درخت حوزه‌های تخصصی

این مقاله با ارایه دیدی اکتشافی - پژوهشی آسیب های اینترنتی را با استفاده از تجربه های کاربران محیط مجازی و همچنین با رجوع به معیارهای ‏اجتماعی ایران مفهوم سازی می کند تا در نتیجه به تعریف جدیدی از آسیب های اجتماعی - اینترنتی برسد. سپس مقاله سعی می کند تا بر اساس این تعریف ‏انواع آسیب های اجتماعی نوین را بر اساس ارتباط و عدم ارتباط تجربی و مفهومی با سایت های اینترنتی دسته بندی و شناسایی شوند. در نهایت این مقاله ‏تغییرات هویتی نسل های جدید ایران را به مثابه متغیر وابسته به تعدد مراجعه به دنیای مجازی مورد مطالعه نظری قرار خواهد داد تا یک مجموعه نظری ‏قابل استفاده برای مطالعه آسیب های اینترنتی فراهم آید.‏

زمینه و هدف: این پژوهش با هدف مطالعه جامعه شناختی استفاده از فضای مجازی و تاثیر آن بر کجروی اجتماعی در بین دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 95-94 با استفاده از روش تحقیق توصیفی پیمایشی انجام گرفت. روش: جامعه آماری تحقیق شامل کلیه دانش آموزان متوسطه دوره دوم شهر کرمانشاه می باشد که حجم نمونه آن شامل 381 نفر که به صورت تصادفی طبقه ای با استفاده از فرمول کوکران محاسبه گردیده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته ای است با استفاده از نظریه کج روی اجتماعی و اهداف و سوالات تحقیق طراحی گردید که پس از تایید روایی محتوای آن توسط استاد راهنما و تنی چند از متخصصان مربوطه و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ بیشتر از 94 صدم درصد بوده است. یافته ها و نتایج: تحلیل داده های تحقیق نشان می دهد که مدت زمان استفاده روزانه دانش آموزان از فضای مجازی کمتر از یک ساعت 20 درصد، بین یک تا سه ساعت 75 درصد، بین سه تا پنج ساعت 4 درصد و بیشتر از پنج ساعت 1 درصد بوده است، به طوری که بیشترین استفاده از فضای مجازی، نوع ارتباطی 58 درصد و کمترین استفاده از فضای مجازی، نوع شناختی 9 درصد همچنین در نوع فراغتی 33 درصد بوده است، نتایج دیگر نشان داد در اولویت بندی مولفه های کجروی اجتماعی، میل به آسیب رساندن به اماکن عمومی بیشترین مقدار و تمایل به تقلب در آزمون های درسی کمترین مقدار را داشته است و بین متغیرهای نوع استفاده و میزان استفاده از فضای مجازی و کجروی اجتماعی رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد.

در این نوشتار، ضمن بررسی مشاهدات میدانی و مصاحبه و نظرخواهی از خبرگان مسئول بخش عرضه خدمات حمایتی کشور با توجه به مبنای سازماندهی منطقه ای و جغرافیایی که لازمه شناسایی دقیق نیازمندان و توانمندسازی و خوداتکایی ایشان است، علاوه بر تعامل مناسب و استفاده بهینه از ظرفیتها و تجربه­های خیریه های موجود به ایجاد یا تقویت گونه های جدیدی از سازمانهای مردم نهاد شامل تشکلهای داوطلبانه حمایتی محله محور به مرکزیت مساجد محله ها تحت عنوان کلی شبکه ارتباطی حمایتی مردمی توجه شده و اهداف، وظایف، فعالیتها و بویژه تعامل آنها با کمیته امداد امام خمینی(ره) به عنوان دستگاه متولی عرضه خدمات حمایتی و یک سازمان حمایتی از تشکلهای مردمی، طراحی و تبیین شده است. الگوی تعاملی این مقاله اتحاد و مشارکت دولت و مردم در جهت تحقّق واقعی اهداف توانمندسازی و خوداتکایی محرومان را با رویکرد مسجدمحوری مورد توجه قرار داده و شاخصهای کاهش فقر، احیای آموزه های دینی در زمینه انفاق و نوعدوستی، احیای جایگاه مساجد در نظام اسلامی، افزایش همبستگی و سرمایه اجتماعی، افزایش رضایتمندی و عزت نفس نیازمندان، کاهش هزینه­های اجرایی و تشکیلاتی و در نتیجه افزایش بهره وری عرضه خدمات حمایتی به محرومترین اقشار جامعه را هدف قرار داده است.

با ورود به هزاره سوم، شاهد تغییرات سریع در فنّاوری ها و شدت پیچیدگی محیط هستیم. در چنین شرایطی، سازمان ها با توجه به محیط رقابتی و حفظ و بقای خویش، لازم می دانند که از تکنولوژی های جدید و تجهیزات مدرن با توجه به مزایایی که دربر دارد، برای افزایش کارایی و بهره وری هرچه بیشتر سازمان خود بهره مند گردند. اما، همچنان شاهد سوء استفاده هایی (سایبرلوفینگ) از این فنّاوری های جدید از جمله اینترنت هستیم که اخیراً سبب واردآمدن مشکلات عدیده و خسارت های فراوانی شده است. مهم ترین گام در این خصوص، بررسی و شناسایی عوامل مؤثر در ایجاد سایبرلوفینگ و چگونگی پیشگیری از این پدیده است. هدف از انجام این تحقیق، مشخص کردن علل و پیامدهای سایبرلوفینگ و ارائه پیشنهادها مبنی بر کاهش انجام سایبرلوفینگ است. روش تحقیق به صورت کیفی (گراندد تئوری) بوده و در این تحقیق داده ها از طریق مصاحبه ها و مقالات جمع آوری گردیده است. مدل ارائه شده در تحقیق مدل پارادایم است. نتایج تحقیق نشان می دهد که عوامل فردی، سازمانی و محیطی/ بیرونی از جمله مواردی هستند که در ایجاد پدیده سایبرلوفینگ نقش مهمی را ایفا می کنند.

اگرچه سیاست خارجی موضوع مطالعه روابط بین الملل می باشد، با این حال می توان آن را از منظرهاای مختلف دیگر نیز به بحث و بررسی گذاشت. در نوشتار حاضر نویسنده از رویکرد ارتباطی به حوزه سیاست خارجی نگریسته و بر روی عامل مدیریت روابط کشورها به یکدیگر، تاکید نموده است. از این حیث نویسنده منظری تازه در بحث سیاست خارجی را عرضه می دارد که مشتمل بر چهار مساله بنیادین - که برای درک چگونگی تعامل میان فرهنگ، ارتباطات و سیاست خارجی ضروری است - را شامل می شود.....

"افزایش نقش رسانه‌های گروهی در حوزه‌های گوناگون زندگی بشری، باعث شده استفاده از آنها در تحولات سیاسی و اجتماعی و مناقشات بین‌المللی به گونه چشمگیری رشد یابد. از این‌رو در این مقاله سعی شده است به این پرسش محوری پاسخ داده شود که آیا می توان از رسانه ها برای کاستن بحران‌ها و حفظ صلح و امنیت جهانی بهره جست؟ یا آنها در خدمت بحران و جنگ خواهند بود؟ نویسنده با بررسی انواع سوء استفاده قدرت‌های جهانی از رسانه‌ها طی دو دهة اخیر، به شکل‌گیری نوعی استبداد اطلاعاتی اشاره می کند که از طریق امپریالیسم خبری و تسلط بر جریان تولید و انتشار اخبار، به بحران‌سازی در عرصه روابط بین‌الملل دامن می‌زند. وی در ادامه، نقش‌ رسانه‌های غربی را در بحران حمله نیروهای ائتلاف به عراق به رهبری امریکا، مورد واکاوی قرار می‌دهد و اظهار می‌دارد که در جنگ‌های نوین یا به عبارت دقیق تر جنگ‌های پست مدرن ابزارهای جنگی ترکیبی از رسانه‌ها و ادوات نظامی پیشرفته است که با اقدام رسانه‌ای و جنگ روانی شروع شده و به جنگ نظامی می‌انجامد و ایفای نقش رسانه‌ها، مناقشة نظامی را عملاً به جنگ رسانه‌ای تبدیل می‌کند. در جنگ اخیر نیروهای ائتلاف علیه عراق از شبکه های اطلاع‌رسانی نوین به ویژه شبکه‌های تلویزیونی ماهواره‌ای و اینترنت استفاده گسترده و زیرکانه‌ای شد. تحولاتی که در تاکتیک‌ها و فراتاکتیک‌های رسانه‌ای و ایجاد شرایط بحرانی رخ داد به گونه‌ای بود که می‌توان در بسیاری از زمینه‌ها آنها را تحولات جدید در گستره نقش‌آفرینی رسانه‌ها در شرایط بحرانی نامید. تاکتیک‌های استفاده شده در این جنگ رسانه‌ای عبارت بودند از: تنهاسازی دشمن، آتش تهیه تبلیغاتی قبل از شروع جنگ نظامی، استفاده از تصویربرداران و خبرنگاران در صفوف اول جبهه، برتری تصویربرداران و خبرنگاران در صفوف اول جبهه، برتری تصویربرداران بر خبرنگاران رسانه‌های نوشتاری و گفتاری و استفاده از رسانه‌های متکثر به جای رسانه‌های انحصاری. "

در طراحی الگوی توسعه جمهوری اسلامی ایران، موارد اختلاف متعددی در میان نخبگان وجود دارد؛ یکی از این موارد اختلافی، مبانی طراحی الگوی توسعه نظام ارتباطات و فضای مجازی به شکل اعم و مواردی مانند طراحی مبانی شبکه های اجتماعی بومی، به صورت خاص است؛ این مقاله به شناخت و واکاوی همین اختلاف ذهنیت ها در این حوزه می پردازد؛ اینکه آیامی توان فضای مجازی، اینترنت، رسانه های اجتماعی و به طور خاص شبکه های اجتماعی را براساس فرهنگ و هویت هر کشور، سیاستگذاری، مدیریت و برای توسعه برنامه ریزی کرد؟ و اگر ممکن است، اصول حاکم بر آن چه خواهد بود؟ و ... . این مقاله، تفاوت عمده ای با عموم کارهای پژوهشی موجود در کشور دارد؛ عموم پژوهش های صورت گرفته در کشور، در این حوزه، با اتخاذ رویکردی ماتریالیستی و احتساب فرهنگ به مثابه یک متغیر وابسته در برابر متغیرهای مستقلی مانند فناوری، به دنبال یافتن نوع و عمق تأثیرات فضای سایبر، رسانه ها و شبکه های اجتماعی بر فرهنگ و هویت ما هستند. در حالیکه در این مقاله، با استفاده از روش کیو، سعی براین بوده است تا ذهنیت های موجود در بین نخبگان، مدیران، سیاستگذاران، فعالان و دست اندرکاران حوزه فضای مجازی را نسبت به نقشی که می تواند فرهنگ و هویت، به مثابه یک متغیر مستقل بر ایجاد شبکه های اجتماعی بومی داشته باشد، را شناخت؛ در این تحقیق با تجزیه و تحلیل پرسشنامه هایی که در اختیار فعالان مؤثر فضای مجازی کشور قرار داده شد، به صورت روشن، در پایان 5 نوع ذهنیت نسبت به این مسئله (نقش فرهنگ و هویت ملی در شکل گیری شبکه های اجتماعی) یافته شد که ابعاد هرکدام از آنها در این مقاله به صورت اختصار ولی گویا توضیح داده شده است؛ امری که پیش از این در پژوهش های مشابه سابقه نداشته است. و در پایان این مقاله نیز براساس درکی که از این ذهنیت ها و نسبت مابین آنها پیدا شده، توصیه هایی عملیاتی برای سیاستگذاران کشور در این حوزه مطرح گردیده است.

در این مقاله کوشیده ایم دو رمان شازده احتجاب و بره گمشده راعی اثر هوشنگ گلشیری و نیز رمان سووشون سیمین دانشور را بر بستر گفتمانی یک دوره خاص یعنی دهه 40 بازخوانی کنیم. این گفتمان را می توان گفتمان غربزدگی نامید که شامل موتیفهای مختلفی است از قبیل حسرت بر سنت و از دست رفتن یکپارچگی آن؛ تحقیر روشنفکر طرفدار غرب و کوشش برای دادن تعریفی جدید از او، بیزاری از غرب و عامل کلیه ویرانیها و مصیبتها چه مادی و چه معنوی دانستن آن و از این قبیل. متنی که کلیه این موتینها را در خود متبلور می کند، کتاب غربزدگی جلال آل احمد است. در این کتاب آل احمد نشان می دهد که غرب از همان آغاز شکل گیری اش در صدد ضربه زدن و نابود کردن جهان اسلام بوده است؛ و در این راه از انواع حربه ها و دسایس و توطئه ها استفاده کرده است. در نهایت غرب با این ابزار کلیت اسلامی را نابود کرده است. نابودی این کلیت در سووشون به صورت نابودی خانواده زری بازنمایی می شود و در بره گمشده راعی به صورت پراکنده شدن گله و از هم پاشیدن مجموعه و بی اعتبار شدن عمل پیام آوری.

این مقاله در گام نخست با استفاده از روش کتابخانه ای و اسنادی و در نهایت با استفاده از روش پیمایش به بررسی تطبیقی علل گرایش و همچنین نحوه استفاده دانشجویان ایرانی و آمریکایی از شبکه اجتماعی «فیس بوک» می پردازد. مقوله بندی پژوهش های انجام شده نشان می دهد که معتبر ترین آنها درخصوص فیس بوک که جامعه آماری آنها دانشجویان آمریکایی بوده، حول سه محور اصلی؛ نحوه استفاده کاربران از فیس بوک، تأثیر استفاده از آن و سنجش نگرش دانشجویان درباره فیس بوک صورت گرفته که در این میان، ایجاد روابط جدید، حفظ روابط قدیمی، جستجوی اخبار، اطلاعات و سرگرمی مهم ترین دلایل عضویت دانشجویان آمریکایی در فیس بوک شناخته شد. در مرحله دوم بر مبنای مصاحبه با خبرگان، پژوهش های انجام شده و نظریه «استفاده و رضامندی» ، اقدام به نیازسنجی ارتباطی دانشجویان دانشگاه های تهران درخصوص شبکه فیس بوک می شود. مهم ترین نتایج قسمت دوم نشان می دهد که عواملی نظیر: اشتراک اطلاعات و اخبار، آزادی در ارتباط، جریان آزاد اطلاعات در شبکه، توانایی کنترل مخاطب بر اطلاعات شخصی و برابری اصولی در شبکه، در پیوستن دانشجویان به این شبکه نقش اساسی داشته است.

این مقاله درصدد آشنا کردن دانش پژوهان با روش «کیو» و کاربرد آن در تحقیقات ارتباط جمعی است. به همین منظور نویسنده مقاله پس از ارائه توضیح مختصری درباره این روش به چند تحقیق به عمل آمده براساس آن اشاره می‌کند و نیز به طور خلاصه به چگونگی استفاده از روش «کیو» در تحقیقی که به تازگی در قالب پایان نامه کارشناسی ارشد علوم ارتباطات با عنوان بررسی معیارهای گزینش اخبار خارجی در صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران: مقایسه وضع موجود و مطلوب انجام داده است، می‌پردازد.

مفهوم امنیت اجتماعی و احساس امنیت شهروندان، به عنوان عنصر کلیدی در دستیابی به اهداف پیش بینی شده، از اهمیت بسزایی برخوردار بوده و همیشه توجه جامعه شناسان و جرم شناسان را در پی داشته است. احساس امنیت شهروندان موجب بالا رفتن آسایش و رفاه آنها و پذیرش انجام امور تعهد و مسؤولیت خواهد شد. از سوی دیگر، گسترش استفاده از رسانه های جمعی در سال های اخیر و تأثیراتی که این رسانه ها بر جامعه دارند، ذهن بسیاری از پژوهشگران داخلی و خارجی را به خود مشغول داشته است. از این رو هدف از انجام این پژوهش مطالعه تأثیر رسانه های جمعی بر احساس امنیت اجتماعی در جامعه شهری است، که شامل بررسی نظری و تجربی احساس امنیت می شود. روش تحقیق در این پژوهش، پیمایش و با استفاده از ابزار پرسشنامه بوده است. جامعه آماری شامل کلیه زنان 35-15 سال شهر سنندج است. تعداد نمونه با توجه به جامعه آماری و براساس جدول لین382 نفر تعیین شده است. شیوه نمونه گیری نیز نمونه گیری چند مرحله ای است. یافته ها حاکی است بین جنسیت، وضعیت تأهل، نوع مسکن و وضعیت سکونت با احساس امنیت اجتماعی رابطه معنا برقرار است. برای آزمون تأثیر رسانه ها بر احساس امنیت، از روش تحلیل واریانس دوطرفه استفاده شد. یافته ها حاکی است که تأثیر تعاملی استفاده از تلویزیون داخلی و رادیو داخلی بیشترین تأثیر را بر احساس امنیت داشته است (534/10= F ، 000/0= Sig ). در مراتب بعدی تأثیر تعاملی استفاده از اینترنت و بلوتوث، تلویزیون خارجی و بلوتوث، تلویزیون خارجی و موبایل، اینترنت و موبایل، تلویزیون خارجی و اینترنت قرار دارد. تحلیل رگرسیون چند متغیره حاکی است که از میان متغیرهای وارد شده، متغیرهای نوع مسکن، سن، رسانه و تحصیلات باقی می مانند که در مجموع 38 درصد (374 R2=/ .) از متغیر وابسته را تبیین می کنند.