مطالب مرتبط با کلیدواژه

مدیریت اسلامی


۸۱.

نقش و کارکردهای نیت در مدیریت اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت اسلامی سال ۲۶ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 157 - 182

کلیدواژه‌ها: نیت نیت در مدیریت مدیریت اسلامی مدیریت عملکرد مدیریت عملکرد اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۸ تعداد دانلود : ۱۱۳۸
با توجه به تکرار و اهمیت موضوع نیت در مطالعات و آثار حوزه مدیریت اسلامی بویژه ذیل بازتعریف مفهوم عملکرد از دید اسلام، این پژوهش در صدد بررسی و مطالعه دقیق این موضوع در آیینه روایات معصومین (علیهم السلام) است تا بتواند حدود و ثغور و مختصات دقیق این مفهوم اسلامی را در این مطالعات مشخص کند. در این پژوهش برای گردآوری داده ها از روش کتابخانه ای و برای تجزیه و تحلیل آنها از روش تحلیل مضمون استفاده شده است. از آنجا که در این تحقیق، مطالعه روایی صورت گرفته است، سعی شد چه در مرحله گردآوری و چه در مرحله تحلیل از روش پژوهش مختص این حوزه یعنی روش فهم حدیث نیز استفاده شود. در نهایت، یافته های پژوهش، نقش نیت را در دو قسم اهمیت (مثل شرطیت در پذیرش عمل، مترادف و یا مهمتر از عمل بودن) و ریشه ها (ولایت، قلب، اخلاص، معرفت و قدرت استنباط شرعی) و کاربرد آن را در سه قسم الزامات (مثل صداقت، خیریت، لزوم تطابق با عملکرد و..)، آثار تکوینی (مثل قوت جسم، اثر در رزق و...) و ارزیابی عملکرد (شامل دو حوزه ارزیابی عندالخلق مثل کارایی و اثربخشی عمل و عدم تأثیر در مباحث اقتصادی و ارزیابی عندالله مثل مبنای جزای الهی بودن)، توضیح داده است.
۸۲.

مؤلفه های مدیریت جهادی در بیانات امام خامنه ای(مدظله العالی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت نظامی سال هجدهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۷۰ 53 - 87

کلیدواژه‌ها: مدیریت جهاد مدیریت جهادی مدیریت اسلامی مقام معظم رهبری (مدظله العالی)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۷۲ تعداد دانلود : ۱۳۵۵
هدف این تحقیق، تبیین مؤلفه های مدیریت جهادی، برگرفته از بیانات عالمانه مقام معظم رهبری (مدظله العالی) و ارائه به جامعه مدیریتی کشور به منظور ترویج، به کارگیری و اجرایی کردن رهنمودهای ایشان در جامعه اسلامی است. پس از انقلاب اسلامی، به ویژه در سال های دفاع مقدس، یکی از شیوه های مدیریت که به طور خاص مورد توجه مقام معظم رهبری (مدظله العالی) قرار گرفته است، «مدیریت جهادی» نام دارد. مدیریت جهادی برگرفته از تعالیم اسلامی و بهره گیری از انرژی و توانمندی منابع انسانی است که با تکیه بر ارزش ها و اعتقادات معنوی صورت می گیرد. مدیریت جهادی در واقع سبکی برخاسته از تفکّر بومی و متناسب با مقتضیات فرهنگی و اجتماعی جمهوری اسلامی ایران است. در این پژوهش تلاش شده است، مؤلفه های مدیریت جهادی در بیانات امام خامنه ای (مدظله العالی) مورد بررسی قرار گیرد. سوال تحقیق این است که مؤلفه های جهاد فرهنگی از منظر مقام معظم رهبری (مدظله العالی) کدامند؟ بنابراین چون در این تحقیق به این سؤال پاسخ داده خواهد شد، فرضیه نیز وجود ندارد. نوع تحقیق (کاربردی-توسعه ای) که با استفاده از روش کیفی و گردآوری اطلاعات با بررسی سوابق موجود و مطالعات کتابخانه ای انجام شده است. در پایان، 18 گزاره، 4 مؤلفه و 32 زیرمؤلفه به شرح زیر احصاء گردید: مفهوم مدیریت جهادی با 3 زیرمؤلفه؛ الزامات مدیریت جهادی با 10 زیرمؤلفه؛ ویژگی های مدیریت جهادی با 6 زیرمؤلفه؛ دستاوردهای مدیریت جهادی با 13 زیرمؤلفه.
۸۳.

کاوشی در روش اجتهادی و کاربست آن در مدیریت اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مدیریت دولتی سال نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۵

کلیدواژه‌ها: روش اجتهادی مدیریت اسلامی منابع درون دینی منابع برون دینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۹ تعداد دانلود : ۶۹۵
در سالیان اخیر برخی از اندیشمندان مدیریت اسلامی، در آثار خود، خواهان استفاده از روش اجتهاد هستند. این تحقیق، تلاش دارد، تصویر جامعی از مفهوم اجتهاد و به کارگیری آن به عنوان یک روش تحقیق، در دانش مدیریت ارائه کند. روش اجتهاد در مدیریت اسلامی با تکیه بر دو دسته منابع علمی، یعنی منابع درون دینی و منابع برون دینی، کاربستی را فراهم ساخته که در عین استفاده از دانش روز در حوزه مدیریت، از منابع ارزشمند دینی نیز برای اعتلای دانش مدیریت استفاده شود. بر اساس این روش، یک فرآیند نُه مرحله ای برای استنباط مدیریت اسلامی ارائه شده است.
۸۴.

تعیین ارتباط بین مدیریت جهادی و فرهنگ جهادی با رویکرد استراتژیک و بنیادی

نویسنده:
منبع: جهان نوین سال دوم بهار ۱۳۹۸ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: مدیریت اسلامی مدیریت جهادی فرهنگ جهادی معنویت ارزش اخلاقی اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵۱ تعداد دانلود : ۶۳۰
فرهنگ و مدیریت جهادی دارای یک اصل استراتژیک و بنیادی است که آن تاکید تام بر معنویت و ارزش های اخلاقی- اسلامی انسانی است. در واقع مدیریت جهادی بدون معنویت وجود نخواهد داشت. امروزه با پیشرفت های علم مدیریت، تأثیر معنویت بر شاخص های کارآمدی، کارایی، دین مداری، خدمت دهی مناسب، ولایت مداری، تکریم و ... به اثبات رسیده است. در مدیریت جهادی نیز نظام ارزشی اسلام مبنای قوانین علمی مدیریت قرار می گیرد، نه به جای آن. از این رو، مدیریت جهادی بر دو پایه ی زیر استوار است: دانش مدیریت که برگرفته از علم و مکاتب مدیریت است، نظام ارزشی اسلامی که مبنای قوانین مدیریت و اساس شیوه های علمی مدیریت مدیران قرار می گیرد. با توجه به جایگاه انکارپذیر مدیریت در الگوی اسلامی _ ایرانی پیشرفت، نیاز به ارائه مدل هایی که نمایانگر مظاهر مدیریت اسلامی باشند، اهمیت فراوانی یافته است. در این بین مدیریت جهادی یکی از مهمترین گونه های مدیریت اسلامی است. نوع تحقیق با توجه به هدف، کاربردی واز نظر ماهیت و روش توصیفی همبستگی است که با استفاده از مطالعات میدانی به بررسی وضعیت موجود پرداخته است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. پایایی پرسشنامه 89/0 از طریق آلفای کرونباخ بدست آمد، داده ها بوسیله نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون های کلموگروف اسمیرنوف، پیرسون، تی و تحلیل واریانس تجزیه و تحلیل شدند و نتایج نشان داد که؛ بین مدیریت جهادی و فرهنگ جهادی رابطه معنادار وجود دارد. فاکتورهای ولایت مداری، دینمحوری، قانون مداری ، خود سازی ، مردم مداری ، اخلاص و جهاد مقدس بر مدیریت جهادی اثرگذار هستند.
۸۵.

کاستی های روش شناسی مقاله های علمی پژوهشی مدیریت اسلامی؛ آسیب شناسی فراروش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش شناسی علوم انسانی سال ۲۳ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۹۲ 7 - 44
تعداد بازدید : ۷۱۹ تعداد دانلود : ۶۶۳
این مقاله با هدف آسیب شناسی مقاله های مدیریت اسلامی از دیدگاه روش شناسی انجام شده است. با توجه به اینکه تحول در هر علمی نیازمند تحول در روش شناسی آن علم است؛ بنابراین، برای تحول در مدیریت اسلامی نیازمند بررسی روش شناسی این حوزه و روش شدن کاستی های روش شناسی آن، برای جهش در مدیریت اسلامی هستیم. با توجه به جستجوی پایگاه های اطلاعاتی معتبر، از میان پژوهش های مدیریت اسلامی، فقط مقاله هایی که در مجله های علمی- پژوهشی مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری چاپ شده (به دلیل اعتبار بیشتر)، انتخاب شد. از میان مقاله های احصاء شده با روش نمونه گیری قضاوتی، 43 مقاله، در دو موضوع مدیریت رفتار سازمانی و نظریه و طراحی سازمان انتخاب شد. در این مقاله از فراروش، که از زیرمجموعه های فرامطالعه است؛ جهت آسیب شناسی استفاده شده است. از جمله نتایج مقاله می توان به تنوع موضوعی بسیار کم در حوزه مدیریت اسلامی، و کاستی ها و اشکال های عمده در روش شناسی تحقیق پژوهش های با رویکرد کیفی اشاره کرد.
۸۶.

سامانه معرفتی «هم تکاملی دیالکتیک اسلامی (هدا)» با تأکید بر مطالعات مدیریت اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش شناسی علوم انسانی سال ۲۳ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۹۲ 77 - 102
تعداد بازدید : ۷۵۵ تعداد دانلود : ۳۴۱
در گرماگرم نوشتارهای نظری پیرامون چیستی و چگونگی مطالعات مدیریت اسلامی، جای خالی حلقه وصلی حس می شد که بتواند پژوهشگران این عرصه را از سردرگمی عملی میان خیل قابل توجه نظریات پراکنده در این باره نجات دهد و آنها را پیرامون سامانه ای منسجم در خصوص نظریه پردازی مدیریت اسلامی گرد آورد. این مقاله متکفل چنین رسالتی است و در این راستا به سامانه معرفتی هم تکاملی دیالکتیک اسلامی (هدا) نائل آمده است. این سامانه اسلامی بودن خود را وامدار گذار مسئله از ذهن مؤمن پژوهشگر، ساختار درونی معرفت از حیث کاربست منابع معرفتی گوناگون مقبول اسلام، در مقام ثبوت و ایجاد زمینه برای محاوره برون دادهای روش شناسی های مختلف در پاسخ به مسئله، در مقام اثبات و کاربست خروجی سامانه توسط دست اندرکار مؤمن است. همچنین، فرآیند تخیل نظام مند مؤمن پژوهشگر در مقام ثبوت و نیز بهره گیری از روش شناسی های پژوهشی متناسب با نوع مسئله برای مواجهه با داوری در دو ساحت اثباتی و هم آوردی نظریه، سبب ساز وصف هم تکاملی دیالکتیک در تسمیه آن شده اند.
۸۷.

سبک مدیریت سلمان فارسی در ابعاد سیاسی، نظامی و فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و پنجهفتم م آبان ۱۳۹۷ شماره ۲۵۱ «ویژه تاریخ»

کلیدواژه‌ها: سلمان فارسی مدیریت اسلامی قدرت سیاسی حکومت مشروعیت خودکنترلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۵ تعداد دانلود : ۷۳۸
سلمان فارسی، صحابی بزرگ رسول خدا صلی الله علیه و آله، دارای سبکی در مدیریت بود که می توان آن را «سبک مدیریت ارزشی اسلامی» نامید. نگاه او به قدرت و مسئولیت، نگاهی متعالی و ارزشی بود و این مقوله را به عنوان زمینه ای برای حاکمیت ارزش های الهی و خدمت به خلق می دانست. سبک مدیریت او در عرصه های سیاسی، نظامی و فرهنگی برگرفته از آموزه های پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و امام علی علیه السلام بود. این نوشتار به روش تحلیلی توصیفی با هدف زمینه سازی برای دستیابی به الگویی مناسب در سبک مدیریت اسلامی، در تلاش است تا نوع مدیریت این صحابی بزرگ رسول خدا صلی الله علیه و آله را شناسایی کند.
۸۸.

کندوکاوی در شاخصه های مدیریت اسلامی؛ با محوریت مدیریت علوی

نویسنده:
منبع: رهیافت فرهنگ دینی سال اول زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: مدیریت اسلامی مدیریت علوی امانت الهی کرامت انسانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۷ تعداد دانلود : ۶۳۱
بحث مدیریت همواره به عنوان یکی از عناصر مهم و کلیدی در طول تاریخ و تمدن بشری مطرح بوده است. انسان همواره در طول تاریخ با شیوه ها و روش های مختلف مدیریتی روبه رو بوده است و آن را تجربه کرده است. اگرچه، نوع مدیریت به فرهنگ و ارزش های موجود آن جامعه بستگی دارد و قطعاً یک روش نمی تواند نسخه ای فراگیر برای همه جوامع مختلف باشد. در اسلام مدیریت بر اساس اندیشه الهی و معنوی با رویکرد «امانت الهی بودن» پایه گذاری شده است. از دیدگاه اسلام، درواقع مدیریت امانتی است که به مدیر واگذارشده است. اسلام همواره نگاه خاصی نسبت به مدیریت دارد و مدیریت و حاکمیت را به طور مطلق از آن خداوند می داند. پیامبران، امامان و اولیای خدا و صالحان هم بر اساس احکام، دستورات و فرمان های الهی نقش ارزنده ای را در هدایت بشر ایفا می نمایند. حضرت علی(ع) خطاب به «اشعث بن قیس» والی آذربایجان می نویسد: «و ان عملک لیس لک یطعمه و لکنه فی عنقک امانه... لیس لک ان تفتات فی رعیه و لا تخاطر الا بوثیقه و فی یدیک مال من مال الله عز و جل و انت من خزانه» (نهج ابلاغه، نامه 5) «مدیریت و حکمرانی برای تو طعمه نیست، بلکه آن مسئولیت در گردن تو امانت است... وظیفه نداری در کار مردم، به میل و خواسته شخصی عمل کنی و یا بدون ملاک معتبر و فرمان قانونی، به کار بزرگ دست بزنی. اموالی که در دست توست از آن خداوند می باشد و تو خزانه دار آن هستی. » با عنایت به اهداف این پژوهش، گوشه هایی از مبانی مدیریت اسلامی و اندیشه های والای مدیریتی امیرالمؤمنین علی(ع) را با استفاده از سرچشمه جوشان نهج البلاغه بازشناسی کردیم و در نتیجه برتری مدیریت اسلامی را که مبتنی بر وحی الهی است بر دیگر اقسام مدیریت نمایان ساختیم.
۸۹.

سازوکارهای آموزش مردم و مدیران در ارتقای تعامل مردم حکومت: دلالت هایی برآمده از تفسیر شریف المیزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت اسلامی سال ۲۶ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ 15 - 49

کلیدواژه‌ها: سازوکارهای تعامل مردم حکومت آموزش مردم آموزش مدیران مدیریت اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۴ تعداد دانلود : ۴۵۵
تعامل مردم حکومت مرکز ثقل حکومت ها بوده و کارگزاران حکومتی همواره درپی کشف سازوکارهایی برای افزایش کمیت و کیفیت تعاملات مردم با حکومت هستند. در این مقاله با رویکرد کیفی و براساس روش دلالت پژوهی در تفسیر شریف المیزان و تدبر مسئله محور در آیات قرآن کریم، از دل 1921 آیه و 496 مضمون برآمده از آنها، سازوکارهای آموزشی تعامل مردم و حکومت، مفهوم پردازی شد. قرآن کریم برای بهبود مشارکت عمومی در جامعه به آموزش توأمان مدیران و مردم پرداخته و برای آن سازوکارهای گوناگونی را درنظر گرفته است. در حوزه آموزش مردم، هیجده سازوکار مانند: آموزش نحوه تعامل با یکدیگر، آموزش نحوه مشارکت عمومی (جهاد، زکات، انفاق)، آموزش مسئولیت پذیری و فرمان بری، آموزش تلازم ایمان و عمل صالح، آموزش امر به معروف و نهی از منکر و... ارائه شده است. در حوزه آموزش مدیران نیز هفت سازوکار کشف شد که مهم ترین آنها عبارتند از: آموزش تقویت رابطه رهبر و مردم مبتنی بر انس و الفت، آموزش سعه صدر و مشورت پذیری مدیر و رهبر، آموزش ساده گویی و بیان روان مدیر و رهبر، آموزش زهد و اعراض از مادیات مدیر و رهبر. بدین ترتیب براساس آموزه های قرانی می توان گفت که اولاً آموزش و یادگیری، رکن مهمی در ساخت و بهبود تعامل مردم و حکومت است و ثانیاً این آموزش برای مردم و مدیران در عرصه های متنوع، به صورت توأمان لازم و ضروری است.
۹۰.

تبیین راهبردهای اقتصاد مقاومتی در سیره پیامبر اکرم (ص)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت راهبردی سال هشتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۲ 137 - 181

کلیدواژه‌ها: اقتصاد مقاومتی سیره پیامبر (ص) مدیریت اسلامی اقتصاد اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۱
 با توجه به اتخاذ تحریم های گسترده غرب علیه ایران و شرایط وخیم اقتصادی دهک های پایین درآمدی و با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری در حیطه اقتصاد مقاومتی، باید در برخی رفتارهای اقتصادی، چه از جانب ملت و چه از جانب دولت تجدیدنظر صورت گیرد؛ زیرا در یک نظام اسلامی، ملاک رفتار انسان تطابق با معیارها و ارزش های اسلامی است؛ بنابراین پیروی از سیره نبوی و علوی می تواند یک الگوی رفتاری مناسب برای انسان اسلامی باشد. از امتیاز های اساسی و برجستگی های ممتاز سیره معصومین (ع) در بخش اقتصاد، داشتن مجموعه الگو های رفتاری اقتصادی برگرفته از آموزه های قرآن است که متناسب با نیاز های واقعی انسان در هر دوره و زمانی است. این مجموعه غنی، دست مایه تحول عظیم جامعه جاهلی و تغییر بنیادین آن به سمت جامعه نمونه اسلام در طول تاریخ اسلام شد. معصومین (ع)، با اتخاذ روش های مناسب و با بهره گیری از تعالیم وحیانی، جریان هنجارسازی رفتارهای اقتصادی را شکل دادند. این رفتارها در برهه ای از تاریخ اسلام، به خصوص در زمان حکومت نبوی و علوی، جلوه ای خاص از خود به نمایش گذاشت. مقاله پیش رو با بررسی ابعاد اقتصاد مقاومتی به ارائه الگو و راهنماهایی از سیره پیامبر اکرم (ص) در هریک از ابعاد پرداخته است. روش تحقیق مقاله کتابخانه ای بوده و بررسی و تحلیل داده ها به صورت توصیفی- تحلیلی و با رویکرد تاریخی و استناد به آیات و روایات اسلامی است.
۹۱.

جایگاه اطاعت پذیری مبتنی بر اختیار و بصیرت در مدیریت اسلامی

نویسنده:
منبع: پژوهش ملل مهر ۱۳۹۸ شماره ۴۶
تعداد بازدید : ۱۸۰۳ تعداد دانلود : ۶۳۲
در آموزه های دینی اطاعت پذیری خصوصا در پیشگاه معصومین اهمیت فراوانی داشته، بطوریکه ایمان واقعی منوط به تسلیم فکری و عملی در پیشگاه خدا و پیامبر اسلام می باشد. با این وصف حتی در مقابل مقام عصمت تأکید بر آنست که اطاعت، مبتنی بر دو اصل اختیار و بصیرت بوده که جاهلانه و از روی جبر نباشد. ولی در سیستم مدیریت درخصوص فرماندهی و فرمانبرداری بین مافوق و زیردست تئوری های مختلفی از جمله تئوری های اقتضایی مبنی بر اینکه نسخه واحدی بر مدیریت نبوده بلکه تابع اقتضائات است مطرح شده که به نوعی در تقابل با اطاعت مشروط به اختیار و بصیرت است. این مقاله به روش تفسیری و تحلیل محتوای کیفی آیات و روایات، مستندات ابتنای اطاعت پذیری به اختیار و بصیرت و الگوهای معصومانه آن را ارائه نموده و در پی ارائه این دیدگاه است که وقتی در حد عصمت تسلیم نمودن جبری و جاهلانه ممنوع است به طریق اولی این ممنوعیت درباره غیرمعصوم جریان داشته و در مدیریت اسلامی بایستی مدنظر قرار گیرد، که از آثار مهم دنیوی آن تثبیت انضباط معنوی و ظاهری کارکنان است.
۹۲.

ابزارهای شناخت در مدیریت اسلامی

نویسنده:
منبع: عیار پژوهش در علوم انسانی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۱۳)

کلیدواژه‌ها: معرفت شناسی منابع شناخت تعارض منابع مدیریت اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۷ تعداد دانلود : ۶۰۳
یکی از موضوعات بنیادی در همه علوم، مطالعه و شناسایی شیوه ها و ابزارهای شناخت است. شناسایی ابزارهای معرفت و شناخت در دانش مدیریت اسلامی، موضوع اصلی این مقاله است. با تحلیل حس، خیال، و عقل که منابع اصلی علم حصولی برای معرفت بشری است. می توان شیوه ها و ابزارهای شناخت را در علوم انسانی، به ویژه دانش مدیریت مورد شناسایی قرار داد. در این تحقیق که با روش تحلیلی توصیفی صورت گرفته است، شیوه ها ی عقلی، تجربی، وحیانی، شهود، مرجعیت، و شیوع، برای دانش مدیریت اسلامی مورد شناسایی قرار گرفته اند. رتبه بندی این ابزارهای شناخت و حل تعارض آنها با تأکید بر دانش مدیریت و سازمان نیز مد نظر بوده است. این شش ابزار شناخت، در سازمان و مدیریت کاربرد داشته و برای شناسایی پدیده های سازمان و مدیریت مورد نیاز است. در بررسی این ابزارها، این نتیجه اساسی به دست می آید که ابزارهای مورد استفاده در «دانش مدیریت اسلامی» گسترده تر و جامع تر از ابزارهای مورد توجه «دانش مدیریت» است. از این رو، ابزارهای شناخت در دانش مدیریت اسلامی، می تواند گستره بیشتری از پدیده های مرتبط با سازمان و مدیریت را در معرض شناخت قرار دهد.
۹۳.

نگاهی اسلامی به مدیریت منابع انسانی در نیروهای مسلح

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم مدیریت و توسعه سال چهارم بهمن ۱۳۹۸ شماره ۶ (پیاپی ۲۰)

کلیدواژه‌ها: مدیریت اسلامی مدیریت منابع انسانی نیروهای مسلح

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۸ تعداد دانلود : ۴۵۹
استفاده از الگوهای مناسب در اداره امور هر سازمان امری اجتناب ناپذیر است. امروزه مدیران دریافته اند که تنها راه نجات سازمان در جهان پیچیده امروز استفاده از روش های مناسب علمی است. با توجه به پیچیدگی های روابط و ساختار سازمان های مختلف، نمی توان از تصمیم گیری های یکباره و مبتنی بر قضاوت های شهودی و تجربی استفاده نمود؛ چرا که یک تصمیم اشتباه در سازمان می تواند خسارات جبران ناپذیری را به بار آورد. اهمیت و ضرورت این موضوع در مورد نیروهای مسلح و سازمان های نظامی کشور که پاسدار ارزش های انقلاب اسلامی هستند دو چندان است. مدیریت صحیح منابع انسانی در سازمان ها می تواند بستری مناسب ایجاد کند تا کارکنان و سازمان ها به گونه ای اثربخش رشد کنند و خود را با شرایط پیچیده جهان امروز وفق دهند. بنابراین در این تحقیق برآنیم تا به ابعاد مختلف یک نظام کارآمد مدیریت منابع انسانی در نیروهای مسلح از دیدگاه اسلام بپردازیم.
۹۴.

بررسی تطبیقی اصول مدیریت از دیدگاه اسلام و ژاپن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت منابع سازمانی سال نهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 119-136

کلیدواژه‌ها: اصول مدیریت مدیریت ژاپنی مدیریت اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۰ تعداد دانلود : ۲۳۸۱
یکی از مطالبات جامعه ما پس از پیروزی انقلاب اسلامی، استقرار ارزش های اسلامی در تمام شئون جامعه به ویژه تصمیم گیری های حوزه مدیریت است. با نگاهی به متون مورد تدریس در مورد مدیریت و اصول آن، مشاهده می شود که این منابع آکنده از آموزه های ژاپنی و غربی بوده و در اغلب موارد در عمل سرلوحه اقدام مدیران سازمان های جوامع اسلامی قرار می گیرد. این پژوهش با رویکرد کیفی و با استفاده از روش تحلیل محتوا به مقایسه اصول مدیریت از دیدگاه اسلام و ژاپن پرداخته است. در نتیجه با مطالعه آیات قرآن کریم و سیره پیامبر (ص) و ائمه معصومین (ع) به خصوص نهج البلاغه امیرالمؤمنین، نکات مطرح شده در مورد اصول مدیریت که شامل برنامه ریزی، تصمیم گیری، سازماندهی، هماهنگی، نظارت و ارتباطات می باشند، استخراج شده تا با معرفی آنها مساعدتی در سیاست گذاری های سازمان های جوامع اسلامی فراهم شود.
۹۵.

فرامطالعه ای از پژوهش های حوزه ی مدیریت اسلامی؛ مورد مطالعه پایان نامه های مقطع کارشناسی ارشد دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (علیه السلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه مدیریت راهبردی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۶) 19 - 48

کلیدواژه‌ها: مدیریت اسلامی پایان نامه دانشگاه امام صادق پژوهش مدیریت اسلامی فرامطالعه علم دینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۴ تعداد دانلود : ۵۲۷
یکی از مراکز دانشگاهی کشور که با مأموریت مرجعیت علمی در تدوین و تولید علوم انسانی اسلامی اهتمام دارد، دانشگاه امام صادقA است. یکی از دانشکده های فعال در این دانشگاه، دانشکده معارف اسلامی و مدیریت است که با مرور پایان نامه های انجام شده در آن، می توان دریافت که بر اساس انتظارات برخاسته از نیازهای جامعه اسلامی، گستره متنوعی از پژوهش های مدیریت اسلامی در قالب پایان نامه های کارشناسی ارشد در این سال ها انجام شده و متناسب با مشرب و رویکردهای مختلف این حوزه، روش شناسی های گوناگونی مورد استفاده قرار گرفته است. با مطالعه و بررسی این پایان نامه ها، می توان از روندهای موجود تصویری شفاف داشت و با استفاده از تجربیات و مسیرهای طی شده، از دوباره کاری ها در این حوزه اجتناب کرد؛ بر این اساس هدف پژوهش حاضر، مطالعه و شناسایی روندهای موجود در پایان نامه های حوزه مدیریت اسلامی در دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادقA است؛ بدین منظور در غربال اولیه فهرست پایان نامه هایی که از بدو تأسیس دانشکده تا شهریور۱۳۹۴ دفاع شده بودند، بر اساس پنج شاخص اسلامی بودن مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت ۱۴7 پایان نامه بررسی شدند. با استفاده از مرور ادبیات و نظرات خبرگان، محورهای روش شناسی، منبع شناسی مأخذ مورد استفاده در پژوهش، رویکردشناسی و موضوع شناسی پژوهشی به عنوان محورهای اصلی در بررسی روندها و مقایسه پژوهش ها انتخاب شد و پایان نامه های انتخاب شده مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که در روش شناسی های اسلامی بیشترین رویکرد مورد استفاده در تحقیقات، رویکرد فقهی و کمترین رویکرد، سیره پژوهی است؛ همچنین از میان سه رویکرد اصلی در تولید علم، رویکرد تهذیب و تکمیل، بیشترین تحقیقات را به خود تخصیص داده است.
۹۶.

اولویت بندی شاخص های ارزیابی عملکرد مدیران عالی سازمان های فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه مدیریت راهبردی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۶) 303 - 326

کلیدواژه‌ها: مدیریت اسلامی سازمان فرهنگی اولویت بندی ارزیابی عملکرد تاپسیس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵۴ تعداد دانلود : ۳۶۴۲
یکی از وجوه ارزیابی سازمان های فرهنگی، به عنوان متولیان اصلاح و رشد فرهنگ جامعه، ارزیابی مدیران عالی این سازمان ها می باشد. هر سیستم ارزیابی نیازمند معیارهایی برای ارزیابی می باشد که تحقیقات زیادی به این موضوع پرداخته اند. تعدد این معیارها، ضرورت اولویت بندی آن ها را دوچندان می نماید، چه اینکه فرایند ارزیابی همواره زمان بر و پرهزینه است؛ از این رو هدف از تحقیق حاضر اولویت بندی معیارهای ارزیابی مدیران عالی سازمان های فرهنگی می باشد. بر این مبنا، ابتدا معیارهای ارزیابی عملکرد مدیران از دیدگاه حضرت امیرA بر اساس مطالعات و تحقیقات پیشین استخراج شده و در مرحله بعد از طریق پرسش نامه نظرخواهی از خبرگان، این معیارها با استفاده از دو روش TOPSIS و SAW و بر اساس ۳ ملاک: ۱. تأثیرگذاری در افزایش بهره وری سازمانی؛ ۲. تناسب با جایگاه مدیران عالی سازمان؛ ۳. قابلیت سنجش، اولویت بندی شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد معیارهایی که مبین ویژگی های عملکردی و تخصصی افراد هستند، مانند علم، توانمندی، مشورت پذیری و...، در ارزیابی مدیران عالی سازمان های فرهنگی اولویت بالاتری دارند تا معیارهایی که نشان دهنده ویژگی شخصی افراد مانند تقوا، سلامت نفس و... می باشند و عمده ترین دلیل این امر نیز این است که از نظر خبرگان، معیارهای ناظر به تخصص محوری، داری قابلیت سنجش بالاتری از معیارهای ارزشی می باشند؛ از این رو پیشنهاد تحقیق حاضر این است که معیارهای مهمی چون تقوا، تعهد و... ابتدا باید به معیارهای قابل سنجش تری تبدیل شده و سپس در فرایند ارزیابی به کار روند.
۹۷.

کشف، شناسایی و تحلیل شاخصهای ارزیابی سبکهای مدیریت اسلامی رویکرد تلفیقی کیفی و کمّی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت در دانشگاه اسلامی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 221 - 246
تعداد بازدید : ۸۲۷ تعداد دانلود : ۴۸۶
هدف پژوهشگران این پژوهش، بررسی شاخصهای ارزیابی سبکهای اسلامی مدیریت بر اساس رویکرد کیفی و کمّی بوده است. روش: در گام نخست، با استفاده از ابزار های پژوهش کیفی نظیر فرا ترکیب، به تبیین و اکتشاف معیارهای تحقیق پرداخته شده و در گام دوم، برای ارزیابی عوامل و انتخاب مهم ترین شاخص اثرگذار بر سبک مدیریت، با استفاده از تکنیک تصمیم گیری چند شاخصه شانون، شاخصهای با اهمیت شناسایی و رتبه بندی شده اند. با توجه به هدف پژوهش، جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دوره دکتری مدیریت صنعتی پردیس فارابی دانشگاه تهران است. در تحقیق حاضر به دلیل پیچیدگی ماتریس تصمیم طرح شده و برای اطمینان افراد جامعه مدّ نظر، هشت نمونه از جامعه آماری به صورت نمونه گیری نظری و گلوله برفی انتخاب شدند. یافته ها: در فاز فراترکیب، شاخص ارتباطات مقوله ای مهم در مدل ارزیابی سبکهای مدیریت اسلامی شناخته شده است. نتیجه گیری: معیار تقویت ارتباطات و افزایش تلاش و کوشش، دو معیاری اند که در رتبه بندی سبکهای اسلامی مدیریت، بالاترین ضریب اهمیت را دارند و معیار تعهد سازمانی و انگیزش دارای کمترین ضریب اهمیت است.
۹۸.

تبیین جایگاه شاخص های نرمش و رفق در مدیریت اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت اسلامی سال ۲۷ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: کارمندمداری کرامت انسان مدیریت اسلامی رفتار سازمانی اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۰ تعداد دانلود : ۳۸۹
بر اساس آموزه های اسلامی، شیوه رهبری دارای دو عنصر «نرمش حداکثری» و «شدّت عمل حداقلی» است. این شیوه رهبری با نظریه های رفتاری شباهت هایی دارد، در مکتب نئوکلاسیک ها «کارکنان» کانون توجه بوده و تلاش می شود تا از طریق کارمندمداری، خروجی بیشتری عاید سازمان شود. این دیدگاه به چه میزان با آموزه های اسلامی قرابت دارد، آیا نرمش و رفق حداکثری همان کارمندمداری است؟ شاخص های نرمش و رفق کدامند؟ بر اساس آموزه های اسلامی، هیچ یک از کارمداری و کارمندمداری پذیرفتنی نیست، زیرا که هر دو در جهت گیری افزایش سودآوری و نگاه ابزاری به انسان مشترک هستند. اما در منابع اسلامی، از آن رو که انسان دارای کرامت ذاتی است، کانون توجه بوده و به همین جهت به نرمش و رفق در باره او سفارش شده است. مهمترین شاخص های نرمش و رفق در مواجه با کارکنان عبارتند از: تفقد، گذشت و تغافل، مشورت، در دسترس بودن، انتقاد پذیری، گوش دادن مؤثّر، گشاده رویی و احترام، تحمل و مدارا، خیرخواهی و امانتداری و رعایت ظرفیت ها. در این تحقیق میزان نرمش و رفق بودن هریک از شاخص ها و نیز تاثیر گذاری هر شاخص بر مطلوبیت رهبری مشخص می شود. نکته جالب آن که حذف و یا کاهش میزان رفتار منفی، تأثیری بیش از ایجاد و افزایش رفتار مثبت در مطوبیت رهبری دارد. هدف این پژوهش استخراج شاخص های نرمش و رفق و اولویت گذاری میان آنهاست. روش پژوهش، آمیخته از اجتهاد حوزوی و روش میدانی است قلمرو پژوهش عمدتاً فرمایشات حضرت علی(ع) می باشد.
۹۹.

بررسی رابطه بین ابعاد مدیریت اسلامی با سلامت و عدالت سازمانی؛ اداره کل تبلیغات اسلامی خراسان شمالی

نویسنده:
منبع: رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۰ (جلد چهارم) 37-55

کلیدواژه‌ها: مدیریت اسلامی سلامت سازمانی عدالت سازمانی محیط کاری پرطراوت عدالت رویه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۱ تعداد دانلود : ۵۰۲
این پژوهش با هدف شناسایی بررسی بین ابعاد مدیریت اسلامی با سلامت و عدالت سازمانی اداره کل تبلیغات اسلامی خراسان شمالی انجام گردید. جامعه آماری آن شامل کلیه کارکنان اداره کل تبلیغات اسلامی خراسان شمالی به تعداد 65 نفر بوده که حجم نمونه براساس جدول مورگان (1978)، 55 نفر بدست آمد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی-طبقه ای انتخاب شده اند. جهت جمع آوری اطلاعات از دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش سه پرسشنامه عدالت سازمانی نیهوف و مورمن (۱۹۹۳)، پرسشنامه استاندارد سلامت سازمانی گراهام لووز (1986) و پرسشنامه 126 سوالی ابعاد مدیریت اسلامی (1386) استفاده شد است. برای سنجش اعتبار پایایی پرسشنامه ها از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که مقادیر ضریب برای متغیرهای ابعاد مدیریت اسلامی، سلامت سازمانی و عدالت سازمانی به ترتیب مقادیر 974/0، 956/0 و 932/0 بدست آمد. روایی ابزار از نوع محتوایی بوده است که مورد تایید اساتید و خبرگان قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری توصیفی و استنباطی آزمون های همبستگی پیرسون به کمک نرم افزار spss نسخه 18 و روش مدل ساختاری با استفاده از نرم افزار لیزرل نسخه 8/8 استفاده گردید. روش پژوهش توصیفی و از نوع پیمایشی و همبستگی است. نتایج نشان داد بین ابعاد مدیریت اسلامی و مولفه های (محیط کاری پرطراوت، کارکنان الهام بخش، رهبری فراگیر، فرهنگ مثبت و موفقیت پایدار) و برای مولفه های عدالت سازمانی (عدالت رویه ای، تعاملی و توزیعی) ارتباط مثبت و معناداری بدست آمد.
۱۰۰.

درآمدی بر روش بررسی «ابعاد فرهنگ سازمانی» با نگاهی به قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش شناسی علوم انسانی سال هفدهم بهار ۱۳۹۰ شماره ۶۶ 97 - 116
تعداد بازدید : ۵۰۱ تعداد دانلود : ۳۶۷
در این مقاله تلاش شده تا روش شناسی مطالعه «تأثیر آموزه های دینی بر علم مدیریت» تنقیح شود. لذا ابتدا به گام های کلی استفاده از آموزه های دینی در علوم مختلف اشاره شده و آنگاه این گام بندی در حوزه علم مدیریت ذکر گردیده است. بعد از آن به پیاده سازی این گام بندی در روش مطالعه فرهنگ سازمانی- به عنوان یکی از اجزای مهم علم مدیریت و سازمان پرداخته شده است. به عنوان یک نمونه عملی نیز کوشیده شده تا قدم های اولیه در جهت پیمودن این گام ها در حوزه «فرهنگ سازمانی» برداشته و به سوی یافتن نگاه دین و قرآن کریم به فرهنگ سازمانی حرکت شود. به این منظور، بررسی مفهوم فرهنگ و جایگاه آن در علم مدیریت مورد توجه قرار گرفته و سپس با برشمردن ابعاد فرهنگی جامعه اسلامی، تفاوت های جامعه و سازمان بیان گردیده و در نهایت با تعدیلات لازم بر روی ابعاد فرهنگی جامعه اسلامی، ابعاد فرهنگ سازمانی از نگاه قرآن کریم فهرست شده است.