درخت حوزه‌های تخصصی

علوم مرتبط

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
آموزش زبان دوم ترجمه شناسی زبان شناسی در هنر و ادبیات زبان شناسی عمومی زبان های باستانی شنوایی شناسی گفتار درمانی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۰۰۱ تا ۲٬۰۲۰ مورد از کل ۲٬۰۳۳ مورد.
۲۰۰۱.

مسابقه اعداد: مقایسه عملکرد مترجم مایکروسافت و مترجمین حرفه ای ترجمه شفاهی هم زمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و ششم زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ 33 - 70

کلیدواژه‌ها: ترجمه شفاهی هم زمان عوامل ایجاد مسأله اعداد مترجم مایکروسافت مترجم شفاهی حرفه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۲ تعداد دانلود : ۲۳۲
تمایل به اجتناب از اشباع شناختی در ترجمه شفاهی علاقه به استفاده از ابزارهای ترجمه به کمک رایانه را افزایش داده است. مطالعه حاضر کیفیت ترجمه اعداد توسّط مترجم مایکروسافت و مترجمان شفاهی حرفه ای هم زمان را بررسی می کند. برای این هدف، مجموعه ای از سخنرانی های سیاسی ارائه شده در سازمان ملل جمع آوری شد. آزمون «کای‑مربع پیرسون» نشان داد که عملکرد مترجم مایکروسافت و مترجمان حرفه ای در زمینه ترجمه هم زمان اعداد یکسان است. درحالی که خطاهای مایکروسافت از نظر نوع نسبت به خطاهای مترجمان شفاهی محدودتر است. به عبارت دیگر، خروجی مایکروسافت فقط دو نوع خطا (حذف و سایر) را نشان می دهد. درحالی که مترجمان شفاهی تنوّع بیشتری از انواع خطاها (حذف، تقریب، واژگانی، آوایی و سایر) را در ترجمه اعداد انجام می دهند؛ بنابراین، به نظر می رسد که در زمینه ترجمه هم زمان اعداد تلفیقی از ترجمه مایکروسافت و ترجمه انسانی می تواند رویکردی مؤثر باشد. به عبارت دیگر، مترجم مایکروسافت می تواند به عنوان یک ابزار کمکی برای ارائه ترجمه های سریع و دقیق اعداد استفاده شود، درحالی که مترجمان هم زمان حرفه ای می توانند تمرکز و دقت خود را به سایر عناصر پیام اختصاص دهند.
۲۰۰۲.

یک روایت شرقی مصور از نبردهای خشایارشا در اروپا؛ داده های یک کاخ اشکانی و جایگزینی متفاوت برای گزارش های یک جانبه یونانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه فرهنگ و زبان های باستانی سال ۳ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵) 25 - 54

کلیدواژه‌ها: خشایارشا هخامنشیان نبرد سالامیس نبرد ترموپیل هرودوت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱ تعداد دانلود : ۲۵۹
نبردهای خشایارشا یکم با یونانیان اروپایی، در کنار نبردهای تروآ و ماراتون، از پرآوازه ترین رخدادهای نظامی تاریخ جهان است. شرح این لشگرکشی بزرگ پارسی به جهان یونانی تنها در نوشته های یونانی و در نتیجه از نقطه نظر آنان برجای مانده و دیدگاه شرقی درباره آن چه در این رخداد گذشته است، در اختیار پژوهشگران امروزین نیست. برپایه گزارش هرودوت و به پیروی از آن، دیودور در کتاب یازدهم خویش از مجموعه کتابخانه تاریخی، سپاه جهان شاهی پارس پس از شماری پیروزی، سرانجام در نبرد سالامیس شکست خورد و با ترک خودخواسته شهر فتح شده آتن و بازگشت خشایارشا به آسیا و در ادامه، پیروزی های اولیه مردونیه و در نهایت ناکامی او، مرزهای نظامی این جهان شاهی به حدودساتراپی های اروپایی پیشین خود بازگشت. مقاله به تحلیل یک گزارش دیگر می پردازد که درباره روایتی مصور در یک کاخ اشکانی است و پیرو آن، خشایارشا خود را پیروز نهایی خوانده است. مقاله به این نتیجه رسیده است که اولا خاطرات مرتبط با وقایع روزگار هخامنشی در تاریخ نگاری عصر اشکانی بر جای مانده بود و دوم این که برمبنای دیدگاه شرقی، روایات یونانی مرتبط با موضوع لشگرکشی خشایارشا در اروپا، قابلیت نقد جدی دارند. مقاله بیان می کند که نیروهای خشایارشا و مردونیه از قوای یونانی شکست نخوردند، بلکه به علت خسارات برآمده از دو توفان، توان نظامی شان آسیب دید. همچنین نبرد پلاته نیز آن گونه که هرودوت و دیودور از نقش یونانیان در نتیجه آن یاد کرده اند، صورت نگرفته است. در اثر همین عملیات نظامی خشایارشا، بنیاد شمال و مرکز یونان رو به سستی نهاد .
۲۰۰۳.

معرّفی آموزش های مبتنی بر چینش ذهنی و چینش مغزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و ششم زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ 71 - 95

کلیدواژه‌ها: آموزش چینش ذهنی آموزش چینش مغزی انباشت ذهنی پرورش ذهنی مغزورزی مغززایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۰ تعداد دانلود : ۲۲۷
با توجّه به پیشرفت سریع فنّاوری در حوزه های شناختی، رباتیک و هوش مصنوعی و تشدید نیازهای معیشتی و رفاهی انسان، همچنین در سایه فراوانی و دسترسی سهل مطالب آموزشی در فضای مجازی، به نظر می رسد آموزش کلاسیک و سنّتی دیگر پاسخگوی نیازهای واقعی جامعه نیست و آموزش غیررسمی با تأکید بر فن و مهارت و خودکارسازی یادگیری، بر آموزش رسمی غلبه پیدا کرده است. در این راستا، در نوشتار حاضر و برگرفته از نظرات برخی متخصصان آموزش، تلاش بر این است دو نوع از آموزش معرّفی و بررسی شود: الف: آموزش مبتنی بر چینش ذهنی (شامل دو نوع آموزش انباشت ذهنی و آموزشِ پرورش ذهنی) و ب: آموزش مبتنی بر چینش مغزی (شامل دو نوع آموزش مغزورزی و آموزش مغززایی). آموزش نوع نخست به اندیشیدن و اندیشه ها و آموزش نوع دوم به دانش و مهارت مرتبط است. درواقع، با وجود نظام های آموزشی هوشمند و فضای آنلاین حرکتی از سمت رویکردهای نرم، ذهنی، ارزشی و انسانی به سمت رویکردهای سخت، مغزی، معیشتی و ماشینی در حال رخ دادن است که باید در شرایط کنونی آموزش مورد توجّه متخصصان آموزشی، مدرّسان و مؤلفان کتاب های درسی قرار گیرد.
۲۰۰۴.

دگرگونی تصویر هویّتِ ملّی در ترجمه: موردپژوهی نمایشنامه گزارش مردم گریز مولیر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و ششم زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ 1 - 32

کلیدواژه‌ها: تصویرشناسی ترجمه شناسی مردم گریز اتکین دیتسه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۲ تعداد دانلود : ۲۷۶
امروزه می توان از ترجمه شناسی به عنوان یک ابزار به منظور تجزیه وتحلیل متون ادبی در حوزه تصویرشناسی استفاده کرد. در میان متون ادبی، نمایشنامه ها در ارائه تصویرِ هویّت ملّی هر کشور نقش مهمی دارند. مولیر به عنوان یکی از نمایشنامه نویسان برجسته فرانسوی آثار متعدّدی را خلق کرده و به طور غیرمستقیم تصاویری از شخصیت و آداب ورسوم فرانسویان در سده هفدهم ترسیم کرده است. مترجمان ایرانی نیز برخی از نمایشنامه های وی را به فارسی برگردانده و در اختیار خوانندگان قرار داده اند. در این پژوهش بررسی دگرگونی تصویر فراشخصی در ترجمه نمایشنامه گزارش مردم گریز مولیر به فارسی توسّط میرزاحبیب الله اصفهانی، هدف مورد نظر برای این تحقیق است. بدین منظور در تحلیل داده ها از روش توصیفی‑تحلیلی بهره گرفته خواهد شد و به طور خاص از دیدگاه دیتسه در حوزه تصویرشناسی و آراء اِتکین در حوزه ترجمه شناسی استفاده می شود. با تحلیل و مقایسه تصاویر متن مبدأ و متن مقصد، تغییرات به وجود آمده بررسی خواهد شد. این پژوهش نشان می دهد که مترجم برخی از تصاویر را خواسته یا ناخواسته تغییر داده است. ترجمه وی در دسته های ترجمه‑تقریب و ترجمه‑بازآفرینی مطابق با نظر اتکین قرار می گیرد.
۲۰۰۵.

بررسی تحوّلات صنعت جناس اشتقاق در متون ایرانی میانه غربی مانوی و سابقه آن در ادبیات هندوایرانی و ایرانی باستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه فرهنگ و زبان های باستانی سال ۳ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵) 147 - 169

کلیدواژه‌ها: ادبیات ایرانی باستان ادبیات ایرانی میانه جناس جناس اشتقاق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۲۱۸
یکی از صنایع ادبی بکار رفته در متون ودایی، متون ایرانی باستان و متون ایرانی میانه غربی صنعت جناس اشتقاق است. جناس اشتقاق آوردن دو یا چند کلمه هم ریشه است. جناس شبه اشتقاق آوردن دو یا چند کلمه است که به دلیل داشتن حروف مشترک هم ریشه به نظر می رسند، در حالی که هم ریشه نیستند. نمونه های جناس اشتقاق در متون ایرانی باستان و میانه، از جهت شیوه ساخت قابل دسته بندی است. بکار بردن یک واژه واحد با دو پیشوند گوناگون، بکار بردن یک واژه واحد یکبار با پیشوند و یکبار بدون پیشوند، بکار بردن دو واژه هم ریشه با دو پیشوند گوناگون، بکار بردن دو واژه هم ریشه یکبار با پیشوند و یکبار بدون پیشوند و نیز بکار بردن واژه هایی دوجزئی به همراه واژه ای که با یکی از آن دو جز هم ریشه است، از این شمارند. موارد دیگری از جناس اشتقاق هم در این متون به کار رفته اند. جناس شبه اشتقاق نیز در این متون بکار رفته است. در مواردی که در این متون جناس شبه اشتقاق بکار رفته، ممکن است نویسنده یا شاعر تصور کرده باشد که واژه هایی که بکار برده واقعا هم ریشه هستند و به زعم خود جناس اشتقاق بکار برده باشد. صنعت جناس اشتقاق و جناس شبه اشتقاق در ادبیّات ایرانی دوران باستان و میانه و نو (فارسی دری) استمرار و توالی داشته است.
۲۰۰۶.

مطالعه و بررسیِ کاربرد شیوه های بلاغی در اندرزهای پهلوی و مانوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه فرهنگ و زبان های باستانی سال ۳ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵) 205 - 232

کلیدواژه‌ها: اندرز شیوه بلاغی اندرزنامه های پهلوی آرایه ادبی مانوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۸ تعداد دانلود : ۲۱۲
در درازنای تاریخ چندهزار ساله ایران، اندرز و پند، همواره جزء جدایی ناپذیر و پیوسته فرهنگ ایرانی و مهم ترین بخش از ادبیات پهلوی بوده است و از آنجایی که یکی از اصلی ترین راه های شناخت مردمان یک سرزمین مراجعه به ادبیات و آثار نوشتاری و سنت شفاهی مردمان آن دیار است، مطالعه و بررسی اندرزها از زوایای مختلف، می تواند پژوهشگر را به افق های جدیدی پیرامونِ مسائل و موضوعات مرتبط با آن، رهنمون سازد. در همین راستا، پژوهش کنونی قصد دارد تا به مطالعه و پژوهش درباره کیفیّت و چگونگی اندرزهای پهلوی –و تا حدودی مانوی- از حیث اشتمال بر صنایع ادبی و فنون بلاغت بپردازد؛ بدین معنا که آیا در بیان اندرزهای پهلوی از صور بلاغی استفاده شده است و یا در گزارش آن ها، سادگی بر آرایش های لفظی و معنوی ارجحیّت دارد. در نگاه اول چنین به نظر می رسد که کاربرد شیوه های بلاغی در بیان اندرزها بسیار اندک و انگشت شمار است، امّا پس از بررسی و تعمق در اندرزنامه های پهلوی و مانوی، مشخص می شود که کاربرد و استعمال آرایه های ادبی، بسیار چشمگیر و قابل ملاحظه است و از این میان، استفاده از شیوه سوال و جواب، ایضاح پس از ابهام بر سایر صنایع ادبی ارجحیّت دارد.
۲۰۰۷.

واژه گزینی درون متنی یا برون متنی: موردپژوهی رمان «کودک سرراهی»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و ششم زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ 131 - 167

کلیدواژه‌ها: واژه گزینی درون متنی برون متنی فرهنگ دوزبانه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۰ تعداد دانلود : ۲۲۹
واژه یابی و واژه گزینی از دغدغه های مهم مترجم ها و مدرس ها و فراگیرهای ترجمه است. درباره سازوکار واژه گزینی در ترجمه بسیار سخن گفته شده است. باوجوداین، به نقش و کارایی فرهنگ های دوزبانه در واژه گزینی کمتر توجّه شده است. هدف از جستار حاضر، پاسخ دادن به این سؤال است که آیا واژه گزینی در ترجمه، اساساً، امری درون متنی و یا برون متنی است و این که استفاده از معادل های فرهنگ های دوزبانه برای مترجم کفایت می کند یا خیر؟  در این پژوهش، ترجمه دو صفت عام «Good» و «Bad» در رمان تام جونز ،کودک سرراهی، بررسی شد. نتایج نشان داد که واژه گزینی در ترجمه، درون متنی است و واژه گزینی برون متنی؛ یعنی واژه گزینی بر اساس فرهنگ دوزبانه، در ترجمه  به ویژه ترجمه ادبی  راهگشا نیست. مترجم، اساساً، بر اساس متن و روابط موجود در آن، ترجمه می کند و واژه های مناسب را انتخاب می کند و این امر، در مورد برخی ویژگی های زبانی متن، بارزتر است. یکی از این ویژگی های زبانی متن، روابط هم نشینی بین کلمه ها است که در تعیین معنای متن و متنیّت آن نقش مهمی دارد.
۲۰۰۸.

جمله های مرکبِ وابستگی پیرو قیدی و وصفی در زبان ختنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه فرهنگ و زبان های باستانی سال ۳ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵) 233 - 259

کلیدواژه‌ها: زبان ختنی کتاب زمبسته جمله های مرکب وابستگی پیرو قید پیرو وصفی صفت واره پیرو موصولی توصیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹ تعداد دانلود : ۱۸۳
پژوهش های علمی درباره تاریخ زبان فارسی به ویژه از نظر زبانشناختی از طریق تجزیه و تحلیل تمامی زبان-های کهن ایرانی صورت می پذیرد. در طبقه بندی علمی زبان های ایرانی، زبان ختنی در زمره زبان های ایرانی میانه شرقی است، که در قیاس با سایر زبان های کهن ایرانی کمتر مورد بررسی و پژوهش قرار گرفته و از نظر مطالعات زبانی به ویژه موضوع ساختار جملات در زبان های ایرانی میانه شرقی مهجور مانده است. از این رو، مقاله حاضر به بررسی رایج ترین مقوله زبانی مربوط به ساختار چند نوع جمله ی مرکب در فصل دوم کتاب زمبسته بپردازد. کتاب زمبسته یکی از آثار ادبی مهّم به زبان ختنی است. این کتاب یک تألیف اصیل و بومی است که به شرح و توصیف آموزه های بودایی مکتب مهایانه می پردازد. بررسی ها نشان می دهد که در این متن، جملات به سه صورت ساده، مرکب همپایگی و مرکب وابستگی وجود دارند. در این پژوهش، به دنبال مقاله پیشین تحت عنوان «جمله های مرکبِ همپایگی و جمله های مرکبِ وابستگی در زبان ختنی»، ساختار جمله های مرکبِ وابستگی، از نوع پیرو قیدی مورد بررسی قرار می گیرد. همچنین دو نوع ساختار دیگر از جمله مرکب، پیرو وصفی صفت واره و پیرو موصولی وصفی و یا توصیفی، به اختصار توضیح داده می شود. به این منظور، نمونه های این قبیل جملات از فصل دوم کتاب زمبسته گردآوری شده است.
۲۰۰۹.

بررسی گفتمان هویّت نوجوانان سه زبانه؛ لقب گذاری در میان جوانان سه زبانه روستای داشکسن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و ششم زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ 205 - 235

کلیدواژه‌ها: چندزبانگی جامعه شناسی زبان هویت فرهنگ تعصب زبانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۶ تعداد دانلود : ۱۸۱
هدف پژوهش حاضر بررسی میزان تأثیر هویّت، فرهنگ، زبان و نوع نگرش بر لقب گذاری در میان جوانان سه زبانه (ترک، فارس و گرجی) روستای داشکسن بود. جامعه آماری جوانان سه زبانه سنین 24-15 سال روستای داشکسن بود. روش نمونه گیری هدفمند بود و 22 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه سه بخشی استاکس و تیلر‑لیچ (2011) و روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی بود. بر طبق یافته ها متداول ترین نوع لقب ها، لقب های داده شده به ترتیب براساس ویژگی های فیزیکی، تنوّع نام، احساسات، شخصیتی، عامیانه و مکان متداول تر هستند. اکثر لقب گذاری های صورت گرفته بر اساس قومیت، لقب گذاری در بین اقوام ترک نسبت به سایر قومیت ها بیشتر است؛ بنابراین با توجّه به نتایج می توان گفت لقب گذاری در بین اقوام، مناطق، شیوه زندگی، آداب و رسوم و سطح فرهنگی اقوام گوناگون باهم متفاوت است و در اسم های مستعار مرسوم در روستای سه زبانه داشکسن و نگرش جوانان این روستا نسبت به لقب های خود و دیگران تفاوت وجود دارد.
۲۰۱۰.

تحلیل خطاهای زبان آموزان دوزبانه کردی-فارسی در کاربرد حروف تعریف زبان انگلیسی و بررسی تأثیر یادگیری معکوس بر عملکرد آن ها بر اساس نظریّه فضاهای ذهنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال ۵۷ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ 28 - 62

کلیدواژه‌ها: حروف تعریف خطا دو زبانه کردی – فارسی فضاهای ذهنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۹۰
هدف این پژوهش، تحلیل خطاهای زبان آموزانِ دوزبانه کردی-فارسی در استفاده از حروف تعریف زبان انگلیسی و بررسی تأثیر یادگیری معکوس بر عملکرد آنها بر اساس نظریّه «فضاهای ذهنی» بود. این پژوهش بر نوع خطاهایی تمرکز داشت که توسّط 92 نفر از دانش آموزان دوزبانه کردی - فارسی دختر ۱۲ تا ۱۵ ساله و همچنین 32 نفر از دانشجویان دختر ۱۸ تا ۲۱ ساله در رشته های روان شناسی و حسابداری تولید شدند. روش پژوهش در این مطالعه توصیفی-تحلیلی بوده و با استفاده از آزمون بسته داده ها جمع آوری شدند. یافته های حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که فراوانی خطای حاصل از کاربرد نامناسب حروف تعریف بیشتر از عدم استفاده از آن در میان زبان آموزان بود. همچنین، این پژوهش نشان داد که معلّمان می توانند با استفاده از این رویکرد، فضاهای ذهنی زبان انگلیسی را در مورد حروف تعریف به زبان آموزان بیاموزند و یادگیری پایداری را در بحث آموزش حروف تعریف ایجاد کنند. افزون براین، اجرای راهبرد یادگیری معکوس در میان زبان آموزان در زمینه آموزش حروف تعریف نیز سبب افزایش ارتباط کلامی میان زبان آموزان با یکدیگر و نیز باعث تعامل بیشتر بین مدرس و زبان آموزان شده است
۲۰۱۱.

راهبردهای مدرسان زبان انگلیسی ایرانی برای اصلاح خطاهای خود در کلاس درس و عوامل مؤثر بر انتخاب آن ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال ۵۷ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ 120 - 154

کلیدواژه‌ها: خطاهای ایجادی مدرسان راهبردهای اصلاح خطا اصلاح خود باورهای آموزشی مدرسان زبان انگلیسی ایرانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴ تعداد دانلود : ۷۱
این پژوهش راهبردهای به کارگرفته شده توسط مدرسان زبان انگلیسی برای اصلاح خطاهای ایجاد شده توسط خودشان در کلاس درس را مورد بررسی قرار داد. هدف این مطالعه بررسی میزان استفاده از هر راهبرد و عوامل مؤثر بر انتخاب روش اصلاح خطا توسط مدرسان بود. دوازده مدرس باتجربه زبان انگلیسی ایرانی به طور هدفمند برای شرکت در این مطالعه انتخاب شدند. داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته، مشاهدات کلاسی و مصاحبه های یادآوری تحریک شده جمع آوری و با استفاده از رویکرد تحلیل موضوعی تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که مدرسان شرکت کننده از راهبردهای مختلفی از جمله اصلاح فوری خود، اصلاح تأخیری خود، اصلاح توسط فراگیران و پذیرش و توضیح خطاها استفاده می کردند. انتخاب راهبردها تحت تأثیر عواملی مانند باورهای آموزشی، دانش محتوایی و مهارت های مدیریت کلاس قرار داشت. مدرسان به طور کلی خطاهای ایجاد شده توسط خود را جدی تر و نیازمند اصلاح فوری در مقایسه با خطاهای فراگیران می دانستند.
۲۰۱۲.

بررسی منتخب ابیاتی از چهار برگردان فارسی چهار غزلواره شکسپیر از منظر چهار راهکار ترجمه ای جیمز هولمز (۱۹۸۸)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال ۵۷ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ 63 - 92

کلیدواژه‌ها: غزلواره های شکسپیر راهکار ترجمه ای هولمز شکل-وابسته محتوا-وابسته

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱ تعداد دانلود : ۱۰۴
این مقاله، منتخب ابیاتی از چهار برگردان فارسی چهار غزلواره شکسپیر را از منظر چهار راهکار ترجمه ای هولمز بررسی تطبیقی می کند تا نشان بدهد کدام راهکارهای ترجمه ای وجه غالب دارند و مترجمان کدام راهکارها را اتخاذ کرده اند. از نظر هولمز، شعر ترجمه شده، نوعی «فرا-شعر» و مترجم نیز فرا-شاعری است که می کوشد عینیت کلامی را در قالبی کم و بیش مشابه شعر اصلی، بازآفرینی کند. روش این این مقاله، کیفی-تحلیلی و مطابق با نقشه راه مطالعات ترجمه است. از چهارگونه فراشعر یعنی محاکاتی، قیاسی، انداموار و انحرافی، دو راهکار اول، «شکل-وابسته» و دو راهکار دوم، «محتوا-وابسته»اند. نتایج بررسی نشان می دهند برگردان طبیب زاده «فرا-شعری» است که نه به نثر است و نه به نظم؛ برگردان تفضلی، شکل-وابسته؛ برگردان مقدم، مبتنی بر راهکار انحراف است؛ و ابجدیان نیز راه میانه را اختیار کرده است. در مجموع، طبیب زاده با انتخاب راهکار «قیاسی»، ترجمه هایی به مثابه فراشعر از غزلواره های شکسپیر در زبان فارسی پدید آورده است.
۲۰۱۳.

تئوری بازی ها و نگرش واقع گرایانه دیکنز: تحریف حقایق اجتماعی و سازمانی و شخصیت های فرعی رمان دوریت کوچک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال ۵۷ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ 1 - 27

کلیدواژه‌ها: رئالیسم چارلز دیکنز دوریت کوچک پنهان کاری اجتماعی و سازمانی تئوری بازی ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۸۹
رمان دوریت کوچک (۱۸۵۷) اثر چارلز دیکنز نگرش واقع گرایانه جالبی به اسرار اجتماعی و سازمانی دارد. با این پیش فرض که توجّه سبک واقع گرا به جزئیات، فراتر از دنیای داستان است، نظریّه تحقیق حاضر این است که در رمان دوریت کوچک، دیکنز اسرار اجتماعی و سازمانی را به سان سیستم های بازی ناعادلانه ای به تصویر کشیده که تحت کنترل طبقه حاکم و ثروتمند هستند. روش تحقیق این پژوهش برگرفته از نظریّه های بازی با اطّلاعات ناقص است و هدف آن، یافتن سیستم بازی غیرمنصفانه اجتماعی که بر روابط افراد و طبقات داستان دوریت کوچک حاکم است. نتیجه این پژوهش نشان می دهد که هنر داستان سرایی واقع گرایانه دیکنز محدود به روایت دقیق جزئیات و آشکار ساختن حقایق زمانه خود در دوره ویکتوریا نیست، بلکه انعکاسی از سیستم پیچیده اطّلاعاتی جامعه دوران وی است که حکایت از درگیری میان طبقه حاکم با قربانیان شان برای پنهان کردن حقایق دارد.
۲۰۱۴.

بررسی تغییرات نوسانی امواج مغزی توجه و تمرکز زبان آموزان زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجی در حین آزمون درک مطلب استنتاجی خواندن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال ۵۷ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ 155 - 177

کلیدواژه‌ها: الکتروانسفالوگرافی کمی توجه خواندن درک مفاهیم نسبت تتا به بتا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۹۳
پژوهش بین رشته ای حاضر به بررسی فعالیت های ارتعاشی-مغزی نسبت تتا / بتا (TBR) حین انجام آزمون خواندن درک مطلب می پردازد. سی نفر زبان آموز سطح متوسط (15 مرد،15 زن)در این مطالعه شرکت کردند. شرکت کنندگان آزمون خواندن درک مطلب را جواب دادند در حالی که ارتعاشات مغزی آنها با استفاده ازدستگاه الکتروانسفالوگرافی کمی (QEEG) اندازه گیری می شد. نتایج تحقیق نشان داد تفاوت های معناداری بین مقادیر TBR (شاخص توجه) قبل و در حین انجام آزمون خواندن وجود دارد. به طور مشابه، یافته های توپوگرافی کاهش قدرت TBR در مناطق Fz و Pz مغز در حین انجام آزمون خواندن را نشان می دهد که بیانگر نقش مهم آزمون درک مطلب استنتاجی در افزایش توجه داخلی است. این مطالعه برای تمام محققان رشته آموزش جهت استفاده از رویکردهای بین رشته ای و در نظر گرفتن اهمیت آزمون های خواندن و درک مطلب به منظور افزایش توجه مفید است.
۲۰۱۵.

مفهوم واژه ی پارسی باستان bāji-در منابع دوره ی هخامنشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه فرهنگ و زبان های باستانی سال ۴ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۶) 263 - 287

کلیدواژه‌ها: bāji- پارسی باستان خراج هخامنشیان سنگ نبشته ی نقش رستم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳ تعداد دانلود : ۱۰۷
مقایسه ی ملل bāji- پرداز مندرج در کتیبه های هخامنشی، با فهرست هرودوت از شهربی های خراج گزار و نیز برداشت متاخر از مفهوم واژه ی باج/ باژ در فارسی میانه و نو، سبب شده که bāji-، غالبا در معنای خراج و گزیتی در نظر گرفته شود که به صورت موظفی پرداخت می شده است. با این حال، بررسی دقیق تر منابع دوره ی هخامنشی و به ویژه بند ششم از سنگ نبشته ی داریوش اول در نقش رستم DNb و رونوشت ایلامی آن و همین بند از کتیبه ی XPl، در پرتو نوشته های یونانیان و الواح ایلامی بارو و اسناد آرامی، اختیاری بودن bāji- را، حداقل در اوایل دوره ی هخامنشیان، پررنگتر می کند. آنچه که از کتیبه ی DNb برداشت می شود اینکه، bāji- در حد توان و استطاعت پرداخت می شده و غالبا با هدیه ای متقابل از سوی شاه همراه می شده است. فرایند ثبت و ضبط دقیق bāji- و هدیه، همچون صورت های الزام آور از خراج و مالیات، به تدریج تمایز این دو نوع پرداخت را از جهت وظیفه از میان برده است. با این حال، همین تمایز اولیه سبب شده است که حداقل بخشی از پرداخت های شهرب ها و طبقات فرادست به خزانه، در قالب کالاهای نفیس و هنرمندانه صورت گیرد که می توان آن را، یکی از عوامل گسترش هنرهای ایرانی در دوره ی هخامنشیان دانست.
۲۰۱۶.

ضعف و شکست های دستگاه های ایدئولوژیک (ISA) بر اساس نظریه آلتوسر در رمان پرتقال کوکی (۱۹۶۲)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال ۵۷ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ 93 - 119

کلیدواژه‌ها: آلتوسر برجس پرتقال کوکی ایدئولوژی دستگاه های حکومتی دستگاه های ایدئولوژیک دستگاه های سرکوبگر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲ تعداد دانلود : ۹۱
آلتوسر معتقد بود حکومت ها برای تأمین خواسته های طبقه حاکم، نیازمند ابزارهایی در جهت تسلّط بر توده ها هستند. او عقیده داشت سیستم تک دستگاهی که مارکسیست های سنّتی طرح کرده بودند و طبق آن حکومت فقط با ابزار زور و سرکوب به کنترل جمعیت ها می پرداخت، ناقص و غیر جهان شمول است؛ چراکه با استناد به آن نمی توان توضیحی برای سرسپردگی داوطلبانه جامعه ارائه کرد. در همین راستا، او ابزارهای حکومتی را به دو دسته ایدئولوژیک و سرکوبگر تقسیم و بیان کرد که فعّالیّت دائمی دستگاه های ایدئولوژیک باعث حفظ تعادل قدرت در جامعه خواهد شد. این پژوهش به بررسی چند مورد از ناکارآیی عملکردهای دستگاه های ایدئولوژیک در رمان پرتقال کوکی اثر آنتونی برجس می پردازد. قهرمان قصّه نوجوانی خشن و قدرت طلب است که ارزش بالایی برای فردیت خود قائل است. تقریباً هیچ کدام از نهادهای مرتبط با دستگاه های ایدئولوژیک در این رمان قادر نیستند به نحو مطلوب روی قهرمان تأثیر بگذارند. پرتقال کوکی هنرمندانه و کامل، تقریباً، تمامی قسمت های مرتبط با دستگاه های ایدئولوژیک حکومتی را در سرنوشت شخصیت اصلی دخیل می کند. نتایج نشان می دهد که نهادهای ایدئولوژیک در این رمان به وظایفشان عمل می کنند، امّا کارآیی ندارند.
۲۰۱۷.

روایت پژوهی و تحلیل مضمونی روایتی از تولد بودا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه فرهنگ و زبان های باستانی سال ۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۷) 55 - 81

کلیدواژه‌ها: روایت مضمون تولد بودا وسنتره جاتکه زبان سغدی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳ تعداد دانلود : ۱۸
روایتی از تولد بودا ترجمه یکی از مهم ترین متن های سُغدی بودایی است که در گروه زبان های ایرانی میانه شرقی قرار دارد و به همین سبب بارها پژوهشگرانِ زبان های باستانی آن را مورد تخقیق و تفحص های زبان شناختی قرار داده اند؛ اما از آنجا که این متن، نه داستانی خطی و بی فروغ، که روایتی پرفراز و نشیب از زندگی بودا را روایت می کند، جای آن دارد که ازمنظر روایت پژوهی نیز به بحث گذاشته شود. در این مقاله روایت سغدی تولد بودا از دو منظرِ روایت پژوهی (ساختاری) و تحلیل مضمون مورد بررسی قرار می گیرد تا هم شیوه روایت و هم مضامین به کار رفته در آن که گاهی متأثر از باورهای مترجم ایرانی و گاه مطابق با اندیشه های بودایی است، بیشتر واکاوی و نشان داده شود؛ چراکه در طول متن تنها به اشاره ای گذرا به این مضمون ها بسنده شده است. پژوهش با روش تحلیل محتوا صورت گرفته و نشان می دهد که این داستان به لحاظ شگردهای روایی، در میان داستان های همتای خود، منحصر به فرد، و به لحاظ مضمون، تلفیقی از اندیشه های ایرانی و بودایی است
۲۰۱۸.

بنیاد هستی شناختی خیر و شر در دیانت زردشتی و تأثیر آن در نظام اخلاقی دوره ساسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه فرهنگ و زبان های باستانی سال ۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۷) 217 - 237

کلیدواژه‌ها: خیر شر دیانت زردشتی دوگانه گرایی سپندمینو انگره مینو فلسفه ی دینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳ تعداد دانلود : ۲۲
پژوهش حاضر با بررسی متون زردشتی و با روش کتابخانه ای به بررسی بنیادهای هستی شناختی خیر و شر و نقش تقابل این دو در تنظیم نظم اجتماعی، دینی، و سیاسی پرداخته است. تصویر ساسانیان در خدای نامه ها نوعی شاهنشاهی متمرکز است که با همکاری روحانیان اداره می شد. با اینکه این اتحاد بیشتر جهت جلب اعتماد عامه مزدیسنان صورت گرفت (تلاشی جهت تمرکزگرایی)، اما در هر حال، حکومتی تر کردن دین، اسباب ضعف بیشتر حکومت و در نهایت، افول ایشان را فراهم ساخت. تلاش شده است تا نقش و تأثیر ثنویت مبتنی بر دو مفهوم خیر و شر به عنوان یک نگرش کهن در این سرزمین بر دیانت زردشتی به معرض نظر و نقد قرار داده شود و به تأثیر آن در فهم از بایدها و ضرورت های اخلاقی جامعه و چگونه واداشتن انسان ها به کنش بر آن اساس و به عبارتی گذر از «بودن» به «شدن» بپردازد. دوگانه ای که به ایجاد یک جامعه با نظم، اخلاق، و هارمونی کمک کردند و بخشی از هویت فرهنگی ایران را تشکیل دادند که اثرات آن تا امروز توانسته چه در جامعه ی ایرانی و چه در نظرات فلاسفه ی دنیا، به ویژه افلاطون و کانت، باقی ماند.
۲۰۱۹.

نگاهی به ریشه های آیین کهن «نری گله» در ندوشن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه فرهنگ و زبان های باستانی سال ۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۷) 133 - 145

کلیدواژه‌ها: نری گله گشن گیری گله داری زردشتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱ تعداد دانلود : ۱۸
رها کردن بزهای نر را در گله به منظور جفت گیری «نری گله» می گویند. از گذشته، در ندوشن (شهری در شهرستان میبد، غرب استان یزد)، این کار برای گله ها در روز بیست و پنجم مهرماه و با انجام مراسمی خاص شبیه یک جشن صورت می گرفته است. منظور از انجام پژوهش، پیدا کردن ریشه های کهن این آیین است. شیوه پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و اطلاعات مورد نیاز این پژوهش از مطالعات کتابخانه ای گردآوری شده است. کاربرد میوه انار (نماد باروری در فرهنگ های مختلف) در مراسم نری گله، نشان از اهمیت نتایج این مراسم برای برگزارکنندگانش دارد. روز انجام نری گله در بازه زمانی مناسب از لحاظ طبیعی و زیستی قرار دارد. همچنین روزی است (روز اورمزد از ماه آبان در گاهشمار زردشتی) که از  نظر زردشتیان آغاز آفرینش چهارپایان سودمند از جمله گوسفند است. نری گله با گهنبار ایاسرم همزمان است که زمان بازگشت گله و جفت گیری گوسفندان معنی می شود. نری گله را می توان با گشن گیری (گشن گذاری) در ادبیات مکتوب زردشتی همسان دانست. از نظر ارداویراف نامه یکی از وظایف شبانان، گشن گیری به قاعده گوسفندان بوده است. شیوه اجرا و زمان برگزاری مراسم نری گله در ندوشن نشان می دهد که مراسم نری گله، آیین بسیار کهنی است.
۲۰۲۰.

تهیه منشور و مقیاس اخلاق حرفه ای در آموزش دانشگاهی: اعتبار سنجی با مدل راش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال ۵۷ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ 162 - 199

کلیدواژه‌ها: اخلاق حرفه ای در آموزش دانشگاهی اساتید دانشگاه اعتبارسنجی مدل رتبه بندی راش-اندریچ منشور اخلاق حرفه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱ تعداد دانلود : ۱۷
پژوهش حاضر برای تهیه نسخه فارسی منشور و اعتبار سنجی مقیاس اخلاق حرفه ای در آموزش دانشگاهی، با عنایت به رویکردهای اساتید رشته های گوناگون دانشگاهی، صورت گرفت. ابتدا، ترجمه فارسی منشور تهیه شد؛ سپس، با تحلیل داده های کیفی به بررسی نظرات کتبی و شفاهی اساتید دانشگاه ها پرداخته شد. در ادامه، نسخه فارسی منشور ذیل چهارمولفه تعهد به دانشجو، حرفه، سازمان و جامعه، در قالب 54 گزاره، ارائه گردید. در فاز کمّی، مقیاس 7 مقوله ای سنجش اخلاق حرفه ای و بر اساس منشور تهیه شده و در اختیار 200 استاد دانشگاه قرار گرفت. داده های این مرحله با استفاده از مدل مقیاس رتبه بندی راش-اندریچ و به منظور سنجش برازندگی محتوا و تک بعدی بودن ابزار بررسی گردید و ابزاری روا شده و پایا تهیه شد. بدین صورت، 6 آیتم حذف شده و تعداد مقوله ها به 5 مقوله کاهش یافت. نهایتا، مقیاس سنجش اخلاق حرفه ای در آموزش دانشگاهی با 48 آیتم 5 مقوله ای معرفی شد

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان