مطالب مرتبط با کلیدواژه

زنان سرپرست خانوار


۶۱.

اثربخشی آموزش خود-دلسوزی شناختی بر انعطاف پذیری شناختی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال دهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۴۰) 275 - 288

کلیدواژه‌ها: خود-دلسوزی شناختی انعطاف پذیری شناختی زنان سرپرست خانوار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۵ تعداد دانلود : ۳۹۹
این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی آموزش خود-دلسوزی شناختی بر انعطاف پذیری شناختی زنان سرپرست خانوار انجام گرفت. روش این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری پژوهش را تمامی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) شهر رشت در سال 1394 تشکیل دادند که از بین آن ها به روش نمونه گیری در دسترس، تعداد 30 نفر انتخاب و به طور تصادفی در گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. به گروه آزمایش، 8 جلسه ی 90 دقیقه ای برنامه ی خود-دلسوزی شناختی آموزش داده شد. برای گردآوری داده ها در دو مرحله ی پیش آزمون و پس آزمون از پرسشنامه ی انعطاف پذیری شناختی دنیس و وندروال (2010) استفاده شد. داده های گردآوردی شده با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که پس از تعدیل نمره های پیش آزمون، تفاوت بین گروه آزمایش و کنترل در سطح آلفای 01/0 معنادار بود؛ بنابراین، فرضیه ی پژوهش مبنی بر اثربخشی آموزش خود-دلسوزی شناختی بر افزایش انعطاف پذیری شناختی و مولفه های آن در زنان سرپرست خانوار و تفاوت بین گروه آزمایش و کنترل از لحاظ میزان انعطاف پذیری شناختی و مولفه های آن در پس آزمون مورد تائید قرار گرفت. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که آموزش خود-دلسوزی شناختی در افزایش انعطاف پذیری شناختی زنان سرپرست خانوار اثربخش است. لذا می توان از آن به عنوان آموزشی سودمند برای ارتقاء انعطاف پذیری شناختی زنان سرپرست خانوار استفاده کرد.
۶۲.

آسیب شناسی محیط آموزش و اشتغال زنان سرپرست خانوار با رویکرد روان شناسی محیطی

نویسنده:
منبع: معماری شناسی سال دوم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۱

کلیدواژه‌ها: زنان سرپرست خانوار روان شناسی محیطی آموزش توانمندسازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۱ تعداد دانلود : ۴۱۰
توجه به چگونگی وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی افراد، نمایان گر سطح توسعه یافتگی هر جامعه ای می باشد. لذا بررسی مشکلات مربوط به زنان سرپرست خانوار و خودسرپرست به عنوان قشری از جامعه که نیازمند حمایت از سوی افراد، گروه ها، نهاد ها و سازمان های مختلف می باشند، ضروری است. در همین راستا کلید واژه توانمندسازی برای این قشر از جامعه با هدف مرتفع کردن مشکلات آنان و به دنبال آن دست یابی به توسعه اجتماعی می باید مدنظر قرار گیرد. بدین معنا که، توسعه را نه تنها در بعد مادی و اقتصادی جست وجو کند بلکه به عنوان ارزش و معیاری چند وجهی تمامی ابعاد زندگی زنان سرپرست خانوار را دربر گیرد. تا به حال به دلیل عدم شناخت صحیح و فقدان نگاه چند جانبه به موضوع زنان سرپرست خانوار صرفاً به تسکین های موقتی اکتفا شده و راه حل پایداری ارائه نشده است. به همین طریق توجه به کیفیت کالبدی و معماری محیط های آموزشی و اشتغال آنان از موضوعاتی است که مغفول مانده است. بنابراین رویکرد روان شناسی محیطی به عنوان علم تجزیه و تحلیل روابط متقابل محیط و انسان، می تواند جهت ارتقاء مطلوبیت فضایی و کالبدی چنان محیط هایی به کار گرفته شود. حال مسئله اصلی دراینجا این است که چگونه می توان با استفاده از ظرفیت های معماری در ایجاد محیطی مناسب، در تسهیل مشکلات آنها تأثیر گذاشت. براین اساس سعی براین است که با مطالعات کتابخانه ای و روشی تحلیلی – توصیفی، به درکی درست از رابطه معماری و محیط دست یافت و علاوه بر شناخت بعد معماری و هنری یک فضای مطلوب آموزشی و اشتغال، اهمیت ایجاد فضایی متناسب با این قشر از جامعه را مورد توجه قرار داد.
۶۳.

اثربخشی درمان فراشناختی بر راهبردهای کنترل فکر زنان سرپرست خانوار شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هجدهم پاییز (آبان) ۱۳۹۸ شماره ۸۰ 949-956

کلیدواژه‌ها: درمان فراشناختی راهبردهای کنترل فکر زنان سرپرست خانوار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۲ تعداد دانلود : ۵۱۹
زمینه: مرور پژوهشی نشان می دهد که درمان مبتنی بر فراشناختی بر متغیرهای مختلفی تأثیر دارد و همچنین زنان سرپرست خانوار در راهبردهای کنترل فکر دچار مشکل هستند؛ اما مسأله این است که درمان فراشناختی بر راهبردهای کنترل فکر زنان سرپرست خانوار چه تأثیری دارد؟ هدف: این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی درمان فراشناخت بر راهبردهای کنترل فکر زنان سرپرست خانوار شهر تهران انجام شد. روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. از جامعه زنان سرپرست خانوار شهر تهران در سال 1397، 40 زن سرپرست خانوار به صورت دردسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای درمان فراشناختی ولز (2000) دریافت کردند. راهبردهای کنترل فکر با پرسشنامه راهبردهای کنترل فکر ولز ودیویس (1994) سنجیده شد و داده های پژوهش با استفاده از کواریانس تحلیل شد. یافته ها: نتایج کواریانس نشان دادکه درمان فراشناختی بر افزایش راهبردهای کنترل فکر و مؤلفه های توجه برگردانی، کنترل اجتماعی و ارزیابی مجدد زنان سرپرست خانوار تأثیر معنی داری دارد (0/001≥ p ). نتیجه گیری: به منظور بهبود راهبردهای کنترل فکر و مؤلفه های آن یعنی توجه برگردانی، کنترل اجتماعی و ارزیابب مجدد زنان سرپرست خانوار می توان از درمان فراشناختی بهره گرفت.
۶۴.

تاثیر آموزش خود _ دلسوزی شناختی بر سلامت روان (جسمانی کردن، اضطراب، بدکارکردی اجتماعی، افسردگی) زنان سرپرست خانوار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مشاوره جلد ۱۸ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۷۰ 83-104

کلیدواژه‌ها: خود-دلسوزی شناختی سلامت روان زنان سرپرست خانوار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۵ تعداد دانلود : ۶۱۹
هدف: پژوهش حاضر باهدف تعیین تاثیر آموزش خود-دلسوزی شناختی بر سلامت روان (جسمانی کردن، اضطراب، بدکارکردی اجتماعی، افسردگی) زنان سرپرست خانوار انجام گرفت. روش: روش پژوهش به شیوه ی نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل اجرا شد. جامعه ی آماری پژوهش را کلّیه ی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) شهر رشت در نیمه دوّم سال 1394 تشکیل می دادند که از میان آن ها با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، 30 نفر انتخاب و به طور تصادفی در گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. شرکت کنندگان گروه آزمایش، 8 جلسه برنامه ی خود-دلسوزی شناختی دریافت نمودند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ی سلامت عمومی ( GHQ ) استفاده شد. داده ها با روش آماری کواریانس چندمتغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها نشان داد که فرضیه های پژوهش مبنی بر تأثیر آموزش خود-دلسوزی شناختی بر ابعاد سلامت روان (جسمانی کردن، اضطراب، بدکارکردی اجتماعی، افسردگی) زنان سرپرست خانوار مورد تائید قرار گرفته است و زنان سرپرست خانوار گروه آزمایش نسبت به زنان سرپرست خانوار گروه کنترل در پس آزمون به طور معناداری، جسمانی کردن، اضطراب، بدکارکردی اجتماعی و افسردگی کمتری داشتند. نتیجه گیری: به طور کلّی، یافته های پژوهش بیانگر آن است که آموزش خود-دلسوزی شناختی می تواند بر افزایش سلامت روان زنان سرپرست خانوار اثربخش باشد.
۶۵.

پیش بینی به زیستی روانشناختی بر اساس امیدواری و حمایت اجتماعی ادراک شده در زنان سرپرست خانوار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زن و خانواده دوره هفتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 89-114

کلیدواژه‌ها: امیدواری بهزیستی روان شناختی حمایت اجتماعی ادراک شده زنان سرپرست خانوار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۹ تعداد دانلود : ۳۷۱
هدف از پژوهش حاضر، پیش بینی بهزیستی روان شناختی بر اساس امیدواری و حمایت اجتماعی ادراک شده در زنان سرپرست خانوار بود. روش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری شامل کلیه زنان سرپرست خانوار تحت حمایت کمیته امداد امام (ره) شهرستان سنقر بود که از میان آنها تعداد 150 نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها، از مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف (1995)، مقیاس امیدواری بزرگسالان اشنایدر (1991) و مقیاس چند بعدی حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت، داهلم، زیمت و فارلی (1988) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده-ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به روش همزمان استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که میان امیدواری و بهزیستی روان شناختی رابطه ی مستقیم و معناداری وجود دارد (531/0r=، 01/0P<). همچنین، میان حمایت اجتماعی ادراک شده و بهزیستی روان شناختی رابطه ی مستقیم و معناداری وجود دارد (751/0 r=، 01/0P<). تحلیل رگرسیون نیز نشان داد حمایت اجتماعی ادراک شده و امیدواری،60% از تغییرات بهزیستی روان شناختی را پیش بینی می کنند. براساس این یافته ها، می توان گفت که امیدواری و حمایت اجتماعی ادراک شده، فاکتورهای مهمی در پیش بینی بهزیستی روان شناختی می باشند. لذا، پیشنهاد می شود در برنامه های پیشگیرانه و مداخلات درمانی، این دو فاکتور مهم مورد توجه قرار گیرند.
۶۶.

مطالعه ی جامعه شناختی مسائل مرتبط با ازدواج مجدد زنان سرپرست خانوار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 256 - 278

کلیدواژه‌ها: زنان سرپرست خانوار ازدواج مجدد مسائل فرهنگی - اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۶ تعداد دانلود : ۵۱۳
این پژوهش به مطالعه مشکلات زنان سرپرست خانوار بدون همسر پرداخته و رابطه آن را با نگرش این دسته از زنان به ازدواج مجدد مورد بررسی قرار می دهد. روش پژوهش از نوع آمیخته است؛ در روش کیفی ابتدا با 18 نفر از این افراد مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام و مسائل فرهنگی- اجتماعی مرتبط با ازدواج مجدد از دید زنان سرپرست خانوار بدون همسر استخراج و شاخص سازی شد. در روش کمی پرسشنامه ای تنظیم و توسط 510 زن سرپرست خانوار استان تهران(با نمونه گیری گلوله برفی و از طریق نهادهای حمایتی) تکمیل گردید. یافته های کیفی نشان داد زنان مورد مطالعه گرایش بالایی به ازدواج دارند و مهمترین مشکلاتشان، نیازهای عاطفی، امنیتی، اقتصادی، جنسی و فرهنگی- اجتماعی است که شاخص سازی شد و همبستگی آنها با نگرش به ازدواج مورد آزمون قرار گرفت؛ نیاز جنسی، عاطفی، عوامل فرهنگی اجتماعی و نیاز امنیتی به ترتیب بیشترین تاثیر را بر نگرش به ازدواج داشت و نیاز اقتصادی نگرش به ازدواج را تبیین نکرد. نتیجه اینکه اهمیت مسائل اقتصادی در ازدواج کمرنگ تر از بقیه عوامل بود زیرا ازدواج احساس و نیاز درونی است. بنابراین در بازنگری سیاست توانمندسازی زنان سرپرست خانوار علاوه بر توجه به مسائل اقتصادی و اشتغال، شرایط تسهیل برای ازدواج مجدد آنها ضرورت می یابد.
۶۷.

شرایط تأثیرگذار بر وضعیت زندگی زنان سرپرست خانوار در ایران و راهکارهای کاهش آسیب ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۵) 693 - 717

کلیدواژه‌ها: راهکارها زنان سرپرست خانوار شرایط اثرگذار فراتحلیل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۹ تعداد دانلود : ۷۱۱
افزایش آمار زنان سرپرست خانوار و به تبع آن آسیب ها و مشکلات آنان در سال های اخیر از مهم ترین تغییرات جامعه ایران در حوزه زنان و خانواده است. این مسئله موضوع زنان سرپرست خانوار را به مقوله ای جدی برای پژوهش تبدیل کرده است؛ تا آنجا که پژوهش های بسیاری در این حوزه انجام شده است. هدف پژوهش حاضر شناسایی شرایط تأثیرگذار بر وضعیت زندگی زنان سرپرست خانوار و ارائه راهکارهایی برای کاهش آسیب پذیری و بهبود وضعیت زندگی این زنان است. برای این منظور با فراتحلیل 110 اثر پژوهشی شامل مقالات علمی-پژوهشی، پایان نامه های تحصیلات تکمیلی و طرح های پژوهشی در بازه زمانی 1385-1398، متغیرهای بررسی شده در پژوهش های منتخب در دو دسته شرایط مؤثر بر افزایش و کاهش مطلوبیت وضعیت زندگی زنان سرپرست خانوار تقسیم بندی شدند. شرایط مؤثر بر کاهش مطلوبیت وضعیت زندگی زنان سرپرست خانوار شامل نداشتن امنیت اقتصادی، وضعیت نامطلوب اشتغال، تحصیلات کم، فشار نقش های شغلی و خانوادگی، وضعیت نامطلوب سلامت جسمانی، وضعیت نامطلوب سلامت روانی، وضعیت نامطلوب امنیت و سلامت اجتماعی، وضعیت نامطلوب روانی فرزندان، طرد اجتماعی و چالش های عملکردی سازمان های مسئول است. همچنین توانمندی اقتصادی، آموزش های توانمندسازی شغلی، آموزش های توانمندسازی روان شناختی، آموزش های عمومی، خدمات مشاوره ای، حمایت خانواده، حمایت های اجتماعی، سرمایه اجتماعی و امنیت اجتماعی به عنوان شرایط مؤثر بر افزایش مطلوبیت وضعیت زندگی زنان سرپرست خانوار شناسایی شدند. همچنین بر مبنای شرایط اثرگذار مستخرج از پژوهش های مورد بررسی، راهکارهایی در 9 محور توان افزایی اقتصادی، شغلی، جسمانی، روانی، فرهنگی، اجتماعی، حقوقی، فرزندان و سازمانی با هدف کاهش آسیب ها و بهبود وضعیت زندگی زنان سرپرست خانوار پیشنهاد شده است.
۶۸.

اثربخشی آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر انعطاف پذیری شناختی و سبک های مقابله ای زنان سرپرست خانوار

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال نهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۳۵ 49-60

کلیدواژه‌ها: کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی روان شناسی انعطاف پذیری شناختی سبک های مقابله ای زنان سرپرست خانوار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۱ تعداد دانلود : ۲۹۷
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر انعطاف پذیری شناختی و سبک های مقابله ای زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) شهر رشت انجام گرفت. که از میان آن ها به روش نمونه گیری در دسترس، تعداد30 نفر انتخاب و در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) به صورت تصادفی ساده جایگزین شدند. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. به گروه آزمایش، 8 جلسه 90 دقیقه ای برنامه ی کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی آموزش داده شد. ابزار اندازه گیری پرسش نامه ی انعطاف پذیری شناختی دنیس و وندروال (2010) و پرسش نامه سبک های مقابله ای جالوویس و پاورز (1984) استفاده شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون کوواریانس چندمتغیری مانکوا تجزیه وتحلیل شد. یافته ها نشان داد آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر انعطاف پذیری شناختی و سبک های مقابله ای رویارویی و آرام کننده گروه آزمایش اثربخش است و بین دو گروه تفاوت معنی داری وجود داشت (001/0>P).
۶۹.

مطالعه تطبیقی احساس امنیت اجتماعی در بین زنان سرپرست خانوار و زنان دارای سرپرست (مطالعه ای در شهر رامهرمز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۹ 109-142

کلیدواژه‌ها: احساس امنیت اجتماعی زنان سرپرست خانوار حمایت اجتماعی توانمند ی زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۰ تعداد دانلود : ۲۸۵
 هدف پژوهش حاضر مطالعه تطبیقی احساس امنیت اجتماعی در هشت بعد (امنیت جانی، مالی، فرهنگی، حقوقی، نوامیس، اخلاقی، احساسی و عاطفی) در بین زنان سرپرست خانوار و زنان دارای سرپرست در شهر رامهرمز است.  با روش نمونه گیری تصادفی ساده 222 زن سرپرست خانوار و با استفاده از نمونه گیری در دسترس202 زن دارای سرپرست (424 نفر) به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از روش پیمایش با پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که پایایی آن با آلفای کرونباخ 876/0 تائید گردید. یافته های پژوهش بین تحصیلات، نگرش به پوشش، درآمد، حمایت اجتماعی، علت سرپرستی و احساس امنیت اجتماعی رابطه نشان می دهد. نتایج آزمون T نشان می دهد که میانگیناحساس امنیت اجتماعی بین زنان سرپرست خانوار و زنان دارای سرپرست در ابعاد مالی، جانی، احساسی، عاطفی و فرهنگی تفاوت معنی داری با هم دارند. تحلیل چندمتغیری نشان می دهد که در هر دو گروه از زنان مورد مطالعه متغیرهای حمایت اجتماعی، سواد و درآمد تغییرات احساس امنیت اجتماعی را تبیین می کنند. با پذیرش نقش این سه متغیر در توانمندی زنان، این نتیجه به دست می آید که توانمندسازى زنان (بدون در نظر گرفتن اینکه سرپرست خانوار باشند یا دارای سرپرست)، نقش مهمی در احساس امنیت اجتماعی آنان دارد و سبب بالا رفتن اعتماد به نفس، کسب یک هویت مستقل، بهبود وضعیت اجتماعى آنها و در نهایت احساس امنیت بیشتر در ایشان می شود که کل جامعه از آن منتفع خواهد شد.
۷۰.

وضعیت اقتصادی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش نهادهای حمایتی: مطالعه ای کیفی در شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲۵ 165-192

کلیدواژه‌ها: زنان سرپرست خانوار محدودیت شغلی فقر آموزشی مضیقه اقتصادی شهر شیراز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۲ تعداد دانلود : ۳۷۴
در این مقاله با روش کیفی و با رویکرد نظریه زمینه ای، وضعیت اقتصادی زنان سرپرست خانوار مورد واکاوی قرار گرفته و چگونگی مواجهه آنان با این شرایط تحلیل می شود. بدین منظور 40زن سرپرست خانوار در مرکز مشاوره سازمان بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی (ره) شهر شیراز با روش نمونه گیری هدفمند و نظری انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه نیمه ساختارمند بود. داده ها با روش نظریه زمینه ای استروس و کوربین (کدگذاری باز، محوری و گزینشی) تحلیل شد. براساس مدل پارادایمی بدست آمده، زنان سرپرست خانوار در این مطالعه از نظر برخورداری از مسکن، شغل مناسب و تحصیل، بهداشت و درمان و حتی امنیت غذایی در مضیقه هستند. ناتوانی جسمی، محدودیت خانواده برای انجام کار، پرستاری از اعضای خانواده و اجاره نشینی به عنوان شرایط زمینه ای و بی اعتمادی کارفرما، تبعیض در پرداخت دستمزد، احساس ناامنی در محیط شغلی و مشکلات ترکیب وظایف کار و خانه به مثابه شرایط مداخله گر باعث ایجاد یک محیط خانوادگی ناایمن برای زنان شده اند. راهبرد کنش زنان در برخورد با چنین شرایطی، محدودبودن شبکه روابط اجتماعی، ترک تحصیل و شغل، صرفه جویی و چشم پوشی از بسیاری از خواسته ها و نیازهاست. پیامد تداوم این چرخه معیوب ناتوانی و محرومیت، بازتولید انواع بیماری و ناتوانی، سوء تغذیه، حاشیه نشینی و در نهایت احساس ناامیدی و درماندگی است. نتایج این مطالعه بسترسازی برای افزایش فرصت های شغلی و حذف موانع فرهنگی اجتماعی اشتغال زنان، توانمندسازی زنان سرپرست خانوار و فرزندان آنها را پیشنهاد می دهد.
۷۱.

بررسی جامعه شناختی احساس طرد شدگی زنان در بین خانواده های زن سرپرست تحت پوشش اداره بهزیستی شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان دوره هجدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۶۲) 65 - 104

کلیدواژه‌ها: طرد اجتماعی زنان سرپرست خانوار جنسیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۵ تعداد دانلود : ۷۶۲
پژوهش حاضر تلاشی است برای بررسی درک وچگونگی تفاسیر کنشگران از مسئله طرد اجتماعی که با رویکردی برساختی و برای تحلیل این مسئله از روش کیفی نظریه زمینه ای استفاده شده است و با تعداد 30 نفر از زنان سرپرست خانوار مراجعه کننده به مرکز بهزیستی شهر مشهد مصاحبه نیمه ساخت یافته صورت گرفته است، یافته ها حاکی از یک فضای جنسیت زده است که روابط را تحت سیطره خود قرار داده و عاملی در جهت طرد درون گروهی و برون گروهی است. از خلال تحلیل ها هشت مقوله عمده: طرد خودخواسته، احساسات ناشی از حقارت و بی هویتی، اختلال در سلامت اجتماعی و روانی، عادت واره های فرهنگی، زنانه شدن فقر، بازتولید کلیشه های جنسیتی، تعدد و فشار نقش، ایجاد بدیل های جبران کننده و عدم اعتماد به استمرار حمایت های نهادی و خانوادگی از بطن مفاهیم استخراج شد که در نهایت به تولید مقوله هسته ای با عنوان ناکامی قابلیتی مبادرت ورزیدیم
۷۲.

بررسی اثربخشی آموزش هوش معنوی بر تاب آوری و بهزیستی روانشناختی زنان سرپرست خانوار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زن و خانواده دوره هشتم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۶) 157 - 187

کلیدواژه‌ها: هوش معنوی بهزیستی روان شناختی تاب آوری زنان سرپرست خانوار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۲ تعداد دانلود : ۴۹۴
زنان سرپرست خانواده به عنوان یکی از گروه های آسیب پذیر جامعه، متحمل فشارهای زیادی می شوند که بر سلامت روانی آنان و خانواده شان تأثیر می گذارد. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش هوش معنوی بر بهزیستی روان شناختی و تاب آوری زنان سرپرست خانوار بود. طرح پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی به شیوه پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمام زنان سرپرست خانوار تحت پوشش مرکز خیریه حضرت فاطمه زهرا (س) در سال 1396 که تعداد آن ها 1904 نفر بودند که از میان آنان، 30 نفر با توجه به معیارهای ورود به پژوهش و به صورت تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای آموزش هوش معنوی دریافت کرد. ابزارهایی که در پژوهش حاضر مورد استفاده قرار گرفتند عبارت اند از فرم کوتاه مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف (ریف، 1989) و مقیاس تاب آوری (کانر و دیویدسون، 2003). داده ها از طریق آزمون تحلیل کوواریانس تجزیه وتحلیل شدند. نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل داده ها حاکی از اثربخشی آموزش هوش معنوی بر افزایش بهزیستی روان شناختی در مراحل پس آزمون و پیگیری و همچنین تاب آوری در مرحله پس آزمون و عدم معناداری در مرحله پیگیری بود. هوش معنوی با افزایش انعطاف پذیری، خودآگاهی و تقویت نظام اعتقادی فرد موجب ارتقاء بهزیستی روان شناختی و تاب آوری می گردد و می تواند به عنوان آموزشی در راستای توان بخشی و ارتقای کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار در نهادهای حمایت کننده به کار گرفته شود.
۷۳.

بررسی رابطه بین عوامل اجتماعی و توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانوار (مطالعه موردی: زنان سرپرست خانوار تحت پوشش بهزیستی شهرستان بردسیر)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات در علوم رفتاری سال دوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴ 62-78

کلیدواژه‌ها: عوامل اجتماعی توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانوار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۷ تعداد دانلود : ۵۴۲
هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین عوامل اجتماعی و توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانوار (مطالعه موردی: زنان سرپرست خانوار تحت پوشش بهزیستی شهرستان بردسیر) است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی، از نظر روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی است و از جهت روش جمع آوری اطلاعات در زمره مطالعات پیمایشی محسوب می شود. جامعه آماری تحقیق حاضر عبارت است از کلیه زنان سرپرست خانوار تحت پوشش بهزیستی شهرستان بردسیر طبق آخرین آمار تعداد کل آنها برابر با550 نفر می باشد. روش نمونه گیری بر اساس روش نمونه گیری تصادفی است که برای تعیین حجم نمونه از جدول مورگان استفاده شده است. تعداد حجم نمونه با توجه به جامعه مورد مطالعه 225 نفر تخمین زده شد. برای بدست آوردن داده ها از پرسشنامه محقق ساخته عوامل اجتماعی و پرسشنامه توانمندسازی اقتصادی استفاده شده است. جهت تحلیل فرضیه های پژوهش از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی و گام به گام استفاده گردید نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین عوامل اجتماعی و توانمندسازی اقتصادی در نمونه مورد مطالعه رابطه وجود دارد. نوع همبستگی بین دو متغیر از نوع مستقیم و (مثبت) است. بین مولفه های عوامل اجتماعی مانند مشارکت اجتماعی، حمایت اجتماعی و اعتماد اجتماعی با توانمندسازی اقتصادی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. در نتیجه می توان گفت که عوامل اجتماعی، توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانوار را تحت تاثیر قرار داده است.
۷۴.

اثربخشی آموزش توانمندسازی فردی برخودکارآمدی، کارآفرینی و انسجام خانواده در زنان سرپرست خانوار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۴۴) 289 - 308

کلیدواژه‌ها: توانمندسازی فردی خودکارآمدی کارآفرینی انسجام خانواده زنان سرپرست خانوار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۷ تعداد دانلود : ۳۴۹
زنان سرپرست خانوار یکی از آسیب پذیرترین اقشار جامعه در برابر آسیب های اجتماعی هستند و توانمندسازی می تواند به آنان در کاهش مشکلات اقتصادی و اجتماعی کمک نماید. این پژوهش با هدف تبیین اثربخشی آموزش توانمندسازی فردی برخودکارآمدی، کارآفرینی و انسجام خانواده در زنان سرپرست خانوار انجام شد. جامعه آماری زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) در شهر اهواز بود. از میان این گروه، به صورت در دسترس 40 نفر انتخاب و به تصادف در دو گروه (20 نفری) کنترل و آزمایش قرار گرفتند. پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. در این پژوهش از پرسشنامه خودکارآمدی شرر و پرسشنامه کارآفرینی احمدپورداریانی و انسجام خانواده اولسون استفاده شد. گروه آزمایش در طول 9 جلسه ، هرجلسه به مدت 60 دقیقه، جلسات آموزش توانمندسازی فردی کریمی وکیل و همکاران را دریافت کردند. داده های گردآوری شده با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند (P
۷۵.

تاثیر درمان کوتاه راه حل محور (SFBT) بر کاهش اضطراب و افسردگی زنان سرپرست خانوار

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال سوم دی ۱۳۹۹شماره ۳۱

کلیدواژه‌ها: درمان کوتاه راه حل محور اضطراب افسردگی زنان سرپرست خانوار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۶ تعداد دانلود : ۴۸۴
در کشورهای درحال توسعه، اکثریت خانواده هایی که به وسیله زنان اداره می شوند دارای مشکلات متعدد اقتصادی، اجتماعی و اختلالات روانی هستند. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی درمان کوتاه راه حل محور بر کاهش افسردگی و اضطراب زنان سرپرست خانوار شهر تهران انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی و از نوع طرح های پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان سرپرست خانوار تحت پوشش بهزیستی شهر تهران بود. روش نمونه گیری، خوشه-ای چندمرحله ای بود، و 2 کلینیک مددکاری که به زنان سرپرست خانوار، خدمات روانشناختی ارائه می دادند، انتخاب شد، سپس از هر کلینیک 15 نفر (جمعاً 30 نفر) به صورت تصافی انتخاب شدند و به تصادف در دو گروه 15 نفره آزمایش و گواه گمارده شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه پرسشنامه اضطراب عمومی (ANQ) و افسردگی بک (BAI) استفاده بود. گروه آزمایش درمان کوتاه راه حل محور را دریافت کردند، در حالی که به گروه گواه هیچ درمانی داده نشد. برای تجزیه تحلیل داده ها در سطح توصیفی از میانگین و انحراف معیار و در سطح استنباطی از تحلیل واریانس استفاده شد. یافته ها حاکی از آن بود که روش درمان کوتاه راه حل محور (SFBT) بر اضطراب و افسردگی زنان سرپرست خانوار مؤثر بود (05/0>p). این نتایج مبین این است که درمان کوتاه راه حل محور منجر به کاهش میزان افسردگی و اضطراب زنان سرپرست خانوار شده است.
۷۶.

شناسایی مولفه های سازماندهی و توانمندسازی زنان سرپرست خانوار در شهرستان چالدران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان سال بیست و دوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۸۹ 95 - 116

کلیدواژه‌ها: سازماندهی توانمندسازی زنان سرپرست خانوار عوامل روانشناختی عوامل اقتصادی و اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۸ تعداد دانلود : ۶۵۴
در عصر حاضر، با مطرح شدن مفهوم عاملیت انسانی در نظریات توسعه، یکی از شاخص های مهم برای سنجش توسعه ی هر کشور، وضعیت زنان و سطح توانمند سازی این قشر از جامعه می باشد. این تحقیق با هدف بررسی راهکارهای سازماندهی بانوان سرپرست خانوار و نحوه توانمندسازی آنان انجام شده است. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی – اکتشافی است. جامعه آماری تحقیق زنان سرپرست خانوار در شهرستان چالدران است که تعداد 265 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. تحلیل داده ها با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری و روش حداقل مربعات جزئی انجام گرفته است. نتایج نشان داد «عوامل اجتماعی» ، «عوامل اقتصادی» و «عوامل روانشناختی» از اصلی ترین عوامل موثر برتوانمندسازی زنان سرپرست خانوار هستند. همچنین بیشترین تاثیر مربوط به زیر مولفه «خودآگاهی» با ضریب تاثیر 912/0 می باشد و زیر مولفه های «توانایی بازپرداخت بدهی» و «کسب درآمد» نیز در اولویت های بعدی قرار دارند. از آنجا که خودآگاهی دارای ابعاد درونی و بیرونی است، تقویت ظرفیت های روحی و اعتماد به نفس زنان سرپرست خانوار باید با مهارت آموزی و افزایش توانایی های تجربی آنان همراه شود تا به سطح قابل قبولی از توانمندی دست یابند.
۷۷.

مقایسه ی حمایت اجتماعی، سبک های مقابله و جوّ عاطفی خانواده در بین زنان سرپرست خانوار تحت حمایت و غیر حمایت در شیراز(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال هفدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۶۴ 44 - 62

کلیدواژه‌ها: حمایت اجتماعی سبک های مقابله جو عاطفی خانواده زنان سرپرست خانوار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۱ تعداد دانلود : ۳۲۶
زنان سرپرست خانوار، در مقایسه با زنان دارای همسر، با استرس بیش تری برای اداره ی زندگی روبه رو می شوند. شاغل بودن، کار در منزل، مراقبت از فرزندان، نگرانی های مالی و عدم برخورداری از منابع حمایتی کافی به طور روزانه سبب استرس و پریشانی زنان سرپرست خانوار می شوند و آن ها را با مشکلاتی از قبیل بیماری های جسمانی، مشکلات خواب و افسردگی مواجه می کنند که در نهایت بهزیستی خود و خانواده شان را تحت تأثیر قرار می دهند. پژوهش حاضر، علّی- مقایسه ای است که نمونه ی پژوهشی شامل 107 زن سرپرست خانوار تحت حمایت و 107 زن سرپرست خانوار غیرحمایت بودند که از بین چهار ناحیه ی تحت حمایت کمیته ی امداد شیراز با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده برای جمع آوری داده ها شامل مقیاس حمایت اجتماعی فیلیپس (PSSI)، پرسش نامه ی راهبردهای مقابله ای (CISS) و پرسش نامه ی جوّ عاطفی خانواده ی برن (BFECQ) بود. نتایج آمار توصیفی نشان داد که در تمام خرده مقیاس های متغیرهای پژوهش به جز سبک مقابله ای هیجان مدار، میانگین نمرات گروه زنان سرپرست خانواد تحت حمایت از گروه زنان غیرحمایت بالاتر است. نتایج حاصل از روش تحلیل واریانس چندمتغیری نشان داد که بین زنان سرپرست خانوار تحت حمایت و زنان سرپرست خانوار غیرحمایت در شیراز از لحاظ خرده مقیاس های حمایت اجتماعی (حمایت خانواده، دوستان و دیگران)، خرده مقیاس های سبک های مقابله ای (سبک های مسئله مدار، هیجان مدار و اجتناب مدار) و جو عاطفی خانواده (جوّ پدر- فرزندی و مادر- فرزندی) در سطح 001/0p< تفاوت وجود دارد.
۷۸.

اثربخشی آموزش مبتنی بر تعهد و پذیرش بر خود تمایز یافتگی و سلامت اجتماعی در زنان سرپرست خانوار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش ها و مدل های روان شناختی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴۱ 1 - 16

کلیدواژه‌ها: درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش خودتمایزیافتگی سلامت اجتماعی زنان سرپرست خانوار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۸ تعداد دانلود : ۳۳۶
پژوهش حاضر با هدف تاثیر اثربخشی آموزش مبتنی بر تعهد و پذیرش بر خودتمایزیافتگی و سلامت اجتماعی در میان زنان سرپرست خانوار شهر شیراز به شیوه آزمایشی انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه زنان سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی کمیته امداد امام خمینی(ره) شهر شیراز بودند. تعداد نمونه 30 نفر که به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه تمایز یافتگی خود اسکورن و دندی و پرسشنامه سلامت اجتماعی کییز بود که روایی و پایایی آنها در پژوهش های مختلف مورد تایید واقع شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس چندمتغیره استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که آموزش مبتنی بر تعهد و پذیرش بر افزایش واکنش هیجانی، بریدگی عاطفی و آمیختگی با دیگران تاثیر مثبت داشت. اما این آموزش بر موقعیت من تاثیر معنادار نداشته است. همچنین آموزش مبتنی بر تعهد و پذیرش بر سلامت اجتماعی زنان سرپرست خانوار تاثیر مثبت و معنادار داشت.
۷۹.

مطالعه نقش مدیریت شهری نوین در کاهش آسیب های اجتماعی زنان سرپرست خانوار با تاکید بر شهر کرج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال ۲۱ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 149 - 175

کلیدواژه‌ها: مدیریت شهری نوین آسیب های اجتماعی شهری زنان سرپرست خانوار راهبردهای عملیاتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۲۶۲
حکمرانی و مدیریت شهری نوین بیش از آن که بر مولفه های کالبدی و اقتصادی تاکید کند بر مولفه های اجتماعی و فرهنگی و زیست محیطی تاکید دارد. آسیب های اجتماعی یکی از چالش های اساسی کلان شهرهای امروز است که نیازمند تلاش مدیریت شهری به صورت ویژه در این حوزه است. هدف اصلی مقاله بررسی نقش مدیریت شهری نوین (مبتنی بر دو مولفه ارتقا کیفت زندگی و برقراری عدالت شهری) در حوزه کاهش آسیب های اجتماعی در بین  زنان سرپرست خانوار نیازمند به عنوان یک آسیب اجتماعی است. روش مطالعه ترکیبی از نوع کمی و کیفی بوده است. براساس یافته های تحقیق، زنان سرپرست خانوار براساس مشکلاتی که در حوزه خانه و خانواده دارند به 5 دسته تقسیم شدند: 1) نیازمندان معیشتی، 2) آینده پریشان، 3) بی مسکنان و بی کاران، 4) بیماران جسمی و روانی، و  5) در دام افتادگان در خانه. همچنین براساس مشکلات حوزه عمومی و اجتماعی و مناسبات اجتماعی زنان به 5 گروه تقسیم شدند: 1) فاقدان احساس امنیت، 2) تحقیرشدگان، 3) بی اعتمادی ها، 4) آزار دیدگان جنسی، 5) ترحم دیدگان. براساس این تقسیم بندی  مهمترین حوزه های مداخلاتی مدیریت شهری و شهرداری کرج تغییر در بینش و برداشت از زن سرپرست خانوار بودن در سطوح اداری و در حوزه عمومی، تلاش برای توانمندسازی مهارتی، معیشتی و شغلی، خدمات حوزه سلامت و گذاران و اوقات و .. است.    
۸۰.

تاثیرفرهنگ حمایت اجتماعی بر سلامت عمومی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی، در شرایط کرونا

نویسنده:
منبع: فرهنگ یزد سال دوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۷ 147 - 170

کلیدواژه‌ها: سلامت روان حمایت اجتماعی زنان سرپرست خانوار کرونا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۲۰۱
  هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین حمایت اجتماعی با سلامت عمومی زنان سرپرست خانوارتحت پوشش کمیته امداد امام خمینی در شرایط اپیدمی ویروس کرونا می باشد. مطالعه حاضر از حیث هدف کاربردی و از جهت ماهیت و روش پژوهش به صورت توصیفی از نوع همبستگی از طریق الگویابی معادلات ساختاری بود. مورد مطالعه شامل زنان سرپرست خانواده تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی شهر یزد است که نمونه شامل 180 نفر از آن ها با استفاده ازروش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه هانتخاب شدند. در این تحقیق ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه های حمایت اجتماعی و سلامت عمومی بوده که پایایی و روایی آن مورد تأیید قرار گرفته است. ارزیابی الگوی پیشنهادی با استفاده از الگویابی معادلات ساختاری براساس نرم افزار SPSS انجام گرفت. یافته ها نشان داد که الگوی پیشنهادی از برازندگی خوبی برخوردار است و حمایت اجتماعی اثر مستقیمی بر سلامت عمومی دارد.، از میزان سلامت عمومی بیشتری نیز برخوردار می شوند و احتمال بروز افسردگی و اضطراب در آنان کمتر و کارکرد اجتماعی بالاتری خواهند داشت و با عنایت به اینکه شرایط بیماری کرونا باعث ایجاد اختلالات روان شناختی در سطح جامعه شده است، حمایت اجتماعی راه حل مناسبی برای کنار آمدن با این شرایط و کاهش اختلالات روان شناختی می باشد.