ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۷۰۱ تا ۲٬۷۲۰ مورد از کل ۱۲٬۷۹۱ مورد.
۲۷۰۱.

زمینه های شکل گیری اندیشه های نوگرایانه امیرکبیر(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: قائم مقام تبریز سفرهای امیرکبیر کنفرانس ارزنه الروم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹۴ تعداد دانلود : ۱۰۲۹
پدیدار شدن اندیشه های جدید در دوره قاجاریه، یکی از مهمترین علل تغییرات در ایران دوره قاجار است. این تحولات سرانجام باعث دگرگونی اساسی در بنیان و نوع حکومت ایران شد. جریانی که شخصیت هایی مانند امیرکبیر در آن نقش مهمی داشتند. تفکرات امیرکبیر در رویارویی با عناصر متعدد، از تفکری سنتی به تفکری شبه مدرن گرایش پیدا می کرد. این علل را باید در مکان زندگی امیر، شهر تبریز، تاثیرگذاری شخصیت هایی چون قائم مقام ها و سفرهای امیر به مسکو، پترزبورگ، و ایروان دانست. همچنین، شخصیت واراده وعلاقه زیاد امیربرای مدرنیزاسیون (نوسازی) ایران جزو علت هایی است که باید به آن اشاره شود.
۲۷۰۲.

دیدگاه سیاحان غربی به مراسم محرم در دوره قاجار

کلیدواژه‌ها: قاجار سفرنامه مراسم عزاداری حسینی سیاحان

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی قاجار فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه باستان شناسی
تعداد بازدید : ۱۷۹۴ تعداد دانلود : ۱۸۱۲
مقاله حاضر در پی تبیین چگونگی و چرایی نگاه سفرنامه نویسان اروپایی به مقوله محرم در دوره قاجاریه می باشد.اساساً بررسی نظرات و دیدگاه های سیاحان اروپایی به پدیده های جهان شرق در این مقطع زمانی در چهارچوب مقوله ای به نام شرق شناسی قرار می گیرد. بنابراین براساس اندیشه شرق شناسی، اروپائیان هر پدیده ای را که در میان مردمان دیگر سرزمین ها می شناختند، بلافاصله با میراث تاریخی خویش می سنجیدند و با معیارهای خود آن پدیده را ارزیابی و چه بسا پست و نازل محسوب می کردند. هر چند نگارنده در این پژوهش قائل به انکار کلی بحث شرق شناسی نمی باشد و در مواردی این نوع نگاه را در بحث شناخت واقعی شرق مفید می داند. مقاله با استفاده از شیوه کتابخانه ای و مراجعه به سفرنامه های اروپائیان و با روش توصیفی – تحلیلی به بررسی و نقد دیدگاه های سفرنامه نویسان به پدیده محرم پرداخته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که در یک برآیند کلی ویژگی های مانند سطحی نگری، اروپامحوری، نگاه از بالا و استعماری که بربیشتر دیدگاه های سفرنامه نویسان اروپائیان حاکم بوده است؛ باعث شده است سفرنامه نویسان اروپایی دنیای شرق و در اینجا به طور خاص محرم را وارونه و دور از واقعیت نشان دهند. آنهاکارکردهای چندگانه سیاسی، اجتماعی و فرهنگی محرم را نادیده گرفته و تنها نقاط ضعف آن را بزرگنمایی کرده اند. این نکته هم به جا می نماید که با وجود این نمی توان سهم این سفرنامه ها در شناخت بعضی از جنبه های محرم در این دوره را نادیده گرفت.
۲۷۰۴.

‌بازکاوی‌ انگیزه‌ها: ‌مروری‌ تازه‌ بر علل‌ وقوع‌ انقلاب‌ اسلامی‌ در ایران‌

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹۳
استفاده‌ از روش‌های‌ یک‌ علم‌ در مسائل‌ و پدیده‌های‌ علم‌ دیگر، دایرة‌ شناخت‌ موضوعات‌ آن‌ را وسیع‌تر و ابعاد بررسی‌ آن‌ را عمیق‌تر می‌کند. بکارگیری‌ مفاهیم‌ و روش‌های‌ آماری‌ در بررسی‌ و تحقیق‌ مسائل‌ اجتماعی‌ از جمله‌ این‌گونه‌ شیوه‌های‌ تحقیق‌ میان‌ علمی‌ است‌ که‌ کمک‌ فراوانی‌ به‌ کاربردی‌ کردن‌ پژوهش‌های‌ اجتماعی‌ کرده‌ است. استفاده‌ از آمار و ارقام‌ و تبیین‌ ریاضی‌ پدیده‌های‌ نظری، علاوه‌ بر آن‌که‌ موضوعات‌ را از تفسیرپذیری‌های‌ شخصی‌ رها می‌کند، ما را در اتخاذ نگرش‌ها و روش‌های‌ واقع‌گرایانه‌ عملی‌ نیز یاری‌ می‌دهد. ضرورت‌ اهتمام‌ به‌ پژوهش‌های‌ آماری‌ درباره‌ پدیده‌ انقلاب‌ اسلامی‌ و انگیزه‌های‌ اساسی‌ حضور مردم‌ در صحنه‌ انقلاب، هرگونه‌ کوششی‌ در این‌ باب‌ را ستودنی‌ کرده‌ است. مقاله‌ زیر در یک‌ بررسی‌ میدانی‌ این‌ موضوع‌ را که‌ مهمترین‌ انگیزه‌ مردم‌ برای‌ شرکت‌ در انقلاب‌ مخالفت‌ با کاستی‌های‌ دینی‌ ---- اخلاقی‌ و عملکرد نادرست‌ سیاسی‌ --- اجتماعی‌ در رژیم‌ پهلوی‌ است، پژوهیده‌ و تقدیم‌ شما نموده‌ است.
۲۷۰۵.

بررسی روابط صفویه و شروان شاهان از آغاز سلطنت شاه تهماسب تا به قدرت رسیدن شاه عباس اول صفوی (995-930 ق)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: صفویه شروان محمد خدابنده شروان شاهان تهماسب اول

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹۳ تعداد دانلود : ۸۶۶
روابط صفویه و شروان شاهان و وضعیت ایالت شروان در عصر صفوی، یکی از فصول مهم تاریخ صفویه را از بعد سیاسی – نظامی و در سطح داخلی و منطقه ای تشکیل می دهد. ظهور اسماعیل اول در عرصه زورآزمایی سیاسی و حمله او به شروان در سال 906 ق قدرت دولت محلی شروانشاهی را متزلزل کرد و رابطه مبتنی بر ستیزه و دشمنی دیرینه بین دو خاندان شروان-شاهی و صفوی در سال های پایانی حکومت شاه اسماعیل به حالت مسالمت جویانه و انقیاد شروان شاهان از صفویه تغییر یافت. در تحولات پدید آمده در عرصه سیاسی با تشکیل دولت صفویه، شروان شاهان استقلال خود را از دست داده و خراج گزار صفویه شدند که این وضعیت در دهه های اولیه حکومت شاه تهماسب اول نیز ادامه یافت. سرانجام بهرغم شورشهای مکرر مدعیان شروانی و ورود نیروهای عثمانی، تاتاری و داغستانی به کشمکشهای موجود، صفویان توانستند شروان را از وضعیت انقیاد- خراجگزاری به حاکمیت قطعی خود درآورده و به حیات سیاسی شروانشاهان پایان دهند. در این مقاله، روابط صفویان با شروان شاهان در محدوده زمانی سال های 930 تا 995 ق، از آغاز سلطنت شاه تهماسب اول تا به قدرت رسیدن شاه عباس اول صفوی، که از فراز و نشیب بسیار برخوردار بوده و عوامل مؤثر بر این روابط دوجانبه، موضع شروانیان در برابر حاکمیت صفویه و نقش نیروهای پیرامونی در منازعه صفویان با شروانیان، بررسی و تحلیل شده است.
۲۷۰۶.

بررسی جایگاه اجتماعی هنرمندان و صنعتگران در دوره تیموریان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جایگاه اجتماعی تیموریان ه‍ن‍رم‍ن‍دان صنعتگران

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی خاندان های محلی اجتماعی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی تیموری فرهنگی
  3. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه باستان شناسی
تعداد بازدید : ۱۷۹۳ تعداد دانلود : ۱۲۳۵
مطرح شدن دوره تیموریان به عنوان یک مقطع شاخص و مهم در تاریخ هنر ایران از یک سو و حجم کمی و کیفی فعالیت های هنری و صنعتی و آثار تولید شده در این حوزه از سوی دیگر، هنرمندان و صنعتگران را به قشری تأثیرگذار در جامعه این عصر مبدل نمود. این امر خود موجب شکل گیری جامعه ای هنری در این دوره گردید که اگر چه اعضای آن را هنرمندان و صنعتگران تشکیل می دادند ولی این افراد از مقام و موقعیت و جایگاه اجتماعی یکسانی برخوردار نبودند. تفاوت در خاستگاه(تنوع قومی و نژادی)، طبقه اجتماعی، اعتقادات مذهبی(اعم از شیعه و سنی و سایر مذاهب)، ویژگی های اخلاقی، تحصیلات، وضعیت معیشتی(سطح درآمد و میزان رفاه) و میزان شهرت و مقبولیت اجتماعی اعضای این جامعه مؤید این مطلب می باشد.مواردی که تحقیق حاضر میزان تأثیر آن ها را در تعیین، تثبیت یا عدم ثبات جایگاه اجتماعی هنرمندان و صنعتگران این دوره بررسی می نماید.
۲۷۰۷.

نوستالژی مهاجر

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی انقلاب اسلامی اجتماعی
  2. حوزه‌های تخصصی هنر و معماری تاریخ هنر تاریخ هنر اسلامی امویان
تعداد بازدید : ۱۷۹۳ تعداد دانلود : ۱۰۵۳
حمید نفیسی بر این نظر است که ارتباطی تخیلی میان مهاجر و سرزمین مادریاش باقی میماند. تخیلی به این معنا که مهاجر از سرزمین مادریاش تصویری خیالی دارد که فقط در ذهن او وجود دارد، سرزمینی که فارغ از تصور این مهاجران تغییر میکند. او با ذکر مثال از ویدئو کلیپ هایی که ایرانیان در لس آنجلس ساخته اند نشان میدهد که مهاجران در واقع سرزمین مادریای را با استفاده از نمادها و اشیایی نمادین بازسازی میکنند. نوستالژی مهاجر به صورت «بازگشت به اصل» و به «طبیعت» بازنمایی میشود و در عمل به توسط «ناسیونالیسم» و «کمونوتاریسم» متجلی میشود.
۲۷۱۲.

تعاملات و مناسبات بانک شاهی انگلیس با طبقات اجتماعی ایران مطالعه ی موردی: بیرجند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بیرجند تجار اف بانک شاهی انگلیس هیل حاکمان محلی مناسبات مالی و اعتباری

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی قاجار اجتماعی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی مناطق و شهرهای ایران
تعداد بازدید : ۱۷۹۲ تعداد دانلود : ۱۰۵۰
بانک شاهنشاهی ایران که پس از امتیاز رویتر در ایران تاسیس شد، شعبات متعددی را در شهرهای مختلف دایر نمود. از زمان تأسیس شعب بانک شاهی انگلیس در شهرهای ایران، میان بانک و طبقات گوناگون اجتماعی مراوداتی وجود داشت که نوع این مراودات براساس شأن طبقاتی و موقعیت افراد متفاوت بوده است. یکی از این شعب، بانک شاهی بیرجند می باشد. با تأسیس این شعبه ی بانک در بیرجند، امور تجاری ـ بازرگانی و مبادلات مالی ـ اعتباری این منطقه بر عهده ی این مؤسسه قرار گرفت. در همین راستا، روابط این شعبه با سه قشر حاکمان محلی، تجار و مردم عادی شکل گرفت. این بانک در کنار روابط دوستانه با حکام و کارگزاران این منطقه، امور مالی و اعتباری این افراد را در دست داشت و کالاهای سفارشی آنان را نیز تأمین می کرد و در مقابل تأمین مستحفظ و امنیت رؤسا، کارمندان و کاروان های بانک بر عهده ی حاکم محلی بود. این بانک هم چنین، بسیاری از نقل و انتقالات امور نقدی و غیر نقدی تجار و مردم عادی را نیز با شعبه های دیگر بر عهده داشت. افزون بر این روابط اعتباری، بانک گاهی به عنوان واسطه در اختلافات شخصی، ملکی و مالی که میان مردم و حکام رخ می داد، دخالت می کرد. این مقاله به بررسی و تحلیل مناسبات بانک با (امرای محلی، تجار، مردم عادی) و ارزیابی عوامل مؤثر در این تعاملات اختصاص دارد.
۲۷۱۳.

مذهب در خراسانِ عصر سلجوقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: خراسان اسماعیلیان منازعات مذهبی مذاهب اهل سنت شیعیان امامی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی سلجوقی فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی تاریخ محلی
تعداد بازدید : ۱۷۹۱ تعداد دانلود : ۱۲۰۳
خراسان در عصر سلجوقی ترکیب مذهبی خاصی داشت. منازعات مذهبی و درگیری بین مذاهب مختلف، ویژگی اصلی این دوره است. سیاست های مذهبی حکومت سلجوقیان در تشدید اختلافات فرقه ای تاثیر زیادی داشت. تعصبات مذهبی عمیدالملک کندری و خواجه نظام الملک طوسی سبب شد تا بین حنفیان و شافعیان رقابت های شدیدی در بگیرد. حملة غزها به خراسان سبب ویرانی و کشتار شدیدی گردید؛ به دنبال این حملة درگیری های شدید فرقه ای و مذهبی شکل گرفت. مذهب غالب، شافعی بوده و پس از آن مذهب حنفی، که مذهب پادشاهان سلجوقی بود، قرار داشت. حنبلیان در چند شهر، به ویژه در هرات پیروانی داشتند. تا آنجا که از منابع برمی آید، دانشمند برجستة مالکی مذهبی در خراسان حضور نداشته است. شیعیان امامی جایگاه خاصی داشتند و برخی از دانشمندان برجستة شیعه در این عصر می زیستند. اسماعیلیان در شهرهای مختلف نفوذ زیادی داشتند و همواره سرگرم منازعات سیاسی شدید با دولت سلجوقیان بودند.
۲۷۱۵.

یک کتاب یک مولف روزنامه جنگل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹۱
نهضت جنگل یا قیام میرزاکوچک‌خان ‌جنگلی و یارانش در گیلان ازجمله مهم‌ترین و تأثیرگذارترین جنبش‌های مردمی در روزگار معاصر ایران‌ است. این نهضت که در اردیبهشت 1294 هجری شمسی با رهبری میرزا در گیلان آغاز و در 11آذر 1300 هجری شمسی با درگذشت او پایان پذیرفت به رغم مساعی ارزنده شماری از کاوشگران تاریخ همچنان برای بسیاری از افراد علاقه‌مند به میهن و حتی بسیاری از دانشجویان رشته تاریخ ناشناخته مانده است.
۲۷۱۶.

آن ‌روز خورشید ‌‌از‌ مغرب ‌طلوع ‌کرد

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹۰
وقتی دولت عراق، در مسیر فعالیت‌های سیاسی امام خمینی، محدودیت‌های شدیدی را اعمال کرد، ایشان تصمیم گرفت تا از مسیر کویت، عراق را ترک نماید، لکن دولت کویت به ایشان اجازه ورود نداد. امام از راه بصره به بغداد آمد و با یک هواپیمای عراقی به پاریس رفت و پس ازاندکی اقامت در این شهر به دهکده‌ای در 40 کیلومتری پاریس به نام نوفل‌لوشاتو رفت و تا زمان بازگشت به ایران در آنجا رحل اقامت افکند و آن روستای دورافتاده را به کانون خبری جهان مبدل ساخت. در تمام این دوران، مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی‌پور همراه ایشان بود و از نزدیک در جریان تمام وقایع آن روزهای پرشکوه قرار داشت. ایشان اندکی قبل از فوت، طی مصاحبه‌ای مفصل، اهم حوادث آن دوران را بیان نمود که در این مجال اندک، گزیده‌ای از آن را تقدیم می‌داریم.
۲۷۱۷.

سیر تاریخ نگاری محلی در ایالت کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ایالت کرمان افضل الدین کرمانی تاریخ نویسی محلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹۱ تعداد دانلود : ۸۸۷
تاریخ نگاری محلی ، سومین گونه مشهور تاریخ نویسی پس از تواریخ سلسه ای و عمومی است.هرایالت و شهری به فراخور اوضاع سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کم و بیش دارای یک دواثر و یا بیشتر ، تاریخ محلی است.در این حالت، ایالت وسیع کرمان که حد فاصل بین فارس و خراسان است، از تاریخ نگاری محلی نسبتا غنی برخورداراست و چنانچه تاریخ نگاری محلی آن را با سایر ایالات مقایسه نماییم، پس از خراسان و ایالات ساحل بحر خزر رویکرد سیاسی و نظامی دارد؛چراکه ارتباط مستقیمی بین اعتلا و زوال حاکمیت محلی آن سامان و تاریخ نگاری محلی آن وجوددارد. مشهورترین مورخ محلی و حتی به نوعی پدر تاریخ نویسی ایالت کرمان افضل الدین کرمانی(متوفای اوایل قرن هفتم هجری قمری)است که با تالیف سه اثر، نخستین تاریخ نویسی محلی این ایالت رارقم زد.پس از آن سنت تاریخ نویسی محلی این سامان هیچ گاه از تکاپو بازنایستاد و همچنان تالیفات چندی درباره تاریخ این منطقه تحریر شد.
۲۷۱۸.

شیعه در ایران؛ زمینه ها و دلایل بالندگی تشیع در عهد گورکانیان

کلیدواژه‌ها: مدارا تشیع گورکانیان تیمور صوفیان

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی تیموری فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ تشیع
تعداد بازدید : ۱۷۹۰ تعداد دانلود : ۹۰۳
مقاله شیعه در ایران؛ زمینه ها و دلایل بالندگی تشیع در عهد گورکانیان در پی آن است تا ضمن بررسی تاریخی تحلیلی وضعیت شیعیان و مشخص نمودن جایگاه تشیع در عصر تیموری به این پرسش پاسخ دهد که روند حرکتی شیعه در این دوران چه سمت و سویی داشته و چه عوامل و زمینه هایی در شکل گیری آن دخیل بوده اند. نگارنده بر این باور است که شیعه در عصر گورکانیان با توجه به مشارکت در قدرت و ایجاد زمینه های رشد در عصر مغولان موجب شد که شیعیان به عنوان یک بازیگر فعال در عرصه سیاست و اجتماع مورد توجه تیمور و جانشینان وی قرار گیرند و همین امر موجبات حرکت استعلایی تشیع را فراهم آورد. به عبارت بهتر می توان گفت شیعه در عصر تیموریان با توجه به قدرت اکتسابی خود و نیز نوع رفتار و سیاست های تیمور و جانشینانش توانست زمینه یی ایجاد نماید که به تأسیس دولت مستقر شیعی در عهد صفوی منجر گردد.
۲۷۲۰.

سامانیان و احیاء شاهنشاهی ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: خراسان سامانیان خلافت عباسی ماوراء النّهر احیاء شاهنشاهی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی سامانی سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی سامانی فرهنگی
تعداد بازدید : ۱۷۸۹ تعداد دانلود : ۱۶۴۰
یکی از جریانهای سیاسی و اجتماعی ایران در طول قرن چهارم هجری، تلاش برای احیاء شاهنشاهی ایرانی، با انگیزه های متفاوت، از سوی حکمرانان ایرانی بود. حکومت سامانی نیز با توجه به اهداف و برنامه های خاصّ خود، تلاش های قابل توجهی در این زمینه انجام داد. این مقاله در صدد است تا با روش توصیفی- تحلیلی و از طریق به پرسش کشیدن اندک اطلاعات موجود تاریخی تا حدّ امکان تلاشهای سامانیان در رابطه با احیاء شاهنشاهی ایرانی را تبیین و روشن نماید. این پژوهش نشان می دهد که در طول قرن چهارم، عوامل متعددی همچون رقابت اشراف خراسان، رقابت با بویهیان و همچنین تنش در مناسبات با خلافت عباسی، سامانیان را واداشت تا به تلاش برای احیاء شاهنشاهی ایرانی روی آورند. بنابراین، برای کسب حقانیت درقدرت خود، به دو صورت عملی و نظری، کوشیدند تا شاهنشاهی ایرانی را احیاء نمایند. اگر چه با وجود برخی موانع همچون اقتدار طبقه دین یار، حضور گسترده عرب ها و ترکان ، تراکم غازیان و صوفیان در قلمرو آنها، رویکرد سامانیان به احیاء شاهنشاهی ایرانی را با آنِ بویهیان متفاوت ساخت.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان