سیف الله فضل اللهی قمشی

مقدمه و هدف: توانمندسازی کلید موفقیت سازمان ها و نظام های آموزشی بوده و دانشگاه ها باید برای توسعه، اثربخشی، ارتقای توانمندی ها و شایستگی های اعضای هیئت علمی خود گام های موثری در این زمینه بردارند. هدف این پژوهش توانمندسازی اعضای هیئت علمی در دانشگاه آزاد اسلامی استان قم به روش آمیخته با رویکرد معادلات ساختاری بود.روش شناسی پژوهش: روش پژوهش در بخش کیفی استفاده از نظریه داده بنیاد و در بخش کمّی، توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری در بخش کیفی بر اساس اصل اشباع نظری تعداد15 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه، صاحبنظر در حوزه توانمندسازی با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی و مصاحبه نیمه ساختاریافته، و در بخش کمّی دربرگیرنده تمامی اعضای هیئت علمی تمام وقت دانشگاه آزاد اسلامی استان قم(221 نفر) بود که با استفاده از فرمول کوکران145 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی از مدل اشتراوس و کوربین در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی و در بخش کمّی از روش تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد.یافته ها: نتایج فاز کیفی کشف 145 مفهوم،12 مقوله اصلی و32 مقوله فرعی شامل عوامل علّی، زمینه ای،مداخله گر،راهبردها و پیامدها بود. در فاز کمّی روایی صوری توسط تعدادی از نمونه آماری و روایی محتوایی آن توسط چندنفر از متخصصان تایید و پایایی ابزار با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای تمام مقوله ها بالاتر از7/0 برآورد گردید.بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان داد توانمندسازی اعضای هیئت علمی دانشگاه، موجب می گردد که دانشگاه در محیط رقابتی به گونه ای موفق عمل کند که علاوه بر اثرپذیری از محیط، برآن اثرگذار نیز باشد.

هدف پژوهش حاضر آزمون رابطه ساختاری پیوند با مدرسه، خود-کارآمدی تحصیلی و انگیزش ریاضی در دانش آموزان بود. شرکت کنندگان پژوهش 159 دانش آموز پسر و دختر پایه چهارم، پنجم و ششم دبستان بودند که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری پژوهش شامل مقیاس پیوند با مدرسه، پرسشنامه خود-کارآمدی تحصیلی و پرسشنامه انگیزش ریاضی کودکان دبستانی بود. آزمون مسیرهای مستقیم و غیرمستقیم مدل پژوهش، به ترتیب، با استفاده از روش های مدل معادلات ساختاری و بوت استرپ انجام گرفت. یافته ها نشان داد که پیوند با مدرسه و خود-کارآمدی تحصیلی، پیشایندهای انگیزش ریاضی در دانش آموزان هستند (05/0p<). همچنین، یافته ها نشان داد که خود-کارآمدی تحهدف پژوهش حاضر آزمون رابطه ساختاری پیوند با مدرسه، خود-کارآمدی تحصیلی و انگیزش ریاضی در دانش آموزان بود. شرکت کنندگان پژوهش 159 دانش آموز پسر و دختر پایه چهارم، پنجم و ششم دبستان بودند که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری پژوهش شامل مقیاس پیوند با مدرسه، پرسشنامه خود-کارآمدی تحصیلی و پرسشنامه انگیزش ریاضی کودکان دبستانی بود. آزمون مسیرهای مستقیم و غیرمستقیم مدل پژوهش، به ترتیب، با استفاده از روش های مدل معادلات ساختاری و بوت استرپ انجام گرفت. یافته ها نشان داد که پیوند با مدرسه و خود-کارآمدی تحصیلی، پیشایندهای انگیزش ریاضی در دانش آموزان هستند (05/0p<). همچنین، یافته ها نشان داد که خود-کارآمدی تحصیلی میانجی گر معنی دار رابطه پیوند با مدرسه به انگیزش ریاضی است. یافته های این پژوهش می تواند برای مشاوران مدارس، روانشناسان تربیتی و معلمان در کاهش مشکلات انگیزشی در خصوص درس ریاضی کمک کننده باشد.

مقدمه و هدف: علیرغم اینکه از یادگیری مشارکتی به عنوان یک رویکرد فعال استقبال شده، اطلاعات کاملی در مورد نقش آن در پرورش مهارت های رهبری دانش آموزان وجود ندارد.روش شناسی پژوهش: این مطالعه که با رویکرد چندروشی انجام شد، این شکاف تحقیقاتی مورد واکاوی قرار گرفت. ابتدا از طریق مطالعه فراترکیب، داده های اولیه گرداوری و تحلیل شدند و سپس با استفاده از روش گروه کانونی داده ها تکمیل، اصلاح و رواسازی شدند. میدان پژوهش در بخش فراترکیب 5200 سند علمی بود که تعداد 32 سند با توجه به زبان، سال انتشار، چکیده و متن، نوع سند و روش پژوهش به عنوان نمونه انتخاب شدند و سپس با استفاده از برنامه مهارت های ارزیابی حیاتی (CASP) انتخاب و وارد مرحله تحلیل شدند. در مرحله تحلیل داده ها از نرم افزار Atlas/ti استفاده شد.یافته ها: یافته ها نشان داد وابستگی درونی مثبت به عنوان یکی از عناصر یادگیری مشارکتی مهارت هایی نظیر محبوبیت، همدلی و همکاری را پرورش می دهند. پاسخگویی، مهارت عزت نفس و احترام به حقوق دیگران را بهبود می بخشد و مهارت بین فردی به عنوان سومین عنصر یادگیری مشارکتی در توسعه مهارت های ارتباطی و اجتماعی مؤثر است و مهارت حل مسئله و حل تعارض را در دانش آموزان تقویت می کند. این سه عنصر که با عناصر پنجگانه نظریه وابستگی متقابل اجتماعی انطباق پیدا می کنند ابعاد تازه ای از پرورش مهارت های رهبری در دانش آموزان را آشکار می سازند.بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه می تواند مورد توجه سیاست گذاران اجتماعی قرار گیرد و رهبران آموزشی را ترغیب کند تا از طریق آشناکردن معلمان با یادگیری مشارکتی زمینه اجرا در کلاس درس را فراهم سازند. همچنین می تواند انگیزه معلمان را برای استفاده از یادگیری مشارکتی افزایش دهد و والدین را ترغیب کند تا در فرآیند اجرا از معلمان حمایت کنند.

مقدمه و هدف : پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل تعلق خاطر کاری معلمان مدارس ابتدایی با رویکرد آمیخته انجام شده است. روش شناسی پژوهش : روش پژوهش در بخش کیفی، نظریه پردازی داده بنیاد و در بخش کمی، پیمایشی می باشد. نمونه ی آماری در بخش کیفی تعداد 14 نفر از خبرگان حوزه علوم رفتاری و تربیتی، رفتار و منابع انسانی سازمان آموزش و پرورش کشور می باشند که به روش گلوله برفی انتخاب شدند. در بخش کمی، جامعه آماری، کلیه معلمان رسمی و قراردادی مقاطع ابتدایی استان مرکزی در سال 1398 میباشند که تعداد آنها 5503 نفر بوده است. روش نمونه گیری در مرحله کمی، روش تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شده است. برای تعیین حجم نمونه، از جدول مورگان تعداد 384 نفر انتخاب شدند. یافته ها: نتایج تحقیق در بخش کیفی نشان داد که شرایطی همانند عوامل فردی، بین فردی و سازمانی باعث می شود که رفتار تعلق خاطر معلمان در ابعاد روانی و رفتاری شکل گیرد. از طرفی این عوامل باعث می شود که راهبردهای یادگیری، رشد و تعالی ، بهره وری و مدیریت عملکرد تعریف گردد و پیامدهایی دارد که از جمله می توان به ارتقاء عملکرد درون نقشی و برون نقشی اشاره کرد. نتایج تحقیق در بخش کمی نشان داد کلیه مولفه های تعلق خاطر کاری معلمان در سطح بالاتر از سطح متوسط می باشند. بحث و نتیجه گیری: تعلق خاطر کاری معلمان از عوامل بسیار با اهمیت است که بایستی در سیاستگذاری های نظام آموزش و پرورش به منظور بهبود عملکرد فردی و سازمانی مورد توجه بیشتر قرار گیرد.

هدف پژوهش، تعیین رابطه باورهای هوشی و تاب آوری با مسئولیت پذیری اجتماعی دانش آموزان مدارس دوره دوم متوسطه قم است. روش پژوهش از نظر اهداف کاربردی و به لحاظ شیوه گردآوری داده ها توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری دانش آموزان دوره دوم متوسطه ناحیه یک استان قم در سال تحصیلی 98-1397 به تعداد 7023 نفر می باشد که بر اساس جدول مورگان، 364 نفر به روش تصادفی – طبقه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه های استاندارد باورهای هوشی براون و رایان (2003)، تاب آوری کونور و دیویدسون (2003) و مسئولیت پذیری هاریسون گاف (1984) با پایایی به ترتیب 0/85 0/88 و 0/80 مطابق آلفای کرونباخ استفاده شد. تجزیه وتحلیل توصیفی و استنباطی داده ها با بهره گیری از آزمون های کلوموگروف-اسمیرونوف، همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون نشان داد بین باورهای هوشی با مسئولیت پذیری دانش آموزان مدارس متوسطه قم رابطه وجود دارد. بین تاب آوری با مسئولیت پذیری دانش آموزان مدارس متوسطه قم رابطه مثبت وجود دارد. همچنین بین باورهای هوشی و تاب آوری دانش آموزان مدارس متوسطه قم رابطه مثبت وجود دارد. نتایج حاصله می تواند پرتوهای نوینی را در ارتباط باورهای هوشی و تاب آوری با مسئولیت پذیری دانش آموزان نمایان سازد.

هدف از پژوهش پیش رو نگاهی جدید به روش مردم نگاری (قوم نگاری) است. مردم نگاری بر اساس بنیان نظری بر فرهنگ و با دیدی کل گرایانه به مطالعات عمیق برای توصیفی دقیق و فشرده از موضوع موردمطالعه می پردازد و توصیف عمیق تحلیلی از موقعیت فرهنگی و فرهنگ ارائه می کند. رویکرد مردم نگاری، رویکردی کل گرایانه است. بدین معنا که کنش انسانی در زمینه ای که کنش در آن رخ می دهد، ارزیابی می شود. فلسفه کل گرایانه مردم نگاری بر این اعتقاد است که کنش انسانی، تجلی امری خاص است که شناسایی آن جز در قالب زمینه کلی امکان پذیر نیست. در میان روش شناسی های کیفی که در حال حاضر مورداستفاده قرار می گیرند، روش قوم نگاری سابقه طولانی و برجسته ای دارد. در پژوهش حاضر به واکاوی کتاب ها و مقالات منتشر شده پیرامون مردم شناسی پرداخته شده است. ساختار و واژه شناسی، مبانی فلسفی، تاریخچه پیدایش، مراحل، چگونگی گردآوری داده ها و تجزیه وتحلیل آن و در نهایت انتقادات وارده به روش پژوهش مردم نگاری مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه پژوهش حاضر حاکی از آن است که مشاهده موردمطالعه در شرایط طبیعی و تحلیل و ارزیابی یافته ها در زمینه مورد بررسی، باعث دیدی جامع نگر با اعتبار نسبتاً بالایی در این روش پژوهش گردیده است.

هدف از این پژوهش، نگاهی نو به روش شناسی مدل سازی است. مدل سازی به عنوانی یکی از روش های پژوهش کیفی به منظور ساده سازی روش های پیچیده در دنیای امروز شناخته شده است. استفاده از الگو یا مدل در همه شئونات زندگی بشر اثرات مفیدی دارد. مدل، ابزاری برای تحلیل واقعیت ها و روشی کنترلی برای شرح و تأویل روابط بین متغیرها است. از تمایزات شاخص این روش پژوهشی با سایر روش ها این است که گاهی به عنوان خروجی سایر روش های کیفی و حتی کمی به شمار می رود و برخی نیز معتقدند مدل سازی خود روش پژوهشی مستقلی است. در این مطالعه مروری به واکاوی روش مدل سازی در کتاب ها و مقالات منتشر شده در مجلات پرداخته شده و ساختار کلی این روش و مراحل انجام روش مدل سازی مورد بحت و بررسی قرار گرفته است. در انتها به بررسی محاسن، معایب و اهداف روش مدل سازی پرداخته شده است. نتیجه ی پژوهش حاضر مبین آن است که مدلسازی ابزاری کاربردی برای تمامی علوم و انواع پژوهش ها است. از این روش نه تنها برای توصیف وضعیت موجود بلکه برای پیش بینی رخدادهای آتی نیز استفاده می گردد. روش مدل سازی قدرت پیش بینی نحوه ی رفتار سیستمِ مورد مطالعه و چگونگی تأثیر متقابل عناصر آن سیستم را به پژوهشگر می دهد.

هدف پژوهش، شناسایی پدیده جهانی شدن و آثار آن بر تربیت دینی بود و به روش تحلیل اسنادی، اطلاعات موردنیاز از طریق اسناد و مدارک کتابخانه ای جمع آوری شدند. جامعه آماری شامل کلیه منابع و مراجع موجود مرتبط با پدیده جهانی شدن و تربیت دینی بود که تعدادی از افراد جامعه به شیوه نمونه گیریِ در دسترس به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات، از فرم های فیش برداری استفاده شد. یافته ها نشان دادند: دین و آموزه های دینی یکی از عناصر فرهنگ و هویت است که پدیده جهانی شدن برای آن تهدید یا فرصت است؛ سه نوع برخورد با پدیده جهانی شدن قابل مشاهده است: برخورد منفی، مثبت و میانه این دو رویکرد؛ نتیجه بحث آنکه از مهم ترین فرصت های جهانی شدن، انتقال محتوای دینی است و مهم ترین پیامدهای منفی آن، تحت فشار قرار گرفتن دین و اعتقادات بومی است؛ در جهانی شدن، دین و تفکر مردم تحت فشار سکولاریسم و نسبیت گرایی واقع می شود؛ مهم ترین راهکار در نظام تربیتی اسلام برای برقراری ارتباط مطلوب با پدیده جهانی شدن، رشد پرورش تفکر نقاد و ایجاد توان کنترل درونی در متربیان است.

دنیای پیرامون ما مملو از نشانه ها و علائم است و ما از طریق این نشانه هاست که پیام هایی را بین خود رد و بدل می کنیم. نشانه شناسی علمی است که به مطالعه ی نظام نشانه ها می پردازد و سعی دارد تا با کشف دلالت میان دال و مدلول، معنای نهفته در نشانه ها، رمزها و علائم را آشکار سازد. تحلیل نشانه شناختی، یکی از روش های تحلیل کیفی است که به بررسی دال ها در راستای دستیابی به معنای آنها می پردازد. هدف از این پژوهش، نگاهی نو به روش پژوهش کیفی تحلیل نشانه شناختی است. این روش که در علوم فراوانی کاربرد دارد، یکی از روش های مهم در پژوهش کیفی است. پژوهش حاضر که به صورت تحلیلی توصیفی و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای صورت گرفت است، نشان می دهد که روش تحلیل نشانه شناختی تا چه حد اهمیت دارد، چه وجوه کاربردی دارد، تکنیک های آن کدامند، چه رویکردهایی دارد، تمایز آن با دیگر روش های پژوهش کیفی در چیست و در نهایت چه انتقاداتی به آن وارد است.

«مردم نگاری» یک روش کیفی در حوزه های انسان شناسی و علوم انسانی با رویکرد اکتشافی است که در موضوعات فرهنگی، ارزشی، باورها، گرایش ها و تعلیم و تربیت جایگاه مهمی دارد. در این روش جوامع گوناگون به صورت کامل و همه جانبه توصیف می شوند. این روش یک رویکرد کل نگرانه و کل گرایانه است و به مطالعه عمیق برای توصیف دقیق از موضوع مطالعه شده در زمینه درک واقعیت های اجتماعی به همان شکلی که بودند می پردازد. مشاهده موضوع مطالعه در شرایط کاملاً طبیعی در این روش دیدی جامع نگر به محقق می دهد. پژوهش حاضر با هدف ترکیب نتایج پژوهش های انجام شده در حوزه «روش شناسی مردم نگاری در ایران» انجام شده است. این پژوهش با یک فرایند مشخص، ابتدا به پیشینه مردم نگاری، مکاتب و انواع مردم نگاری و مراحل انجام این نوع از پژوهش پرداخته است تا بتواند این روش را با وضوح بیشتری معرفی کند.

مطالعات مورد پژوهی یک بررسی عمیق و مفصل از یک مورد خاص (یا موارد) در یک زمینه دنیای واقعی است. به عنوان مثال، مطالعات موردی در پزشکی ممکن است بر روی یک بیمار یا بیماری متمرکز شود. مطالعات موردی در تجارت ممکن است استراتژی یک شرکت خاص یا بازار گسترده تری را پوشش دهد. به طور مشابه، مطالعات موردی در سیاست می تواند از یک اتفاق محدود در طول زمان (به عنوان مثال، یک کمپین سیاسی خاص) تا یک تعهد عظیم (مثلاً یک جنگ جهانی) متغیر باشد. علیرغم بحث های جاری در مورد اعتبار، و محدودیت های گزارش شده در مقایسه با سایر رویکردها، مطالعات مورد پژوهی رویکردی رو به افزایش در میان محققان کیفی داشته اند. ما توصیفات روش شناختی مطالعات مورد پژوهی منتشرشده را تجزیه وتحلیل کرده ایم. یافته ها در پنج مضمون که موضوعات کلیدی روش شناختی را مشخص می کنند، گروه بندی شدند: روش مطالعات مورد پژوهی، مطالعات مورد پژوهی خاص و انتخاب موردی، مطالعه موردی مرتبط با زمینه، تعاملات محقق و موردی و مثلث سازی و طراحی مطالعه ناسازگار با روش شناسی گزارش شده. گزارش دهی بهتر مطالعات مورد پژوهی توسط محققان کیفی، روش شناسی را به نفع محققان و متخصصان پیش خواهد برد. گرچه طرح های مختلف برخی از ویژگی های اساسی مشترک را نشان می دهند، مقایسه چنین طرح های تحقیق مورد پژوهی نشان می دهد که پژوهش موردی شامل اهداف علمی متفاوت و جمع آوری و تجزیه وتحلیل داده ها است.

هدف پژوهش تعیین ارزش های مطرح در دوره ابتدایی ایران است و روش آن از نظر اهداف، کاربردی؛ به لحاظ شیوه گردآوری داده ها، کیفی است. از طریق بررسی منابع مکتوب و انجام مصاحبه با افراد صاحب نظر، ابعاد، شاخص ها و نشان گرهای مرتبط با ارزش های دوره آموزش و پرورش ابتدایی تعیین شد. جامعه آماری این پژوهش شامل: الف) محتوای آخرین نسخه ویرایش شده سند برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی ایران؛ ب) معلمان آشنا با سند برنامه درسی ملی، بودند. نمونه آماری به ترتیب 7 و9 نفر بودند که به شیوه غیرتصادفی، در حد اشباع نظری انتخاب شدند. ابتدا40 ارزش از سند تحول بنیادین آموزش و پرورش توسط شرکت کنندگان در پژوهش احصاء، سپس شرکت کنندگان در پژوهش، ارتباط میان ابعاد و مؤلفه های مربوط به ارزش های دوره آموزش ابتدایی را استخراج و نشان دادند که ارزش ها دارای دو بعد فردی و اجتماعی هستند. براساس یافته های کیفی فوق، پرسش نامه پژوهشی و عملی برای سنجش ارزش ها در مدارس ابتدایی به دست آمده است.

هدف این پژوهش تدوین مدل تاب آوری مدیران مدارس ابتدایی بود. این پژوهش به شیوه کیفی و با استفاده از رویکرد زمینه ای انجام شد. با روش نمونه گیری هدفمند، 12 متخصص روانشناسی تربیتی و مدیریت آموزشی بررسی شدند و داده ها تا رسیدن به اشباع نظری با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته گردآوری شد. از نرم افزار MAXQDA2018 برای تجزیه وتحلیل داده ها استفاده گردید. 180 کد اولیه در کدگذاری باز به دست آمد که در کدگذاری محوری بر اساس شباهت موضوعی در 20 دسته موضوعی قرار داده شدند. در مرحله کدگذاری انتخابی، تاب آوری مدیران مدارس ابتدایی به عنوان متغیر مرکزی یا مقوله اصلی شناخته شد. مدل تاب آوری مدیران مدارس ابتدایی می تواند نقشه مفهومی ارزشمندی برای هدایت دامنه وسیعی از خدمات نظام آموزشی باشد. در کوشش هایی که برای کمک به مدیران مدارس ابتدایی برای مقابله و سازگاری در طول شرایط سخت و بحران ها صورت می گیرد. یک دیدگاه نظام مند درباره تاب آوری بسیار حائز اهمیت است.

تئوری گراندد یک روش تحقیق کیفی است و بر این فرض بنا شده است که نظریه برای ایجاد دانش عمیق از پدیده های اجتماعی ضروری است. اگرچه ما فکر می کنیم که یک نظریه پایه خوب بیشتر از پایبندی روش شناختی وجود دارد، پذیرش تئوری گراندد به عنوان یک متدولوژی کلی و پایبندی به تکنیک ها و رویه های آن پیش نیازهای تولید یک نظریه پایه خوب است. به نظر می رسد که مطالعات روش شناختی کامل تر تئوری گراندد در حال حاضر در ادبیات روانشناسی ورزشی منتشر شده است. تئوری گراندد برای یک پروژه تحقیقاتی نظریه زمینه ای انجام می شود. بر اساس یک رویکرد، در پروژه های تئوری گراندد، محقق تمایل دارد قبل از نوشتن مرور تحقیقات، تحقیقات تجربی انجام دهد. اکثر دانشگاهیان که تحقیق در زمینه تئوری گراندد انجام می دهند قبل آن درک خوبی در زمینه تئوری گراندد باید داشته باشند تا با ترک یک بررسی تحقیقاتی در اواخر فرآیند راحت تر باشند. برای دانشجویان پژوهشی که پروژه های تئوری گراندد را انجام می دهند، بسیاری استدلال می کنند که تحقیق در مورد نظریه در ابتدای پروژه هم عملی و هم مهم است، تا مطمئن شوید که پروژه شما کارهای موجود را تکرار نمی کند یا روی مماس نامربوطی پیش نمی رود. همچنین، تحقیق در مورد پژوهش های دانشگاهی زمان زیادی می برد، بنابراین انجام آن از ابتدای پروژه، بعداً از استرس جلوگیری می کند. این تحقیق تئوری گراندد و اهمیت این تئوری را بررسی می کند.

اقدام پژوهی یا تحقیق در عمل یکی از روش های تحقیق کیفی است. در این رویکرد، پژوهشگر یا متقاضی تغییر و تحول، مسئله یا مشکل را شناسایی می نماید و برای حل آن و ایجاد تغییر در آن به طور دقیق اطلاعاتی را جمع آوری می کند. سپس به اقدام مناسب مبادرت می ورزد و از نتایح اقدام ارزیابی به عمل می آورد. پژوهشگران علوم انسانی برای بازنگری پیشینه موضوعات پژوهشی و کشف روابط جدید در میان تعداد زیادی از پژوهش هایی که قبلاً انجام شده، از روشی به نام فراتحلیل استفاده می کنند. فراتحلیل به فنون آماری اطلاق می شود که هدف آن یکپارچه سازی نتایج پژوهش های مستقل است. با این روش می توان نتایج پژوهش ها را با یکدیگر ترکیب کرد و روابط تازه ای میان پدیده های اجتماعی کشف نمود و کاربست دقیق و علمی یافته ها را فراهم نمود. لذا روش پژوهش در این مقاله ابتدا پیشینه روش اقدام پژوهی و سپس تعریف و تبیین جایگاه آن در میان سایر روش های تحقیق را بیان کرده و در ادامه، با مقایسه آن با سایر روش ها، قابلیت ها و محدودیت های این شیوه پژوهشی، فرایند و چرخه اقدام پژوهی و گستره و اهداف آن را از طریق رویکرد فراتحلیل بررسی نموده است.

روش «تحلیل محتوا» سابقه ای طولانى دارد که آثار آن را می توان در تحلیل کتب آسمانی مانند انجیل و قرآن کریم مشاهده کرد؛ اما به صورت علمى در قرن اخیر و با بررسى و تحلیل مطبوعات دنبال شده و به حوزه های گوناگون علمى گسترش پیدا کرده است. این روش را «مطالعه عینى، کمّى و نظام مند فراورده های ارتباطى (محتواى آشکار پیام) براى رسیدن به تفسیر پیام» تعریف کرده اند. تحلیل محتوا در تحقیقات حوزه علوم رفتاری و به ویژه علوم تربیتی برای دسترسی به نظریه ها و دیدگاه های مناسب برای حل مسئله بسیار تعیین کننده است. با توجه به گسترش این روش شناسی و اهمیت و تأکید بر روش های آمیخته، کاربران با دشواری هایی در تشخیص و کاربست مراحل گوناگون این روش ها مواجه اند. بدین روی این دغدغه در پژوهشگران به وجود آمد که شاید بتوان با یک تحلیل روش شناسانه و مطالعه و بررسی منابع روش شناسی موجود در مقالات و کتب، روش «تحلیل محتوا» را با اتقان و وضوح بیشتری معرفی کرد. این مسئله موجب شد ابتدا روش مزبور به دقت مطالعه شود، منابع شناسایی و جمع بندی گردد و مطابق مراحل روش «فراتحلیل» متن، یک نوشته اصلی به مثابه متن پایه تعیین گردد و تمام مقالات و نوشته های موجود گردآوری، مطالعه و با متن پایه تطبیق داده شود. در نهایت با پالایش منابع گردآوری شده، منابع مرتبط انتخاب و نقاط مشترک در منابع تصریح و مشخص شده و با این نگاه روش شناسی تحلیل محتوا بازپردازش و تکمیل گردیده است.

به تعریف ماهیت و دامنه یک مشکل کمک می کند. به شناسایی استراتژی ها و فعالیت های فعلی برای غلبه بر مشکل کمک می کند. به درک نظرات و تجربیات ذینفعان کمک می کند. به ارائه دید جامعی از وضعیت فعلی سازمان کمک می کند. به تشخیص شکاف بین وضعیت فعلی و حالت مطلوب کمک می کند. اطلاعات لازم برای ایجاد یک برنامه برای رسیدن به اهداف را فراهم می کند. به شناسایی بهترین اقداماتی که باید در طول پروژه انجام شود کمک می کند. کمک می کند تا اطمینان حاصل شود که تلاش ها و اقدامات تکرار نشده و بی مورد هدر نمی روند. فعالیت آنالیز تحلیل موقعیتی منجر به سندی می شود که شرکت کنندگان می توانند در طول فرآیند برنامه ریزی اقدام به آن ارجاع دهند و اطمینان حاصل کنند که طرحی که تهیه می کنند برای بافت ناحیه یا مدرسه مناسب است و ضعف ها و تهدیدهای شناسایی شده را برطرف می کند.

اعمال انسان ها تابع ذهنیت آن ها در خصوص یک موضوع است. روش شناسی کیو مطالعه ای سیستماتیک پیرامون ذهنیت و دیدگاه افراد مورد مطالعه است. این روش می کوشد تا دیدگاه های متفاوت افراد پیرامون مقوله را مورد بررسی ، شناسایی و رتبه بندی قرار دهد. پژوهش گر را قادر می سازد تا اولا ادراکات و عقاید فردی را شناسایی و طبقه بندی کند و ثانیا به دسته بندی گروه های افراد بر اساس ادراکاتشان بپردازد و در نهایت ذهنیت افراد و الگوهای تفکری آنان را نسبت به موضوعات مختلف آشکار سازد.روش کیو را پیوند بین روش های کیفی و کمی می دانند زیرا از یک سو، انتخاب مشارکت کنندگان از طریق روش های نمونه گیری احتمالی صورت نمی گیرد؛ نمونه افراد به طور هدفمند و با اندازه ای کوچک انتخاب می شود که آن را به روش کیفی نزدیک می سازد و یافته ها از طریق تحلیل عاملی و به صورت کاملاً کمی به دست می آیند. همچنین به دلیل شیوه گردآوری داده ها(مرتب سازی)، عمیق تر می توان از ذهنیت مشارکت کنندگان آگاه شد. تفاوت اصلی روش کیو با سایر روش های تحقیق در علوم اجتماعی این است که در روش شناسی کیو؛ به جای متغیرها، افراد تحلیل می شوند. در این مقاله با رویکرد تحلیلی و اسنادی ابتدا به معرفی و سپس مراحل انجام و نحوه گردآوری اطلاعات و نقدهای آن پرداخته شده است..

هدف این پژوهش ارائه مدل اخلاق حرفه ای مدیران مدارس دوره متوسطه بر اساس آموزه های دینی بود. مطالعه حاضر کاربردی از نوع توصیفی بود. جامعه پژوهش مدیران مدارس دوره متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 98-1397 بودند. نمونه پژوهش طبق فرمول کوکران 323 نفر برآورد که برای اطمینان از حجم نمونه تعداد 400 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها با پرسشنامه محقق ساخته 75 گویه ای جمع آوری که روایی صوری و محتوایی آن با نظر متخصصان و روایی سازه آن با روش تحلیل عاملی تایید و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ 91/0 بدست آمد. برای تحلیل داده ها از روش های تحلیل عاملی اکتشافی و مدل یابی معادلات ساختاری در نرم افزارهای SPSS-20 و Smart-Pls-2 استفاده شد. یافته ها نشان داد که اخلاق حرفه ای مدیران مدارس بر اساس آموزه های دینی اسلام دارای هفت عامل فنی- تخصصی، اخلاقی، فردی، اجتماعی، حقوقی، پژوهشی و اقتصادی بود که همه آنها دارای بار عاملی مناسبی بودند. همچنین، شاخص های برازش مدل اخلاق حرفه ای مدیران مدارس دوره متوسطه بر اساس آموزه های دینی اسلام حاکی از برازش مناسب مدل بودند و هر هفت عامل بر مدل مذکور اثر مستقیم و معنادار داشتند (05/0P˂).

مسئله هویت دینی جوانان با توجه به نقش کلیدی و سازنده جوانان در جامعه و آینده کشور، اهمیتی بس ویژه و قابل تأمل دارد. از سوی دیگر، هویت دینی در منابع دینی ما پایه و اساس دیگر هویت هاست و می توان گفت که قوام این هویت باعث قوام سایر هویت ها و زوال آن موجب چالش در دیگر هویت ها خواهد شد. ازاین رو، هدف این پژوهش تبیین عوامل تأثیرگذار بر هویت دینی جوانان است. روش تحقیق تحلیل اسناد و توصیف آیات و روایاتی است که به اهمیت دوران جوانی در میان ادوار مختلف زندگی اشاره کرده اند و همچنین به مسئله هویت دینی و عوامل مؤثر بر شکل گیری آن پرداخته اند. یافته ها حاکی از آن هستند که نه تنها عوامل فردی و خودشناسی، بلکه عوامل اجتماعی نظیر خانواده، گروه همسالان و رسانه ها نیز در تکوین هویت دینی سهمی بسزا و چشم گیر دارند.