محمدرحیم عیوضی

محمدرحیم عیوضی

مدرک تحصیلی: عضو هیئت علمی دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۱۸۰ مورد.
۶۱.

ارائه چارچوب آینده نگاری شرکتی مبتنی بر سناریوپردازی در راستای ارتقای مدیریت نوآوری (مورد مطالعه: صنایع هوا و فضا)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آینده نگاری شرکتی سناریوپردازی مدیریت نوآوری چارچوب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۵ تعداد دانلود : ۶۶۸
شواهد عینی پژوهش های حوزه های گوناگون نشان می دهد که شرکت ها هنوز از کمبود چارچوبی جهت مواجهه با شرایط ابهام آمیز و پیچیده آینده در حوزه های مختلف و اطمینان از دریافت همه تغییرات خارجی مرتبط و ارائه پاسخهای متناسب در مخاطره هستند. در این میان شرکت ها برای توسعه و گسترش نوآوری های خود در راستای خلق ارزش و ثروت تلاش می کنند. یکی از روش های نوین و توانمند برای شرکت ها در این شرایط، آینده نگاری شرکتی است که فرایند مدیریت نوآوری را بهبود و توسعه می دهد. از این رو پژوهش حاضر برآن است تا ظرفیت ها و پتانسیل های آینده نگاری شرکتی را در راستای ارتقا و بهبود مدیریت نوآوری به کار برد. در این میان از ظرفیت های روش سناریوپردازی نیز بهره می برد. فرایند پژوهش ترکیبی از روش کمی تحلیل معادلات ساختاری که تاثیرات آینده نگاری شرکتی بر مدیریت نوآوری را بررسی می کند و روش کیفی در طی یک فراگرد فرایندی با بازخورد رجوع به خبرگان و تحلیل محتوا است. در بخش کمی بعد از حصول روایی مدل مفهومی تاثیرات آینده نگاری شرکتی بر مدیریت نوآوری بدست آمده از تحلیل ادبیات توسط خبرگان این حوزه، صنایع هوا و فضا به عنوان مطالعه موردی قرار گرفت و پس از جمع آوری پرسشنامه ها، با استفاده از نرم افزار SmartPLS فرضیه های پژوهش آزمون شدند. در تحلیل کیفی در هر کدام از مراحل مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته با خبرگان و تحلیل محتوا در راستای نیل به شاخص ها و مولفه های چارچوب مدنظر، پژوهشگران می توانستند به مرحله یا مراحل قبل بازگشته و در مسیر پیش رو تجدید نظر کنند. یافته های پژوهش شامل مولفه های تاثیرگذار آینده نگاری شرکتی بر مدیریت نوآوری در بخش کمی و در امتداد آن ارایه چارچوب آینده نگاری شرکتی در راستای توسعه و بهبود مدیریت نوآوری و سپس توسعه چارچوب آینده نگاری شرکتی مبتنی بر سناریوپردازی در راستای ارتقای مدیریت نوآوری است.
۶۳.

نقدی بر معرفت شناسی مطالعات مربوط به آینده، با تأکید بر عقلانیت آینده نگاری راهبردی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عقلانیت ارزشی عمل گرایی واقع گرایی انتقادی آینده نگاری راهبردی عقلانیت تجربه گرا

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی معرفت شناسی
تعداد بازدید : ۲۵۰۵ تعداد دانلود : ۲۳۶۳
سرعت بالای تغییرات و افزایش عدم اطمینان و پیچیدگی در شرایط محیطی هزاره جدید، موجب پرهیز از برنامه ریزی و تصمیم گیری با پیش فرض خطی بودن تغییر در پارامترهای مختلف و روی آوردن هرچه بیشتر به آینده پژوهی در سطوح و حوزه های گوناگون شده است. اما مطالعات مربوط به آینده، همواره با چالش های معرفت شناسی مواجه بوده اند. در این پژوهش، ابتدا به نقد نظریه وندل بِل در معرفت شناسی آینده پژوهی، به عنوان یکی از شهیرترین نظریه پردازان در این عرصه، پرداخته شده و سپس عقلانیت آینده نگاری راهبردی به عنوان رویکردی عملگرا در آینده پژوهی، مورد واکاوی قرار گرفته است؛ بدین معنا که گزاره هایی که با رویکرد آینده نگاری راهبردی از مطالعات مربوط به آینده مستخرج می شوند، چقدر عقلانی هستند. یافته های پژوهش، ضمن احصاء مهم ترین ایرادات وارد بر نظریه بِل، نشان می دهند که «حلّ مسئله نمودن»، «دقت در پیش بینی»، «توازن بین موضوعات»، «سادگی»، «گستردگی» و «سازگاری» در کنار «ارزش گرایی» معیارهایی هستند که آینده نگاری راهبردی را به عنوان رویکردی موجّه و معقول معرفی می نمایند که می تواند به موفقیت دراز مدت مطالعات مربوط به آینده کمک شایانی نماید. بر این اساس، پیشنهاداتی در راستای توسعه و بکارگیری آینده نگاری راهبردی به متصدیان امر در دانشگاه ها و صنایع و متولیان دولتی ارائه شده است.
۶۴.

چیستی و چرایی مفهوم میان رشته ای آینده نگاری راهبردی در فرارشته آینده پژوهی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۷۶۳ تعداد دانلود : ۹۱۵
ظهور فرارشته آینده پژوهی پس از جنگ جهانی دوم، سبب کنار نهاده شدن غیب گویی و پیش گویی های پیامبرگونه شد. این فرارشته با وجود فرازوفرودهای گوناگون در طول دهه های اخیر، همواره سعی در ارائه گزاره هایی علمی درباره آینده داشته است. در این میان، رویکردها و مفاهیم مختلفی در عرصه آینده پژوهی تولید شده است که هریک با وجود برخی نقاط مشترک، دارای ویژگی ها و ممیزه هایی هستند. یکی از مهم ترین این مفاهیم، آینده نگاری راهبردی است. این مقاله در پی بررسی چیستی و چرایی این مفهوم است. در این راستا ابتدا به تعریف و تعیین جایگاه آینده نگاری راهبردی در آینده پژوهی پرداخته شده و سپس ماهیت میان رشته ای این مفهوم و مبانی معرفت شناسی آن، مورد تحلیل و واکاوی قرار گرفته است. یافته های این مقاله نشان می دهند که آینده نگاری راهبردی به عنوان یک میان رشته به مسیر روبه رشد خود ادامه می دهد و برخلاف برخی دیگر از رویکردهای آینده پژوهی با شکست و افول روبه رو نشده است. این میان رشته از نوعی عقلانیت درون پارادایمی برخوردار است و متناسب با ویژگی هایی که دارد، می تواند در زمینه های مختلف برنامه ریزی بلندمدت کشور، به ویژه در حوزه های اقتصادی، بسیار رهگشا و کارساز باشد. در پایان مقاله، پیشنهادهایی در راستای توجه و به کارگیری هرچه بیشتر آینده نگاری راهبردی در کشور ارائه شده است.
۶۵.

روش شناسی مطالعه و فهم اندیشه سیاسی امام خمینی(ره)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: امام خمینی (ره) سیره سیاسی اندیشه سیاسی روش شناسی فهم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳۵ تعداد دانلود : ۷۵۴
امام خمینی (ره)به عنوان پایه گذار در احیا اندیشه مردم سالاری دینی معاصر و پرنفوذترین روحانی شیعه سیاسی توانست حکومتی مبتنی بر نظریه ولایت فقیه را که واجد مفاهیم استوار مذهب شیعه بود، حاکم سازد. انقلاب اسلامی ایران به رهبری وی انقلابی بود که ابعاد مختلف فکری و عملی آن، مرزهای جهان اندیشه ورزی سیاسی و دینی را تحت تأثیر قرار داد و همواره مورد توجه و امعان نظر بسیاری از متفکرین و پژوهشگرانی بوده که درصدد واکاوی اندیشه ها و موضع گیری های ایشان در مقاطع مختلف و در برابر اتفاقات و حوادث متفاوت بوده اند. در این میان شناخت سیره و اندیشه سیاسی شخصیت های نظیر امام که در حال حاضر در قید حیات نیستند و به تبع آن تشخیص موضع و نظر احتمالی آنان در مسائل جاری و به قولی حوادث واقعه، نیازمند بازشناسی و تحلیل سیستماتیک و روش مند نظریات ایشان می باشد. مقاله حاضر برآنست تا با در پیش گرفتن متدی روشمند، ضمن مطالعه شیوه، سیره و اندیشه سیاسی امام و تبیین نکات برجسته و ویژگی های منحصربه فرد و متمایزکننده آن از سایر بزرگان معاصر شیعه، به تدوین روشی جهت بازخوانی نظریات آن حضرت در موضع گیری های سیاسی و ازجمله وصیت نامه الهی- سیاسی ایشان پرداخته و با هدف کشف اعماق نورانی این سیره غور نماید.
۶۶.

روند فکری وحدت جهان اسلام در اندیشه متفکران مسلمان

کلیدواژه‌ها: وحدت اسلامی خلافت جامعه ملل اسلامی ج‍ن‍ب‍ش‍ه‍ای اس‍لام‍ی تمدن اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۶ تعداد دانلود : ۶۳۹
وحدت جهان اسلام از مهم ترین مسایل راهبردی جهان اسلام است که ذهن اندیشمندان و متفکران مسلمان را در دوره معاصر به خود مشغول داشته است. این موضوع به ویژه با تحولاتی که در چند سال اخیر در جهان اسلام رخ داده بیش از پیش حایز اهمیت گشته است. این مقاله به منظور پاسخ به این سوال که: روند تغییرات فکری موضوع وحدت جهان اسلام از فروپاشی خلافت عثمانی تا کنون چگونه بوده است؟ مهم ترین اندیشه های جریان ساز که توسط متفکران مسلمان در دوره معاصر پیرامون وحدت جهان اسلام مطرح شده را با رویکردی توصیفی و مبتنی بر دو عامل از پارامترهای شش گانه روش STEEP)V) (به منظور توصیف و نه تحلیل) با استفاده از منابع کتابخانه ای بررسی نموده است. این بررسی نشانگر آن است که ضمن تداوم جایگاه رهبری واحد و یا خلافت، جریان های فکری متنوع و چند نقطه عطف در این روند فکری قابل مشاهده می باشد. بر این اساس پنج موج در روند فکری پیرامون وحدت جهان اسلام شناسایی شده است که عبارتند از: موج خلافت محور، موج دولت محور، موج نهاد محور، موج مردم محور و موج تمدن محور.
۶۷.

آینده پژوهی سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: سیاست آینده آینده پژوهی آینده شناسی منابع سیاسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۲۲ تعداد دانلود : ۱۰۹۸
در تشریح رابطه سیاست و آینده پژوهی، سه رویکرد متصور است. نخست، آینده پژوهی در حوزه سیاست که موضوعاتی چون توسعه سیاسی، سیاست خارجی، جهان اسلام و... را شامل می شود که به عنوان یکی از مؤلفه های مهم شکل دهنده آینده می توانند موضوع فعالیت های آینده پژوهی باشند. رویکرد دیگر، آینده از دیدگاه علم سیاست است. در این زمینه منابع مختلفی در حوزه مطالعات سیاسی وجود دارد که به گزاره های متعددی درخصوص آینده اشاره داشته است که بخش قابل توجهی از آنان به موضوع حکومت، قدرت سیاسی، مشارکت و ژئوپلیتیک آینده جهان و بسیاری از موضوعات آینده اختصاص دارد و رویکرد سوم آینده پژوهی سیاسی، نسخه ای از آینده پژوهی که سیاست را علمی معطوف به آینده می بیند و قائل به این است که سیاست امروز و دیروز، درواقع خواسته های فردایی است که در امروز می تواند ساخته شود یا الزامات شکل گیری آن را در آینده فراهم کند. آنچه در این مقاله بر اساس ماهیت و قابلیت آینده پژوهی و سیاست مدنظر است: بررسی امکان پذیری آینده پژوهی سیاسی، تبیین وجوهی از آینده پژوهی سیاسی و تدوین راهبردهایی در جهت تحقق آینده پژوهی سیاسی می باشد.
۶۸.

مبانی جنگ نرم در اندیشه مقام معظم رهبری

کلیدواژه‌ها: فرهنگ جامعه مقام معظم رهبری جنگ نرم ناتوی فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱۵ تعداد دانلود : ۲۷۴۱
پژوهش حاضر درصدد است معنا، مبنا، چیستی و چرایی جنگ نرم را در بیان و اندیشه رهبر معظم انقلاب مورد پرسش و پژوهش قرار دهد و ابعاد مختلف موضوع را از منظر ایشان مورد واکاوی قرار دهد. بنابراین سوالی که برای این پژوهش در نظر گرفته شده و به آن پاسخ داده خواهد شد، این است که مبانی جنگ نرم از دیدگاه مقام معظم رهبری چیست؟ برای همه ی کسانی که دغدغه فرهنگ ایران اسلامی را دارند، در اهمیت و ضرورت پرداختن به ابعاد مختلف موضوع پیش گفته تردیدی وجود ندارد. امید است که این تحقیق و تحقیقات مشابه بتواند دغدغه مقام معظم رهبری را که دغدغه کشور، دین، اخلاق، فرهنگ و زندگی است به صورت نظام مند و مکتوب به لایه های مختلف جامعه منتقل کند و این موضوع برای همگان در قالب مسأله و مشکل طرح شود و همه در جوانب آن تأمل کنند و مصونیت های لازم را برای مقابله با آن تدارک ببیند.
۶۹.

الگوی لایه ای توسعه راهبرد مبتنی بر سناریوسازی در شرایط عدم قطعیت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سناریوسازی الگو الگوی لایه ای راهبرد یادگیری داستان سوگیری معنی سازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۶۵۵
دیدگاه ها و نوشته های موجود در خصوص توسعه راهبردها با بهره گیری از سناریو سازی ، از سردرگمی های عمیق و شکافی جدی رنج می برد که این امر از کمبود تحقیق و توسعه نظری جامع و فقدان انسجام و توافق در خواستگاه های مختلف نظری در حوزه سناریو سازی ناشی می شود. این مقاله با پذیرش مزیت های عملیاتی روش شناسی های موجود، به استفاده از روش سناریو سازی در مسیری معرفتی تر ، و جامع تر می پردازد و ضمن ساماندهی این ویژگی ها در  الگویی دو لایه ای،  به  پیوستگی ابعاد  نظری  و الزامات بنیادین سناریو سازی ، به همراه گام های عملی تر و شناخته شده تر آن، توجه داشته و این مهم را به انجام می رساند. در  این الگوی دو لایه ای ، علت کاوی های اثبات گرایانه ی مرسوم در لایه ی اول ، با معنا کاوی های  پساساختارگرا در لایه ی دوم ترکیب می شود و ادعا دارد که با تلاشی نمادین و پیوسته، کمک می کند تا سازمان در شرایط عدم قطعیت، به کشف یا ساخت معانی و حقایق منظم از موضوع ، نزدیک تر شود. این پژوهش، از روش و تکنیک دابین، بهره برده است و بر اساس این روش شناسی با شیوه ی استنادی تولید الگو را به انجام می رساند و همچنین پیشنهاداتی برای تایید و اثبات جنبه های مختلف و بلندمدت  الگو ارایه می دهد . پژوهش حاضر، گرچه ماهیت مقدماتی دارد، اما با این نیت به انجام رسیده است که کاری برای درک نظری و تصدیق درستی آموزه های مربوط به پیوند پایدار راهبرد و تصمیمات راهبردی با سناریو از طریق پژوهش درست و منطقی و لایه ای برای سازمان انجام دهد.
۷۰.

نظام «نگرش آینده پژوهی» اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آینده اندیشی آینده پژوهی اسلامی نظام «نگرش آینده پژوهی» اسلامی سازی علم و فناوری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸۳ تعداد دانلود : ۱۲۱۵
آینده پژوهی اسلامی نسخه بدیل آینده پژوهی رایج است که تا کنون در عمل شکل نگرفته است. برای تحقق آینده پژوهی اسلامی باید توجه داشت که آینده پژوهی بر آینده اندیشی استوار است و بستر این دو، نگرش حاکم بر جامعه است. این سه، نظامی را با عنوان نظام «نگرش آینده پژوهی» شکل می دهند که ترسیم گر ابعاد نظری و کاربردی آینده پژوهی است. این مقاله می کوشد به این پرسش پاسخ گوید که زیرساخت کلیدی برای تحقق آینده پژوهی اسلامی چیست. بنابراین افزون بر معرفی نظام «نگرش آینده پژوهی» نشان داده می شود که آینده پژوهی اسلامی در قالب نظام «نگرش آینده پژوهی» اسلامی شکل می گیرد. نظام های رایج و اسلامی به طور کامل مستقل از یکدیگر نیستند و افزون بر وجوه افتراق، دارای وجوه اشتراکی نیز هستند. البته در مبانی و سطوح کلان اشتراکات ناچیز است. ضمن آنکه دین مبین اسلام تنها عامل اصلی و اساسی تفاوت این دو نظام به شمار نمی رود و شرایط و اقتضائات زمانی و مکانی شکل گیری نظام «نگرش آینده پژوهی» اسلامی نیز سبب آشکار شدن تفاوت هایی میان این دو نظام می شود.
۷۱.

بررسی نقش آینده نگاری راهبردی در مسؤولیَت اجتماعی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: آینده نگاری راهبردی مسئوولیَت اجتماعی مدیریت راهبردی منطق فازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۷ تعداد دانلود : ۵۴۲
مسئوولیَت اجتماعی، موضوعی مهم برای تعیین میزان پاسخ گویی و عدم افراط و تفریط در تعامل بین سازمان، جامعه و محیط است. ضمن این که آینده نگاری راهبردی در تلاش است جهت گیری های صحیح راهبردی، برای مواجهه سازمان ها با ناپایداری ها و نا اطمینانی های محیطی در آینده را سبب شود. در این راستا، مسأله ی اصلی تحقیق، بررسی نقش آینده نگاری راهبردی در کاهش شکاف بین وضع موجود و وضع مطلوب مسئوولیَت اجتماعی در آینده است. تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و به جهت روش، توصیفی - تحلیلی است که در آن از نمونه آماری 32 نفره متشکل از کارشناسان و اعضای هیأت علمی پژوهشکده آمار و مرکز آمار ایران به کمک ابزار پرسش نامه و مصاحبه استفاده شده است. با تشکیل سیستم خبره، ضمن استفاده از منطق فازی نسبت به تحلیل شکاف بین وضع موجود و مطلوب اقدام شده است. اختصاص امتیاز 0.6667 به عنوان نتیجه تحقیق حاکی از آن است که سازمان مورد مطالعه در موقعیتی بین مسئوولیَت اجتماعی اخلاقی و حقوقی قرار دارد. ضمن این که هر یک از ابعاد مسئوولیَت اجتماعی با وضعیت مطلوب دارای شکاف نسبتاً عمیقی می باشند و بیشترین فاصله مربوط به بعد «تعهد راهبردی» است. در پایان راهکارهای بهبود وضع موجود و جهت گیری مناسب در راستای وضع مطلوب پیشنهاد شده است.
۷۲.

زنان ایرانی در مجلس شورای اسلامی با تأکید بر نظریه گزینش سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انتخابات زنان گزینش سیاسی مجلس شورای اسلامی مشارکت سیاسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۱۶۴
گزینش سیاسی فرایندی است که به وسیله آن افراد مقامات رسمی را در نظام سیاسی به دست می آورند. موضوع مشارکت سیاسی زنان یکی از موضوعات مهمی است که مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته و بخش عمده ای از مباحث اجتماعی سیاسی را به خود اختصاص داده است. مجالس قانونگذاری یکی از عرصه هایی است که زمینه ای مناسب را برای حضور سیاسی زنان فراهم کرده است. مقاله حاضر، در چارچوب روشی توصیفی و تحلیلی، در صدد است موانع حضور سیاسی زنان در جمهوری اسلامی ایران را، با تأکید بر مجلس شورای اسلامی، در چارچوب ساختارهای فرصت بررسی کند. با بررسی دوره 32ساله پس از انقلاب اسلامی، یافته های پژوهش حاکی از آن است که در قالب سه ساختار فرصت های سیاسی حقوقی، فرصت های فردی شخصیتی، و فرصت های اقتصادی اجتماعی زنان ایرانی به رغم اینکه از لحاظ قانونی و حقوقی با موانع جدی روبه رو نیستند، به دلیل برخی عوامل فردی شخصیتی و نیز سیاسی اجتماعی نتوانسته اند حضور گسترده ای در انتخابات مجلس داشته و کرسی های قابل توجهی در مجلس شورای اسلامی به دست آورند.
۷۴.

اهداف و مفروضات آینده پژوهی اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی اسلامی نظام \نگرش-آینده پژوهی\ آینده اندیشی و اسلامی سازی علم و فناوری اهداف و مفروضات آینده پژوهی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۱ تعداد دانلود : ۵۳۰
آینده پژوهی دانشی معطوف به عمل است و تنها با تاملات نظری شکل نمی گیرد. بنابراین تا زمانی که آینده پژوهی اسلامی در عمل شکل نگیرد نمی توان آن را به خوبی توصیف کرد اما در حال حاضر می توان گزاره هایی از آن مانند اهداف و مفروضات را ارایه داد. ضمن آن که باید توجه داشت که آینده پژوهی اسلامی تابع شرایط و اقتضائات مکانی و زمانی نیز هست و این امر در شکل گیری آن نیز تاثیرگذار هستند.rnالبته برخی از اهداف و مفروضات آینده پژوهی رایج در آینده پژوهی اسلامی نیز مورد پذیرش هستند اما در مواردی اختلاف نیز دارند. در این مقاله تلاش شده است تا بر پایه ی منابع اسلامی (به ویژه قرآن کریم) برخی از اهداف و مفروضات آینده پژوهی اسلامی ارایه شوند. آینده پژوهی اسلامی وجوه اشتراک و افتراقی با آینده پژوهی رایج دارد. هر چند تا زمانی که آینده پژوهی اسلامی در عمل شکل نگیرد، نمی توان در خصوص چیستی آن، اظهارنظر دقیقی کرد، اما به منظور تسریع و جهت دهی فرایند تحقق آینده پژوهی اسلامی، لازم است وجوهی از آن در قالب گزاره هایی از اهداف، مفروضات ارایه شوند.
۷۶.

نسبت مشارکت اجتماعی و سرمایه اجتماعی در اندیشه امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مشارکت امام خمینی سرمایه اجتماعی مبانی مشارکت و عوامل مشارکت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲۹ تعداد دانلود : ۸۸۳
این مقاله بیان می کند که مشارکت اجتماعی (به خصوص به صورت داوطلبانه)، نقش مهمی در شکل گیری سرمایه اجتماعی دارد. در عین حال سرمایه اجتماعی زمینه اصلی مشارکت را به وجود می آورد. در واقع سرمایه اجتماعی، روح و مشارکت تجلی و جسم رفتار اجتماعی و سیاسی است. مشارکت جنبه محسوس و سرمایه اجتماعی جنبه نامحسوس ثروت ملی می باشد. با تراکم و آزاد شدن این نیرو، توسعه و تعالی (سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی) و امنیت روانی و اجتماعی در سطوح مختلف تضمین می شود. سؤال مقاله این است که آیا مشارکت اجتماعی به خصوص نوع داوطلبانه آن و سرمایه اجتماعی در اندیشه امام خمینی مورد توجه قرار گرفته است؟ فرض این است که مشارکت اجتماعی، بر احساس تعلق افراد به جامعه تأثیر می گذارد. امام بارها و همزمان سعی می کند: از یک سو، مشارکت داوطلبانه مردم را در جامعه تحریک نماید و از سوی دیگر با تأکید بر «کشور مال خود شماست» روحیه احساس تعلق را در بین مردم ایران احیا کند.
۷۷.

الگوی تحلیلی قدرت نرم وسیاست بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸۲ تعداد دانلود : ۳۹۶۸
قدرت یکی از مفاهیم اساسی در حوزه سیاست بین الملل است. تصمیم گیرندگان و سیاستمداران در این حوزه به دنبال توانایی تحصیل هدف های سیاست خارجی خود هستند؛ در واقع این همان مفهوم قدرت در سیاست بین الملل است. کسب و تولید قدرت در دنیای جدید در مقایسه با دوران قبل از الگوهای متفاوتی پیروی می کند، و با تحولاتی که بعد از جنگ جهانی دوم به ویژه دهه هفتاد به بعد در ساحت اندیشه و عمل به وجود آمد به نوعی، متغیرهای جدید را جهت تولید، اعمال قدرت و کسب نفوذ وارد حوزه سیاست بین الملل نموده، و این عرصه را به شدت تحت تأثیر عوامل فرهنگی و هویتی قرار داد. از این رو، کسب وجهه و اعتبار بین المللی و نفوذ در افکار عمومی و به عبارتی، دسترسی به قدرت نرم، از جمله اهداف مهم و در عین حال، تصریح نشده دیپلماسی کشورها در حوزه سیاست بین الملل است؛ دیپلماسی عمومی به عنوان یکی از مکانیسم های به کارگیری قدرت نرم در این زمینه نقش زیادی دارد. در این مقاله با بیان تحول مفهوم قدرت، تعریف قدرت نرم و مؤلفه های مؤثر آن بر سیاست بین الملل، به این پرسش که در بین مؤلفه های تأثیرگذار قدرت نرم بر سیاست بین الملل، چه عواملی مؤثرتر هستند، پرداخته ایم. با استفاده از روش «توصیفی تحلیلی» دیپلماسی فرهنگی و رسانه را به عنوان مهم ترین عوامل تأثیرگذار قدرت نرم در سیاست بین الملل می دانیم.
۷۸.

مؤلفه های مؤثر بر ارتقاء قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران رد برابر جنبش های اسلامی(از منظر مقام معظم رهبری)(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹۳ تعداد دانلود : ۱۱۰۴
امروزه قدرت نرم در محیط بین المللی دارای اهمیت و اولویت خاصی است، به گونه ای که همه کشورهای تأثیرگذار درصدد استفاده بهینه از عناصر و ابزارهای قدرت نرم برای تأمین اهداف و منافع ملی خود هستند. به اعتقاد بسیاری از نظریه پردازان تأکید صرف بر قدرت سخت موفقیت پایداری را در پی نخواهد داشت. با نگاهی به شرایط امروز جمهوری اسلامی متوجه خواهیم شد، بنا به موقعیت جغرافیایی و همچنین ماهیت انقلاب اسلامی که نشأت گرفته از ایدئولوژی انقلابی مبتنی بر اسلام ناب محمدی است، جمهوری اسلامی در جهان اسلام دارای ظرفیت های بالقوه ای از منظر ابعاد مختلف قدرت نرم بوده و با اهمیتی که ایران به عنوان کشوری مسلمان در جهان اسلام دارد در پی ارتقاء قدرت نرم خود می باشد. با توجه به این مهم بیانات مقام معظم رهبری به عنوان رهبر جامعه اسلامی بهترین راهنمای عمل در این حوزه است. مقاله حاضر با استفاده از شیوه تحلیل محتوا کیفی به بررسی فرمایشات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در حوزه قدرت نرم پرداخته، تا به این پرسش که مؤلفه های مؤثر بر ارتقاء قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در جنبش های اسلامی چیست؟ پاسخ دهیم. در واقع با استناد به سخنان مقام معظم رهبری مهم ترین مؤلفه ها را در حوزه مسائلی همچون حمایت از مظلومان و محرومان عالم، وحدت جهانی اسلام، پرهیز از تفرقه، آگاهی بخشی نسبت به جنگ نرم دشمن، حمایت از جریانات سلطه و ظلم ستیز، نفی امپریالیسم و صهیونیسم، نفی رژیم های وابسته و اقتدارگرا در جنبش های اسلامی و حمایت از مردم سالاری دینی و....می توان بیان نمود.
۷۹.

بررسی وضعیت و ابعاد سازندة هویت ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: هویت ملی وضعیت ابعاد سازنده مقولات اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶۶۶ تعداد دانلود : ۱۵۹۳
هویت ملی یکی از اساسی ترین اجزای تعریف هر فرد از خود است و نقش تعیین کننده ای در معادلات جهان معاصر دارد. ماهیت هویت ملی در هر جامعه ای به ابعاد سازنده و وضعیت آن بستگی دارد و به تبع ماهیت ابعاد سازنده و وضعیت آن نتایج متفاوتی را نیز در جوامع مختلف به همراه خواهد داشت. بنابراین شناخت تاثیرات و پیامدهای هویت ملی در هر جامعه ای نیازمند شناخت ابعاد سازنده و وضعیت آن در میان گروه های اجتماعی مختلف است. در مطالعه حاضر وضعیت هویت ملی در شهر تهران، در یک نمونه 818 نفری از افراد 15 تا 65 سال مورد بررسی قرار گرفته است . هدف اصلی تحقیق حاضر شناخت وضعیت، ابعاد و مهمترین عناصر تشکیل دهنده هویت ملی در شهر تهران است. نتایج تحقیق نشان می دهد که اکثریت پاسخگویان یعنی نزدیک به 70 درصد دارای هویت ملی بالا یا خیلی بالا هستند. همچنین مهمترین ابعاد سازنده هویت ملی پاسخگویان به ترتیب ابعاد زبانی- ادبی، تاریخی، جغرافیایی و دینی است. بررسی وضعیت هویت ملی در میان مقولات اجتماعی مختلف نیز نشان داد که زنان، افراد 30 تا 45 سال، متاهلین، افراد بازنشسته و زنان خانه دار دارای هویت ملی بالاتری نسبت به سایر مقولات اجتماعی هستند.
۸۰.

روند دگرگونیهای ارزشی در ایران پس از انقلاب اسلامی از 1357 تا 1388(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ایران سکولاریسم تعقل قناعت امید به آینده دگرگونی ارزشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹۶ تعداد دانلود : ۱۱۶۳
در این مقاله روند دگرگونیهای ارزشی جامعة ایران در تحقیقات انجام گرفته از سال 1357تا 1388مورد بررسی قرار گرفته است. انقلاب اسلامی با اتکا به ارزش های معنوی و متعالی به پیروزی رسید و بیشک ادامه حیات جمهوری اسلامی و نیل به آرمان های جهانی انقلاب اسلامی جز از رهگذر حفظ و تقویت این ارزش ها ممکن نخواهد بود. بنابراین، شناخت تغییرات احتمالی اعتقادات و ارزش های جامعة ایران در طول این سال ها از اهمیت بسزایی برخوردار است. این مطالعه براساس فراتحلیل نتایج پیمایش های ملّی سال های 1357 تا 1388، به بررسی روند تغییرات ارزش های جامعة ایران در این بازة زمانی پرداخته است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان