درخت حوزه‌های تخصصی

جغرافیا

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
جغرافیای انسانی جغرافیای طبیعی رشته های جغرافیای عمومی فنون جغرافیایی گروه های ویژه نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۲٬۶۲۱ تا ۲۲٬۶۴۰ مورد از کل ۳۴٬۸۶۳ مورد.
۲۲۶۲۱.

تحلیل تطبیقی جغرافیای رسانه از تأثیر برنامه های تلویزیون شبکه دو سیما با موضوع سبک زندگی بر تاب آوری اجتماعی مناطق 1، 12 و 20 کلان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و آمایش شهری - منطقه ای سال یازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۱ 51 - 80

کلیدواژه‌ها: تاب آوری اجتماعی تحلیل تطبیقی اعتماد عمومی حس تعلق مکانی کلان شهر تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۲۶۱
به منظور تحلیل مناسب از تأثیرات فرهنگی و جغرافیایی رسانه ها، استفاده از نتایج مؤلفه های تاب آوری اجتماعی، رهیافتی کلیدی است. در این راستا، مطالعه حاضر تلاش کرده است تا با هدف کاربردی و روش «توصیفی-تحلیلی» به تحلیل تطبیقی اثرگذاری برنامه های تلویزیون بر تحقق مؤلفه های تاب آوری اجتماعی در مناطق 1، 12 و 20 کلان شهر تهران بپردازد. با روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه، نظرات 384 شهروند بر حسب فرمول کوکران به روش نمونه گیری طبقه بندی شده، گردآوری شد. نتایج نشان می دهد که کیفیت تحقق و برخورداری از مؤلفه های تاب آوری اجتماعی در سه منطقه مورد مطالعه براساس آنالیز واریانس چندمتغیره متفاوت است. همچنین تحلیل اولویت برنامه ریزی برای تحقق بخشی به مؤلفه های تاب آوری در سه منطقه یادشده براساس مدل تاپسیس فازی نشان می دهد که شاخص اعتماد عمومی در منطقه 1 به عنوان منطقه مرفه شهری، شاخص مشارکت غیررسمی در منطقه 12 به عنوان منطقه متوسط شهری و شاخص حس تعلق مکانی در منطقه 20 به عنوان منطقه فرودست از اولویت بیشتری برای برنامه ریزی در راستای ارتقای تاب آوری اجتماعی برخوردارند. و راهبرد رسانه ای تلویزیون و شبکه دو سیما و در جغرافیای رسانه ای هدف، می تواند در راستای ارتقای اعتماد عمومی شهروندان و افزایش همبستگی اجتماعی، ارتقای شاخص مشارکت غیررسمی ازطریق همیاری و همراهی در تشکل های اجتماعی مناطق شهری و بهبود حس تعلق مکانی در مناطق فرودست برای ایجاد حس انگیزه و تعلق و هویت مندی اجتماعی قرار گیرد.
۲۲۶۲۲.

ارائه الگوی توسعه نظام نوآوری منطقه ای در ایران (نمونه موردی: استان یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش سرزمین دوره هجدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۷) 371 - 399

کلیدواژه‌ها: نظام نوآوری منطقه ای اقتصاد منطقه ای تحلیل عاملی اکتشافی شاخص اهمیت نسبی استان یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۲۵۱
سال ها از مطرح شدن نوآوری به منزله محرک توسعه اقتصادی در مناطق می گذرد. یک دهه نیز از توجه به سیاست های نظام نوآوری منطقه ای در استان یزد می گذرد. ولی آثار مثبتی از این رویکرد در توسعه استان مشاهده نشده است. به همین دلیل این پژوهش با هدف ارائه الگوی مناسب توسعه نظام نوآوری منطقه ای در ایران، با مطالعه استان یزد، به عنوان نمونه موردی، انجام شد. در این پژوهش شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی مؤثر بر توسعه نظام نوآوری منطقه ای با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی و شاخص اهمیت نسبی صورت گرفت. یافته های این پژوهش بر اساس نظر متخصصان و فعالان این حوزه نشان داد سه عامل منابع انسانی، پارک علم و فناوری، و مراکز رشد و نوآوری و خلاقیت در استان یزد بیشترین اهمیت را بین سایر عوامل دارند که نشان دهنده تمرکز بودجه و سیاست ها و پروژه ها بر این عوامل و غفلت از سایر عوامل است. با توجه به اهمیت و اولویت های مشخص شده و دسته بندی عوامل در نظام نوآوری استان یزد، پنج دسته قابل تفکیک است: 1. سرمایه انسانی و اجتماعی؛ 2. زیرساخت های نوآوری؛ 3. فرایندهای نوآوری؛ 4. پویایی های کسب و کار؛ 5. توسعه درون زا. می توان نتیجه گرفت تا کنون تمرکز بر مرحله ابتدایی الگوی نظام نوآوری منطقه ای، که بیشتر جنبه ورودی دارد، بوده است و نظام نوآوری استان یزد در مراحل ابتدایی است. مطابق الگوی ماحصل پژوهش، توسعه نظام نوآوری منطقه ای استان یزد نیازمند تمرکز بر سه دسته عامل است: فرایندهای نوآوری، پویایی کسب وکار، توسعه درون زا.
۲۲۶۲۴.

بررسی مشارکت شهروندان تهرانی در امور شهری با تاکید بر شهر سالم (منطقه 1 و 20 شهرتهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال هشتم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۳۲) 95 - 110

کلیدواژه‌ها: مشارکت مشارکت اجتماعی مشارکت در امور شهری احساس مالکیت بر امور شهری شهر تهران اعتماد اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۳۲۷
 تحقیق حاضر با هدف بررسی میزان مشارکت اجتماعی شهروندان تهرانی در فعالیت های شهری انجام شده است. چارچوب نظری تحقیق براساس نظریه های جامعه شناسی دورکیم، گیدنز، هومنز، رابرت دال انتخاب گردید. جامعه آماری تحقیق شهروندان بالای هجده سال منطقه یک و بیست شهر تهران هستند که به روش نمونه گیری تصادفی تعداد 286 نفر انتخاب شده اند. تحقیق حاضر از لحاظ روش یک تحقیق پیمایشی بوده که در آن از تکنیک پرسشنامه برای جمع آوری داده ها استفاده شده است. نتایج نشان داد 12.7 درصد پاسخگویان به میزان کم، 65.6 درصد تا حدودی و 21.7 درصد به میزان زیاد در امور شهری مشارکت دارند. همچنین بین میزان مشارکت پاسخگویان در امور شهری با منطقه سکونت، سابقه سکونت، میزان احساس مالکیت برمحیط شهری، اعتماد اجتماعی و رضایت از خدمات شهری رابطه معنادار مستقیم ملاحظه گردید
۲۲۶۲۵.

بررسی مؤلفه های کالبدی – محیطی تأثیرگذار بر امنیت گردشگران در بافت های تاریخی شهریزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 101 - 119

کلیدواژه‌ها: امنیت محور گردشگری بافت تاریخی شهریزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۳۲۳
احساس امنیت گردشگران در فضاهای تاریخی شهر امری انکارناپذیر است، لذا امنیت از اثرگذارترین شاخص های جذب گردشگردراین گونه فضاهای شهری محسوب می شود. در میان عوامل تأثیرگذار برامنیت گردشگران، مؤلفه های کالبدی بافت تاریخی شهر دارای اهمیت ویژه ای است که کمتر به آن توجه شده است بنابراین هدف این پژوهش بررسی مؤلفه های تأثیرگذار بر امنیت در دربافتهای تاریخی در شهر یزد است. این شهر با داشتن جاذبه های گردشگری تاریخی هر ساله تعدادزیادی از گردشگران را جذب می کند. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش – توصیفی، تحلیلی با استفاده از ابزار پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش را کلیه گردشگران تشکیل می دهد که تعداد حجم نمونه با استفاده از روش دسترسی 189 نفر محاسبه شد. روایی سؤالات پرسشنامه توسط اساتید و متخصصان حوزه گردشگری شهری تأیید شد و پایایی آن نیز با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ رقم 748/0 محاسبه شد. برای تجزیه وتحلیل داده های حاصل از مطالعات پیمایشی از نرم فزار SPSS استفاده شد. براساس نتایج پژوهش همه مؤلفه های کالبدی (کیفیت معابر، مبلمان و پوشش گیاهی، فرم و خوانایی بافت، تنوع کاربری و کالبدی) بر احساس امنیت گردشگران تأثیرگذار هستند. محاسبات نشان داد که متغیرهای فرم و خوانایی بافت با 328/0 Beta=و تنوع کالبدی و کاربری نسبت به سایر متغیرها پیش بینی کننده قوی تر هستند. کاربرد پژوهش آن است که یافته های آن میتواند افق گسترده ای را فراروی برنامه ریزان برای جذب گردشگران ارایه دهد.
۲۲۶۲۶.

تبیین مؤلفه های جغرافیایی تاثیرگذار برحوزه ژئوکالچر ایران و آذربایجان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مؤلفه های جغرافیایی ژئوکالچر همگرایی واگرایی ایران آذربایجان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۲۰۵
مکان ها و فضاهای جغرافیایی و ژئوپلیتیکی دارای ویژگی های و ارزش های خاصی هستند و منابع و مزیت ها نیز در سطح جهان به طور متعادل پخش نمی باشند. به عبارتی الگوی پخش عرضه مزیت ها و نیز تقاضای مزیت های جغرافیایی نامتعادل است. ازاین رو مکان ها و فضاهای جغرافیایی و به دنبال آن گروه های انسانی ساکن در آن ها، ملت ها و حکومت ها به یکدیگر نیازمند و وابسته می شوند. وابستگی ژئوپلیتیکی منعکس کننده این واقعیت است. توسعه حوزه نفوذ فرهنگی و بهره برداری مطلوب از تمامی مؤلفه های جغرافیایی برای ایجاد همگرایی با سایر کشورها، صرفاً از طریق انجام تحقیقات علمی و شناسایی دقیق عناصر جغرافیایی ممکن است در این راستا و به منظور انجام مطالعه موردی حوزه ژئوکالچر ایران و جمهوری آذربایجان که به دلیل تنوع مؤلفه های جغرافیایی از ویژگی و اهمیت خاصی برخوردار است برای مطالعه انتخاب شد و به عنوان الگویی قابل تعمیم به سایر مناطق مورد بررسی قرار گرفت. بر این اساس، این مقاله با رویکردی توصیفی و تحلیلی به بیان اینکه مؤلفه های جغرافیای انسانی و طبیعی بر روابط دو کشور جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان تأثیرگذار بوده اند مورد بررسی قرار گرفت. از آنجایی که وجود فرهنگ یکی از مؤلفه های جغرافیایی است که به سرعت بار و معنای سیاسی یافته و بازیگران سیاسی از آن به عنوان ابزار اعمال قدرت و فشار بر رقبای خود استفاده می نمایند به خوبی گویای این حقیقت است که مؤلفه های جغرافیایی هرگاه بار سیاسی پیدا نمایند واکنش های مثبت و منفی مختلفی را در پی خواهند داشت که منجر به ایجاد همگرایی و یا واگرایی در نواحی جغرافیایی شده و زمینه مناسبی برای اعمال قدرت قلمرو جغرافیایی فراهم می آورد.
۲۲۶۲۷.

تحلیل ویژگی های درگاه کسب و کار الکترونیکیB2B در میان باغداران دشت مغان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و پنجم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 47 - 64

کلیدواژه‌ها: کسب وکار الکترونیکیB2B باغداران دشت مغان چارچوب 7Cs جاورسکی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۲۵۱
مطالعه حاضر با هدف تحلیل ویژگی های درگاه کسب و کار الکترونیکیB2B در میان باغداران دشت مغان در سال 1398 انجام شد. داده های مورد نیاز مطالعه از طریق تکمیل پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شد که پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ (بالاتر از مقدار 0/7) و روایی آن با استفاده از نظر کارشناسان مورد تأیید قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر تمامی باغداران دشت مغان (1250=N) بود که 267 نفر از آن ها بر مبنای فرمول کوکران و با استفاده از تکنیک نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب مورد مطالعه قرار گرفتند. مطالعه حاضر در چارچوب 7Cs جاورسکی (شامل ویژگی های زمینه، ارتباطات، محتوا، سفارشی سازی، تجارت، جامعه و اتصالات) با استفاده از تکنیک تحلیل مؤلفه سلسه مراتبی به روش حداقل مربعات جزیی (PLS) صورت گرفت. نتایج نشان داد که از میان هفت ویژگی مورد مطالعه، تجارت در یک درگاه الکترونیکی از اهمیت بالاتری برخوردار است و پس از آن ویژگی هایی همچون محتوا، جامعه، سفارشی سازی، ارتباطات، زمینه و اتصالات قرار دارند. به طور کلی، باغداران در وهله اول بر خدماتی که در حین شکل گیری یک معامله ضرورت دارد، تأکید می نمایند. این خدمات می تواند شامل اعتماد بین طرفین برای فروش محصولات، وجود پشتیبانی ارسال محصول، امکان ره گیری محصولات، خدمات مربوط به امنیت فروش محصولات و مواردی از این قبیل باشند.
۲۲۶۲۸.

ارزیابی سطوح توسعهیافتگی بخش مسکن در بین شهرستانهای استان مازندران با استفاده از تاپسیس فازی (Fuzzy TOPSIS)

نویسنده:
منبع: مطالعات محیطی هفت حصار سال هفتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲۴ ۶۹-۷۸

کلیدواژه‌ها: مسکن شاخص های مسکن توسعه یافتگی تاپسیس فازی (Fuzzy TOPSIS) استان مازندران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۲۶۳
یکی از بخش هایی که برنامه ربزی در آن بایست با تاکید بر توسعه انجام شود ، بخش مسکن است. وضعیت مسکن در شهرهای کشورهای جهان سوم یکی از شاخص های توسعه اقتصادی- اجتماعی در کشورهای جهان محسوب می شود. به همین منظور برنامه ریزی در امر مسکن در جهان دارای ارزش و اهمیت به سزایی می باشد. در این بین توجه به شاخص ها و متغیر ها نیز دارای اهمیت است چرا که، می تواند در مسیر انجام پژوهش ها مؤثر باشد. در استان مازندران به عنوان استانی که در آینده نزدیک به قطب جمعیتی شمال کشور تبدیل خواهد شد، مسکن از جمله نیاز های مبرم جمعیت آینده خواهد بود که باید با شناخت درست نسبت به متغیر های مختلف آن بتوان برنامه ریزی جامع و فراگیری را برای آن ترتیب داد. در این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است، متغیرهای مختلفی در زمینه وضعیت مسکن در استان مازندران انتخاب و با استفاده از مدل تاپسیس فازی مورد ارزیابی قرار گرفته و نسبت به دسته بندی شهرستان های این استان اقدام شده است. آنچه از برآیند این پژوهش پیداست ، پنج متغیر مساکن بادوام ، نیمه با دوام ، تاسیسات ، بهداشت و شبکه فاضلاب به عنوان متغیر های این پژوهش در حوزه مسکن انتخاب و پس از جمع آوری داده های مربوط به آنها از مرجع مرکز آمار ایران در سطح شهرستان نسبت به پیاده سازی مدل تاپسیس فازی مثلثی بر روی آن ، اقدام گردید که نتایج بیانگر وضعیت خوب مسکن در شهرستان های بهشر ، نکا ، قائم شهر ، تنکابن بوده است که این شهرستان ها به نوعی در سطح اول دسته بندی شده اند. پس از آنها شهرستان های ساری ، آمل ، بابل ، چالوس و نوشهر در دسته نیمه مطلوب و سایر شهرستان های استان نظیر جویبار ، سواد کوه ، جویبار ، رامسر و.. در وضعیت نامطلوب از منظر این شاخص ها به سر می برند.
۲۲۶۲۹.

بررسی تأثیر جهت گیری راهبردی در چابکی و تاب آوری زنجیره تأمین گردشگری

نویسنده:
منبع: گردشگری و اوقات فراغت دوره ۷ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۳ 203 - 220

کلیدواژه‌ها: مدیریت زنجیره تأمین زنجیره تأمین گردشگری تاب آوری چابکی جهت گیری های راهبردی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۲۳۴
با توجه به اهمیت گردشگری از نظر اقتصادی و فرهنگی و نقش پنهان آن در دستیابی به توسعهٔ اقتصادی و حوادث و رخدادهایی که در رونق و رکود این صنعت تأثیر دارند ازجمله شرایط حاضر و بروز پاندمی کرونا، آشنایی با راهبردهایی برای تاب آوری و چابک کردن این صنعت ضروری است. ازاین رو، این پژوهش، با پرداختن به نقش جهت گیری های استراتژیک، تأثیرات کارآفرینی، زیست محیطی، زنجیرهٔ تأمین، فنّاوری، بازار و یادگیری را در توسعهٔ چابکی زنجیرهٔ تأمین گردشگری و انعطاف پذیری زنجیرهٔ تأمین گردشگری بررسی می کند. جامعهٔ آماری این پژوهش شامل مدیران هتل ها و تورلیدرهای شهر تهران است که 286 نفر براساس فرمول کوکران به منزلهٔ نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه است و تجزیه وتحلیل داده های پژوهش نیز با استفاده از روش معادلات ساختاری و نرم افزار آماری SPSS و SmartPLS انجام شد. براساس نتایج، ضریب آلفای کرونباخ برای تمام متغیرهای پژوهش 810/0 است که در سطح مطلوب است و نشان از اعتبار سنجه های پژوهش دارد. در این پژوهش، به بررسی تأثیر شش جهت گیری مختلف درخصوص تاب آوری و چابکی زنجیرهٔ تأمین گردشگری در شهر تهران پرداخته شد که ضمن تأیید تأثیر جهت گیری های راهبردی در تاب آوری و چابکی زنجیرهٔ تأمین گردشگری در شهر تهران مشخص شد که جهت گیری بازار بیشترین و جهت گیری یادگیری کمترین تأثیر را در تاب آوری زنجیرهٔ تأمین گردشگری دارد. از طرفی، جهت گیری فنّاوری بیشترین و جهت گیری زیست محیطی نیز کمترین تأثیر را در چابکی زنجیرهٔ تأمین گردشگری دارد.
۲۲۶۳۰.

Investigating the Challenges and Opportunities Affecting Tourism Using SWOT and QPSM Techniques (The Case Study of Galugah District)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: Tourism and Hospitality Research, Volume ۵, Issue ۲, Spring & Summer ۲۰۱۷ 75 - 97

کلیدواژه‌ها: Method Tourism SWOT QSPM

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۳ تعداد دانلود : ۱۸۸
One of the regions which has many potentiality and capabilities for developing Tourism from natural aspect is Galugah county. Unfortunately, Tourism sources are useless due to incorrect programming. Accordingly, general objectives of this research were identifying strong and weak points, opportunity and possible threats for developing Tourism. Also, identifying of current Tourism position and, presenting suitable methods for developing potential capabilities of Tourism in Galugah county were the objectives of present study. The research model was applied and goal oriented and the research method was survey-descriptive. The necessity information was collected through field and library methods. A questionnaire was also used for collecting data. Moreover, techniques of QSPM, SWOT were used to describe the research information. Statistical population samples were selected from authorities’ community. Since the authorities were busy people and not always available in Galugah county, only 30 questionnaires were distributed among them. Results analysis of this research showed that among external and internal factors i.e. pollution of environment and river and extinction of plants species under the influence of pollution and O2 i.e. suitable climate for developing natural Tourism efforts in summer were the most important and influential factors. Cold temperature of the region in summer (W3) and existence of unique amusement places (S5) such as Amarg were recognized as effective and most leading factors among internal factors on Tourism development of Galugah county. Presenting methods of the third process showed that a comparison of total grades for attractiveness of methods and ST3 method i.e. initiating new occupational opportunities on the basis of natural potentials and rich culture of regions inhabitants by protecting region cultural identity and nature had the highest score in this process.
۲۲۶۳۱.

تاثیر عوامل اقلیم خرد با رویکرد بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان های شهری تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال بیست و دوم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۶۵ ۲۸۲-۲۶۵

کلیدواژه‌ها: اقلیم بهینه سازی انرژی معماری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۲۲۶
این پژوهش باهدف بررسی تاثیر عوامل اقلیمی خرد در بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان های شهری تهران تدوین شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش تحلیلی است. به منظوری جمع آوری داده های مورد نیاز از روش کتابخانه ای و اسنادی استفاده شده است و در جهت دستیابی به هدف پژوهش از نرم افزار Design Builder استفاده شد اطلاعات داده شده به نرم افزار عبارت است ازضخامت دیوارها: خارجی 20 سانتی متر- داخلی 15 سانتی متر،پنجره های جنوبی (بالکن دو پوسته با شیشه 40 %)، پنجره های شمالی 30 درصد، دیوارهای خارجی آجری و دارای تهویه طبیعی استفاده شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که جهت گیری ساختمان در سایت با توجه به اقلیم تهران و نتایج به دست آمده از نرم افزار اکوتکت، حدودا 25 درجه به سمت جنوب غربی چرخش ایجاد شد تا از تابش مستقیم آفتاب شرقی و غربی جلوگیری به عمل آید و از بارهای حرارتی وارده به ساختمان کاسته شود.حجم ساختمان به صورت پله ای طراحی شد و این حجم ضمن اینکه می تواند از نظر زیبایی شناسی معماری مقاومت و صلابت خود را به رخ بکشد، می تواند از بار باد در طبقات بالاتر بکاهد. همچنین در بام طبقاتی که در معرض هوای بیرون بودند، بام سبز طراحی شد و طبق نتایج به دست آمده از تحلیل ها، بام سبز می تواند در کاهش بارهای گرمایشی و سرمایشی بسیار موثر عمل نماید. همچنین جبهه های شرقی و غربی فاقد بازشو در نظر گرفته شد زیرا با توجه به نتایج به دست آمده در نرم افزار دیزاین بیلدر برای نور روز ممکن است خیرگی در فضاهای کاری مانند آشپرخانه در بعضی اوقات روز در سال به وجود آید.
۲۲۶۳۲.

تحلیل قابلیت دسترسی نظام سکونت و فعالیت به شبکه حمل ونقل با رویکرد عدالت فضایی؛ مورد مطالعاتی منطقه کلان شهری تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال سیزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۸ 17 - 36

کلیدواژه‌ها: عدالت فضایی قابلیت دسترسی تحرک بالقوه منطقه کلان شهری ناحیه کلان شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۳ تعداد دانلود : ۲۶۰
با اتمام هزاره ی دوم میلادی مناطق کلان شهری با جذب جمعیت و فعالیت با دگرگونی های بنیادینی روبه رو شده اند؛ از مهم ترین پیامدهای این فرآیند، می توان به بی عدالتی در توزیع فرصت های شغلی و عدم دسترسی گروه های جمعیتی و سکونتگاه های حاشیه ای به آن ها اشاره کرد. پژوهش حاضر درصدد بهبود قابلیت دسترسی به شبکه ی حمل ونقل برای گروه های جمعیتی با بیشترین نیاز در منطقه کلان شهری تهران می باشد. این پژوهش از راهبرد استقرایی و روش تحقیق کمی برای پاسخ گویی به پرسش های پژوهش استفاده می کند. داده های جمع آوری شده از مرکز آمار و سازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای ایران با استفاده از سیستم مختصات تحرک بالقوه و قابلیت دسترسی به اشتغال با روش های تجمعی و گرانشی و، عدم کارایی قابلیت دسترسی با استفاده از شاخص انصاف قابلیت دسترسی در نرم افزارهای Arc GIS و Excel تحلیل شده اند. یافته ها حاکی از آنند که قابلیت دسترسی به اشتغال در منطقه کلان شهری تهران، با فاصله از نوار مرکزی کاهش می یابد و بسیاری از پهنه های شمالی و شمال غربی با عدم کارایی قابلیت دسترسی مواجه هستند. درصد افراد زیر-آستانه های بسندگی به ترتیب با کاهش آستانه ی بسندگی از 50% تا 10% از حدود 48% به حدود 2% و سهم پهنه های زیر-آستانه از 3.5% به حدود 1% کاهش می یابد. سهم جمعیت زیر-آستانه از کل جمعیت برای آستانه های مذکور در در آستانه ی 50% حدود 13% و در آستانه ی 10%به 0.5% می رسد؛ این گروه های جمعیتی به صورت بالقوه مستحق بهبود در قابلیت دسترسیِ شان هستند. اما در نهایت با جمع بندی روش ها در آستانه های بسندگی پنج گانه، سکونتگاه های آسارا، طالقان، لواسان بزرگ، نساء، برغان، جوستان، پایین طالقان و میان طالقان با جمعیتی بالغ بر 47678 نفر در اولویت بهبود قابلیت دسترسی قرار دارند.
۲۲۶۳۳.

ارزیابی آسیب پذیری آبخوان دشت قزوین با استفاده از روش DRASTIC-AHP مبتنی بر سیستم اطلاعات جغرافیایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مخاطرات محیط طبیعی سال دهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۲۹ 145 - 160

کلیدواژه‌ها: آب زیرزمینی آلودگی آب زمین شناسی تحلیل سلسله مراتبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۲۶۰
آلودگی آبهای زیرزمینی به دلیل فعالیت های بشری یکی از جدی ترین مشکلات زیست محیطی در مناطق صنعتی و کشاورزی است. آب زیرزمینی یکی از منابع اصلی آب شرب در کشور ما است لذا بررسی آسیب پذیری این منابع اهمیت زیادی دارد. در این تحقیق روش اصلاح شده DRASTIC براساس سیستم اطلاعات جغرافیایی برای مطالعه آسیب پذیری آب زیرزمینی در دشت قزوین استفاده شده است. با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی ضرایب مربوط به هر پارامتر از روش DRASTIC تعیین شدند. از تحلیل رگرسیون خطی برای ارزیابی ارتباط آماری بین غلظت آلاینده های آب زیرزمینی و مناطق آسیب پذیر آن استفاده شد. نقشه ی آسیب پذیری حاصله نشان می دهد که مقادیر بدست آمده از روش DRASTIC با شاخص های کیفی مورد نظر تطابق نسبی دارد و نتایج مشابه برای روش DRASTIC-AHP نیز بدست آمد. مقایسه نتایج بدست آمده با شاخص های کیفی آب زیرزمینی نشان داد که در شرق منطقه آسیب-پذیری و پتانسیل آلودگی هر دو سطح بالایی داشته و خطر آلودگی آب زیرزمینی در این مناطق از سایر نقاط بیشتر است. با برقراری رابطه رگرسیون میان شاخص های کیفی آب زیرزمینی و روش های ارزیابی آسیب پذیری به تفکیک میزان دقت روش ها بررسی شد. مشخص گردید که روش DRASTIC-AHP از دقت بالاتری نسبت به روش سنتی آن برخوردار است و تطابق بیشتری با شاخص های کیفی واقع شده در منطقه دارد.
۲۲۶۳۴.

تعیین جهت توسعه فیزیکی شهر اندیمشک با استفاده از داده های ماهواره ای (RS) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال سوم بهار ۱۳۸۵ شماره ۱ (پیاپی ۹) 3 - 11

کلیدواژه‌ها: توسعه فیزیکی شهر سیستم اطلاعات جغرافیایی سنجش ازدور کاربری اراضی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۲۱۷
اکثر شهرها در سال های اخیر رشد فیزیکی شدیدی یافته اند. دلایل عمده این امر افزایش جمعیت و همچنین مهاجرت است که باعث شده شهرها به دلیل عدم وجود برنامه ریزی دقیق و مطالعه و بررسی اراضی جهت توسعه شهر، بستر فیزیکی خود را روی اراضی نامناسب از نقطه نظر عوامل طبیعی و غیر طبیعی گسترش دهند . در تحقیق حاضر برای تعیین جهت توسعه فیزیکی شهر با استفاده از داده های سنجش از دور و سیستم اطلاعات اکثر شهرها در سال های اخیر رشد فیزیکی شدیدی یافته اند. دلایل عمده این امر افزایش جمعیت و همچنین مهاجرت است که باعث شده شهرها به دلیل عدم وجود برنامه ریزی دقیق و مطالعه و بررسی اراضی جهت توسعه شهر، بستر فیزیکی خود را روی اراضی نامناسب از نقطه نظر عوامل طبیعی و غیر طبیعی گسترش دهند . در تحقیق حاضر برای تعیین جهت توسعه فیزیکی شهر با استفاده از داده های سنجش از دور و سیستم اطلاعات PAN و LISS سال 2003 استفاده شد . ابتدا مراحل توسعه شهر و مساحت اضافه شده به آن در سال های 1334 تا 1382 بررسی گردید. در مرحله بعدی با مشخ صکردن پارامترهای قابل مطالعه در تعیین قابلیت اراضی جهت توسعه شهری، لایه های مورد نیاز تهیه و با همپوشانی آن ها جهت توسعه شهر و مساحتی که تا سال 1408 به آن اضافه خواهد شد تعیین گردید.
۲۲۶۳۵.

ارزیابی عملکرد دهیاریها در پیشبرد اهداف طرحهای هادی روستایی (مطالعه موردی: شهرستان زنجان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا سال هفدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۶۱ 171 - 185

کلیدواژه‌ها: مدیریت روستایی طرح هادی توسعه روستایی شهرستان زنجان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۱۹۰
دهیاری به عنوان یک نهاد عمومی و غیردولتی، با شخصیت حقوقی مستقل و با درخواست روستائیان و مجوز وزارت کشور با هدف بهبود و توسعه شاخصهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و محیطی-کالبدی در هر روستا تشکیل می شود. یکی از وظایف دهیاری، همکاری با بنیاد مسکن در تهیه، تصویب و اجرای طرح هادی روستایی است.این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی، عملکرد دهیار در نحوه تهیه و اجرای طرح هادی و نظارت بر ساخت و ساز بعد از اجرای طرح هادی روستایی بررسی می کند. جامعه آماری تحقیق شامل 24 روستای شهرستان زنجان است که با استفاده از جدول مورگان، 373 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها از مدل نیکوئی برازش کلموگرونف-اسمیرنف و توزیع پواسن و تحلیل رگرسیونی چندگانه با کمک نرم افزار SPSS استفاده شده است.نتایج تحقیق نشان می دهد که، براساس مدل نیکویی برازش با سطح اطمینان 0.05P< ، عملکرد دهیار در طرح هادی مطلوب نیست. براساس توزیع پواسن، عملکرد دهیاری روند روبه رشدی دارد. همچنین تحلیل رگرسیونی نیز میزان همبستگی بین عملکرد دهیاری در توسعه و پیشبرد طرح هادی روستایی را، 0.929 برآورد کرده است. در بین شاخص های عملکرد دهیاری شاخص «عملکرد دهیار در نظارت بر ساخت و ساز بعد از اجرای طرح هادی» (0.447=β) بیشترین تاثیر و رضایت مندی را در اجرای طرح هادی داشته است. در این زمینه برای موفقیت دهیاران در اجرای طرح هادی، تاسیس دهیاریهای مستقل، آموزش دهیاران، و توسعه همکاری دهیار با سازمان ها و مشاوران و پیمانکاران ضروری است.
۲۲۶۳۶.

تاثیر پارامترهای اقلیمی بر توزیع پوشش گیاهی در ایران مرکزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحلیل فضایی مخاطرات محیطی سال نهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ ۸۶-۷۳

کلیدواژه‌ها: ایران مرکزی شاخص پوشش گیاهی NDVI دما تغییر اقلیم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۳۳۴
هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر پارامترهای اقلیمی بر توزیع پوشش گیاهی در ایران مرکزی با استفاده از شاخص NDVI می باشد. برای شناخت پراکنش و توزیع پوشش گیاهی از روش های نوین ناحیه بندی PCA، خوشه بندی و روابط مکانی استفاده شد. بدین منظور دو متغیر اقلیمی (میانگین دما و رطوبت نسبی) از داده های هشت ایستگاه سینوپتیک در بازه زمانی آماری (1986-2018) انتخاب گردید. متناسب با فاصله های ایستگاه ها و تغییرات مکانی شاخص NDVI، شبکه ای به ابعاد 15*15 کیلومتر بر روی ایران مرکزی گسترانده شد. در این بررسی برای اطلاع از روند تغییرات شاخص NDVI از آزمون من-کندال به وسیله نرم افزار (MINITAB) استفاده شد. نتایج این بررسی نشان داد که میزان پراکنش پوشش گیاهی در ایران مرکزی با استفاده از شاخص NDVI بین 2/0- تا 64/0+ است. همچنین توزیع و تراکم پوشش گیاهی دارای رشد کمتر از یک درصد می باشد. نتایج این بررسی نشان می دهد متغیر اقلیمی دما بیشترین تأثیر را بر توزیع و تراکم پوشش گیاهی در ایران مرکزی دارد. بررسی توزیع و تراکم پوشش گیاهی ایران مرکزی با استفاده از روش PCA نشان داد که توزیع و تراکم پوشش گیاهی ایران مرکزی متاثر از هشت عامل است که عامل اول و دوم به تنهایی 56/81 درصد رفتار پوشش گیاهی را در ایران مرکزی تبیین می نمایند. درنهایت با انجام تحلیل خوشه ای سلسله مراتبی و با روش ادغام وارد بر روی ماتریس نمرات عامل ها، سه ناحیه توزیع و پراکنش پوشش گیاهی نامنظم، متوسط و یکنواخت در ایران مرکزی شناسایی و نمایش داده شدند.
۲۲۶۳۷.

کاربرد توابع تئوری کاتاستروف در مکان یابی بهینه توسعه فضایی شهرها براساس متغیرها و مخاطرات طبیعی (مورد: کلان شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه بهار ۱۴۰۰ شماره ۶۲ 1 - 30

کلیدواژه‌ها: مکان یابی توسعه فضایی-کالبدی شهر جغرافیای طبیعی تئوری کاتاستروف تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۳۷۱
این تحقیق با هدف کاربست توابع تئوری کاتاستروف در مکان یابی توسعه فضایی-کالبدی شهرها در بستر سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) انجام گرفت. تقریباً همه مدل های تصمیم گیری چندمعیاره بر وزن دهی کارشناسی استوار بوده و تحت الشعاع سلیقه و قضاوت تصمیم گیران قرار می گیرند. در روش ارزیابی مبتنی بر تئوری کاتاستروف، اهمیت هر یک از معیارها با استفاده از مکانیسم درونی سیستم محاسبه شده و در نتیجه ذهن گرایی ناشی از قضاوت تصمیم گیران تا حد زیادی کاهش می یابد. این روش شناسی در مکان یابی توسعه فضایی کلان شهر تبریز مورد استفاده قرار گرفت. در طی دهه های اخیر، توسعه فضایی گسترده ای در سطح شهر تبریز صورت گرفته است. توسعه شهر در اغلب موارد به دلیل فقدان فضاهای مطلوب شهرسازی در پهنه های نامناسب و حتی مخاطره آمیز، ازجمله حریم گسل تبریز، اتفاق افتاده است. نتایج مدل مذکور انطباق بالایی با واقعیت های میدانی نشان داد. مطابق با نتایج، هیچ منطقه ای از پیرامون شهر تبریز مناسب توسعه و عمران شهری نیست و محیط طبیعی، تنگناها و تهدیدات زیادی را به توسعه فضایی-کالبدی شهر تحمیل می کند. این محدودیت ها و مخاطرات ناشی از توپوگرافی نامساعد و خشن در شمال و جنوب شهر، عبور گسل فعال و بزرگ تبریز از نیمه شمالی شهر، لیتولوژی سست و ناپایداری های دامنه ای در شمال منطقه مطالعاتی، وجود اراضی کشاورزی مرغوب و حاصلخیز در جنوب غربی شهر و درنهایت، پراکندگی شوره زارها و بالابودن سطح آب های زیرزمینی در غرب منطقه مطالعاتی است. لاجرم توسعه فضایی-کالبدی شهر می تواند به شکل تخریب و نوسازی بافت های فرسوده شهری (توسعه درون زا) و ایجاد شهرک هایی در جنوب شهر مادر صورت گیرد.
۲۲۶۳۸.

جامعه محلی و توسعه گردشگری دریایی (نگرش جامعه میزبان نسبت به توسعه گردشگری دریایی در استان مازندران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی نواحی ساحلی سال دوم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۶) 103 - 127

کلیدواژه‌ها: گردشگری جامعه محور نگرش جامعه محلی پذیرش اجتماعی گردشگری دریایی شهرهای ساحلی استان مازندران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۲۷۸
گردشگری دریایی در سال های اخیر یکی از شاخه های پرطرفدار گردشگری در سطوح بین المللی محسوب می شود که بخش زیادی از اقتصاد گردشگری را به خود اختصاص داده است. موضوع اصلی این تحقیق نگرش جامعه محلی نسبت به توسعه گردشگری دریایی در استان مازندران است. در این تحقیق، با توجه به فضای مفهومی گردشگری دریایی، نگرش جامعه میزبان از سه بعد اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی نسبت به توسعه گردشگری دریایی مورد توجه قرار گرفت. به لحاظ روش شناسی، تحقیق در زمره تحقیقات پیمایشی است که با استفاده از ابزار پرسشنامه، اقدام به جمع آوری داده ها شده است. جامعه آماری کلیه ساکنان شهرهای ساحلی استان مازندران که 397 نفر از آنان به عنوان نمونه آماری تعیین و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده مورد مطالعه قرار گرفتند. اعتبار ابزار، اعتبار صوری و پایایی نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (ظرفیت تحمل 0/752) مورد تأیید واقع شده است. یافته ها نشان داد میانگین نگرش جامعه محلی نسبت به توسعه گردشگری دریایی(از نمره 5)، در بعد اقتصادی 2/67، در بعد اجتماعی  2/34 و نهایتا، در بعد محیط زیستی به میزان 2/11 بوده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیات نیز نشان داد که به طور کلی، نگرش جامعه محلی نسبت به توسعه گردشگری در حد پایین می باشد. با توجه به این که حمایت اجتماعی جامعه محلی از توسعه گردشگری دریایی، لازمه توسعه و موفقیت طرح های توسعه ای می باشد، پیشنهاد می شود که سیاست گذران و برنامه ریزان محلی، قبل از اقدام توسعه ای و اجرای برنامه های توسعه گردشگری، نسبت به جلب توجه مردم محلی و ایجاد نگرش نسبت به توسعه گردشگری دریایی اقدام نمایند .
۲۲۶۳۹.

تأثیرات پیوندهای روستا شهری با تأکید بر تحولات اقتصادی در نواحی پیراشهری سنندج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: توسعه فضاهای پیراشهری سال سوم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۵) 131 - 144

کلیدواژه‌ها: پیوندهای روستا شهری تحولات اقتصادی پیراشهری سنندج

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۲۸۰
سکونتگاه های روستایی، به عنوان جزئی از نظام های جغرافیایی، همواره در ابعاد فضای اقتصادی، اجتماعی و کالبدی در حال تغییر و تحول اند. دانش جغرافیا روابط دوسویه شهر و روستا را براساس اصل علّیت تبیین می کند. پژوهش با هدف بررسی اثرات پیوند شهر و روستا با تاکید بر تحولات اقتصادی در نواحی پیراشهری سنندج می پردازد. روش توصیفی-تحلیلی از نوع کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) است. جامعه آماری شامل11 روستای پیرامونی شهر سنندج با 8117 خانوار که حجم نمونه367 پرسشنامه ای براساس کوکران تهیه گردید. پرسشنامه در ابعاد اقتصادی و در طیف لیکرت با 9گویه شناسایی و ضریب آلفای کرونباخ 744/0 بدست آمد. برای صحت سوالات پرسشنامه (روایی) از دیدگاه و نظرات 15 نفر از متخصصان برنامه ریزی روستایی و رشته اقتصاد کشاورزی استفاده شده است. در تحلیل دادها از نرم افزاز SPSSشاخص های آماری گرایش به مرکز (میانگین، انحراف معیار، واریانس) و نرم افزار GIS برای ترسیم اثرات پیوندهای شهر و روستا استفاده شده است. نتایج نشان داد گرچه همه گویه ها دارای ضریب تاثیر مثبتی داشته اما چهار گویه جریان کالا و خدمات، بورس بازی زمین، اشتغازایی، سرمایه گذاری در بخش باغات و خانه دوم دارای ضریب تاثیر بیشتری داشته اند. نتایج نشان داد روستاهای باباریز، قلیان، دوشان و آساوله بیشترین تعاملات و پیوند با شهر سنندج داشته اند. نتایج نشان داد پیوند شهر و روستا و الحاق برخی روستاها با شهر سنندج در نتیجه توسعه فضایی-مکانی این شهر بوده است.
۲۲۶۴۰.

تحلیل متغیرهای جغرافیائی رفتارهای کارآفرینی روستائیان تولید کننده شهرستان گرمساردر توسعه روستائی (ارائه یک مدل راهبردی برای روستاهای منطقه گرمسار)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال دهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۳۷) 187 - 201

کلیدواژه‌ها: کارآفرین توسعه روستائی روستائیان شهرستان گرمسار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۳۱۶
این مطالعه باهدف تحلیل جغرافیانی انسانی رفتارهای کارآفرینی روستائیان تولید کننده شهرستان گرمساردر توسعه روستائی انجام شد. متغیر مستقل نیزشامل متغیرهای مهارتهای فنی، مهارت های فردی، ویژگیهای ایجاد قابلیت کارآفرینی وویژگیهای فردی بود و متغیر وابسته نیز توسعه روستائی مبتنی بر کارآفرینی بود.. جامعه آماری این تحقیق در حدود 8000 نفر بودند که دردهستانهای این شهرستان، آرادان وشهر ایوانکی ساکن هستند. حجم نمونه تحقیق از فرمول کوکران، نمونه مورد نظر 186= n نفر تعیین شدکه برای دقت بیشتر این تعداد به 200 نفر افزایش یافت و تعداد 192 پرسشنامه قابل تحلیل وبررسی بود. برای انتخاب نمونه های تحقیق از روش نمونه گیری تصادفی متناسب استفاده شد. ابزار تحقیق نیزپرسشنامه بودکه به صورت حضوری تکمیل گردید. روائی پرسشنامه مذکور توسط جمعی ازاساتید، خبرگان ومتخصصان و اعتبار آن نیز با روش آلفای کرونباخ محاسبه شد که آلفای پرسشنامه مذکور 89/0 بدست آمد. اثرات مستقیم متغیرهای مستقلی را که در معادله رگرسیون واردشده بودند نشان داد که متغیرهای تحصیلات، واقع بینی نسبت به اتفاقات شغلی بیشترین نقش مثبت وسابقه شغلی بیشترین نقش منفی را برتوسعه روستائی داشتند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان