فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۴٬۹۴۱ تا ۲۴٬۹۶۰ مورد از کل ۳۴٬۸۶۳ مورد.
منبع:
آمایش جغرافیایی فضا سال ششم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۲۱
115 - 124
حوزههای تخصصی:
ارتفاع لایه مرزی، یکی از مهمترین مولفه های تعیین کننده، وسعت آمیزش آلاینده ها و کیفیت هوای لایه نزدیک به سطح زمین می باشد. متغیرهای زیادی در تعیین ارتفاع لایه مرزی اتمسفر نقش دارند که محققین مختلف از آنها برای برآورد و تخمین ارتفاع لایه مرزی و تعیین سقف آن استفاده نموده اند. هدف اساسی این تحقیق تقریب سقف یا ارتفاع لایه مرزی بر اساس پیمایش قائم جو در ایستگاه مهر آباد با استفاده از روش وارونگی بحرانی یا تحلیل نیمرخ عمودی دمای پتانسیل می باشد. در این راستا از داده های مربوط به پیمایش قائم جو برای ایستگاه مهرآباد از پایگاه داده های اقلیمی Wyoming بدست آمد استفاده گردید. با ترسیم و تحلیل گراف های Skew-T و براساس روش وارونگی بحرانی Heffter، درهر ماه یک روز به عنوان روز همراه با وارونگی بحرانی انتخاب گردید و سقف وارونگی به عنوان سقف لایه مرزی اتمسفری در نظر گرفته شد. نتایج گویای آن بود در دو ماه فوریه و دسامبر وارونگی های بحرانی از نوع سوبسیدانس هوای سرد بوده میزان خیزآهنگ دمای پتانسیل درآن ها به ترتیب برابر 024/0 و 0026/0 درجه کلوین در متر بوده است ارتفاع لایه مرزی در پایینترین حد خود بوده است که برابر 1482 و 1267 متر می باشد. بیشترین ارتفاع لایه مرزی براساس روش مذکور مربوط به ماه های جولای و اوت بوده که به ترتیب ارتفاع لایه مرزی برابر 3060 و 3312متر بوده است وارونگی های بحرانی مشاهداتی این روز ها نیز از نوع فرونشینی بوده است. همچنین در این تحقیق مشاهده گردید که دروارونگی های بحرانی نوع تابشی که فراوانترین نوع وارونگی بوده است، میزان خیزآهنگ دمای پتانسیل بسیار پایینتر از روزهای همراه با وارونگی فرونشینی و جبهه ای بوده است اما ضخامت لایه وارونه در وارونگی های تابشی بالاتر بوده است.
راهکارهای توسعه گردشگری فرهنگی در شرایط رکود اقتصادی ایران
منبع:
گردشگری و اوقات فراغت دوره ۷ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۴
119 - 131
حوزههای تخصصی:
گردشگری فعالیت یا صنعتی بین رشته ای است که با اتکا به فرهنگ غنی و توانمندی های بالقوه باستانی، تاریخی و طبیعی ایران می تواند منافع اقتصادی شایان توجهی را به ارمغان آورد و یکی از مهم ترین عوامل در توسعه اقتصادی باشد. هدف از پژوهش پیش رو شناسایی نقاط قوت و ضعف، و فرصت ها و تهدیدهای گردشگری فرهنگی و ارائه راهکارهای توسعه آن در شرایط رکود اقتصادی ایران است. پژوهش با روش توصیفی تحلیلی انجام شده است. مدل کاربردی پژوهش مدل ترکیبی تحلیل راهبردی سوات (SWOT) و ماتریس برنامه ریزی راهبردی کمّی (QSPM) است. اطلاعات لازم با ابزار پرسش نامه از خبرگان گردآوری شده است. در فرایند تحلیل، از ماتریس ارزیابی عوامل داخلی، که نشان دهنده وضعیت نامساعد عوامل درونی است، و ماتریس ارزیابی عوامل خارجی استفاده شده است. ماتریس عوامل خارجی نشان می دهد که توسعه گردشگری فرهنگی در شرایط رکود اقتصادی ایران از فرصت ها به خوبی بهره برده و از تهدیدها دوری گزیده است. سپس، با استفاده از ماتریس عوامل داخلی خارجی، راهبردهای گروه SO بهترین راهبرد شناخته شدند. درنهایت، با استفاده از ماتریس برنامه ریزی راهبردی کمّی، راهبردهای گروه SO به این ترتیب اولویت بندی شد: مشارکت دادن مردم محلی در برنامه های گردشگری به منظور بهره مندی از منافع گردشگری و حمایت از برنامه های توسعه، افزایش اشتغال زایی و مبادلات اقتصادی در جهت ارتقای کیفیت و رفاه زندگی مردم، بهره مندی از تنوع فرهنگی و ارزان بودن سفر به ایران به عنوان مزیت رقابتی برای جذب بیشتر گردشگران و بهره مندی از سرمایه گذاری های کلان در زمینه اشتغال زایی برای جوانان.
کاربرد مدل تاکسونومی عددی در تحلیل سطوح توسعه یافتگی نواحی شهری (مطالعه موردی: شهر سنندج)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
توسعه، فرایندی پیچیده و چند بعدی جهت بهبودکیفیت زندگی افراد جامعه است که مستلزم تغییر در ساختار اجتماعی-فرهنگی و نیز تسریع رشد اقتصادی، کاهش نابرابری و ریشه کن کردن فقر و برقراری عدالت اجتماعی و پایداری محیط است. در دنیای کنونی به دلایل نظری و تجربی، نمی توان تنها شاخص های اقتصادی را معرف شرایط توسعه دانست لذا برای شناسایی و تعریف وضع توسعه هر کشور یا منطقه باید به شاخص های دیگری چون شاخص های انسانی، بهداشتی، آموزشی، جمعیتی و فرهنگی - اجتماعی روی آورده تا در کنار شاخص های اقتصادی بتوانند معرف صحیحی برای سنجش درجه توسعه باشند. به کارگیری معیارها و روش های کمی جهت سطح بندی سکونتگاه ها در سیستم فضایی نواحی از طرفی منجر به شناخت میزان نابرابری نقاط سکونتگاهی و از طرفی دیگر معیاری جهت تلاش در راستای کاهش و رفع نابرابری های موجود میان آنها محسوب می گردد. بدین منظورتحقیق حاضر قصد دارد تا با بررسی و تحلیل مجموعه ای از شاخص های توسعه در قالب معیارهای اقتصادی، اجتماعی و کالبدی درمناطق شهری سنندج اقدام به سطح بندی درجه توسعه یافتگی مناطق شهری سنندج نمایید تا بدین شیوه مشکلات و کمبودهای هر منطقه را شناسایی و با اولویت دهی به مناطق در خصوص تخصیص و توزیع منابع و امکانات شهری براساس شاخص های مورد بررسی گامی در جهت ایجاد توسعه متعادل مناطق بردارد. در این راستا شاخص های مورد مطالعه پس از بررسی وضع موجود، با استفاده از مدل تاکسونومی عددی و نرم افزار ArcGis به منظور تعیین سطح توسعه یافتگی نواحی شهر سنندج مورد تحلیل قرار گرفته اند. نتایج تحلیل بیانگر آنست که در مجموع با وجود سطح نسبتاً پایین توسعه برای نواحی شهر سنندج، از بین نواحی در مقایسه با هم 9.5 درصد نواحی شهر سنندج (نواحی:14 و 18) در سطح اول توسعه (برخوردار)،23.8 درصد نواحی شهر (نواحی:19،15،11،16 و 14 ب) در سطح دوم توسعه (نسبتاًبرخوردار)،23.8 درصد نواحی شهر (نواحی:12،7،17،13 و 1) در سطح سوم توسعه (متوسط)،14.3 درصد نواحی شهر (نواحی: 10،9 و 8) در سطح چهارم توسعه (محروم) و 28.6 درصد نواحی شهر (نواحی:5،4،3،2،4 ب و 6) در سطح پنجم توسعه (کاملاً محروم) واقع شده اند.
تحلیلی بر رابطه بین تغییرات سبک زندگی و الگوی مسکن اسلامی، مطالعه موردی: کلان شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۷ بهار ۱۴۰۲ شماره ۸۳
143 - 150
حوزههای تخصصی:
الگوی مسکن و سبک زندگی جزئی از فرهنگ جامعه را در برمی گیرد. در دوران اخیر، همچنان که جامعه و فرهنگ در مسیر دگرگونی قرار می گیرند، سبک سکونتی و الگوی آن نیز تغییر می یابد. بر این اساس هدف پژوهش حاضر تحلیل رابطه بین تغییرات سبک زندگی و الگوی مسکن اسلامی در کلان شهر تبریز می باشد. روش تحقیق حاضر توصیفی، پیمایشی و استنباطی با مراجعه به متون اسلامی و منابع معرفتی با تکیه بر آیات قرانی و روایات انجام گرفته است و برای دستیابی به اهداف موردنظر از ابزار پرسشنامه گردید. جامعه آماری تحقیق را کلیه ساکنان و تمام سطح کلان شهر تبریز و از شیوه نمونه گیری تصادفی ساده استفاده گردید. برای تأیید و یا رد فرضیه ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSSبه تحلیل داده های پرسشنامه و برای آزمون رابطه بین متغیرها و رتبه بندی شاخص ها و مؤلفه های تحقیق از مدل رگرسیون چندگانه (MLR) و آزمونT تک نمونه استفاده گردید؛ همچنین از مدل تحلیل شبکه ای (ANP) با استفاده از نرم افزارSuper Decisions نظرات کارشناسان با توزیع 30 پرسشنامه مورد سنجش قرار گرفت و به رتبه بندی گویه های هر یک از مؤلفه ها و شاخص های تحقیق پرداخته شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که ضریب همبستگی چندگانه کل برای متغیرهای مستقل و وابسته 906/0 R=و ضریب تعیین برابر با 822/0 و ضریب تعیین تعدیل شده برابر با 818/0 به دست آمد که نشان از همبستگی بالای متغیر سبک زندگی و الگوی مسکن اسلامی می باشد. به طوری کلی از 39 زیر شاخص های سبک زندگی 12 گویه آن که تغییرات در ارزش های سبک زندگی را در تحقیق حاضر نشان می دهد به ترتیب متعلق به شاخص ارزش های منزلتی با ضریب (367/0)، ارزش های فرهنگی (243/0)، الگوهای رفتاری (215/0)، ارزش های اقتصادی (132/0) که امتیازات بالایی را کسب کرده اند و ارزش های اجتماعی، هویت دینی، مکانی و فضایی و زیست محیطی در رتبه پایینی قرارگرفته و کم رنگ شدن ارزش فرا مادی در برابر ارزش های مادی نشان از معنادار بودن بین تغییرات در ارزش های سبک زندگی بوده که الگوی مسکن اسلامی را به سوی مدرنیزه شدن سوق داده است.
بازتاب فضایی خشکسالی و ارائه راهکارهای کلیدی مدیریت آن (مطالعه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان سیب و سوران)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مخاطرات محیط طبیعی سال یازدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۳۴
179 - 198
حوزههای تخصصی:
استان سیستان و بلوچستان و به خصوص شهرستان سیب و سوران درگیر خشکسالی است. بیشترین اثرات این بحران گریبانگیر بخش کشاورزی و به خصوص مناطق روستایی آن است. وقوع پدیده خشکسالی در این شهرستان اثرات مستقیم و غیرمستقیم بسیاری بر زندگی روستاییان داشته است؛ امکان جلوگیری از وقوع این پدیده از نظر عوامل طبیعی و وقوع دوره های خشکسالی وجود ندارد؛ بنابراین نخستین گام برای مقابله و کاهش اثرات پدیده مذکور در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و حتی محیط زیستی، شناخت دقیق راهکارهای بنیادی به منظور مدیریت مواجهه با وقوع و تشدید این پدیده خواهد بود. بررسی این موضوع در نواحی روستایی شهرستان سیب و سوران به انجام رسیده است. تحقیق کمی و از نظر هدف کاربردی است. برای انتخاب نواحی روستایی از روش خوشه بندی و براساس نوع معیشت استفاده شد که با توجه به نیاز تحقیق 19 روستا به عنوان نمونه و براساس تعداد خانوارهای روستایی و فرمول کوکران، 300 خانوار به عنوان نمونه تعیین گردید. برای گردآوری داده ها از دو پرسشنامه استفاده شده است: پرسشنامه اول برای شناسایی پیامدها و اثرات فضایی خشکسالی و پرسشنامه دوم در قالب تکنیک دلفی برای تعیین عوامل و راهکارهای مدیریتی مؤثر برای خشکسالی از نظر کارشناسان و خبرگان(30 نفر) بوده است. وقوع مخاطره خشکسالی در نواحی روستایی دارای پیامدهای منفی در ابعاد اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی بوده است. گسترش مشاغل کاذب و غیر قانونی، کاهش آب چشمه ها، چاه ها و منابع آب سطحی و همچنین بی ثباتی معیشت ساکنین از جمله مهمترین پیامدهای منفی خشکسالی بوده است. نبود تنوع شغلی و عدم سرمایه گذاری دولت از مهمترین عوامل تشدید کننده ی اثرات خشکسالی شناسایی شده است که بنا به بررسی صورت گرفته، توسعه استفاده از سیستم آبیاری تحت فشار به عنوان راهکاری مؤثر در جهت مقابله با این عارضه طبیعی شناخته شد.
سنجش هنایندگی خُنیاگری خیابانی بر زندگی همگانی فضاهای شهری، نمونه مورد مطالعه: قلمروهمگانی شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات شهری دوره دهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۱
85 - 98
حوزههای تخصصی:
با توسعه فیزیکی شهرها و گسترش استفاده از وسایل نقلیه موتوری، فضاهای عمومی شهرهای امروز، کمتر برای انجام رفت وآمدهای روزمره عابران پیاده مورد استفاده قرار می گیرند. در چنین شرایطی رویدادهای فرهنگی صورت گرفته در دل فضاهای شهری اهمیتی دوچندان در ارتقای پتانسیل اجتماع پذیری این فضاها می یابند. خنیاگری یا موسیقی خیابانی، گونه ای از خُرد_رویدادی فرهنگی در قلمروهمگانی است که با اثرگذاری بر کیفیت های قلمرو همگانی شهر، زندگی همگانی در فضاهای عمومی شهر را تحت تأثیر قرار می دهد.هدف اصلی این پژوهش، مقایسه میزان تأثیرپذیری هریک از اشکال حضور شهروندان در فضاهای همگانی، شامل حضور انتخابی، حضور اجتماعی غیرفعال و حضور اجتماعی فعال، در زمان اجرای موسیقی خیابانی و همچنین مقایسه میزان تأثیرگذاری عوامل محیطی و عوامل درونی مرتبط، بر تمایل شهروندان به حضور در این فضاهاست. پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی بوده و داده های آن از طریق توزیع 250 پرسشنامه در قالب طیف لیکرت، به صورت تصادفی میان افراد حاضر در شش محدوده اجرای موسیقی خیابانی در کلانشهر شیراز به دست آمده است. نتایج تحلیل رگرسیون رتبه ای حاکی از آن است که حضور اجتماعی غیرفعال، بیش از دو مؤلفه دیگر، متأثر از اجرای موسیقی خیابانی است. همچنین عوامل محیطی مرتبط با موسیقی خیابانی در مقایسه با عوامل درونی تأثیر بیشتری بر حضور شهروندان در فضاهای شهری یادشده دارند. با تکیه بر نتایج حاصل از نمونه های مورد مطالعه، سیاست تجهیز مکان اجرا به زیرساخت های پیشرفته، تناسب سطح فنی اجراکنندگان با میزان اهمیت مکان و به کارگیری ترکیبی از سیاست های تشویقی و بازدارنده در راستای تعدیل کیفیت محیطی مکان اجرا با هدف افزایش قابلیت حضورپذیری قلمروهمگانی، پیشنهاد گردیده است.
حساسیت سنجی شاخص خشکی گیاه (VDI) به بازتابش باندهای گوناگون فروسرخ موج کوتاه در مناطق خشک و نیمه خشک (مطالعه موردی: استان سیستان و بلوچستان)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پایش خشکسالی، به منظور هشدار سریع برای خطر خشکسالی، بسیار حیاتی و مهم است. در این پژوهش، سعی شده است که شاخص پایش خشکسالی VDI براساس باندهای متفاوت داده های ماهواره ای مادیس، با تفکیک مکانی متوسط، توسعه یابد. شاخص VDI به تنش آب در گیاهان می پردازد. مطالعات طیفی نشان داده است که بازتابندگی باند فروسرخ موج کوتاه (SWIR) با محتوای آب برگ ارتباط منفی دارد و به دلیل حساس بودن SWIR به محتوای آب برگ، در ایجاد شاخص های گوناگون سنجش از دور، ازجمله VDI و به منظور شناسایی محتوای آب گیاهان، کاربرد گسترده ای دارد. این پژوهش نقشه های خشکسالی شاخص VDI را براساس میزان حساسیت به رطوبت، با استفاده از بازتابش باند های 5 و 6 فروسرخ موج کوتاه SWIR (VDI5 و VDI6) مادیس، ارزیابی کرده است. بدین منظور از تصاویر ماهواره ای مادیس و داده های بارش ماهیانه مدل جهانی GLDAS، در محدوده استان سیستان و بلوچستان در دوره زمانی نوزده ساله ای (2018-2000) استفاده شد. برای ارزیابی دقت نقشه های محاسبه شده براساس دو باند، ضریب همبستگی پیرسون به کار رفت. نتایج همبستگی بالایی را میان شاخص VDI6 و داده های بارش نشان داد و مشخص شد که باند 6 موج کوتاه فروسرخ، در استان سیستان و بلوچستان، به شرایط خشک خاک بیشترین واکنش را نشان می دهد؛ ازاین رو این مطالعه استفاده از شاخص VDI براساس باند 6 را برای شناسایی زودهنگام و نظارت بر خشکسالی کشاورزی در برنامه های عملیاتی مدیریت خشکسالی، پیشنهاد می کند.
نقش و جایگاه اقتصادی تعاونی ها در برنامه ریزی های توسعه پایدار روستایی (مطالعه موردی: تعاونی های صیادی جزیره قشم)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
توسعه منابع انسانی در ریشه کنی فقر نقش مهمی دارد. نیمی از جمعیت جهان در نواحی روستایی زندگی می کنند که با فقر زیاد، سوء تغذیه و سطح سواد کم دست به گریبان می باشند. رفع معظلات این جمعیت عظیم از طریق برنامه ریزی آگاهانه و توسعه پایدار است. توسعه پایدار روستایی فرایند ارتقای همه جانبه زندگی روستایی از طریق زمینه سازی و ترغیب فعالیت های همساز با قابلیت ها و تنگناهای محیط (به مفهوم عام آن) می باشد. از اینرو، زمینه سازی های ساختاری در چهار جنبه عام محیطی-اکولوژیک، اجتماعی-فرهنگی، اقتصادی- سیاسی و کالبدی-فضایی می تواند به کارکرد مناسب این فرایند بی انجامد. توسعه پایدار روستایی به نوبه خود با مشارکت روستاییان در تصمیم سازی، اجرا، سهم بردن ازمنافع و نظارت و ارزیابی تحقق می یابد. از اینرو، تعاونی ها بواسطه روح مشارکتی خود، ابزاری جهت توسعه بخش های حاشیه ای جامعه محسوب می شوند. تنوع، اساس ثبات و پایداری است و هر اندازه سیستمی متنوع تر گردد، پایداری و پویایی آن در طول زمان و در مکانهای مختلف در مقابل تنشهای درونی و بیرونی نیز حفظ می گردد. امروزه تنوع بخشی به اقتصاد روستایی یکی از رویکردهای تحقق توسعه پایدار روستایی است. در سال های اخیر، نقش ویژه ی تعاونی ها به عنوان یکی از بخش های بسیار مهم اقتصاد با توجه به ابلاغیه مقام معظم رهبری شکل جدیدتر و جدی تری به خود گرفته است. بررسی تعاونی های موجود حکایت از آن دارد که با ساختارهای سنتی موجود نمی توانند دارای کارایی و اثربخشی و در نهایت کارکرد پویا و مطلوب تضمین کننده بقاء و دوام آن در بلند مدت باشند. تحقیق حاضر با هدف بررسی و مقایسه کارایی و بهره وری تعاونی های صیادی مستقر در دو ساحل شمالی و جنوبی جزیره قشم صورت گرفت. روش تحقیق حاضر از نوع توصیفی بوده و جامعه آماری شامل 13 تعاونی صیادی اعم از فعال و غیر فعال در سطح جزیره قشم بوده است. داده های آماری به روش پیمایشی و از طریق تهیه و تکمیل پرسشنامه و مراجعه به اسناد شرکت های تعاونی و اداره شیلات و مصاحبه با اعضای تعاونی ها و کارشناسان شیلات جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Spss و Excel صورت گرفت. طبق نتایج تحقیق، حدود 21 درصد از تعاونی ها فعال و مابقی تقریباً غیر فعال بودند. میزان کارایی و بهره وری و سرمایه گذاری اولیه تعاونی های صیادی سواحل جنوبی بیشتر از تعاونی های صیادی سواحل شمالی بود. همچنین، میزان سود ناخالص و خالص تعاونی های صیادی سواحل جنوبی از تعاونی های صیادی سواحل شمالی بیشتر بود. در تحقیق حاضر مشخص شد که ساختار و عملکرد تعاونی های صیادی مستقر در جزیره قشم از ضوابط و قوانین عمومی تعاونی ها تبعیت ندارد که این امر بر کارایی و بهره وری آن ها تأثیر منفی داشت.
تحلیل دینامیکیِ نقش گردش بزرگ مقیاس پوش سپهری درکاهش اُزن پوش سپهری (قسمت دوم) ساز وکار حاکم بر فرآیندهای دینامیکی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
سرزمین سال سوم پاییز ۱۳۸۵ شماره ۳ (پیاپی ۱۱)
121 - 142
حوزههای تخصصی:
به منظور شناسایی و درک ساز وکار حاکم بر وردش پذیری و کاهش ازن پوش سپهری، اصول دینامیکی حاکم بر لایه پوش سپهر مورد توجه قرار گرفت . بدین منظور ارتباط بین مهم ترین مؤلفه های دینامیکی پوش سپهر از جمله تاوه قطبی، امواج راسبی مقیاس سیاره ای، گرمایش ناگهانی پوش سپهری و QBO با وردش پذیری و کاهش ازن پوش سپهری تشریح شد. یافته ها نشان م یدهد که تاوه قطبی پوش سپهری نقشی کلیدی در وردش پذیری سال به سال ازن کلی داشته و یک پیش شرط اصلی در کاهش ازن و پیدایش حفر هی ازن پوش سپهری محسوب می گردد. بر این اساس شکل، وسعت، شدت و میزان تداوم تاوه قطبی تعیین کننده ی میزان کاهش ازن و حداکثر پوشش منطقه ای حفره ی ازن می باشد. یافته ها بیانگر آنست که واداشت دینامیکیِ ناشی از فعالیت موج وردسپهری ، چشمه اصلی وردش های پوش سپهری بوده و گسترش بالا سوی امواج راسبی مقیاس سیاره ای ضمن ایجاد گردش بروئر -دابسون و پدیده گرمایش ناگهانی پوش سپهری، توزیع زمانی و مکانی ازن کلی و کاهش یا افزایش ازن پوش سپهری را کنترل می نماید. بدین لحاظ گردش پوش سپهر زمستانی قویاً از گسترش قائم امواج وردسپهری متأثر گردیده و میزان فعالیت امواج سیاره ای در پوش سپهر و نحوه برهم کنش آن ها با مؤلفه های دینامیکی ای چون QBO و تاوه قطبی، ضمن کنترل گردش بروئر-دابسون و نرخ دما، میزان انتقال و ورد شپذیری سال به سال ازن پوش سپهری را تعیین می نماید. پدیده گرمایش ناگهانی، برجسته ترین پدیده دینامیکی است که در پوش سپهر بوقوع می پیوندد. گسیختگی تاوه قطبی در طول یک گرمایش ناگهانی اصلی یا در طول گرمایش پایانی، بالاترین میزان اختلاط هوای ممکن را در پوش سپهر، بین عر ضهای میانی و قطبی ممکن م یسازد که نتیجه مستقیم آن انتقال هوای فقیر از ازن از داخل تاوه قطبی به عر ضهای میانی است QBO عامل اصلی ورد شپذیری در پوش سپهر حار های محسوب م یگردد. یافته ها نشان می دهد که ساختار باد مداری در پوش سپهر، گسترش امواج سیاره ای وردسپهری را از خود متأثر می سازد. زمانی که QBO در پوش سپهر تحتانی حاره ای در فاز غربی خود قرار دارد، امواج سیاره ای بدون مواجهه با یک سطح بحرانی قادر به عبور از استوا و گسترش به داخل نیمکره تابستانی خواهند بود . در چنین وضعیتی تاوه قطبی سردتر و قوی تر بوده و گرمایش ناگهانی پوش سپهری از شدت و فراوانی کم تری برخوردار است و حفره ی ازن بزرگ تر خواهد بود. در مقابل، در فاز شرقی ،QBO امواج سیار های در مواجهه با سطح بحرانی به عر ضهای میانی و قطبی نیمکره زمستانی محدود می شوند. در چنین شرایطی تاوه قطبی گرم تر و ضعیف تر بوده و گرمایش ناگهانی پوش سپهری از شدت و فراوانی بیشتری برخوردار است و حفر هی ازن کوچ کتر خواهد بود.
آینده پژوهی توسعه سکونتگاه های غیررسمی مبتنی بر سناریونویسی (مطالعه موردی: کلان شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
با توجه به اینکه جهان امروز دستخوش تغییرات، دگرگونی ها و تحولات در عرصه های مختلفی شده، رشد و گسترش اسکان غیررسمی و پیامدهای آن نیز دچار تغییر شده است. امروزه فرایند شکل گیری و گونه شناسی سکونتگاه های غیررسمی متحول شده و این تغییر فرایند و پیچیدگی، ضرورت آینده پژوهی گسترش این پدیده را تبیین می کند. هدف این پژوهش، آینده پژوهی توسعه سکونتگاه های غیررسمی و ارائه سناریوهای محتمل آینده در افق زمانی 1410 با استفاده از نظریه آینده پژوهی بود است.پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی-تحلیلی بود. اطلاعات موردنیاز از طریق مطالعات میدانی و اسنادی گردآوری شد. برای تجزیه و تحلیل متغیرها، از روش تحلیل اثرات متقاطع و نرم افزار سناریو ویزارد استفاده شد. براساس روش سناریونویسی، با استفاده از قابلیت های نرم افزار سناریوویزارد ، سه سناریوی قوی، چهار سناریوی ایستا و پنج سناریوی بحرانی استخراج شد. نتایج نشان می دهد، 27 درصد از وضعیت توسعه سکونتگاه های غیررسمی در آینده مطلوب بوده و 67 درصد ثابت و بحرانی است. کلان شهر تهران با سه گروه سناریوهای توسعه سکونتگاه های غیررسمی در آینده روبه روست. مطلوب ترین سناریو گروه اول است که بر شالوده طراحی و تأثیرگذاری مطلوب سیاست ها و برنامه های تأمین مسکن و مدیریت مطلوب، به رسمیت شناختن مالکیت غیررسمی و مهار کامل آن، برنامه ریزی متناسب با توسعه سکونتگاه ها برای افزایش امنیت محلات، برقراری ارتباط مؤثر و کارآمد شوراها با مردم و حل مشکلات ساکنان است. راهکارهای ارتقای توسعه سکونتگاه های غیررسمی شامل رسمی کردن مالکیت زمین غیررسمی، ایجاد سازمان سامان دهی سکونتگاه های غیررسمی برای کاهش تعدد سازمانی و نبود هماهنگی ها و ایجاد مسکن ارزان قیمت و قابل استطاعت است.
بررسی و تحلیل شکوفایی شهری و اثرات آن بر زیست پذیری در کلانشهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
برنامه ریزی منطقه ای سال دوازدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۸
123 - 140
حوزههای تخصصی:
شکوفایی شهری به عنوان رویکردی کل نگر و جامع با توصیف موفقیت، سلامت، پیشرفت و خوب زیستن مطرح است و با ارتقاء کیفیت اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و محیط زیستی زمینه لازم برای زیست پذیر بودن شهرها را فراهم می آورد. پژوهش حاضر با هدف بررسی و ارزیابی شاخص های شکوفایی شهری و اثرات آن بر زیست پذیری در مناطق 22گانه کلانشهر تهران انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیل است. جامعه آماری این پژوهش، کلانشهر تهران با 8679936 نفر جمعیت است که حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 385 نفر برآورد گردید که جهت دستیابی به نتایج بهتر به 391 نفر ارتقا یافت. به منظور تحلیل موضوع، چهارچوبی از 5 شاخص شکوفایی شهری در قالب 50 گویه و 3 شاخص زیست پذیری در قالب 25 گویه به صورت تلفیقی بر اساس مطالعات سایر پژوهشگران تدوین و انتخاب شد. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره نشان داد شاخص توسعه زیرساخت ها، بیشترین تأثیر را بر زیست پذیری داشته است و 809/0 از کل واریانس را تبیین می کند. نتایج حاصل از تحلیل یافته های پژوهش بر اساس تکنیک کداس نشان می دهد که در مناطق 22گانه کلانشهر تهران، تنها منطقه یک از لحاظ شاخص های شکوفایی شهری در وضعیت بسیار خوب قرار داشت، شش منطقه در سطح خوب، نُه منطقه در سطح متوسط، و شش منطقه در وضعیت ضعیف قرار داشتند. نتایج یافته ها نشان می دهد؛ برای بهبود مناطقی که در سطح ضعیفی قرار دارند و همچنین برای حفظ و ارتقای شرایط در مناطق که در وضع مطلوبی به سر می برند باید به توسعه زیرساخت ها، بهره وری، کیفیت زندگی و ... توجه نمود.
تحلیل قابلیت بازساخت فضایی کارآفرینی گردشگری در توسعه نواحی روستایی، مورد: بخش سامن شهرستان ملایر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا و توسعه بهار ۱۴۰۲ شماره ۷۰
27 - 51
حوزههای تخصصی:
در اقتصاد جهانی بی مرز امروز، مکان ها در نقش بازیگران جدید، در صحنه بین المللی عمل می کنند. جهانی شدن اقتصاد و تشدید سرعت تغییرات فن آوری دو نیروی مهم در رقابت های مکانی بسترهای جغرافیایی بوده که برای مواجه با چالش های رقابتی و محیطی حاصل از آن، وجود افرادی خلاق، ریسک پذیر و آگاه به فرصت های محیطی در عرصه های اقتصادی سرزمینی، ضروری می نماید. از سوی دیگر، افزایش اهمیت کسب و کارهای گردشگری در تنوع بخشی اقتصادی و پایداری معیشتی بویژه در جوامع محلی سبب شکل گیری فرصت های مختلف اقتصادی برای پاسخگویی به این نیازها شده است، توجه به فعالیت های گردشگری نوآورانه در چارچوب توسعه کارآفرینی نواحی روستایی یکی از مهمترین این فرصت هاست. از این رو، مقاله حاضر به بررسی فضای کارآفرینی گردشگری بخش سامن شهرستان ملایر با هدف تحلیل قابلیت بازساخت فضایی کارآفرینی گردشگری در توسعه نواحی روستایی پرداخت؛ روش پژوهش توصیفی تحلیلی با فن پیمایشی و از نوع کاربردی بود. صاحبان کسب و کار مبل و منبت، به تعداد 100 نفر جامعه آماری این پژوهش را تشکیل دادند و به دلیل محدود بودن تعداد آنان از روش نمونه گیری سرشماری استفاده شد. ابزار اندازه-گیری پرسشنامه ای بود که پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ برای متغیر کارآفرینی گردشگری 98/0 محاسبه شد، که بیانگر مناسب بودن ابزار پژوهش بود. تحلیل داده ها در محیط نرم افزار SPSS20 انجام گرفت. یافته ها نشان داد کارآفرینی گردشگری (مبل و منبت) در 90 درصد از نواحی روستایی دارای وضعیتی نسبتاً مطلوب بوده و سطح رشد فعالیت های اقتصادی کارآفرینی گردشگری را در منطقه منجر شده است. طبق نتایج روستاهای دهنو و دهنوآورزمان دارای قابلیت بازساخت فضایی کارآفرینی و تبدیل شدن به مکان های تجاری بزرگتر هستند. همچنین، نتایج آزمون مقایسه میانگین ها نشان داد بین ادراک کارآفرینان با سطح تحصیلات مختلف از نظر عوامل مؤثر بر بازساخت فضایی کارآفرینی گردشگری مبل و منبت تفاوت معنی داری در سطح یک درصد خطا (99 درصد اطمینان) وجود دارد
نقش پیکربندی فضایی شبکه خیابانی شهر جیرفت در گسترش اپیدمی کووید-19(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه کلام سال ۱۱ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱
36 - 50
حوزههای تخصصی:
همه گیری بیماری های مسری مانند کووید-19 می تواند تأثیرات جبران ناپذیری بر سلامت و پیکر شهرها بگذارد که نیازمند اعمال محدودیت های هدفمند یا راهکارهای بهداشتی هوشمندانه تر است. ویژگی های پیکربندی فضایی شهر موجباتی را فراهم می آورد که در همه جای شهر شرایط انتقال یک بیماری مسری، همانند نباشد. هدف از پژوهش حاضر ارائه تصویری جامع از مسیرهای پر ریسک در شهر جیرفت از نظر سرایت بیماری کووید-19 با توجه به پیکربندی فضایی شهر است و پاسخ به این پرسش محوری است که جابه جایی شهروندان در چه محورهایی منجر به شکل گیری نقاط پرازدحام می شود. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش جزء تحقیقات توصیفی- تحلیلی می باشد. در این پژوهش از نقشه محوری، تکنیک چیدمان فضا به کمک نرم افزار دپس مپ و همچنین از تکنیک مشاهده به روش گیت، برای تحلیل استفاده شده است. یافته ها دلالت بر این دارند که در امتداد خیابان سعدی تا طالقانی، خطوط دارای اتصال(39) و هم پیوندی (2.71) زیاد هستند و در نتیجه قابلیت دسترسی و استفاده افراد از این معابر بیشتر است و بنابراین می توانند در گسترش و شیوع بیماری های واگیر تاثیرگذار باشند. همچنین نتایج حاصل از شاخص عمق نشان می دهد که خیابان های بلوار معلم، خیابان ابوذر، پرستار و مالک اشتر با عمق بالا (میانگین 5.40 و 5.34) از قابلیت ایزوله بیشتری برخوردار بوده و امکان سرایت بیماری در آنها کمتر است. در نتیجه می توان گفت مسیرهایی که دارای اتصال و هم پیوندی کمتر و قابلیت ایزوله بیشتری دارند، می توانند در کاهش همه گیری بیماریهای مسری تاثیرگذار باشند.
Development of Impactful Scenarios for Smart Village Approaches on the Sustainability of Peri-Urban Settlements of the Metropolis of Tehran (Case Study: Villages of Islamshahr County)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش و برنامه ریزی روستایی سال ۱۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۴۳
99 - 124
حوزههای تخصصی:
Purpose- The "Smart Village" approach includes long-term social, economic, and environmental activities of the rural community that involve widespread participation in local governance processes, promoting entrepreneurship, preserving the rural environment and, ultimately, sustainable development of rural areas. Therefore, the development of scenarios that facilitate the realization of the smart village approach in the peri-urban settlements of the metropolis of Tehran should be emphasized.Design/methodology/approach-This research is a descriptive-analytical study from the perspective of its objectives it is applied. Data and information were collected through library research, documentary studies, and survey methods (interviews). By reviewing scientific sources and conducting interviews with experts, 57 influencing factors of the smart village approach on the sustainability of peri-urban settlements were identified, categorized into 5 dimensions, and a total of 35 people, including managers of relevant organizations and university experts, were interviewed. The analysis of data was based on futures studies techniques, including structural analysis and mutual effects analysis (done using Micmac and Scenario Wizard software).Finding- The research findings show that there are a very large number of possible scenarios for the impact of the smart village on the sustainability of peri-urban settlements in the metropolis of Tehran within the range of Islamshahr County. Among them, 14 scenarios have weak compatibility and only 1 scenario is in a state of strong and sustainable compatibility (zero incompatibility). The first scenario, which is a positive one, has a mutual effect score of 733 and a compatibility value of 13, while the second scenario, which indicates unfavorable conditions for the future impact of the smart village on sustainable development, has a mutual effect score of -144 and a compatibility value of 5. The third scenario also has a compatibility value of -2 and with a mutual effect score of 63, it can be one of the impactful scenarios for the smart village on the sustainability of peri-urban settlements in the metropolis of Tehran. At the end of the research, operational suggestions are presented to enhance the indices of a smart village to achieve sustainable development in the rural settlements of the studied area.Originality/Value - For the first time in Iran, scenarios have been developed on the impact of smart villages on the sustainability of peri-urban settlements, and from this perspective, it is innovative and among the first research in the field.
تحلیل هزینه کرد وام های کسب وکارهای خرد در توسعه اشتغال روستایی؛ کاربست مدل رگرسیون لجستیک(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های روستایی دوره سیزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۵۱)
372 - 389
حوزههای تخصصی:
اعطای اعتبارات خرد با هدف اشتغال و رونق تولید، روش مناسبی برای توانمند سازی فقرا، درآمدزایی، کاهش فقر و بهبود امنیت غذایی به شمار می رود. با وجود این، شواهد حاکی از آن است که بخشی از اعتبارات مذکور، دچار مخاطرات اخلاقی شده و گیرندگان وام تولیدی، آن را در مسیری غیر از تولید به مصرف می رسانند. پژوهش حاضر، در پی بررسی نحوه هزینه کرد وام های کسب وکار اعطایی توسط صندوق های خرد محلی شهرستان قلعه گنج استان کرمان و شناخت مهم ترین عوامل مؤثر بر هدایت صحیح آن ها بود. جامعه آماری این تحقیق ۲۱ هزار نفر روستایی عضو صندوق های اعتباری خرد راه اندازی شده در شهرستان قلعه گنج بود. حجم نمونه، با استفاده از نرم افزار G*Power، ۲۰۳ نفر تعیین و نمونه گیری، با روش چند مرحله ای انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد 8/46 درصد اعضا، وام تولیدی خود را در مسیر غیرتولیدی مصرف و آن را از کسبوکار خارج کرده بودند، 3/44 درصد وام خویش را در جهت حفظ کسب وکار قبلی و 9/8 درصد اعضا وام خویش را در جهت ایجاد شغل جدید استفاده کرده بودند. تحلیل رگرسیون لجستیک نشان داد که متغیرهای «تعداد دفعات نظارت»، «تعداد اعضای گروه»، «عدم رضایت از بالا بودن اقساط وام»، «ادراک از کنترل رفتار»، «ادراک از عملکرد شغلی»، «ادراک از زمینه پیشرفت شغلی» و «سطح تحصیلات» توانسته اند بین ۴6 تا ۶1 درصد از تغییرات متغیر وابسته «میزان هزینه کرد وام در توسعه کسب و کار» را تبیین نمایند.
دستورالعمل های برنامه ریزی با نقشه های اقلیم شهری، مطالعه موردی: شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
شهرها رشد و توسعه جمعیتی و فیزیکی روزافزونی دارند. رشد فیزیکی آن ها همراه با تغییر و تبدیل پوشش/کاربری اراضی اثرات محیطی و اقلیمی زیادی به دنبال دارد. بی توجهی به ابعاد محیطی و اکولوژیک شهرها سبب کاهش کیفیت محیطی شهرها شده که از مهم ترین آن ها افزایش بار گرمای محیطی، کاهش ظرفیت جابجایی هوا و آلودگی هوا می باشد. نقشه های دو بعدی آب وهوای شهری ابزاری تحلیلی است که عوامل آب وهوای شهری را با عوامل شهری ادغام کرده تا سیاست گذاران و برنامه ریزان شهری بتوانند به راحتی از آن استفاده کنند. برای محاسبه و ترسیم نقشه دستورالعمل های برنامه ریزی با رویکرد اقلیمی از داده ها و اطلاعات مختلف فیزیکی، پوششی و کاربری اراضی استفاده می شود؛ در این تحقیق از دو دسته 1) داده های جوی ایستگاه های هواشناسی برای تحلیل شرایط اقلیم شهر و 2) لایه های اطلاعات مکانی برای تلفیق و محاسبه نقشه اقلیمی توصیه های برنامه ریزی استفاده شدند. بر اساس، نتایج به دست آمده از تلفیق لایه های اطلاعاتی در سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، شهر تهران به پنج منطقه برنامه ریزی اقلیم شهری (UCPZ) طبقه بندی گردید. این مناطق شامل: منطقه یک برنامه ریزی اقلیم شهری، شامل 25 درصد از سطح پوشش مناطق با اقدام حفظ و نگهداری و جلوگیری از ایجاد تغییرات مخرب، منطقه دو برنامه ریزی اقلیم شهری با 35 درصد پوشش و با اقدام راهبردی نگهداری و حفظ مناطق و احیای مناطق تغییریافته، منطقه سه برنامه ریزی اقلیم شهری با 21 درصد مساحت و با اقدام توجه به کاهش عوامل مخرب، منطقه چهار برنامه ریزی اقلیم شهری شامل 16 درصد سطح پوشش و با اقدام راهبردی کاهش اقدامات لازم و توصیه شده و منطقه پنج برنامه ریزی اقلیم شهری، با 3 درصد پوشش با اقدام راهبردی کاهش اقدامات لازم و ضروری است که برای هریک از طبقه ها نیز توصیه هایی با رویکرد برنامه ریزی اقلیم شهری و به صورت تفصیلی ارائه می شود.
تاثیرکیفیت عناصر آمیخته بازاریابی بر رضایت گردشگران ورزش های زمستانی پیست اسکی آلوارس استان اردبیل(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
فضای گردشگری سال دهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۸
35 - 50
حوزههای تخصصی:
استان اردبیل امروزه تبدیل به یکی از قطب های گردشگری در کشور شده و این مساله بستر سرمایه گذاری را در این شهر فراهم کرده است. از این رو فعالیت ها و برنامه های بازاریابی گردشگری به ویژه عناصر آمیخته بازاریابی در این شهر، امری ضروری و مهم تلقی می شود. پژوهش حاضر با بررسی تاثیر کیفیت عناصر آمیخته بازارایابی بر رضایت گردشگران ورزش های زمستانی پیست اسکی آلوارس استان اردبیل انجام شده است. روش تحقیق حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی و کاربردی که جامعه آماری آن گردشگرانی با حداقل یک تجربه اسکی در اردبیل بوده، می باشد. در این پژوهش جهت سنجش اعتبار محتوا از نظر اساتید راهنما، مشاور و خبرگان استفاده شده است. پایایی همه متغیرها در دامنه قابل قبول قرار دارد. برای جمع آوری داده لازم جهت آزمون فرضیه های تحقیق از پرسشنامه های عناصر آمیخته بازاریابی در بین گردشگران (110 پرسشنامه) استفاده شده و برای تحلیل توصیفی داده ها، از جداول نمودارها، شاخص های پراکندگی و برای تحلیل آمار توصیفی و استنباطی فرضیه ها از آماره های مختلف، میانگین متغیرهای تحقیق و آزمون کولموگروف-اسمیرنوف در بسته نرم افزاری SPSS استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهدکه مولفه کیفیت مهمترین عامل رضایتمندی گردشگران پیست اسکی آلوارس می باشد، که بیشترین تاثیر را دارد و عموم گردشگران پیست اﺳکی آلوارس به دﻧﺒﺎل کیفیت مناسب مقصد ﻫﺴﺘﻨﺪ تا رضایت آنان افزایش بیابد تا اوﻗﺎت ﻓﺮاﻏﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ ورزش و ﺗﻔﺮیﺢ در پیست ﺑﭙﺮدازﻧﺪ بنابرین یافته ها نشان می دهد که فرضیه های اصلی مورد قبول بوده و عناصر آمیخته بازاریابی بر رضایتمندی تاثیر مثبت معناداری دارد.
طرح توسعه ناحیه ای، رشد شهری و آسیب شناسی اجتماعی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
سرزمین سال اول زمستان ۱۳۸۳ شماره ۴
23 - 43
حوزههای تخصصی:
شهر بندری چابهار مرکز اداری شهرستان چابهار است که در جنوب شرقی استان سیستان و بلوچستان، در ساحل خلیج چابهار واقع است. در سال 1370 ایجاد منطقه آزاد تجاری – صنعتی چابهار به تصویب هیأت وزیران رسید که در سال 1372 فعالیت خود را آغاز کرد . هدف منطقه آزاد بهره گیری از توان منطقه ای، جذب سرمایه گذاری خارجی، ایجاد اشتغال، کاهش اتکا به اقتصاد نفت و توسعه اقتصادی جنوب شرق ایران بود. فعالیت منطقه آزاد موجب جذب برخی سرمایه گذاری ها و افزایش جمعیت شهر چابهار شده است. در این مقاله ابتدا نقش سرمایه غیر بومی در یک محیط سنتی و اثر آن در توسعه ساختار اجتماعی، فضایی شهر چابهار مورد بررسی قرار گرفته است . آنگاه نابسامانی های کارکردی و آسیب های اجتماعی حاصله از ساختار اجتماعی، فضایی شهر تجزیه و تحلیل شده،در پایان برخی نقطه نظرهای اصلاحی ارائه شده است .
بررسی و تحلیل اثرات تقسیمات سیاسی بر پایداری اقتصادی و اجتماعی سکونتگاه های روستایی (مورد مطالعه: شهرستان فیروزه)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
سازماندهی سیاسی فضای هر کشور در قالب تقسیمات کشوری اجرا می شود. هدف اصلی تقسیمات کشوری، تمرکززدایی است تا از این طریق مدیریت و اداره قلمرو ملی آسان تر و ارائه خدمات بهتر صورت گیرد. به نظر می رسد، سازماندهی مجدد فضا بر تحقق توسعه پایدار تأثیر بسزایی دارد. با توجه به اهمیت این موضوع، مطالعه حاضر به بررسی و تحلیل اثرات و پیامدهای تقسیمات سیاسی سال 1386 بر پایداری اقتصادی و اجتماعی سکونتگاه های روستایی شهرستان فیروزه در استان خراسان رضوی پرداخته است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و روش انجام آن توصیفی-تحلیلی است. طرح تحقیق شبه پانل است که پایداری سکونتگاه های روستایی را در دو بعد اقتصادی با 11 متغیر و 45 شاخص و بعد اجتماعی با 13 متغیر و 30 شاخص در دو مقطع زمانی قبل و بعد از تقسیمات کشوری در طیف لیکرت بررسی کرده است. واحد تحلیل، 249 خانوار روستایی در روستاهای نمونه شهرستان فیروزه است. روایی پرسش نامه به وسیله «تحلیل عاملی تأییدی» (Kaiser-Meyer≥ 0.87) و (Sig≤0.05) تأیید شد و پایایی آن به وسیله آلفای کرونباخ 0.87 مطلوب تشخیص داده شد. یافته های آزمون تی جفت نمونه ای نشان داد، میانگین پایداری اجتماعی از 2.42 در قبل از تقسیمات سیاسی به 2.94 در بعد از تقسیمات کشوری به طور معنا داری افزایش یافته است (Sig≤ 0.05). همچنین میانگین پایداری اقتصادی از 1.98 به 2.34 تغییر یافته، اما این افزایش معنادار نیست (Sig≤0.33). نتایج نشان داد، ناپایداری ها ناشی از نقش متغیرهای کلان تری همچون تحریم های اقتصادی و شرایط کلی حاکم بر کشور بعد از تقسیمات کشوری در کل کشور از جمله در شهرستان فیروزه است. سیاست های تمرکززدایی توانسته است زمینه پایداری تعداد زیادی از مؤلفه های اجتماعی و اقتصادی روستاهای شهرستان فیروزه را فراهم آورد. پژوهش حاضر نیز گامی مؤثر در راستای تحقق پایداری اقتصادی و اجتماعی سکونتگاه های روستایی بوده است.
برنامه ریزی راهبردی توسعه پایدار اکوتوریسم با بهره گیری از مدل تلفیقی SWOT و ANP. مطالعه موردی: استان کردستان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آمایش جغرافیایی فضا سال پنجم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۵
13 - 25
حوزههای تخصصی:
هر منطقه با توجه به پتانسیلها و امکانات موجود خود می تواند در مسیر توسعه قرار گیرد و اولین قدم برای توسعه یک منطقه، توسعه اقتصادی آن است. بر این اساس، با توجه به هدف عمده گردشگری که تولید درآمد و جذب سرمایه برای منطقه است، نقش راهبردی و کلیدی گردشگری در توسعه منطقه ای نمایان می گردد. هدف اصلی این پژوهش آن است تا با استفاده از تلفیق مدل SWOT و ANP راهبردهای توسعه پایدار طبیعت گردی در استان کردستان را ارائه و به اولویت سنجی آن بپردازد. این پژوهش از نوع کاربردی و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد. نتایج حاصل از تحلیل یافته های این پژوهش نشان می دهد که وجود نگرش مثبت جامعه نسبت به گردشگری (476/0)، کمبود یا ضعف حمایتهای دولتی از بخش خصوصی (411/0)، افزایش تمایل به انجام فعالیتهای گردشگری و به ویژه فعالیت های اکوتوریستی و قابلیت بالقوه استان کردستان در این زمینه (434/0) و هدفمندکردن یارانه ها و در نتیجه آن افزایش قیمت مواد سوختی و تاثیر آن بر جریان سفر و گردشگری (476/0) به ترتیب از مهمترین نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدها می باشد. نهایتا نتایج اولویت سنجی راهبردها با استفاده از مدلANP نشان می دهد که توجه به راهبردهای تدافعی(WT) در برنامه ریزی راهبردی توسعه پایدار اکوتوریسم کردستان از اولویت برتر برخوردار است.