۱۰۰.
کنار ورودی در، دو سکو وجود دارد. جایی برای استراحت چند دقیقه ای رهگذران. یا برای حضور اهالی خانه در ساعت هایی از روز. برای بودن در محیط زندگی اجتماعی یا مطلع شدن از اخبار محله. هشتی اولین فضای داخلی خانه است. حریمی بین بیرون و اندرون. زاویه درب و راهرو به گونه ای است که درون خانه را از دید غریبه پنهان می سازد. حیاط خانه اولین فضایی است که بعد از هشتی، دیده می شود. به فراخور وضع مالی صاحب خانه، حیاط کوچک و بزرگ است، ولی ساختار آن همواره یکی است. حوض کم عمق آب، مربع یا مستطیل، در وسط حیاط و چند باغچه کوچک و بزرگ در اطراف آن. تختی که بر روی حوض خودنمایی می کند. دیوار حیاط بلند است. سه تا پنج متر و شاید بیشتر. خانه در امان است از باد و خاک و سرما و گرما و صدا و نگاه بیرون. دورتا دور حیاط، اتاق است. مقیاس ها متفاوت. با کاربری متنوع. اتاق رو به آفتاب برای زمستان است و تالار یا اتاق پشت به آفتاب برای تابستان. اتاق نشیمن و مهمانی. یکی بادگیر دارد و شاید حوضی کوچک زیر بادگیر. صند وق خانه هایی در گوشه های خانه که کاربری شان بحثی مجزا دارد. آشپزخانه عموماً در فضایی پایین تر از سطح زمین است. با انباری مواد غذایی و هواکش هایی که بوی غذا را به بیرون از خانه هدایت می کنند.فضای زیر زمین هم هویت دارد. برای تابستان یا انبار مواد و البسه و وسایل. و گاهاً مسیر قناتی که خنکای خاصی را هدیه می دهد به اهالی خانه. پایاب قنات هم محل تأمین آب حیاط و خانه است و هم محل نشستن و آرمیدن. ساختار فیزیکی خانه سنتی که در دل کویر بنا نهاده شده، و ترکیب و جانمایی عناصر مختلف آن به گونه ای است که بیش از هر چیز آرامش را هدیه می دهد به ساکنانش. دیوارهای بلند و پهن، مناظر بی نظیر آب و گیاه و فضاهای خلوت و دنج گویا عامدانه به گونه ای طراحی شده اند که منشا آسایش باشند. هم خانه محیطی آرام است و هم اجزایش آرامش دارند.به بیان دیگر، اساساً فضا در خدمت آرامش اهالی خانه است و برای همین طراحی شده است که خانه محلی باشد برای دور کردن خستگی و دست یابی به آرامشی بی نظیر. فضا ایجاب می کند اهالی آرام تر حرف بزنند و حرکت بین اجزا کمتر باشد. اهالی کویر همواره دور از هیاهو بوده اند. این هم دلیلی برای این مدعاست. حتی به نظر می زسد زمان هم آرام تر حرکت می کند تا به حفظ آرامش کمک کند.جالب توجه است در خانه هایی که بازسازی شده اند نیز همین حس در بازدیدکننده تداعی می شود. سکوت کم نظیر، بوی خشت و آب و گیاه، بازی رنگ دیوار و در و طبیعت، حس و حال متفاوتی را هدیه می دهند به گردشگری که در شلوغی شهر به خانه ای رسیده است که آرامش، بخشی از هویت آن است. و این امر باعث شده است هتل ها و مهمان سراهایی که توانسته اند این عنصر را در بازسازی حفظ کنند، مورد اقبال گردشگران قرار گیرند. نگاه منظرین ایجاب می کند، این هویت مورد توجه بیشتری قرار گیرد و از زوایای مختلف بررسی شود. مشخص شود ترکیب چه عناصری باعث این تصویر پرمعنا شده اند و چگونه این هویت بر سایر کارکردهای خانه به معنای خانه تأثیر گذاشته است. هویتی معنایی که بعد از سال ها، حتی در بازسازی فیزیکی نه تنها از بین نرفته است، بلکه در تضاد شلوغی جامعه کنونی، و ریتم تند زندگی، بیشتر جلب توجه می کند.