درخت حوزه‌های تخصصی

"امنیت غذایی پیوسته بعنوان هدف اصلی سیاست های توسعه و دسترسی به مقدار کافی مواد غذایی و سلامت تغذیه ای همواره بعنوان یکی از محورهای اصلی توسعه و زیر ساخت مهم پرورش نسل های آینده کشور در بعد از انقلاب مورد تاکید بوده است. این مقاله با بهره گیری از روش اسنادی به بررسی ها رابطه بین سیاست های توسعه کشاورزی و امنیت غذایی بعد از انقلاب می پردازد و در پی آن است تا میزان موفقیت این سیاست ها را در ایجاد امنیت غذایی در سطح کلان و خرد دریابد. این بررسی نشان می دهد که هر چند دولت در چارچوب سیاست های توسعه روستایی و کشاورزی، اقدامات قابل توجهی را آغاز کرده و به ویژه این سیاست ها بویژه در سال های اخیر در افزایش میزان تولید بخش قابل توجهی از محصولات اساسی غذایی موثر بوده اند و حتی با اجرای طرح محوری گندم توانسته است به خودکفایی در این محصول راهبردی در سال جاری (1383) برسد، ولی در فراهم کردن امکان دسترسی پایدار به امنیت غذایی برای تمام افراد جامعه چندان توفیقی حاصل نشده است. به عبارتی درحالی که این سیاست ها تا حد زیادی سبب ارتقای امنیت غذایی ملی شده اند، ولی به علت وجود نابرابرهای پایدار درآمد و ثروت در توزیع و فراهم کردن بستر موثر و پایدار آن در سطح خرد (خانوار) موفق نبوده است. "

هدف این مقاله بررسی ابعاد اجتماعی بومی سازی استفاده از اینترنت درجامعه اطلاعاتی از طریق توصیف چگونگی تعامل کاربران با اینترنت ونیز چگونگی کاربرد روش تحقیق کیفی دراین زمینه است. بدین منظور ابتدا ویژگی‌های جامعه اطلاعاتی، پس از آن رویکرد های استفاده از تکنولوژی اطلاعات وارتباطات(ICT)و چارچوب مفهومی موضوع بومی سازی تکنولوژی بررسی شده وسپس جنبه‌هایی از روش کمی مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. تاکید عمده بر چگونگی استفاده از مورد‌های محدود با روش کیفی در تحلیل موضوعات اجتماعی است که درجامعه علمی ما کمتر رواج دارد. نتایج نشان می دهد که تکنولوژی بومی در بازار عینی ولی در زندگی مردم ذهنی است. بومی شدن تکنولوژی معمولاً از دیدگاه عینی بیشتر مد نظر است ولی از فرایند ظریف بومی شدن فردی غفلت می شود. همچنین در این مقاله ضمن استفاده از مورد های معدود باروش کیفی چگونگی کاربرد این روش در موضوع استفاده از اینترنت در جامعه اطلاعاتی نشان داده شده است.

متفکران مسلمان مسائل و پدیده های اجتماعی جوامع خود را با رویکردها و روش های گوناگونی مورد مطالعه قرار می دهند. این مقاله، با روش تحلیلی ویژگی و ظرفیت این رویکردها و ارتباط آنها با یکدیگر را تحت عنوان «علم اجتماعی مسلمین» مورد بررسی قرار می دهد. رویکرد وحیانی در عصر حضور پیامبرˆ، رویکردهای نقلی، حدیثی، تفسیری، فقهی، فلسفی، کلامی، عرفانی، گزارشگری در دو قلمرو تاریخی و تک نگاری (سفرنامه) و رویکرد خطابی در قالب سیاست نامه ها، فتوت نامه ها و شریعت نامه ها، در تبیین، تفسیر، انتقاد و تجویز در حوزه علم اجتماعی یا ترویج در عرصه اجتماع به کار گرفته شده است. رویکردهای فوق، هرچند از ظرفیت های متفاوتی برخوردار بوده و از روش های متفاوتی بهره می برند، اما در یک نظام طبقه بندی منسجم، با یکدیگر در تعامل و ارتباط بوده و علم واحدی به شمار می آیند.

امروزه ارتباط بین فردی اثربخش، از عوامل کلیدی موفقیت سازمان ها به شمار می رود؛ بنابراین، باید شایستگی اجتماعی را- که لازمة ارتباط های بین فردی اثربخش است- بررسی و تحلیل کرد. شوخ طبعی یک راهبرد رایج ارتباطی است که نقش مهمی در شایستگی اجتماعی و ارتبا ط های بین فردی دارد. این پژوهش، تأثیر سبک های شوخ طبعی کارکنان بر شایستگی اجتماعی آن ها در ارتباط های بین فردی سازمانی را بررسی می کند. پژوهش حاضر کاربردی است و با توجه به اهدافش، توصیفی- همبستگی به شمار می رود. جامعة آماری این پژوهش، تمامی کارکنان استانداری خراسان شمالی هستند که از میان آن ها، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، 68 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامة سبک های شوخ طبعی مارتین و همکاران و پرسشنامة شایستگی اجتماعی بورمسترت و همکاران است. داده ها با استفاده از آزمون های همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون خطی ساده و چندگانه و نیز مقایسة میانگین جامعة آماری تجزیه و تحلیل شده اند. نتایج نشان می دهد که سبک های شوخ طبعی، بر شایستگی اجتماعی مؤثرند. سبک های شوخ طبعی پیوندی و خودارتقایی، بر شایستگی اجتماعی تأثیر مثبت و سبک های شوخ طبعی تهاجمی و خودزنی بر آن تأثیر منفی دارند و ترکیب آن ها شایستگی اجتماعی را تعیین کرد. همچنین میزان استفادة کارکنان از سبک های شوخ طبعی و نیز سطح شایستگی اجتماعی آن ها متوسط به بالاست.

تحقیق حاضر به بررسی عملکرد شرکت های تعاونی کشاورزان استان خراسان بزرگ پرداخته است. اهداف اصلی این پژوهش عبارتند از: 1) تعیین سطح عملکرد شرکت های تعاونی کشاورزی در سازماندهی نیروی انسانی پراکنده در بخش کشاورزی، 2) تعیین سطح عملکرد شرکت های تعاونی کشاورزی در تامین نیازمندی های کشاورزان عضو. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی است. در این تحقیق از روش زمینه یابی که یکی از شیوه های تحقیق توصیفی است استفاده شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه و مطالعه اسناد و مدارک بوده است. برای ارزیابی متغیرها، پرسشنامه محقق ساخته به کار گرفته شده است. برای احراز اطمینان از میزان اعتبار پرسشنامه ها از ضریب آلفای کرونباخ و نرم افزار spss استفاده شده است. ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه 20 سؤالی که مربوط به بررسی عملکرد شرکت های تعاونی کشاورزی در سازماندهی نیروی انسانی پراکنده در بخش کشاورزی است برابر با 88/0 محاسبه گردید و ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه 56 سؤالی که مربوط به بررسی عملکرد شرکت های تعاونی کشاورزی در تامین نیازمندی های اعضا است. برابر با 81/0 محاسبه گردید که این ارقام، میزان اعتبار بالای پرسشنامه ها را نشان می دهد. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای دو مرحله ای، حجم نمونه آماری به شرح زیر تعیین گردید: در مرحله اول از میان 22 شهرستان استان خراسان 3 شهرستان (بجنورد، فردوس و مشهد) به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شد. در مرحله دوم از میان 48 شرکت تعاونی کشاورزی فعال با 36195 نفر عضو در 3 شهرستان (بجنورد، فردوس و مشهد) به طور کاملاً تصادفی 15 شرکت و تعداد 300 عضو به عنوان حجم نمونه آماری به روش نمونه گیری تصادفی برگزیده شدند که بدین منظور در هر شهرستان، تعداد 100 عضو به صورت کاملاً تصادفی برای مطالعه انتخاب شدند برای آزمون فرضیات تحقیق از آماره آزمون (t) استفاده شده است. فرضیه های این تحقیق تایید نشده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که عملکرد شرکت های تعاونی کشاورزی بالاتر از حد متوسط و کم تر از حد موفق ارزیابی شده است. کمبود سرمایه و اعتبارات لازم و عدم تامین نیازها و خواسته های اعضا، عدم مشارکت اعضا در فعالیت ها و تعاملات با شرکت های تعاونی کشاورزی، مهم ترین عوامل مؤثر در عدم موفقیت شرکت های تعاونی کشاورزی شناخته شدند.

زیارت به عنوان یک فرآیند اجتماعی دیرپا که در بطن جوامع انسانی ریشه دارد، با مکان مقدس که مقصد سفرهای زیارتی است در ارتباط قرار دارد. حرم مطهر امام رضا (ع) از جمله مکان های مقدسی است که هرساله میلیون ها زائر برای زیارت به این مکان سفر می کنند. در مقصد این سفرهای زیارتی و با توجه به کنش مستقیم مابین زائران و مجاوران امام رضا (ع) در محدوده شهر و در شعاع مشخص متنی فضایی حاصل از زیارت تولید می شود. این مقاله با تأسی به نظر دیالکتیسین ها، بخصوص نظر هنری لوفور درباره تولید فضا، به شناخت و مطالعه تولید متن فضایی زیارت امام رضا (ع) پرداخته و چگونگی تولید، خوانش، مختصات و ویژگی های این متن فضایی را مورد بررسی قرار می دهد. در نتیجه این تحقیق نظری و تحلیلی، متن فضایی زیارت امام رضا (ع) در چارچوب مدلی مفهومی در تطبیق با مدل لوفور توضیح داده شده وتقابل های دودویی و گونه شناسی موجود در متن فضایی زیارت مورد ارزیابی قرار می گیرد. بر مبنای این بررسی ها پیش یابی های مرتبط با متن فضایی زیارت ارائه و این نتیجه حاصل شده است که متن فضایی زیارت امام رضا (ع) متنی فرهنگی است که تمامی عناصر آن در خدمت معرفت افزایی و تعمیق آگاهانه زائران و مجاوران از زیارت و متن زیارت است. بنابراین، لازم است در هنگام تصمیم گیری برای هر عنصر کلان یا خرد متن فضایی زیارت امام رضا (ع)، میزان تأثیر آن در موارد فوق سنجیده شود و این سنجش مورد ارزیابی و اولویت گذاری قرارگیرد.

" مهم ترین دستاورد بشر در قرن بیستم افزایش امید به زندگی بود. در ایران براساس آخرین آمار سرشماری کشور، جمعیت سال مندان بالای 60، سال نزدیک به 4 میلیون نفر بوده است. گروهی از این جمعیت سال مند، افراد شاغل در بخش دولتی بودند که اکنون به مرحله بازنشستگی رسیده اند. بازنشستگان در مقایسه با دیگران عموما از وقت آزاد بیشتری برخوردارند و گذران این وقت آزاد برای آنان اگر به صورت مفید و رضایت بخش نباشد، عمدتاً کسالت، افسردگی و ناامیدی به دنبال خواهد داشت. بررسی چگونگی دسترسی و بهره مندی این قشر از جامعه به این گونه فعالیت ها، به منظور سامان بخشیدن به این اوقات، یک اولویت به نظر می رسد. به این منظور مطالعه ای با حضور 384 نفر از بازنشستگان کشوری شهر تهران با استفاده از پرسش نامه طراحی و اجرا شد. دسترسی به بستگان و آشنایان با 65.9 درصد، و سینما با 9.4 درصد، به ترتیب بیش ترین و کم ترین فراوانی را داشت؛ این در حالی است که بهره مندی از این دو فعالیت به ترتیب 72.7 و 3.1 درصد بود. در تجزیه و تحلیل چند متغیره بهره مندی از دیدار بستگان با هیچ کدام از فاکتورهای تحت بررسی ارتباط معنی داری یافت نشد. حال آن که بهره مندی از سینما با جنسیت بازنشستگان رابطه معنی داری داشت (P=0.002) به طوری که زنان بیش تر از سینما بهره مند شده بودند. در بین عوامل مختلف شغل پس از بازنشستگی، حقوق ماهیانه و مقدار فراغت طی 24 ساعت بیش ترین ارتباط را با خدمات ویژه اوقات فراغت داشت. علی رغم تمام این مسائل به نظر می رسد عدم برنامه ریزی صحیح برای زمان فراغت مهم ترین نقش را در این هنگام ایفا می کند."

سیاست خارجی شامل تعیین و اجرای یک سلسله اهداف و منافع ملی است که در صحنه ی بین المللی از سوی دولت ها انجام می پذیرد.گرچه اهداف روشن و واقعی سیاست خارجی، از کشوری به کشور دیگر متفاوت است، اما همه ی کشورها دارای اهداف زیر می باشند: اهداف کوتاه مدت، اهداف میان مدت و اهداف بلند مدت. سند چشم انداز بیست ساله نظام و برنامه های پنجساله کشور برخی از اصول و اهداف راهبردی سیاست خارجی ایران را تعیین کرده اند. از این رو، مقاله حاضر در صدد است تا میزان تحقق اهداف سیاست خارجی ایران در طول برنامه چهارم توسعه را مورد ارزیابی قرار دهد. برای دستیابی به میزان تحقق سیاست خارجی در اهداف چشم انداز در ابتدا به شاخص سازی مولفه ها و پارامترهای مورد نظر برنامه کلی کشور اقدام و در نهایت با استفاده از آن به ارزیابی سیاست خارجی ایران پرداخته شده است. نتایج و یافته های تحقیق حاکی از آن است که سیاست خارجی و دیپلماسی ایران در تحقق همه اهداف چشم انداز به یک اندازه موفق نبوده است. در برخی اصول همچون اصل 29 (دیپلماسی اقتصادی) و برخی از اصول 28 موفق عمل کرده بود و در برخی از اصول نسبتاً موفق بوده است. ولی به همان میزان در جلب اعتماد کشورهای همسایه ضعیف بوده است و در برخی مواقع حتی به گونه ی پیش رفته است که کشورهای همسایه و مسلمان نسبت به سیاست های جمهوری اسلامی ایران سوءظن داشته اند. علی رغم تاکید شدید اصول 28 و 30 برنامه چهارم در زمینه تقویت روابط ایران با کشورهای اسلامی اما عملاً جایگاه بایسته ای در میان کشورهای اسلامی و عربی پیدا نکرده است. جایگاه ایران در اروپا، آمریکا، آفریقا و خاور دور نیز به مراتب بدتر است. این جایگاه در آمریکای لاتین نسبتاً موفق بوده است. ضمن اینکه ایران به دلیل چالش در دو موضوع هسته­ای و حقوق بشر روابط وخیمی با سازمان­های بین­المللی، منطقه­ای و سازمان­های مردم نهاد بین المللی دارد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط معنای زندگی با سبک زندگی از نگاه و نقد دیدگاه ویکتور فرانکل، انجام شد. روش این پژوهش در متون دینی، کریم روش اجتهادی بوده و در بررسی دیدگاه فرانکل از روش تحلیل محتوا استفاده شد. دارای سه مؤلفه شناختی، قرآن کریم یافته ها نشان داد که معنای زندگی از دیدگاه نگرشی و انگیزشی است. ارتباط این معنا با شاخص های سبک زندگی، در چهار محور ارتباط با خود، ارتباط با خدا، ارتباط با انسان های دیگر و ارتباط با طبیعت، حیطه سبک زندگی اسلامی را نشان می دهد. معنای زندگی از دیدگاه فرانکل بر دو مؤلفه شناختی و رفتاری استوار است. در دیدگاه وی ارتباط معنای زندگی و سبک زندگی با نفی سبک هایی همچون لذت طلبی، سبک زندگی مبتنی بر توجه به بیرون از خود را تأیید می کند. این دیدگاه علاوه بر اشکالاتی در مبانی انسان شناسانه، در چیستی و چگونگی کشف معنا و ارتباط آن با سبک زندگی نیز مورد نقد است.

"در مقاله حاضر موضوع خرید از سه رویکرد بررسی می‏شود. رویکرد اول مطالعات جامعه شناختی است که در آن خرید، صرفا بخشی از موضوع مطالعه جامعه شناسی است. در این رویکرد بیشتر بر گونه‏شناسی خریداران تأکید ‏می‏شود. در رویکرد دوم، خرید با مقوله عام‏تری به نام مصرف بهم می‏آمیزد. در این رویکرد به طور ویژه از والتر‏بنیامین یاد می‏کنیم. در نگاه او مراکز خرید، فضاهایی برای سلطه بیشتر سرمایه‏داری‏اند. در رویکرد سوم یعنی رویکرد مطالعات فرهنگی به موضوع خرید پرداخته می‏شود. خرید تا اندازه‏ای از موضوع مصرف استقلال می‏یابد و نگاه به خرید، مثبت، خلاق و سازنده می‏شود. نتیجه آنکه، خرید در مطالعات فرهنگی نشان دهنده حرکت بنیادی در اصول ساختاری جامعه از تولید به مصرف است. خرید قلمرویی از کنش اجتماعی، تعامل و تجربه است که تا اندازه زیادی رفتارهای زندگی روزمره مردم شهری را ساخت می‏دهد. "