درخت حوزه‌های تخصصی

مقاله حاضر نوعی مطالعه انتقادی بخشی از تحقیقات مطالعات فرهنگی در دانشگاه ها با تاکید بر پایان نامه های حوزه مطالعات بازنمایی است. میدان مطالعه، محدود به دپارتمان های مطالعات فرهنگی در دانشگاه ها نبوده، بلکه از سایر گرایش های علوم اجتماعی به ویژه ارتباطات و جامعه شناسی نیز نمونه هایی استخراج شده است. پرسش این است که چگونه تحقیقاتی که به بازنمایی های متفاوت در متون فرهنگی یا رسانه ای توجه کرده اند، خود می توانند از دریچه همان نوع مطالعات مورد بررسی قرار گیرند؟ آیا می توان رد پای قدرت را در مطالعاتی که خود نقد قدرت هستند جست وجو کرد؟ نتایج نشان داده است که مطالعات بازنمایی یا به تعبیری مطالعات فرهنگی در ایران به دو طریق به عنوان بخشی از سازوکار قدرت عمل می کنند. نخست با کلیشه سازی مجدد کلیشه های فرهنگی و دوم با غفلت و بی توجهی به (عدم بازنمایی) موضوعاتی که مورد علاقه فرهنگ فرادست در جامعه نیستند. در مورد اول می توان افزود که مطالعات بازنمایی در ایران، گروه های فرودست (همچون زنان، جوانان، کردها و...) را که پیش از این توسط رسانه ها به کلیشه بدل شده بودند برای بار دوم به کلیشه تحقیقاتی بدل می کنند. مورد دوم به موضوعاتی برمی گردد که اساسا در مطالعات بازنمایی مورد توجه قرارنگرفتند؛ مانند افغانی ها (اقلیت مهاجر)، کردها و بلوچ ها (اقلیت های قومی)، سنی ها (اقلیت مذهبی) و... . اینها موضوعاتی هستند که نه تنها به لحاظ فرهنگی بی اهمیت فرض می شوند بلکه مطالعات فرهنگی در ایران به عنوان بخشی از سازوکار فرهنگ مسلط آن ها را مجدد به حاشیه می راند. در نتیجه، این شیوه از بازنمایی در مطالعات بازنمایی خود موجب به عقب راندن، برجسته کردن و کلیشه کردن برخی موضوعات و گروه ها در جامعه ایران شده اند.

با جهانی شدن ارتباطات و گسترش ابزارهای ارتباطی، اقوام به شیوه های گوناگون از این رسانه ها در راه ایجاد و تثبیت هویت قومی استفاده می کنند چنان که هر روزه بر تعداد شبکه های تلویزیونی ماهواره ای که با محور قومیت فعالیت می کنند، افزوده می شود و این امر، در آینده نقش انحصاری دولت و رسانه ملی را در زمینه ارتباطات و اطلاع رسانی با چالش روبرو خواهد کرد. به این ترتیب، هدف پژوهش حاضر، شناسایی سازوکار های بازنمایی هویت فرهنگی قومی در شبکه های ماهواره ای است که برای دستیابی به این هدف از روش اسنادی و مصاحبه کیفی با هفتاد نفر از کارشناسان حوزه های علوم اجتماعی و علوم ارتباطات استفاده شده است. نتایج پژوهش بیانگر این است که شبکه های ماهواره ای از طریق سازوکار های بازنمایی مبتنی بر محور «تمایزات فرهنگی» در شکل دادن و بازتعریف هویت فرهنگی قومی نقش اساسی دارند و این سازوکار ها مواجهه مخاطب را با این رسانه ها تسهیل می کنند. از سوی دیگر، این رسانه ها در بازنمایی هویت فرهنگی قومی با چالش هایی نیز روبه رو هستند که دامنه تأثیرگذاری آنها را محدود می کند.

«هال» بر آن است که روایت رسانه ها از رویدادها، روایت عینی نیست، بلکه برساخت آن در چارچوب های گفتمانی و ایدئولوژیکی است. این تحقیق به دنبال آن است که بررسی کند یکی از مهم ترین رویدادهای خاورمیانه (درگیری های سوریه) چگونه توسط رسانه هایی با چارچوب های گفتمانی متفاوت (شبکه یک سیمای جمهوری اسلامی ایران و بی بی سی فارسی) بازنمایی می شود. روش این تحقیق، تلفیقی از تحلیل گفتمان انتقادی و نشانه شناسی است. سه بسته خبری از 8 تیر تا 8 مرداد 1392 از برنامه های خبری ""60 دقیقه"" بی بی سی فارسی و ساعت 21 شبکه یک انتخاب شدند. نتایج این تحقیق بیانگر آن است که تلویزیون بی بی سی فارسی، از مؤلفه هایی چون حقوق بشر، دفاع، گذار سیاسی، پیوند اسلام گرایی و گسترش جنگ، تعیین کننده بودن بازیگران بین المللی، محکومیت افراطیون مذهبی و قانون – محوری، برای بازنمایی رویداد سوریه استفاده کرده و در مقابل، شبکه یک سیمای ج.ا.ا، از مؤلفه هایی چون امنیت، حمایت از جبهه مقاومت، پیروزی بر تروریسم، نفی وابستگی به بیگانگان و نفی مداخله غرب برای برساخت رسانه ای رویداد سوریه بهره گرفته است.

فضا بستری است که فعالیت ها و رفتارهای انسانی در آن شکل می گیرد و روابط اجتماعی و فرهنگی انسان ها با یکدیگر در این عرصه اتفاق می افتد بنابراین همچون ساختاری است که می تواند در کنار مجموعه ای از قابلیت ها, محدودیت هایی هم برای کنشگران فراهم آورد. جبرگرایان محیطی و طرفداران رویکرد جبریت معماری معتقدند هرنوع تغییر در محیط به تغییر در رفتار اجتماعی منجر می شود درواقع ساختار های محیطی چه محیط ساخته شده و چه محیط زمینی تعیین کننده اصلی کنش انسان هستند به تعبیر آلتمن محیط سکونتگاه در شکل گیری ارتباط افراد و هنجارهای ناشی از آن تاثیر دارد از این جهت توجه به رویکردهای انسان گرا در معماری سکونتگاه های جمعی یک ضرورت حیاتی است چرا که توجه به چنین زیرساخت هایی می تواند زمینه ساز ارتباط و پیوند ساکنان، تقویت حس تعلق و تعهد اجتماعی, اعتماد متقابل، پایبندی به هنجارها و موازین اخلاقی و در یک کلام سرمایه اجتماعی اجتماعی باشد منظور از سرمایه اجتماعی سرمایه و منابعی است که افراد و گروه ها از طریق پیوند با یکدیگر می توانند بدست آورند به تعبیر دیگرسرمایه اجتماعی امر رابطه ای بوده و در شبکه روابط اجتماعی و تعامل بین افراد شکل می گیرد و به تعبیر پورتز , سرمایه اجتماعی در درون ساختار روابط افراد یافت می شود. برای برخورداری از سرمایه اجتماعی, فرد بایستی با دیگران رابطه داشته باشد و در واقع همین دیگران هستند که منبع واقعی برخورداری فرد از مزایا و امتیازات می باشند. با توجه به عنصر رابطه ( تعامل اجتماعی ) به عنوان هسته اصلی سرمایه اجتماعی , شکل و قالب طراحی فضای مسکونی می تواند بستر لازم برای یرقراری رابطه بین افراد نقش مهمی ایفا کند. نوشتار حاضر با این رویکرد به بررسی رابطه ی بین معماری مجتمع های آپارتمانی و سرمایه اجتماعی می پردازد. تحقیق به مطالعه رابطه معماری مجتمع های آپارتمانی با سرمایه اجتماعی می پردازد. تحقیق از نوع علی- همبستگی بوده و در شهر اردبیل به بررسی دیدگاه ساکنین در خصوص کیفیت معماری مجتمع های مسکونی می پردازد جامعه آماری کلیه ساکنین واحدهای آپارتمانی سه واحد و بیشتر می باشد (120000)که از بین آن ها390 نفر به طور تصادفی مورد مصاحبه و پرسشگری قرار گرفتند یافته ها نشان می دهند که: کیفیت طراحی واحدهای همسایگی/کیفیت طراحی طبقات مجتمع/تعداد طبقات واحدها/ معماری و طراحی مجتمع/فضاهای عمومی و مشترک مجتمع/احساس امنیت در مجتمع آپارتمانی بر سرمایه اجتماعی تاثیر معناداری دارند. تاثیرکیفیت استقرار واحدهای مجتمع های بر سرمایه اجتماعی ساکنین تایید نشد.

یکی از مباحث مهم در حوزة ارتباطات، بحث اشاعه و گسترش یک فکر، اندیشه، ارزش، مد یا هر مقولة جدیدی در جامعه است. بحث از نوآوری (خصوصاً از نوع فکری و فرهنگی آن) و چگونگی گسترش آن را می توان در قرآن کریم، ذیل بحث از سیرة تبلیغی انبیاء (ع) و شیوة قرآن در اقناع مخاطبان جستجو کرد. این مقاله ضمن انتخاب نظریة «اشاعة نوآوری راجرز و شومیکر» به عنوان چارچوب مفهومی، این سئوال را مطرح می کند که «قرآن کریم، معارف وحیانی را برای مقبولیت و پذیرش بیشتر توسط مردم، واجد چه ویژگی هایی معرفی می کند؟» از منظر اسلامی، عامل تغییر باید واجد چه ویژگی های مطلوبی باشد؟ ترس در اقناع افراد برای قبول نوآوری موثرتر است یا تشویق؟ در این زمینه، آیا تفاوتی بین مرحلة ابتدائی ارائة نوآوری و مرحلة تثبیت نسبی نوآوری وجود دارد؟ در پاسخ به سئوالات فوق، از دو روش «تحلیل محتوای کمی» و «تفسیر موضوعی قرآن» بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش، دربرگیرندة ویژگی های مطلوب نوآوری (صحت، حقانیت، تطابق با نیازها و خصوصیات مردم جامعة هدف، جامعیت و کمال نسبی، سماحت و سهولت در استفاده و به کارگیری و ...) و عامل تغییر(خیرخواهی، دلسوزی، توانایی راهنمایی تخصصی، اعتبار و مقبولیت، رعایت هنجارهای اخلاقی در اقناع افراد و ...) از منظر اسلامی بوده و دربارة روش اقناع افراد، تنبیه، ترس و بیان مضراتِ عدم پذیرش و استفاده از نوآوری را مؤثرتر از تشویق و پاداش معرفی می نماید..

گفت وگوی صمیمانه ی ما با دکتر پائول اسپارو دارای چند محور اساسی بود. از جمله چه نیازی به آموزش منابع انسانی در زمان رکود است که پاسخ فوق العاده ارزشمندی دریافت شد. دکتر اسپارو، استاد دانشگاه لنکستر انگلستان، در زمره ی 15 متفکر برجسته ی جهانی حوزه ی مدیریت منابع انسانی است. وی همچنین رئیس مرکز مدیریت منابع انسانی در دانشکده ی مدیریت دانشگاه لنکستر است و تاکنون با شرکتهای متعددی برای تربیت کارکنان و رهبران، استخدام نیروها، مدیریت دانش، ارتقای رفتار سازمانی و دیگر مسائل مربوط به حوزه ی مدیریت منابع انسانی همکاری داشته است. از این متفکر برجسته تاکنون کتابها و مقالات مختلفی درباره ی وجوه مختلف این حوزه به رشته ی تحریر درآمده که وی به بحث و تحلیل چالشهای پیش روی مدیریت منابع انسانی، تغییرات آن، نقش رهبری و بسیاری از مسائل دیگر پرداخته است.

مقالة حاضر به منظور بررسی تطبیقی پوشش خبری سایت فارسی شبکة تلویزیونی العالم در مورد رویدادهای دو کشور بحرین و سوریه، در مقطع زمانی که به «بیداری اسلامی» شهرت یافته، انجام گرفته است. در این نوشتار از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شده، نمونه گیری آن هدفمند از نوع روزهای متوالی و واحد تحلیل آن نیز «خبر» است. یافته های به دست آمده نشان می دهند در دورة مورد بررسی، حوادث بحرین به طور معناداری پوشش خبری بیشتری نسبت به حوادث سوریه گرفته است. در عین حال حکومت سوریه به طور معناداری پوشش خبری مثبت تری نسبت به حکومت بحرین گرفته است. همچنین تعداد اخبار العالم دربارة هر یک از دو کشور، جهت گیری و برجسته سازی این سایت و استفادة آن از واژگان، پیش فرض ها، تلقین ها، چارچوب ها، انگاره ها و کلیشه ها به گونه ای است که در مجموع ذهنیت مثبتی از اعتراض ها و مخالفان بحرین و همچنین از نظام سوریه و اقدام های آن در مخاطبان ایجاد می کند و در مقابل تصاویری منفی از اعتراض ها و مخالفان سوریه و همچنین نظام بحرین و اقدام های آن در ذهن مخاطبان شکل می دهد.

این پژوهش به بررسی و شناخت گردشگری و اهمیت آن از لحاظ ایجاد تأثیرات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، معرفی روش های گوناگون تبلیغات سنتی و مدرن، و همچنین کاربرد عکاسی و اعلان به عنوان یکی از راه های مهم تبلیغات در جلب گردشگر می پردازد. روش پژوهش کتابخانه ای، در کنار مطالعه ی میدانی است. در پایان با توجه ویژه به یزد به عنوان یکی از فرصت های جلب گردشگر و معرفی چند نمونه از بناهای تاریخی پرداخته شده است. در این پژوهش ضمن معرفی جاذبه های گردشگری، در هر بخش نمونه ای اعلان بر پایه ی عکاسی به عنوان شاهد مثال طراحی شده است.

قیمت گذاری علمی"" مبتنی است بر دانش و تجربه. مارک استیوینگ، مؤلف کتابی است در حوزه ی قیمت گذاری که اصلی ترین مخاطب آن مدیران هستند. استیوینگ، متخصص قیمت گذاری، در این کتاب روشهای تازه ای دارد برای قیمت گذاری علمی. به باور وی، اگر مدیران با روش علمی قیمت گذاری کنند، تنها با یک درصد قیمت گذاری صحیح می توانند، 10 درصد سود شرکت را افزایش دهند. گفت و گوی اختصاصی ما با دکتر استیوینگ، بخشی از این روشهای تازه ی قیمت گذاری را برای مدیران به زبان ساده تشریح می کند.

چهار کتاب ""نورومارکتینگ"" در این 2 صفحه معرفی شده است 1) The Advertised Mind 2) Neuromarketing in Action 3) Neuromarketing For Dummies 4) Unconscios Branding گزارشی از این کتابها یک ضرورت داشت و آن رشد فوق العاده کتابها، پروژه ها، مجلات تخصصی حوزه ی ""نورمارکتینگ"" است که توانسته در دنیای تبلیغات، بازاریابی، مدیریت تحولی جدید بیافریند.

هدف این پژوهش بررسی رابطة بین اعتماد اجتماعی[1] و وفاق اجتماعی[2] در بین شهروندان یزدی است. وفاق اجتماعی را توافق عمومی بر سر قواعد و اصول اجتماعی و اعتماد را حسن ظن به افراد جامعه تعریف کرده اند. این تحقیق به روش پیمایش انجام شده است و داده های آن به وسیلة پرسش نامه ای که اعتبار و پایایی لازم را داشته است از 316 نفر از شهروندان یزدی گردآوری شده است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که شهروندان یزدی از نظر اعتماد اجتماعی با میانگین 49/123 و وفاق اجتماعی با میانگین 36/176 در وضعیت مطلوبی قرار دارند. آزمون همبستگی پیرسون نیز نشان داد که بین اعتماد اجتماعی و وفاق اجتماعی با ضریب همبستگی 678/0 رابطة معناداری وجود دارد. در بین ابعاد وفاق اجتماعی بعد احساسی با ضریب 681/0 بیشترین رابطه و بعد هنجاری با ضریب 245/0 کمترین رابطة معنادار را با اعتماد اجتماعی داشتند.

جورج الکساندرکلی، نابغهی بزرگ روانشناسی بالینی است که هم در ایران، و هم در دنیا کمتر شناخته شده است. جورجکلی دیدگاههای فوق العاده درخشانی دارد. زالتمن، استاد ممتاز بازاریابی دانشگاه هاروارد، پس از آنکه توانست بخشی از دیدگاه جورجکلی را در بازاریابی به کار ببرد، در جهان پرآوازه شد تا جایی که اکنون مسیر تحقیقات بازاریابی را تغییر داده است. جورجکلی متولد 1905 از ایالت آراکانزاس امریکا، بدون استفاده از مفاهیم و واژه های مرسوم در روانشناسی نظیر محرک و پاسخ، انگیزش و هیجان، هشیار و ناهشیار، تقویت و تنبیه، نیازها و خواسته ها، نظریه اش را در ""روانشناسی شخصیت"" صورتبندی کرد. هنوز حتی یک کتاب از این بزرگ نابغهی روانشناسی بالینی در ایران چاپ و منتشر نشده است، با آنکه دیدگاههای وی در حوزهی رفتار مصرفکننده آنچنان صلابت و استحکام دارد که متخصصان برجستهی دنیا با بهکارگیری آن در تحقیقات خود، بدان مباهات میورزند. دلیل آنکه، کلی دارای مدرک لیسانس فیزیک و ریاضیات، به حوزه های اجتماعی علاقه مند شد، فوق لیسانس جامعه شناسی تربیتی از دانشگاه کانزاس گرفت و بعدها دکتری روانشناسی بالینی دریافت کرد. اثر حاضر، دو اقدام را همزمان انجام داده است: الف: مروری کلی دارد بر نظریهی انقلابی جورجکلی، و ب: کاربرد این نظریه را در ایران برای 7 برند تلفن همراه نشان میدهد. با چاپ این اثر، امید انکه بیش از پیش بتوانیم بخشی از دیدگاههای زبدگان دانشی را معرفی کنیم که در حوزهی مطالعات بین رشته ای نظیر جورجکلی گامهای مؤثرتری برداشته اند.

هدف از این مقاله بررسی آثار فناوری اطلاعات و ارتباطات بر ساختار شبکه های اجتماعی است. در این مقاله سه سؤال اصلی بررسی شده است. اول، ترکیب پیوندهای اجتماعی نوجوانان تا چه حد رو به ناهمگن شدن می رود، و این تغییر تا چه حد با عوامل اجتماعی و فناورانه ارتباط دارد؟ دوم، آیا این تغییر قدرت بر پیوندهای اجتماعی نوجوانان تأثیر دارد؟ سوم، اثر فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی (فناوری اطلاعات و ارتباطات) بر سرمایة اجتماعی چیست؟ به ویژه آیا فناوری اطلاعات و ارتباطات از پیوند دادن یا پل زدن بر سرمایة اجتماعی حمایت می کند؟ روش تحقیق این مقاله اسنادی و با مراجعه به پژوهش های انجام شده در کشورهای مختلف جهان است. همچنین، در ادامه اثر تراکم شبکه و استفاده از اینترنت بر کیفیت روابط اجتماعی بین نوجوانان هم عصر، و اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر توانایی آن ها در بازسازی شبکه های اجتماعی و الگوهای روابطشان بررسی شده است. نتیجه گیری آنکه با بزرگ تر شدن اندازة شبکة کاربران اینترنت، مطالعات آینده باید با استفاده از مطالعات جامع دربارة فناوری اطلاعات و ارتباطات بررسی کنند که سرمایة اجتماعی با کیفیت روابط چه ارتباطی دارد، به ویژه، گرایش های فعلی به فناوری و سواد جدید نسل شبکه چه اثری بر کیفیت روابط نوجوانان می گذارد.

حضور دو شرکت تبلیغاتی در بین شرکتهای فورچون 500، آشکارا از قدرت این شرکتهای تبلیغاتی پرده برمی دارد. ""آمنیکام"" و ""اینترپابلیک"" دو شرکت برتر جهانی هستند که فعالیتهایدرخشان آنها توجه شرکتهای جهانی را معطوف خود کرده است. جالب است بدانیم که هر یک از این شرکتها، دارای شرکتهای وابسته ی دیگری هستند که با ماهیت ""روابط عمومی"" و ""خدمات بازاریابی""، تبلیغات را پرتوان می سازند. بخشی از توانمندی این شرکتهای بزرگ تبلیغاتی در به کارگیری استراتژی ""ادغامها و اکتسابها"" است که توضیح آن در این اثر آمده است.

زبان همواره در شکل گیری و ابراز هویت نقش ارزنده و بسیار فعال داشته است و این نقش در عصر حاضر که عصر انقلاب فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی است بسیار بارزتر و پررنگ تر شده است. یکی از دلایل اصلی اهمیت روز افزون زبان در شکل گیری و ابراز هویت از طریق فناوری های مدرن، کم رنگ شدن و حاشیه ای شدن شاخص های سنتی هویت مانند نژاد، رنگ پوست، موقعیت جغرافیائی و غیره است. در عصر حاضر امکان ارتباط الکترونیکی گسترده از طریق اینترنت به همراه پیشرفت های بنیادین در دیدگاه ها و نظریات جامعه شناختی مرزهای فیزیکی و جغرافیائی را در هم شکسته است و بسیاری از عوامل مؤثر در شکل گیری و احراز و ابراز هویت را متحول ساخته است. این تحولات تا حد زیادی ناشی از تأثیرات متقابل زبان، هویت و اینترنت است. هداف این مقاله تبیین روابط چندگانه زبان و هویت در عصر ارتباطات اینترنتی است. به همین منظور، پژوهش حاضر پس از مباحث مقدماتی، ارتباط زبان با هویت را مورد بررسی قرار می دهد. پس از آن عملکردهای اینترنت در شکل گیری هویت و ویژگی های خاص زبان مورد استفاده در دنیای اینترنت بر شمرده می شوند. این تحقیق با مطالعه کمّی استفاده از اینترنت از طریق پرسش نامه و مطالعه کیفی جستجوی مطالب فارسی در صفحات اینترنتی از طریق تحلیل محتوای مطالب، جنبه هایی از ارتباط تبادلات زبانی از طریق اینترنت را با کاربردهای هویتی و تفننی آن بررسی می کند و به ارایه پیشنهادات و راهکارهای ممکن برای بهینه سازی استفاده از اینترنت و تحقیق درباره تأثیرات اجتماعی و فرهنگی آن ختم می شود.

مقاله حاضر به مطالعه ارتباطی« ستاره» در سینمای بعد از انقلاب اسلامی پرداخته است. به این منظور، نظریه ریچارد دایر مبنی بر « کارکرد ایدئولوژیک ستاره» مبنا قرار گرفته است. دایرجاذبه ستاره را محصول معانی خاصی می داند که ستاره در خود دارد. در این مطالعه هدیه تهرانی ستاره نیمه دوم دهه 70 انتخاب شد و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و تکنیک نشانه شناسی 13 فیلم اول وی با واحد تحلیل « صحنه» تحلیل گردیدند. نتایج این پژوهش نشان داد پنج مولفه کارگردان های مطرح، شخصیت ستاره ، نقش های مقابل ، تفاوت ستاره با دیگر زنان فیلم و همچنین نوع فیلم های ستاره در شکل گیری ستاره نقش داشته اند همچنین تصویر هدیه تهرانی حامل معانی و ارزش های ویژه ای است که برای جامعه آن زمان جذابیت خاص داشته است. هدیه تهرانی در فیلم هایش نقش اول فیلم، فعال، شاغل، توانمند در اجتماع، مادی گرا، در خانواده ای با وضع مالی خوب، بالاتر از مرد اول فیلم، راحت در ارتباط گیری با مردان، غیر ملتزم به سنت های خانواده، مجرد، مستقل، دارای اعتماد به نفس و جسارت بالا و پوشش متفاوت است از این روی وی زنی بیشتر نوگرا نامیده می شود. نوگرا بودن ستاره، معلول و البته بازتابی از جامعه تغییر یافته ایران در نیمه دوم دهه 70 است. در واقع عنصر زمان نیز در شکل گیری تصویر ستاره نقش ویژه ای دارد.