درخت حوزه‌های تخصصی

تصمیم افراد به زندگی مستقل از خانواده (خروج از خانواده ی راهیابی بدون تشکیل خانواده ی فرزندآوری) و عملی کردن آن، در سال های اخیر به یکی از روندهای برجسته و قابل اعتنا در شهرهای بزرگ ایران تبدیل شده است؛ طبق آمار غیررسمی اعلام شده از سوی مدیر کل فرهنگی سازمان ملی جوانان در شهریور ماه سال 90، حدود 27 درصد جوانان در کلان شهرهای کشور زندگی مستقل از خانواده دارند، این نرخ در تهران به 30 در صد می رسد و این آمار در حال افزایش است. تحقیق منتهی به این مقاله به مطالعه ی ابعاد گوناگون این نحو زندگی با استفاده از گراندد تئوری پرداخته و در پی ارایه ی توصیفی فربه از آن بوده است. در این کار کوشیده ایم با استفاده از تکنیک مصاحبه به دیدگاه های افرادی که این نحو زندگی را در پیش گرفته اند، نزدیک شویم و به تاریخچه ی زندگی آنان دست یابیم و از این راه  نحوه ی هویت یابی، استراتژی های مختلف افراد و خانواده ها در مواجهه با مسایل زندگی مستقل، جریان های منتهی به آن و عوامل تأثیرگذار بر این اقدام را شناسایی کنیم. زمینه ها و علل که در این مقاله از آن ها یاد می شود، به قرار زیراند: زمینه ها: تقابل تهران و غیر تهران، تعارض با خانواده، تاریخچه ی خانوادگی شامل تنش در فضای خانوادگی وزمینه های تربیتی، تحصیل در شهری دیگر، برخورداری از انواع سرمایه ها، گسترش افق های پیش رو؛ علل: مشاجرات خانوادگی، دشواری ادامه ی زندگی با والدین، نداشتن قصد ازدواج، هویت یابی مستقل از خانواده.

با توجه به نقش «روزنامه‌نگاران علم» به عنوان یکی از ارکان ترویج علم در جامعه و جایگاه «روزنامه‌نگاری علم» در توسعه علمی کشور بررسی عملکرد آنها در رسانه‌های گوناگون می‌تواند توصیف‌کننده جایگاه واقعی آنها در سپهر علمی جامعه و مقدمه‌ای برای یافتن چالش‌های این حوزه باشد. لذا این پژوهش با هدف بررسی عملکرد روزنامهنگاران علم در مطبوعات با استفاده از روش تحلیل محتوای کمَی و با نگاهی بر درسنامه‌های فدراسیون جهانی روزنامه‌نگاران علم، به بررسی محتوای تولید شده، در صفحات علم و فناوری چهار روزنامه جامجم، کیهان، خراسان و آفرینش پرداخته است. دادههای پژوهش ضعف عملکرد روزنامه‌نگاران علم را در برخی حوزه‌ها نشان میدهد:مطالب علم و فناوری در این روزنامهها، به ندرت برجسته می‌شوند. این مطالب عمدتا، از منابع دیگر استخراج میشوند و تولید، در این حوزه کمتر اتفاق می‌افتد.مصاحبه‌ها و گزارش‌های نقادانه سهم بسیار اندکی در این صفحات دارند، پرداختن به سیاست‌های علمی و مناقشات علم، چه در سطح جامعه و چه در سطوح تولید دانش، از جمله مواردی است که مغفول مانده و به آن پرداخته نشده است. در این صفحات از شیوههای غالب علمینویسی، مطابق با درسنامههای فدراسیون جهانی روزنامه‌نگاران علم، مثل گزارشنویسی به شیوه داستانی و یا فیچر نویسی استفاده نمی‌شود.

در این مقاله شش رویداد در رسانه های اجتماعی که از جنبه های اخلاقی محل بحث کاربران ایرانی قرار گرفته اند مطالعه شده است. این شش رویداد در فاصله سال های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۴ در فیس بوک، اینستاگرام و یوتیوب آغاز شده اند، اما دامنه مباحث مربوط به آنها در سایر رسانه ها و وب سایت های فضای مجازی گسترش پیدا کرده است. مطالعه به شیوه کیفی با رویکرد اکتشافی انجام شده و کامنت های کاربران حول این شش رویداد مبنای تحلیل بوده است. از میان هزاران کامنت کاربران فضای مجازی درباره هر رویداد، در مجموع ۳۹۶ کامنت برای تحلیل انتخاب شدند. این تعاملات در قالب مدل کیفی برآمده از دل داده ها با عنوان «هرم کنش گری کاربران در تقابل های اخلاقی رسانه های اجتماعی» ارائه شده است.

پژوهش حاضر در حوزه اخلاق کاربردی، به تبلیغات بازرگانی در رسانه ها از دیدگاه فایده گرایی اخلاقی می پردازد. شرکت های تولیدی برای اقناع مخاطبان و نیز برای پیشبرد اهداف خود، یعنی افزایش فروش محصولات تولیدی، از هر ابزار و روشی-گاه نادرست و غیر اخلاقی-استفاده می کنند که این موضوع خواسته یا ناخواسته اثرات نامطلوبی بر افراد می گذارد. تبلیغات بازرگانی با پیشرفت تکنولوژی و افزایش تولیدات مازاد بر مصرف، رونق گرفته و امروزه کمتر کسی در اقصی نقاط جهان با آن بیگانه است. اهمیّت موضوع زمانی روشن می شود که ببینیم تبلیغات بازرگانی با استفاده از رسانه ها و بکارگیری علوم و هنرهای مختلف، چه تأثیراتی بر افراد گذاشته و جامعه را به کدام سو کشانده است. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به مسأله تبلیغات بازرگانی و اثرات آن بر مخاطبانِ رسانه های جمعی پرداخته و با تکیه بر یکی از نظریات مشهور اخلاق هنجاری در فلسفه اخلاق، یعنی فایده گرایی اخلاقی، در صدد پاسخ گویی به پرسش های زیر بر آمده است: بر اساس نظریه فایده گرایی، اصحاب رسانه باید به چه تبلیغاتی اجازه پخش دهند؟ تمسّک به تقلّب و فریبکاری به هر شکل در تبلیغات، از نظر فایده گرایان چه حکمی دارد؟ بر اساس فایده گرایی معیارهای درست تبلیغات کدام است؟ چه نوع تبلیغاتی مجاز و یا غیر مجاز است؟

در دهه های اخیر، در پرتو تبلیغات گسترده رسانه ها، در سبک های پوشش و لباس تغییرات شگرفی رخ داده است. تا جایی که در بسیاری از مواقع، این تغییرات با هنجارها و ارزش های فرهنگی جامعه تعارض پیدا کرده است. سبک های پوشش در قالب سبک های زندگی خاص، اعم از «مصرف نشانه ها» و یا «مصرف نمایشی»، در ابعاد هویتی دختران و زنان تأثیر گذاشته، مسیری آسیب زا را طی می کند. این مقاله، نظریه مصرف نمایشی وبلن را به عنوان تبیین کنندة سبک پوشش و لباس در دنیای معاصر مورد استفاده قرار داده است تا بر اساس معیارهای سنجش معرفت اجتماعی، (نقد منطق درونی و بیرونی، اعتبار جامعه شناختی و روان شناختی، اعتبار فلسفی و اعتبار کارکردی) مورد نقد و واکاوی قرار گیرد. نتایج حاصل از معیارهای سنجش نشان می دهد که نظریه مصرف نمایشی وبلن، به دلیل عدم طرح جامع و مانع اهداف مورد انتظار، تمرکز بر دو طبقه بالا و پایین، مصرف را مبنای هویت پنداشتن، فرض انسان منفعل و بی اراده در برابر معیارهای نقد موفق نبوده است.

کودکان و نوجوانان به واسطه رشد شناختی ناقص تر و تجارب کمتر، بیش از بزرگسالان از خشونت رسانه ای تأثیر می پذیرند. آموزش سواد رسانه ای به عنوان یکی از شیوه های مصون سازی افراد در برابر تأثیرات رسانه ها، می تواند تفکر انتقادی را در مخاطبین خود پرورش دهد. بنابراین هدف مطالعه حاضر تعیین اثربخشی آموزش سواد رسانه ای در کاهش میزان خشونت کاربران بازی های رایانه ای خشن می باشد. در این مطالعه تجربی 100 نوجوان کاربر بازی های رایانه ای خشن مراجعه کننده به گیم نت های شهر قم به صورت تصادفی به دو گروه آزمون و کنترل تقسیم شدند و پرسشنامه های مربوط به اطلاعات دموگرافیک، مقیاس پرخاشگری اهواز و نگرش نسبت به خشونت را تکمیل کردند. مداخله آموزشی سواد رسانه ای با تأکید بر بازی های رایانه ای خشن در سه جلسه به صورت سخنرانی و بحث گروهی برای گروه آزمون اجرا شد. سپس داده ها توسط نرم افزار SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج آزمون تی مستقل نشان داد که میانگین نمره پرخاشگری و نگرش به خشونت بین دو گروه قبل از مداخله تفاوتی ندارد، اما یک ماه بعد از مداخله آموزشی میانگین نمره پرخاشگری و نگرش مثبت به خشونت در گروه آزمون نسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری یافت (0001/0=P). نتیجه این که آموزش سواد رسانه ای می تواند میزان پرخاشگری کاربران نوجوان بازی های رایانه ای خشن را کاهش دهد. گنجاندن مبانی سواد رسانه ای در متون درسی و تولید و پخش برنامه های پیشگیرانه در این زمینه ضرورت دارد.

پژوهش حاضر در پی آن است که چارچوب سازی های رسانه ای را در خصوص اعتراضات عمومی در بحرین، در دو سایت خبری فارسی زبان شبکه های العربیه و بی بی سی مورد مقایسه قرار دهد و ضمن بررسی شباهت ها و تفاوت های انواع گفتمان در این دو سایت، به تحلیل گفتمان خبری آنها بپردازد. در این پژوهش از تحلیل گفتمان با استفاده از رویکرد گفتمان کاوی ون دایک استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را تمامی اخبار مربوط به اعتراضات عمومی بحرین در این دو سایت تشکیل می دهد، پس از بررسی جامعه آماری به روش نمونه گیری هدفمند، تعداد 14 خبر انتخاب شد و مورد گفتمان کاوی قرار گرفت. بر اساس یافته ها، اصلی ترین چارچوب در دستور کار قرار گرفته بی بی سی فارسی در خصوص اعتراضات عمومی در بحرین «نادیده گرفتن هویت اسلامی اعتراضات و القای تقابل و افزایش تنش بین قدرت های منطقه ای بر سر موضوع بحرین» و اصلی ترین چارچوب در دستور کار قرار گرفته سایت العربیه «حمایت از دولت بحرین، کم رنگ جلوه دادن اعتراضات مخالفان و حمایت از اقدامات عربستان در قبال بحرین» بوده است. همچنین عمده ترین گفتمان های شکل گرفته در خصوص این اعتراضات، در سایت بی بی سی فارسی، معطوف به بحران سازی، ایران هراسی و شیعه هراسی و در سایت العربیه، معطوف به ایران هراسی، شیعه هراسی، حمایت از گفتگو در عین اقتدار و آشوب سازی و توطئه چینی بوده است.

این پژوهش در پى کشف گفتمان گزارش هاى خبرى چهار شبکه تلویزیونى الجزیره، العربیه، بی بی سی عربى و العالم درباره وقایع انقلاب مصر 2011 در بازه زمانى شروع انقلاب تا انتخاب محمد مرسی به ریاست جمهوری این کشور است. به همین منظور در پژوهش کنونی، از نظریه هاى بازنمایی، برجسته سازی و چارچوب سازى استفاده شده است. همچنین اطلاعات گردآوری شده با به کارگیری «روش عملیاتی تحلیل گفتمان» (پدام) تحلیل گفتمانی شده است. جامعه آمارى این پژوهش، 10 گزارش از هر شبکه که به روش نمونه گیری تصادفى انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته است.نتایج تحقیق حاکی از آن است که گفتمان مشترک شبکه های مذکور، تأکید بر خواسته های مردم از جمله محاکمه مبارک و یارانش و قطع روابط با اسرائیل بوده است. اما گفتمان ویژه شبکه الجزیره بر مسالمت آمیز بودن انقلابیون و حمایت از انقلاب، گفتمان شبکه العربیه بر وجود ناامنی برای اقلیت ها مخصوصا مسیحیان، عدم حمایت مردم از جنبش هاى اسلامى و ایجاد فضای دوقطبی در جامعه، گفتمان شبکه بی بی سی عربی بر کاهش انسجام ملی پس از انقلاب، دودستگی مصری ها بین طرفداران و مخالفان انقلاب، حمایت مردم از انقلابیون مسلمان و گفتمان شبکه العالم بر درخواست مردم مصر برای برقرارى مجدد روابط مصر و ایران تأکید داشت.

زمینه و هدف: شبکه های اجتماعی مجازی نقش بسیارمهمی در ارایه و اجرای برنامه های سیاسی، امنیتی، مذهبی و بسترسازی افکار عمومی برای تأمین امنیت عمومی ایفا می کنند که از این جهت حائز اهمیت هستند. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش شبکه های اجتماعی مجازی در ارتقاء امنیت عمومی شهر قم صورت گرفته است. روش: این پژوهش به صورت توصیفی – تحلیلی از نوع پیمایش انجام شده است. جامعه آماری شامل کلیه کاربرانی است که در شهر قم از شبکه های اجتماعی مذهبی استفاده می کردند. به دلیل بزرگی جامعه، براساس فرمول کوکران تعداد 384 نفر به عنوان حجم نمونه به روش نمونه گیری غیراحتمالی سهمیه ای انتخاب شدند. یافته ها و نتایج: یافته های تحلیلی پژوهش از دیدگاه کاربران بیانگر وجود رابطه معنادار در سطح اطمینان 95 درصد بین متغیرهای مورد مطالعه در ارتقاء امنیت عمومی شهر قم هستند. ارتباطات تعاملی کاربران اعم از ایجاد تعامل و گفتگوی دو سویه، مشارکت های اجتماعی فعالانه برای تبادل نظر و همکاری های دوجانبه با پلیس صورت بگیرد، شاخص تأثیرگذاری در ارتقاء و توسعه امنیت عمومی است. همچنین، کاربران با اشتراک علاقه مندی ها و خواسته های مرتبط با امنیت عمومی و با انتقاد و ارزیابی از نحوه فعالیت پلیس و اعلام نظرات (سازنده و آزاد) به واسطه ناشناس بودن تعامل کنندگان در شبکه های اجتماعی مذهبی می توانند در ارتقاء امنیت عمومی نقش آفرینی کنند، کاربران معتقدند که گرایش های مذهبی متغیر تأثیرگذار دیگری در ارتقاء امنیت عمومی است و تعامل کنندگان با شیوه های عمل خود در شبکه های مزبور اعم از نحوه جذب و جمع آوری اطلاعات، نظارت بر نوع محتوای تولید شده و دسته بندی اطلاعات برای ارائه به پلیس می توانند در ارتقاء امنیت عمومی مشارکت کنند. در شبکه های اجتماعی مذهبی نوعی هم پیوندی اجتماعی در بین کاربران ایجاد شده به طوری که کاربران با راه اندازی اجتماعات برخط در شبکه های مذهبی در تعامل و همسو با فعالیت های پلیس و با توجه به ویژگی بسیج کنندگی و هم افزایی شبکه های اجتماعی، احساس وابستگی و تعامل درون گروهی خود را با پلیس در شبکه های اجتماعی مذهبی افزایش داده و این رویکرد می تواند در ارتقاء امنیت عمومی مؤثر و مفید باشد، از سوی دیگر مطرح شدن مسائل مدنی افراد جامعه در شبکه های اجتماعی مجازی اعم از موضوعات فرهنگی، مصالح و مطالبات عمومی، حقوق شهروندان مرتبط با امنیت و مسایل اجتماعی قبل از بحران زا و امنیتی شدن آنها در شبکه های اجتماعی مجازی متغیر تأثیرگذار دیگری در ارتقاء امنیت عمومی است.

زمینه و هدف: نزاع های فردی همانند بسیاری از جرایم دیگر معلول عوامل گوناگونی است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر محتوای رسانه های جمعی بر وقوع و گسترش نزاع های فردی و به عبارت دیگر تعیین سهم رسانه های ارتباط جمعی در میان سایر عوامل اجتماعی اثرگذار (مانند خانواده، وضعیت اقتصادی- اجتماعی، محل و محیط زندگی) بر وقوع و گسترش نزاع های فردی است. روش: این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی از نوع پیمایش بر روی 210 نفر از مراجعه کنندگان به کلانتری ابوذر (فلاح) مورد بررسی قرار گرفت. روش گردآوری اطلاعات میدانی و ابزار آن پرسش نامه محقق ساخته است. برای سنجش روایی پرسش نامه، از روش منطقی و برای سنجش پایایی آن از روش آلفای کرونباخ، استفاده شد. آلفای کل برابر با 89/0 بوده است. یافته ها: ضریب همبستگی پیرسون با اطمینان 99/. نشان داد که سطح معناداری متغیر «رسانه های جمعی» با مقدار آماره ضریب آزمون تی برابر 714/. و سطح معناداری 000/. معنادار بوده و ضریب بتای متغیر یادشده 412/. است. نتایج: پژوهش حاضر با تأکید بر همبستگی عوامل مؤثر با نزاع های فردی مشخص کرد که «رسانه های جمعی» به عنوان متغیر مستقل بر وقوع نزاع های فردی تا اندازه زیادی تأثیرگذار بوده است. این به این معناست که رسانه های جمعی بر مخاطبان هم تأثیرات مثبت (تولید و پخش برنامه هایی برای آگاهی مردم از پیامدهای منفی نزاع های فردی، دعوت از کارشناسان، ارائه گزارش های علمی و پخش فیلم های مستند از صحنه های نزاع های فردی) و هم تأثیرات منفی (ازطریق ذی حق جلوه دادن جوانان و نوجوانان و الگوسازی ازطریق رسانه ها) دارد.

پژوهش حاضر به بررسی مقایسه ای پوشش اخبار داعش در دو بخش خبری ساعت21 شبکه اول سیما و بخش خبری تاپ فایو ( Top5 ) شبکة جهانی پرس تی وی در پنج ماهه اول سال 1394 می پردازد. جامعة آماری این تحقیق همة اخبار پخش شده این دو بخش خبری در بازة زمانی مشخص شده، بدون نمونه گیری و به صورت کل شماری است و بررسی از طریق کدگذاری پرسشنامة معکوس صورت گرفته است. در این پژوهش به مدت زمان پوشش خبری داعش و نحوة انعکاس مطلب و همچنین چگونگی مدیریت پوشش تصاویر دلخراش پرداخته شده است. سؤال اصلی آن با مضمون «چگونگی میزان و نحوه ارائه پوشش اخبار داعش در این دو بخش خبری» نشان می دهد بیشترین قالب اخبار داعش در بخش خبری 21 به صورت گزارش بوده و در بخش خبری تاپ فایو قالب خبری voice over بیشترین استفاده را داشته است. بررسی مدت زمان اخبار داعش در این دو بخش نیز نشان می دهد حدود 4 درصد از کل بخش خبری 21 به داعش اختصاص داشته است و در مقابل، بیش از 11درصد از اخبار بخش تاپ فایو مربوط به داعش بوده است. آنچه مسلم است ”تصاویر دلخراش“ جزء جدایی ناپذیر برخی خبرهای تلویزیونی و مطبوعاتی و سایتی هستند که گاهی به دلیل تأثیرگذاری بیشتر بر مخاطب و پیشبرد اهداف و سیاست های رسانه، گریزی از آنها نیست. اما استفاده صحیح و مناسب از تکنیک های انتشار اخبار دلخراش، می تواند تا حد زیادی به حفظ سلامت روانی مخاطبان و حرفه ای تر شدن رسانه ها کمک کند. فرضیه این تحقیق بیان می کند که بخش خبری تاپ فایو شبکة پرس تی وی نسبت به بخش خبری 21، ملاحظات انتشار تصاویر خشن و دلخراش را بیشتر رعایت می کند. برای بررسی این فرضیه به دو صورت محاسبه انجام شد. بار اول بدون درنظر گرفتن میزان اخباری که در آنها تصاویر دلخراش وجود نداشت و بار دوم با درنظر گرفتن اخبار فاقد تصاویر دلخراش به منزلة تصاویر مدیریت شده از طریق حذف و سانسور. در هردو شکل، محاسبه با فرمول خی دو و تحلیل جداول نشان داد هیچ رابطة معناداری میان مدیریت تصاویر خشن و دلخراش بین این دو بخش خبری وجود ندارد یا ارتباط بسیار ضعیف و غیرقابل استناد است. بنابراین نمی توان گفت یکی از این دو بخش خبری نسبت به دیگری، تصاویر خشن و دلخراش را بهتر مدیریت کرده است.

پژوهش حاضر در پی فهم و توصیف وضعیت طرداجتماعی معلولین و چگونگی توزیع این مهم در بینمعلولین می باشد. به عبارت بهتر در این پژوهش به میزان طردمعلولین از روابط و مشارکت های اجتماعی، تحصیلات، بازارکار و متعاقباً شرمساری معلولین پی خواهیم برد. هدف: هدف اصلی این تحقیق شناخت و بررسی توزیع ابعادطرد اجتماعی در بین معلولین جسمی و حرکتی می باشد. روش: دراین تحقیق از روش کمی (پیمایش) استفاده شدهاست. جامعه آماری در این تحقیق ، معلولین جسمی حرکتی64-15سال می‌باشند که در بهزیستی مرکز شهرستان ریدارای پرونده هستند. حجم نمونه متشکل از 369 نفر می باشد وتکنیک جمع آوری داده ها نیز پرسشنامه می باشد. از نرمافزار spss نیز برای توصیف داده ها استفاده شده است. یافته ها: نتایج تحقیق گویای آن است که معلولین طرداجتماعی شدیدی را در همه ابعاد طرد از جمله؛ طرد از مشارکتهای اجتماعی؛ بطوریکه 67.2 درصد دارای مشارکت اجتماعی پایین می باشند. طرد ازروابط اجتماعی؛ بطوریکه 68.6 درصددارای روابط اجتماعی بسیار پایین می باشند، طرد از بازارکار؛ بطوریکه حدود 50 درصد جمعیت بیکار، و مابقی دارای اشتغال کاذب و غیر رسمی هستند، طرد از تحصیلات؛بطوریکه سطح تحصیلات 55 درصد جمعیت نمونه زیر دیپلممی باشد و متعاقباً احساس شرمساری اجتماعی شدیدی راتجربه می کنند. با توجه به حجم گسترده فقر، بیسوادی،بیکاری و همچنین فقر در روابط و مشارکتهای اجتماعی وشرمساری در بین معلولین، و با توجه به جوان بودن جامعهآماری که نشان از روند رو به پیشرفت این خطر غیر قابلانکار دارد و اگر این روند ادامه یابد باعث طرد مطلق افرادمعلول می شود، باید تدابیر و رویکردهای علمی برای توقف وکاهش چشم گیر طرد اجتماعی معلولین و متعاقبا اینمعضلات اتخاذ شود.

: این مطالعه طولی به تحولات تکوینی کارکردهای رادیو در ایران و آمریکای شمالی می پردازذ. در سال 1381 مرحله اول از این مطالعه مقایسه ای انجام شد و نتایج نشان داد که رادیو در آمریکای شمالی کماکان کارکردهای خود را با تاکید بر نقش سرگرمی حفظ کرده بود در حالیکه رادیو در ایران بیشتر بر نقش آموزشی-اخلاقی تاکید داشت. در مرحله دوم در سال 93 تا 95 دو عنصر برای تحلیلهای تکوینی بکار گرفته شد: 1- نقش رسانه های دگرواره (آلترناتیو) در تقلیل نقش اجتماعی رادیو 2-تغییرات کارکردهای مقایسه ای رادیو در ایران و آمریکای شمالی نسبت به سال 1381. در این مقاله هدف این است که نقشهای سنتی و نیز نقشهای 14 سال پیش رادیو مورد ارزیابی قرار گیرند. همچنین قرار است ببینیم چه درسهایی می توان از تولیدات رادیویی در آمریکای شمالی گرفت که قابل کاربرد در ایران باشد. به نظر می رسد نظریه رسانه های کارکردگرا، قدرت تبیینی لازم را برای رسیدن به اهداف بالا داشته باشد. به نظر من با این مطالعه تکوینی می توان تغییرات کارکردها را نشان داد و تصمیم گرفت که اگر قرار است رادیو در ایران باقی بماند چه نقشهای جدیدی را با ملاحظه ارزشهای درونی جامعه ایران باید اتخاذ کند.

پژوهش حاضر تلاش می کند به این س ؤ ال پاسخ دهد که کارآفرینی در مطبوعات ایران چه جایگاهی دارد؟ این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر گردآوری اطلاعات، پژوهشی آمیخته است. در این پژوهش با استفاده از نمونه گیری هدفمند، 220 شماره از نشریات با تیراژ بالا انتخاب شد. در بخش نظری و عملی پژوهش به ترتیب از روش مطالعه اسنادی و تحلیل محتوای عمقی و برای تحلیل داده ها از دو روش آمار توصیفی و استنباطی و نرم افزار ام آرپی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می دهد: کارآفرینی در مطبوعات ایران جایگاه مناسبی ندارد و به طور متوسط، تنها 5 درصد از محتوا و حجم مطبوعات به کارآفرینی اختصاص دارد. هر چند مطبوعات رویدادهای مربوط به کارآفرینی را تا حدودی منعکس کرده اند اما به نقش آموزشی و موضوعات مهمی نظیر فرصت های کارآفرینی، نگرش کارآفرینی، مهارت های کارآفرینی، کارآفرینی روستایی، کارآرفرینی زنان و کارآفرینی سازمانی توجهی نکرده اند. بازتاب فعالیت های کارآفرینی در نشریات اقت ص ادی نظیر دنیای اقتصاد و بازار کار نسبتاً مناسب است، اما این وضعیت در نشریات اجتماعی مانند روزنامه های همشهری و جام جم چندان مطلوب نیست. همچنین براساس نتایج به دست آمده، بعد از نامگذاری 6 مرداد با عنوان روز کارآفرینی، مطبوعات کمتر به این موضوع پرداخته اند.

دخالت افراد متعدد در تهیه و نشر مطبوعات و تحقق پدیدة مجرمانه مطبوعاتی، باعث پیچیدگی موضوع مسئولیت کیفری (مباشرت، شرکت و معاونت) در حقوق ایران شده است. نویسنده، خبرنگار، مدیرمسئول، صاحب امتیاز و سردبیر از جمله مهم ترین اعضای مطبوعاتی اند که در قانون مطبوعات به طور جداگانه دارای مسئولیت هایی هستند. این مسئولیت ها در بخش هایی از قانون خطاب عام داشته و شامل همة اعضا می شود؛ نظیر فصل چهارم (حدود مطبوعات) و گاهی مانند تبصرة 3 (الحاقی مصوب 30/1/1379) از مادة 5 قانون مطبوعات، که مسئولیت را به طور مستقیم متوجه نویسنده دانسته است. با توجه به اینکه زیان در مسئولیت کیفری حوزة مطبوعات می تواند به گسترة قابل توجهی از جامعه وارد شود، لذا این مسئولیت جایگاه حساس و ویژه ای دارد که البته قانون مطبوعات ایران در تبیین مسئولیت کیفری پیشروی زیادی داشته و همواره مورد انتقاد هم بوده است. این مقاله بر آن است که ضمن تبیین نظریة های مطرح در قلمرو مسئولیت کیفری، نحوة توزیع این مسئولیت را با تأکید بر مدیرمسئول و نویسنده در قوانین مطبوعاتی ایران از گذشته تا حال و نیز تطبیق نظریات در هر دوره تاریخی را بررسی کند و بر این فرض استوار است که قانون مطبوعات ایران در شناخت مسئولیت کیفری به طور شفاف از یک نظریه واحد، تبعیت نمی کند و مسئولیت مرتکبین جرائم مطبوعاتی را با پیچیدگی مواجه ساخته است.

گسترش فزاینده فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی در سال های اخیر، حیات بشری را در ابعاد مختلفی تحت تاثیر قرار داده است. یکی از حوزه های مهم زمینه فرهنگی و ارزش های فرهنگی است. از این منظر، گسترش فزاینده فناوری های اطلاعات و ارتباطات و شکل گیری ""جامعه شبکه ای"" منجر به تحول و دگرگونی ارزش های فرهنگی در اغلب جوامع معاصر شده است که بارزترین مثال آن رشد ارزش های سکولار- عقلانی و ارزش های ابراز وجود یا رهاینده است. این مطالعه درصدد است تا با بررسی این فرایند، اثر میراث سنتی را در رابطه با فضای مجازی و ارزش های فرهنگی در چند کشورهای اسلامی واکاوی نماید. به عبارتی سئوال اصلی این مطالعه این است که فضای مجازی چه اثری بر دگرگونی ارزش های فرهنگی در کشورهای اسلامی دارد؟ به عبارتی فرضیه تحقیق این است که بین گسترش فضای مجازی و تغییر ارزش های فرهنگی متناسب با وضعیت متغیرهای مربوط به دیواره اتشین رابطه وجود دارد. بررسی نظری این موضوع نشان می دهد که دیدگاه های نظری متفاوتی در رابطه با فضای مجازی و ارزش های فرهنگی قابل دسته بندی است: نخست دسته ای که عقیده دارند همراه با ورود تکنولوژی، از جمله تکنولوژی ارتباطی، ارزش های سنتی محو شده و ارزش های نوین جایگزین می شوند و این فرایند در کل جهان به صورت واحد و همسان رخ می دهد که پیامد آن همگرایی ارزش ها و فرهنگ ها در جوامع خواهد بود. گروه دوم بر اهمیت ارزش های فرهنگی و ماندگاری کامل آن در جوامع مختلف و حتی تشدید آنها و مقاومت در برابر تغییرات تأکید دارند. گروه سوم اعتقاد دارند که در اثر تحولات فزاینده در عرصه جهانی شدن و تکنولوژی های ارتباطی شاهد امتزاج و ترکیب ارزش های سنتی و مدرن در جوامع جدید خواهیم بود. اخیراً نظریه ای تحت عنوان ""دیواره های آتشین"" در این زمینه مطرح شده است که به نظر می رسد به شیوه بهتری می تواند تبیین کننده این فرایند باشد. این نظریه بر اهمیت موانع فرهنگی- اقتصادی در تغییر و جایگزینی ارزش ها تأکید دارد. بر این اساس، تغییرات جامعه ایران در مقایسه با سایر نقاط، مبتنی بر نظریه دیواره آتشین نشان می دهد که چنین موانعی نیز در اثرگذاری فضای مجازی بر تغییرات ارزشی در جامعه ایرانی نقش کاملاً برجسته ای دارند. روش بررسی این مطالعه تحلیل ثانویه است که با استفاده از داده های پیمایش ارزش های جهانی برای کشورهای اسلامی انجام می پذیرد.