درخت حوزه‌های تخصصی

تعامل روانشناسی و دین

ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
ارزیابی، سنجش وآمار تاریخچه و مکاتب حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی اجتماعی روانشناسی انگیزش روانشناسی رشد و تحول روانشناسی شخصیت روانشناسی مرضی تحولی روانشناسی یادگیری عصب شناختی رفتاری مشاوره مناسبات انسانی در محیط نقد و بررسی کتاب هوش هیجان
تعامل روانشناسی و دین روانشناسی اقتصادی روانشناسی رسانه روانشناسی سازمانی و صنعتی روانشناسی سلامت روانشناسی مثبت گرا روانشناسی منطقه ای روانشناسی نظامی روانشناسی هنر روانشناسی ورزشی روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۲۱ تا ۸۴۰ مورد از کل ۱٬۹۸۲ مورد.
۸۲۱.

پیش بینی رضایت زناشویی زنان با ویژگی های شخصیتی و دین داری آن ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مشاوره و روان درمانی خانواده سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۲۲)

کلیدواژه‌ها: زنان ویژگی های شخصیتی رضایت زناشویی دین داری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۷ تعداد دانلود : ۵۲۹
ویژگی های شخصیتی و دین داری از عوامل مؤثر در کیفیت زندگی همسران است. رضایت زناشویی همچون نمودی برجسته از کیفیت زندگی همسران در اندازه قابل توجهی از این ویژگی ها متأثر می گردد. ازاین رو پژوهش حاضر با هدف پیش بینی ویژگی های شخصیتی و دین داری زنان همسردار شهر تبریز با رضایت زناشویی آن ها به انجام رسیده است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش همه زنان متأهل شهر تبریز در سال 1392 بودند که از این جامعه تعداد 200 زن با بهره گیری از فرمول کوکران و نمونه گیری در دسترس گزینش شدند. برای گردآوری داده ها ابزارهای شخصیتی کوتاه نئو، دین داری آرین و رضایت زناشویی انریچ به کاربرده شد. تحلیل داده ها با بکار بستن ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون انجام داده شد. برآمدهای پژوهش نشان داد رضایت زناشویی با روان نژند گرایی همبستگی منفی و معنی دار و با ویژگی های شخصیتی برون گرایی، تجربه پذیری، همسازی و وظیفه شناسی همبستگی مثبت و معنی داری دارد. افزون بر این همبستگی میان رضایت زناشویی با دین داری مثبت و معنی دار بوده است (01/0 P<).برآمدهای تحلیل رگرسیون نشان داد که دین داری، روان نژند گرایی، تجربه پذیری، وظیفه شناسی و برون گرایی به ترتیب با ضرایب تعیین 44/0، 13/0، 15/0، 18/0 و 19/0 قادر به پیش بینی رضایت مندی زناشویی هستند. می توان از دانش برآمده از این پژوهش در جلسه های مشاوره، درمان و بهبود رابطه همسران برای افزایش رضایت زناشویی آن ها بهره گرفت.
۸۲۲.

نقش میانجی صفت حرص در رابطة بین صفات تکبر و حسادت(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال دوم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۴)

کلیدواژه‌ها: حسادت حرص تکبر نقش میانجی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹۹ تعداد دانلود : ۸۳۳
هدف این پژوهش، تدوین مدل روابط میان تکبر، حرص و حسادت است. این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است و حجم نمونه آن 384 نفر از دانشجویان دانشگاه خمین می باشد که به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. از مقیاس های اسلامی حرص- قناعت، تکبر- تواضع و نسخه تجدیدنظر شده حسادت برای جمع آوری داده ها استفاده شد که با استفاده از روش تحلیل مسیر و آزمون سوبل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. شاخص ها نشان از برازش مطلوب مدل ارائه شده و تأیید نقش میانجی حرص در رابطه بین کبر و حسادت دارد. نتایج نشان داد که صفت تکبر، ریشه بسیاری از احساس ها و صفات منفی از جمله حسادت خواهد بود که جا دارد به زیربناها، روابط و مکانیزم عمل این قبیل صفات اخلاقی بیشتر توجه شود.
۸۲۳.

بررسی ارتباط تجربه معنوی و تاب آوری با میزان گرایش به مواد مخدردر دانش آموزان پسر دبیرستانی شهرستان دره شهر(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال دوم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۵)

کلیدواژه‌ها: تاب آوری گرایش به مواد مخدر تجربه معنوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱۰ تعداد دانلود : ۶۹۰
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه تجربه معنوی و تاب آوری به عنوان عامل محافظ در برابر میزان گرایش به مواد مخدر در بین نوجوانان می باشد. جامعه آماری این پژوهش از نوع همبستگی را کلیه دانش آموزان پسر دبیرستانی شهرستان دره شهر در سال تحصیلی 1392-1391 تشکیل داده اند که از میان دانش آموزان 200 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده: مقیاس تجربه معنوی غباری بناب، مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسون (2003) و پرسشنامه آمادگی برای اعتیاد (IAPS) بوده است. داده های به دست آمده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج ضریب همبستگی ارتباط تاب آوری و تجربه معنوی را مثبت و معنادار نشان داد (01/0p<). بین تاب آوری و گرایش به مواد مخدر (05/0p<) و تجربه معنوی با گرایش به مواد مخدر (01/0p<) ارتباط منفی بود. تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که مولفه شکوفایی و فعالیت معنوی میزان گرایش به مواد را پیش بینی می کند. نتایج این پژوهش نشان داد تجربه معنوی به عنوان عاملی محافظ زمینه ساز تاب آوری دانش آموزان در برابر گرایش به مصرف مواد مخدر است.
۸۲۴.

ساخت و اعتباریابی مقیاس سنجش استعداد شغلی طلاب(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱۸

کلیدواژه‌ها: مقیاس شغل ویژگی شخصیتی ویژگی اخلاقی حوزویان استعداد شغلی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی ارزیابی، سنجش وآمار آزمونهای مشاوره شغلی
تعداد بازدید : ۱۸۴۲ تعداد دانلود : ۱۱۳۰
پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتباریابی مقیاس سنجش استعداد شغلی طلاب انجام شد. بدین منظور، ویژگی های اخلاقی و شخصیتی عالمان دین، از متون اسلامی و بررسی های میدانی، استخراج و با تبدیل آن به شاخص های قابل اندازه گیری، پرسشنامه ای 160 گویه ای تدوین گردید. ابتدا در سطح محدود (30 نفر) به عنوان پیش آزمون اجرا گردید و ضریب همسانی درونی بالایی دارد (آلفا برابر با 957/0) را نشان داد. سپس در نمونه 200 نفری از طلاب، در سطح دو و بالاتر در حوزه علمیه قم (94-1393) اجرا شد. آلفای کرونباخ آن برابر با 957/0 به دست آمد. روایی آزمون نیز از طریق روایی محتوایی، روایی سازه و تحلیل عاملی مورد بررسی قرار گرفته و تأیید شد. در نتیجه، ارزیابی مقیاس سنجش استعداد شغلی طلاب نشان داد که این پرسشنامه از روایی و پایایی بالایی برخوردار است و شرایط علمی یک مقیاس معتبر روان شناختی را داراست و می توان آن را در مشاوره شغلی طلاب مورد استفاده قرار داد.
۸۲۵.

نقش واسطه ای خودمهارگری در رابطة دلبستگی به خدا با کارکرد خانواده در میان متأهلین شهر قم(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال دوم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۶)

کلیدواژه‌ها: کارکرد خانواده عملکرد خانواده دلبستگی به خدا خودکنترلی خودمهارگری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹۶ تعداد دانلود : ۱۴۰۰
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای خودمهارگری در رابطه دلبستگی به خدا با کارکرد خانواده انجام گردید. برای دستیابی به هدف فوق، در یک پژوهش توصیفی از نوع همبستگی، تعداد 461 نفر از افراد متأهل ساکن در مجتمع های مسکونی منطقه پردیسان قم، با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه های دلبستگی به خدا، فرم کوتاه مقیاس خودمهارگری و ابزار سنجش خانواده استفاده شد و داده های پژوهش از طریق آزمون همبستگی پیرسون و روش تحلیل مسیر (در نرم افزار ایموس) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها نقش واسطه ای خودمهارگری در رابطه کیفیت دلبستگی به خدا با کارکرد خانواده را به صورت میانجی گری جزئی تأیید نمودند. همچنین یافته ها نشان داد که دلبستگی ایمن به خدا و خودمهارگری با کارکرد (ناسالم) خانواده، رابطه منفی و معنادار (به ترتیب: 45/0- و 46/0-) و دلبستگی ایمن به خدا با خودمهارگری رابطه مثبت و معنادار دارد (34/0). از نتایج این تحقیق می توان جهت طراحی بسته های آموزشی برای ارتقاء کارکرد خانواده از طریق کیفیت دلبستگی به خدا و خودمهارگری استفاده نمود.
۸۲۶.

ارتباط نگرش مذهبی با میزان رضایت زناشویی، سلامت روان شناختی و تاب آوری، در کارمندان زندان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۲ بهار ۱۳۹۵ شماره ۲ 24-33

کلیدواژه‌ها: نگرش مذهبی تاب آوری سلامت روان شناختی رضایت زناشویی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۳ تعداد دانلود : ۳۴۶
هدف از انجام پژوهش، بررسی رابطه ی بین نگرش مذهبی با رضایت زناشویی و سلامت روان، با میانجیگری تاب آوری است. مواد و روش ها: روش انجام پژوهش، از نوع توصیفی- همبستگی است. جامعه ی پژوهش، کارکنان زندان چناران، به تعداد 120 نفر است. با نمونه گیری در دسترس، نمونه ها به تعداد 60 نفر انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش، مقیاس نگرش مذهبی براهنی، پرسش نامه ی تاب آوری کانر و دیویدسون، سلامت روان GHQ-28 و مقیاس زوجی انریچ بوده است . پس از شرکت آزمون دهندگان در پژوهش، نمره ها وارد نرم افزار SPSS (نسخه ی 19) شد و شاخص توصیفی - همبستگی پیرسون، رگرسیون و تحلیل ANOVA و تحلیل مسیر مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد بین نگرش مذهبی و نمره ی سلامت روان، رابطه ی معکوس و معناداری وجود دارد (01/0>P). همچنین نشان داد که بین نگرش مذهبی و رضایت زناشویی، رابطه ی مثبت و معناداری وجود دارد (05/0>P). افزون بر این، مشخص شد که بین تاب آوری و سلامت روان، رابطه ی معناداری وجود ندارد، ولی بین تاب آوری و رضایت زناشویی، رابطه ی مثبت و معناداری وجود دارد (01/0>P). نتیجه های تحلیل مسیر نشان داد نگرش مذهبی و تاب آوری به صورت مکمل، 43 درصد از رضایت زناشویی را پیش بینی می کند. نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاکی از وجود رابطه ی بین نگرش مذهبی و تاب آوری، با مؤلفه های سلامت روانی و رضایت زناشویی است.
۸۲۷.

مؤلفه های فرایندی و ساختاری هویت دینی بر پایة منابع اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال دوم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۴)

کلیدواژه‌ها: هویت دینی ساختار مؤلفه ای مؤلفه فرایندی مؤلفه ساختاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۵ تعداد دانلود : ۸۹۱
هدف این پژوهش، شناسایی ساختار مؤلفه ای و مؤلفه های فرایندی هویت دینی از منابع اسلامی است. برای کشف مؤلفه ها از روش تحلیل محتوا و معناشناسی زبانی در یک طرح دو مرحله ای استفاده شد. روایی محتوایی مؤلفه ها، توسط کارشناسان علوم حوزوی که در روان شناسی یا علوم تربیتی تخصص داشتند، تأیید شد. یافته ها نشان داد که پنج مؤلفة جست وجوگری، یکپارچه سازی، تعهد، هشیاری و خودپایی را می توان مؤلفه های فرایندی هویت دینی معرفی کرد. همچنین بر پایه یافته های این پژوهش هفت مؤلفة باورها، ارزش ها، اهداف، گرایش ها، صفات، توانمندی ها و آسیب پذیری ها مؤلفه های ساختاری هویت دینی به شمار می روند.
۸۲۸.

مقایسة تأثیر آموزش مبتنی بر درمان روایت دلبستگی و معنویت درمانی بر تعارضات زناشویی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال دوم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۴)

کلیدواژه‌ها: معنویت درمانی درمان روایت دلبستگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۳ تعداد دانلود : ۸۱۱
هدف این پژوهش، مقایسه تأثیر آموزش مبتنی بر درمان روایت دلبستگی با معنویت درمانی بر تعارضات زناشویی است. جامعه آماری، کلیه زنان کارمند دارای تعارض زناشویی منطقه 7 و 8 تهران می باشند که 36 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسش نامه تعارضات زناشویی تجدیدنظرشده (MCQ-R) می باشد. طرح پژوهش از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است. پس از انتخاب تصادفی گروه های آزمایشی و کنترل، مداخلات آزمایشی برای دو گروه، به مدت 12جلسة دو ساعتی و هفته ای یکبار اجرا شد. پس از اتمام برنامه آموزشی، از هر سه گروه پس آزمون و سپس پیگیری به عمل آمد. برای تحلیل داده ها، از تحلیل کوواریانس و آزمون تعقیبی استفاده شد. یافته ها نشان داد که آموزش مبتنی بر درمان روایت دلبستگی و معنویت درمانی اثربخشی معناداری بر کاهش تعارضات زناشویی داشته است. بدین معنا که آموزش مبتنی بر معنویت درمانی، اثربخشی بیشتری نسبت به آموزش مبتنی درمان روایت دلبستگی بر کاهش تعارضات زناشویی داشته است. نتایج پیگیری نمرات دو گروه پس از سه ماه، حاکی از ماندگاری اثر مداخلات بود.
۸۲۹.

پیش بینی کیفیت زندگی، امیدواری و بهزیستی روانشناختی در زنان مطلقه بر اساس عمل به باورهای دینی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال دوم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۵)

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی امیدواری بهزیستی روانشناختی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲۱ تعداد دانلود : ۹۶۰
هدف پژوهش حاضر، پیش بینی کیفیت زندگی، امیدواری و بهزیستی روانشناختی در زنان مطلقه بر اساس عمل به باورهای دینی بوده است. این پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی بوده و جامعه آماری آن، کلیه زنان مطلقة مراجعه کننده به دادگاه های خانوادة، مراکز مشاوره، خانه سلامت محله های شهر تهران می باشد که به شیوه نمونه گیری دردسترس 80 نفر انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع آوری داده ها شامل پرسشنامه های کیفیت زندگی(SF-36)، امید به زندگی، بهزیستی روانشناختی و عمل به باورهای دینی2 بود. نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که متغیر عمل به باورهای دینی ارتباط مثبت با کیفیت زندگی ،امیدواری و بهزیستی روانشناختی در زنان مطلقه دارد. همچنین نتایج آزمون رگرسیون هم زمان نشان داد که عمل به باورهای دینی به میزان 1/9% واریانس کیفیت زندگی، 27% واریانس امیدواری و 6/19% واریانس بهزیستی روانشناختی را تبیین کرده است. عمل به باورهای دینی در زنان مطلقه می تواند بخشی از مشکلات روانی- اجتماعی آنها را کاهش داده در بهبود کیفیت زندگی و افزایش امیدواری و بهزیستی روانشناختی آنها موثر باشد.
۸۳۰.

رابطه میزان عمل به باورهای دینی با تاب آوری و خوش بینی در دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال نهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۳۴)

کلیدواژه‌ها: تاب آوری دانشجویان خوش بینی عمل به باورهای دینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۳۱ تعداد دانلود : ۱۰۳۲
از جمله تأثیرات عمل به باورهای دینی در افراد، خوش بینی و تاب آوری می باشد. از آنجا که منابع دینی به عنوان تکیه گاه بزرگ خوش بینی و تاب آوری به حساب می آیند، انتظار می رود که افراد با جهت گیری قوی مذهبی خوش بین تر و در مواجه با مشکلات، تاب آورتر از سایر افراد باشند. این پژوهش، با هدف پیش بینی سازه های تاب آوری و خوش بینی بر اساس میزان عمل به باورهای دینی در دانشجویان صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا شهر همدان در سال تحصیلی 93 92 تشکیل دادند که شامل 10593 نفر بودند. حجم نمونه با روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی، از بین هشت دانشکده به تعداد 200 نفر انتخاب شد. شرکت کنندگان پرسش نامه های خوش بینی (LOT-R)، مقیاس خود سنجی التزام عملی به اعتقادات اسلامی (نویدی) و تاب آوری کانر و دیویدسون (CD- RISC) را تکمیل کردند. داده های به دست آمده با استفاده ازآزمون آماری رگرسیون تحلیل شد. یافته ها نشان داد که عمل به باورهای دینی، نقش مؤثری در پیش بینی سازه های تاب آوری (β=0/44, p<0/001) و خوش بینی (β =0/51, p<0/001) در دانشجویان دارد.
۸۳۱.

تأثیر امیددرمانگری اسلامی بر بهزیستی فاعلی افراد مبتلا به مالتیپل اسکلروسیس و مقایسه آن با امیددرمانگری مبتنی بر نظریه اسنایدر(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال نهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۳۵)

کلیدواژه‌ها: امید بهزیستی فاعلی امیددرمانگری اسلامی امیددرمانگری اسنایدر مالتیپل اسکلروسیس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۲ تعداد دانلود : ۷۸۴
هدف این پژوهش، بررسی تأثیر امیددرمانگری اسلامی بر بهزیستی فاعلی زنان مبتلا به ام اس و مقایسه تأثیر آن، با امیددرمانگری اسنایدر بود. برای مقایسه دو سبک درمان، پژوهش آزمایشی سه گروهی با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری به کار گرفته شد: گروه آزمایش امیددرمانگری اسلامی؛ گروه آزمایش امیددرمانگری اسنایدر؛ گروه گواه. جامعه آماری افراد مبتلا به ام اس در انجمن ام اس قم بودند. تعداد شرکت کنندگان هر گروه 12 نفر بود و مداخله در 8 جلسه هفتگی 120 دقیقه ای صورت گرفت. متغیر وابسته بهزیستی فاعلی بود که با استفاده از دو مقیاس شادکامی و رضایت از زندگی، در سه مرحله بررسی گردید. تحلیل آماری نشان داد که هر دو روش درمانی، به طور معنادار (05/0 >P ) بهزیستی فاعلی بیماران مبتلا به ام اس را افزایش داده اند، اما تفاوت معناداری میان دو روش درمانگری یافت نشد. نتایج این پژوهش نشان داد که با استفاده از امیددرمانگری اسلامی، می توان نتایجی قابل مقایسه با امیددرمانگری اسنایدر انتظار داشت.
۸۳۲.

سلامت معنوی و حیات طیّبه

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۲ بهار ۱۳۹۵ شماره ۲ 1-2

کلیدواژه‌ها: سلامت معنوی حیات طیبه حیات طبیعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۱ تعداد دانلود : ۲۶۵
موضوع سلامت معنوی، که یکی از جنبه های سلامتی به شمار می رود، چندی است توجه صاحب نظران غربی را به خود جلب کرده و موجب شده تعریف هایی برای آن ذکر کنند. از آنجا که احساس نیاز به این بُعد از سلامت، بر خاسته از جامعه یی سکولار بوده است و نیازهای این جامعه ی سکولار، با نیاز های واقعی انسان به سلامت، در یک زندگی دینی تفاوت دارد، به نظر می رسد توجّه به «حیات طیّبه»که در قرآن کریم مطرح شده، راهگشای مناسبی برای پرداختن به این بُعدِ معنویِ سلامت باشد. «حیات طیبه»، واژه یی قرآنی است که مفسران آن را به حیات پاکیزه تعبیرکرده اند. واژه ی «طیبه» در چند جای قرآن کریم به کار برده شده است:
۸۳۳.

بررسی بُعد اجتماعی سلامت در کلمات حکمت آمیز امام علی (ع)(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۲ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۳ 54-64

کلیدواژه‌ها: امام علی(ع) بُعد اجتماعی سلامت سبک زندگی ایرانی - اسلامی نهج البلاغه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۷ تعداد دانلود : ۲۶۹
در پزشکی فرامدرن توصیه می شود که برای ارتقای سطح سلامت افراد و جامعه در بُعدهای جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی، می باید از همه ی داشته های بشری، به شرط بی ضرر بودن آن ها، استفاده شود. از همین دیدگاه است که حوزه های جدیدی، از جمله سلامت و دین، مطرح و پیگیری می شود . در کشور ما، فرهنگ غنی ایرانی – اسلامی، که از باور و قبول و اعتقاد مردمی برخوردار است، سرمایه ی مهمی است که استفاده ی هدفمند و هوشیارانه از آن، به ویژه در تلفیقِ آن با پزشکی نوین (البته بدون تغییر محتوا)، زمینه را برای رشد و ارتقای سطح سلامتی فرد و جامعه در چارچوب سبک زندگی ایرانی - اسلامی فراهم می کند . بررسی بُعد اجتماعی سلامت در کلمات حکمت آمیز امام علی (ع) نیز در همین جهت طراحی شده است. مواد و روش ها: این، مطالعه یی تطبیقی، از نوع تحلیل محتوا است که در آن، همه ی کلمه های حکمت آمیز امام علی(ع) در کتاب نهج البلاغه، از زاویه ی بُعد اجتماعی سلامت (داده های پژوهش) مورد استفاده قرار گرفته است. یافته ها: از 480 مورد کلمه های حکمت آمیز امام علی(ع)، نزدیک به 115 مورد در حیطه ی بُعد اجتماعی سلامت قرار می گیرد؛ و از میان آن ها، نزدیک به 68 موضوع مرتبط با بُعد اجتماعی سلامت، به صورت کاربردی و دستورالعملی، چه در حوزه ی دانشی، چه در حوزه ی نگرشی، استخراج شده است. نتیجه گیری: کلمه های قصار امام علی(ع) در نهج البلاغه، منبع معتبری است که به پشتوانه ی آن و بزرگی گوینده اش و نیز پذیرش آن در جامعه (به ویژه جامعه ی شیعه)، می توان شاخصه هایی را در بُعد اجتماعی سلامت تبیین و تعریف کرد و از آن در سبک زندگی ایرانی - اسلامی بهره گرفت.
۸۳۴.

جستجوی مفهوم سلامت معنوی و شاخص های انسان سالم در ادیان و آیین های مختلف(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۲ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۴ 63-71

کلیدواژه‌ها: سلامت معنوی شاخص انسان سالم ادیان آیین ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۷ تعداد دانلود : ۳۱۲
در سال های اخیر سلامتی بر اساس بُعدهای سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی مورد توجه قرار گرفته که برای شناخت سلامت معنوی لازم است شاخص های انسان سالم شناسایی شود. مواد و روش ها: مطالعه ی مروری نظام مند حاضر، براساس جستجو در پایگاه های اطلاعاتی فارسی و انگلیسی، موتورهای جستجوگر، کتاب ها ی دینی اوستا، بهاگاواد گیتا، گاتا، اپانیشادها، انجیل، تورات، قرآن و متون اسلامی، حدیث ها، روایت ها و متن های آیین های بودا، کنفوسیوس و آیین شینتو، با استفاده از کلید واژه های سلامت، انسان، سلامت معنوی، معنویت، روحانیت، انسان سالم، ویژگی های انسان سالم، صفت های انسان سالم و شاخص انسان سالم، در فاصله ی زمانی ژانویه ی 1996 تا دسامبر 2016 صورت گرفته است. یافته ها: در ادیان و آیین های مختلف، از سلامت معنوی تعریف های مختلفی شده است. با مطالعه در متون، شاخص های اولیه در ادیان و آیین ها استخراج شده، سپس با مرور چندین باره، کدها فشرده و 124 شاخص نهایی مشخص شد. سلامت معنوی، طیفی است که انسان در آن در حرکت است؛ در این طیف، انسان هر چه به سوی شاخص های متعالی تر پیش رود، از سلامت معنوی بیش تری برخوردار خواهد بود و هر چه به سوی شاخص های ضعیف تر پیش برود، سلامت معنوی کم تری خواهد داشت. نتیجه گیری: شاخص های سلامت معنوی، مجموعه یی از رفتارها یا احساسات روان شناختی است که جنبه ی درونی و بیرونی دارد و مربوط به همه ی بُعدهای زندگی انسان است. با توجه به یافته های مطالعه ی حاضر می توان اذعان کرد که شاخص های انسان سالم در ادیان و آیین های مختلف دارای وجوه مشترک و متفاوتی است.
۸۳۵.

ساختار مفهومی سلامت معنوی در منابع اسلامی (قرآن و نهج-البلاغه)(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۳ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۱ 91-101

کلیدواژه‌ها: سلامت مذهبی سلامت معنوی سلامت وجودی قرآن نهج البلاغه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۶ تعداد دانلود : ۳۴۴
از زمان مطرح شدن سلامت معنوی در عرصه ی سلامت، پژوهشگران نتوانسته اند به مفهومی واحد از آن دست یابند؛ به طوری که حتی در میان پژوهشگران یک دین و فرهنگ هم در این باره اختلاف نظر وجود دارد. ازاین رو، شایسته است ساختار مفهومی سلامت معنوی از دیدگاه دین مبین اسلام بررسی شود تا بتوان به تعیین شاخص های آن اقدام کرد. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع تحلیلی - توصیفی است که برای تحلیل داده ها، از روش تحلیل محتوای آشکار و ضمنی؛ و برای استخراج ویژگی های ساختاری مفهوم سلامت معنوی در متون دینی اسلام (قرآن و احادیث)، از بررسی محتوایی آیه ها و روایت های مطرح شده درباره ی سلامت معنوی استفاده شده است. این پژوهش تمام موارد اخلاقی مرتبط را رعایت نموده است. یافته ها: یافته های پژوهش عبارت است از نسبی بودن سلامت معنوی، مقدمه بودن سلامت معنوی، جامعیّت و اصالت مفهوم سلامت، برتری رتبه ی سلامت معنوی ، سه بُعدی بودن مفهوم سلامت معنوی (نگرشی، عاطفی و رفتاری)، پیوستگی ابعاد مختلف سلامت با سلامت معنوی، تأثیر متقابل این ابعاد بر یکدیگر، غایت محور بودن سلامت معنوی و اینکه در اسلام، سلامت وجودی لازمه ی سلامت مذهبی است. نتیجه گیری: یافته ها نشان می دهد که بدون توجه به ساختار مفهومی سلامت معنوی نمی توان به مفهومی روشنی از آن دست یافت و شاخص های آن را تعریف کرد. ویژگی های ساختاری مفهوم سلامت معنوی حتی در محتوای آن از نگاه اسلام نیز نقش آفرینی می کند. این تأثیر به حوزه ی آموزش و درمانگری معنوی نیز کشیده خواهد شد.
۸۳۶.

رابطه ی بین سلامت معنوی پرستاران با رفتارهای مراقبتی آنان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۳ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۱ 5-17

کلیدواژه‌ها: ایران پرستاران رفتارهای مراقبتی سلامت معنوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۵ تعداد دانلود : ۲۷۷
انسان موجود پیچیده یی است که بُعدهای مختلف شناختی، اجتماعی، عاطفی و معنوی دارد و بُعد معنوی یکی از مهم ترین بُعدهای انسانی است که می تواند بر دیگر بُعدهای وی تأثیرگذار باشد. ازاین رو، هدف از این مطالعه، تعیین رابطه ی بین سلامت معنوی پرستاران با رفتارهای مراقبتی آنان بوده است. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی- همبستگی است که در آن، 256 پرستار شاغل در بیمارستان های آموزشی شهر تهران در سال 1394، به روش تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری داده ها شامل پرسش نامه های دموگرافیک، سلامت معنوی و رفتارهای مراقبتی بوده است. داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و همچنین روش های آمار توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون و واریانس چند متغیّره تجزیه و تحلیل شد. این پژوهش تمام موارد اخلاقی مرتبط را رعایت نموده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که میانگین نمره ی سلامت معنوی 21/5 ± 43/75 و میانگین نمره های رفتارهای مراقبتی در همه ی زیرمقیاس ها و مقیاس کلی، بیش از 3 بوده، که بیشترین میانگین مربوط به زیرمقیاس احترام قائل شدن برای دیگری (89/0 ± 12/4) و کمترین میانگین مربوط به زیرمقیاس توجه به تجارب دیگری (09/1 ± 38/3) بوده است. یافته ها همچنین نشان داد ارتباط مثبت معناداری بین میانگین نمره های کل رفتارهای مراقبتی و سلامت معنوی وجود دارد (01/0 > P، 84/0 = r). نتیجه گیری: نتیجه ی پژوهش نشان می دهد که رفتارهای مراقبتی و سلامت معنوی در پرستاران با هم رابطه دارند. بنابراین لازم است اقدام های مقتضی برای ارتقای رفتارهای مراقبتی و سلامت معنوی پرستاران در اولویت قرار گیرد تا پرستاران بتوانند خدمات بهتری به بیماران و خانواده ی آنان عرضه کنند.
۸۳۷.

ارتباط جهت گیری مذهبی با قصد فرزندآوری و تعداد فرزندان موجود و مطلوب، از نظر زنان شاغل در مرکزهای منتخب شهر تهران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۳ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۱ 78-90

کلیدواژه‌ها: تعداد فرزند موجود تعداد مطلوب فرزند جهت گیری مذهبی زنان شاغل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۵ تعداد دانلود : ۲۸۱
با توجه به کاهش باروری که به دنبال کاهش تمایل به فرزند آوری رخ می دهد و همچنین اهمیّت توجه به میزان باروری و افزایش زنان شاغل طی سالیان اخیر، در شرایط کنونی ایران، مطالعه ی حاضر با هدف تعیین ارتباط جهت گیری مذهبی با قصد فرزندآوری و تعداد موجود و مطلوب فرزندان، از نظر زنان شاغل در مرکزهای منتخب شهر تهران انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه ی مقطعی، 200 زن شاغل دارای شرایط لازم (به دلیل اینکه بیش از دو سوم زنان شاغل، در وزارت آموزش و پرورش و مرکزهای تابع وزارت بهداشت مشغول به کار هستند)، از بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و مرکزهای منتخب آموزش و پرورش، به صورت در دسترس انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه ی حاوی اطلاعات دموگرافیک، سؤال های تعیین کننده ی جهت گیری مذهبی، سؤال های رفتار باروری (شامل سؤال های مربوط به قصد فرزندآوری و تعداد فرزند موجود و مطلوب) جمع آوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمارهای توصیفی و تحلیلی همبستگی استفاده شد. علاوه براین، سطح معنی داری نیز 05/0 در نظر گرفته شد. این پژوهش تمام موارد اخلاقی مرتبط را رعایت کرده است. یافته ها: در این مطالعه، میانگین و انحراف معیار سنی واح دهای پ ژوهش 11/8 ± 55/37 سال بود و 57 درصد شرکت کنندگان دارای یک فرزند و یا بدون فرزند بودند. بیشتر واحدهای پژوهش (5/60 درصد) دارای جهت گیری مذهبی عالی بودند. میانگین و انحراف معیار تعداد موجود و تعداد مطلوب فرزند، به ترتیب 81/0 ± 31/1 و 79/0 ± 03/2 بود و 21 درصد شرکت کنندگان نیز قصد فرزندآوری در آینده را داشتند. بر اساس آزمون همبستگی، بین تعداد موجود و مطلوب فرزند با نمره ی جهت گیری مذهبی، همبستگی آماری معناداری وجود داشت (05/0p<،14/0=r)؛ اما بین قصد فرزندآوری و جهت گیری مذهبی، همبستگی معناداری وجود نداشت (05/0p>). نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که جهت گیری مذهبی از عامل های تأثیرگذار بر تعداد مطلوب و موجود فرزندان زنان شاغل است. بر این اساس، توجه به امور فرهنگی مبتنی بر تربیت دینی در خانواده و نیز برنامه ریزی ها و سیاست گذاری های جمعیتی توصیه می شود.
۸۳۸.

استخراج مؤلفه های درمان وجودی بر اساس آموزه های قرآن کریم

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی اسلامی سال دوم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۵ 119 - 143

کلیدواژه‌ها: قرآن کریم رویکرد وجودی مؤلفه های درمان وجودی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۱۲۱
پژوهش حاضر به منظور استخراج مؤلفه های درمان وجودی بر اساس آموزه های قرآن کریم با تأکید بر دیدگاه محمدحسین طباطبایی انجام شده است. طرح تحقیق در قالب مطالعات کیفی، در گروه طرح های مفهومی یا نظری به انجام رسید. نتایج، علاوه بر کشف کاستی های موجود در درمان های وجودی رایج، شامل مؤلفه های زیر است: ۱. ایمان؛ ۲. خودآگاهی؛ ۳. جهان معنادار؛ ۴. عشق به دیگران. هر مؤلفه شامل دو بعد شناختی و رفتاری است. بر اساس قالب درمانی استخراج شده از قرآن کریم، می توان گفت نیاز اساسی آدمی رسیدن به سلامت و امنیت است که شرط اساسی برای رسیدن به آنها، ایمان به خداوند است. در این درمان فرض بر آن است که غفلت و فراموشی عهد الست، زمینه ساز پیدایش بیماری دل و سردرگمی های انسانی است. بنابراین، یادآوری آیات قرآنی و پیچش درمان وجودی در حریری از فرهنگ قرآنی با توجه به اهمیت خلأ موجود در درمان های وجودی رایج، می تواند راه گشای درمانگران باشد.
۸۳۹.

ساخت، رواسازی و اعتباریابی مقیاس شکر بر اساس آموزه های اسلام

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی اسلامی سال دوم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۳ 166 - 194

کلیدواژه‌ها: اسلام اعتباریابی رواسازی شکر قدردانی مقیاس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۱۱۲
پژوهش حاضر با هدف ساخت، رواسازی و اعتباریابی مقیاس شکر، بر اساس آموزه های اسلام، طراحی و اجرا شده است. برای رسیدن به این هدف از دو روش توصیفی و پیمایشی استفاده شد. در روش توصیفی، پس از بررسی روان شناختی متون دینی، نشانه های انسان شاکر و موانع شکرگزاری به دست آمد و با توجه به آنها، مقیاس اولیه ساخته و پس از تأیید ساختار و محتوای مقیاس به دست کارشناسان در نمونه ششصد نفری که با روش در دسترس انتخاب شدند، اجرا شد. برای بررسی روایی، از روایی محتوا و تحلیل عاملی استفاده شد. میانگین نمره کارشناسان به نشانه ها ۹۳/۱ از 3 و به گویه ها ۲۲/۱ از 2 بود که نشان دهنده روایی محتوایی مطلوب این مقیاس است. تحلیل عاملی به شیوه مؤلفه های اصلی و چرخش واریماکس حاکی از وجود ده عامل با ۸/۴۵ درصد واریانس سؤالات، نیز گویای روایی این مقیاس بود. این عامل ها عبارت اند از: ابراز تشکر از مردم؛ تشکر از خدا؛ شکر عملی؛ رضایت؛ بهره دهی؛ انکار؛ تواضع؛ مادی گرایی؛ همدلی و وسعت نظر. برای بررسی اعتبار از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. آلفای کل مقیاس ۸۹۵/۰ به دست آمد و مشاهده آلفای خرده مقیاس ها نیز نشان دهنده قابل قبول بودن همسانی درونی گویه ها در تمام عامل ها بود. نتیجه: با توجه به آموزه های اسلام، مقیاسی ده عاملی با 109 گویه و روایی و اعتبار مطلوب، برای سنجش شکر ساخته شد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان