درخت حوزه‌های تخصصی

به طور کلی ادوار روشنفکری ایران بعد از مشروطه به دو دوره قابل تقسیم است: در دوره ‌ی نخست روشنفکران ایرانی یا دل در گروه نوعی سوسیال دموکراسی اروپایی بسته بودند یا با تلقی خاصی از لیبرال دموکراسی غرب از نظریه‌ ی تفکیک قوا و الزامات آن دفاع می کردند. در دوره‌ ی دوم که از خاتمه‌ ی جنگ جهانی اول آغاز شد و تا صعود رضاخان به سریر سلطنت ادامه یافت، نسل دوم روشنفکری ایرانی شکل گرفت که از نظریه ‌ی باستان گرایی ایرانی و آریایی گری حمایت نمودند. در این دوره، برخی روشنفکران ایرانی که گفتار مسلط فرهنگی عصر خود را شکل دادند، به نظریه ‌ی استقرار مرد قدرتمند اقبال نشان دادند و با عدولی آشکار از مبانی مشروطه به نظریه‌ ی (استبداد منور) روی آورند. این دوره با روزنامه‌ ی کاوه به مدیریت سید حسن تقی ‌زاده و در برلین شکل گرفت. این مقاله تلاش می‌کند در حد مقدورات به توضیح مواضع روزنامه ‌ی مذکور بپردازد.

"بر اساس نظریه هاى کارکردى جامعه شناسى نظم، «مطبوعات» با تصویرسازى از چهره پلیس، و عملکرد و رابطه آن با مردم مى توانند در حفظ امنیت روانى جامعه ایفاى نقش کنند. ایفاى چنین نقشى تحت تاثیر ریشه هاى شکل گیرى و تداوم حیات مطبوعات و پلیس در کشور و نیز فضاى سیاسى و اجتماعى حاکم بر جامعه قرار دارد. با تحلیل محتواى مطالب مطبوعات و تقارن دادن این تحلیل با بافت سیاسى ـ اجتماعى دوره هاى مختلف تاریخى مى توان دریافت که در هر دوره، ارائه مطبوعات از پلیس، و عملکرد و رابطه آن با مردم چگونه بوده و در مقایسه با دوره هاى دیگر چه تغییرى یافته است. در این بررسى، آن چه مطبوعات از پلیس، عملکرد و رابطه آن با مردم در پنج دوره از تاریخ معاصر ایران ارائه کرده اند، بر اساس شاخص هاى زیر تبیین و مقایسه شده است : میزان اقتدار ارائه شده از پلیس، مقدار مطالبات انعکاس یافته مردم از پلیس، نوع مطالبات مردمى درج شده، جهت گیرى پلیس در مطالب (به طرفدارى از دولتمردان یا به طرفدارى از مردم)، میزان جامعه محور یا تهدیدمحور نشان دادن رویکرد پلیس، نوع رابطه نشان داده شده از پلیس در مطالب مطبوعات هر دوره (رابطه با جامعه، رابطه با مراجعان یا متقاضیان خدمات پلیسى، رابطه با منابع اطلاعاتى یا دولتى، روابط درون سازمانى و بین انواع مختلف نقش ها)، شیوه پاسخ یا رویارویى پلیس با پدیده هاى اجتماعى (ستیز، انکار، طرد و حذف پدیده یا نقادانه، تحلیلى و اصلاحى)، و شیوه نقد پلیس در مطبوعات (مخرب، غیرمخرب). یافته هاى این تحقیق نشان مى دهند که نقش واسط مطبوعات در رابطه پلیس و مردم در ایران تحت تاثیر فضاى سیاسى ـ اجتماعى قرار دارد. قواعد کلى حاکم بر فضاى مطبوعات کشور در دوره هاى مختلف، وضعیت خود را در ضمن ارائه نوع رویکرد و میزان اقتدار پلیس نشان داده است، به گونه اى که در فرازهایى از تاریخ این کشور، شرایط و فضاى سیاسى حاکم موجب شده تا تصاویرى متفاوت از اقتدار، رویکرد و نوع رابطه پلیس و مردم در مطبوعات کشور ارائه شود. "

"مقالة پیش‌رو، تلاشی برای تبیین مفهوم سواد رسانه‌ای و طرح نظریه‌های معروف دربارة آن است. این مقاله، در دو بخش ارائه شده است. بخش اول، شامل تاریخچة مطالعات مربوط به سواد رسانه‌ای در استرالیا، ایتالیا، انگلیس، کانادا، آفریقای جنوبی و ژاپن است و بخش دوم به شرح نظریات هابز، تامن و پاتر در زمینة سواد رسانه‌ای می‌پردازد و مدل‌های نظرهای آنان را دربارة سواد رسانه‌ای ترسیم می‌کند. تکیة اصلی مقاله بر شرح نظریة پاتر است که سواد رسانه‌ای را منظومه‌ای منسجم و حلزونی از عواملی چون: ساختارهای دانش، منبع شخصی، مهارت‌های استفاده از رسانه و پردازش پیام و اطلاعات می‌داند. "

هدف اصلی مقاله حاضر بررسی نحوه و میزان اثرگذاری تلویزیون بر مراسم عزداری و در نتیجه تغییر فرهنگ یا آسیب آفرینی در آن است. با توجه به ‏هدف یاد شده پرسش های اصلی مقاله عبارت هستند از: رسانه ای چون تلویزیون در ایران چگونه و در چه سطحی فرهنگ جامعه را تحت تاثیر قرار داده ‏است؟ آیا تاکید بر وجه مراسمی در برنامه ها موجب نشده است تا فرهنگ ساختار نمایشی بیابد؟ به عبارت دیگر، آیا رسانه موجب نشده است تا فرم مراسم ‏زیبا و نمایش گونه گردد و در مقابل توجه کمتری به معنای مراسم دینی از طرف مخاطبان صورت پذیرد.‏