درخت حوزه‌های تخصصی

درک و شناخت فضاهای روستایی بدون بررسی نیروهای شکل دهنده به فضاهای روستایی که در ارتباط با فرآیندهای جهانی شدن و مبتنی بر مجموعه عوامل پیچیده ای که روستا در آن ساخت یافته، ممکن نخواهد بود. زیرا درک و آگاهی از تأثیر فرآیند جهانی شدن بر فضاهای روستایی، تصویر متفاوت و متنوعی را ارئه می دهد که تحقیق حاضر سعی داشت جنبه تغییر سبک زندگی فرهنگی ساکنین را در نواحی روستایی مورد مطالعه، بررسی کند. تحقیق برمبنای هدف کاربردی و از حیث امکان کنترل متغیرها، از نوع تحقیقات شبه تجربی بود، زیرا با توجه به پس رویدادی بودن تحقیق امکان کنترل متغیرها به نحو کامل وجود ندارد. در بخش کمی تحقیق با مطالعه ادبیات نظری و تحقیقات گذشته، متغیرها و ابعاد تحقیق در 4 بعد کلی مشخص گردید. مدل گرایی، تغییر زبان، مصرف گرایی و احساس تعلق که تفسیر آن در کلیّت تغییر سبک زندگی فرهنگی در نواحی روستایی دهستان لیلان جنوبی، مورد توجه بود. نواحی روستایی مورد مطالعه تغییرات عمیقی را در محیط های روستایی از جنبه های مختلف نسبت به گذشته احساس می کنند که این تغییرات با اثرات جهانی شدن ارتباط معنی داری داشته و بیشترین تغییرات و اثرات جهانی شدن بر روی مؤلفه های مدل گرایی و تغییر زبان و گویش محلی ساکنین بوده است. به طور کلی، تغییرات سبک زندگی فرهنگی در میان ساکنین روستایی درآمیختگی و بینابینی و گذار از سنت گذشته به مدرنیته قرار دارد. دلیل آن نیز، تغییر در بخش هایی از سبک زندگی در میان ساکنین است. تحقیق توجه و حفظ ارزش های روستایی را در کنار تغییرات سبک زندگی فرهنگی در نواحی روستایی مورد مطالعه را بیان می دارد.

پایش تغییرات آبی در سکونتگاه های انسانی و به ویژه روستایی به دلیل اهمیت و نقش حیاتی آن در پایداری و همچنین اثرگذاری آن بر محیط طبیعی روستا امری حیاتی است. پژوهش حاضر با بهره گیری از تصاویر چندطیفی و حرارتی لندست-5 و لندست-8 به بررسی اثر تغییرات حاصل از خشک شدن رودخانه زاینده رود بر دمای سطح زمین و پوشش گیاهی را در سال های 1990 تا 2023 پرداخته است. بدین منظور از دو شاخص تفاضلی نرمال شده آب (NDWI) و تفاضلی نرمال شده گیاه (NDVI)، دمای سطح زمین (LST) و هات اسپات (Hot Spot) استفاده و تغییرات آنها در سه سطح حریم رودخانه، محدوده یک کیلومتری رودخانه و سکونتگاه های روستایی بررسی شد. بر اساس نتایج، دو سال 2000 و 2008 به عنوان سال هایی که جریان رودخانه در آنها خشک تر از بقیه سال ها بوده شناسایی و سال های 1990، 2013، 2018، 2022 و 2023 نیز بعنوان سال های با جریان آب بیشتر شناسایی شدند. نتایج نشان داد در سال های خشک مقادیر NDWI و NDVI میل به مقادیر مثبت کوچک و در سال های تر میل به مقادیر منفی کوچکتر داشتند. همچنین سال های خشک دارای LST بیشتر بوده و مساحت بیشتری از کلاس های گرم دمایی را به خود اختصاص داده بودند. سال های خشک همچنین نسبت به سال های تر، دارای تعداد بیشتری از نقاط داغ نسبت به نقاط سرد بودند. نتایج حاصل از همبستگی بین پارامترها همچنین بیانگر ارتباط منفی بین LST با NDVI و NDWI در همه سال ها و ارتباط مثبت NDVI و NDWI در سال های خشک تر بود. همچنین همبستگی فاصله از رودخانه صرفا در سال 1990 با LST مثبت و با NDWI منفی و در زیر 100 متر معنادار بود. نتایج مطالعه حاضر به منزله زنگ خطری برای برنامه ریزی و مدیریت صحیح منابع آبی و رودخانه های کشور مفید است.

امروزه تاب آوری به مفهومی مهم در تحقیقات علمی و گفتمان های سیاسی تبدیل شده است و یک رویکرد اساسی در مواجهه با انواع بحران ها و مخاطرات در شهرها تلقی می گردد. همچنین با توجه به محلی بودن بحران ها و اثرات آنها، برنامه ریزی و مدیریت تاب آوری در مقیاس محلی از اصول اساسی محسوب می شود. با توجه به اهمیت تاب آوری در مقیاس محلی، تحقیق حاضر با هدف ارزیابی پیاده سازی اصول تاب آوری و جریان سازی مدیریت ریسک در مقیاس محلی کلان شهر تبریز نگارش شده است. در این راستا، روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت تحلیلی-اکتشافی می باشد که در راستای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل رگرسیون لگاریتمی، مدل تصمیم گیری چندمعیاره ی VIKOR و روش وزن دهی آنتروپی شانون استفاده شده است. جامعه ی آماری تحقیق نیز شامل مدیران و مسئولان شهری درگیر در حوزه ی مدیریت بحران می باشد که حجم نمونه ی آماری با استفاده از روش دلفی هدفمند 100 نفر تعیین گردیده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که از 9 مؤلفه ی مورد بررسی تنها دو مؤلفه ی ملاحظات مالی و مدیریت مشارکتی با ضریب بتای 652/0 و 617/0 در سطح اطمینان 95/0 معنادار بوده و تحقق یافته اند. از طرفی در بین مؤلفه های مورد بررسی نامطلوب ترین وضعیت شامل مؤلفه های مدیریت دانش و پاسخگویی و بازیابی بوده است. همچنین پیاده سازی اصول تاب آوری و جریان سازی مدیریت ریسک تنها در سه منطقه ی 2، 5 و 9 کلان شهر تبریز مطوب می باشد. بنابراین می توان عنوان کرد که پیاده سازی اصول تاب آوری و جریان سازی مدیریت ریسک در مقیاس محلی کلان شهر تبریز (شهرداری های مناطق) دارای وضعیت نامطلوبی بوده و نیازمند برنامه ریزی استراتژیک در این زمینه می باشیم.

مورفوتکتونیک، دانش کاربرد اصول ژئومورفیک در حل مسائل تکتونیکی است. رقابت مداوم بین فرآیندهای تکتونیکی که تمایل به ایجاد توپوگرافی دارند و فرآیندهای سطحی که تمایل به فرسایش و متلاشی کردن آنها دارند، اساس علم مورفوتکتونیک است. جلگه های ساحلی به دلیل عملکرد همزمان فعالیت های تکتونیکی بر دو محیط خشکی_آبی، دارای لندفرم ها و چشم اندازهای نوزمین ساختی قابل تمایزی هستند. مناطق ساحلی شمال ایران به دلیل تراکم بالای جمعیت و قابلیت رشد و توسعه اقتصادی و کشاورزی، از اهمیت بسیاری برخوردار است. یکی از روش های شناسایی و اندازه گیری تغییرات زمین استفاده از دورسنجی راداری است. اصول این تکنیک برای اولین بار توسط گراهام در سال 1974 بیان شد. در این پژوهش نوار ساحل شرقی دریای خزر از گمیشان تا جویبار از نظر فعالیت های تکتونیکی با استفاده از تکنیک های دورسنجی راداری در بازه زمانی 2014 تا 2021 مورد پایش قرار گرفت. اگرچه بازه زمانی انتخابی در مقیاس زمانی زمین شناسی کوچک محسوب می شود، اما شدت عملکرد فرایندهای تکتونیک در منطقه امکان تمایز مناطق فعال ساحلی را مشخص می کند. نتایج بدست آمده از تداخل سنجی راداری بیانگر آن است که بخش شرقی ساحل خزر بیشتر تحت تأثیر بالاآمدگی بوده و این روند تا خلیج گرگان ادامه دارد بطوری که محدوده شهر گرگان نرخ بالا آمدگی 20 تا 40 میلی متر در سال را تجربه کرده است. روند تغییرشکل به سمت ناحیه ساحلی معکوس شده و فرونشستی معادل 10 تا 52 میلی متر در سال را داشته است. با نزدیک شدن به کرانه خزر این نرخ کمتر شده و به 10 میلی متر در سال می رسد. با توجه به اینکه در نوار ساحلی خزر آب های سطحی فراوان بوده و بهره برداری از آب زیرزمینی در این مناطق بسیار اندک است، از این رو  با اطمینان بالایی می توان عامل رخداد بالاآمدگی و فروافتادگی (گمیشان) در این مناطق را به سازوکار تکتونیک و فعالیت گسل های فعال منطقه نسبت داد.

به رغم اهمیت تاب آوری در دستیابی به توسعه پایدار شهری، تاب آوری شهری تاکنون نتوانسته است کارآمدی و جنبه عملیاتی خود را آن گونه که باید، نمایان سازد. لذا این پژوهش با هدف ارتقاء تحقق پذیری تاب آوری شهری در محله قلعه شهر دزفول با تلفیق تئوری تاب آوری و تئوری انتقادی انجام پذیرفت. این مطالعه به روش کیفی و با استفاده از روش شناسی نظریه داده بنیاد و مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان انجام شد. تحلیل داده ها در طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام پذیرفت و به ظهور 429 کد باز، 99 مفهوم در قالب 17 مقوله اصلی منجر گردید. نتایج نشان داد خطر وقوع زلزله، ناپایداری ساختاری، ضرورت حفظ و نگهداری از بافت محله و آسیب پذیری ساکنین محله قلعه، به عنوان شرایط علی موجب ضرورت یافتن ارتقا تاب آوری کالبدی در محله قلعه گردیده است. ارتقاء تاب آوری کالبدی در محله قلعه شامل چهار مؤلفه افزونگی، تنوع، اتصال و استحکام می باشد که در صورت بکارگیری راهبردهای آموزش و توانمندسازی مردم و مسئولین، افزایش ظرفیت نهادی، افزایش سرمایه اجتماعی، فرهنگ سازی و اطلاع رسانی، مدیریت و برنامه ریزی، بکارگیری اصول فنی و مهندسی و سیاست گذاری و تدوین قوانین در بستر مناسبی از عملگرایی و مشارکت شهروندان و با تأکید بر حمایت و سرمایه گذاری بخش دولتی و خصوصی و توسعه اقتصاد خلاق می تواند منجر به ظهور پیامد توسعه پایدار شهری گردد.

مقدمه: امروزه توسعه کالبدی شهرها به صورت روزافزون در حال افزایش است. مدیریت صحیح این توسعه از جهات گوناگون در زمره مسائل مهمی است که باید مدنظر قرار بگیرد. روش های متعددی برای پیش بینی و تعیین جهت توسعه شهری وجود دارد که یکی از این روش ها در تعیین مناطق مناسب، روش مبتنی بر شبکه های عصبی است. هدف تحقیق: هدف این پژوهش مدل سازی توسعه شهر رشت طی بیست سال اخیر و پیش بینی جهات توسعه این شهر تا سال 2032 می باشد. روش شناسی تحقیق: با استفاده از تصاویر ماهواره ای ETM+ لندست 7 و8 سال های 2002، 2012 و 2021 شهر رشت و با نرم افزار GIS تصاویر با ترکیب باندی مناسب آماده و سپس با استفاده از روش شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون چند لایه (MLP) تصاویر طبقه بندی شده اند. شاخص های در نظر گرفته شده برای مدل همسایگی مناطق شهری، فاصله از نقاط شهری، فاصله تا مناطق مرکزی شهر و فاصله تا خیابان ها و راههای اصلی می باشند. قلمرو جغرافیایی پژوهش: شهر رشت، مرکز استان گیلان و در ۴۹ درجه و ۳۵ دقیقه و ۴۵ ثانیه طول شرقی و ۳۷ درجه و ۱۶ دقیقه و ۳۰ ثانیه عرض شمالی از نصف النهار گرینویچ قرار دارد و مساحت آن حدود ۱۰۲۴۰ هکتار می باشد. یافته ها: در این مدل در حالت آموزش مرحله اول (ورودی اعمال چهار شاخص بر تصاویر سال 2002)، شبکه 104 تکرار انجام داد و کمترین میزان خطا که با معیار آنتروپی متقاطع ارزیابی می شود در تکرار 98ام برابر با 058526/0 گردید. در مرحله دوم ورودی مدل اعمال چهار شاخص بر روی تصاویر 2012 بوده که کمترین میزان خطا 076657/0 ارزیابی شد. نتایج: در مجموع مدل توانسته است برای پیش بینی توسعه شهر رشت در سال 2012، 9/95 درصد و برای سال 2021، 8/93 درصد برآورد درستی داشته باشد که این عددها می تواند قابل قبول باشد. خطای مدل در این بخش اول 1/4 درصد و در بخش دوم 2/6 درصد بوده است. با بررسی دوره بیست ساله روند توسعه کالبدی، جهات توسعه شهر رشت در سال 2032 پیش بینی شد.

امروزه با گسترش شهرنشینی و افزایش جمعیت شهرها مفهوم جدید تولید ناخالص منطقه ای رایج شده است. هدف این پژوهش، پس از آشکارسازی مفهوم رقابت پذیری شهری به شناسایی رویکردها و عوامل و معیارهای مؤثر رقابت پذیری شهری در ایران با استفاده از روش فراتحلیل پرداخته است. این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی، به لحاظ هدف؛ کاربردی و در ارتباط با روش گردآوری اطلاعات، روش های آن کتابخانه ای است. فرآیند ارزیابی و انتخاب در این پژوهش شامل 4 مرحله بررسی عنوان، بررسی محتوای مقالات، بررسی روش و بررسی نتایج پژوهش است که در این پژوهش از الگوی 7 مرحله ای فرا تحلیل سندلوسکی و باروس استفاده شده است. این مقاله از نوع مقاله مروری نظام مند است .(Systemaric Review) رویکرد پژوهش حاضر تحلیل محتوا بوده و با جمع آوری اطلاعات موردنیاز و بررسی عناوین، محتوا، روش و نتایج، تعداد 18 مقاله انتخاب و معیارهای اساسی این مقالات استخراج شده است. نتایج نشان می دهد که در رقابت پذیری شهری، بیشترین تأثیرگذاری را عامل اقتصادی دارد و شهرها باید این عامل را در راستای افزایش رقابت پذیری تقویت کنند که در این راستا می توان به تقویت پیوندهای اقتصادی درون و برون شهرها، ارتقا و استفاده از مزیت های بین شهرها، ارتقا کیفیت بازار کار و ... اشاره کرد یا در راستای عوامل اجتماعی در سطح منطقه می توان به ارتقا تبادل فضایی، ارتقا سطح سرمایه انسانی اشاره کرد.

ژئوتوریسم یکی از ارکان مهم گردشگری است که نقش مهمی در توسعه اقتصادی و اجتماعی مناطق دارد و این مسئله در مناطق مرزی دارای اهمیت دوچندان است. با توجه به اینکه یکی از راهکارهای ایجاد امنیت در نوار مرزی، توسعه اقتصادی منطقه است، بنابراین توسعه ژئوتوریسم در نوار مرزی کشور، حائز اهمیت است. با توجه به اهمیت موضوع، در این پژوهش به تحلیل اثرات توسعه ژئوتوریسم در ایجاد امنیت پایدار در شهرستان مریوان پرداخته شده است. در این تحقیق از مدل رقومی ارتفاعی 30 متر SRTM، نتایج حاصله از مصاحبه و مطالعات کتابخانه ای به عنوان داده های تحقیق استفاده شده است. مهم ترین ابزارهای تحقیق، ArcGIS، Expert Choice و SPSS بوده است. همچنین در این تحقیق از مدل های کامنسکو، تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و مدل SWOT استفاده شده است. با توجه به اهداف مورد نظر، این تحقیق در چند مرحله انجام شده است که در مرحله اول به شناسایی و ارزیابی ژئوسایت ها، در مرحله دوم به تحلیل اثرات توسعه ژئوتوریسم بر اهداف توسعه پایدار و امنیت منطقه و در مرحله سوم به شناسایی عوامل موثر بر توسعه ژئوتوریسم پرداخته شده است. نتایج ارزیابی ژئوسایت های شناسایی شده بر اساس مدل کامنسکو نشان داده است که ژئوسایت های شهرستان مریوان پتانسیل بالایی جهت اهداف توسعه ژئوتوریسم دارند که توجه به آن ها می تواند با توسعه اقتصادی، توسعه زیست محیطی، توسعه زیرساخت ها و در نهایت با امنیت پایدار منطقه همراه باشد. همچنین نتایج حاصله از مدل SWOT نشان داده است که وجود ژئوسایت های کمیاب با وزن 08/0، نداشتن برنامه های توسعه ای بلندمدت با وزن 08/0، ایجاد امنیت پایدار در منطقه با وزن 091/0 و فصلی بودن اشتغال با وزن 058/0، به ترتیب به عنوان مهم ترین نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدات توسعه ژئوتوریسم در شهرستان مریوان محسوب می شوند.

هدف از این پژوهش، بررسی رابطه اعتیاد به اینترنت با کیفیت زندگی به میانجی گری انگیزه مشارکت ورزشی در معلمان شهر العماره بود. تحقیق حاضر، از نوع کاربردی و بر حسب نحوه گرد آوری داده ها یک پژوهش همبستگی از نوع تحلیل مسیر بود. جامعه آماری شامل کلیه معلمان مقطع ابتدایی شهر العماره به تعداد 5769 نفر بود. با توجه به جدول کرجسی و مورگان، نمونه ای با حجم 381 نفر و با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چند مرحله ای انتخاب گردید. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (1989)، اعتیاد به اینترنت یانگ (1998) و پرسشنامه بین المللی هونگ یونگ لین (2010) به ترتیب با 26، 20 و 18 گویه استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامه توسط 7 تن از متخصصان مدیریت ورزشی مورد بررسی قرار گرفت. مقدار پایایی بر اساس ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه ها بالای 7/0 بدست آمد. در بخش آمار استنباطی، برای تحلیل داده ها از نرم افزارSPSS نسخه 27 استفاده گردید. همچنین از طریق "الگویابی معادلات ساختاری" (SEM) با استفاده از نرم افزار AMOS برای ارزیابی مدل فرضی استفاده شد. یافته ها نشان داد اعتیاد به اینترنت با انگیزه مشارکت ورزشی و کیفیت زندگی معلمان رابطه مستقیم و معکوس دارد. بنابراین با توجه به نقش انگیزه مشارکت ورزشی در افزایش سطح کیفیت زندگی و کاهش اعتیاد و سپری کردن وقت افراد در فضای مجازی، سازمان آموزش و پرورش به این مهم توجه ویژه نماید و در راستای ایجاد فعالیت های ورزشی منظم و هفتگی می تواند با تشویق معلمان به ایجاد تیم های ورزشی گروهی و برگزاری مسابقات بین تیم ها، در تحقق این هدف کوشش نماید.

با توجه به نقش ویژه تکنولوژی در گردشگری، توجه به هوشمند سازی از مهم ترین مباحثی است که می تواند به رشد و توسعه گردشگری کمک نماید. ازآنجاکه مهم ترین عامل مؤثر بر اقتصاد استان قم، صنعت گردشگری است، پژوهش حاضر به ارزیابی ادراک روستاییان از مؤلفه های گردشگری هوشمند در 12 روستای مقصد گردشگری استان قم می پردازد. روش تحقیق توصیفی تحلیلی مبتنی بر پرسشنامه و تحلیل آماری است. در این مطالعه ابعاد سنجش هوشمندی یک فضای جغرافیایی بر اساس مدل کوهن ذیل شش بعد بررسی شد. واحد تحلیل خانوارهای روستایی ساکن در روستاهای مقصد گردشگری استان قم است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 222 خانوار تعیین شد. ضریب آلفای کرونباخ 76/0 بیانگر پایایی مطلوب ابزار تحقیق است. نتایج نشان داد بر اساس ادراک روستاییان، روستاهای هدف گردشگری استان قم ازنظر مؤلفه های روستای هوشمند در سطح ضعیف و نامطلوبی قرار دارند، به طوری که در طیف لیکرت میانگین مؤلفه های اقتصاد هوشمند 7/1، مردم هوشمند 2/2، محیط هوشمند 8/1، حکمروایی هوشمند 3/2، زندگی هوشمند 9/1 و تحرک هوشمند 2/2 در سطح پایین بوده است. در مجموع میانگین توسعه هوشمند در مقاصد گردشگری روستایی شهرستان قم با 07/2 پایین تر از میانه نظری ارزیابی شد. لذا روستاهای مقصد گردشگری استان قم راه درازی تا تحقق هوشمندی به معنای واقعی دارند. با توجه به اینکه پیش شرط هوشمند سازی مقاصد گردشگری روستایی دستیابی مطلوب به ابزارهای هوشمند سازی ازجمله ICT می باشد، به نظر می رسد قبل از هر اقدامی، لازم است در زمینه دستیابی به ابزارهای هوشمند سازی اقدام مؤثری صورت گیرد.

این پژوهش با هدف آشکارسازی تغییرات ابرناکی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه انجام شد. بدین منظور از داده های دیدبانی شده مقدار کلی ابر پنج ایستگاه منتخب برای دوره آماری 70 سال(2020 – 1951) و از محصول پوشش کلی ابرناکی (CFFCM) سنجنده مودیس استفاده و تحلیل روند ابرناکی با استفاده از تحلیل ریدیت برای اولین بار انجام شد. نتایج نشان دادند بیشترین درصد پوشش کلی ابرناکی به ترتیب متعلق به کلاسه های بدون ابر، ابری و نیمه ابری است. نتایج تحلیل ریدیت و من کندال به صورت سالانه و در فصول بهار، تابستان و زمستان روند منفی و در فصل پاییز به غیر از ارومیه، سقز و خوی روند منفی و کاهشی داشتند. در نتایج روند داده های ماهواره ای سنجنده مودیس نیز نتایج حاکی از روند منفی و کاهش غیر معنی دار ابرناکی در هر چهار ایستگاه به صورت سالانه و فصلی بوده به جز ایستگاه ارومیه که در هر چهار فصل و به صورت سالانه، روند مثبت و افزایش غیر معنی دار دارد. همچنین انطباق نتایج تحلیل ریدیت و داده های ماهواره ای سنجنده مودیس نیز دارای همسانی و مطابقت بوده، بدین طریق درستی نتایج به دست آمده از تحلیل ریدیت نیز اثبات گردید.

هوازدگی شهری شامل سست شدن، پوسیدگی و در نهایت تخریب مواد و مصالح به کار گرفته شده در انواع ساخت وسازهای شهری است. این نوشتار سعی در بررسی مقادیر هوازدگی انواع مختلف سنگ های قبر قبرستان های جوی هرهر و خلدبرین در شهر یزد را دارد. برای این هدف، ضمن مطالعه میکروسکوپی سنگ ها، تغییرات مقادیر واجهشی چکش اشمیت صدها سنگ قبر با گذشت زمان تحلیل شد. نتایج حاصله نشان داد که علاوه بر ویژگی های پتروگرافی سنگ از قبیل ترکیب و تنوع کانی شناسی، ساخت و بافت سنگ، شرایط آب وهوای محلی نیز در هوازدگی و تخریب سنگ ها نقش داشته است. فرایندهایی از قبیل نوسانات دمایی و انقباض و انبساط های ناشی از آن، ویژگی آلبدو سنگ، چرخه های تر و خشک به همراه تبلور و انحلال کانی های ثانویه کلسیت و ژیپس در کاهش مقاومت سنگ قبرها اهمیت دارند. سنگ قبرهای از جنس تراورتن و مرمر با توجه به چیرگی کانی کلسیت و رنگ روشن به شرط دوری از منابع رطوبتی و شستشوی زیاد، مقاومت بیشتری نسبت به سنگ های دیگر نشان می دهند و در مقابل سنگ های دگرگونه درجه پایین اسلیت- فیلیت نامناسب ترین نوع سنگ قبر به دلیل وفور شکستگی ها و کلیواژها هستند. سنگ های آذرین عمدتاً تیره رنگ، به دلیل داشتن چند نوع کانی در زمینه و واکنش های انقباض – انبساطی متفاوت هر کانی نسبت به تغییر دما، در مدت زمان کمی دچار کاهش مقاومت می شوند.

مطالعات انجام شده نشان میدهد جلوگیری از ایجاد شکاف بیشتر بین طرف قوی برخوردار از وضعیت مسلط و طرف ضعیف کم برخوردار به عنوان آرمان عدالت طلبان، در نهایت منجر به تصویب دستورالعمل 13/93 اتحادیه اروپا شده، دولت های عضو هر یک مفهومی از بطلان مطلق، بطلان نسبی و یا حمایتی را که بر مبنای آن، بطلان یک شرط می تواند "منحصراً" به نفع طرف ضعیف رخ دهد، به عنوان ضمانت اجرای غیرمنصفانگی شروط قراردادی به رسمیت شناخته اند. از سوی دیگر پذیرش نظریه خلاف وجدان بودن در ایالات متحده امریکا به اتخاذ این اصل در قانون متحدالشکل تجاری در نیمه قرن بیستم باز می گردد که با هدف خلق اندام حقوقی واحد در سرتاسر امریکا بوجود آمده و صراحتا انتخاب ضمانت اجرا را به عنوان یک امر موضوعی به دادگاه محول کرده است. در حقوق ایران قابلیت های موجود در فقه و نیز تمسک قضات به اصول حقوقی و تکنیک های تفسیری می تواند کارگشا باشد که از جمله مهم ترین آنها استناد به نظم عمومی، لاضرر و سوء استفاده از وضعیت اضطرار می باشد لیکن دستاورد تحقیق حکایت از لزوم اقدام صریح قانونگذار دارد.

گردشگری جامع محور در روستاهای پیراشهری، یک برنامه یا اقدام گروهی از جامعه است که تصمیم گرفته اند در یک صنعت گردشگری محلی در مقیاس کوچک تا متوسط شرکت کنند و آن را توسعه دهند. در این راستا، ازآنجاکه گردشگری جامعه محور توسط جوامع محلی آغاز و هدایت می شود، به احتمال زیاد نتایج مطلوب اجتماعی و اقتصادی را به حداکثر می رساند. ازاین رو، پژوهش حاضر باهدف تبیین پیشران های کلیدی مؤثر بر تحقق پذیری گردشگری جامعه محور در توسعه روستاهای پیراشهری رشت انجام شده است، ازاین رو، ازنظر هدف؛ کاربردی و دارای ماهیت تفسیری و تحلیلی و ازلحاظ روش در گروه پژوهش های کیفی و کمی قرار دارد. به منظور تجزیه وتحلیل اطلاعات از روش تئوری زمینه ای و آزمون های آماری رگرسیون، تحلیل مسیر و همبستگی استفاده شده است. نتایج نشان داد، پیشران های مؤثر در تحقق پذیری گردشگری جامعه محور در روستاهای پیراشهری رشت شامل: سرمایه گذاری و اعتبارات، افزایش آگاهی و اطلاع رسانی درزمینه گردشگری در بین ذینفعان، توان افزایی زنان، ایجاد کمیته های راهبردی برای طرح های گردشگری، تقویت مشارکت اجتماعی، ترسیم الگوی گردشگری جامعه محور، اصلاح ساختار قدرت در بخش گردشگری، ایجاد شبکه عرضه، تحلیل سرمایه مقصد گردشگری روستاهای پیراشهری، در نظر گرفتن گردشگری به عنوان مکمل توسعه، حفظ فرهنگ محلی در روستاها و مدیریت مطلوب؛ هستند. سپس در فاز کمی پژوهش، بررسی مقادیر ضریب همبستگی پیرسون نشان داد،بین تمامی پیشران های مطرح شده با توسعه روستاهای پیراشهری رابطه مثبت و معنی داری در سطح اطمینان 99 درصد وجود دارد. درنهایت نتایج تحلیل مسیر نشان داد، میزان اثرات مستقیم پیشران های (افزایش آگاهی و اطلاع رسانی در زمینه گردشگری در بین ذینفعان، تقویت مشارکت اجتماعی، حفظ فرهنگ محلی در روستاها) بیشتر از سایر پیشران ها بوده و پیشران اصلاح ساختار قدرت در بخش گردشگری بیشترین میزان اثرات غیرمستقیم را در توسعه روستاها شامل شده است. همچنین با توجه به نتایج مجموع اثرات علی، پیشران افزایش آگاهی و اطلاع رسانی درزمینه گردشگری در بین ذینفعان با مقدار 246/0 بیشترین میزان تأثیر را در توسعه روستاها در ابعاد (اقتصادی، اجتماعی، محیطی و فرهنگی) به خود اختصاص داده است.

سرعت رشد و پیشرفت فناوری های اطلاعات و ارتباطات موجب شده عصر کنونی را عصر دیجیتال بنامند و شبکه های اجتماعی مجازی جز جدایی ناپذیر زندگی بشر و یکی از ارکان توسعه تلقی شوند. رشد محبوبیت این شبکه ها و افزایش چشمگیر کاربران این شبکه ها کاربرد آنها در کلیه عرصه ها را روز به روز توسعه می بخشد و قابلیت و کاربرد آنها روز به روز در حال توسعه است. این شبکه ها ابزاری برای برقراری ارتباط فارغ از مرزهای فیزیکی و جغرافیایی و کسب اطلاعات در کلیه حیطه های زندگی بشر و محیط پیرامونش از اطلاعات هواشناسی تا قیمت بازار و دسترسی به انواع منابع آموزشی گرفته تا جزیی ترین اطلاعات تخصصی و فنی مورد نیاز هستند. علیرغم مزایای بی-شمار این شبکه ها که در تحقیقات مختلف تایید و گزارش شده و برخی از محققان توجه به ابعاد منفی این شبکه ها را نیز مورد تأکید قرار داده اند، خطر و ریسک انتشار اطلاعات جعلی در این شبکه ها به عنوان یکی از بزرگترین چالش-های اجتماعی قرن گزارش شده و بعد از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال 2016 و تایید نقش اخبار جعلی در نتایج نهایی انتخابات همچنین بعد از همه گیری بیماری کووید 19 و انتشار اطلاعات جعلی متنوع درباره این بیماری شیوه های درمان آن، زنگ خطر تهدید جهان با انتشار اطلاعات جعلی در شبکه ها به صدا درآمده و توجه محققان و برنامه ریزان متوجه راهکارهای مقابله با این تهدید شده است. این موضوع در این مقاله مروری با استناد به منابع اینترنتی و کتابخانه ای مورد بررسی قرار گرفته و در پایان چند شیوه مقابله با آن تشریح شده است.

ارزش های بومی در آموزش طراحی به دانشجویان کمک می کنند تا شناخت صحیحی از نیازها، ارزش ها و باورهای جامعه محلی داشته باشند. از میان ارزش های بومی، یکی از الزامات مهم برای هر منطقه در راستای توسعه پایدار، مؤلفه محیط زیست است. آموزش در زمینه طراحی معماری با رعایت مسائل زیست محیطی کمک می کند تا دانشجویان نیازهای واقعی زیست محیطی انسان معاصر را درک کنند و بتوانند به خوبی با چالش های محیطی مواجه شده، رویکردهای بهینه ای را برای طراحی پیدا کنند. لذا هدف از این پ ژوهش شناخت و بکارگیری ارزش های بومی به ویژه ارزش های زیست محیطی در آموزش طراحی معماری است. روش تحقیق پژوهش تجربی با رویکرد تحلیلی – توصیفی با بهره گیری از تحلیل محتوای کیفی می باشد. جامعه آماری این تحقیق اساتید معماری دانشگاه های کشور و دانشجویان طراحی معماری دانشگاه سراسری تبریز هستند که بر اساس رویکرد کوکران در حدود 62 نفر از دانشجویان طرح معماری 3 مقطع کارشناسی و نیز 13 نفر از اساتید این حوزه بر اساس روش نمونه گیری در دسترس، به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. یافته های تحقیق بر اساس ارزیابی پرسشنامه اساتید و دانشجویان و سنجش میزان بهره گیری از ارزش های بومی در طرح های دانشجویان، نشان می دهد ارزش های فرهنگی- اجتماعی دارای بالاترین جایگاه در بین ارزش های بومی، ارزش های زیست محیطی در جایگاه دوم، ارزش های کالبدی و عملکردی در رده سوم و ارزش های اقتصادی پائین ترین جایگاه را از آن خودکرده اند. نتایج در بخش مؤلفه های زیست محیطی نیز نشان می دهد زیرمولفه سازگاری با محیط و آسایش اقلیمی بیشترین رتبه را به خود اختصاص داده است و خودبسندگی و استفاده از مصالح بومی کمترین رتبه را دارد.

هدف از انجام پژوهش حاضر چالش های برنامه ریزی درسی جغرافیا در جهان در حال تغییر از دیدگاه  معلمان بود. روش پژوهش حاضر روش کیفی با ابزار مصاحبه نیمه ساختار یافته است. در این تحقیق از مصاحبه هجدهم به بعد نظرات افراد تکراری بود. لذا فرایند مصاحبه با نفر بیستم پایان یافت. طول مدت هر مصاحبه حدود 2۵ دقیقه بود. روش نمونه گیری پژوهش حاضر  نیز استفاده از روش نمونه گیری هدفمند بود. ملاک انتخاب مشارکت کنندگان سابقه ی بالای پنج سال در متوسطه دوم داشتن رشته و مدرک مرتبط با جغرافیا، تخصص و حوزه کاری افراد بود. به همین جهت از دبیران هر سه پایه ی دهم یازدهم و دوازدهم تجربی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده های کیفی بر اساس راهنمای ارائه شده توسط اشتراوس و کوربین که شامل سه مرحله اصلی: کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی است، صورت پذیرفت. درنهایت مقوله ها در قالب16 مقوله اصلی در دل ابعاد شش گانه مدل پارادایمی به صورت مقوله اصلی: اصلی عوامل اثر گذار بر برنامه ریزی درسی جغرافیا، موجبات علّی(6 مقوله)، راهبرد(3مقوله)، ویژگی های زمینه ای(3مقوله)، شرایط محیطی(2 مقوله)، پیامد(2 مقوله) جای گرفتند.مهمترین چالش ها از دیدگاه معلمان شامل از مهمترین چالش های برنامه ریزی درسی جغرافیا بر نظام آموزشی، چالش های یاددهی-یادگیری،چالش های برنامه درسی ملی، چالش های ارزشیابی، چالش های فناوری اطلاعات و ارتباطات، چالش های تغییر بود.

در سال های اخیر، روابط بین چین و افغانستان به دلیل تعاملات ژئوپلیتیکی و اقتصادی، رشد چشم گیری را تجربه کرده است. چین به عنوان یکی از قدرت های اقتصادی برتر جهان، به دنبال بهره برداری از منابع طبیعی و معدنی غنی افغانستان، به ویژه لیتیم، می باشد. لیتیم که نقش کلیدی در تولید باتری های قابل شارژ برای دستگاه های الکترونیکی و ماشین های برقی دارد و یک منبع استراتژیک حیاتی برای چین محسوب می شود. در این پژوهش، به بررسی تأثیر ذخایر لیتیم افغانستان بر تقویت و توسعه روابط اقتصادی و امنیتی بین دو کشور پرداخته شده است .نتایج این پژوهش نشان می دهد که همکاری های اقتصادی بین چین و افغانستان در زمینه استخراج و بهره برداری از ذخایر لیتیم می تواند منافع مشترک فراوانی را برای هر دو کشور به همراه داشته باشد. این همکاری ها نه تنها می تواند منجر به تقویت روابط دوجانبه شود، بلکه می تواند به افغانستان کمک کند تا به یک بازیگر مهم در بازار جهانی منابع استراتژیک تبدیل شود .پژوهش حاضر همچنین به تحلیل چالش های امنیتی و سیاسی موجود پرداخته و راهکارهایی برای فائق آمدن بر این موانع ارائه کرده است. این تحلیل می تواند به سیاست گذاران دو کشور در اتخاذ تصمیمات استراتژیک کمک کند و مسیر بهبود همکاری های دوجانبه را هموار سازد. کلمات کلیدی: چین، لیتیم،افغانستان، اقتصاد و روابط بین الملل

نظام قضایی در عصر قاجار تاریخ ملتی است که در چار چوب شرایط فرهنگی مشخصی شکل گرفته و ساختارهای سیاسی ،حقوقی ای که سنن، آداب،رسوم، و مراسم و مجموعه ی ارزش های آن ملت را بازتاب می نماید . وبه دلیل فقدان قوانین مدون از کاستی های بسیاری برخوردار بود بدلیل استبداد سلطنتی و روحیه خود سری،روحیه مقررات ستیزی و خود محوری، رابطه سالاری، و عدم عقلانیت در تصمیم گیری ها تداوم داشت. در پژوهش حاضر ضمن پرداختن به نظام قضایی ایران از دیدگاه سفرنامه نویسان اروپایی، مسئله را مدنظر قرار داده که آیا اصلاح نظام قضایی تابعی از تغییر در ساختار حقوقی بود یا ساختار سیاسی و اجتماعی جامعه که با نهضت مشروطه که هدفش محدود ساختن سلطنت و محور خود کامگی و استقرار حاکمیت قانون که همواره نقش پر اهمیت و کلیدی در تحول و پیشرفت یا توسعه نیافتگی جوامع ایفا کرد ایجاد تحول بنیادی در ساختار اداری کشور و اجرایی کشور بود، تاثیر گذارترین رویداد نا موفق و ناکام گردید. در این پژوهش تلاش شده است با استفاده از شیوه ی تحلیل محتوای منابع و مآخذ این دوره ضمن ارائه توصیف خصایص نظام قضایی دوران قاجار در سفرنامه های اروپایی ناتوانایی ها،نارسایی ها، ناهنجاری های ساختاری آن و نیز بررسی کوشش هایی که پس از استقرار مشروطیت برای اصلاح این نظام صورت گرفت،علل و عوامل عدم موفقیت این تلاش ها ریشه های تداوم دیوان سالاری ناهمگن عهد قاجار بازشناخته شود.

مقدمه: عفونت های معده-روده ای یکی از چالش های بهداشتی مهم در سراسر جهان به شمار می روند. یکی از اصلی ترین عوامل این عفونت ها، باکتری کلستریدیوم دیفیسیل است که می تواند باعث مشکلات جدی مانند کولیت، التهاب روده و اسهال شدید شود. روش های درمانی متداول شامل استفاده از آنتی بیوتیک ها است که با مشکلاتی همچون مقاومت باکتریایی و عوارض جانبی مواجه هستند. بنابراین، نیاز به راهکارهای جدید و مؤثر برای مقابله با این عفونت ها احساس می شود. هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر نانوامولسیون های حاوی ویتامین C و D3 بر رشد باکتری کلستریدیوم دیفیسیل پرداخته است.این تحقیق با هدف بررسی توانایی مهار رشد باکتری کلستریدیوم دیفیسیل و بهبود وضعیت سلامت روده ای از طریق استفاده از نانوامولسیون های حاوی ویتامین C و D3 انجام شد. روش شناسی تحقیق: برای بررسی اثرات نانوامولسیون بر رشد باکتری، موش های سوری به سه گروه تقسیم شدند: گروه شاهد که فقط سوسپانسیون باکتری دریافت کردند، گروه اول که دوغ خالی به همراه باکتری دریافت کردند و گروه دوم که دوغ حاوی نانوامولسیون ویتامین C و D3 به همراه باکتری دریافت کردند. پس از 14 روز، نمونه های مدفوع از تمامی گروه ها جمع آوری و بر روی محیط کشت اختصاصی CCFA کشت داده شد. نانوامولسیون ها با استفاده از تکنیک های مختلف از جمله Dynamic Light Scattering (DLS) و تعیین پتانسیل زتا مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها و بحث: نتایج نشان داد که نانوامولسیون حاوی ویتامین C و D3 توانایی مهار رشد باکتری کلستریدیوم دیفیسیل را دارد، به طوری که گروه دوم کمترین تعداد کلونی باکتری را نشان داد.تحلیل هیستوپاتولوژیک روده موش ها نیز نشان داد که نانوامولسیون ویتامینی می تواند تغییرات معنی داری در ساختار بافتی روده ایجاد کند. در گروه درمان، کاهش تراکم لایه های زیرمخاط و توزیع یکنواخت سلول های گابلت و لنفوسیت در لایه های مخاطی مشاهده شد که می تواند بهبود وضعیت التهابی روده و کاهش فعالیت التهابی را نشان دهد. این یافته ها نشان می دهد که نانوامولسیون ویتامین C و D3 می تواند به عنوان یک مولفه موثر در تغییرات ساختاری و التهابی روده عمل کند. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق پیشنهاد می کند که نانوامولسیون های حاوی ویتامین C و D3 می توانند به عنوان یک راهکار جدید و مؤثر در کنترل و پیشگیری از عفونت های معده-روده ای و بهبود وضعیت سلامت روده ای مورد استفاده قرار گیرند. به علاوه، این تحقیق می تواند زمینه ساز تحقیقات بیشتری در زمینه استفاده از نانوامولسیون ها و ترکیبات طبیعی در درمان بیماری های روده ای و عفونی باشد.