ذوقافیتین سرائى، در قرنهاى کهن، از فنون هنرى محسوب مى شد که متأسفانه أکنون بدست فراموشى سپرده شده است. به منظور حفظ این فن ظریف و مشکل، در فرهنگ پارسى، سرودن آنرا از دیرباز آغاز نموده ام تا این هنر شگفت انگیز در فرهنگ زبان و ادب فارسى پایدار ماند. اما براى آموزش و پرورش نوپایان و دانشجویان و مشتاقان به سرآمدى و اثرپردازى در فنون ادبی باید عرض کنم که: طئ این مرحله بى همرهى خضر مکن چه در محضر پر فیض استادانى ره یافتم که هر یک مهر و ماه آسمان علم و ادب بوده و هستند چه: یاد یاران یار را میمون بود خاصه کان لیلى و این مجنون بود
یکی از محورهای اساسی تفکّرات و تأمّلات اندیشمندان، عرفا و فلاسفه اساساً شناخت ماهیّت انسان است. در غالب ادیان الهی مخصوصاً دین مبین اسلام نیز به شناخت این شاهکار خلقت تأکید زیادی شده است تا مقدّمه ای در شناخت حضرت حق تعالی باشد. از مهم ترین موضوعاتی که در جهت شناخت انسان مطرح می شود، روابط، حقوق و تکالیف آنان در مقابل یکدیگر است. ابوحامد امام محمّد غزالی، متفکّر و اندیشمند قرن پنجم هجری، در آثار گرانقدرش این موضوع را سرلوحة کار خود قرار داده است. در این مقاله با مطالعة سه اثر معروف غزالی؛ یعنی کیمیای سعادت، نصیحة الملوک و احیاءعلوم الدّین، دیدگاه و نظریّات وی در ارتباط با حقوق و روابط انسان ها استخراج، بررسی و نقد و تحلیل شده است که با توجّه به بینش دقیق و عالمانة او می توان دیدگاه های وی را سرلوحة اخلاق و رفتار جامعة بشری قرار داد. ازجمله مهم ترین حقوقی که غزالی مخاطبان خود را به رعایت آن ها سفارش کرده است، مواردی است از قبیل حقوق مسلمانان، همسایگان و دوستان نسبت به یکدیگر، حقوق اعضای خانواده نسبت یکدیگر، حقوق برابر در ازدواج، حقّ آبرو و حقوق رفاهی و سایر حقوق مردم که بر عهدة دولت هاست.
«قاموس» به معنی دریا ، عنوان گرافقدرترین اثر مجدالدین فیروزآبادی (729-816 هـ) در لغت عربی می باشد . اشتهار و اعتبار آن در محافل علمی و مجالس درسی ورد زبان است ، و بر دیگر فرهنگها مقدم . «قاموس» که با ژرف نگریها و نکته سنجیهایش به چشمه ای شیرین ماند و همگان ر به خود کشاند ، نگارنده را نیز به پژوهشی بر محورهای زیر برانگیخت : الف - رمز و راز کلمات و ترمیبات عربی در قاموس ؛ ب - تقادی و ارزیابیهای قاموس ؛ ج - قاموس در مقایسه با دیگر فرهنگها ؛ د - قاموس در اقتباس و بهره گیری از دیگران .