درخت حوزه‌های تخصصی

جامعه شناسی دین

ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۲۱ تا ۱۴۰ مورد از کل ۱٬۰۵۴ مورد.
۱۲۱.

پژوهشی در نقوش مذهبی خدایان و الهه های یونانی بر مهرها و اثر مهرهای به دست آمده از قلمرو امپراطوری سلوکیان و اشکانیان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سلوکیان و اشکانیان مهر و اثر مهر نقوش مذهبی یونانی سلوکیه و هلنیسم

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی تاریخی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی تاریخی تاریخ ایران
تعداد بازدید : ۲۱۷۹ تعداد دانلود : ۹۵۱
پژوهشی در نقوش مذهبی خدایان، ایزدان و الهههای یونانی بر روی مهرها و اثرمهرهای به دست آمده از قلمرو امپراتوری سلوکیان و اشکانیان با فروپاشی شاهنشاهی هخامنشی و ورود یونانیان به آسیا، تغییرات وسیعی در همه ابعاد زندگی در سرزمین های مفتوحه اسکندر و جانشینان وی بوجود امد. این تغییرات را به اشکال مختلف در همه زمینه های اجتماعی سیاسی و بخصوص در زمینه های فرهنگ و هنر، معماری و حتی در اعتقادات نیز می توان مشاهده کرد. مهرها و اثرمهرهای بر جای مانده از دوران سلوکی و اشکانی این دگرگونی ها را بخوبی نمایش داده و نقوش اساطیری و مذهبی یونانی که بر آنها حک شده اند. نقشمایه هایی با مضامین هلنی از جمله تصاویر خدایان، ایزدان و الهه های یونانی را نشان می دهند. از مشهورترین این نقوش می توان به نقش آتنا، آفرودیت، زئوس، آپولو، تیکه، هرمس، اروس، نیکه و ایزد عدالت اشاره نمود. نمونه های مذکور از مراکزی چون سلوکیه کران دجله، کدش اروک نسا و صالح داوود خوزستان به دست آمده اند. حضور عناصر مذکور در روی مهرها و روی اثرمهرها یکسان نبوده و با توجه به میزان بافت جمعیتی و نفوذ فرهنگ یونانی متفاوت می باشد. این مقاله تاثیر ایدئولوژی یونانی را در تغییرات اعتقادی سرزمین های مفتوحه با مطالعه مهر ها و آثار مهر ها بصورت تطبیقی بررسی می نماید. مهرها بخشی از مواد تاریخی محسوب میگردند که با توجه به وجود تصاویر روی آن ها بخوبی می توانند میزان و روند تغییرات مذکور را منعکس نمایند.
۱۲۲.

پیوند بازار مسجد: انسجام اجتماعی در بازار تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انسجام اعتماد هنجارها اخلاق اقتصادی بازار تهران

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
تعداد بازدید : ۱۲۶۰ تعداد دانلود : ۶۵۳
در این مقاله، تأثیر پیوند مسجد و بازار و نقش آن بر هزینة اجتماعی معاملات اقتصادی بررسی شده است. ارزش ها در بازار، پیام های اطلاعاتی هستند که در جریان ارتباط مسجد و بازار، به فعالان اقتصادی انتقال داده می شوند. این پیام ها حامل ارزش های اجتماعی و جمع گرایانه هستند و به انسجام اجتماعی بازار کمک می کنند. یافته های این تحقیق، با استفاده از روش کمی و با ابزار پرسشنامه استاندارد و حجم نمونه 107نفری بازاریان تهران، به کمک شیوة نمونه گیری سهمیه ای متناسب با حجم به دست آمده است. نتایج، نشان می دهد با افزایش اعتماد بین بازاریان، پایبندی به اخلاق اقتصادی و ارزش ها افزایش و هزینة اجتماعی معاملات اقتصادی کاهش معناداری پیدا می کنند. از طرف دیگر، این امر، به افزایش انسجام اجتماعی بازاریان، ازطریق روابط مداوم آنها و شرکت در انجمن ها و سازمان های جمعی (مانند مسجد) منجر می شود که این مطلب، مهم ترین ویژگی حاصل شده از پژوهش است.
۱۲۳.

حجیت در اجتهاد نظام ساز؛ با تأکید بر آراء آیت الله سیدمحمدباقر صدر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: فقه حجیت سیاست گذاری نظام سازی فقه حکومتی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی نظری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
تعداد بازدید : ۱۲۲۵ تعداد دانلود : ۶۱۱
نظام سازی به معنای اکتشاف الگوواره های اداره دانش بنیان یک جامعه، می تواند ابتناء خود را بر مبانی دانش های مختلفی قرار دهد. سخن از نظام سازی فقهی به معنای دخیل نمودن حداکثری دانش فقه در لایه های مختلف تکوّن یک جامعه نیست بلکه به معنای ابتناء جامعه سازی بر شریعت اسلامی است که پس از انقلاب اسلامی ایران و معطوف شدن امیدهای بسیار به درانداختن تمدنی نوین مبتنی بر معارف الهی، ضرورتی دو چندان یافته است. با توجه به اینکه علم فقه به مثابه اصلی ترین دانش دینی، موضوع خود را فعل مکلف قرار داده و تلقی متولیان این دانش از مکلف، مکلفین فردی بوده است، افق جدیدی که این مقاله در پی تحقق آن است، ترسیم سازوکارِ تحلیلِ فعلِ مکلفِ غیرفردی و انگاره های حجیت افعال آن در عرصه های کلان حکومت است. لذا نوآوری حاضر در این نوشتار را می توان مرتبط با تمام علومی دانست که به نحوی در حوزه حکمرانی و اداره جوامع انسانی نقش آفرین هستند. روشی که در این مقاله در جهت تبیین مسئله فوق الذکر اتخاذ شده است، رویکرد فقه النظریات آیت الله سیدمحمدباقر صدر می باشد.
۱۲۴.

نهاد دین و امنیت؛ بررسی و سنجش ارتباط میان میزان دینداری و احساس امنیت اجتماعی در میان ساکنین مناطق حاشیهای شهرستان کاشان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امنیت دینداری حاشیه نشینان احساس امنیت اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
تعداد بازدید : ۹۹۶ تعداد دانلود : ۶۵۶
هدف مطالعه حاضر بررسی ارتباط میان میزان دین داری و احساس امنیت اجتماعی در میان ساکنان مناطق حاشیه ای شهر کاشان است. چهارچوب نظری پژوهش، متکی بر تلفیقی از نظریات مکتب محیط اجتماعی فرهنگی، نظریه فضاهای قابل دفاع نیومن و نظریه آنومی دورکیم و برخی دیگر از نظریات مرتبط با حوزه موضوع می باشد. روش تحقیق، پیمایش بوده و داده ها با استفاده از ابزار پرسشنامه از طریق مصاحبه با 384 نفر از حاشیه نشینان شهرستان کاشان در سال 1394 جمع آوری شد. ارزیابی یافته ها در بعد توصیفی نشان دادند که میزان دینداری حجم نمونه مورد بررسی در سطح متوسط رو به بالا اما میزان احساس امنیت اجتماعی آن ها در سطح بسیار پایین قرار دارد؛ به طوری که بالغ بر71% از افراد از احساس امنیت اجتماعی پایینی برخوردار بودند. نازل ترین سطوح احساس امنیت، مرتبط با احساس امنیت شغلی و مالی بود. در بخش تحلیلی و استنباطی، آمار ها نشان دادند که رابطه مستقیم و معناداری میان میزان دینداری و احساس امنیت اجتماعی(389/0r=) وجود دارد: به هر اندازه که بر میزان دینداری افراد افزوده می گردد، از احساس امنیت اجتماعی بیشتری برخوردار می شوند. نتایج تحلیل رگرسیونی نیز نشان داد که مجموع ابعاد دینداری، 23% از تغییرات متغیر احساس امنیت را می تواند تبیین کند. در بین ابعاد دینداری، بُعد اعتقادی بالاترین میزان تأثیر را بر احساس امنیت اجتماعی داشت.
۱۲۵.

نقش عقلانیت دینی در نظریه سیاسی محمدحسین نائینی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: عقلانیت دین نظریه سیاسی پارلمان نائینی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی سیاسی
تعداد بازدید : ۹۳۸ تعداد دانلود : ۶۵۸
عامل عقلانیت در ایران دوره اسلامی به ویژه دوران معاصر همواره در چارچوب بستر دینی توانسته است در اندیشه علمای دینی نقش آفرینی کند. این روند در دوران مشروطه در اندیشه سیاسی محمدحسین نائینی در کتاب تنبیه الامة و تنزیه الملةدر چارچوبی منسجم نشان دهنده فهم سیاسی وی از شرایط و مقتضیات زمان، نهاد پارلمان و در عین حال ایجاد همگرایی بین دیدگاه های سنت گرایان و تجددگرایان در تفهم مفاهیم دینی در عرصه سیاست و به تبع آن نظریه پردازی سیاسی وی در این زمینه است. در این مقاله تلاش شده است تا با رجوع به کتاب تنبیه الامة و تنزیه الملةنائینی با روش توصیفی−تحلیلی و براساس نظریه توماس اسپرینگر شاخص ها و ابعاد متمایز و ویژه عقلانیت دینی نائینی را درباره ضرورت وجود پارلمان و برقراری سلطنت اسلامیه به عنوان ساختاری جدید در عرصه سیاست در دوره مشروطه توصیف و تبیین شود.
۱۲۶.

بررسی حقوق مخاطب از منظر رسول اکرم(ص)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مخاطب حقوق حقوق مخاطب پیامبر اکرم (ص) انسان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۴ تعداد دانلود : ۴۹۶
در فرایند ارتباطات، هیچ چیز مهمتر از کسب اعتماد مخاطبان و ایجاد اعتماد نسبت به رسانه ها نیست. یکی از مواردی که این اعتماد را بیشتر کرده و به برقراری این ارتباط کمک می کند، در نظر گرفتن حقوق مخاطب است. در این مقاله ابتدا به بررسی جایگاه انسان در اسلام واهمیت وشأنی که انسان در اسلام دارد می پردازیم وسپس به  بررسی حقوق این انسان   به عنوان مخاطب، از منظر رسول اکرم 9 پرداخته ایم. در نتیجه  رعایت این حقوق در جامعه می تواند اثراتی مثل ایجاد همدلی، صمیمیت، رعایت احترام متقابل و... شود که همة این موارد می تواند مسیر هموارتری را برای رشد و کمال در جامعه ایجاد نماید.
۱۲۷.

دینداری و سرمایه اجتماعی محرک عضویت جوانان در گروه های امدادی جهت برقراری امنیت ساکنان مناطق آسیب دیده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امنیت مشارکت دانشجویان نظم امداد و نجات

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده جوانان
تعداد بازدید : ۷۱۷ تعداد دانلود : ۴۰۲
چکیده مشارکت افراد بالاخص دانشجویان در گروه های داوطلبانه امداد و نجات می تواند راه کار مناسبی جهت بهبود امنیت و نظم مناطق آسیب دیده باشد. لذا در این تحقیق به شناسایی عوامل موثر بر امنیت مناطق با تکیه بر عضویت دانشجویان در گروه های داوطلبانه امداد و نجات و تعیین الگوی روابط متقابل بین عوامل یاد شده پرداخته شد.تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی و در زمره تحقیقات توصیفی_همبستگی قرار دارد. جامعه آماری تحقیق را داوطلبان شاخه دانشجویی سازمان جوانان هلال احمر استان سمنان و ساکنان شهر سمنان تشکیل می دهند. همچنین برای جمع آوری اطلاعات از دوپرسشنامه محقق ساخته استفاده شد.همچنین جهت تحلیل داده ها و دستیابی به اهداف تحقیق از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی بهره گرفته شده است. آزمون مدل طراحی شده نشان داد متغیر پنهان دینداری تأثیر مثبت و معناداری به میزان 69 درصد بر عامل سرمایه اجتماعی و 52درصد بر امنیت مناطق آسیب دیده دارد. همچنین سرمایه اجتماعی با ضریب 0.65 نیز می تواند کمک موثری جهت ترغیب جوانان در عضویت گروه های امدادی بنمایدد.
۱۲۹.

دین و خانواده؛ بررسی تفاوت نسلی در دینداری در بین خانواده های روحانی و غیرروحانی شهر قم(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: خانواده دینداری روحانی جامعه پذیری دینی تفاوت نسلی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
تعداد بازدید : ۱۳۹۳ تعداد دانلود : ۵۴۵
یکی از مسائل اساسی جوامع در حال گذار، مسئله تغییرات دینداری از بعد نسلی است. در تبیین این مسئله، بیشتر تحقیقات صرفاً مبتنی بر رویکردهای ساختاری و کلان می باشند. این تحقیق علاوه بر توجه به رویکرد کلان، با تأکید بر پدیده های خرد دامنه، مانند خانواده و از طریق مقایسه خانواده های روحانی و غیرروحانی، در پی بررسی سهم مؤلفه های دینی خانوادگی در تبیین تفاوت نسلی از حیث دینداری است. در این پژوهش، از روش پیمایش و تکنیک پرسش نامه برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. از میان کلیه خانواده های روحانی و غیرروحانی شهر قم، که دارای حداقل یک فرزند 18 تا 29 سال بودند، تعداد 390 نفر پدر و یک فرزند آن، به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. یافته ها نشان می دهد علاوه بر رابطه معنادار تفاوت نسلی با متغیرهای توافق دینی والدین و درک از اهمیت دینداری برای پدر و اجتماعی کردن دینی، تفاوت نسلی از حیث دینداری در خانواده های روحانی، به طور معناداری کمتر از خانواده های غیرروحانی است.
۱۳۰.

بررسی جایگاه و نقش راهبردی دین در جامعه های آینده؛ واکاوی مطالعات جامعه شناختی دین با تأکید بر رویکرد دین به مثابه انتخابی عقلانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دین سکولاریزاسیون انتخاب عقلانی استارک بازار دین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹۸ تعداد دانلود : ۶۸۸
اغلب اندیشمندان علم الاجتماع نقشی محوری را در تحلیل برای دین قائل شده اند و از برجسته ترین سؤالاتی که در پی پاسخ آن برآمده اند، این بوده است که آینده برای ادیان چه به ارمغان خواهد آورد. این افراد اغلب متأثر از ایده سکولاریزاسیون بوده و بر این نکته متفقند که در جامعه مدرن، دین را نقش اجتماعی چندان مهمی نخواهد بود. به تدریج اما نشانه هایی آشکار شد که تز سکولاریزاسیون در توضیح آنها درماند. پارادایمی جدید سر برآورد که سودایش تبیین سخت جانی دین در جهان جدید بود. مطالعات جامعه شناختی دین به استفاده وسیع از تعابیر و استعارات اقتصادی در توضیح رفتار دینی پرداختند و با مغالطه آمیز خواندن تصورات تز سکولاریزاسیون، به ویژه ایده محو دین در زندگی مدرن، عنوان کردند که دین اهمیت خود را در جوامع مدرن حفظ خواهد کرد. این چرخش بسان تمام چرخش های دیگر نتایجی تئوریک و پیامدهایی عملی را با خود به همراه داشت. نتایجی که این مقاله در پی شرح برخی از آنهاست و پس از بیان مختصات این رویکرد نوین بدان کار خواهد پرداخت.
۱۳۱.

تحلیل جامعه شناختی جهت گیری تبلیغ دینی نسبت به امر سلامت مورد مطالعه: مبلغان و مخاطبان سخنرانی های مذهبی شهر قم(مقاله علمی وزارت علوم)

۱۳۲.

بررسی تأثیر حجاب در حفظ بهداشت روانی جامعه(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: اسلام حجاب آرایش پوشش آستانه ادراکی زیورآلات و عطر

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در اسلام حجاب و عفاف
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
تعداد بازدید : ۲۴۷۶ تعداد دانلود : ۲۱۱۶
هدف پژوهش حاضر بررسی افزایش آستانه ادراکی مردان در برخورد با جذابیتهای فیزیکی بود. حجم نمونه شامل 2000 نفر از دانشجویان دختر و پسر 5 دانشگاه کشور بود که به تصادف انتخاب شده بودند. پس از تهیه تصاویر لازم و تراز کردن آنها در سطح گروه داوران، این تصاویر به دانشجویان ارائه و قضاوت آنان درخواست شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده دلالت بر آن دارد که ملاحظه تصویر زنان جذاب، آستانه ادراکی مردان را بالا برده، آنان را مشکلپسندتر می سازد. کاربری از پوشش زیبا، زیورآلات و رایحههای دلانگیز نیز بر میزان جذابیت زنان کاربر می افزاید. نتایج حاصل از پژوهش دلالت برآن دارد، حجاب از سویی به دلیل پوشانیدن جذابیتهای فیزیکی زنان و از سوی دیگر به سبب محدود ساختن تنوع پوشش زنان و کاهش کاربری از زیورآلات و استفاده از عطرها توسط آنان، در عمل مانع افزایش آستانه ادراکی مردان میگردد و این امر نیز ضمن به ممانعت از متزلزل شدن خانواده و حفظ هرچه بیشتر بهداشت روانی جامعه خواهد انجامید.
۱۳۳.

نسبت آسیب های هیئت های مذهبی با تغییرات فرهنگی سه دهه گذشته جامعه (مطالعه موردی هیئت مکتب الحسین اصفهان)

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۳۴۰
درسه دهة گذشته شاهد تغییراتی در هیئت های مذهبی عاشورایی هستیم که با فلسفة وجودی تأسیس آنها که احیاء فرهنگ اصیل عاشورایی است، در تعارض می باشد. تغییراتی که ازدهة دوم.انقلاب تحت تأثیر فرهنگ جدید توسعه بوجود آمده وعلاوه بر اینکه تأثیرات مخربی بر ساختارهای فرهنگی جامعه داشته آسیب های مخربی بر هیئت های مذهبی داشته است. این تحقیق به شیوة مردم نگاری تفسیری با توجه به اندیشه های گیرتز به توصیف عمیق وفهم معنای عمل اجتماعی که در رفتار مناسکی هیئت ها مذهبی عامه پسند با تاکید بر هیئت جوانان عاشورایی مکتب الحسین اصفهان در مدت زمان سال 1392 تا 1394پرداخته و بر مبنای ادبیات نظری تحقیق به دنبال فهم ریشه ای تغییرات وآسیب های مخرب بوجود آمده در این هیئت ها می باشد. تغییراتی که در ساختارهای فرهنگی جامعه که به سبب پیاده سازی مدلی غیر بومی و نامتقارن از توسعه بوجود آمد و به پیوسته آن سبکی از دینداری را در قالب این هیئت ها شایع نمود که بجای اینکه رفتار مناسکی این هیئت ها برگرفته از متون و منابع اصل عاشورایی باشد نوعی از هیئت داری که مورد انتظار مخاطبان توسعه زده را شایع نمود.
۱۳۴.

نقش سه گانه مساجد در ترویج فرهنگ ایثارگری و شهادت طلبی (مطالعه موردی: مساجد استان خراسان رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مسجد خراسان رضوی ترویج فرهنگ ایثار ترویج فرهنگ شهادت

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
تعداد بازدید : ۹۲۵ تعداد دانلود : ۷۱۲
هدف از این مقاله، بررسی نقش مساجد بر شهادت طلبی و ایثارگری در استان خراسان رضوی است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی و در مساجد استان خراسان رضوی اجرا شده است. روش پژوهش پیمایش بوده که با استفاده از یک پرسشنامه محقق ساخته بسته پاسخ به گردآوری داده ها پرداخته شده است. با مروری که بر کارکردهای مسجد، نظریه رسانش نوآوری و اقناع و اشاعه شد، نقش مساجد از منظر شاخص های سه گانه منظر (تصویرسازی)، محتوا (تجهیز) و برنامه (اجرا) مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد: سه شاخص پژوهش مقداری کمتر از متوسط را داشته است. این بدان معناست که مساجد استان، اگرچه ظرفیت بالایی در ترویج فرهنگ ایثار و شهادت دارند، از این ظرفیت غفلت شده است.
۱۳۵.

بازی و تربیت کودک (نگاهی اسلامی به تربیت کودک از طریق بازی)

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کودک
تعداد بازدید : ۱۵۱۸ تعداد دانلود : ۱۱۳۹
مسئله تربیت کودک از دیرباز جزء موضوعات اساسی و بنیادی در محافل علمی بوده است چرا که شالوده و سنگ بنای یک جامعه سالم، بالنده و پویا با تعلیم و تربیت درست شکل می گیرد. از این رو سلامت و بقای جامعه وابسته به تربیت شایسته کودکان برای یک زندگی سعادتمند و موفق است. مسئله تربیت در اسلام آن چنان از اهمیت برخوردار است که یکی از حقوق فرزند بر گردن والدین را پرورش و تربیت صحیح او می داند و برای تعلیم و تربیت کودک برنامه ای جامع و هماهنگ با فطرت او قرار داده است. حال سوال اینجاست که برای این تربیت صحیح اسلام چه ساز و کاری را پیشنهاد می کند؟ در این نوشته تلاش شده است با بررسی اصول و مبانی تعلیم تربیت و نظریات بازی از دیدگاه اندیشمندان، به اصول حاکم بر تربیت کودک و چیستی بازی کودکان دست یابد. در پایان از تناظر اصول تربیت و بازی کودکان، نتیجه می گیرد که از نظر اسلام، بازی بهترین مکانیسم تربیت کودک است و مجهز به ویژگی های تربیتی نظیر شکل دهنده هویت و شخصیت کودک، هدایت شده و هدفمند، آزاد، پرورش دهنده خلاقیت، خردورز و تناسب گر است که کودک را در جهت ظهور عواطف و احساسات، توانایی ها و استعدادها، حفظ کرامت، شناخت و افزایش آگاهی و معرفت کودک و رشد فردی و اجتماعی او یاری می دهد.
۱۳۶.

اثر بخشی آموزش الگوی روابط کلامی بر کاهش تعارضات مادر دختر مبتنی بر آیات قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نوجوان آیات قرآن کریم روابط کلامی تعارض مادر دختر

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش
تعداد بازدید : ۱۱۰۹ تعداد دانلود : ۵۹۳
هدف این پژوهش، اثربخشی آموزش الگوی ارتباط کلامی مبتنی بر آیات قرآن کریم بر کاهش تعارضات مادر دختر با سه گروه آزمایش و یک گروه گواه است؛ بدین منظور به روش نمونه گیری خوشه ای از بین نواحی شهری شهرستان اصفهان یک ناحیه و سپس به صورت تصادفی از بین مدارس آن ناحیه، یک مدرسه (دبیرستان دوره اول دخترانه)، انتخاب، و از طریق فراخوان، دختران دارای تعارض با مادران خود انتخاب شده اند. پس از مصاحبه و مشخص شدن تعارض والد فرزند، 32 نفر از بین افراد انتخاب شدند و به صورت تصادفی در سه گروه آزمایش (گروه مادران، گروه دختران و گروه مادران دختران) و یک گروه کنترل قرار گرفتند. از «مقیاس شیوه های تعارض اشتراس» برای اندازه گیری میزان تعارض در پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. سرانجام، داده ها به کمک تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که آموزش الگوی ارتباط کلامی مبتنی بر آیات قرآن کریم بر کاهش تعارضات مادر دختر نوجوان شرکت کنندگان در گروه های آزمایش تأثیر معنی داری دارد. با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت که ارائه الگوی ارتباط کلامی مبتنی بر آیات قرآن کریم، شیوه مناسبی برای کاهش تعارضات مادر دختر نوجوان است.
۱۳۷.

بازنمایی فرشته در سریال های ماورایی (مطالعة موردی: تحلیل نشانه شناختی سریال ملکوت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: فرشته تحلیل نشانه شناختی سریال ملکوت

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات دین و ارتباطات بازنمایی دین در رسانه
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات مطبوعاتی‏، رادیویی و تلویزیونی تلویزیون
تعداد بازدید : ۱۰۸۱ تعداد دانلود : ۶۰۸
سینمای ماورا از اقسام فاخر هنر هفتم است که به منظور تجسم نمایشی پدیده های غیبی، با رویکرد تربیتی در دهة هشتاد در تلویزیون ایران طلوع درخشده ای داشت. متأسفانه این ژانر نوظهور و متعالی با انتقادهای غیرفنی و گاهی سرکوبگرانه از عرصه هنر تلویزیون خارج شد و اکنون در رکود به سر می برد. این گونة فاخر به همان اندازه که اهمیت فرهنگی و تربیتی دارد، همواره دارای چالش های نظری و بیانی (فنی) خاصی بوده است. یکی از چالش های این ژانر نوظهور، داشتن نظام نشانه ای ساختمند است. نشانه های تصویری سریال های ماورایی باید قدرت معناسازی بسیار قوی ای داشته باشند و انطباق معنایی با آموزه های اسلامی از نقاط اساسی در قدرتمندی آنها است . تحقیق حاضر در تحلیلی نشانه شناختی، بازنمایی «فرشته» را در سریال «ملکوت» بر اساس مطالعه تطبیقی با مبانی اسلامی فرشته شناسی بررسی می کند. این مقاله ابتدا آموزه های فرشته شناختی مورد نیاز را به عنوان مبنای نظری با تأکید بر قرآن کریم و آرای مفسران شیعه از فرهنگ اسلامی جمع آوری کرده و سپس با روش تحلیل نشانه شناختی بر اساس دو الگوی تحلیل رمزگان تلویزیونی اسلین و تحلیل هم زمانی (جانشینی: تقابلی) سوسور – اشتراوس دال های معناساز سریال را بررسی می کند . مهم ترین دستاوردهای این تحقیق عبارت اند از: ارائه مبانی نشانه ای تمثل فرشته و جهان غیبیِ این موجود ماورایی در سینما بر اساس مبانی اسلامی فرشته شناختی؛ نقد بازنمایی فرشته در دو حوزه: یکی رمزگان تلویزیونی (از نظر چهره پردازی، شخصیت پردازی، عناصر بصری صحنه و...) و دیگری نقد نشانه شناختی «جانشینی: تقابل شناسی» (تقابل هستی تجردی فرشته با ماده و نیز هدایت او با اضلال نفس و شیطان و....) در سریال مذکور؛ حل تعارض تمثل زیبا و زشت فرشته؛ و دفاع از انطباق داشتن گریه فرشته به عنوان یک نماد پرمعنا و قوی در تولیدات رسانه ای با موازین دینی.
۱۳۹.

ظهور دین داری گزینشی در میان دختران جوان شهر مشهد: ارایه یک نظریه زمینه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی جوانان دین داری نظریه زمینه ای دین داری گزینشی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده زنان
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ سبک زندگی
تعداد بازدید : ۱۳۲۴ تعداد دانلود : ۵۲۰
برخوردهای میان الگوهای زندگی سنتی-ایرانی با الگوهای زندگی غربی را به روشنی در جامعه امروز ایران می توان دید. دین داری اسلامی با الگوهای سنتی حیات اجتماعی ایرانی پیوند خورده است؛ آن چنان که جلوه های آن را می توان در ابعاد مختلف سبک زندگی ایرانیان یافت. در سبک زندگی ایرانی، محوریت با الگوهای دینی است و اغلب همه چیز در راستای ارزش های دینی سنتی جهت گیری شده است. یکی از مهم ترین نظام های ارزشی هر جامعه ای دین است که برای استواری خود نیاز به بازتولید آن در نسل های بعدی دارد. به نظر می رسد در جامعه نوین ایران، نقش دین در شکل دادن به سبک زندگی به خصوص سبک زندگی جوانان تغییر کرده است. به همین منظور، در این مقاله سعی شده است تا با استفاده از روش نظریه زمینه ای و مصاحبه با جوانان دختر در شهر مشهد به فهم نوع دین داری در سبک زندگی ایشان رسید. بر این اساس، نمونه گیری هدف مند و با ملاک اشباع نظری هفت نفر از دختران شهر مشهد از تیپ های مختلف انتخاب شدند. یافته های به دست آمده شامل پنج مقوله عمده است که عبارت اند از مدارا، سلیقه فردی، کارآمدی بیشتر مادی، دوگانگی هویتی و سنت ستیزی. مقوله هسته ای نیز در این مقاله »دین داری گزینشی» است که دربرگیرنده مقولات فوق می باشد. دین داری گزینشی به این معناست که افراد در هر موقعیتی که قرار می گیرند و با توجه به شرایط موجود ممکن است از قسمتی از دین که با آن موافق هستند، پیروی کنند و بخش هایی از دین را که به اصطلاح مانع رسیدن آن ها به منافعشان می شوند را کنار می گذارند.
۱۴۰.

بررسی سیاست های حکومت آل بویه در برخورد با تنوع فرهنگی و ارائه الگوی آن(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: تنوع فرهنگی ادیان و مذاهب حکومت آل بویه الگوی همانندسازی الگوی تکثرگرایی الگوی وحدت در کثرت چندفرهنگی گرایی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی سیاسی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی تاریخی
تعداد بازدید : ۱۰۷۴ تعداد دانلود : ۷۸۴
مسئله تکثر و تنوع فرهنگی، از مسائلی است که اکثر کشورهای جهان با آن مواجه هستند و تلاش می کنند در عرصه سیاست گذاری اجتماعی، الگوهایی را در پیش گیرند که به انسجام و همبستگی اجتماعی منجر شود. بررسی این مسئله در حکومت شیعی آل بویه، که در قرن چهارم و پنجم هجری، به بخش بزرگی از جغرافیای جهان اسلام را در تسلط داشتند و بیش از یک قرن حکومت کردند و توانستند «رنسانس اسلامی» را ایجاد کنند، دارای اهمیت خاصی برای بهره گیری از تراث اسلامی در راستای تمدن سازی اسلامی است. اطلاعات مورد نیاز، با استفاده از روش تحلیل مضمون، کدگذاری اولیه، سازمان دهنده، فراگیر و کانونی از داده ها صورت گرفت. سپس، با ترسیم نمودار قالب مضامین و شبکه مضامین و تحلیل آنها، الگوی مورد نظر از سیاست گذاری حکومت آل بویه در برخورد با تنوع فرهنگی (اقوام، ادیان و مذاهب) استنباط و ترسیم گردید. الگوی ترسیم شده، بر اساس «وحدت در کثرت» بود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان