درخت حوزه‌های تخصصی

به منظور بررسی عوامل مؤثر بر میزان رضایت کاربران از کتابخانة دانشکدة روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، تعداد 107 نفر از کاربران (معادل 10% کل دانشجویان و اعضای هیئت علمی) به شیوة نمونه گیری در دسترس انتخاب و از آنان خواسته شد پرسشنامة رضایت کاربران از کتابخانه را تکمیل کنند. یافته ها نشان داد متغیرهای کفایت مجموعه کتابخانه و چگونگی ارائة خدمات، بهترین پیش بینی کننده های رضایت کاربران از کتابخانه هستند و در مجموع43/0 واریانس رضایت از کتابخانه را تبیین میکنند (01/0 p<). سایر متغیرهای پژوهش یعنی، چگونگی مساعدت کتابداران، مقررات کتابخانه، و فضا و تجهیزات، به تنهایی قادر به پیش بینی سهم معناداری از میزان رضایت کاربران بودند، اما زمانی که با متغیرهای کفایت مجموعه کتابخانه و چگونگی ارائة خدمات وارد معادله میشدند، سهم معناداری به توانایی پیش بینی اضافه نکردند. همچنین، دسترسی به منابع، سهم معناداری در پیش بینی رضایت کاربران نداشت. نتایج به تفصیل در مقاله ارائه شده است

این پژوهش به تعیین ضریب هم نویسندگی در تولیدات علمی ایران در نمایه های استنادی علوم، علوم اجتماعی، هنر و علوم انسانی در پایگاه وب اُو ساینس در سال های 2000-2006 پرداخته است. پژوهش از نوع کاربردی است که با استفاده از شاخصهای علم سنجی به انجام رسیده است. داده ها با کمک پایگاه وب اُو ساینس در قالب فایلهای plain text استخراج شد، سپس با استفاده از نرم افزار HistCite تجزیه و تحلیل داده ها، با استفاده از برنامه اکسل شمارش، تنظیم و برای بررسیهای نهایی شد. تعداد کل مدارک نمایه شده به وسیله نویسندگان ایران در نمایه استنادی علوم 24480 مدرک، نمایه استنادی علوم اجتماعی 783 مدرک، و نمایه استنادی هنر و علوم انسانی 57 مدرک و در مجموع با 25320 مدرک جامعه (از طریق سرشماری) مورد مطالعه را در این پژوهش تشکیل داده است. براساس نتایج پژوهش، به طور کلی بررسی ضریب مشارکت نویسندگان در دوره مورد بررسی روندی صعودی است؛ این امر بیانگر افزایش تمایل نویسندگان به تولید مدارکِ مشارکتی در طول این دوره است. بیشترین مشارکت، در تولید مدارک 2 و 3 نویسنده ای برآورده شده و ضریب مشارکت کلی نویسندگان 59/0 بوده است. سال 2006 بالاترین ضریب مشارکت 62/0 و سال 2000 کمترین ضریب مشارکت 55/0 را به خود اختصاص داده است. قاعده برادفورد و قاعده لوتکا در مورد داده ها بررسی شدند؛ قاعده لوتکا فقط در نمایه استنادی علوم تایید و در نمایه های استنادی علوم اجتماعی و هنر و علوم انسانی رد شد؛ حال آنکه قاعده برادفورد در هر سه حوزه تایید شد. کشور آمریکا، در هر سه حوزه نمایه های استنادی، با مشارکت در تولید 1865 مدرک (37/7 درصد) بیشترین مشارکت را در تولید مدارک علمی ایران داشته است.

کتابهای الکترونیکی ویژگیهای متنوعی دارند که هر یک از این ویژگیها می تواند در افزایش قابلیت کاربرپسندی و جذب کاربران بیشتر، مؤثر واقع گردد. کاربران و کتابداران به منظور انتخاب کتاب الکترونیکی متناسب با نیازها، باید معیارهایی را در نظر گیرند تا بتوانند متناسب با نیاز و حوزه موضوعی،کتاب الکترونیکی مناسبی را تهیه نمایند. هدف این پژوهش ارائه معیارهای ارزیابی کتابهای الکترونیکی از دو دیدگاه (کاربران و کتابخانه ها) و با دو رویکرد، یعنی در نظر گرفتن ویژگیهای محیط الکترونیکی و نیز باقی ماندن ویژگیهای مطلوب محیط چاپی در کتاب الکترونیکی است. با بررسی منابعی که در حوزه کتابهای الکترونیکی تالیف شده بودند، در مجموع 15 معیار با 101 مؤلفه به منظور ارزیابی کتاب الکترونیکی مناسب برای کاربران و کتابخانه ها به طور مشترک و 4 معیار با 24 مؤلفه به صورت اخص و فقط برای کتابخانه ها و کتابداران مطرح شد.

هدف: هدف از نگارش این مقاله بررسی مفاهیم «فقر اطلاعاتی» در جوامع بشری است. روش: در این مقاله با استفاده از روش کتابخانه ای، دیدگاه های مختلف درباره فقر اطلاعاتی، اَبعاد و علل این مساله مورد مداقه قرار می گیرد. یافته ها: در مقایسه با وجوه مختلف فقر، فقر اطلاعاتی پیچیده تر است و اَبعاد وسیع تری را در بر می گیرد و خود سبب تشدید سایر وجوه فقر از جمله فقر اقتصادی می شود. به این ترتیب فقر اقتصادی و فقر اطلاعاتی به هم مرتبط هستند. اصالت/ارزش: این مقاله سعی در معرفی اَشکال عمده فقر در جوامع امروزی دارد و بیان می دارد که فقر اطلاعاتی با مفاهیمی از قبیل فقیر و غنی اطلاعاتی، شکاف دیجیتالی و اضافه بار اطلاعاتی سروکار دارد؛ به علاه اینکه راه های مقابله با آن را بیان می کند.

هدف: هدف پژوهش حاضر، تعیین میزان همکاری گروهی میان نویسندگان شرکتکننده در همایش های داخلی تخصصی کتابداری و اطلاع رسانی در فاصله سال های 1383 تا 1386 میباشد. روش: این پژوهش با استفاده از روش علم سنجی انجام گرفته است و از نوع توصیفی میباشد. جامعه این پژوهش، مقالات ارائه شده در همایش های تخصصی داخلی کتابداری و اطلاع رسانی در فاصله سال های 1383 تا 1386 هستند. اطلاعات ابتدا به صورت دستی و با استفاده از دو نوع فرم ورود اطلاعات که توسط پژوهشگران طراحی شده بود، صورت گرفت. سپس اطلاعات گردآوری شده در یک پایگاه اطلاعاتی در نرم افزار آماری Excel وارد شد و پس از آن با توجه به پرسش های مطرح شده، داده ها شمارش، رتبه بندی و جهت تحلیل های لازم مرتب گردید. یافته ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که از مجموع 269 مقاله ارائه شده در همایش های تخصصی کتابداری و اطلاع رسانی، 469 نویسنده شرکت داشته اند که میانگین تعداد نویسندگان در هر مقاله 74/1 نفر است. از نظر جنسیت پژوهشگران، 65/55% مرد و 35/44% زن هستند. بررسی نتایج حاصل از پژوهش، در مورد پرکارترین مؤسسه ها و مراکز دانشگاهی حاکی از آن است که دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با 38 مقاله، بیشترین حضور را در همایش های تخصصی کتابداری و اطلاع رسانی در ایران داشته است. همچنین این دانشگاه در مجموع با 32 مقاله گروهی، بیشترین مقالات گروهی را در بین سایر مؤسسه ها و مراکز دانشگاهی ایران به خود اختصاص داده است. در مورد همکاری گروهی بین نویسندگان، نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که 25/57% مقالات همایش های تخصصی تکنویسنده ای بوده اند. این در حالی است که به نظر می رسد در سال های اخیر گرایش به سمت تالیف مقالات گروهی افزایش یافته است. همچنین ضریب همکاری گروهی بین نویسندگان مقالات همایش های تخصصی کتابداری و اطلاع رسانی داخلی، 16/0 برآورد شد. به طورکلی، میزان همکاری گروهی بین متخصصان و پژوهشگران کتابداری و اطلاع رسانی ایرانی در همایش های تخصصی داخلی در سطح پائینی قرار دارد؛ اگرچه شواهد نشان دهنده بهبود و افزایش سطح همکاری و مشارکت بین نویسندگان مقالات در سال های آینده است. اصالت/ارزش: ارزش مقاله حاضر در تعیین الگوی مشارکت علمی پژوهشگران و کتابداران شرکت کننده در همایش های داخلی حوزه کتابداری و اطلاع رسانی در ایران است.

هدف: تحقیق حاضر با هدف بررسی میزان استرس شغلی کتابداران و مدیران کتابخانه های عمومی وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور شهر تهران در سال 1388 انجام شده است. روش: پژوهش حاضر از نوع پیمایشی است و جامعه پژوهش، 103 نفر از کتابداران و مدیران کتابخانه های عمومی شهر تهران هستند که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه استرس شغلی اوسیپو است. یافته ها: از نمونه مورد بررسی، 23 نفر (22/33 درصد) در سِمت مدیر کتابخانه و 79 نفر (76/70 در صد) در سِمت کتابدار مشعول به خدمت بودند. میانگین استرس شغلی نمونه مورد بررسی (20/194) بود که با توجه به جدول نحوه امتیاز گذاری مقیاس اوسیپو جهت تعیین استرس شغلی، تنیدگی کلی استرس شغلی در حد تنیدگی طبیعی بوده است، لذا استرس شغلی در نمونه مورد بررسی مشاهده نشده است و بیشترین میانگین اَبعاد استرس شغلی مربوط به بُعد بار کاری نقش و کمترین میانگین اَبعاد استرس مربوط به بُعد محیط فیزیکی می باشد. همچنین بین استرس شغلی و ویژگیهای جمعیت شناختی (سن، سابقه کار) رابطه معناداری وجود نداشت و نیز تفاوت معناداری در شرایط محیط کاری، سابقه، تشویق، و درآمد اقتصادی گروه های مورد بررسی از لحاظ استرس شغلی ملاحظه نشد. اصالت/ ارزش: مقاله حاضر با شناسایی میزان استرس شغلی کتابداران کتابخانه های عمومی در شش بُعد بار کاری نقش، بی کفایتی نقش، دوگانگی نقش، محدوده نقش ، مسئولیت ، و محیط فیزیکی نشان داد که در بُعد بار کاری نقش که مرتبط با چگونگی پاسخگویی شخص نسبت به تقاضاهای محیط کار است، نیاز به توجه بیشتری برای برنامه ریزی به منظور به حداقل رساندن استرس است. به علاوه مدیران میتوانند با مداخله در این شش بُعد، میزان استرس کارکنان را کنترل کنند. کشور

پژوهش حاضر، با استفاده از پرسشنامه، به مقایسة وضعیت مطالعة منابع اطلاعاتی 363 نفر از زنان شاغل و خانه دار در شهر شیراز پرداخته است. یافته های پژوهش نشان می­دهد عواملی مانند میزان مطالعه والدین، میزان مطالعه دوران کودکی و نوجوانی، سن، وضعیت تأهل، تمایل همسران زنان متأهل به مطالعه، دسترسی به منابع اطلاعاتی و دسترسی به رایانه و مهارت بهره گیری از آن، از جملة عوامل مؤثر در مطالعه است. در پایان، با تکیه بر یافته­های گزارش شده، رهنمودها و توصیه هایی به منظور افزایش میزان مطالعة زنان ارائه شده است

چابکی به عنوان پارادایم انکارناپذیر و غالب کسب و کار در هزاره سوم و به مثابة تنها گزینه بقا برای سازمانها، امروزه مورد توجه عموم سازمانهای تولیدی وخدماتی قرار گرفته است. به تبع این توجه، تلاشهای بی شماری نیز در راستای دستیابی به سطح مطلوب و متناسبی از آن در این سازمانها جریان یافته است. اما بسیاری از این تلاشها به جهت بیتوجهی به عناصر اساسی رقابت و مسیرهای نادرست حرکت، محکوم به فنا شده اند. کیفیت به عنوان عصاره خواست مشتری و اساسیترین عنصر رقابت پذیری بنگاه ها - بویژه بنگاه های ارائه دهنده خدمات- با آغاز انقلاب کیفیت در اواخر قرن پیش، به جزئی جداییناپذیر از رقابت بدل گشته است. در این تحقیق، با نگاهی توأمان به این دو مقولة مهم، تلاش شده است تا مسیر تعالی چابکی سازمانی در بستر کیفیت ـ در پوشش مدیریتکیفیت فراگیر ـ تبیین شود. بدین منظور، با منظور نمودن چابکی به عنوان متغیر وابسته، به کمک تحلیلهای چندسطحی رگرسیون، مؤلفه های توجیهکننده تغییرات چابکی تبیین و سپس با استفاده از تکنیک تصمیم گیری چندمعیاره تاپسیس، رتبه بندی شدند. نتایج نشان داد وضع هدفهای کمّی و شفاف توسط مدیریت و پایبندی به آنها، به روز رسانی اطلاعات کارکنان کتابخانه و تفویض اختیار مناسب به آنها، به ترتیب مهم ترین مؤلفه های کیفی تأثیرگذار بر چابکی و به عبارتی مسیر چابکسازی کتابخانه ها میباشند

«کیفیت» و «قیمت» دو عنصر اساسی در تصمیم گیریهای مدیریتی مربوط به فراهم آوری کالاهای اطلاعاتی است. بسیاری از مصرف­کنندگان، قیمت را به عنوان ملاک کیفیت پذیرفته و در مقابل بسیاری از تولیدکنندگان و فروشندگان، برای القای کیفیت به مشتری، قیمتهای بالاتری را برای کالای خود در نظر می­گیرند. سنجش میزان ارتباط بین این دو متغیر در کالاهای اطلاعاتی از قبیل کتابها و مجله ها، راهگشای تصمیم­گیری مدیران در این زمینه است. تحقیق حاضر بدین منظور به مطالعة میزان همبستگی بین کیفیت و قیمت کتابهای حوزه علم اطلاعات پرداخته است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که هیچ نوع ارتباط معناداری بین این دو متغیر وجود ندارد و نمیتوان قیمت را به عنوان شاخص کیفیت در کالاهای اطلاعاتی در نظر گرفت. بر این اساس، به نظر میرسد در اقتصاد و بازار پررقابت امروزی، شروط موفقیت و بقای اقتصادی متحول شده و معادلات ارتباط کیفیت و قیمت به هم خورده است. در اقتصاد امروز، مسائل مهمی از جمله بهینه سازی مطرح میشود که رقبا برای به دست گرفتن بازار، سعی میکنند کیفیت را به نحوی ارتقا بخشند که کمترین تأثیر را بر قیمت داشته باشد و مصرفکننده نخواهد متوجه جبران هزینه بیشتر در ازای دستیابی به کیفیت باشد