت وگوی امام موسی صدر از منظر اخلاق ارتباطی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
جهان معاصر با بحران های بی سابقه ای نظیر: رکود اقتصاد جهانی، فقر گسترده، نابودی زیست محیطی، نظامی گری و افزایش روزافزون استبداد و حتی افت کلی در استانداردهای اخلاقی پیرامون ما روبرو است و برای بررسی این مسائل نیازمند پرداختن به گفت وگو، برقراری ارتباط صحیح، شکستن تقسیم بندی ها و تشویق به درک متقابل به جای نفرت هستیم و درواقع نیازمند اقدام خلاقانه برای معرفی روش های جدید برقراری ارتباط هستیم. اخلاق ارتباطی به دنبال پاسخگویی به دو سؤال اساسی است؛ یکی خیر مرکزی که در هر ارتباط به دنبال رسیدن به آن هستیم و دوم روش برقراری ارتباط. این مقاله به بررسی دو سؤال اساسی اخلاق ارتباطی اندیشمند مسلمان امام موسی صدر برآمده است که با روش تحلیل مضمون به استخراج از 12 کتاب گام به گام با امام می پردازد. پس از بررسی روش های ارتباطی ایشان از میان شیوه های برقراری ارتباط صدر نظیر به میان مردم رفتن، تحصن، به دست گرفتن اسلحه، سکوت، توازن فرهنگی آنچه به عنوان روش غالب ایشان مطرح بود «گفت وگو» شناخته شد؛ در پاسخ به سؤال دیگر اخلاق ارتباطی یعنی خیر مرکزی ارتباط چیست؟ به تقریب در گفت وگوی صدر دست یافتیم که پس از تحلیل مضمون گفت وگوی صدر به دودسته موانع تقریب که شامل بعد فردی و اجتماعی و عوامل مؤثر در تقریب که یکتاپرستی، ملی گرایی، اعتماد و صداقت است، منتج شد.
بازنمایی سبک زندگی درشبکه های رادیوی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (مطالعات موردی برنامه های شبکه تهران)
منبع:
علوم خبری سال هفتم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲۸
121 - 140
حوزههای تخصصی:
ایران از زمان پیدایش تا کنون و در ادوار مختلف تصاویر گوناگون متفاوت و گاه متناقضی از جامعه ایران به نمایش گذاشته است. جامعه ایرانی مانند همه جوامع درحال تحول در دهه های اخیر دچار دگرگونی در ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی شده است. یکی از متغیرهای اجتماعی برای فهم دگرگونی های معاصر ایران مفهوم سبک زندگی است ما در این مقاله در وهله اول با بهره گیری از نظریه بازنمایی و در وهله دوم با استفاده از الگوی تبیینی بوردیو در باب سبک زندگی تلاش می کنیم به بررسی سبک زندگی بازنمایی شده در شبکه های رادیوی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران بپردازیم. برای نیل به این هدف فوق بعد از نمونه گیری از بین برنامه های تولید شده در شبکه رادیویی تهران در طول سه ماه از سال 97 با استفاده از روش تحلیل محتوا و پس از تعریف مقولات و شاخص ها پرسشنامه معکوس تهیه شده و داده ها از طریق شنیدن فایل های استخراج شده مورد نظر جمع آوری شد. برای بررسی برنامه های تولید شده رادیویی موضوعات و دیالوگ های مورد تجزیه و تحلیل قرار داده شده است. نتایج حاصل نشان میدهد از میان ابعاد سبک زندگی، نگرش ها بیشترین میزان بازنمایی را در شبکه رادیویی تهران را به خود اختصاص داده است. بعد از این بعد، ابعاد دیگر به ترتیب عبارتند از: مصرف فرهنگی، اوقات فراغت و اولویت ارزش های اخلاقی. در ادامه یافته های پژوهش با یافته های قبلی ارمکی و شالچی در مقاله بررسی سبک زندگی جوانان کافی شاپ مورد مقایسه قرار گرفته است.
روندها، عملکردها و نیازهای بخش مطبوعات استانی (مطالعه موردی: مطبوعات استان کردستان)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
سنتز پژوهی تأثیرات مصرف رسانه ای در مطالعات پیشین(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه سال ۳۲ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۲۳)
79 - 106
حوزههای تخصصی:
امروزه، رسانه عضوی جدایی ناپذیر از زندگی اجتماعی است. برای درک بهتر ابعاد رسانه، می توان تأثیرهای آن را بر بخش های مختلف حیات بشری از جمله حوزه افکار و رفتار فردی و جمعی در نظر داشت. تاکنون تأثیرات متنوع و گسترده رسانه کنجکاوی پژوهشگران بسیاری را برانگیخته؛ اما آنچه واضح است، فقدان پژوهشی هدفمند از مجموعه این تأثیرها بر زندگی آدمی و نویدبخش چشم اندازی نوین در این حوزه پژوهشی است. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف کشف و درک مقوله های مرتبط با تأثیرهای مصرف رسانه و ارائه مدلی مفهومی از پژوهش های موجود در این زمینه، در بازه زمانی معین و با روش نمونه گیری هدفمند از اسناد مطالعاتی موجود صورت گرفته است. روش انجام پژوهش برای دستیابی به هدف مورد نظر، سنتزپژوهی انتخاب شده است. یافته ها، با استفاده از کدگذاری سه مرحله ای به صورت استقرایی تا به دست دادن مقوله های مرکزی پیش رفته اند. مطابق با نتایج، حوزه های پژوهشی کمرنگ تر مشخص و مقوله های به دست آمده در حوزه داخلی با عناوین تحول هویت فردی اجتماعی، مؤلفه های سرمایه اجتماعی، عمل سیاسی و عناصر فرهنگی شناخته شدند. در حوزه خارجی نیز مقوله های نهایی، دو عنوان دیالکتیک نظم و بی نظمی و الگوبخشی به سبک زندگی فردی و اجتماعی را در بر می گیرد. به علاوه برنامه ریزی در راستای مدیریت صحیح رسانه الزامی است.
نظریه های فلسفه رسانه
منبع:
رادیو تلویزیون سال چهارم تابستان ۱۳۸۷ شماره ۶
60 - 72
حوزههای تخصصی:
مطالعه کیفی انگاره های ذهنی شخصی و خویشتن در میان دو تشکل دانشجویی «انجمن اسلامی و بسیج دانشجویی دانشگاه تهران»(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال پانزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۵۴
77 - 102
حوزههای تخصصی:
این مقاله به مطالعه انگاره های ذهنی شخصی بسیج و خویشتن انجمن اسلامی پرداخته است. افراد اغلب دیگران را براساس انگاره هایی که در ذهنشان از دیگری وجود دارد، درک می کنند و بر همین اساس سعی می کنند با دیگران ارتباط برقرار کنند. بر اساس نظریه نیشیدا، انگاره های ذهنی مجموعه ای از تجربیات گذشته هستند که در گروه های دانشی مرتبط دسته بندی شده اند و برای راهنمایی رفتارهای ما در موقعیت های آشنا به کار می روند. رویکرد روشی ،کیفی است و در مجموع با 46 نفر از اعضای تشکل ها مصاحبه نیمه ساخت یافته انجام شده است و در نهایت انگاره های ذهنی شخصی بسیج و انگاره های خویشتن انجمن اسلامی، با یکدیگر مقایسه شده است . با استفاده از تحلیل مضمون داده ها، پنج انگاره ذهنی شخصی اعضای بسیج نسبت به اعضای انجمن شناسایی شد، که شامل «مخالفت ورزی»، «تجدد گرایی»، «نسبی گرایی اخلاقی»، «سطحی گرایی» و « مطلق گرایی» است. از میان این مضامین دو مضمون تکثر گرایی و روشنفکری دینی که ذیل مضمون «تجدد گرایی» تعریف شده اند از مضامینی است که انگاره های خویشتن اعضای انجمن نسبت به خودشان هست و تحت عنوان انگاره های مشابه نام گذاری شده است. هم چنین مضمون تناقض و روابط آزاد، از مضامین خود انگاره از منظر دیگری هستند که با انگاره شخصی اعضای بسیج مشابهت دارد. انگاره های دیگر خویشتن انجمن از منظر خود شامل هویت سیال، التزام به ولایت فقیه، دین داری_ دین داری ضعیف است. آن ها به مضمون هویت سیال به عنوان یک خودانگاره اشاره می کنند در حالی که اعضای بسیج مضمون هویت سلبی را بعنوان یک انگاره شخصی در مورد آن ها بیان می کنند.
امکان یا امتناع مصالحه در فرهنگ سیاسی و گفتمان های رسمی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
سازش و مصالحه در فرهنگ سیاسی ما دارای بار منفی بوده و به همین دلیل به هرگونه ندای سازش و مصالحه انگ و بر چسب خیانت زده می شود. واقعیت آن است که جامعه ما در حال حاضر در شرایط مصالحه و آشتی بسر نمی برد و برداشت نادرست از این مفهوم، امکان هرگونه مصالحه را از جامعه سلب می کند. باید توجه داشت که مصالحه سیاسی به عنوان یک کنشگری سیاسی به معنی انفعال و وادادگی نیست. با توجه به اینکه مصالحه سیاسی نافی هویت های سیاسی نیست، لذا گروه ها و جریان های مختلف سیاسی با تاکید بر مصالحه سیاسی می توانند ضمن حفظ اصول و ارزش های خود به تعامل و تفاهم برسند. در ارتباط با این موضوع که مصالحه سیاسی چه نسبتی با گفتمان های مسلط در جمهوری اسلامی ایران دارد، در این مقاله ابتدا شکل گیری مهمترین گفتمان ها و چگونگی هژمونیک شدن آنها بررسی شده و در مرحله بعد، نسبت مصالحه سیاسی با هریک از این گفتمان ها مورد سنجش قرار گرفته است. پرسش اصلی مقاله این است که: آیا در شرایط موجود امکان مصالحه میان گفتمان های سیاسی در جمهوری اسلامی ایران وجود دارد؟ با توجه به این سوال، فرضیه اصلی پزوهش بر این پایه استوار است که: هرچند هژمونیک شدن گفتمان ها به واسطه فرآیند ضدیت (Antagonism)، امکان مصالحه میان گفتمان های سیاسی را غیر ممکن می سازد، اما گفتمان ها به واسطه رویکرد آگونیسم(Agonism)، می توانند به مصالحه نسبی برسند. در آگونیسم ما با رابطه "دوست- دشمنی" طرف نیستیم، بلکه شاهد رابطه ی رقابت آمیزی هستیم که در آن مشروعیت مخالفان به رسمیت شناخته می شود. در جستجو برای نظریه ای که بتواند روش تحلیل مناسبی را برای این مقاله فراهم آورد، نظریه های معطوف به گفتمان به ویژه خوانشی که ارنست لاکلا و شنتال موفه از تحلیل گفتمان ارائه می دهند، انتخاب شده است.
رسانه های اجتماعی و اخبار جعلی در عصر پساحقیقت(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف از این پژوهش، شناسایی و ارائه مؤلفه های اخبار جعلی رسانه های اجتماعی در ایران بوده است. شناسایی اخبار و اطلاعات جعلی در مقایسه با اطلاعات واقعی، پدیده شایان توجه رسانه های اجتماعی است که نوعی درهم تنیدگی معنایی را موجب می شود. در این پژوهش کیفی، داده ها با مصاحبه های نیمه ساختار یافته به صورت میدانی جمع آوری شده اند. جامعه هدف، متشکل از صاحبنظران و نخبگان حوزه ارتباطات اجتماعی، رسانه ها و خبر و روش نمونه گیری، هدفمند بوده است که از روش های نمونه گیری غیراحتمالی محسوب می شود. 29 مصاحبه تا رسیدن به اشباع نظری، انجام گرفته و داده های حاصل از طریق نرم افزار MAXQDA نسخه10 تحلیل شده است. در پژوهش حاضر با روش تحلیل مضمون، 4 مضمون فراگیر و 36 مضمون سازمان یافته به همراه مضامین پایه به عنوان گزاره های مطرح شده در مصاحبه ها، شناسایی شده اند. از مهم ترین مضامین سازمان یافته در تفاوت اخبار جعلی با اطلاعات واقعی (وسعت پوشش، فاقد اثر سازنده، مُغرضانه بودن ، شبیه سازی شده، ایجاد جنگ روانی و اعتبار منبع)؛ در تشابه اخبار جعلی با اطلاعات واقعی (کارایی مشابه، ارزش خبری، سبک خبری و ثُبات زمانی)، در اهداف اشاعه اخبار جعلی (ایجاد جنبش اجتماعی، فریب اذهان عمومی، تنش رسانه ای، جهت دهی افکار عمومی، فضای هیبریدی و گسترش ابهام) و در پیامدهای مصرف اخبار جعلی (ایجاد حس بدبینی، بی اعتباری نهادهای دولتی، اعتبار یابی سلبریتی ها، حذف نخبگان مدیریتی، تلقین پذیری، یأس اجتماعی و تصمیم گیری شتابزده) بوده است.
تأثیر ارزش های فرهنگی- اجتماعی و هنجارها از مؤلفه های سرمایه اجتماعی بر انقلاب های مخملی
حوزههای تخصصی:
سرمایه ی اجتماعی به مجموعه ی هنجارها، عادات اجتماعی و آن دسته از قواعد رفتاری اطلاق می شود که طی مدتی طولانی بر مناسبات اجتماعی سیطره یافته و همواره در حال انجام است. ضعف، انهدام و سقوط سرمایه ی اجتماعی، خود به خود، هزینه ی اجتماعی زندگی را برای مردم و دولت افزایش داده و به طور غیرمستقیم زمینه ی افزایش یا کاهش رضایت شهروندان از دولت را فراهم می آورد. یکی از دلایل آسیب-پذیری داخلی کشورهای جهان سوم، سطحِ اندکِ سرمایه اجتماعی است. اندک بودن قواعد رفتاریِ ارزش آفرین، هنجار آفرین و اعتماد آفرین موجب تشدید رقابت بین حکمرانان و مردم می شود. کاهش میل های انگیزشی مردم به سمت ارزش های فرهنگی و اجتماعی، موجب سلب اعتماد اجتماعی، همراه با کاهش مشارکت سیاسی می شود و در صورت عدم مشارکت، نظام سیاسی فاقد مشروعیت سیاسی می گردد. در صورت کاهش میزان مشارکت عمومی، میزان مشارکت انتقادی بالا رفته و نیروهای اجتماعی (افراد و گروه ها) به سمت تغییر و دگرگونی نظام سیاسی حرکت می کنند. انقلاب مخملی یکی از این حرکت هاست. انقلاب مخملی نوعی دگرگونی آرام و بدون خونریزی است که در شرایط خاص فرهنگی، اجتماعی و سیاسی، مانند افزایش ناهنجاری های فرهنگی و کاهش میزان اعتماد جامعه به وقوع می پیوندد، این مفهوم بیش تر در سال های اخیر یعنی پس از تحولات گرجستان2003، اوکراین2004 و قرقیزستان2005، اذهان را به سمت و سوی خود سوق داده است. شرایط وقوع این انقلاب ها در شاخصه هایی شبیه به یک دیگر بوده است.
جنسیت و مصرف رسانه ای؛ مقایسه میزان مصرف رسانه ها در میان زنان و مردان شهر تهران
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف مقایسه میزان مصرف رسانه ای در میان زنان و مردان شهر تهران، طراحی و اجرا شده و به لحاظ هدف، کاربردی و از نوع توصیفی مقایسه ای است که به روش پیمایشی و با ابزار اندازه گیری پرسشنامه انجام شده است. جامعه آماری شامل کلیه شهروندان ساکن شهر تهران و طبق آخرین سرشماری سال 1395 و بر اساس آمار موجود در سایت مرکز آمار ایران8,693,706 نفر است. پرسشنامه های پژوهش از طریق google form بین یک نمونه 396 نفری، توزیع، جمع آوری، وپس ازکنترل های لازم ، با استفاده از spss تجزیه و تحلیل داده ها صورت گرفت. یافته ها نشان داد مردان در طول شبانه روز کمتر از زنان روزنامه می خوانند. نتایج نشان داد که تفاوت میزان خواندن نشریه در طول شبانه روز و همچنین در طول هفته توسط زنان ومردان معنی دار نیست. تفاوت میزان خواندن کتاب در شبانه روز توسط زنان و مردان تهرانی معنی دار بوده، و طبق نتایج زنان هم در طول شبانه روز و هم در طول هفته بیشتر از مردان کتاب می خوانند. تفاوت میزان گوش دادن به رادیو در شبانه روز توسط زنان و مردان تهرانی معنی دار نبوده اما طبق نتایج، مردان بیشتر از زنان در طول هفته به رادیو گوش می کنند. میزان تماشای تلویزیون در طول شبانه روز بر اساس جنسیت معنی دار نبوده اما این تفاوت برای تماشای تلویزیون در طول هفته معنی دار بوده و مردان در طول هفته بیشتر از زنان به تماشای تلویزیون می پردازند. در میزان استفاده زنان و مردان از ماهواره، در طول شبانه روز و در طول هفته، تفاوتی وجود ندارد. زنان بیشتر از مردان در طول هفته، ماه و حتی سال به سینما می روند. زنان بیشتر از مردان در ماه به تئاتر می روند. تفاوت میزان گذراندن وقت در اینترنت و فضای مجازی در شبانه روز توسط زنان و مردان تهرانی معنی دار نبوده و جنسیت در استفاده از اینترنت، البته در میان شهروندان تهرانی مورد مطالعه، تأثیری نداشته است.
هستی شناسی شکاف دیجیتالی در ایران و راهبردهای گذار از آن مطالعه ای بر روستاهای استان قم(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال یازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۱)
193-212
حوزههای تخصصی:
نابرابری دردسترسی و استفاده از فناوری اطلاعات، حقیقتی است انکارناپذیر که خود را تحت عنوان شکاف دیجیتالی در کشورهای کمتر توسعه یافته عمیق تر نشان می دهد. پژوهش حاضر برآن است تا در پرتو هستی شناسی نوین، مبحث شکاف دیجیتالی را در روستاهای استان قم مورد تفحص و کاوش قرار دهد. پویش علمی حاضر به دنبال یافتن پاسخ به این سؤال که راهبردهای تأثیرگذار بر شکاف دیجیتالی درروستاهای استان قم چیست؟ داده های خود را با استفاده از روش توصیفی- پیمایشی جمع آوری نموده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کارشناسان و مدیران ارشد حوزه ICT روستاهای استان قم بوده و در این میان حجم نمونه به دلیل محدود بودن جامعه آماری، تنها به تعداد 33 نفر بسنده شده است. روش نمونه گیری قضاوتی، و تکنیک های استفاده شده شامل دلفی، سلسله مراتبی فازی و تاپسیس فازی است. نتایج تحقیق پس از محاسبات دو مرحله ای دلفی، دستیابی به 36 راهکار گذر از شکاف دیجیتالی می باشد که طی محاسبات سلسله مراتبی فازی، از لحاظ وزنی اولویت بندی گردیدند نتایج تاپسیس فازی نشان می دهد که تشویق اپراتورها به سرمایه گذاری دراولویت اول واستفاده ازنیروهای متخصص جهت ارائه آموزش مفاهیم فناوری اطلاعات به کارشناسان در سازمان از الویت بسیار پایینی برخوردارمی باشد .