درخت حوزه‌های تخصصی

امروزه فناوری اطلاعات به عنوان ابزاری جهت بهبود آموزش در سازمان ها و دانشگاه ها به کار گرفته می شود. با توجه به وابستگی آموزش به فناوری اطلاعات، چارچوب آموزش الکترونیک به عنوان یک روش در سطح جهانی مورد استقبال قرار گرفته است. هدف از انجام این پژوهش شناسایی و اولویت بندی عوامل کلیدی موفقیت در پیاده سازی آموزش الکترونیک می باشد. روش پژوهش این تحقیق از منظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی و از منظر گردآوری داده ها از نوع تحقیقات کمّی است. با مرور ادبیات مرتبط 6 بعد و مجموعاً 56 شاخص جهت پیاده سازی آموزش الکترونیک شناسایی گردید. متعدد بودن شاخص ها منجر به استفاده از تکنیک دلفی فازی جهت کاهش تعداد شاخص ها با استفاده از نظرات 20 تن از اساتید و خبرگان دانشگاهی گردید. پس از انتخاب شاخص های با اهمیت بالا با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، وزن و اهمیت ابعاد و شاخص ها تعیین گردید؛ که بعد مدیریتی دارای بیشترین اهمیت و بعد سازمانی نیز دارای کمترین اهمیت بود.

در عصر حاضر به عنوان عصر دانش و اقتصاد دانش بنیان، بکار گیری مدیریت دانش در سازمان ها و توسعه آن یک الزام است. بکار گیری مدیریت دانش به صورت موفق، نیازمند ارزیابی سطح بلوغ سازمانی است. این ارزیابی منجر به تشخیص موانع پیاده سازی مدیریت دانش و رفع آن خواهد شد. برای ارزیابی بلوغ مدیریت دانش سازمانی چارچوب های متفاوتی ارائه شده است. از طرف دیگر در این چارچوب ها ابعاد مختلفی برای بلوغ در نظر گرفته شده و همه این ابعاد وزنی یکسان دارند درحالی که با توجه به تفاوت های محیط سازمان ها این امر نیازمند بازنگری است. در این تحقیق ابتدا چارچوب پایه مناسب انتخاب شد. سپس با روش تحلیل شبکه ای فازی و مبتنی بر نظر خبرگان، عناصر چارچوب برای بانک انصار بومی سازی شد و وزن ابعاد و مؤلفه های آن تعیین شد. با این کار تشخیص وضعیت بلوغ با توجه به شرایط محیطی بانک دقت بیشتری خواهد داشت. در انتها چارچوب بومی سازی شده در قالب 5 سطح و 54 مؤلفه ارائه شده است و در هر سطح اولویت مؤلفه ها تعیین شده است. چارچوب ایجادشده انتقادات وارد بر چارچوب های قبلی ازجمله، انحراف به یک بعد خاص، عدم تعیین تکلیف اختلاف سطح در زمینه های مختلف فرآیندی و بی توجهی به تفاوت اهمیت ابعاد مختلف بلوغ مدیریت دانش را مرتفع کرده و امکان استفاده از این متدولوژی در بانک ها و سازمان های مالی ایرانی را فراهم نموده است.  

از واژه هایی که در حوزه مشکلات مربوط به روابط زناشویی، در سالیان اخیر، متداول شده واژه طلاق عاطفی است. زوجین در طلاق عاطفی گرچه ازنظر قانون، متأهل محسوب می شوند لیکن در حقیقت دل ها جدای از هم است و معمولاً، نفرت، کراهت و شقاق بین زوجین، موج می زند. طلاق عاطفی که معلول علل خاص فردی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است خود، عامل مشکلات دیگری مانند بگومگوهای خانوادگی، فشارهای روحی روانی، ضرب وجرح و دعوا و مرافعه و طلاق رسمی و شرعی می شود. این پژوهش به دنبال این بوده که آیا طلاق عاطفی در منابع فقهی آمده است یا خیر؟. در این مقاله با پژوهشی که در منابع فقهی انجام شده معلوم شد که واژه طلاق عاطفی و به عبارت بهتر فراق عاطفی گرچه در منابع فقهی نیامده ولی در ابواب مختلف فقهی مرتبط با طلاق و فراق زوجین، می تواند سراغ واژگانی را گرفت که در ارتباط با طلاق عاطفی است. این واژگان عبارت اند از: کراهت در روابط زوجین (شامل کراهت زوج از زوجه، کراهت زوجه از زوج و یا کراهت هریک از زوجین با دیگری)، نشوز، شقاق، سوء خلق و جز آن که اهتمام فقه در همه این موارد، اصلاح روابط موجود در طلاق عاطفی است. روش پژوهش از نظر گردآوری، کتابخانه ای و از نظر ماهیت پژوهش، توصیفی تحلیلی است

امروزه شاهد تأثیر زیاد شبکه های اجتماعی بر خرید بسیاری از محصولات در صنایع گوناگون هستیم. یکی از صنایعی که در سال های اخیر تحت تأثیر شبکه های اجتماعی قرار گرفته است، صنعت پوشاک می باشد. از این رو، این پژوهش به دنبال شناسایی عوامل مؤثر بر خرید پوشاک در شبکه های اجتماعی و تدوین مدل رفتار خرید مصرف کننده در شبکه های اجتماعی برای صنعت پوشاک است. در انجام این تحقیق از روش ترکیبی استفاده شده است. در بخش کیفی ازطریق مصاحبه با مدیران شرکتهای فروش پوشاک در شبکه های اجتماعی متونی تهیه و کدگذاری گردید، 46 مفهوم شناسایی شد که در چهار مقوله اصلی و 16 مقوله فرعی دسته بندی و در قالب مدل اولیه ارائه شدند. سپس در بخش کمی، بر اساس مدل اولیه، پرسشنامه ای تدوین و در اختیار 385 نفر از خریداران پوشاک در شبکه های قرار گرفت و مدل نهایی رفتار خرید مصرف کننده برای خرید پوشاک از طریق شبکه های اجتماعی ارائه گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که عوامل فردی، عوامل مربوط به شرکت و عوامل اجتماعی و فرهنگی به طور مستقیم و همچنین با نقش میانجی اعتماد، تأثیر معنی داری بر تصمیم مصرف کننده به خرید پوشاک و به دنبال آن تأثیر معناداری بر وفاداری، خرید مجدد و توصیه خرید به دیگران از طریق شبکه های اجتماعی دارند.

سیستم های توصیه گر یکی از ضروری ترین ابزارهای هوشمندسازی تجارت الکترونیک است. این سیستم ها با انواع مختلف روش های فیلتر کردن داده ها و داده کاوی، قادر به انتخاب و ارایه بهترین پیشنهادات از بین انبوه موارد قابل انتخاب برای مشتریان هستند. در بین روش های متنوع سیستم های توصیه گر، فیلترهای اشتراکی پرکاربردترین روش برای ارایه پیشنهادات است. فیلترهای اشتراکی دامنه وسیعی از الگوریتم ها را شامل می شود و در این بین، روش تجزیه ماتریس به مقادیر منفرد یکی از مدل های پیشرفته در فیلتر اشتراکی است. در این مقاله به ارایه مدلی بهینه شده از سیستم توصیه گر فیلم مبتنی بر روش تجزیه مقادیر منفرد پرداخته شده که ضمن کاهش ابعاد ماتریس و کاهش حجم محاسبات و حافظه، با روش تکرار جاگذاری، دارای دقت مناسب نسبت به روش تجزیه ماتریس به مقادیر منفرد ساده و سایر روش های دیگر است. برای این پژوهش از مجموعه دیتاست های 100 هزار امتیازی مووی لنز و از برنامه نویسی پایتون استفاده شده است. ارزیابی میزان خطا با روش های جذر میانگین مربعات خطا و میانگین قدر مطلق خطا، نشان از بهبود مناسب نسبت به روش های مشابه در مراجع دیگر دارد.

هدف از این پژوهش، ارائه مدل مفهومی سیستم پایش برخط مبتنی بر اینترنت اشیا ء، برای بهبود نظام توزیع دارو، با استفاده از رویکرد مدل سازی عامل بنیان می باشد. ابتدا با مرور ادبیات پژوهش و مصاحبه با خبرگان صنعت، مفاهیم اولیه استخراج و با استفاده از روش داده بنیاد، مدل مفهومی تدوین شده و در نهایت با استفاده از مدل بدست آمده و انجام مراحل مدل سازی عامل بنیان، مدل مفهومی عامل بنیان استخراج شده است. بر اساس یافته ها، کیفیت داده ها، زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات، سنجش و ارزشیابی خودکار و اقدام و ارزیابی خودکار، از عوامل موثر بر سیستم پایش برخط مبتنی بر اینترنت اشیا ء می باشند. همچنین عامل های سازمان، مشتریان، تامین کننده ها، نهادهای قانون گذار و ناظر، و زیر ساخت فناوری اطلاعات، با یکدیگر و با محیط در تعامل هستند. بر اساس نتایج، سیستم پایش برخط مبتنی بر اینترنت اشیا ء، روش موثری برای دستیابی به بهبود فرآیندها است؛ و تصمیم گیران می توانند با این رویکرد، تصمیم های هوشمندانه تری را اتخاذ نمایند.

هدف اصلی این پژوهش، تحلیل روند تولید علم در موضوع «اکتساب دانش» (با تمرکز بر ماهیت سازمانی آن) در منابع علمی است. تجزیه و تحلیل علم سنجی، از طریق ابزارهایی مانند هم نویسی، همایندی واژگان، هم استنادی و خوشه بندی، مروری منتقدانه جهت شناسایی مضامین اصلی و مفاهیم هستی شناسانه موضوع فراهم می کند. تعداد مقالات موردبررسی، 245 مقاله لاتین (منتشرشده در پایگاه علمی ScienceDirect) و 20 مقاله فارسی (منتشرشده در پایگاه های علمی ایران) بوده است. بازه زمانی مقالات لاتین از سال 1979 تا سال 2021 و بازه زمانی مقالات فارسی، از سال 1380 تا سال 1399 بوده است. ابزار گردآوری داده ها، جستارها، پایگاه های داده حاصل از جست وجو، تهیّه فهرست و کدگذاری بوده و روش تجزیه و تحلیل، ابزارها و نقشه های علم سنجی با استفاده از نرم افزارهای MS Excel و VOSviewer بوده است. نتایج روندهای عمومی نشان می دهد که از مبدأ کشورهای پیشرفته به لحاظ اقتصادی تعداد بالاتری از مقالات اکتساب دانش نسبت به سایر کشورهای جهان منتشر شده است. تعداد مقالات از مبدأ کشورمان در پایگاه بین المللی موردبررسی بسیار اندک بوده که با وجود شناخته شدن تدریجی اهمیت موضوعات اکتساب دانش سازمانی، ضروری است پژوهش های بیشتری با مبدأ کشورمان در سطح منابع معتبر بین المللی تدوین و منتشر شود. یافته ها نشان می دهد روند زمانی نشر مقالات اکتساب دانش در جهان و در کشور با شیب ملایمی رو به افزایش است. شبکه همایندی کلّ واژگان، تمرکز و استقلال نسبی خوشه ها را نشان می دهد؛ چنان که مفاهیم گوناگونی در ارتباط با این موضوع شکل گرفته و تکامل یافته اند و خوشه های علمی دیگری را تشکیل داده اند. این موضوع اهمیت اکتساب دانش را به عنوان گره مهمّی در شبکه های دانشی علم اطّلاعات به اثبات می رساند. با توجّه به شبکه های همایندی، ضروری است محقّقان حوزه های مدیریت دانش، یکپارچه سازی دانش، انتقال دانش، یادگیری، یادگیری سازمانی و منابع دانشی، آورده های پژوهشی اکتساب دانش را مدّنظر قرار دهند. نقشه روند زمانی ظهور کلیدواژگان حوزه اکتساب دانش، نشان دهنده طی شدن مراحل بلوغ این حوزه علمی در سال های اخیر است. با توجّه به یافته ها چنین برداشت می شود که کشف و نشر موضوعات و ایده های نوین توسّط پژوهشگران جدید در این حوزه امکان پذیر است و هنوز اشباع نظری در موضوعات اکتساب دانش به وجود نیامده است. پیوند گسترده مسائل آموزش و یادگیری سازمانی با اکتساب دانش، و تنوّع مسائل نرم مرتبط با آن از جمله نکات شایان توجّهی است که مدیران، پژوهشگران و سیاست گذاران حوزه علم و فنّاوری در خصوص مطالعات سازمان و مدیریت باید مورد توجّه قرار دهند.

همگام با تحول دیجیتال و ظهور فناوری های نوین مثل اینترنت اشیاء، موضوع گستردگی، چابک سازی و مدیریت زیرساخت ها و شبکه های ارتباطی نیز با رویکردهای نرم افزاری، سرویس گرایی، متن باز بودن و مجازی سازی توسعه پیدا کرده است، به طوریکه توسعه شبکه های نرم افزار محور، از ارکان اصلی سفر تحول دیجیتال شرکت های تلکامی قلمداد می شود. از این رو نیاز است صنایع تلکامی ایران، آمادگی پذیرش و مهاجرت به این فناوری را برای مدیریت شبکه های نوین و پیچیده داشته باشند. پژوهش حاضر با در نظر گرفتن اهمیت موضوع، به سؤال سطح آمادگی پذیرش شبکه های نرم افزار محور در سفر تحول دیجیتال شرکت های تلکامی ایران به چه میزان است؟ پرداخته است. داده های این پژوهش از طریق پرسشنامه از 54 متخصص خبره تحول دیجیتال تلکامی در ایران در سال 1400 فراهم شده است. برای آزمون فرضیه های پژوهش از روش تحلیل عاملی تائیدی، آزمون ویلکاکسون تک نمونه ای و آزمون فریدمن استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد دغدغه های موجود، بیشتر در زمینه های تأمین امنیت، تأمین کنندگان و نیروی متخصص است؛ لیکن رویکرد مثبتی در پذیرش شبکه های نرم افزار محور وجود دارد. همچنین یافته های این بررسی نشان داد که توجه به منافع شبکه های نرم افزار محور در صنعت تلکام (99/5) در اولویت اول قرار داشته و عوامل اصلی به کارگیری (97/5)، تأثیرات تجاری (56/4) و موانع پذیرش (5/4) در رتبه های بعدی قرار می گیرند.

امروزه در عصرتحولات دیجیتال، فناور ی های مالی(فین تک ها) به بخش جدایی ناپذیری از صنعت بانکداری تبدیل شده اند. این فناوری ها آینده صنعت بانکداری را با چالش مواجهه نموده اند. هدف این پژوهش، شناسایی سناریوهای پیش روی صنعت بانکداری و استارت آپ های فین تک در ایران، در افق 1404 است. پژوهش برحسب نوع هدف، کاربردی بوده و از بعد روش شناسی، به دلیل استفاده از روش های آینده نگاری از نوع متوالی- اکتشافی است. جامعه مورد مطالعه شامل 17 نفر از هم بنیان گذاران استارت های فین تک و مدیران و خبره های بانکداری و فین تک است. با توجه به هدف تحقیق، از نمونه گیری هدفمند برای انتخاب نمونه ها استفاده شد و انجام مصاحبه ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. درگام نخست با استفاده از تحلیل مصاحبه ها و مرور پیشینه، تعداد 38 پیشران م ؤثر بر آینده صنعت بانکداری و فین تک شناسایی شدند. از میان پیشران های مذکور تعداد 4 عدم قطعیت های کلیدی، با استفاده از ترکیب نتایج دو روش تحلیل ساختاری و دلفی آنی شناسایی شدند. با توجه به ترسیم دو حالت ممکن برای هر کدام از آنها در آینده، 16 سناریو احتمالی به دست آمدند. در این میان، بعضی از سناریوها به دلیل تشابه با سایر سناریوها و بعضی دیگر به دلیل ناسازگاری پیش فرض های دو یا چند عدم قطعیت کلیدی با همدیگر، حذف شدند. بر اساس تحلیل ریخت شناسی از بین 16 سناریوی ممکن 5 سناریو باقی ماندند و سایر سناریوها حذف شدند. بدین ترتیب پنج سناریوی؛ بهشت فین تک ها در نظام بانکی،کوچ فین تک ها، فین تک های مصلوب، فین تک های مقاومتی و فین تک های رونده شناسایی شدندکه براساس نظر خبرگان، سناریوی بهشت فین تک ها در نظام بانکی، به عنوان سناریوی مطلوب در افق 1404 معرفی شد.

تنوعِ کاربردِ واژه دانش، مفهوم این اصطلاح را پیچیده کرده است و به تبع آن درک درست و تعریف مورد توافقی از اصطلاح مدیریت دانش وجود ندارد. همان گونه که در چرایی مدیریت دانش نیز تفاوت نظر است. این پژوهش، به روش توصیفی تحلیلی در تلاش است با بررسی کاربردهای دانش، تبیین کند که منظور از دانش چیست و چه چیزی با مدیریت دانش رخ می دهد که انجام آن را ضروری می سازد؟ ازاین رو؛ پس از بررسی ماهیت دانش در قلمرو ذهنی و عینی و کاربردهای آن، مدیریت دانش را که موضوعی میان رشته ای است از زاویه های مختلف مورد مطالعه قرار داده است و به چرایی مدیریت دانش، بر پایه استراتژی و راهکارهایی استاندارد پرداخته و در جمع بندی، بر کیفیت مدیریت دانش و مدیریت پویا و اجتهاد علمی تاکید کرده است.

اعتقاد به مهدویت اعتقادی اسلامی است و از زمان رسول اکرم| همواره مورد توجه بوده و از سوی آن حضرت و بزرگان دینی مورد تأکید قرار گرفته است. مؤید این سخن روایات بسیاری است که فرق و مذاهب اسلامی از پیامبر اسلام| در ارتباط با این عقیده نقل کرده اند. در آن روایات اصطلاحات و شاخصه های مختلفی برای مهدویت و شخص امام مهدی عج مشخص شده است؛ مانند: روایاتی که می گویند: حضرت مهدی عج از فرزندان پیامبر و فاطمه^ و از عترت است و غیبت می کند حضرت مهدی عج از اهل بیت پیامبر| و از عترت آن حضرت است؛ حضرت عیسی عج در زمان ظهور حضرت مهدی عج می آید و پشت سر ایشان نماز می خواند؛ با ظهور وی عدل و داد را در زمین فراگیر می شود و ... شناخت این اصطلاحات و دسته بندی آنها از مهم ترین دست آوردهای این مقاله است که به روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع و متون حدیثی اهل تسنن صورت گرفته است. بدین جهت تبیین نظام اصطلاحات مهدوی و دسته بندی آنها از منظر روایات اهل تسنن، مهم ترین اهدافی است که در این مقاله دنبال می شود و این مطلب را می توان از نوآوری های این تحقیق در حوزه مطالعات مهدوی با تأکید بر مدیریت دانش برشمرد.

از آنجا که تحول دیجیتال به عنوان پدیده ای جدید در عصر حاضر به برتری فناورانه و راهبردی سازمان ها منجر می شود، در پژوهش حاضر با استفاده از مرور نظام مند ادبیات پژوهش و نظریه داده بنیاد و نرم افزار MAXQDA10 اجزاء و ابعاد بلوغ تحول دیجیتال در ایران شناسایی شده است. جامعه اطلاعاتی تحقیق حاضر، تحقیقاتی است که در بازه زمانی 1398 تا 1400 در ایران انجام شده است که در مرحله اولیه جستجو در پایگاه های علمی داخلی (ایرانداک، سیویلیکا، SID ، ISC و ...) 204 مقاله استخراج و پس از غربال گری های مختلف تعداد 16 مقاله به عنوان منبع نهایی تحقیق انتخاب شد. پس از تجزیه وتحلیل اطلاعات و طی مراحل مختلف کدگذاری باز، محوری و انتخابی تعداد 467 کد اولیه، 219 کد ثانویه، 37 مفهوم، 11 مقوله و 3 بعد کلان به دست آمد. نتایج نشان داد، مدل بلوغ تحول دیجیتال دارای سه بعد کلان و یازده مقوله، زیرساخت ها (شامل زیرساخت های مدیریتی، فنی، انسانی و فرهنگی)، رهبری تحول دیجیتال (شامل نقشه راه، حکمرانی، سازمان دهی و منابع دیجیتال) و مدیریت ارشد دیجیتال (شامل طرح ریزی و هدایت دیجیتال، هماهنگی و اقدامات دیجیتال و پایش محیطی و شبکه سازی دیجیتال) است. در نهایت، به منظور اعتبارسنجی کدگذاری های انجام شده از روش توافق دو کدگذار با استفاده از ضریب کاپا بهره گرفته شد و مقدار آن برابر با 62/0 به دست آمد که بیش از مقدار آستانه 6/0 آن بود و حاکی از اعتبار قابل قبول مدل مفهومی ارائه شده است. همچنین با نظرسنجی از خبرگان، اعتبارسنجی کدگذاری ها و میزان تأثیرگذاری معیارها نسبت به یکدیگر در مدل مفهومی پژوهش، تأیید شد. بر اساس نظرسنجی خبرگان میانگین نمرات معیارها نسبت به یکدیگر بین 1/2 تا 5/3 به دست آمد که بیش از میانگین نمره 2 (میانگین طیف نمره دهی 0 تا 4) بود و بیانگر اعتبار قابل قبول مدل ارائه شده است.

رسانه های اجتماعی پتانسیل بالایی در خصوص حمایت از ارتباطات دوجانبه میان سازمانها و مشتریانشان، با هزینه نسبتا پایین و سطوح بالایی از کارایی را دارا می باشند، از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیرات ناشی از ابعاد استفاده از رسانه های اجتماعی (شامل ابعاد اجتماعی، سرگرمی، شناختی) بر ابعاد تشکیل دهنده مدیریت دانش مشتری صورت گرفته است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش، پژوهشی توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل37 مدیر و تمامی مشتریان بانک کارآفرین در سطح شهر تهران می باشد و 400 نفر به عنوان نمونه براساس روش احتمالی تصادفی از بین جامعه آماری انتخاب و پرسشنامه پژوهش میان آنها توزیع شده است داده ها به وسیله نرم افزارهای SPSS و Amos تحلیل شدند. درنهایت فرضیّه های تحقیق براساس نتایج بدست آمده از تحلیل مدل یابی معادلات ساختاری(SEM) مورد آزمون تجربی قرار گرفتند. براساس این نتایج، استفاده از محتوای اجتماعی و لذّت جویانه رسانه های اجتماعی تأثیر مستقیم معناداری بر روی همه ابعاد مدیریّت دانش داشته اند. امّا استفاده شناختی از رسانه های اجتماعی تنها روی بعدهای دانش از مشتری و دانش برای مشتری تأثیر مستقیم معناداری داشته و تأثیر آن بر روی بعد دانش درباره مشتری غیرمعنادار بوده است. رسانه های اجتماعی در سطح سازمانی و در نهایت بر مدیریت دانش مشتریان در سطح فردی اثر مثبت و معناداری دارد .تجزیه و تحلیل اثرگذاری رسانه اجتماعی (در سطح سازمانی) بر متغیر سطح فردی یعنی مدیریت دانش به کمک روش های عادی رگرسیونی امکان ناپذیر است و به همین دلیل برای شناسایی این اثرگذاری در دو سطح مختلف از تجزیه و تحلیل چند سطحی استفاده گردید. داده ها همچنین به کمک نرم افزار تحلیل خطی سلسله مراتب(HLM) تحلیل شده اند خروجی نرم افزار تأییدکننده  روابط چند سطحی متغیرهای پژوهش می باشد.