درخت حوزه‌های تخصصی

مشروعیت یکی از ارکان اساسی تداوم نظام سیاسی است. براساس تعریف بیتهام، هر کجا قدرت، مطابق قواعد توجیه پذیر و با شواهدی از رضایت، کسب و اعمال شود آن را قدرت حق یا مشروع می نامیم. گیدنزمعتقد است؛ مشروعیت نظام های سیاسی تحت تأثیر فناوری های نوین ارتباطی و اطلاعاتی و مظاهر آن از جمله اینترنت و ماهواره، دچار تزلزل و بحران می شود. این مقاله درصدد است که رابطه استفاده از اینترنت و ماهواره را با میزان مشروعیت نظام سیاسی بسنجد. تحلیل رابطه یاد شده در میان جوانان و با روش پیمایشی انجام شده است. جمعیت نمونه 376 نفر از جوانان شهر خمین (29-18 سال) می باشند. برای نمونه گیری نیز از روش تصادفی ساده بهره گرفته شده است. نتایج بیانگر آن است که مدل نظری از شواهد تجربی برخوردار است، به طوری که بین ابعاد کمی و کیفی استفاده از ماهواره شامل: میانگین استفاده در طول هفته، سابقه دسترسی، نوع استفاده و الگوی استفاده و ابعاد کیفی استفاده از اینترنت، شامل نوع استفاده و الگوی استفاده با میزان مشروعیت نظام سیاسی رابطه وجود دارد.براساس تعریف پذیرفته شده (بیتهام) میزان مشروعیت نظام سیاسی در شهر خمین 59 درصد می باشد.

مدیران همواره می پرسند: چگونه می توان پس از طراحی و ساخت تبلیغ که از سوی کارگزاران تبلیغات پایان می یابد، آن را ارزیابی کرد؟ علاقه مندی مدیران در آن است که بتوانند فهرست وار دلایلی را برشمارند تا کاستیهای تبلیغ را کارگزاران تبلیغات بپذیرند و درصدد رفع آن برآیند. متن حاضر، 10 معیار را فهرست بندی کرده به همراه توضیحات لازم تقدیم مدیرانی می کند که دوست دارند با دلایل و شواهد محکم، تبلیغی را بپذیرند یا آن را رد کنند.

زنان مطلقه، یکی از آسیب پذیرترین اقشار جامعه محسوب می شوند. آنچه که آنان را به افرادی آسیب پذیر تبدیل می کند، نه تنها تأثیرپذیری از ابعاد منفی طلاق بلکه نگاه تبعیض آمیز جنسیتی در قبال وضعیت آنان پس از طلاق است. از این رو پژوهش حاضر با اتخاذ رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه ای و با کاربست تکنیک مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته با 18 زن مطلقه تهرانی که بیش از یک سال از طلاق شان سپری شده است به بررسی موانع فرهنگ جنسیتی در تعاملات اجتماعی زنان پس از طلاق و نیز استراتژی های آنان برای مقابله با این موانع و در نهایت پیامدهای این مسئله در زندگی زنان مطلقه پرداخته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد، فرهنگ جنسیتی تبعیض آمیز به شیوه های گوناگونی منجر به تشدید موانع و فشارها بر زنان مطلقه و تعاملات اجتماعی آنان می گردد. موانعی که سازگاری آنان با زندگی پس از طلاق را با چالش هایی جدی مواجه می نماید. این موانع شامل مواردی چون مقصرانگاری زنان، تحدید فرصت های ازدواجی آنان، نگاه شیء واره به زنان مطلقه و محدودیت در اشتغال و مکان یابی جدید آنان است. از سویی زنان برای مقابله با این موانع از استراتژی های گوناگونی چون پنهان سازی طلاق، تلاش برای ارتقاء اجتماعی در سایر زمینه ها، ازدواج مجدد و ورود به روابط جدید، گزینش شبکه های تعاملی همگرا و دوری جستن از شبکه های غیرهمگرا استفاده می کنند. این در حالی است که اعمال چنین نگرش های تبعیض آمیزی می تواند منجر به ایجاد پیامدهایی چون کاهش مشارکت اجتماعی و تنزل سرمایه اجتماعی زنان، کاهش کیفیت زندگی آنها، افزایش احساس ناامنی اجتماعی، افزایش احساس محرومیت نسبی، داغ ننگ، طرد اجتماعی و نیز افزایش احتمال درگیری با انحرافات اخلاقی و سایر آسیب های اجتماعی برای زنان مطلقه باشد. تأثیرات منفی و مخربی که نه تنها زنان مطلقه را درگیر خود می سازد بلکه فرزندان، خانواده، اطرافیان و در نهایت کل جامعه و نهاد خانواده را درگیر و تضعیف خواهد نمود.

نظر به امکان ارسال پیامک های متنوعِ وابسته به ادبیات به وسیله تلفن همراه و به جهت وجود طیف گسترده آثار ادبی در انواع غنایی و تعلیمی، مقاله حاضر می کوشد با هدف بررسی چگونگی شکل گیری انواع مذکور در پیامک های ارسالی، با روش تحلیل محتوا، به این پرسش پاسخ گوید که کمّیت و کیفیت پیامک ها در انواع غنایی و تعلیمی چگونه است؟ جامعه آماری 16 هزار و 327 پیامک است که در آن، نوع غنایی به هفت زیرمقوله تقسیم شده، نوع عاشقانه به علت نمایش واکنش فرهنگی ادبی به نیازهای اجتماعی و برطرف کردن حس انزوای کاربران، بیشترین میزان توجه را دربرداشته؛ نوع تعلیمی به 10 زیرمقوله تقسیم شده کهپند و آموزش به اعتبار کتابت از اهمیت بیشتری برخوردار بوده است. با توجه به تعامل سنخی دو نوع مذکور، نوع ترکیبی غنایی تعلیمی نیز از میان پیامک ها استخراج شده است.

شهر جایگاه ارزشها و نهادهای مدرن است. تقاضا برای دستیابی پردازش و به کارگیری اطلاع ات یک ارزش مدرن و شب که ی بین المللی اطلاعات یا اینترنت یک نهاد مدرن است. داده های تاریخی گواه آن است که شهرها عهده دار جایگاه نهادهای مدرن بوده اند. ایده های شهر الکترونیک، شهرداری الکترونیک، اقتصاد الکترونیک، دولت الکترونیک وغیره گویای نیاز جامعه به استفاده ی وسیع علمی از اینترنت است.اینترنت زندگی شهری را به طور قابل ملاحظه ای تحت تأثیر قرار داده و برخی از مشکلات اجتماعی جامعه ی شهری را کاهش داده، در عین حال زندگی شهری را به خود وابسته کرده است آنچنان که در شرائط کنونی قطع اینترنت بویژه در شهرها، زندگی اجتماعی را دچار اختلال می نماید. هم چنین نتایج تحقیق بیانگر این مطلب است که در جامعه ی آماری این مطالعه، فلش علیّت با حرکت از بعد ساختاری به بعد شناختی سرمایه ی اجتماعی در افزایش احساس شهروندی افراد نقش مؤثرتری ایفا می کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مرتبط با بهره مندی شهروندان از اینترنت در شهر یزد انجام شده است. جامعه ی آماری این پژوهش را جمعیت ۵۴-۱۷ سال شهر یزد تشکیل داده است که بر اساس سرشم اری ۱۳۸۵، ۲۶۷۸۷۰ نفر بوده اند، مطابق فرمول کوکران ۳۸۴ نفر از آن ها به روش نمونه گی ری خوشه ای متناسب (pps) انتخاب شدند. تکنیک اصلی گرد آوری داده ها پرسشنامه بود که اعتبار آن به روش محتوایی سنجیده شد و برای سنجش پایائی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که برای مفاهیم اساسی پرسشنامه از مقادیر مناسب برخوردار بود، داده های گرد آوری شده با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که میزان بهره مندی شهروندان یزدی (۵۴-۱۷ سال) از اینترنت پایین است و این میزان با متغیر های میزان تحصیلات، پایگاه اقتصادی- اجتماعی، نگرش به فناوری اطلاعات و ارتباطات، رضایتمندی از فناوری اطلاعات و ارتباطات و میزان نیاز به فناوری اطلاعات و ارتباطات دارای رابطه ی معناداری است؛ اما با متغیر های سن، جنس و استفاده از وسایل ارتباط جمعی دارای رابطه ی معناداری نیست.نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که متغیرهای میزان تحصیلات و نگرش به فناوری اطلاعات و ارتباطات، در مجموع ۸/۲۱ درصد از تغییرات متغیر وابسته یعنی میزان بهره مندی از اینترنت را تبیین می کنند.

در مقاله حاضر، به این موضوع پرداخته می شود که چطور با وجود دور بودن فضای فرهنگی سریال های اخیر ماهواره ای از جامعه ایران، مخاطبان آنها توانسته اند در بسیاری از موارد با این سریال ها ارتباط نزدیک و حس همجواری برقرار کنند. در این پژوهش، با تقسیم افراد به سه گروه شمال شهر تهران، جنوب تهران (حومه) و روستا، هفده نفر از میان جوانان استان تهران به شیوه نمونه گیری تدریجی انتخاب شده اند و مورد مصاحبه های گروهی متمرکز قرار گرفته اند. نتایج حاصل از مصاحبه نشان می دهد که دو گروه با عقایدی از دو قطب مخالف، رو به روی هم قرار داشتند: مصاحبه شوندگان گروه شهری و مصاحبه شوندگان گروه روستایی. گروه حومه هم تقریباً جایی در بین این دو گروه، و البته متمایل به سمت دیدگاه های شمال شهری ها، قرار گرفته بودند. مصاحبه شوندگان متعلق به گروه شمال شهر بیشتر بر مشابهت های محیطی و فرهنگی خود با مضامین این سریال ها تکیه داشتند و نوعی همجواری ارزشی و ظاهری با این سریال ها نشان می دادند همجواری ملی و محلی. اما افراد متعلق به گروه روستایی بیشتر به تضاد فرهنگی و محیطی خود با این سریال ها اشاره می کردند و احساس همجواری آنها فقط به لحاظ ژانری بود.

اعتماد، مسأله ای بسیار مهم و یکی از عوامل عمده بقای اجتماعی است که جوامع امروز با آن مواجه هستند. پژوهش حاضر سعی دارد که به بررسی رابطه بین مصرف رسانه ای (تلویزیون داخلی و ماهواره ای) با اعتماد بپردازد.این پژوهش با روش پیمایش انجام شده است. جامعه آماری تحقیق، شامل تمامی دانشجویان شاغل به تحصیل در پردیس دانشگاه مازندران در سال تحصیلی 92-91 بوده اند که تعداد 400 نفر بر اساس نمونه گیری طبقه ای متناسب انتخاب گردیده و پرسشنامه های خود اجراء در بین آن ها توزیع شد. سپس اطلاعات جمع آوری شده به کمک نرم افزار SPSS و با استفاده از روش های آماری توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته های پژوهش حاکی از آن است که در حالی که بین میزان تماشای تلویزیون داخلی با اعتماد رابطه مثبتی وجود دارد، تماشای تلویزیون ماهواره ای به طور معکوسی با اعتماد مرتبط است. همچنین، بین میزان تماشای تلویزیون داخلی با میزان اعتماد به خانواده، اقوام و خویشان و اعتماد نهادی رابطه مثبت و مستقیم برقرار است، اما میزان تماشای تلویزیون ماهواره ای با اعتماد به خانواده، اعتماد به دوستان، اعتماد اجتماعی و اعتماد نهادی رابطه معکوسی دارد.

در این مقاله سعی شده با به کارگیری روش تحقیق کیفی از نوع گراندد تئوری، الگوی خط مشی گذاری فضای مجازی تبیین و ارائه شود. سؤال اصلی عبارت است از: الگوی مناسب خط مشی گذاری فضای مجازی در کشور چگونه است و چه مدلی (مدل مفهومی پیشنهادی) را می توان از این مطالعه ترسیم کرد؟ بی شک از آنجایی که از اسفندماه 1390 با حکم مقام معظم رهبری شورای عالی فضای مجازی ایجاد شد، می توان مدل خط مشی گذاری آن را ترکیبی از مدل فرایندی و شبکه ای تلقی کرد. در این مقاله ضمن تحلیل ادوار خط مشی گذاری فضای مجازی کشور، سعی شده است مدل مفهومی و درعین حال واقعی و قابل اجرا برای خط مشی گذاری فضای مجازی ترسیم و ارائه شود.

پژوهش حاضر با هدف آزمون مدل پذیرش فناوری و تاثیر ارزش های فرهنگی های هافستد (مردانگی/زنانگی، ابهام گریزی، فردگرایی/جمع گرایی و فاصله قدرت) بر پذیرش فناوری اینترنت در بین دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی با استفاده از رویکرد مدل یابی معادلات ساختاری انجام گرفت. تعداد 275 نفر از این دانشجویان با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی به مثابه نمونه انتخاب شدند. نتایح تحقیق نشان داد که ارزش های فرهنگی مردانگی/زنانگی اثر مثبتی بر متغیرهای مدل پذیرش فناوری (سودمندی و سهولت استفاده ادراک شده) دارند. اثر ابهام گریزی نیز بر این متغیرها منفی بود. اثر فاصله قدرت نیز بر سهولت استفاده ادراک شده منفی و معنادار بود. شاخص های برازش مدل نیز نشان دادند که الگوی نظری ارائه شده با داده های گردآوری شده برازش مناسبی دارد. در مورد نتایج و کاربردهای تحقیق نیز بحث شد.

تنوّع جمعیتی و مطالبات تغییریافته مشتریان و اُفت وخیزهای مداوم اقتصادی و تغییر رویکرد انرژی، همگی باعث شده اند تا کارآفرینی به عنوان یکی از اصلی ترین استراتژی های ملّی اکثر کشورهای پیشرفته و حتی جهان سومی مدّنظر قرارگیرد. یکی از عوامل مؤثر در توسعه کارآفرینی، نقش رسانه های جمعی از جمله تلویزیون است. هدف این تحقیق تبیین نقش تلویزیون در توسعه کارآفرینی در ایران بر اساس روش شناسی کیو (Q Methodology) است. بر اساس داده های مشارکت 48 نفر حاصل از تکمیل پرسشنامه کیو و نتایج تحلیل عاملی بر حسب اشخاص (مدیران و خبرگان رسانه و کارآفرینی)، نقش های سیزده گانه تلویزیون در توسعه کارآفرینی بر اساس مدل سه شاخگی شناسایی شد؛ نقش های رفتاری: آموزش کارآفرینانه، قابلیت کارآفرینانه، الگوسازی رفتار کارآفرینانه، شناسایی فرصت کارآفرینانه، گرایش کارآفرینانه، توسعه مهارت های کسب و کار، خودکارآمدی (خودباوری) کارآفرینانه، و اقدام کارآفرینانه؛ نقش های ساختاری: اصلاح قوانین کسب و کار، مستندسازی تجارب کارآفرینانه؛ نقش های زمینه ای: فرهنگ سازی کارآفرینانه، اطلاع رسانی فعالیت های کارآفرینانه و نهادینه سازی فرهنگ کار گروهی

هدف پژوهش حاضر، مقایسه اعتماد میان فردی در بینندگان شبکه های ماهواره ای و رسانه ملی در زنان 35 20ساله شهرستان ابرکوه بوده است. این مطالعه از نوع علی مقایسه ای بوده و در سال 1393 روی 140 زن بیننده شبکه های ماهواره ای و رسانه ملی انجام شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که بین آزمودنی های بیننده شبکه های ماهواره ای و رسانه ملی در دو بعد قابلیت اعتماد و وفاداری، تفاوت معناداری وجود دارد و در بعد پیش بینی پذیری، هر دو گروه نسبت به هم برابر هستند و تفاوتی ندارند. با توجه به یافته های به دست آمده از پژوهش به نظر می رسد بینندگان ماهواره نسبت به افرادی که رسانه ملی را تماشا می کنند، از اعتماد میان فردی پایین تری برخوردارند. هر چند متغیرهای دیگری همچون سن، جنس، تحصیلات، شغل و ... نیز می تواند بر اعتماد افراد تأثیرگذار باشد، این یافته نشان دهنده آن است که پدیده نوظهور ماهواره می تواند تأثیرات مخربی بر مخاطبان خود داشته باشد.

امروزه حضور گستردة رسانه های جمعی در جهت دهی به افکار عمومی جهان از واقعیت های انکارناپذیر بوده که دنیای معاصر را تحت تأثیر قرار داده است. این معنا تا بدانجا پیش رفته که عصر حاضر را عصر رسانه ها نامیده اند. در این میان پرداختن به فریضة امر به معروف و نهی از منکر با توجه به جایگاه ممتاز آن در دین مبین اسلام و همچنین در بین سایر فرایض دینی برای رسیدن به رسانه های مطلوب اسلامی حائز اهمیت است. بر این اساس می توان با تحلیل رسانه ای این فریضة الهی عناصر و کارکردهای آن را با توجه به اقتضاهای فرهنگی و اجتماعی معاصر مورد توجه قرار داد. در مدل رسانه ای یاکوبسن برای برقراری ارتباط، شش عنصر اساسی وجود دارد که هر یک از عناصر شش گانه، کارکردهای ارتباطی مشخصی را به خود اختصاص می دهند. گیرنده، کارکرد کوششی، فرستنده، کارکرد عاطفی، پیام، کارکرد زیبایی شناسانه، کد یا رمزگان، کارکرد فرازبانی، بافت، کارکرد ارجاعی و مجرای تماس، کارکرد کلامی. در دیدگاه یاکوبسن هر پیام مجموعه ای از کارکردها بوده که یک کارکرد حسب شرایط و بافت، وجه غالب می شود. امر به معروف و نهی از منکر در رسانه های مطلوب اسلامی نه تنها عناصر و کارکردهای فوق را نسبت به یکدیگر و در الگویی هم گرا و تعاملی نشان می دهد بلکه وجه غالب رسانه ای یعنی کارکرد انگیزشی مخاطب در مواجهه با پیام را متجلی می سازد.

سرمایه اجتماعی، دلالت بر مجموعه روابط، شبکه ها، تعامل ها، انجمن ها و مؤسسه هایی دارد که به واسطه هنجارها و ارزش های مشترک شکل گرفته و موجب گرمی اجتماع انسانی شده و کنش متقابل اجتماعی را تسهیل می کند. برخی از صاحب نظران رسانه های جمعی، از آن به عنوان ابزارهای اشاعه «سرمایه اجتماعی» یاد می کنند. بر این اساس اهداف این مقاله عبارت اند از: بررسی میزان و تأثیر استفاده از تلویزیون و اینترنت بر سرمایه اجتماعی افراد و ابعاد کیفیت (اعتماد و معامله متقابل) و ساختار شبکه (رسمی/ غیر رسمی و اندازه و ظرفیت شبکه). رویکرد نوشتار حاضر، رابطه ای علَی با روش پیمایشی در بین391 شهروند تهرانی است. سنجش متغیر سرمایه اجتماعی با الهام از مدل استون پس از بومی سازی و متغیر مصرف رسانه ای، از طریق میزان ساعت صرف شده برای استفاده از تلویزیون و اینترنت صورت گرفته است. برخی از یافته های بررسی حاضر بر اساس آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان می دهد که میزان زمان صرف شده برای تماشای تلویزیون و استفاده از اینترنت، با سرمایه اجتماعی، رابطه مثبت و معنادار دارد که در بررسی علّی توسط آزمون رگرسیون، از بین دو متغیر مذکور، بیشترین تأثیر مربوط به میزان زمان صرف شده برای استفاده از اینترنت است.

هدف از پژوهش حاضر، مطالعه رابطه بین میزان استفاده از رسانه های جمعی داخلی و خارجی، با هویت اجتماعی و سبک زندگی نوین جوانان بوده است. این پژوهش به روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، با حجم نمونه 211 نفر در میان مردان و زنان 02 تا 21 سال کلان شهر تبریز انجام شده است. نتایج پژوهش حاکی از متفاوت بودن سبک زندگی زنان با مردان است و نشان می دهد که مردان سبک زندگی مدرن تری را در مقایسه با زنان تجربه کرده اند. به این ترتیب، می توان گفت از آنجا که هویت زنان و در نتیجه، سبک زندگی آنان بیشتر در ارتباط با خانواده تعریف شده است، تمایزهای هویتی آنان بر انتخاب سبک زندگی، مؤثر واقع شده به طوری که هرچه هویت ملّی زنان، قوی تر و هویت دینی و خانوادگی آنان دارای اهمیت کمتری باشد ، تمایل آنان به سبک زندگی جدید بیشتر است. همینین میزان استفاده از رسانه های داخلی، تنها با تمایل به پذیرش سبک زندگی نوین در بین زنان رابطه معناداری را نشان می دهد و تمایل به سبک زندگی جدید در بین مردان، ارتباطی با میزان استفاده از رسانه های داخلی نداشته است