حیدر احمدی

چکیده: از یک سو بازاریابی دیجیتال، کسب وکارهای امروزی را با انقلابی فناورانه همراه کرده و فرصت های بی شماری را در زمینه صادرات به وجود آورده است و از سوی دیگر، دنیای صنعت و فنّاوری مدرن، هرروز بیش ازپیش به مواد معدنی نیازمند است. به همین دلیل، پژوهش حاضر به ارزیابی استراتژی های بازاریابی دیجیتال شرکت های صادراتی معدنی استان بوشهر پرداخته است تا ضمن سنجش وضعیت کنونی بازاریابی دیجیتال این بخش، در جهت مدرنیزه کردن شرکت های استان گامی برداشته باشد. اطلاعات این پژوهش توصیفی-کاربردی به صورت میدانی، و با ابزارهایی چون پرسشنامه و مصاحبه گردآوری شده است. تحلیل داده ها به صورت کمی و با استراتژی همبستگی و پیمایش انجام یافته است. جامعه آماری پژوهش، کلیه 172 شرکت معدنی استان است که با نمونه گیری بر اساس معیار (معیارهای «فعال بودن»، «استفاده از بازاریابی دیجیتال» و «صادراتی بودن»)، 11 شرکت به عنوان نمونه انتخاب شده اند. تجزیه وتحلیل داده ها با نرم افزارهای SPSS وSmart-PLS انجام گرفته است. یافته ها نشان می دهند، استراتژی بازاریابی دیجیتال شرکت های صادراتی معدنی استان وضعیت مناسبی نداشته، و شرکت ها در 4 بعد این استراتژی، یعنی «برنامه بازاریابی، دستیابی به مشتری هدف، تعامل با مشتری (تبدیل بازدیدکننده به مشتری) و درگیر کردن مشتری»، امتیاز مناسبی دریافت نکرده اند.

هدف از انجام این پژوهش ارزیابی تأثیر منابع بازاریابی بر عملکرد صادراتی در صنعت کاشی و سرامیک ایران با رویکرد مبتنی بر منابع و با در نظر گرفتن نقش راهبرد رقابتی تمایز به منزله متغیر میانجی است. در این مطالعه، روابط میان اجزای منابع بازاریابی، راهبرد رقابتی تمایز و عملکرد صادرات، بررسی می شود. این پژوهش در پی یافتن پاسخی به این پرسش است که چگونه نوآوری های فناورانه و راهبرد رقابتی به سطوح بالای عملکرد منجر می شود. مدل مفهومی پژوهش حاضر در واقع سه عنصر عمده در مدیریت راهبردی، شامل نوآوری فناورانه، راهبرد رقابتی تمایز و عملکرد را با هم ادغام می کند. در این راستا 123 پرسشنامه در اختیار نمونه آماری قرار گرفت که از این تعداد 91 پرسشنامه قابلیت تجزیه وتحلیل داشتند. تجزیه وتحلیل داده های پرسشنامه نیز به کمک روش های تحلیل عاملی و مدل سازی معادلات ساختاریافته اصلاح شد و پس از تعدیل به تأیید رسید. براساس نتایج حاصل، از میان اجزای منابع بازاریابی، بازارمحوری بیشترین تأثیر مستقیم (45/0) و غیر مستقیم (68/0) را بر عملکرد صادراتی می گذارد.

هدف: تحول دیجیتال مستلزم ادغام فناوری های دیجیتال در تمام جنبه های عملیات یک سازمان است که اساساً نحوه عملکرد آن و ارائه ارزش به ذی نفعان آن را تغییر می دهد. در این زمینه، تحول دیجیتال شامل پذیرش و استفاده از ابزارها و بن سازه های دیجیتال برای ساده سازی فرایندهای سازمانی، افزایش دیجیتال سازی فرایندها و هدایت عملکرد سازمانی است. هدف از اجرای این پژوهش، شناسایی عوامل پیاده سازی موفق تحول دیجیتال در سازمان و ارائه الگوی عمومی برای آن است. روش: پژوهش جاری از نوع پژوهش های تفسیری با رویکرد استقرایی است و از حیث هدف، کاربردی شمرده می شود. همچنین از نظر روش پژوهش و نوع داده ها، یک پژوهش کیفی و از لحاظ زمان تک مقطعی است و از حیث صبغه پژوهشی، جزء پژوهش های میدانی قرار می گیرد. مشارکت کنندگان پژوهش حاضر، استادان و متخصصان حوزه تحول دیجیتال و مدیریت بودند. روش نمونه گیری در پژوهش حاضر، نمونه گیری هدفمند در نظر گرفته شد تا افرادی انتخاب شوند که قادر باشند اطلاعات مطلوبی ارائه دهند و با معیار خاص مدنظر پژوهشگر تناسب داشته باشند. روش جمع آوری داده ها در این پژوهش، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود؛ بر این اساس با ۱۵ نفر مصاحبه انجام گرفت و با این تعداد، اشباع نظری حاصل شد. افزون بر انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته، برای جمع آوری داده ها، از مطالعه متون نیز استفاده شد. به منظور دسته بندی و کدگذاری، پس از تهیه مستندات حاصل شده از طریق مصاحبه، با استفاده از روش تحلیل مضمون، متن مصاحبه ها تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: طبق تحلیل پایانی و نگارش گزارش صورت گرفته و همچنین، کدگذاری های انجام شده، ۱۷۴ مضمون پایه، ۴۲ مضمون سازمان دهنده به دست آمد. در نتیجه تجزیه وتحلیل یافته ها، خرده موضوعات با معانی جامع مشابه ترکیب شدند و پنج مضمون فراگیر را تشکیل دادند. نتایج نشان داد که رهبری و چشم انداز، مدیریت تغییر، همکاری و مشارکت، طراحی کاربرمحور و حفظ حریم خصوصی و امنیت داده ها، عوامل اصلی در اجرایی سازی تحول دیجیتال هستند و هریک از زیرمجموعه های آن ها نیز، در روند اجرایی سازی تحول دیجیتال، نقش مهمی دارند. نتیجه گیری: تحول دیجیتال شامل تغییر شکل شیوه های سنتی مدیریت و انجام امور در سازمان، بهره گیری از فناوری های نوظهور مانند هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی و همچنین، ایجاد بهبود توسعه محصول، مهندسی، بازاریابی، فروش و خدمات است. تحول دیجیتال فقط تغییری برای استفاده از فناوری اطلاعات نیست، بلکه باید کل سازمان را درگیر کند؛ از این رو ارائه الگویی جامع، طبق یافته های پژوهش حاضر که به بررسی جنبه های مختلف سازمان جهت اجرایی سازی بپردازد، ضروری است. طبق نتایج پژوهش عواملی از قبیل رهبری و چشم انداز در راستای ایجاد زمینه برای انجام تحول دیجیتال و سپس، طراحی ابعاد مدیریت تغییر به منظور هماهنگی و ایجاد تغییرات در سازمان، همکاری و مشارکت برای ایجاد یکپارچگی و ارتباط بین بخش ها، طراحی کاربرمحور به منظور استقبال کارکنان و مردم یا مشتریان و حفظ حریم خصوصی و امنیت داده ها جهت ایجاد اعتماد از فضای مجازی، در راستای اجرایی سازی ضروری هستند. به طور کلی، تحول دیجیتال فرایندی پیچیده، اما ضروری است که در صورت اجرای موفق، می تواند مزایای چشمگیری را برای سازمان ها به همراه داشته باشد؛ از این رو ایجاد تحول دیجیتال در سازمان ها، در شرایط کنونی یک ضرورت به نظر می رسد.

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی تاثیر سیاست های مدیریت منابع انسانی بر استراتژی های بازاریابی و عملکرد سازمان برای مدیران بازاریابی شرکت های کوچک و متوسط است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت و روش توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش را شرکت های کوچک و متوسط خدماتی و تولیدی فعال در شهرک صنعتی شیراز (تعداد 368 شرکت) تشکیل داده اند که با روش نمونه گیری در دسترس، تعداد 188 شرکت به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه در مقیاس پنج درجه ای لیکرت بود. روایی پرسشنامه از نظر محتوایی و سازه بررسی و پایایی نیز با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (2/85 درصد) محاسبه شد. داده ها با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS و LISREL تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد؛ سیاست های مدیریت منابع انسانی بر استراتژی های بازاریابی و عملکرد سازمان تاثیر مثبت و معناداری می گذارند. همچنین، استراتژی های بازاریابی نیز بر عملکرد سازمان تاثیر مثبت و معناداری دارد. به علاوه، استراتژی های بازاریابی نیز در رابطه میان سیاست های مدیریت منابع انسانی و عملکرد سازمان، نقش میانجی گری مثبت و معناداری را بازی می کند. سهم اصلی این پژوهش، تسهیل درک بهتر چگونگی اثرگذاری سیاست های مدیریت منابع انسانی بر عملکرد سازمان با توجه به نقش استراتژی بازاریابی در بستر شرکت های کوچک و متوسط است. یافته های حاصل از این پژوهش نه تنها دانش نظری این حوزه را گسترش می دهد بلکه می تواند برای مدیران شرکت های کوچک و متوسط نیز کارآمد باشد.

هدف این پژوهش، بررسی همسویی فرهنگ سازمانی و فرایند جذب مدیریت منابع انسانی در شرکت سهامی بیمه ایران است. در این پژوهش به بررسی تأثیر انواع فرهنگ سازمانی در چارچوب مدل ارزش های رقابتی کوئین بر فرایند جذب مدیریت منابع انسانی پرداخته شده است. جامعه آماری پژوهش شامل 320 نفر از کارکنان و مدیران شرکت سهامی بیمه ایران است که 173 نفر از آنان برای نمونه به کمک روش تصادفی طبقه بندی شده انتخاب شدند. روش پژوهش به کاربرده شده در این بررسی توصیفی از نوع پیمایشی و همبستگی است. تجزیه وتحلیل داده ها نیز در سه بخش اصلی آزمون همبستگی، آزمون میانگین و روابط مبتنی بر مدل معادلات ساختاری انجام گرفته است. نتایج آزمون میانگین نشان دهنده این است که انواع فرهنگ سازمانی و همچنین نظام جذب در وضعیت مناسبی قرار ندارند. آزمون همبستگی نشان می دهد از میان فرهنگ سازمانی موجود و مطلوب، نظام جذب مدیریت منابع انسانی با فرهنگ سازمانی موجود همراستاست. همچنین نتایج مدل معادلات ساختاری نشان دهنده رابطه علّی مثبت و معناداری میان «فرهنگ سازمانی موجود» و «نظام جذب» است.

در چند سال اخیر، درک و خلق ارزش پایدار همواره یکی از عناصر راهبردی کسب وکارها بوده است. سازمان ها با بررسی ارتباط محیط گرایی به عنوان یک پارادایم جدید مدیریت و خلق ارزش می توانند فرصت های ایجاد ارزش پایدار از طریق کاهش هزینه، کاهش ریسک، تمایز محصول و ارائه محصولات سازگار با محیط زیست را ایجاد کنند. یک ابزار کارآمد در جهت تحقق این فلسفه مورد توافق سازمان ها، فرایندهای سبز می باشد. از این رو، هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر محیط گرایی و فرایندهای خدمات سبز بر خلق ارزش پایدار است. پژوهش حاضر به لحاظ روش شناختی، از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها توصیفی- پیمایشی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش را شرکت های پتروشیمی در استان بوشهر تشکیل داده اند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه ی محقق ساخته بود. روایی پرسشنامه از نظر محتوایی و سازه و پایایی آن نیز با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ بررسی و تأیید گردید. تجزیه وتحلیل داده های پژوهش با روش مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی در نرم افزارSmart pls  انجام شده است. نتایج تحلیل داده ها نشان داد محیط گرایی بر خلق ارزش پایدار و فرایندهای خدمات سبز تاثیر مثبت و معنا داری دارد. همچنین، نتایج پژوهش نشان داد فرایندهای خدمات سبز بر خلق ارزش پایدار تاثیر مثبت و معناداری دارد. بنابراین، می توان اظهار داشت فرایندهای خدمات سبز در بین محیط گرایی و خلق ارزش پایدار نقش واسطه مثبت را بازی می کند.

هدف: آگاهی زیست محیطی به میزان اطلاعات افراد درمورد مسائل محیط زیست و عوامل مؤثر در گسترش آن و شناخت از چگونگی رفتار برای بهبود معضلات تعریف شده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر آگاهی زیست محیطی بر مدیریت منابع انسانی سبز با نقش میانجی رفتارهای سبز کارکنان و نوآوری سبز و تعدیل گری رهبری خدمتگزار است. روش شناسی: پژوهش از نوع هدف کاربردی و از حیث جمع آوری داده، توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری 8000 نفر از کارکنان شرکت های فعال پتروشیمی منطقه پارس جنوبی و نمونه آماری 370 نفر بود. برای به دست آوردن پایایی متغیرهای پژوهش از روش آلفای کرونباخ استفاده شد. برای سنجش برازش مدل مفهومی پژوهش و فرضیه ها از روش حداقل مربعات جزئی (Smart pls) استفاده شد. یافته های پژوهش: نتیجه پژوهش نشان می دهد که آگاهی زیست محیطی بر رفتار سبز کارکنان، نوآوری سبز و مدیریت منابع انسانی سبز تأثیر معناداری دارد. رفتار سبز کارکنان بر مدیریت منابع انسانی سبز تأثیر معناداری دارد، اما تأثیر نوآوری سبز بر مدیریت منابع انسانی سبز تأیید نشد. رفتار سبز کارکنان نقش میانجی میان مدیریت منابع انسانی سبز و آگاهی زیست محیطی دارد، اما نقش میانجی نوآوری سبز و تعدیلگر رهبری خدمتگزار میان مدیریت منابع انسانی سبز و آگاهی زیست محیطی تأیید نشد. نوآوری پژوهش: پژوهش بررسی شده به مدیران یاری می رساند تا فرایند انتخاب، استخدام و آموزش سبز را در دستور کار قرار دهند و آگاهی منابع انسانی را در حوزه زیست محیطی تقویت کنند سپس با به کارگیری نقش میانجی رفتار سبز کارکنان، نوآوری سبز و تعدیلگر رهبری خدمتگزار، به شکل گیری فضای دوست دار محیط زیست کمک کنند.

کووید-19 تحول عظیمی را در همه ابعاد زندگی مانند بهداشت، اقتصاد و سیاست به وجود آورد، شرکت های گردشگری نیز از این تحولات مصون نماندند، از طرفی شرکت ها موظف به شناسایی عوامل محیطی هستند. در همین راستا این پژوهش قصد دارد تهدیدهای محیطی را شناسایی اولویت بندی کند. این پژوهش از نوع آمیخته است. ابتدا با 15 نفر از فعالین گردشگری مصاحبه شد و پس از تحلیل محتوا، کدها شناسایی و با روش بهترین-بدترین وزن دهی انجام شد، 25 عامل در قالب چهار فاکتور اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و تکنولوژی دسته بندی شدند سپس طبق نظر 7 نفر از خبرگان فعال در مدیریت کلان کشوری با پرسشنامه وضعیت فعلی هر یک از عوامل تعیین شد و ماتریس اهمیت-وضعیت ترسیم گردید. مهم ترین تهدیدهای محیطی عبارتند از: بی ثباتی و کنترل دستوری نرخ ارز، افزایش تورم و کاهش ارزش پول ملی، ریسک بالای سرمایه گذاری خارجی، عدم اطمینان جامعه به دولت، رکود، درآمد پایین مردم، قوانین مالیاتی نامناسب، تحریم های بین المللی.

مفهوم جذاب دانشگاه کارآفرین معرف دانشگاهی است که فرصت ها، موقعیت ها، فرهنگ ها و رویه های سودمندی را جهت ترغیب و تشویق و پذیرش کارآفرینی دانشجویان و دیگر اعضای دانشگاه فراهم می آورد. هدف از پژوهش شناسایی میزان شاخص های دانشگاه کارآفرین در دانشگاه خلیج فارس بر مبنای مدل گیب می باشد. روش پژوهش پیمایشی و توصیفی است. جامعه آماری پژوهش ترکیبی از مدیران، کارکنان و اساتید دانشگاه است. نمونه ی آماری از طریق فرمول حجم نمونه117 نفر برآورد و با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه استاندارد گیب و برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج نشان می دهد، شاخص های چشم انداز، مأموریت و استراتژی دانشگاه؛ حاکمیت و اداره دانشگاه؛ ساختار و طرح سازمانی دانشگاه؛ چند رشته ای و فرا رشته ای؛ مدیریت ذی نفعان و ارزش های جامعه؛ دانش آموختگان؛ انتقال دانش؛ مرکز رشد و تأمین مالی مخاطرات در شرکت های مشتق شده از دانشگاه؛ بین المللی سازی و آموزش کارآفرینانه و آموزش سرمایه گذاری در دانشگاه خلیج فارس در وضعیت نامطلوبی قرار دارد. نتایج پژوهش نشان می دهد، از میان شاخص های دانشگاه کارآفرین، شاخص مدیریت ذی نفعان و ارزش های جامعه بیشترین تأثیر را بر توسعه دانشگاه خلیج فارس به عنوان یک دانشگاه کارآفرین دارد.

شناخت آسیب ها و چالش های تولید علم یکی از مهم ترین ابزار ها در تدوین استراژی ها و سیاست گذرای علم و فنّاوری کشور است. توجه به این موضوع در دانشگاه ها به دلیل نقشی که در پاسخ به تغییرات و نیاز های جامعه، بهبود کیفیت آموزش، ارتقاء جایگاه دانشگاه، افزایش درآمد و توسعه ارتباطات علمی دارند، اهمیت بالایی دارد. بررسی پیشینه آسیب های تولید علم در دانشگاه های کشور بیانگر آن است که تاکنون مطالعات زیادی در این عرصه انجام گرفته لیکن در ارتباط با عوامل بازدارنده آسیب ها، مطالعه مستقلی صورت نگرفته است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد و نشانگر های بازدارنده آسیب های تولید علم در دانشگاه آزاد اسلامی با روش آمیخته «کمی و کیفی» انجام شده است. در بخش کیفی، داده ها با استفاده از مصاحبه عمیق و نیمه ساختار یافته جمع آوری شده و با روش تحلیل محتوای استقرایی با استفاده از کدگذاری در سه سطح باز، محوری و انتخابی تحلیل شده اند. در بخش کمی تحقیق نیز داده ها با استفاده از نرم افزار Smart PLS و در قالب روش مدل سازی معادلات ساختاری (تحلیل عاملی) تحلیل گردیده اند. بر اساس نتایج به دست آمده مؤلفه های آمایش علم و فنّاوری، توانمندسازی پژوهشگران، حاکمیت تفکر سیستمی، ارتقاء فرهنگ تولید علم و نظارت و ارزیابی نظام مند از ابعاد و نشانگر های بازدارنده آسیب های تولید علم دانشگاه آزاد اسلامی می باشند. 

با توجه به نقش کارکنان دانشی در سازمان های دانش محور و نیز اهمیت انگیزش این گروه از کارکنان در ارتقای اثربخشی و بهره وری سازمان؛ هدف اصلی تحقیق، شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر کاهش انگیزش کارکنان دانشی و ارائه الگویی برای بهبود آن در پژوهشگاه صنعت نفت است. پس از مرور ادبیات تحقیق و بهره گیری از نظرات خبرگان، مدل نهایی پژوهش آماده شد. این پژوهش به لحاظ شیوه انجام کمی؛ از نظر جهت گیری، کاربردی و از حیث استراتژی، پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، مدیران، اعضای هیأت علمی و پژوهشگران پژوهشگاه صنعت نفت می باشند. برای رتبه بندی عوامل شناسایی شده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی فازی و با نظرسنجی از خبرگان استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که مهمترین عوامل مؤثر بر کاهش انگیزش کارکنان دانشی به ترتیب اولویت عبارتند از: کمبود فرصت های پیشرفت و ارتقاء؛ فقدان کارهای چالش برانگیز؛ کمبود آزادی عمل و استقلال؛ فرآیند ارزیابی عملکرد نامشخص کارکنان؛ پایین بودن حقوق و مزایا؛ عدم حمایت مدیریتی؛ نبود ارتباطات مستقیم با مدیر؛ و همکاران راحت طلب می باشند.