در این نوشتار نظریه ای با عنوان الگوی آونگی برای تحلیل مطالبات و تحولات سیاسی ایران ابداع گردیده تا در مقاله ای دیگر برای تشریح علل و نتایج انتخابات سال 1388 در متن سه دهه عمر جمهوری اسلامی ایران مورد استفاده قرار گیرد. این تلاش می تواند برای مدیریت سیاسی آینده مفید باشد.
مفروضات این الگو حاکی از ان است که امنیت و آزادی دو خواسته اساسی مردم هستند. امنیت مستلزم یک دولت متمرکز و حداکثری است. اگر این دولت نقد و نظارت نشود به استبداد کشیده می شود. اما آزادی نیازمند مردمی آگاه، مسولیت پذیر و سازمان یافته است و افت آن هرج و مرج است. پس در مسیر زمان جوامع در طلب آزادی و امنیت هم چون آونگ به این سو و آن سو می روند و تاریخ شان ساخته می شود. این جریان اگر به درستی فهم و مدیریت شود می تواند در مرحله ای از تاریخ به جائی برسد که جامعه هم زمان دارای امنیت و آزادی بوده و دوره جهش و پیشرفت خود را آغاز کند.
الگوی ابداعی آونگی از یک سو به عنوان ابزاری برای تحلیل علمی مطالبات و تحولات سیاسی جامعه ایران در دو قرن اخیر به کار رفته و از سوی دیگر واقعیات سیاسی این دوران برای صحت آزمائی این نظریه کارساز هستند. «آزادی و امنیت چیستند و چگونه تحول سیاسی معاصر ایران را متاثر کرده اند؟» به عنوان دغدغه و مساله مولف هستند که با روشی توصیفی ـ تبیینی بررسی شده اند. فرضیه این است که این دو مطالبه اساسی مردم نقش اساسی در ترسیم صورت و ماهیت تاریخ سیاسی ایران و انقلاب اسلامی داشته اند و آینده را نیز شکل خواهد داد.
جریان ملی گوروش یکی از مهم ترین نمایندگان اسلام سیاسی در ترکیه است. آن ها برای رسیدن به اهداف خود و در چارچوب دموکراسی ترکیه اقدام به تأسیس احزاب اسلامی مختلفی از جمله حزب نظام ملی، سلامت ملی، حزب رفاه، فضیلت و سعادت می کنند و در راستای تأسیس نظامی عدالت محور که روح حاکم بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است تلاش می نمایند. به عبارت دیگر اربکان رهبر این جریان که سقوط شوروی را متوجه شده و متأثر از آرمان ها و شعارهای انقلاب اسلامی مانند عدالت محوری و استکبارستیزی و ...بود، تلاش می کند تا مکتب نظام مند و جذاب تری را برای ترکیه نوین خلق کند؛ بنابراین ما در این مقاله تلاش کردیم تا حقوق ملت در مانیفست فکری جریان ملی گوروش را با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران را با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی مقایسه نموده و به شباهت ها و تفاوت های آن ها اشاره کنیم. درواقع ما به دنبال پاسخگویی به این سؤال بودیم که شباهت ها و تفاوت های اصول مربوط به حقوق ملت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و آراء ملی گوروش چه بوده است؟ در همین راستا یافته های تحقیق حاکی از این است که جریان ملی گوروش نه تنها ازنظر معرفتی آشنا با مبانی جمهوری اسلامی ایران بوده، بلکه آراء آن ها در قواعد و اصول مربوط به حقوق ملت مانند حقوق مدنی و سیاسی، حقوق اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حقوق قضایی بسیار به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نزدیک است. البته نباید فراموش کنیم که نفوذ ملی گرایی و لائیسم در آراء ملی گوروش باعث گردیده تا دیدگاه آن ها در برخی موارد با قوانین جمهوری اسلامی ایران که همیشه بر برتری اسلام تأکید می کند و منبع تمامی قوانین خود را اسلام می داند، تفاوت داشته باشد.
در این مقاله تلاش شده الگویی از تحلیل راهبردی بر اساس اندیشه مقام معظم رهبری برای سازمان های دولتی ایران ارائه شود. نتایج این پژوهش نشان می دهد در نظر مقام معظم رهبری، در فرآیند تحلیل راهبردی، تحلیل گر با سه مقوله اهداف راهبردی، تبیین راهبردی واقعیت های اجتماعی و تفکر راهبردی مواجه است. بدین ترتیب، لازم است تحلیل گر راهبردی، ابتدا اهداف راهبردی نظام سیاسی (وضع مطلوب) را شناخته و سپس واقعیت های اجتماعی راهبردی (وضع موجود) را تبیین نماید در نهایت، شیوه حرکت از وضع موجود به وضع مطلوب (راهبرد) را با کمک تفکر راهبردی ترسیم کند. در اندیشه رهبر انقلاب، اهداف راهبردی جمهوری اسلامی ایران شامل چهار ارزش بنیادین استقلال، آزادی، عدالت و معنویت است. واقعیت های اجتماعی راهبردی ایران نیز از سه قسمت ابزار مادی راهبردی، ابزار معنوی راهبردی و موانع راهبردی (مانند سابقه استبداد داخلی و وجود جبهه ى دشمن) تشکیل شده است.