سعید کریمی

مقدمه: درجه ای که افراد اطلاعات بهداشتی درمانی را درک می کنند و می توانند در سیستم بهداشتی درمانی به کار گیرند تحت عنوان سواد سلامت مطرح می شود. عواقب ناشی از سواد کم سلامت هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیرمستقیم بروز می کند. از این رو هدف از این مطالعه، تعیین سواد سلامت، وضعیت سلامت و بهره مندی از خدمات سلامت و ارتباط بین آنها در بزرگسالان شهر اصفهان بود. روش بررسی: این مطالعه توصیفی تحلیلی از نوع مقطعی بوده که بر روی300 نفر از افراد 18-64 ساله ی شهر اصفهان با روش نمونه گیری خوشه ای که متناسب با حجم نمونه ی انتخاب شده بودند در سال1390 انجام شد. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه ی محقق ساخته، اقتباس شده از پرسش نامه استاندارد سواد سلامت CAHP (Consumer Assessment of Healthcare Providers and Systems ) بود و روایی و پایایی آن سنجیده شد. وضعیت سلامت فرد براساس خودارزیابی فیزیکی و روانی سلامت در طول 6 ماه گذشته اندازه گیری شد. میزان بهره مندی از خدمات سلامت هم درشش حیطه از افراد سوال شد که شامل تعداد مراجعه به پزشک عمومی، تعداد مراجعه به پزشک متخصص، تعداد مراجعه به درمانگاه یا مطب، تعداد مراجعه به اورژانس، میزان استفاده از خدمات تشخیصی در 3 ماه گذشته و میزان بستری شدن در بیمارستان در یک سال گذشته می باشد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه ی 18 آمار توصیفی و آزمون کای اسکوئر استفاده شد. یافته ها: میانگین نمره ی سواد سلامت 4/2 و در حد متوسط، میانگین نمره ی وضعیت سلامت 1/3 و در حد خوب و میانگین نمره ی بهره مندی از خدمات سلامت 1/2 و در حد ضعیف ارزیابی شد. بین سواد سلامت، وضعیت سلامت و بهره مندی از خدمات سلامت ارتباط آماری معناداری مشاهده نشد. بعد خانوار در خودارزیابی وضعیت سلامت افراد مؤثر است. میزان تحصیلات افراد و منطقه ی محل سکونت هم در بهره مندی افراد از خدمات سلامت مؤثر است. نتیجه گیری: با توجه به شیوع سواد سلامت متوسط در بزرگسالان شهر اصفهان و نیز پایین بودن میزان بهره مندی از خدمات سلامت لزوم توجه بیش تر به امر سواد سلامت و بهبود ارتباط پزشک و بیمار و آگاه سازی افراد جامعه از طریق برنامه های ارتقای سلامت و یا رسانه ها توصیه می شود.

هدف از پژوهش حاضر، برآورد تمایل به پرداخت گردشگران ساحلی و بررسی عوامل مؤثّر بر آن است. سؤالات این تحقیق، عبارتند از :الف- آیا گردشگران ساحلی تمایل به پرداخت دارند؟ ب- عوامل مؤثّر بر تمایل به پرداخت گردشگران ساحلی کدامند؟برای پاسخ به سؤال اول، تعداد 1100 پرسشنامه در سال 1389 میان گردشگران ساحلی نوار ساحلی استان مازندران توزیع شد و با به کار گیری روش ارزش گذاری مشروط، تمایل به پرداخت گردشگران ساحلی برآورد گردید. برای پاسخ به سؤال دوم، با استفاده از نتایج برآورد، میزان تمایل به پرداخت و با به کار گیری مدل لجیت، عوامل مؤثّر بر تمایل به پرداخت برای گردشگری ساحلی برآورد و بررسی شد. بر اساس محاسبات انجام شده، میانگین تمایل به پرداخت گردشگران به منظور استفاده ی تفریحی از ساحل، در سال 1389، 3188 ریال برای هر گردشگر برای هر بازدید و ارزش تفریحی سالانه ی ساحل در این سال، با فرض ده میلیون گردشگر، حدود ۲/3 میلیارد تومان است. همچنین نتایج مقاله ی حاضر نشان می دهد درآمد، سابقه ی پرداخت و سطح تحصیلات، بر تمایل به پرداخت گردشگران ساحلی اثر معناداری دارد.

مقدمه: استفاده از اصول اقتصادی و متعاقب آن ارزیابی عملکرد اقتصادی بیمارستان ها، موجب تصحیح فرآیندها و تداوم فعالیت ها گشته و اداره ی اقتصادی صنعت بیمارستان را فراهم می نماید. هدف از مطالعه ی حاضر تخمین تابع تولید بیمارستان های منتخب اصفهان به منظور تحلیل رفتار اقتصادی این بیمارستان ها در استفاده از منابع تولید بود. روش بررسی: مطالعه ی حاضر از نوع مطالعات کاربردی بود که به شیوه ی تحلیلی در سال 1391 به اجرا درآمد. در این مطالعه از تخمین تابع تولید لگاریتمی دوطرفه ی کاب- داگلاس، نرخ فنی جانشینی و کشش تولید هر یک از عوامل تولید جهت بررسی رفتار اقتصادی بیمارستان ها استفاده شد. جامعه ی پژوهش شامل 5 بیمارستان عمومی منتخب در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بود. داده ها به شکل پانل (ترکیب سری زمانی و مقطعی) مربوط به یک دوره ی زمانی 6 ساله به روش میدانی با استفاده از فرم های اطلاعاتی جمع آوری گردید. در نهایت جهت تخمین مدل از نرم افزار اقتصادسنجی5 EVIEWS استفاده شد. یافته ها: یافته های مطالعه نشان داد که نهاده های تخت فعال (91/0)، پرستار (11/0)، پزشک (01/0) و سایر کارکنان (008/0) به ترتیب بیشترین تأثیر را در تولید تعداد پذیرش های بستری بیمارستان های مورد مطالعه داشت. ضرایب تمامی عوامل تولید از لحاظ آماری معنی دار (05/0P<) و مقدار ضریب تعیین مدل نیز در حد بسیار خوب (98/0R2=) بود. همچنین همه ی عوامل تولید در منطقه ی اقتصادی بودند. مجموع ضرایب تابع تولید بیش از یک (1<) نشان دهنده ی تولید فزاینده نسبت به مقیاس بود. نتیجه گیری: یافته های مطالعه نشان از اهمیت بالای تخت بیمارستانی در افزایش تولید (تعداد ترخیص شدگان) دارد. بنابراین میزان بهره وری تخت فعال در این بیمارستان ها بالا بوده و بیشترین نقش را در تولید بیمارستان (تعداد ترخیص شدگان) به خود اختصاص داده است. می توان استنتاج کرد که استفاده از ظرفیت های بیمارستان های موجود و سرمایه گذاری جهت افزایش نهاده های تولید با توجه به بازدهی فزاینده ی بیمارستان های موجود، می تواند راه حل کاراتری نسبت به احداث بیمارستان های جدید باشد.

اندیشه های بایزید را نخستین بار هجویری، در قرن پنجم هجری در شبه قاره منتشر کرد. پس از آن سلسله های صوفیه ی هند مثل سهروردیه و چشتیه و نقشبندیه و شطاریه و قادریه هر یک به نوعی از اندیشه های بایزید تأثیر پذیرفتند و برخی از آن ها، بایزید را در سلسله ی سند خود جای دادند. مهمترین مسأله ی صوفیان شبه قاره در قبال بایزید، شطحیات او بود. هجویری نخستین کسی است که به تفسیر و تبیین شطحیات بایزید در شبه قاره دست زده و سنتی از خود به جای گذاشته که سایر صوفیه بعد از او در شبه قاره، تقریباً پا جای پای او گذاشتند. پس از هجویری، اکثر صوفیان در برابر او، حالت انفعالی به خود گرفتند و در آثار خود، جز آن چه در کتب پیشینیان درباره ی بایزید موجود بود، چیز تازه ای ارائه ندادند و برخی همچون احمد سرهندی نیز در عین احترام والایی که برای او قائل بودند، به نقد حالات و اقوال، خصوصاً شطحیات او پرداختند. این پژوهش در پی بررسی و تحلیل سنت به جا مانده از بایزید در شبه قاره است.

مقدمه: تقاضای القایی یکی از چالش های نظام سلامت کشورها است که باعث بالا رفتن سهم مردم در هزینه های درمانی و همچنین رشد شاخص هزینه های تحمل ناپذیر می شود. در نتیجه مقاله ی حاضر به دنبال شناسایی چالش های تقاضای القایی با استفاده از تجارب صاحب نظران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بود. روش بررسی: روش تحقیق که در شهر اصفهان در سال 1391 انجام شد، به شیوه ی کیفی بود و از مصاحبه ی نیمه ساختار یافته برای گردآوری داده ها استفاده شد. برای تعیین روایی و پایایی معیارهایی مانند موثق بودن اطلاعات، قابل اعتماد بودن، قابل اطمینان بودن و قابل تثبیت بودن داده ها درنظر گرفته شد. جامعه ی پژوهش شامل صاحب نظران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بود. نمونه گیری به روش هدفمند انجام شد و تعداد 17 نفر مورد مصاحبه قرار گرفتند. به مصاحبه شوندگان اطمینان داده شد که نامی از آنها برده نمی شود و تمامی اطلاعات آنها محرمانه باقی خواهد ماند. از روش تجزیه و تحلیل موضوعی برای تحلیل داده ها استفاده گردید. یافته ها: در این پژوهش، براساس تحلیل موضوعی انجام شده 41 زیر موضوع و 3 موضوع اصلی استخراج شد. این سه موضوع اصلی شامل چالش های سازمان های بیمه گر، چالش های سیستم سلامت و چالش های بیمار بود. هر کدام از این موضوعات نیز دارای زیر موضوعاتی بودند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش چالش های ناشی از تقاضای القایی را ارائه می کند که بارزترین یافته های آن شامل چالش های سازمان های بیمه گر، چالش های سیستم سلامت و چالش های بیمار بود. این یافته ها به سیاستگذاران بخش سلامت کمک می کند تا بتوانند با درنظر گرفتن چالش ها، راهبردهای مناسبی در جهت کاهش آنها طراحی نمایند.

سلامت یک پروسه ی چند محوری و در عین حال بسیار مهم است، از یک سو عوامل بسیاری در ایجاد و تداوم آن نقش دارد و حاصل مشارکت تمام دستگاه های اجرایی یک جامعه است و از طرف دیگر تأثیر قابل توجهی بر سایر بخش های جامعه دارد. آن چه در ارایه ی خدمات سلامت اهمیت بسیار دارد، مسأله ی عدالت است. در این مقاله سعی شد تا با بررسی آمار موجود، عادلانه بودن خدمات سلامت کشور در فاصله ی سال های برنامه های سوم و چهارم توسعه مورد بررسی قرار گیرد. این مطالعه در پایان سال 1390 به صورت مروری انجام و برای گردآوری اطلاعات از موتورهای جستجو و منابع کتابخانه ای بهره گیری شد. سپس یافته ها با توجه به هدف اصلی پژوهش، انتخاب و مرتب گردید. همان طور که بررسی ها نشان داد، اگر چه برای گسترش عدالت در سلامت از لحاظ محتوای قانونی و تدوین برنامه در کشورمان کاستی وجود ندارد، اما در اجرا، مسایل و مشکلات عدیده ای را ملاحظه می نماییم و با گذشت سال های متمادی و پایان یافتن برنامه های سوم و چهارم توسعه، تحلیل آماری و گزارشات مدون سالیانه که به چه میزان اهداف برنامه محقق شده است، در دست نیست. لیکن طبق بررسی ها روند حرکت شاخص سیاست های بخش سلامت نتوانسته است تا تغییر معنی داری در جهت بهبود عدالت در دسترسی مالی ایجاد کند. با این وجود، پیشرفت هایی نیز داشته ایم اما لازم است که در این زمینه پژوهش های بیشتری صورت گیرد و علل ریشه ای عدم موفقیت برنامه ها بررسی شود.

مقدمه: پیمایش های رضایتمندی بیمار می تواند داده های ارزشمندی برای ارزیابی وضعیت موجود، آگاهی از کم و کیف برنامه های ارتقای فرایند و بهبود کیفیت در اختیار مدیران و سیاست گذاران بیمارستانی قرار دهد. با توجه به ضرورت توجه به نیاز های بیماران و تلاش در جهت تأمین رضایتمندی آنان، پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان رضایت بیماران از تسهیلات و خدمات ارایه شده از لحظه ی پذیرش تا ترخیص در بیمارستان های آموزشی شهر اصفهان به انجام رسید. روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه ی توصیفی- مقطعی بود که در پاییز و زمستان 1388 در میان بیماران مراجعه کننده به بخش های بستری بیمارستان های آموزشی شهر اصفهان به انجام رسید. تعداد 196 بیمار، بر اساس فرمول و به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و وارد مطالعه شدند. ابزارگردآوری اطلاعات، یک پرسش نامه ی محقق ساخته مشتمل بر 66 سؤال در 5 حیطه بود. روایی محتوایی ابزار مطالعه با نظر خبرگان و پایایی آن نیز با محاسبه ی ضریب Cronbach's alpha (87/0 = α) تأیید شد. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک نرم افزار SPSS نسخه ی X (version X, SPSS Inc., Chicago, IL) و با استفاده از آزمون های آماری Chi-square، Kruskal-Wallis و Repeated measures ANOVA صورت پذیرفت. یافته ها: با توجه به نتایج ، میانگین نمره ی رضایت از پذیرش سرپایی 5/15 درصد، پزشک درمانگاه 9/27 درصد، پذیرش بستری 9/15 درصد، خدمات پرستاری 33 درصد، پزشک بستری 6/38 درصد، خدمات عمومی و رفاهی 2/55 درصد، بخش بستری 1/42 درصد و بخش های اداری- مالی3/14 درصد بود. بین ویژگی های دموگرافیک و نمره ی رضایتمندی بیماران، رابطه ی معنی داری مشاهده نشد. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که میزان رضایت کلی بیماران از خدمات ارایه شده در بیمارستان های مورد پژوهش ضعیف می باشد. تعیین عوامل ایجاد کننده ی نارضایتی و تلاش در جهت رفع آن ها و شناسایی و اصلاح برخی فرایند های بیمارستانی، به ویژه فرایند های پذیرش و ترخیص، از مواردی است که ضمن ایجاد امکان ارایه ی خدمات با کیفیت تر، زمینه ی رضایتمندی بیماران را فراهم می آورد.

بیماری های غیر واگیر مسؤول مرگ بیش از 35 میلیون نفر در هر سال، یعنی نزدیک به دو سوم از کل مرگ و میر در جهان هستند. برای اولین بار در تاریخ بشر، سلامت مردم دنیا با تغییر چشم گیری مواجه است. بیماری های غیر واگیر خیلی بیشتر از بیماری های عفونی که در دهه های قبل گریبان گیر مردم بود، جان انسان ها را می گیرد. بیش از 80 درصد مرگ و میر ناشی از این بیماری ها در کشورهای با درآمد کم و متوسط رخ می دهد و هر سال مبالغ عظیمی از درآمد کشورها به دلیل وجود این بیماری ها هدر می رود. سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد بیماری های غیر واگیر زندگی 25 میلیون نفر را تا سال 2015 در سراسر منطقه ی خاور میانه تهدید می کند. همچنین ایران در دهه های آینده با توجه به بروز پدیده ی گذار اپیدمیولوژیک و افزایش بیماری های مزمن با بار اقتصادی ناشی از بیماری های مزمن مواجه می شود. این مطالعه با هدف بررسی بار اقتصادی و بهداشتی ناشی از این بحران جهانی، چالش ها و راهکارهــــای کنترل و پیشگیری ازآن انجام شد. مطالعه ی حاضر به صورت مروری و با مرور منابع کتابخانه ای و منابع علمی دیجیتال و چاپی از ژورنال های مختلف علمی، همچنین جست وجوی وب سایت های معتبر از جمــله CDC، WHO و... انجام گردید. بیماری های غیر واگیر هر ساله 35 میلیون مرگ در سراسر دنیا را به دنبال دارند و یک مانع مهم بر سر راه توسعه ی کشورها هستند. این بیماری ها افراد فقیر و آسیب پذیر جامعه را به شدت تحت تأثیر قرار داده اند و آن ها را به ورطه ی فقر می کشانند. مقابله با این بیماری ها با کنترل ریسک فاکتورهای آن ها و استفاده از تجربیات سایر کشورها و توصیه های کارشناسی سازمان های بین المللی امکان پذیر است.

مقدمه: آموزش کارکنان فرایندی است که انطباق و سازگاری کارکنان با محیط متحول سازمانی را فراهم می آورد. نکته بسیار مهم در تنظیم و اجرای برنامه آموزشی، برنامه ریزی با توجه به نیاز مخاطبان است. شناسایی نیازهای آموزشی نخستین گام برنامه ریزی آموزش کارکنان و پیش نیاز یک برنامه آموزشی موثر است. این مطالعه، با هدف شناخت نیازهای آموزشی دانش آموختگان مدیریت خدمات بهداشتی درمانی تنظیم گردیده است.روش بررسی: این پژوهش، یک مطالعه توصیفی_ پیمایشی است که در سال 1387 به صورت مقطعی بر روی تعداد 67 نفر از دانش آموختگان رشته مدیریت خدمات بهداشتی درمانی شاغل در واحدهای مختلف زیر مجموعه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام گرفت. ابزار مطالعه پرسش نامه محقق ساخته ای بود که پایایی آن با ضریب 0.75 Cronbach’s alpha تعیین شد و روایی آن به تایید صاحب نظران رسید. روش نمونه گیری ساده و داده های مطالعه با استفاده از نرم افزار SPSS تحلیل شد.یافته ها: نتایج نشان داد پاسخ گویان در بین سه حیطه مورد بررسی به حیطه مهارت های فنی و عملیاتی نیاز بیشتری دارند (میانگین 3.47، انحراف معیار 0.12). در بین مهارت های فنی و عملیاتی بالاترین نمره، نیاز مربوط به آشنایی با استفاده و کاربرد نرم افزارهای رایانه ای است و در حیطه مهارت های نظری و ادراکی، مبحث جهانی شدن و چند فرهنگی شدن سازمان ها دارای بالاترین امتیاز در بین کل نیازهای احساس شده دانش آموختگان مدیریت خدمات بهداشتی درمانی است.نتیجه گیری: نیازهای عملیاتی و در واقع آنچه دانش آموختگان مدیریت به طور روزمره با آن سر و کار دارند، به خصوص نیازهای مربوط به کاربرد رایانه و فن آوری اطلاعات، از مهم ترین نیازهای حیطه مهارت های عملیاتی قلمداد می شود و لازم است برنامه ریزان آموزشی این موارد را در تنظیم برنامه های سالیانه مد نظر قرار دهند.

مقدمه: واگذاری در بخش بهداشت و درمان به عنوان یک راهبرد هزینه– اثربخش، می تواند منجر به افزایش کیفیت خدمات قابل ارایه به بیماران گردد. نظر به اهمیت مسأله ی واگذاری و هدف آن مبنی بر بهبود نظام سلامت، این پژوهش با هدف بررسی واحدهای واگذار شده در مراکز ارایه دهنده ی خدمات سلامت (بیمارستان های منتخب) شهر اصفهان و نیز موانع، معایب و مزایای این واگذاری انجام گرفته است. روش بررسی: این تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی بود که در سال 1389 انجام شد. جامعه ی مورد پژوهش، تمام مدیران معاونت درمان و بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شهر اصفهان (60 نفر) بودند. ابزار جمع آوری داده ها چک لیست و پرسش نامه ی محقق ساخته ی عوامل مربوط به واگذاری بود که اعتبار آن مورد تأیید استادان رشته ی مدیریت خدمات بهداشت و درمان قرار گرفت و روایی آن بر اساس آزمون Cronbach’s alpha 80 درصد محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی به کمک نرم افزار 18SPSS استفاده گردید. یافته ها: بین خدمات درمانی- پاراکلینیکی واگذار شده، بخش های بستری، فیزیوتراپی، رادیولوژی و سونوگرافی بالاترین درصد واگذاری (33 درصد) و بین خدمات پشتیبانی واگذار شده، خدمات کاخ داری، نگهداری و تأسیسات، بالاترین درصد واگذاری (100 درصد ) را داشتند. میزان بازگشت پرسش نامه ها 88 درصد (53 نفر) بود. از دیدگاه مدیران، از بین مزایای واگذاری، توجه بیشتر به مشتری داخلی و خارجی (بیمار و پرسنل) در بخش خصوصی، بالاترین امتیاز (2/57 درصد) را به خود اختصاص داد. در ارتباط با معایب واگذاری، تحمیل هزینه به بیماران و افزایش کل هزینه ها، بالاترین امتیاز (6/45 درصد) را گرفت. از بین موانع واگذاری، فراموش کردن هدف واگذاری (کارایی) و تبدیل شدن واگذاری به هدف، بالاترین امتیاز (6/60 درصد) را به خود اختصاص داد. نتیجه گیری: اگر چه دیدگاه مدیران نسبت به واگذاری مراکز ارایه دهنده ی خدمات سلامت به نسبت موافق بود، اما از نظر آن ها موانعی در زمینه ی واگذاری موفق وجود داشت؛ از این رو بر ضرورت رفع موانع واگذاری مراکز ارایه دهنده ی خدمات سلامت، تأکید می گردد. توسعه ی زیرساخت های اساسی واگذاری همچون رقابتی کردن، ارتقای فرهنگ واگذاری، آموزش و اصلاح باورهای مسؤولین و برقراری سیاست های تشویقی برای موفقیت واگذاری در بخش سلامت توصیه می شود.

مقدمه: اطلاعات ثبت شده بر روی گواهی فوت برای مقاصد مهمی مانند تهیه آمارهای مرگ و میر برنامه های ارتقای سلامت عمومی و تخصیص منابع مراقبت بهداشتی کاربرد دارد. از این رو صحت داده های گواهی فوت از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف از انجام این تحقیق، تعیین کیفیت گواهی فوت های صادره در بیمارستان های آموزشی و غیر آموزشی شهر کرمانشاه و میزان صحت ثبت داده های گزارش شده در آن ها بود.روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی، توصیفی و جامعه پژوهش، بیماران بستری را که در شش ماهه اول سال 1386 در بیمارستان های آموزشی و غیر آموزشی شهر کرمانشاه فوت نموده بودند، شامل می شد. نمونه مورد بررسی با توجه به کل موارد مرگ مراکز آموزشی و بیمارستان های شهر کرمانشاه در شش ماهه اول سال 1386 (1994 مورد مرگ) و بر اساس فرمول تعیین حجم نمونه (321 نمونه) محاسبه شد. در این پژوهش، نمونه گیری به روش تصادفی و جمع آوری داده ها بر اساس چک لیستی که روایی آن به تأیید متخصصان رسیده بود، انجام و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گردید.یافته ها: نتایج نشان داد که 51.1 درصد از گواهی های فوت صادره در مراکز آموزشی درمانی و 24 درصد از گواهی های فوت بیمارستان های غیر آموزشی دارای کیفیت ثبت بودند. اطلاعات دموگرافیک گواهی های فوت صادره ی مراکز آموزشی درمانی و بیمارستان های غیر آموزشی به ترتیب در 7.6 درصد و 28.8 درصد از موارد غیر صحیح بود. فقط 3.3 درصد از گواهی های صادره در مراکز آموزشی درمانی و 12.2 درصد از گواهی های صادره در بیمارستان های غیر آموزشی توسط پزشک معالج متوفی صادر شده بود. در 33.7 درصد از مراکز آموزشی درمانی و در 45.4 درصد بیمارستان های غیر آموزشی، مکانیسم مرگ به عنوان علت مرگ گزارش شده بود. بین علت های مرگ مندرج در 64.1 درصد از گواهی های فوت مراکز آموزشی درمانی و 74.7 درصد بیمارستان های غیر آموزشی، تسلسل علیتی منطقی وجود نداشت.نتیجه گیری: وضعیت کنونی صدور گواهی فوت در بیمارستان ها به خصوص بیمارستان های غیر آموزشی از لحاظ کیفی نامناسب و قابل تعمق بود. اهمیت و ارزش داده های مندرج در گواهی فوت و استفاده های متعدد آن، توجه بیشتر به ارتقای سطح آگاهی پزشکان از وجود انواع خطاها در کامل کردن گواهی فوت را می طلبد.

مقدمه: طول مدت اقامت یکی از مهم ترین و کاربردی ترین شاخص های بیمارستانی است که امروزه، به طور گسترده ای در بیمارستان ها به کار گرفته می شود و بیانگر میزان کارایی و عملکرد فعالیت های بیمارستانی می باشد. از طرفی تکنیک تحلیل سلسله مراتبی یکی از فنون تصمیم گیری گروهی است که جهت تعیین الویت ها به کار می رود. از این رو پژوهش حاضر با هدف تعیین عوامل مؤثر بر طول مدت اقامت به کمک تکنیک تحلیل سلسله مراتبی در مرکز آموزشی درمانی الزهرا (س) انجام شده است. روش بررسی: این تحقیق از نوع توصیفی– مقطعی است. جامعه ی پژوهش شامل مدیریت، ریاست، سوپر وایزر آموزشی و مسؤولین کلیه ی بخش های بستری بیمارستان الزهرا (س) (25نفر) در سال 1388 بودند که تمامی آن ها به صورت سرشماری، به عنوان نمونه ی پژوهش انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه ی مقایسه های زوجی بود که روایی آن با نظر استادان فن مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل اطلاعات به وسیله ی نرم افزار Expert Choice صورت گرفت. یافته ها: به طور کلی بیماری های زمینه ای بیمار (245/0)، آماده بودن تخت بیمار (203/0)، ترخیص در روزهای قبل از ایام تعطیل (657/0)، هماهنگی واحد های پاراکلینیکی با بخش های درمانی (294/0)، آگاهی کارکنان درمانی (241/0)، انجام دادن گرافی های مختلف در بیمارستان (286/0) و برقراری ارتباط روحی پرستار با بیمار (517/0)، بیشترین تأثیر را در طول مدت اقامت بیمار در بیمارستان الزهرا (س) داشتند. نتیجه گیری: شناخت عوامل تأثیرگذار بر کاهش طول مدت اقامت بیمار، از وظایف اصلی مدیران در بیمارستان است. در این میان عوامل مرتبط با ویزیت بیمار، هماهنگی بخش های دیگر و ویژگی های بیمار دارای اهمیت بیشتری است و نیاز به برنامه ریزی و توجه بیشتری از طرف مسؤولین بیمارستان ها دارد.

مقدمه: ارزشیابی کننده، حد واسط بسیار مهمی بین سیستم ارزشیابی عملکرد و ارزشیابی شوندگان است و دیدگاه ها و رفتارهای ارزشیابان، تأثیر زیادی بر اجرای سیستم ارزشیابی، واکنش ارزشیابی شوندگان نسبت به ارزشیابی و عملکرد متعاقب آن ها خواهد داشت. از این رو بسیار ضروری است که ارزشیابی کنندگان راجع به ارزشیابی آموزش کافی دیده باشند. بنابراین با عنایت به تأثیر آموزش ارزشیابان در دیدگاه آن ها نسبت به سیستم ارزشیابی، پژوهش حاضر به ارزیابی نقش آموزش مدیران و شبکه ی تصمیم گیری (ارزشیابی کنندگان) در ارزیابی نظام جدید ارزشیابی کارکنان دولت در بیمارستان های شهر اصفهان پرداخته است. روش بررسی: این پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع کاربردی بود که در سال 1388 انجام شد. در این مطالعه، کلیه ی مدیران وشبکه ی تصمیم گیری بیمارستان های دولتی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی اصفهان (198 نفر) جامعه ی آماری را تشکیل دادند. داده ها با استفاده از پرسش نامه جمع آوری گردید. برای برآورد پایایی ابزار از روش Test-reTest استفاده گردید. جهت تعیین اعتبار پرسش نامه از مطالعه ی کتب منابع انسانی و نظرات استادان مدیریت و کارشناسان معاونت توسعه ی مدیریت و سرمایه ی انسانی و همچنین محاسبه ی Cronbach's alpha 95/0 استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های Pearson، Anova، t-test و رگرسیون خطی مدل Backward به وسیله ی نرم افزار SPSS انجام شد. یافته ها: سابقه ی مدیریت مدیران و شبکه ی تصمیم گیری ارتباطی با دیدگاه آن ها در ارزیابی نظام جدید ارزشیابی کارکنان دولت نداشت، اما سابقه ی شرکت در دوره ی آموزشی ارزشیابی و سابقه ی شرکت در کلاس های آموزشی یا توجیهی نظام جدید ارزشیابی کارکنان دولت، با دیدگاه آن ها در ارزیابی این نظام، رابطه ای مثبت داشت. تجربه ی ارزشیابی کننده، فقط در دیدگاه وی در مورد مناسب بودن نظام جدید ارزشیابی برای بستر سازمانی بیمارستان اثر مثبت داشت. نتیجه گیری: از طریق آموزش میتوان دیدگاه ارزشیابی کنندگان را به عنوان یکی از مهم ترین ارکان سیستم ارزشیابی عملکرد، بهبود بخشید و بدین صورت به انجام ارزشیابیهای صحیح و مؤثر کمک نمود.

مقدمه: اصلی ترین منبع مالی بیمارستان، بیمه ها محسوب می شوند ولی بیمارستان ها در بعضی از موارد مالی با سازمان های بیمه گر اختلاف دارند و به طور معمول همه ی مطالبات بیمه ای آن ها وصول نمی گردد. این پژوهش با تعیین علل کسورات صورتحساب های بیمه ای در بیمارستان سیدالشهدا (ع)، راهکارهایی در این زمینه پیشنهاد کرده است.روش بررسی: این پژوهش مطالعه ای توصیفی، مقطعی است که به صورت گذشته نگر انجام شده است. اطلاعات نسخ و پرونده های بیماران مراجعه کننده به بیمارستان سیدالشهدا (ع) در 6 ماهه دوم سال 1386 وارد این طرح شد و اطلاعات مربوط به بیماران خاص از مطالعه خارج گردید. نمونه گیری، به روش سرشماری بود و همه نسخ و پرونده های 6 ماهه دوم سال 1386 بیمارستان شامل 40983 نسخه کلینیکی، 27238 نسخه پاراکلینیکی و 3392 پرونده بستری بررسی گردید.اطلاعات توسط چک لیستی که روایی آن توسط کارشناسان بیمه و متخصصین مدیریت تایید شد، جمع آوری و با استفاده از شاخص های آماری و مقیاس های توصیفی مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: بالاترین فراوانی و علل کسورات نسخ کلینیکی به ترتیب مربوط به نسخ بیمه کمیته امداد (62 درصد) و با علت تاریخ مخدوش می باشد. رتبه های بعدی مربوط به بیمه نیروهای مسلح، تامین اجتماعی و خدمات درمانی است. بالاترین فراوانی و علل کسورات نسخ پاراکلینیکی به ترتیب مربوط به نسخ بیمه کمیته امداد (45.3 درصد) و با علت فاقد نسخه می باشد. رتبه های بعدی مربوط به بیمه های نیروهای مسلح، تامین اجتماعی و خدمات درمانی است. بالاترین فراوانی و علل کسورات پرونده های بستری به ترتیب مربوط به پرونده های بیمه تامین اجتماعی (74.4 درصد) و با علت اضافه درخواستی بوده است. رتبه های بعدی مربوط به بیمه های خدمات درمانی، کمیته امداد و نیروهای مسلح است.نتیجه گیری: بیشترین علل کسورات سرپایی با اشتباهات سازمانی ارتباط مستقیم داشت و از اشتباهات کارکنان بیمارستان نشات می گرفت. در این زمینه آموزش پزشکان، پرستاران و همه کسانی که به نوعی در صورتحساب بیماران تاثیرگذارند، ضروری به نظر می رسد. از طرف دیگر علت اصلی و کلی در پرونده های بستری اضافه درخواستی بوده است که پرت منابع محسوب نمی شود و شفاف سازی این کسورات باعث کاهش اختلافات بین بیمارستان و سازمان های بیمه ای می شود.

"مقدمه: امروزه روش‌های قدیمی ادارات و سازمان‌ها پاسخگوی تغییرات سریع محیط اطراف نیست. این تغییر باعث شده است که شکل‌های جدیدی از سازمان همانند سازمان‌های یادگیرنده به وجود آید. از این رو، این تحقیق با هدف بررسی رابطه‌ی بین تعهد سازمانی و میزان کاربست مؤلفه‌‌های سازمان یادگیرنده در بین مدیران بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان صورت گرفته است. روش بررسی: این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی (رابطه‌ای) بوده است. جامعه‌ی مورد پژوهش از کلیه‌ی مدیران بیمارستان‌های آموزشی شهر اصفهان (210 نفر) انتخاب شده است. نمونه‌گیری به روش سرشماری صورت گرفته است. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسش‌نامه‌های سازمان یادگیرنده و تعهد سازمانی بوده است که اعتبار و روایی آن مورد تایید قرار گرفته است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و استنباطی به کمک نرم‌افزار 13SPSS استفاده شده است. یافته‌ها: میانگین نمره‌ی سازمان یادگیرنده 5/59 (± 5/18 انحراف معیار) و میانگین نمره‌ی تعهد سازمانی در بین مدیران 8/60 (± 8/10 انحراف معیار) بوده است. به طور کلی بین میزان کاربست سازمان یادگیرنده و تعهد سازمانی مدیران (تعهد عاطفی، تعهد عقلایی، تعهد هنجاری) با کمک آزمون آماری Pearson رابطه‌ی معنی‌داری وجود دارد. نتیجه‌گیری: در محیط متحول امروزی که شاهد تغییرات بسیار سریع در حوزه‌های مختلف علم، فناوری، همچنین پیچیدگی و پویایی روز افزون عوامل محیطی هستیم تنها سازمان‌هایی می‌توانند بقا یابند و رشد کنند که قادر به سازگاری فعال (تعادل پویا) با محیط پیرامون باشند که این هدف تنها در سازمان‌های یادگیرنده محقق می‌شود. "

مقدمه: طراحی و اجرای حداقل مجموعه داده ها (Minimum Data Set) در مراکز درمانی مقدمه مدیریت اطلاعات بیماری است و ارتقای کیفیت مراقبت و کنترل آن را به دنبال دارد. MDSپیوند به عنوان مجموعه گسترده ای از واژه ها و تعاریف پذیرفته شده قلمداد می شود و با فراهم آوردن یکی از مهم ترین ابزار های مدیریتی برای تصمیم گیری در صنعت سلامت متضمن دسترسی به داده های بهداشتی دقیق و بدون ابهام بیماری ها است. از این رو پژوهش حاضر با هدف مطالعه حداقل مجموعه داده های نظام مدیریت اطلاعات پیوند اعضا در کشورهای کانادا، مالزی و استرالیا و ارایه راهکار مناسب برای ایران انجام شده است.روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و به صورت تطبیقی در سال 1388 انجام شده است. ابتدا MDS پیوند موجود در کشور بررسی شد، سپس MDS پیوند در کشورهای منتخب به عنوان کشورهای پیشرو در سیستم ثبت پیوند از طریق متون و منابع الکترونیکی مورد مطالعه قرار گرفت. مرحله تحلیل داده های MDS پیوند در کشورهای منتخب، با استفاده از جداول تطبیقی و تعیین وجوه اشتراک و افتراق مجموعه داده ها انجام گردید و در نهایت با توجه به نتایج حاصل، مجموعه ای از فرم های ثبت پیوند اعضا برای کشور طراحی و پیشنهاد گردید.یافته ها: حداقل مجموعه داده های پیوند اعضا در قالب 23 فرم به صورت سه دسته (فرم های ثبت گیرنده پیوند، فرم های ثبت اهدا کننده عضو، فرم های پیگیری مراقبت های بعد از پیوند و فرم اهدا کننده زنده و مرگ مغزی) طراحی و پیشنهاد گردید و مورد تایید صاحب نظران واقع شد.نتیجه گیری: به منظور ثبت کلیه داده ها و بررسی ها و گزارش گیری آتی با مشخصه های متفاوت، باید فرم های مختلفی جهت ثبت داده ها در فرایند اهدای اعضا طراحی شود تا دقیق ترین اطلاعات به واسطه تکمیل این فرم ها وارد بانک اطلاعاتی شبکه فراهم آوری اعضای پیوندی شود و مورد استفاده قرار گیرد. MDS پیوند در قالب فرم های طراحی شده، منجر به کنترل هزینه ها و ارتقای مدیریت پیوند در کشور می گردد. همچنین مطالعات بقا، میزان اهدا و اطلاعات مورد نیاز برای بررسی های علمی و سیاست گذاری های کشوری بر اساس این اطلاعات ممکن می باشد.

واژه های کلیدی: یادگیری سازمانی، مدیریت دانش، بیمارستان ها،

مقدمه: فرسودگی شغلی در پاسخ به فشار روانی مزمن و بیشتر در حرفه های خدمات انسانی به وجود می آید و می تواند به عواقبی مثل افزایش هزینه های کاری، کاهش عملکرد و ... منجر گردد. هدف این مطالعه، بررسی فرسودگی شغلی مدیران اجرایی و پرستاری در سه حیطه خستگی عاطفی، مسخ شخصیت و عملکرد فردی و نیز رابطه آن با برخی ویژگی های دموگرافیک و شغلی آنان در بیمارستان های دانشگاهی اصفهان بوده است.روش بررسی: این پژوهش مقطعی به صورت سرشماری در بین تمامی 198 نفر مدیران اجرایی و پرستاری (مترون، سوپروایزر و سرپرستار) بیمارستان های دانشگاهی اصفهان در نیمه اول سال 1389 صورت گرفت که 166 نفر پرسش نامه ها را تکمیل نمودند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه فرسودگی شغلی Maslach & Jackson بومی شده با Cronbach’s alpha 86 درصد استفاده گردید. در آمار استنباطی از آزمون های Kruskal- Wallis، رگرسیون و Chi-Square استفاده شد و داده ها با استفاده از آمار توصیفی و به وسیله نرم افزار 16SPSS تحلیل گردید.یافته ها: بیشترین فرسودگی شغلی با شدت متوسط و زیاد به ترتیب در سرپرستاران، سوپروایزرها، مدیرانی که هم سوپروایزر بوده اند و هم سرپرستار، مترون ها و مدیران اجرایی بوده است. بین میانگین فرسودگی شغلی با سمت سازمانی، جنس و سن ارتباط معنی داری وجود داشت، به طوری که سرپرستاران بیشترین و مترون ها کمترین میانگین را داشتند. فرسودگی شغلی در زنان بیشتر از مردان بود و با افزایش سن کاهش می یافت ولی ارتباط معنی داری با وضعیت تاهل، مدرک تحصیلی، زمان شیفت کاری، تعداد شیفت کاری، وضعیت استخدام، سابقه کار و سابقه کار در سمت فعلی وجود نداشت. میانگین خستگی عاطفی و سمت سازمانی ارتباط معنی داری داشتند و سرپرستاران بیشترین و مترون ها کمترین میانگین را داشتند. بین مسخ شخصیت و سمت سازمانی ارتباطی وجود نداشت.نتیجه گیری: وجود سطوح مختلف فرسودگی شغلی با توجه به کیفیت فعلی خدمات مدیریتی در سطوح اجرایی و پرستاری بیمارستان ها، لزوم اتخاذ سیاست های جدید جهت تعدیل و پیشگیری از این پدیده را محرز می سازد. تشخیص وجود مشکل، فهم نیاز به حمایت، پذیرش و مشارکت در تکنیک های حل مشکل و هدف گذاری واقعی از جمله عوامل بسیار موثر در پیشگیری از فرسودگی شغلی مدیران می باشد.

بیمارستان یکى از سازمان هاى اصلى ارائه دهنده ى خدمات بهداشتى و درمانى ست، و درصد بالایی از منابع بخش سلامت را به خود اختصاص مى دهد. تضمین بهترین استفاده از این منابع کمیاب، اندازه گیری کارایی آن را ضرورى مى سازد. هدف این مطالعه برآورد کارایى بیمارستان هاست. روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی - تحلیلی در سال 1386 انجام گردید. مراکز آموزشی درمانی و بیمارستان های عمومی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان جامعه آماری بررسی را تشکیل مى دهند. متغیرهای نهاده در این مطالعه شامل تعداد پزشکان متخصص، تعداد پزشکان عمومی، تعداد نیروی پرستاری، تعداد سایر پرسنل و تعداد تخت فعال و متغیرهای ستانده شامل متوسط اقامت بیمار، فاصله چرخش تخت، ضریب اشغال تخت، تعداد پذیرش سرپایی و درآمد بیمارستان ها بود. داده ها از طریق فرم های محقَق ساخته جمع آوری و با استفاده از روش تحلیل فراگیر داده ها و نرم افزار DEAP 2 تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: میانگین کارایی فنی کل، کارایی مدیریَتی و کارایی مقیاسی بیمارستان های موردمطالعه در سال 1384 به روش حداقل سازی نهاده به ترتیب 938/0، 957/0 و 98/0 و در سال 1385 به ترتیب 946/0، 964/0 و 981/0 محاسبه شد. میانگین کارایی های مورد نظر به روش حداکثر سازی ستانده نیز در سال 1384 به ترتیب 931/0، 974/0 و 956/0 و در سال 1385 به ترتیب 868/0، 902/0 و 962/0 به دست آمد. بحث و نتیجه گیری: پیشنهاد می شود بیمارستان ها از طریق بهبود کمى و کیفى خدمات، افزایش توان جذب منابع مالى، ارزیابى مستمر عملکرد و واگذارى ارائه خدمات به بخش غیردولتى به سمت افزایش سطح بهینه کارایى هدایت شوند."