درخت حوزه‌های تخصصی

تشکیل کمیته های حسابرسی در سالهای اخیر یکی از مهمترین اقدامات شرکتها در راستای راهبری بنگاه است. به دنبال تصویب منشور کمیته حسابرسی توسط سازمان بورس و اوراق بهادار اظهار نظرهای متعددی در رابطه با کارکردها و اثربخشی واقعی آن ارائه شده است. اکنون نیز با گذشت چند سال از تشکیل کمیته ها این موضوع از اهمیت بیشتری برخوردار شده است. بسیاری از خبرگان و پژوهشگران معتقدند کمیته های حسابرسی با موانع متعددی در راه دستیابی به اهداف خود مواجه است و باید آسیب ها و چالش هایی که مانع عملکرد اثربخش کمیته های حسابرسی است شناسایی شود. پژوهش حاضر که در زمره پژوهش های پیمایشی است، با انجام مصاحبه و مرور بر پژوهش های گذشته اقدام به تهیه و آزمون پرسشنامه با استفاده از اطلاعات واقعی کمیته های حسابرسی نموده است. جامعه و نمونه آماری شامل اعضای کمیته های حسابرسی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران می باشد. تعداد پاسخ دهنده های پرسشنامه های کمیته حسابرسی پس از 3 مرتبه ارسال 62 نفر می باشند. یافته های آزمون پرسشنامه ها نشان می دهد ضعف نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار بر کمیته های حسابرسی اعم از نظارت بر استقلال اعضا مه مترین آسیبی است که کمیته های حسابرسی را تهدید می کند. اگر چه ناکافی بودن حقوق، مزایا و پاداش و همچنین عدم استفاده از استانداردهای PCAOB از عوامل آسیب زای دیگر به حساب می آید. علاوه بر این نتایج حاصل نشا ندهنده این است که برای بهبود کارکرد کمیته ها بهتر است بر انتخاب اعضا نظارت شود، منشور کمیته هر سال مورد بازنگری واقع شود و پاداش مناسب مانند اعضای هیئت مدیره برای اعضا مدنظر قرار بگیرد.

اهداف: نتایج پژوهش های اخیر نشان می دهد کارکنان نقش مهمی در فعالیت های شرکت ایفا می کنند و پیش بینی می شود کارکنان با تحصیلات بالاتر، اطلاعات بهتری در اختیار مدیران شرکت قرار دهند و افزایش کیفیت اطلاعات مدیران سبب بهبود کیفیت سود پیش بینی شده به وسیله آنها شود؛ ازاین رو، هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه کیفیت کارکنان و کیفیت سود پیش بینی شده به وسیله مدیریت در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1392 تا 1396 است. روش : برای سنجش کیفیت کارکنان، از سطح تحصیلات آنها و برای سنجش کیفیت سود پیش بینی شده به وسیله مدیریت، از شاخص خطا و دقت پیش بینی سود مدیران استفاده شد. نمونه انتخاب شده از 84 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تشکیل شده بود. فرضیه ها با بهره گیری از الگوی رگرسیون چندمتغیره مبتنی بر فن داده های تابلویی آزمون شدند. نتایج : یافته ها نشان می دهد بین کیفیت کارکنان و خطای پیش بینی سود رابطه منفی معنادار و بین کیفیت کارکنان و دقت پیش بینی سود مدیران رابطه مثبت معنادار وجود دارد؛ یعنی کیفیت کارکنان شرکت، کیفیت پیش بینی سود ازطرف مدیریت را بهبود می بخشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین محدودیت مالی و حساسیت جریان های نقدی با تامین مالی خارجی می باشد. این پژوهش از نظر ماهیت و روش توصیفی و از نظر هدف، یک پژوهش کاربردی بوده و از آنجایی که در پژوهش حاضر وضعیت موجود متغیرها با استفاده از جمع آوری اطلاعات، از طریق اطلاعات گذشته مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است، در ردیف مطالعات توصیفی و از نوع پس رویدادی گنجانده می شود. در مسیر انجام این پژوهش، دو فرضیه تدوین و 110 شرکت از طریق نمونه گیری به روش حذف سیستماتیک برای دوره زمانی 8 ساله بین 1390 تا 1397 انتخاب شده و داده های مربوط به متغیرهای پژوهش بعد از گردآوری در نرم افزار اکسل با استفاده از نرم افزار آماری استاتا نسخه 15 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمون فرضیات نشان داد بین محدودیت مالی و تامین مالی خارجی رابطه مستقیم معناداری وجود دارد. و بین حساسیت جریان های نقدی و تامین مالی خارجی رابطه معکوس معناداری وجود دارد.

هدف از این پژوهش، بررسی ثبات عملکرد در صندوق های سرمایه گذاری مشترک در سهام، در افق های زمانی 1 ماهه و 12 ماهه است. بدین منظور معیار عملکرد ضد دستکاری ارائه شده از سوی گوتزمن و همکاران (2007)، به همراه تعدادی از معیارهای عملکرد رایج شامل ترینر، شارپ، آلفای جنسن و سورتینو برای اندازه گیری عملکرد صندوق های سرمایه گذاری سهام به کار برده شد. نتایج نشان می دهد که در بازه زمانی پژوهش از فروردین ماه 1392 تا اسفندماه 1395، در هر یک از افق های زمانی 1 و 12 ماهه، عملکرد سبد های سهک بالا بر اساس همه معیارهای عملکرد پژوهش، به طور معنا داری بیشتر از عملکرد سبد های سهک پایین است که نشان دهنده ثبات عملکرد در صندوق های سرمایه گذاری سهام است؛ همچنین شباهت نتایج حاصل از به کارگیری معیار عملکرد ضد دستکاری با معیارهای عملکرد رایج نیز نشان می دهد که ثبات عملکرد موجود ناشی از دستکاری نیست.

رفتار و نگرش افراد تابع ویژگی های شخصیتی آنها می باشد. بر اساس نظریه شناخت اجتماعی منبع کنترل و خودکارآمدی به عنوان دو ویژگی شخصیتی بر بسیاری از جنبه های نگرشی و به تبع رفتاری افراد تاثیر می گذارند. از این رو هدف این پژوهش بررسی تمایل حسابرسان به گزارش تخلفات بر اساس نظریه شناخت اجتماعی می باشد. پژوهش حاضر، توصیفی از نوع همبستگی می باشد. حسابرسان شاغل در سازمان حسابرسی و موسسات حسابرسی خصوصی در سال 1398 جامعه آماری پژوهش بوده و نمونه آن شامل 304 نفر از این حسابرسان می باشند که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه بوده و برای تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات از مدل معادلات ساختاری و با کمک نرم افزار لیزرل استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد ویژگی های شخصیتی آزمون شده (خودکارآمدی و منبع کنترل بیرونی) تأثیر مثبت و معناداری بر گزارش تخلفات حسابرسان دارد. همچنین میزان اثر غیر مستقیم متغیرهای یادشده به واسطه رضایت شغلی (متغیر میانجی) تشدید شده است که اثر غیر مستقیم خودکارآمدی بر گزارش تخلفات معنادار و اثر غیرمستقیم منبع کنترل بر گزارش تخلفات فاقد معناداری می باشد. نتایج پژوهش دیدگاه جدیدی در رابطه با نحوه بهبود جایگاه گزارشگری تخلفات در سازمان ها و موسسات حسابرسی ارئه می نماید.

ادبیات مربوط به حق الزحمه حسابرسی نشان می دهد که حق الزحمه غیرعادی حسابرسی و تاثیر آن بر کیفیت اطلاعات حسابداری دارای نتایج متفاوتی می باشد. دلایل این نتایج متفاوت می تواند با تحلیل تفصیلی و جزیی حق الزحمه غیرعادی حسابرس مشخص شود. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر تحلیل تفصیلی و جزیی حق الزحمه غیرعادی حسابرسی است. در همین راستا تاثیر حق الزحمه غیرعادی حسابرس بر کیفت اطلاعات حسابداری در 86 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1391 تا 1395 مورد بررسی قرار گرفت. به منظور آزمون فرضیه های پژوهش، از مدل رگرسیون چند متغیره و روش حداقل مربعات معمولی در مجموعه داده های ترکیبی استفاده گردید. بر اساس شواهد حاصل، بین جهش در حق الزحمه غیرعادی حسابرسی نسبت به جهش در حق-الزحمه غیرعادی حسابرسی و کیفیت گزارشگری مالی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین بین میانگین بلندمدت (پایداری) حق الزحمه غیرعادی حسابرسی و کیفیت گزارشگری مالی دوره بعد نیز رابطه مثبت و معنادار وجود دارد.

هدف: به موقع بودن اطلاعات مالی در گزارشگری سالیانه به عنوان یک مزیت اطلاعاتی، همواره کانون توجه سرمایه گذاران بوده است. از سوی دیگر، خصوصیات مختلف رئیس کمیته حسابرسی می تواند اثربخشی افشای اطلاعات برون سازمانی را تحت الشعاع قرار داده، نقش موثری را در به موقع بودن گزارشگری مالی ایفا نماید. در همین راستا، هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر تخصص مالی و تخصص تجربی رئیس کمیته حسابرسی بر به موقع بودن گزارشگری مالی است. روش: جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی بازه زمانی 6 ساله 1397-1392 است. همچنین به منظور آزمون فرضیه های تحقیق، مدل با استفاده از داده های ترکیبی و اثرات ثابت سال - صنعت نیزکنترل شده است. یافته ها: نتایج نشان می دهد بین تخصص مالی و تخصص تجربی رئیس کمیته حسابرسی با تأخیر در ارائه گزارش حسابرسی، رابطه معناداری وجود ندارد. افزون بر این، نتایج تکمیلی حاصل از آزمون پایداری به خوبی از نتایج  مدل اصلی پژوهش حمایت می کند. نتیجه گیری: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها بیانگر آن است که تخصص مالی و سابقه تصدی بیشتر روسای کمیته حسابرسی، کمک شایانی به بهبود روند به موقع بودن گزارشگری مالی نمی نماید.

در حال حاضر نیاز کشور به ایجاد و توسعه زیرساخت ها بالا است و توانایی مالی دولت پاسخگوی این نیاز نیست. از طرفی به دلیل عدم تطابق سررسید منابع کوتاه مدت بانکی و مصارف بلندمدت پروژه های کلان، تأمین مالی بلندمدت از طریق سیستم بانکی راهکار مناسبی نمی باشد. از این رو استفاده از ظرفیت بازار سرمایه از طریق انتشار اوراق بهادار اسلامی (صکوک) می تواند گزینه مناسبی برای این منظور باشد. هدف پژوهش حاضر، طراحی و بررسی فقهی اوراق جعاله برای تأمین مالی طرح های زیرساختی حمل ونقل جاده ای در بازار سرمایه ایران می باشد. در مقاله حاضر با بهره گیری از روش پژوهش دلفی یا نظرسنجی از خبرگان، ابعاد فقهی اوراق جعاله برای تأمین مالی طرح های زیرساختی حمل ونقل جاده ای بررسی شده و دو مدل عملیاتی برای اوراق جعاله تأمین مالی پروژه در قبال مبلغ معیّن؛ قابل استفاده برای قراردادهای ساخت، انتقال، پرداخت اجاره به سرمایه گذار (BTL)، و تأمین مالی پروژه در قبال حق بهره برداری برای زمان معیّن؛ قابل استفاده برای قراردادهای ساخت، بهره برداری و انتقال (BOT) ارائه شده است.

اگر استارت آپ ها را سازوکاری جهت یافتن ایده های برتر بدانیم یک عامل مهم جهت ورود به مرحله بعد یا نوآوری، یافتن سرمایه گذار برای ایده های برتر هست.ازاین رو هدف از این پژوهش شناسایی و اولویت بندی و تعیین روابط علی و معلولی بین عوامل تأثیرگذار بر تأمین مالی استارت آپ ها می باشد. گروه تصمیم، مدیران و کارشناسان استارت آب ها، شرکت های دانش بنیان و شرکت های موجود در پارک علمی و فناوری استان گلستان می باشند که شامل 30 نفر می باشند. در این پژوهش عوامل مؤثر بر تأمین مالی استارت آپ ها با رویکرد دلفی فازی،6 مؤلفه همراه با زیر معیارها شناسایی و استخراج شده است. در ادامه با استفاده از تکنیک دیمتل علاوه براولویت بندی بین مؤلفه ها، روابط علی و معلول بین مؤلفه های اصلی مؤثر در تأمین مالی استارت آپ هاتعیین شده است. درنهایت از 6 مؤلفه اصلی در تأمین مالی این بنگاه ها، 4 مؤلفه به ترتیب عوامل ریسک موجود در ایده، ویژگی بازار، ویژگی ایده و ویژگی مالی به عنوان علت و 2 عامل ویژگی حقوقی و ویژگی های زیرساخت همراه با زیرمجموعه هریک به عنوان معلول در تأمین مالی استارت آپ هاشناسایی شده اند.این عوامل برای سرمایه گذاران استارت آپ ها حیاتی هست.

هدف پژوهش حاضر مقایسه قدرت پیش بینی روش های شبکه عصبی فازی با شبکه عصبی موجک فازی در پیش بینی قیمت سهام بانک ها در بورس اوراق بهادار تهران است. دوره پژوهش این پژوهش از سال 1390 تا 1395 است. در این پژوهش، از سیستم منطق فازی به همراه سیستم شبکه عصبی چندلایه با ساختار بهینه سازی پس انتشار خطا و ماکزیمم همپوشانی تبدیل موجک گسسته برای متغیرهای نرخ ارز، نفت اوپک، طلا، شاخص کل سهام و همچنین حجم معاملات برای پیش بینی قیمت سهام استفاده شده است. نتایج حاصل از مدل با استفاده از تابع هزینه بروز رسانی شده انجام گرفته است. نتایج پژوهش در مقایسه شبکه عصبی فازی موجک و شبکه عصبی فازی نشان می دهد که قابلیت اطمینان پیش بینی قیمت سهام بانک ها با شبکه عصبی موجک فازی بالای 90 درصد و با شبکه عصبی فازی بالای 80 درصد است. درنتیجه شبکه عصبی موجک فازی باقابلیت اطمینان بالاتری نسبت به شبکه عصبی فازی عمل می کند.

We analyse the roles of bank Directors’ Effectiveness, Transparency and the Dis-closure, Responsibility and total corporate governance indicator in bank failures during 2006-2019, using Logistic model and Kaplan-Meier method. This study completes other studies to make composite banking failure indicator. Good corpo-rate governance indicator was made. That it is one if corporate governance indica-tors for each bank are more than mean of sample and otherwise, it is zero. Forth we estimate the survival model according corporate governance indicators. Our results suggest that failures are strongly influenced by Corporate governance indicators. High Directors’ Effectiveness, Responsibility and total corporate governance indicator decrease failure risk significantly. In contrast Transparency and the Disclosure increase failure risk. These findings suggest that banks with more transparency are less survival than others. In contrast Responsibility has most effect on survival banks. There are positive relationship between bank size, inflation and banking failure and negative relationship between economic growth and banking failure indicator.

در سال های اخیر شاهد افزایش اهمیت دارایی های نامشهود به عنوان عاملی ارزش آفرین برای شرکت ها از سوی مجامع علمی و مدیران سطح بالا بوده ایم. یکی از این دارایی ها سرقفلی می باشد که نحوه کاهش ارزش یا استهلاک آن در استانداردهای بین المللی و آنچه در ایران انجام می شود متفاوت است. تفاوت در مستهلک کردن یکی از با ارزش ترین دارایی های شرکت ها که می تواند ارتباط ارزشی نیز داشته باشد، موضوع مهمی به نظر می رسد. بر همین اساس این پژوهش به بررسی ارتباط ارزشی استهلاک سرقفلی و تأثیر اهرم مالی بر این ارتباط با در نظر گرفتن هردو استاندارد بین المللی و ایرانی می پردازد. جامعه آماری غربال شده پژوهش شامل تعداد 70 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی سال های 1386-1395 است و جهت تحلیل فرضیه ها از رگرسیون خطی چند متغیره با استفاده از داده های ترکیبی و تلفیقی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که استهلاک سرقفلی برمبنای استانداردهای ایران و همچنین استهلاک سرقفلی برمبنای استانداردهای بین المللی با ارزش بازار رابطه ی منفی معناداری دارد. علاوه براین، تجزیه و تحلیل یافته ها حاکی از آن است که قدرت توضیح دهندگی ارزش بازار سهام توسط استهلاک سرقفلی برمبنای استانداردهای بین المللی بیشتر از استهلاک سرقفلی بر مبنای استانداردهای ایران است. همچنین یافته ها بیانگر این است که هم بر مبنای استاندارد ملی و هم بین المللی، اهرم مالی تأثیر معنی داری بر رابطه میان استهلاک سرقفلی و ارزش بازار سهام دارد.

هدف: در نظام اقتصادی کشور، حرفه حسابرسی مستقل جایگاهی مهمی دارد و در سال های اخیر با مشکلات و تحولات بسیاری مواجه بوده است. ذی نفعان و مشارکت کنندگان حرفه، به منظور حداکثرسازی ارزش و تعالی آن، در خصوص عوامل درونی و بیرونی تأثیرگذار به کسب شناختی راهبردی نیاز دارند. هدف پژوهش حاضر، ارائه تحلیل SWOT از حرفه حسابرسی مستقل در ایران است. روش: پژوهش حاضر، پژوهشی کیفی به روش نظریه داده بنیاد است. گردآوری داده ها از طریق رویکرد سه گانه سازی (مثلثی) شامل 20 مصاحبه نیمه ساختاریافته، 38 مصاحبه ثانویه و تحلیل کیفی 500 عنوان سند از نشریه های حرفه ای ایران انجام شده است. یافته ها: نتایج تحلیل SWOT حاکی از شدت فاصله انتظارها و تأثیرهای مخرب وضعیت بنگاه های اقتصادی کشور و شرایط سیاسی و اقتصادی بر حرفه حسابرسی مستقل ایران است. قوت ها و تکیه گاه حرفه حسابرسی مستقل در ایران، تشکیلات و زیرساخت های حرفه ای، ایجاد نهاد قانونی برای حسابداران رسمی در کشور، تدوین استانداردهای حسابداری و حسابرسی و در نهایت، انجمن های حرفه ای است. ضعف های مهم حرفه حسابرسی مستقل ایران، پایین بودن حق الزحمه حسابرسی، تعامل ضعیف با ذی نفعان، مشکل های ساختاری و قانونی موجود در آن، کنترل کیفیت مستقر در حرفه حسابداران رسمی و نبود هم بستگی و هم افزایی در حرفه است. فرصت های حرفه حسابرسی مستقل در ایران، از چهار بُعد جلب توجه و اعتماد ذی نفعان، توسعه روابط بین المللی، بزرگ تر شدن مؤسسه های حسابرسی و تجدید ساختار در ارکان حرفه تبیین می شود. تهدیدهای مهم برای حرفه حسابرسی مستقل ایران، فاصله انتظارهای ذی نفعان، شرایط بنگاه های اقتصادی کشور و شرایط اقتصادی و سیاسی کشور است. نتیجه گیری: با توجه به نتایجی که از تحلیل SWOT به دست آمد، سیاست گذاران و ذی نفعان حرفه باید با مدیریت راهبردی قوت ها و فرصت ها، به رفع عوامل فزاینده تضعیف کننده و تهدیدکننده حرفه در کشور اهتمام ورزند.