درخت حوزه‌های تخصصی

جامعه شناسی

ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۲۶۱ تا ۲٬۲۸۰ مورد از کل ۱۷٬۶۸۳ مورد.
۲۲۶۱.

تأثیر سرمایه اجتماعی، حمایت اجتماعی، میزان استفاده از اینترنت بر توانمندسازی زنان شاغل با نقش میانجیگری سلامت اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توانمندسازی اجتماعی سرمایه اجتماعی حمایت اجتماعی و بهره گیری از اینترنت سلامت اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۳۰۰
هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی، حمایت اجتماعی، و میزان استفاده از اینترنت بر توانمندسازی زنان شاغل با نقش میانجی سلامت اجتماعی بود. در این پژوهش توصیفی پیمایشی جامعه آماری 4000 نفر از زنان شاغل جمعیت هلال احمر استان تهران بودند که بر حسب فرمول کوکران به روش تصادفی ساده 384 نفربه عنوان نمونه انتخاب شدند و پرسشنامه های تحقیق سرمایه اجتماعی هوف وهایسمن (2009)، سلامت اجتماعی کینز(2004)، حمایت اجتماعی شربورن و استووارت(1991)، میزان استفاده از اینترنت و توانمندسازی زنان را تکمیل نمودند. نتایج نشان داد که سرمایه اجتماعی، حمایت اجتماعی، و میزان استفاده از اینترنت تأثیر مستقیم بر توانمندسازی زنان شاغل دارد. همچنین سلامت اجتماعی نقش میانجی در ارتباط بین سرمایه اجتماعی و توانمندسازی زنان شاغل و نقش میانجی در ارتباط بین میزان استفاده از اینترنت و توانمندسازی زنان شاغل دارد. با توجه به یافته ها به نظر می رسد توجه به مولفه های سرمایه اجتماعی، حمایت اجتماعی و بهره گیری از اینترنت و فضای مجازی زمینه ساز توانمندی زنان شاغل را فراهم آورده، ضمن اینکه در این فرایند نباید از نقش کلیدی سلامت اجتماعی زنان غافل شد. از این رو با توجه ویژه مدیران به تقویت اعتماد سازمانی و مشارکت زنان در تصمیم گیری ها، مهیا کردن شرایطى  برای ارتباطات مطلوب، آموزش و ارتقاء سواد رسانه ای زنان، سطح سلامت اجتماعی هم به نحو متناسبى افزایش خواهد یافت و این مهم می تواند بر بهبود توانمندسازی زنان بیفزاید.
۲۲۶۲.

ارزیابی سیر تحول ادراک زیبایی شناختی محیطی در گذار از جامعه سنتی به مدرن با تاکید بر مساله بحران هویت در سیمای شهر معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زیبایی شناختی محیطی هنر سنتی هنر مدرن بحران هویت سیمای شهر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۹ تعداد دانلود : ۳۸۳
تغییر و تحولات ایجاد شده در حوزه هنرها و جابجایی مرزهای تعریف هنر از قرن بیستم به بعد متاثر از تحولات جامعه شناختی این عصر، در نگاه زیبایی شناختی بشر مدرن به محیط نیز تاثیر قابل توجهی داشته است. اما براستی این تغییر معیارها و مولفه های زیبایی شناسی در معماری، ریشه در کدام تحولات بنیادین در نگرش زیبایی شناسانه به هنر، در گذار از جامعه سنتی دیروز به جامعه مدرن امروز دارد؟ در پژوهش حاضر تلاش بر آن است تا با روش تحلیلی-تطبیقی مبتنی بر اطلاعات اسنادی و کتابخانه ای و با رویکردی جامعه شناسانه و با تحلیل فرآیند آفرینش و سیر هنر در گذار از جامعه سنتی پیشین به جامعه مدرن امروز، به شناسایی مهم ترین عوامل نزول ماهیت هنر و کاهش طول عمر تجربه زیبایی شناختی آثار هنری معاصر، به ویژه در عرصه معماری، دست یافت. یافته های پژوهش حاکی از آن است که زیبایی شناسی در هنر از جمله هنر معماری ایرانی، در گذار از جامعه سنتی دیروز به جامعه مدرن امروز، بتدریج از آنچه واجد کیفیات زیبایی شناسی نمادین و مفهومی با عمر بلندتر که روح جمعی جامعه در آن جاری است، دور شده و به سمت زیبایی شناسی فرمی، فردگرا و فاقد مفاهیم ارجاعی، که دارای عمق ادراک سطحی تر و در نتیجه عمر کوتاه تری است، گرایش پیدا کرده است.  
۲۲۶۳.

زمینه های فرهنگی کنش اقتصادی شهروندان کرمانشاهی در حوزه رفاه اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زمینه های فرهنگی پول پس انداز رفاه اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۲۵۶
پژوهش حاضر با هدف ارائه الگویی از زمینه های فرهنگی اقتصادی کنش شهروندان کرمانشاهی در حوزه رفاه اجتماعی صورت گرفته است. روش تحقیق از نوع کیفی و تکنیک جمع آوری داده ها نیز مصاحبه نیمه ساخت یافته می باشد. مصاحبه پس از اجرا بین 35 نفر از افراد نمونه که به صورت هدفمند انتخاب شدند، که با همین تعداد به اشباح نظری رسید. نتایج تحقیق نشان داد که دو عامل دین و مذهب و آداب و رسوم به عنوان شرایط علّی در نظر گرفته شده اند. در بخش عوامل زمینه ای ترس از نمایش ثروت در عرصه عمومی و خانواده گرایی قرار می گیرد، شرایط مداخله ای شامل نوع پول (مثبت و منفی) و عدم تناسب در مدیریت پول و نگاه مردم می باشد. پدیده محوری نیز به نقش تعیین کننده پول در رفاه اجتماعی اشاره دارد. راهبردهای مدل نیز شامل: استفاده از پول به عنوان ابزاری برای توسعه کار و پس انداز را به انگیزه های مختلف می باشد. در نهایت نیز مجموع این قضایا پیامدهایی از قبیل: آسایش و راحتی، اشتغال، تفریح و سرگرمی، روابط خانوادگی و ارتباطات اجتماعی، تغذیه و پوشاک، فقر زدایی و محرومیت زدایی و رفع نیازها در جهت دسترسی به رفاه اجتماعی منجر می شود.
۲۲۶۴.

عوامل زمینه ساز قانون گریزی در ادارات شهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قانون گریزی روابط قومی قبح قانون گریزی ضعف نظارت تعهد سازمانی اهواز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۸ تعداد دانلود : ۲۹۲
زمینه و هدف: یکی از دغدغه های اصلی همه دولت ها، نهادینه کردن قانون در ساختار اداری است؛ اما در واقعیت و متناسب با وضعیت کشورها، همواره میزانی از قانون گریزی وجود دارد. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی عوامل زمینه ساز قانون گریزی در ادارات شهر اهواز است. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی بوده و در زمره پژوهش های کیفی قرار می گیرد. افراد مورد مطالعه، کارمندان اداری شهر اهواز در 1399 بوده که از طریق روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. ابزار جمع آوری اطلاعات، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود و داده های حاصل از مصاحبه بر مبنای روش تحلیل مضمون مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: در فرایند تحلیل بر مبنای مضامین پایه، ده مضمون سازمان دهنده تعاملات درون قومی، حمایت گری قومی، نظارت شکلی، ضعف در برخورد با افراد متخلف، تغییر ارزش های مرتبط با قانون مندی، فشار قانون گریزی، بی علاقگی شغلی و بی تفاوتی به منافع سازمانی به دست آمد؛ که درنهایت چهار مضمون فراگیر «شبکه روابط قومی، ضعف نظارت سازمانی، کاهش قبح قانون گریزی و ضعف تعهّد سازمانی» به عنوان عوامل زمینه ساز در ایجاد قانون گریزی مشخص شدند. نتیجه گیری : با توجه به دیدگاه کارمندان درباره عوامل زمینه ساز قانون گریزی باید از طریق مداخلاتی همچون «حاکم نمودن مناسبات شهروندی در سطح جامعه، تقویت نظارت سازمانی در بُعد کمّی و کیفی، تقویت ارزش های همسو با قانون مندی و نهادینه کردن مدیریت علمی» قانون مندی را در بین کارمندان افزایش داد
۲۲۶۵.

تفسیری فراگیر از امنیت اجتماعی در مطالعه موردی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: امنیت اجتماعی هویت ارزش های اسلامی مدرنیته سوژه گی-ابژه گی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۶ تعداد دانلود : ۲۵۰
نظریه های امنیت اجتماعی بر هویت، ارزش ها و باورهای جامعه به عنوان اساس جامعه بودگی که انسجام و بقاء جامعه درگرو آن است، تاکید دارند. امنیت اجتماعی، مفهومی زمینه مند است که درهر جامعه ای با ابتنای بر دغدغه های اساسی و انسجام بخش آن جامعه صورت بندی می شود. بنابه این مهم امنیت اجتماعی موضوع پژوهش های بسیاری در جامعه ایران بوده است. بااین حال تنوع و تفرق یافته های پژوهش ها که هر یک وجهی از این مفهوم را موضوع تحقیق خود قرار داده اند، دستیابی به تعریفی فراگیر از امنیت اجتماعی را ناکام گذاشته است. با این وصف مقاله پیش رو با رویکردی توصیفی و تحلیلی و بکارگیری روش فراترکیب، تلاش دارد تا گستره متنوع پژوهش های این حوزه را احصاء و نتایج را بصورت نظام مند تجزیه و تحلیل کرده و با ترجمه آنها به-یکدیگر، تفسیری جامع از این مفهوم در جامعه ایران را ارائه کند. داده ها به شیوه اسنادی جمع آوری شد. براساس یافته های پژوهش؛ مطالعات امنیت اجتماعی در هشت محور احساس امنیت، ارزشهای اسلامی، نیروی انتظامی، فضای شهری، خانواده، زنان، رسانه های جمعی و هویت طبقه بندی شدند. ارائه تفسیری جامع از امنیت اجتماعی با جایابی گستره دغدغه های اساسی جامعه در ذیل مفهوم بسط یافته هویت-مدرن، اسلامی و ایرانی- پی گیری شد. نتیجه این که توازن عناصر هویت ساز جامعه ایرانی مبنای امنیت اجتماعی و عدم تعادل آنها ناامنی اجتماعی است.
۲۲۶۶.

تأثیر سامانه پایش تصویری در پیشگیری انتظامی از جرم (موردمطالعه: شهرستان همدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جرم سامانه پایش تصویری پیشگیری از جرم پیشگیری انتظامی شهرستان همدان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۵ تعداد دانلود : ۲۷۶
زمینه و هدف: با توجه به پیشرفت های شگرف علوم و فناوری در عرصه های مختلف، پلیس نیز در راستای انجام بهینه وظایف خود در حوزه پیشگیری از جرم باید به فناوری های جدید مجهز باشد تا بتواند به نحو مطلوب به وظایف قانونی خود در قبال جامعه پاسخ دهد. با توجه به اینکه یکی از فناوری های مؤثر در حوزه پیشگیری از جرم، سامانه های پایش تصویری است، هدف پژوهش حاضر تعیین میزان تأثیر سامانه پایش تصویری در پیشگیری انتظامی از جرم در شهرستان همدان است.روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی - تحلیلی است که با تکنیک پیمایشی انجام شد. جامعه آماری پژوهش 250 نفر از کارکنان فرماندهی انتظامی شهرستان همدان - شامل کارکنان صف و ستاد در معاونت عملیات، پلیس پیشگیری، فاوا، رؤسای کلانتری ها و مرفوک شهرستان ها - بودند. حجم نمونه با رابطه کوکران، 148 نفر محاسبه و از طریق روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته بود و اعتبار ابزار گردآوری داده ها از طریق روایی صوری و محتوایی و پایایی آن با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ 0/85 به دست آمد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تی انجام شد.یافته ها: براساس یافته های پژوهش در مؤلفه کاهش فرصت جرم از طریق سامانه پایش تصویری، شاخص «یکپارچه سازی سامانه های پایش تصویری با سایر سامانه ها» با میانگین 4/22، در مؤلفه ساماندهی مراقبت رسمی، شاخص «گسترش سامانه ها در مناطق جرم خیز» با میانگین 4/16 و در مؤلفه نظارت الکترونیکی از طریق سامانه پایش تصویری، «برنامه ریزی سامانه ها برای هشدار در مواقع خطر جرم» با میانگین 4/01 بالاترین امتیازها را به دست آوردند.نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد درصورتی که از ظرفیت های سامانه های پایش تصویری به خوبی استفاده شود، امکان کاهش فرصت جرم، ارتقای مراقبت رسمی از محلات و نظارت الکترونیکی به منظور پیشگیری انتظامی از جرائم به طور مؤثری فراهم خواهد شد.
۲۲۶۷.

مطالعه ی فراترکیب فرهنگ شهروندی در جامعه ی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرهنگ شهروندی داشتن نگرش دموکراتیک ابعاد سیاسی ابعاد اجتماعی فرهنگی ابعاد توسعه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۲ تعداد دانلود : ۶۴۵
فرهنگ شهروندی مجموعه ای از ارزش ها، نگرش ها و قوانین مشترک بنیادی است که مشارکت فعال شهروندان را با رعایت احترام به ارزش های دموکراتیک شهروندی و مسئولیت پذیری عام گرایانه به دنبال دارد؛ به گونه ای که شکل دهنده به سبک زندگی و هادی تعاملات او با دیگران است. هدف از پژوهش حاضر نیز بررسی مطالعات انجام شده پیرامون فرهنگ شهروندی با استفاده از رویکرد استقرایی فراترکیب کیفی است. این روش، در این پژوهش شامل گام های هفت گانه ای است، که به ارزیابی وتحلیل نظام مند نتایج و یافته های مطالعات پیشین می پردازد. فراترکیب این امکان را برای پژوهش گر فراهم می سازد تا به شیوه ی ساختارمندی از یافته های استخراج شده از مطالعات کیفی مرتبط با موضوع تحقیق، برای ایجاد یافته های جامع و تفسیری استفاده نماید. به همین دلیل نتایج پژوهش های پیشین ازمنابع داخلی طی سال-های۱۳۹۰ تا ۱۳۹۸ و منابع خارجی طی سال های۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ جمع اوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. از بین ۱۴۰ مقاله مستخرج، ۴۹ مقاله برای تجزیه و تحلیل نهایی انتخاب شده است. نظریه های استفاده شده در این تحقیق با توجه به نوع روش تحقیق استفاده از نظریه های مختلفی است، که با استفاده از این نظریات و پژوهش های صورت گرفته در این حوزه، می توان به نظریه های وبر، پارسونر، مارشال، ترنر و گیدنز اشاره کرد. نتایج پژوهش با توجه به بررسی مقالات متعدد استخراج شده به ۴۹ کد منجر شد، که می توان از مهم ترین مؤلفه ها با توجه به تکرارشان به: مسئولیت پذیری اجتماعی، قانون مداری، عام گرایی، مشارکت اجتماعی و.... نام برد. با بررسی و ادغام یافته های اولیه در این پژوهش، پس از رفت و برگشت میان زمینه های فرعی، ۷ زمینه ی اصلی به دست آمد، که این ابعاد شامل: داشتن نگرش دموکراتیک، ابعاد سیاسی فرهنگ شهروندی، ابعاد اجتماعی فرهنگی فرهنگ شهروندی، ابعاد فردی فرهنگ شهروندی، ابعاد اخلاقی فرهنگ شهروندی، ابعاد توسعه ای فرهنگ شهروندی می باشد.
۲۲۶۸.

بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر جهت گیری ارزشیِ مرتبط با کسب و کار در بین بازاریان شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جهت گیری ارزشی تعلق نسلی فرهنگ کاری مصرف رسانه ای تعهد حرفه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۹ تعداد دانلود : ۲۱۱
پژوهش حاضر به بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر جهت گیری ارزشی مرتبط با کسب وکار در بین بازاریان شهر اصفهان پرداخته است. بر مبنای چارچوب نظری و پژوهش های تجربی انجام شده در این زمینه، 5 عامل اجتماعی به عنوان متغیرهای اصلی انتخاب شده و تأثیر آن ها بر جهت گیری ارزشیِ مرتبط با کسب وکار مورد بررسی قرار گرفته اند. این عوامل عبارتند از: تعهد حرفه ای، تعلق نسلی، فرهنگ کاری، مصرف رسانه ای و پایگاه اقتصادی، اجتماعی. روش تحقیق پژوهش حاضر از نوع «پیمایشی» بوده و جامعه آماری پژوهش حاضر،کلیه افرادی است که در سطح شهر اصفهان مشغول به فعالیت اقتصادی می باشند. حجم نمونه، 524 نفر از بازاریان شهر اصفهان بوده که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده اند. یافته های پژوهش نشان داد که متغیرهای مستقل مورد بررسی در این پژوهش، در مجموع 32 درصد از واریانس متغیر ارزش های کسب وکار را تبیین می کنند. با توجه به مقادیر مربوط به حجم اثر، شاخص ضریب تعیین این مقدار، بزرگ برآورد می شود. به عبارت دیگر متغیرهای مستقل پژوهش در حد بالایی توان تبیین واریانس متغیر جهت گیری ارزشی مرتبط با کسب وکار را دارند. نتایج مربوط به متغیرهای مستقل به صورت جداگانه بیانگر این است که تنها اثر متغیر تعهد حرفه ای بر جهت گیری ارزشی مرتبط با کسب وکار معنادار است و اثر متغیرهای دیگر معنادار نیست.
۲۲۶۹.

اثربخشی روش آموزشی فرزندپروری ذهن آگاهانه در استرس فرزندپروری و کیفیت زناشویی مادران کودکان کم توانی ذهنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرزندپروری ذهن آگاهانه استرس فرزندپروری کیفیت زناشویی کم توان ذهنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۳۳۰
 پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی فرزندپروری ذهن آگاهانه در استرس فرزندپروری و کیفیت زناشویی مادران کودکان کم توان ذهنی انجام شد. پژوهش حاضر از نوع  نیمه آزمایشی با گروه کنترل و در دو مرحله پیش آزمون پس آزمون بود.  جامعه آماری همه مادران دارای کودک زیر 18 سال مبتلا به کم توانی ذهنیِ مراجعه کننده به مراکز بهزیستی شهر ایذه بودند که از بین آن ها 30 نفر از مادران دارای کودک کم توان ذهنی با روش هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند (هر گروه 15 نفر). ابزارهای پژوهش شامل پرسش نامه های استرس والدگری (آبیدین، 1991) و کیفیت زناشویی (نورتن، 1983) بود. آموزش فرزندپروری ذهن آگاهانه به شیوه گروهی در 8 جلسه 90 دقیقه ای، هفته ای یک بار بر گروه آزمایش اجرا شد. گروه گواه در طی این مدت هیچ آموزشی دریافت نکرد. نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیره، حاکی از کاهش میانگین نمرات استرس فرزندپروری و افزایش میانگین کیفیت زناشویی در مرحله ی پس آزمون و پایداری این اثر در مرحله 2 ماه پی گیری بود (05/0). آموزش فرزندپروری ذهن آگاهانه می تواند در بهبود سلامت روانی خانواده های کودکان کم توان ذهنی نتایج مفیدی را به دنبال داشته باشد.                                                                
۲۲۷۰.

فراتحلیل مطالعات انجام شده درباره ادراک عدالت و رفتار شهروندی سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ادراک عدالت سازمانی رفتار شهروندی سازمانی فراتحلیل ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۳ تعداد دانلود : ۲۸۷
هدف از این پژوهش، بهره گیری از روش فراتحلیل به منظور تبیین رابطه عدالت و رفتار شهروندی در نظام های سازمانی ایران است. بر این مبنا، 59 سند پژوهشی (در قالب مقالات علمی) که در فاصله زمانی 1385-1397 و با هدف تبیین ارتباط میان عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی به انجام رسیده و در فصلنامه های معتبر داخل کشور چاپ شده اند، به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. پژوهش های برگزیده شده عمدتاً به روش پیمایشی، در جوامع آماری گوناگون، با حجم نمونه متفاوت (40-400) و با به کارگیری ابزارهای برخوردار از پایایی و اعتبار به انجام رسیده اند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار جامعه فراتحلیل (CMA2) بهره گرفته شد. بررسی مفروضات فراتحلیل حاکی از ناهمگنی اندازه های اثر و فقدان خطای نشر در میان اسناد پژوهشی بود. یافته ها نشان دادند که اندازه اثر عدالت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی معادل با 44/0 بوده که بر مبنای نظام تفسیری کوهن، تأثیر نیرومندی محسوب می گردد. همچنین، شاخص زمان انجام پژوهش، موقعیت جغرافیایی، نوع سازمان، جنسیت و قومیت آزمودنی ها بر رابطه عدالت سازمانی با رفتار شهروندی سازمانی تأثیری تعدیل کننده داشتند. بدین لحاظ، ادراک عدالت سازمانی با سپری شدن زمان تأثیر بیشتری بر رفتار شهروندی داشته و ادراک عدالت سازمانی در مناطق شرقی و جنوب شرقی کشور، در سازمان های ورزشی، در میان زنان و فارس زبان ها، تأثیر بالاتری بر بروز رفتارهای شهروندی کارکنان نسبت به سایر موقعیت ها داشته است.
۲۲۷۱.

تغییر ساختار حوزه عمومی روحانیون در عصر صفویه: تحول نظری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تغییر ساختار حوزه عمومی تحول نظری حوزه عمومی روحانیون صفویه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۵ تعداد دانلود : ۲۰۸
سلسله صفویان اوایل قرن شانزدهم (1501م) در ایران مستقر شد. استقرار سلسله صفویه به شکل گیری دو حوزه عمومی موازی، همکار و رقیب منجر شد: حوزه عمومی دیوانی و حوزه عمومی روحانیون. علما، مجتهدان و آخوندها با تأسیس حوزه عمومی روحانی در دو عرصه با موفقیت فعال شدند: نهادسازی و تحول نظری. نظریه های «حاکم جائر»، «نیابت امام غائب»، «ولایت»، «اجتهاد»، «تقلید» و درنهایت «مرجعیت» از سوئی زمینه نظری را برای تلاش های نهادی فراهم کردند و از سوی دیگر سبب افزایش نفوذ علما و مجتهدان در حوزه عمومی جامعه ی ایرانی شدند. به این ترتیب زمینه برای طرح نظریه های بعدی از قبیل «ولایت فقیه» در قرون بعدی فراهم گردید. روش تحقیق در این پژوهش منبعث از رویکرد مفهوم سازی رابرت مرتون و روش کار در جامعه شناسی جدید تاریخی است. یافته های پژوهش نشان داد که روحانیون با طرح نظریه های مذهبی شیعی و تلاش برای تأسیس نهادها مناسب با این تحول نظری به تدریج بر حوزه عمومی جامعه ایرانی مسلط شدند و به این ترتیب زمینه برای تحول سنت منفعل به سنت بازتابی از طریق بازتولید ته نشست های تاریخی فراهم و در نهایت موجبات تأسیس نظام جمهوری اسلامی فراهم گردید.   
۲۲۷۲.

تخیل اجتماعی در شاهنامه: مطالعه ای روایت نگارانه در جهت تشکیل تخیلی جامعه شناختی از روایت های شاهنامه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تخیل اجتماعی روایت تاریخی ایران شاهنامه روایت نگاری و جستار نظری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴ تعداد دانلود : ۲۲۰
مهم ترین موضوع در این مقاله به دست آوردن تحلیلی اجتماعی از روایت های تاریخی ایران به روایت شاهنامه است. نگارنده با استفاده از مدل هگل از تخیل اجتماعی در پی یافتن مفاهیمی از روایت های تاریخی شاهنامه در محتوای هستی شناسی ، روش شناسی، ایستایی شناسی و پویایی شناسی است. پس از مقوله بندی و کد بندی مفاهیم نتایج نشان داد از نظر هستی شناسی، انسان مورد روایت شاهنامه مسئول، خلاق و کنشگر است و روش شناسی بررسی پدیده ها و روایت ها در شاهنامه، نوعی تحلیل دیالکتیکی است که در فضای کنش متقابل نمادین انجام می شود، جامعه ای که در شاهنامه ترسیم شده به شدت نیازمند رهبران کاریزمایی است که در اثر گناه و اشتباه فرهی خود را از دست نداده اند، در چنین جامعه ای با پیدایش مسئله و مشکل، هم کنشی مردم  در زمینه خرد، دیانت و ایدئولوژی که معنای عمومی مردم را در کنش متقابل وهم فهمی با یکدیگر تشکیل می دهد، و این هم کنشی می تواند منجر به  پویایی اجتماعی و یا شورش و دگرگونی اجتماعی باشد.
۲۲۷۳.

مطالعه کیفی پیامدهای درمان اجباری اعتیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: درمان اجباری اعتیاد ضعف خودمدیریتی درمان موقتی و سطحی مصرف مواد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۲ تعداد دانلود : ۴۲۴
زمینه و هدف: به رغم اینکه هزینه های هنگفتی صرف درمان اجباری اعتیاد در کشور می شود، اما مطالعات کافی در خصوص اثربخشی و مفید بودن این طرح صورت نگرفته است؛ بنابراین این مطالعه با هدف شناسایی پیامدهای درمان اجباری اعتیاد انجام گرفته است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ روش، اکتشافی و از نظ ر نوع مطالعه از نوع تحقیقات کیفی اس ت. مشارکت کنندگان پژوهش حاضر مشتمل بر دو گروه متخصصان حوزه اعتیاد و افراد دارای تجربه درمان اجباری اعتیاد است. روش نمونه گیری به صورت هدفمند و تعداد افراد مورد مطالعه نیز بر اساس معیار اشباع اطلاعاتی، 22 نفر است. تکنیک مورد استفاده برای جمع آوری اطلاعات، «مصاحبه نیمه ساخت یافته» است و برای رسیدن به معیار قابلیت اعتماد پژوهش از تکنیک های اعتباریابی توسط مشارکت کنندگان، تکنیک ممیزی و حضور طولانی در میدان مطالعه و برای تحلیل داده ها از تحلیل مضمون بهره گرفته شد. یافته ها: بعد از کدگذاری و تحلیل داده ها، شش مضمون اصلی و هجده مضمون فرعی استخراج شد. مضامین حاصل از کدگذاری داده ها عبارت اند از: «ضعف خودمدیریتی»، «انفعال و بی ارادگی»، «محرومیت و خلأ وجودی»، «درمان مقطعی و سطحی»، «نادیده گرفتن اصول اخلاقی و حرفه ای» و «تثبیت موقعیت ورشکسته». نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد که در درمان اجباری اعتیاد، پزشکی شدن درمان و درمان موقتی که بر مصرف دارو اتکا دارد، رجحان پیدا کرده است. بر این اساس، نظام درمان اعتیاد، نیازمند مجموعه ای از فعالیت های چندجانبه و سیستمی در سطوح مختلف سیاستی، مدیریتی، اجرایی و پرسنلی است که بتواند «انطباق پذیری» بیماران را به منظور بازپیوند اجتماعی و تأمین سلامت روانی و اجتماعی آن ها افزایش دهد.
۲۲۷۴.

کارآفرینی جایگزین: درک معنایی تجربه زنان کارآفرین شهر شیراز از مشارکت اقتصادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مشارکت اقتصادی کارآفرینی جایگزین زنانگی نظریه زمینه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۸ تعداد دانلود : ۳۲۲
پژوهش حاضر به دنبال بررسی درک معنایی تجربه زنان کارآفرین شهر شیراز از مشارکت اقتصادی است. هدف پژوهش، بررسی این مسئله است که زنان کارآفرین چه درکی از مشارکت اقتصادی دارند و چه شرایط، زمینه ها و راهبردهایی را در این زمینه، مهم می دانند. روش پژوهش از نوع نظریه زمینه ای (رویکرد نظام مند) و روش جمع آوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته است. داده های پژوهش براساس رویکرد کدگذاری سه مرحله ای استراوس و کُربین (باز، محوری و گزینشی) تحلیل شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد تعاملات خانوادگی گسیخته، تجربه محرومیت چندگانه، روحیه کارآفرینی مطلوب و منابع سرمایه ای چندگانه، مقولاتی است که به صورت علّی بر مشارکت اقتصادی زنان کارآفرین تأثیرگذار است. زنانگی مقاوم- زنانگی تلفیقی، سبک فرزندپروری مقتدرانه و داشتن یا نداشتن حمایت خانوادگی، شرایط زمینه ای مشارکت اقتصادی زنان کارآفرین را شکل می دهد و نابسامانی نهادی، نابسامانی اقتصادی، نبود مهارت آموزی کاربردی و محیط کار جنسیت زده، عوامل مداخله گری است که بر راهبردها و عمل/ تعاملاتی که زنان کارآفرین برای موفقیت اقتصادی و مشارکت اقتصادی مؤثر و موفق به کار می گیرند، تأثیرگذار است. کارآفرینی زنان و مشارکت اقتصادی آنان، پیامدهای گوناگونی دارد که شامل تحولات نگرشی، تحولات هویتی، تغییر سبک زندگی و تغییر زیست منفعلانه است. درنهایت، گفتنی است زنان، کارآفرینی جایگزین زنانه را به عنوان یک الگوی مشارکت اقتصادی، در برابر الگویی ارائه داده اند که بر مبنای ساختارهای مردانه شکل گرفته است.
۲۲۷۵.

تعارض کار- خانواده و مکانیسم های دفاعی در زنان نابارور و بارور شاغل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ناباروری مکانیسم های دفاعی تعارض کار - خانواده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۲۶۳
از ناباروری به عنوان یک تجربه درماندگی یاد می شود که سلامت روان عمومی زنان را دچار مشکل می کند. نظریه روانکاوی ناباروری را یک پاسخ دفاعی به دوسوگرایی مرتبط با مادرگری و اهداف فردی می داند. پژوهش پیش رو با هدف بررسی قدرت تمایزگذاری دو متغیر تعارض کار- خانواده و مکانیسم های دفاعی در گروه زنان بارور و نابارور شاغل انجام شد. به منظور بررسی مسئله، دو پرسش نامه تعارض کار- خانواده و پرسش نامه سبک های دفاعی (DSQ) بر 47 نفر (%8/52) زنان نابارور مراجعه کننده به کلینیک ناباروری و 42 نفر (%2/47) زنان بدون مشکل باروری اجرا شد. نتایج اجرای تحلیل تابع تشخیص نشان داد که  7/67 درصد از گروه مورد بررسی بر اساس متغیرهای انتخاب شده قابل تمایز هستند (05/0>p، 14/10=2X، 85/0= Wilks’ Lambda). نتیجه به دست آمده حاکی از آن است که زنان نابارور در مقایسه با زنان بارور تعارض های بیشتری در زمینه کار و نقش های زنانه دارند و در مقایسه با زنان بارور کمتر از مکانیسم های دفاعی رشدیافته استفاده می کنند. از دیدگاه روانکاوی می توان این نتیجه را به صورت سرکوب روان شناختی باروری تبیین کرد. عدم تحمل دوسوگرایی و تعارض بین اهداف و آرزوهای شغلی و مادرگری می تواند بر باروری اثر سرکوب کننده داشته باشد.
۲۲۷۶.

مقایسه عملکرد تحصیلی و سلامت روان دانش آموزان دختر تیزهوش و عادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عملکرد تحصیلی سلامت روان دانش آموزان تیزهوش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴ تعداد دانلود : ۹۰
هدف: این پژوهش با هدف مقایسه عملکرد تحصیلی و سلامت روان دانش آموزان دختر تیزهوش و عادی انجام شد.روش شناسی: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا علی- مقایسه ای بود. جامعه پژوهش دانش آموزان دختر تیزهوش و عادی شهرستان تالش در سال تحصیلی 98-1397 بودند. جامعه دانش آموزان دختر تیزهوش 104 نفر بودند که بر اساس جدول کرجسی و مورگان تعداد 82 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب و بر همین اساس 82 نفر از دانش آموزان دختر عادی که با آنها همتا شده بودند نیز برای مقایسه به روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه عملکرد تحصیلی (Pham & Taylor, 1999) و چک لیست تجدیدنظرشده نشانه های اختلال های روانی (Drogatis, Lipman & Covi, 1973) بودند. داده ها با روش آزمون تی وابسته در نرم افزار SPSS-20 تحلیل شدند.یافته ها: یافته ها نشان داد که دانش آموزان دختر تیزهوش و عادی از نظر عملکرد تحصیلی و هر پنج مولفه آن شامل خودکارآمدی، تاثیرات هیجانی، برنامه ریزی، فقدان کنترل پیامد و انگیزش تفاوت معناداری داشتند (05/0P<). به عبارت دیگر، دانش آموزان دختر تیزهوش از نظر عملکرد تحصیلی و مولفه های آن وضعیت بهتری داشتند. دیگر یافته ها نشان داد که دانش آموزان دختر تیزهوش و عادی فقط از نظر دو مولفه سلامت روان شامل شکایات جسمانی و وسواسی- اجباری تفاوت معناداری داشتند (05/0P<)، اما از نظر کل سلامت روان و سایر مولفه های آن شامل حساسیت بین فردی، افسردگی، اضطراب، پرخاشگری، هراس، افکار پارانوییدی و روان پریشی تفاوت معناداری نداشتند (05/0P>). به عبارت دیگر، دانش آموزان دختر تیزهوش فقط از نظر دو مولفه شکایات جسمانی و وسواسی- اجباری وضعیت بدتری داشتند، اما نظر کل سلامت روان و سایر مولفه ها تفاوت معناداری نداشتند.بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر، برنامه ریزی برای بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر عادی و کاهش شکایات جسمانی و وسواسی- اجباری دانش آموزان دختر تیزهوش ضروری است.
۲۲۷۷.

سرمایۀ اجتماعی و خودکشی در استان های ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سرمایۀ اجتماعی میزان خودکشی مشارکت اجتماعی امنیت ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۲ تعداد دانلود : ۲۷۳
سرمایۀ اجتماعی به منزلۀ مفهومی پیچیده و چندوجهی، در متون جامعه شناسی به موضوعی فراگیر و متبین تبدیل شده است؛ ولی دربارۀ اعتبار و ارزش تبیین کنندگی آن در حوزۀ خودکشی کمتر مطالعه شده است. این مقاله سعی دارد با مرور انتقادی منابع دردسترس، ضمن ارائۀ نتایج پژوهش های پژوهشگران و نقد آنها، رابطۀ سرمایۀ اجتماعی با خودکشی در استان های ایران را نشان دهد. روش پژوهش، تطبیقی درون کشوری است. عام ترین نتیجۀ به دست آمده از مرور ادبیات سرمایۀ اجتماعی در ایران، اجماع نداشتن پژوهشگران دربارۀ شاخص های سرمایۀ اجتماعی در ایران است. پژوهش نشان داد رابطۀ مفروض بین میزان خودکشی و سرمایۀ اجتماعی در ایران، با چالش های متعددی روبه روست. هرچند بین میزان خودکشی و برخی مؤلفه های سرمایۀ اجتماعی رابطه وجود دارد، با کلیت سرمایۀ اجتماعی رابطۀ مشخص و پایا ندارد. ضرایب همبستگی بین اعتماد و میزان خودکشی نشان می دهند نسبت بین این دو، برخلاف نظریۀ سرمایۀ اجتماعی است؛ به این معنا که در بدترین حالت، با افزایش اعتماد به نهادها (اعتماد نهادی) میزان خودکشی افزایش می یابد و در خوش بینانه ترین حالت، رابطۀ معکوسی (فرض و پیش بینی مطابق این نظریه) بین آنها وجود ندارد و این یافته با فرض و پیش بینی نظریۀ سرمایۀ اجتماعی مغایرت دارد.
۲۲۷۸.

تجارب و چالش های خانواده های دارای فرد اختلال روان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تجارب چالش خانواده اختلال روان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۲۰۵
پژوهش حاضر با هدف شناخت تجارب و چالش های خانواده های دارای فرد اختلال روان صورت گرفت. این پژوهش با استفاده از روش کیفی از نوع پدیدارشناسی انجام شد و مشارکت کنندگان آن، خانواده های مرکز درمان و توانبخشی بیماران مزمن اعصاب و روان امید فردا در شهر تهران بودند که 20 نفر از آنان از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. اطلاعات از طریق مصاحبه های عمیق نیمه ساختارمند گردآوری و به روش تماتیک مورد تحلیل قرار گرفت. شش مضمون اصلی درخصوص چالش های خانواده های دارای فرد اختلال روان به دست آمد که عبارتند از:": "عدم آگاهی"، "مشکات درمان"، "مشکل ارتباطی"، "سلب آرامش و بهداشت روانی خانواده"، مشکلات اجتماعی و قانونی"، اختلال در عملکرد و سلامت خانواده یا مراقب". نتایج پژوهش نشان می دهد که خانواده های دارای بیمار روانی تجربه های تلخ و ناگوار و مسائل و مشکلات بسیاری دارند و به دلیل قرار گیری در چنین شرایطی انزوا، طرد اجتماعی و انگ را تجربه می کنند که این طرد اجتماعی و انگ منجر به اختلال در عملکرد خانواده و مراقب می گردد.
۲۲۷۹.

Modeling the Structural Equations of Mode Metacognition with a Tendency to Cyberspace Mediated by Self-efficacy in Gifted Students(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: Mode metacognition Tendency to Cyberspace Self-Efficacy gifted students

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۵ تعداد دانلود : ۳۶۸
Purpose: The purpose of the present study was to determine the structural relationships between mode metacognition and cyberspace with self-efficacy mediation in gifted students in Ghaemshahr, Babol, and Sari. There is a structure. Methodology: The method was correlation using structural equation modeling. The statistical population of the study consisted of all 1000 gifted female high school students in three grades (first, second and third) of Ghaemshahr, Babol and Sari cities. For each observed variable (18 variables observed in the model), and considering the possibility of incomplete questionnaires, 350 people were selected as the sample size by census method. جعفری & Kalantari (2016) cyberspace questionnaire, Morris (2001) self-efficacy questionnaire and Onil & Abedi (1996) mode metacognition questionnaire were used to collect data. Data were analyzed using SPSS 18 and AMOS 23 software. Findings: The results show that mode metacognition has a direct effect on the tendency of cyberspace in gifted students of Ghaemshahr, Babol and Sari. Conclusions: Therefore, those who have learned poor cognitive adjustment strategies may be more susceptible to using high-risk behaviors as a means of alleviating negative cognition than others.
۲۲۸۰.

بررسی عوامل مؤثر بر خشونت سیاسی با تأکید بر شکاف قومی (مطالعه موردی: استان آذربایجان غربی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شکاف قومی الگوی رأی دهی قومی ضعف رعایت حقوق شهروندی ضعف مدارای هویتی خشونت سیاسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۳ تعداد دانلود : ۳۳۱
هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر خشونت سیاسی با تأکید بر شکاف قومی در استان آذربایجان غربی است. خشونت سیاسی، بیشتر به معنای اِعمال زور در روابط جمعی بین قومی است که با حوزه سیاست ارتباط دارد. خشونت، نوعی از قدرت است که هدف خاصی را تعقیب می کند و آن، مشخص کردن مرزها و جلوگیری از اِعمال یک قدرت دیگر است. در پژوهش حاضر، به طور عمده از نظریه های آکلائف، بارت و گالتونگ استفاده شده است. پژوهش حاضر، توصیفی از نوع پیمایشی است که به روش نمونه گیری خوشه ای و با پرسش نامه محقق ساخته روی 384 نفر از شهروندان ترک و کردزبان استان آذربایجان غربی در سال 1398 انجام شد. برای آزمون فرضیه های پژوهش از ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس و رگرسیون چندگانه هم زمان از نرم افزار SPSS24 استفاده شد. پایایی پرسش نامه براساس آلفای کرونباخ (خشونت سیاسی 82/0، شکاف قومی 81/0، ضعف رعایت حقوق شهروندی 85/0، تبعیض 89/0، الگوی رأی دهی قومی 80/0، ضعف مدارای هویتی 71/0) سنجیده شد و برای روایی، روایی سازه و تکنیک تحلیل عاملی به کار رفت. تحلیل داده های این پیمایش نشان داد بین شکاف قومی و ابعاد آن (انکار هویت قومی، فاصله قومی، مرزبندی قومیتی)، ضعف رعایت حقوق شهروندی، تبعیض، الگوی رأی دهی قومی و ضعف مدارای هویتی با خشونت سیاسی، رابطه مستقیم و معنادار وجود دارد. نتایج حاصل از رگرسیون هم زمان و تحلیل مسیر نشان داد متغیرهای شکاف قومی، الگوی رأی دهی قومی، ضعف رعایت حقوق شهروندی، تبعیض و درنهایت، ضعف مدارای هویتی بر خشونت سیاسی تأثیر دارد و به صورت واقعی و تعدیل یافته، 3/28 درصد از واریانس خشونت سیاسی با متغیرهای مستقل تبیین و پیش بینی می شود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان