فرزانه میکاییلی منیع

هدف: پژوهش حاضر بررسی روابط ساختاری اخلاق کاری(با رویکرد اسلامی) و هدفمندی در زندگی با بهزیستی معنوی معلمان با میانجی گری درگیری در کار بود. روش: نوع پژوهش همبستگی به شیوه معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه معلمان دوره متوسطه اول و دوم شهر استان آذربایجان غربی (26000=N) بود. نمونه ای به اندازه 450 نفر با استفاده از نمونه گیری مرحله ای خوشه ای تعیین شد. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های بهزیستی معنوی Ellison(1982) Paloutzian & ؛ بهزیستی روانشناختی Ryff (1989)؛ اخلاق کاری اسلامی Ali (1988) ؛ و درگیری کاری Utrecht تدوین شده Schaufeli et al(2002) استفاده شد. داده ها به شیوه مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار SmartPls تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان دادند که اخلاق کاری اسلامی و هدفمندی در زندگی به طور مستقیم و به طور غیرمستقیم با میانجی گری درگیری در کار بر بهزیستی معنوی به صورت مثبت اثر دارند. نتیجه گیری: به این ترتیب نتیجه می شود که با بهبود اخلاق کاری اسلامی و اهمیت دادن هر چه بیشتر به هدفمندی در زندگی، درگیری درکار و درنتیجه آن بهزیستی معنوی معلمان تقویت می شود.

هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش میانجی حمایت اجتماعی ادراک شده از سوی معلم، در رابطه سه گانه تاریک شخصیت و مقایسه اجتماعی با رفتار قلدری در دختران بود. پژوهش حاضر توصیفی، از نوع همبستگی و مبتنی بر مدل سازی معادلات ساختاری بود. تعداد 384 دانش آموز دختر دوره دوم متوسطه شهر ارومیه (میانگین سنی: 82/16 و انحراف استاندارد: 04/1) به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای، انتخاب شدند و به پرسشنامه های Illinois Bully Scale, Narcissistic Personality Inventory, Machiavellianism personality scale, Self-Report Psychopathy Scale, Perceived Social Support scale, Iowa-Netherlands Comparison Orientation Measure پاسخ دادند. به منظور تحلیل مدل مفهومی، بررسی فرضیه های پژوهش و استنباط آماری از نرم افزار Spss و Smart Pls استفاده شده است. نتایج حاصل از مدل سازی معادلات ساختاری، نقش میانجی حمایت اجتماعی ادراک شده از سوی معلم را در تأثیر ماکیاولیسم بر قلدری، تائید کرد. همچنین، نتایج نشان داد که حمایت اجتماعی ادراک شده از سوی معلم، نمی تواند نقش میانجی را بین خودشیفتگی و قلدری، جامعه ستیزی و قلدری، مقایسه اجتماعی و قلدری ایفا کند. مطابق نتایج به دست آمده، خودشیفتگی و ماکیاولیسم بر قلدری تأثیر مثبت و معنادار دارند و جامعه ستیزی بر قلدری تأثیری ندارد. علاوه براین، مقایسه اجتماعی بر قلدری تأثیر مثبت و معنادار و حمایت اجتماعی بر قلدری تأثیر منفی و معنادار دارد. با توجه به مقدار به دست آمده برای GOF به میزان 370/0، برازش مناسب و قوی مدل کلی تأیید می-شود.

هدف پژوهش حاضر بررسیاضطراب حالت-صفت و دشواری در تنظیم هیجان بر اساس ابعاد شخصیتی حساسیت به تنبیه و حساسیت به پاداش بود. به همین منظور، از جامعه دانشجویان پسر دانشگاه ارومیه بر اساس نمرات انتهایی توزیع در پرسش نامه حساسیت به پاداش و تنبیه چهار گروه دارای فعالیت بالای سیستم حساسیت به تنبیه، فعالیت پایین سیستم حساسیت به تنبیه، فعالیت بالای سیستم حساسیت به پاداش و فعالیت پایین سیستم حساسیت به پاداش انتخاب شدند. سپس هر گروه به صورت انفرادی در مقیاس اضطراب حالت-صفت و دشواری در تنظیم هیجان مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های جمع آوری شده با استفاده از شاخص های توصیفی، تحلیل واریانس چند متغیره، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون های تعقیبی تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین چهار گروه بر اساس ابعاد اضطراب حالت-صفت و دشواری در تنظیم هیجان تفاوت معنی داری وجود دارد. به نظر می رسد فعالیت بالای سیستم حساسیت به تنبیه با تجربه بیشتر اضطراب و دشواری در تنظیم هیجان مرتبط است.

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی آموزش مهارت های حافظه وخودتنظیمی هیجانی بر کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان انجام شده است. طرح پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با گروه آزمایش و کنترل می باشد. جامعه ی آماری شامل کلیه ی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر ارومیه بود. نمونه پژوهش شامل 45 نفر از دانش آموزان دختر مبتلا به اضطراب امتحان بودند که از طریق پرسشنامه اسپیلبرگر شناسایی و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل (هر کدام 15 نفر) جایگزین شدند. شرکت کنندگان دو هفته بعد از آخرین جلسه مداخله، پرسشنامه اسپیلبرگر را تکمیل کردند. برنامه آموزش مهارت های حافظه به مدت 8 جلسه، هر جلسه به مدت 60 دقیقه و دو بار در هفته برای گروه آزمایش اجرا شد. هم چنین برنامه آموزش خودتنظیمی به مدت 7 جلسه، هر جلسه به مدت 60 دقیقه و دو بار در هفته برای گروه آزمایش اجرا شد. گروه کنترل نیز آموزشی دریافت نکرد. داده ها با استفاده از روش های آماری توصیفی و استنباطی از جمله آزمون تحلیل واریانس چند متغیری تحلیل شد. یافته ها نشان داد که آموزش مهارت های حافظه و خودتنظیمی هیجانی بر کاهش اضطراب امتحان اثر مثبت و معناداری دارند (05/0>p). هم چنین آزمون تعقیبی LSD نشان داد اثربخشی آموزش خودتنظیمی هیجانی نسبت به مهارت های حافظه در کاهش اضطراب امتحان مؤثرتر است. در مجموع یافته های پژوهش نشان داد اگرچه هردو روش مهارت های حافظه و خودتنظیمی هیجانی در کاهش اضطراب امتحان مؤثر بوده اند اما روش خودتنظیمی هیجانی نسبت به روش آموزش مهارت های حافظه مؤثرتر است.

این پژوهش با هدف بررسی روابط ساختاری فراشناخت و احساس عاملیت بر یادگیری خودتنظیمی با نقش میانجی خودهای ممکن تحصیلی در بین دانش آموزان دوره دوم متوسطه انجام شد. این پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، تمامی دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر بوکان بودند که 591 نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه های خود تنظیمی بوفارد (1995)، آگا هی های فراشناختی شراو و دنیسون (1994)، احساس کنترل شاپیرو (1994) و مقیاس خودهای ممکن تحصیلی کادلی (2011) استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و Amos مورد تحلیل قرار گرفت و شاخص های برازش مدل استخراج و مدل پژوهش تأیید گردید. نتایج نشان داد که اثرات مستقیم احساس عاملیت بر خودهای ممکن تحصیلی، فراشناخت بر خودهای ممکن تحصیلی، احساس عاملیت بر یادگیری خودتنظیمی، فراشناخت بر یادگیری خودتنظیمی و خودهای ممکن تحصیلی بر یادگیری خودتنظیمی معنادار می باشند. همچنین اثرات غیرمستقیم احساس عاملیت و فراشناخت با واسطه گری خودهای ممکن تحصیلی بر یادگیری خودتنظیمی معنادار نبود. پس با این وجود می توان از طریق ارائه برنامه های آموزشی بر بنیاد فراشناخت، احساس عاملیت و خودهای ممکن تحصیلی به بهبود یادگیری خودتنظیمی در دانش آموزان و افزایش آن کمک کرد.

این پژوهش با هدف بررسی رابطه اشتیاق ادراک شده معلم با فرسودگی تحصیلی دانش آموزان در درس ریاضی: نقش میانجی حمایت اجتماعی ادراک شده از سوی معلم و ارزش تکلیف انجام شد. این پژوهش از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش، کلیه ی دانش آموزان پسر سال نهم شهر سلماس به تعداد 270 نفر بودکه با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه های اشتیاق ادراک شده معلم اروسز و همکاران (2015)، حمایت اجتماعی ادراک شده از سوی معلم پارک و همکاران (2002)، ارزش تکلیف ریاضی آکین و همکاران (2016) و فرسودگی مربوط به مدرسه (SBI) سالملا-آرو و همکاران (2005) استفاده شد. داده ها با نرم افزار SPSS و Lisrel مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد اثرات مستقیم تدریس با اشتیاق بر روی حمایت اجتماعی و ارزش تکلیف معنی دار بود. هم چنین اثر تدریس بدون اشتیاق بر روی حمایت اجتماعی و ارزش تکلیف منفی و معنی دار بود، اثر مستقیم حمایت اجتماعی و ارزش تکلیف بر روی فرسودگی تحصیلی نیز معنی دار بودند. هم چنین اثرات غیرمستقیم نشان داد که تدریس با اشتیاق بر فرسودگی تحصیلی بر اساس نقش واسطه ای حمایت اجتماعی و ارزش تکلیف اثر غیر مستقیم منفی و معنی داری دارد، هم چنین تدریس بدون اشتیاق بر فرسودگی تحصیلی بر اساس نقش واسطه ای حمایت اجتماعی و ارزش تکلیف اثر غیر مستقیم مثبت و معنی داری دارد. پس می توان از طریق ارائه برنامه های آموزشی به دبیران با توجه به مولفه های اشتیاق ادراک شده معلم، حمایت اجتماعی ادراک شده و ارزش تکلیف از فرسودگی تحصیلی دانش آموزان در درس ریاضی جلوگیری کرد.

هدف این پژوهش، مقایسه اثر بخشی آموزش شناختی ارتقاء امید و آموزش مهارت های اجتماعی بر کاهش ترس از ارزیابی منفی و رفتارهای ایمن در دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه دارای نشانه های اضطراب اجتماعی بود. روش این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ترس از ارزیابی منفی (BFNE) لری و پرسش نامه رفتارهای ایمن (SPSBS) پینتو-گائو و سالوادور، استفاده شد. سپس کسانی که نمره بالاتر از نقطه برش کسب کرده بودند به عنوان نمونه انتخاب، و به صورت تصادفی در سه گروه، (15 نفرگروه آموزش شناختی ارتقاء امید، 15نفرگروه آموزش مهارت های اجتماعی و 15 نفرگروه کنترل) گمارده شدند. برنامه آموزش شناختی ارتقاء امید و برنامه آموزش مهارت های اجتماعی به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای و هفته ای یک بار برای گروه های آزمایشی اجرا شد و گروه کنترل هیچ کاربندی دریافت نکرد. نتایج تحلیل کوواریانس یک راهه نشان داد که آموزش شناختی ارتقاء امید و آموزش مهارت های اجتماعی بر کاهش ترس از ارزیابی منفی و رفتارهای ایمن دانش آموزان موثر بودند، ولی تفاوت معنی داری بین این دو روش آموزشی دیده نشد. با توجه به این یافته پیشنهاد می شود برنامه های آموزش شناختی ارتقاء امید و آموزش مهارت های اجتماعی به عنوان بخشی از برنامه آموزش ضمن خدمت مشاورین مدارس قرار گیرد.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش ارزش های اخلاقی به شیوه بازی وارسازی بر حساسیت اخلاقی و اخلاق تحصیلی دانش آموزان پسر پایه سوم منطقه انزل ارومیه در سال تحصیلی 1403 – 1402 انجام شد. روش: از پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون و با گروه کنترل (طرح گروه نامعادل) برای دست یابی به هدف استفاده شد. جامعه آماری پژوهش را تمام دانش آموزان پسر پایه سوم منطقه انزل ارومیه در سال تحصیلی 1403 – 1402 تشکیل دادند که تعداد آن ها 208 نفر بود. از بین آن ها با روش نمونه گیری غیر تصادفی در دسترس یک کلاس پایه سوم به تعداد 16 نفر بعنوان گروه آزمایش و یک کلاس پایه سوم به تعداد 16 نفر به عنوان گروه گواه جهت مطالعه انتخاب شدند. کاربندی آزمایشی 8 جلسه ای برای گروه آموزش به شیوه بازی وارسازی طراحی و طی 4 هفته اجرا شد. این برنامه با توجه به کتاب های بازی های آموزشی برای پرورش صفات اخلاقی نوشته کشانی و عابدی درچه (1396) و بازی وارسازی در یادگیری و آموزش نوشته (سانکیون، کیبونگ، باربارا و برتون، 2018) و هم چنین نظریه های بازی وارسازی در یادگیری و آموزش و عناصر بازی وارسازی (ورباخ و هانتر، 2012) متناسب با نیازهای دانش آموزان تدوین شد. به منظور اعتباریابی محتوایی، برنامه آموزشی در اختیار ده نفر متخصص روان شناسی تربیتی، قرار گرفت تا براساس تجارب و نظرات آن ها برنامه آموزشی اعتبار یابی شود. شاخص نسبت روایی محتوایی برای برنامه آموزشی 73/0 به دست آمد که با مقایسه این شاخص با مقدار قابل قبول بر اساس روش لاوشه که حداقل آن برای ده نفر 62/0 است، مقداری قابل قبول می باشد. بر این اساس برنامه مورد تأیید قرار گرفت و اجرا شد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه حساسیت اخلاقی (ناروائز، 2001) و اخلاق تحصیلی گل پرور (1389) استفاده شد. داده ها در دو سطح آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (تحلیل کوواریانس) با بهره گیری نرم افزار اس پی اس اس نسخه 27 تحلیل شدند. یافته ها: یافته های تحلیل آماری نشان داد آموزش ارزش های اخلاقی بر متغیرهای وابسته اثر معنادار و مثبت داشته است و اثر گروه به میزان 78/5 واحد میانگین متغیر حساسیت اخلاقی و به میزان 49/2 واحد میانگین اخلاق تحصیلی را افزایش داده است که 51 درصد از واریانس یا تغییرات حساسیت اخلاقی و 43 درصد از واریانس یا تغییرات اخلاق تحصیلی ناشی از اثر متغیر مستقل یا آموزش ارزش های اخلاقی است. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش می توان گفت برنامه آموزش ارزش های اخلاقی به شیوه بازی وارسازی موجب بهبود و افزایش حساسیت اخلاقی و اخلاق تحصیلی دانش آموزان می شود.

این پژوهش با هدف بررسی روابطه ماکیاولیسم و صفت صداقت-تواضع بر بی صداقتی تحصیلی با نقش میانجی نسبیت گرایی اخلاقی در بین دانشجویان دانشکده ادبیات دانشگاه ارومیه انجام شد. این پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه ی دانشجویان دانشکده ادبیات دانشگاه ارومیه به تعداد 1200 نفر بودند که 327 نفر با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه ماک چهار (1970)، پرسشنامه شخصیتی هگزاکو (2004)، پرسشنامه بی صداقتی تحصیلی بشیر و بلا (2018) و پرسشنامه نسبیت گرایی اخلاقی کولیر-اسپرول و همکاران (2019) استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت و شاخص های برازش مدل استخراج و مدل پژوهش تأیید گردید. نتایج نشان داد اثرات مستقیم ماکیاولیسم بر نسبیت گرایی اخلاقی با مقدار 052/0، صفت صداقت-تواضع بر نسبیت گرایی اخلاقی 45/0، ماکیاولیسم بر بی صداقتی تحصیلی 092/0 و صفت صداقت-تواضع بر بی صداقتی تحصیلی 116/0 معنادار می باشند. اما اثر نسبیت گرایی اخلاقی بر بی صداقتی تحصیلی 12/0 معنادار نمی باشد. هم چنین اثرات غیرمستقیم ماکیاولیسم و صفت صداقت-تواضع با واسطه گری نسبیت گرایی اخلاقی بر بی صداقتی تحصیلی به ترتیب 0139/ 0و 018/0- نیز معنادار نبود. با این وجود می توان از طریق ارائه برنامه های آموزشی بر بنیاد ماکیاولیسم، صفت صداقت-تواضع به جلوگیری از بی صداقتی تحصیلی در دانشجویان و کاهش آن کمک کرد.

نظریه کنترل-ارزش در سال های اخیر جهت پیش بینی هیجان های تحصیلی مورد استفاده قرار گرفته است. اما، ملال تحصیلی بعنوان یکی از هیجان های منفی، کمتر بررسی شده است. از این رو، هدف مطالعه حاضر آزمون روایی نظریه کنترل-ارزش در پیش بینی ملال تحصیلی درس ریاضی دانش آموزان سال اول دوره دوم متوسطه بود. روش اجرای این پژوهش از نوع توصیفی (الگویابی علّی) بود. جامعه آماری را کلیه دانش آموزان سال اول دوره دوم متوسطه شهر ارومیه تشکیل دادند که تعداد 384 نفر با روش تصادفی خوشه ای چند مرحله ای، به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه های ملال تحصیلی آس و همکاران (2010)، کنترل تحصیلی پری و همکاران (2001)، انگیزش تحصیلی والرند و همکاران (1992)، ارزش تحصیلی، خودکارآمدی تحصیلی اون و فرامن (1988) و یادگیری خودتنظیمی پنتریچ و دی گروت (1990) گردآوری شدند. برای تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS23 و Amos26 استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری انجام شد. یافته ها نشان داد که مؤلفه های نظریه کنترل-ارزش رابطه منفی معناداری با ملال تحصیلی دارند. بر اساس شاخص های برازش مدل ساختاری، نظریه کنترل-ارزش مدلی روا برای تبیین ملال تحصیلی درس ریاضی بود. بنابراین پیشنهاد می شود که دست اندرکاران حوزه آموزش و پرورش با طرح برنامه هایی معلمان و دانش آموزان را از مؤلفه های نظریه کنترل-ارزش به عنوان عوامل مؤثر در روند آموزش کلاسی آگاه سازند تا احتمال وقوع ملال تحصیلی کمتر شود.