نادر شهامت

دبیران، کارگزاران اصلی ورود و تعامل موفقیت آمیز فناوری اطلاعات در نظام آموزشی هستند. چنانچه مدیران سازمان های آموزشی با پرورش خلاقیت ها دبیران و ایجاد انگیزه های شغلی، آن ها را در جریان اهمیت استفاده از فناوری قرار دهند، دانش آموزان نیز در آینده نسبت به استفاده از فناوری آگاه و در کاربرد آن انعطاف بیشتری نشان خواهند داد. هدف پژوهش حاضر رابطه بین فناوری اطلاعات با انگیزش شغلی و خلاقیت دبیران مقطع متوسط شهرستان بیضا بود. جامعه مورد مطالعه، شامل تمامی دبیران مقطع متوسط شهرستان بیضا در سال 1392 بودند. با توجه به اینکه تعداد کل معلمان 170 نفر می شدند، حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 108 نفرانتخاب گردید. ابزار اندازه گیری در این تحقیق شامل سه پرسشنامه بوده که در ذیل جزییات هریک آمده است. پرسشنامه خلاقیت تورنس (1978) که توسط مقیمی در سال (1380) به فارسی ترجمه شده است، استفاده گردیده است و یوسفی میانده ( 1389) پایایی را با استفاده از روش آلفای کرونباخ 80/0 بدست آورده است. ضریب پایایی بدست آمده پژوهش حاضر 95/ 0 بوده است و روایی مورد تأیید اساتید و متخصصان قرار گرفته است. پرسشنامه انگیزش حبیبی (1377) با ضریب پایایی به دست آمده توسط ستوده (1387) با استفاده از روش باز آزمایی به ترتیب 69% و 72%، اعتبار آن 77% به دست آمده است. در نهایت پرسشنامه فناوری اطلاعات محقق ساخته آزادمهر (1389) بوده است. تهیه و تنظیم آن با نظر اساتید محترم کامپیوتر بوده است، روایی صوری آن توسط اساتید محترم راهنما تایید شده است. جهت پایایی نیز 30 نفر از دبیران انتخاب شده از روش همسانی درونی به میزان 91% تایید شد. جهت تجزیه و تحلیل از روش های آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و در سطح آمار استنباطی از آزمون همبستگی و رگرسیون استفاده شده است که نتایج تحقیق نشان داد که بین فناوری اطلاعات و تمامی ابعاد آن با انگیزش شغلی و خلاقیت با ضرایب همبستگی برابر با (424/0 و 364/0) رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. مولفه میزان آشنایی با نرم افزارهای رایانه و میزان آشنایی با رایانه، به ترتیب مولفه های پیش بینی کننده قوی تری برای خلاقیت و انگیزش شغلی محسوب می شوند.

استفاده مناسب از فناوری آموزشی در فرایند یاددهی – یادگیری می تواند به ارتقاء و بهبود تدریس و نیز دستاوردهای یادگیری بیانجامد. استفاده از فناوری در کلاس درس حالت هایی گوناگون را دربر می گیرد که می توان آن ها را بر یک طیف قرار داد. به شکلی که یک سوی آن به کاربردن پاورپوینت و در سوی دیگر، استفاده از سامانه های یادگیری الکترونیکی آمیخته قرار داشته باشد. در این صورت تمام حالت های یاد شده ممکن است به بهبود تدریس و نیز ارتقای یادگیری بیانجامد. این پژوهش با هدف بررسی کاربست فناوری آموزشی در روش های تدریس آموزش زبان انگلیسی در بین استادان زن در دانشگاههای دولتی و آزاد اسلامی انجام گرفت. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش شبه آزمایشی بود. جامعه آماری شامل 65 استاد زن (36 نفر در دانشگاههای دولتی و 29 نفر در دانشگاه آزاد اسلامی) بودند که با روش نمونه گیری در دسترس و هدفمند انتخاب و مورد استناد قرار گرفتند. داده های مورد نیاز این پژوهش از یک پرسش نامه محقق ساخته که از دو بخش روش های تدریس و فناوری آموزشی با پایایی مناسب (آلفای کرونباخ 97/0 ) گردآوری شدند. داده های بدست آمده از روش های آماری توصیفی- آزمون تی مستقل و آزمون خی دو تجزیه و تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان دادند که روش تدریس ارتباطی در دانشگاه دولتی و آزاد اسلامی بیش ترین استفاده و روش تدریس شنیداری کم ترین کاربرد را در هر دو دانشگاه داشته است. نتایج نشان دادند که تفاوتی معنادار بین بکارگیری روش های تدریس در دانشگاههای دولتی و آزاد اسلامی وجود دارد. همان گونه که آمار توصیفی نشان می دهد، تفاوت معنا دار بیش تری در دانشگاههای دولتی در استفاده از روش های تدریس مستقیم، گروهی، فیزیکی کامل، روش تدریس ارتباطی و کارمحور نسبت به دانشگاه آزاد اسلامی وجود دارد. افزون بر این، تدریس زبان انگلیسی با استفاده از فناوری آموزشی در انگیزش دانشجویان نسبت به یادگیری مؤثر است و در این زمینه تفاوتی معنادار بین دانشگاه دولتی و آزاد اسلامی وجود دارد. هم چنین، استادان زن دانشگاه آزاد اسلامی در تدریس زبان انگلیسی چاپ گر، اسکنر و کلاس مجازی را در فرایند یاددهی نسبت به همتایان خود در دانشگاه دولتی بیش تر بکار می گیرند. روی هم رفته، در این مقایسه سهم دانشگاه آزاد اسلامی در زمینه کاربست  فناوری آموزشی در تدریس زبان انگلیسی بیش تر نمایان است.

این پژوهش با هدف بررسی فناوری آموزشی در روش های تدریس آموزش زبان انگلیسی انجام گرفت. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش شبه آزمایشی بود. جامعه آماری شامل 385 دانشجو (91 نفر مرد و 294 زن، 165 نفر در دانشگاه دولتی شیراز و 220 نفر دانشگاه آزاد اسلامی  شیراز - که از این تعداد 193 نفر با گرایش آموزش زبان انگلیسی، 127 نفر مترجمی و 65 نفر تاریخ ادبیات انگلیسی- 37 نفر کارشناسی ارشدو 348 در دوره کارشناسی) بود که به عنوان نمونه و با روش تصادفی طبقه ای از دو دانشگاه انتخاب شدند. داده های مورد نیاز این پژوهش از یک پرسش نامه محقق ساخته که از دو بخش روش های تدریس و فناوری آموزشی با پایایی مناسب (آلفای کرونباخ 97 صدم ) گرد آوری شدند. داده های بدست آمده از روش های آماری توصیفی- آزمون تی مستقل و تی وابسته و آزمون کای اسکوور پیرسون تجزیه و تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان دادند که روش تدریس هوش چند گانه در دانشگاه دولتی و دانشگاه آزاد بیش ترین استفاده و روش تدریس شنیداری کم ترین کاربرد را در هر دو دانشگاه داشته است. نتایج نشان دادند که  تفاوتی معنادار میان بکارگیری روش های تدریس در کلاس های درس دانشگاه دولتی و دانشگاه آزاد وجود دارد. همان گونه که آمار توصیفی نشان می دهد، تفاوت معنا دار بیش تری در دانشگاه آزاد در استفاده از روش های تدریس مستقیم- شنیداری- جمعی-فیزیکی-تلفیق زدایی نسبت به دانشگاه دولتی وجود دارد. در حالی که تدریس زبان انگلیسی با استفاده از فناوری آموزشی در انگیزه دانشجویان نسبت به یادگیری موثر بود و تفاوتی معنادار بین استفاده از فناوری آموزشی در دانشگاه دولتی و آزاد وجود دارد. دانشگاه آزاد در کلاس های درس زبان انگلیسی بیش تر از سی دی- اینترنت – آزمایشگاه زبان –دستگاه چاپگر و اسکنر استفاده می کند تا دانشگاه دولتی. در پایان نتایج نشان دادند که دانشگاه آزاد بیش تر فناوری آموزشی را در تدریس زبان انگلیسی بکار گرفته است.

در دهه های اخیر الگوهای سازمانی آموزش عالی بیش از گذشته توسعه یافته اند. تنوع و تعدد در ساختارها و الگوهای سازمانی آموزش نشان دهنده گرایش اجتماعی در حوزه سیاست ها، رویکردها، فرایندها و شیوه های آموزش عالی است. در این فرایند، نهادهای آموزشی و علمی جدید شکل گرفته اند و با گسترش سازمان ها و شبکه های آموزشی و علمی، انحصارگرایی دانشگاه مدرن در ارائه آموزش های عالی به چالش افتاده است. میان رشته ای و فعالیت های مرتبط با آن یکی از متغیرهای اصلی بشمار می روند که در چند دهه اخیر ساختارهای سازمانی آموزش عالی را با تغییر و تحول روبرو کرده اند. در این راستا دانشکده ها و دانشگاه ها به شکلی فزاینده به ارائه برنامه های «میان رشته ای» به عنوان شاخص ظرفیتشان برای آماده ساختن نسلی از متفکران و متخصصان با ویژگی های همچون: تفکر انتقادی، مشارکت، رهبری مشارکتی و پژوهش میان رشته ای می پردازند. در فرایند شکل گیری و بسط این پدیده، بنیادهای معرفتی و روشی آموزش و نوع ارتباط و تعامل میان زیرسیستم های آموزشی به دلیل ماهیت و خصلت درونی آنها بیش تر با تغییرات و دگرگونی مواجه شده اند. پذیرش الگوهای رفتاری آموزش های میان رشته ای؛ آموزشی، پژوهشی، سایه، دورگه و نامرئی در درون ساختارهای سازمان یافته دانش (رشته ها) نمود و مثال این گزاره است.

هدف از این تحقیق تبیین رابطه هوش سازمانی با خودکارآمدی و رضایت شغلی دبیران متوسطه بوده است. روش تحقیق همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دبیران متوسطه شهر جیرفت است. حجم نمونه 234 نفر بوده است. ابزار اندازه گیری در این تحقیق شامل سه پرسشنامه هوش سازمانی (Alberkht,2003) خود کارآمدی (sherr,1982) و رضایت شغلی (Candal & Halin 1969) بوده است. جهت تجزیه و تحلیل از روش های آمار توصیفی (جدول توزیع فراوانی، تداوم نمودار، میانگین و انحراف استاندارد) و در سطح آمار استنباطی از آزمون همبستگی و رگرسیون استفاده شده است نتایج پس از تجزیه و تحلیل نتایج نشان داد که بین هوش سازمانی با خودکارآمدی و رضایت شغلی رابطه معناداری وجود دارد. بین ابعاد هوش سازمانی (چشم انداز استراتژیک، سرنوشت مشترک، میل به تغییر و روحیه) با رضایت شغلی رابطه معناداری وجود دارد. بین ابعاد هوش سازمانی با خودکارآمدی رابطه معناداری وجود دارد. هم چنین متغیر چشم انداز استراتژیک نسبت به دیگر متغیرها پیش بینی کننده قوی تری برای رضایت شغلی می باشد. متغیر روحیه نسبت به دیگر متغیرها پیش بینی کننده قوی تری برای خودکارآمدی می باشد.

این پژوهش با هدف تبیین رابطه سبک مدیریت مشارکتی با تعهد سازمانی و سلامت روانی دبیران دبیرستان های شهر داراب انجام گرفته است. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری این پژوهش متشکل از تمامی دبیران مدارس متوسطه شهر داراب بود که در سال تحصیلی90-89 مشغول به کار بوده اند و تعداد آنها250 نفر که همه آنها مورد استفاده قرار گرفته اند. داده ها از طریق سه پرسشنامه مدیریت مشارکتی با پایایی 85/ 0، تعهد سازمانی با پایایی90/0 و سلامت روان با پایایی 89/0 جمع آوری شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار استنباطی و توصیفی استفاده شده است که در سطح آمار استنباطی از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شده که پس از تجزیه و تحلیل داده ها، نتایج نشان داد که بین سبک مدیریت مشارکتی با تعهد سازمانی و سلامت روان رابطه مثبت معناداری وجود دارد. از بین ابعاد سبک مدیریت مشارکتی (تصمیم گیری، ارتباطات، رهبری، ساختار و کنترل)، مولفه تصمیم گیری معنادار بوده و پیش بینی کننده تعهد سازمانی و سلامت روان می باشد.

میان رشته ای های دانشگاهی استانداردهای تعالی خاص خود را می طلبند. هدف پژوهش حاضر طراحی مدل مفهومی و تدوین شاخص های ساختاری آن در دانشگاه بوده و در آن از روش توصیفی – تحلیلی استفاده شده است . به این منظور ابتدا ابعاد مفهومی ساختار میان رشته ای شناسایی شده و بر مبانی آن عوامل، ملاک ها و شاخص های مناسبی طراحی و تدوین شده است. جامعه آماری تحقیق شامل اسناد و مدارک موجود در پایگاه های اطلاعاتی قابل دسترس محقق در خصوص موضوع پژوهش بوده و نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند مشخص شده است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که برای ایجاد ساختار میان رشته ای دانشگاهی باید به پنج بعد مفهومی شامل: فلسفه ی میان رشته ای، شرایط و موقعیت ها، گزینش، توازن و مشارکت جمعی و همچنین پنج عامل اصلی راهبردهای ایجاد ساختار میان رشته ای شامل: خط مشی ها، مدیریت و ساختار سازمانی، حمایت زیر ساختی، رهبری، حمایت و سرپرستی، تأمین بودجه، رسمیت توجه کرد. بر این اساس در این تحقیق برای ایجاد ساختار میان رشته ای عامل ها، ملاک ها و شاخص های ویژه ای شناسایی و طراحی شده است.

این پژوهش با هدف بررسی وضعیت رضایت شغلی اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت با استفاده از نظریه ی هرزبرگ از دو جنبه ی انگیزشی و بهداشتی در مورد تمامی اعضای هیئت علمی تمام وقت و نیمه وقت به اجرا درآمد. این پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی بوده است. نظر به تعداد محدود اعضای هیئت علمی دانشگاه مورد مطالعه (184 نفر)، همه ی افراد تحت پوشش قرار گرفتند و نمونه گیری صورت نگرفت. از این تعداد 145 نفر به تکمیل پرسشنامه های دریافتی مبادرت کردند. برای گردآوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه ی توصیف رضایت شغلی ویسوکی وکروم (JDI) با تأکید بر ابعاد کار، سرپرستان، همکاران، ارتقاء و پرداخت ها استفاده شد. در تأمین اعتبار محتوایی این پرسشنامه ضمن انطباق محتوای آن با شاخص های مورد نظر هرزبرگ در مقوله ی رضایت شغلی در ابعاد مورد مطالعه و استفاده از منابع (اعم از کتاب و گزارش های پژوهشی) موجود، از دیدگاههای 9 نفر از اساتید حوزه ی مدیریت آموزشی استفاده شد. پایایی ابزار مورد استفاده با کاربرد ضریب پایایی آلفای کرونباخ برای هر یک از ابعاد کار (90/0)؛ سرپرستان (95/0)؛ همکاران (94/0)؛ ارتقاء (93/0) و پرداخت (89/0) و برای کل پرسشنامه (96/0) برآورد گردید. برای تحلیل داده ها از شاخص های آماری توصیفی و استنباطی آزمون مربع تی، هات لینگز و آزمون تی برای گروههای مستقل جهت مقایسه های دو گروهی استفاده شد. نتایج بدست آمده بیانگر آنند که دو عامل مفید و ارزشمند بودن کار و محترمانه بودن و دو عامل احساس موفقیت و نیازمند به خلاقیت در بعد انگیزش به ترتیب بالاترین و پایین ترین مقدار رضایت اعضای هیئت علمی را به خود اختصاص داده اند. در مقوله عوامل بهداشتی بیش ترین رضایت به خوب بودن و شیفته کار بودن و پایین ترین رضایت به مناسب بودن شرایط و پیچیدگی کار تعلق گرفته است. در مقایسه ی رضایت شغلی دو گروه زن و مرد در پنج عامل کار، مدیریت، همکاران، ارتقاء و پرداخت، مردان از رضایت بیش تری نسبت به زنان برخوردار بوده اند. این نتایج در سطح (P<.05) معنادار بودند.