فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۷۶۱ تا ۷۸۰ مورد از کل ۱٬۹۸۲ مورد.
بررسی وضعیت نگرش دینی و رفتار باروری در زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی و درمانی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۳ تابستان ۱۳۹۶ شماره ۳
68-79
حوزه‌های تخصصی:
سابقه و هدف: رفتار باروری ازجمله تعیین کننده های مهم نوسانات جمعیتی است. کاهش نرخ باروری همراه با سالمندی جمعیت؛ و نیز کاهش نیروی کار جوان، از معضل های مهمی است که جامعه ی ایران در آینده با آن روبه رو خواهد شد. با توجه به اهمیت فراوان موضوع، این پژوهش با هدف تعیین وضعیت نگرش دینی و رفتار باروری در زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی و درمانی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران صورت گرفته است. روش کار: در این پژوهش مقطعی، جامعه ی آماری شامل همه ی زن ان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی و درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی است، که 200 نفر از زنان دارای معیارهای ورود، با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه ی سه قسمتی، حاوی اطلاعات دموگرافیک، پرسش های تعیین کننده ی رفتار باروری و نگرش دینی است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمارهای توصیفی و تحلیل واریانس استفاده شد و سطح معنی داری نیز 05/0 در نظر گرفته شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که میانگین ± انحراف معیار سن واح دهای پ ژوهش 6/1 ± 24/29 سال است. همچنین میانگین ± انحراف معیار تعداد افراد خانوار، تعداد فرزندان، سن ازدواج، مدت زمان ازدواج و فاصله ی بین ازدواج و اولین بارداری به ترتیب 79/0 ± 16/3 نفر، 78/0 ± 8/1 نفر، 9/5 ± 5/8 سال، 39/24 ± 74/24 ماه و 47/4 ± 02/21 سال است. علاوه براین، سطح نگرش دینی بیشتر واحدهای پژوهش (5/67 درصد) در حد خوب ارزیابی شده است. نتایج آزمون تحلیل واریانس نیز نشان دهنده ی ارتباط معنادار سطوح مختلف نگرش دینی با رفتار باروری است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر بر اهمیت بیشتر اعتقادات دینی در رفتار باروری افراد تأکید می کند. توصیه می شود در اجرای برنامه های آموزشی و مشاوره یی که برای ارتقای رفتار باروری صورت می گیرد، به باورها و اعتقادات دینی افراد توجه ویژه یی شود تا هر دو مقوله ی مهم ارتقا یابند.
بررسی اثر بلوغ عاطفی و خودگسستگی در نگرش دینی دختران مقطع پیش دانشگاهی دبیرستان های شهر تهران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۳ بهار ۱۳۹۶ شماره ۲
31-42
حوزه‌های تخصصی:
سابقه و هدف: رسیدن به بلوغ عاطفی و نداشتن خودگسستگی از عامل های مهم داشتن نگرش دینی در افراد محسوب می شود. ازاین رو، در این پژوهش به بررسی اثر بلوغ عاطفی و خودگسستگی در نگرش دینی دختران نوجوان پیش دانشگاهی شهر تهران پرداخته شده است. روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی؛ و جامعه ی آماری شامل همه ی دانش آموزان دختر مقطع پیش دانشگاهی سال تحصیلی 94 - 95 شهر تهران است. برای انجام پژوهش، تعداد 405 نفر با استفاده از جدول کرجسی مورگان و روش نمونه گیری خوشه یی چند مرحله یی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، شامل پرسش نامه ها ی بلوغ عاطفی (EM) ، خودگسستگی و نگرش دینی بود و داده ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل رگرسیون هم زمان، تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که متغیّرهای بلوغ عاطفی و خودگسستگی با ضریب تعیین10/0، نگرش دینی را تبیین می کنند. بنابراین، بلوغ عاطفی با بتای31/0- ، مهم ترین عامل اثرگذار (01/0 p<) و خودگسستگی واقعی- آرمانی با بتای 11/0، دومین عامل اثرگذار (05/0p<) در تبیین نگرش دینی دختران نوجوان است. در این تبیین، خودگسستگی واقعی - بایسته، تأثیر معناداری نداشت (05/0 p> ). نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد که متغیّرهای بلوغ عاطفی و خودگسستگی نقش مهمی در نگرش دینی دختران نوجوان دارند. ازاین رو، برای تقویت دین داری نوجوانان باید به این متغیّرها توجه؛ و زمینه ی آموزش های لازم به دانش آموزان (مانند آموزش مهارت های زندگی)، برای بهبود این متغیّرها فراهم شود.
تبیین و شفاف سازی مفهوم ارزش در آموزش علوم پزشکی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۳ بهار ۱۳۹۶ شماره ۲
88-101
حوزه‌های تخصصی:
سابقه و هدف: توسعه ی آموزش علوم پزشکی، یکی از اهداف مهم وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است. نخستین گام برای توسعه و دستیابی به برنامه ی آموزش مبتنی بر ارزش ها در کشورمان، شفاف سازی مفهوم ارزش در آموزش علوم پزشکی است که در این پژوهش به آن می پردازیم. روش کار: در این پژوهش، با تحلیل متون به شیوه ی نقدی - تفسیری، مفهوم ارزش در آموزش علوم پزشکی شفاف سازی؛ و سپس به جستجوی متون مرتبط با ارزش پرداخته شد. همچنین از 800 مقاله ی مرتبط با موضوع پژوهش، 70 مقاله، به شیوه ی نمونه گیری هدفمند انتخاب شد و ساخت مجدد و مستدل مفهوم از یافته های ضد و نقیض در پژوهش های مختلف به دست آمد. پس از آن، با تحلیل انتقادی مستندات مربوط به مفهوم ارزش و فلسفه و جایگاه ارزش ها در آموزش علوم پزشکی ایران و جهان، مفاهیم جدید و ارتباط های بین مفاهیم، دوباره ساخته شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: ارزش ها به صورت یک نظام ارزشی، درون فرد ایجاد می شود و مبنای قضاوت و تصمیم گیری در امور مختلف قرار می گیرد. ارزش ها با ایجاد نگرش، موجب جهت گیری رفتاری می شود. از سویی، باور اعتقادی، باور علمی را نیز تحت تأثیر قرار می دهد. شواهد علمیی که تولید می شود، از ارزش های زمینه یی فکری دانشمندان و صاحبان علم، خالی نیست. در جامعه ی اسلامی ما، مفروضات اساسی وجود دارد که باور ما است و ارزش های ما را شکل می دهد؛ و آن گاه است که ارزش ها، جهت حرکت ما را تعیین می کند و الگوهای رفتاری ما را شکل می دهد تا از دایره ی ارزش ها و اخلاقیات خارج نشویم. نتیجه گیری: در کشور ما، در بسیاری از حوزه ها از جمله آموزش علوم پزشکی، نیاز به برنامه هایی است که دستیابی به ارزش ها را تضمین کند. برای توسعه ی ارزش ها در این حوزه ، نخستین گام، فراهم سازی بستری برای درک مفهوم و درونی سازی ارزش ها و توسعه ی روش های آموزش برای به دست آوردن تجربه ی مبتنی بر ارزش است.
تحلیل معرفت شناسی آموزش از دور بر مبنای مکتب سازنده گرایی و معرفت شناسی اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
رشد بی سابقه نظام های آموزش از دور در دنیا و تأکید آنها بر ایجاد و انتقال معرفت سبب شده تا در هزاره سوم، معرفت و مسائل مربوط به آن که کانون اصلی نظام تعلیم و تربیت است، توجه متخصصان این حوزه را به خود معطوف کند، بر این اساس، هدف از پژوهش حاضر تحلیل معرفت شناسی آموزش از دور از دیدگاه معرفت شناسی اسلام و سازنده گرایی است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی به گردآوری اطلاعات کتابخانه ای، شامل شناسایی، مطالعه، طبقه بندی اطلاعات، تجزیه و تحلیل آنها و جمع بندی اطلاعات درخصوص موضوع مورد مطالعه پرداخته و چگونگی ایجاد معرفت در نظام آموزش از دور را مورد بررسی قرار می دهد. نتایج این تحقیق نشان داد اگر چه رویکرد معرفت شناسی مکتب سازنده گرایی و الزام های تربیتی آن به سرعت رو به رشد و توسعه است و نوع نگاه به معرفت در این مکتب نسبی گرایانه است، اما از آنجا که چتر فلسفی حاکم بر نظام آموزشی ما اسلام است، می توان با استفاده از تعالیم وحی، دستیابی به معرفت حقیقی به صورت مطلق را در این نظام آموزشی ممکن کرد.
تأثیر قصه گویی قصص قرآنی بر سازش یافتگی کودکان پیش دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
زمینه و هدف: قصه گویی در طول تاریخ برای افراد جذابیت و کشش خاصی داشته است و در مورد کودکان یک شیوه تربیتی محسوب می شود. به همین دلیل، قصه گویی یکی از ابزارهای مهم اصلاح رفتار کودکان محسوب می شود؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر قصه های قرآنی بر سازش یافتگی کودکان پیش دبستانی صورت گرفت.
رابطه ی ماه مبارک رمضان با میزان بروز تصادفات و دیگر آسیب ها و مقایسه ی آن در زنان و مردان پذیرش شده در اورژانس بیمارستان های شهر کرمانشاه در سال 1380 - 1387(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱
34-44
حوزه‌های تخصصی:
سابقه و هدف: افزایش سلامت اجتماعی در هر جامعه یی مهم ترین نگرانی محاکم قضایی محسوب می شود. ازآنجاکه تحقیقات صورت گرفته به طور دقیق به توافقی درباره ی تغییر میزان آسیب های مختلف در ماه مبارک رمضان نرسیده است، هدف از این پژوهش بررسی رابطه ی ماه مبارک رمضان با میزان بروز تصادفات و دیگر آسیب ها و مقایسه ی آن در زنان و مردان پذیرش شده در اورژانس بیمارستان های شهر کرمانشاه در سال 1380 - 1387 است. روش کار: این پژوهش ازنوع گذشته نگر و نیمه تجربی است. تمام بیماران زن و مرد 15 تا 45 ساله یی که به علت تصادفات رانندگی و سه نوع آسیب دیگر (نزاع و زد و خورد، پرتاب از ارتفاع و درگیری با سلاح گرم) در طول ماه مبارک رمضان و دیگر ماه های سال های 1380 تا 1387 به بخش اورژانس بیمارستان های طالقانی و امام رضای شهر کرمانشاه مراجعه کرده بودند با روش نمونه گیری در دسترس و با هدف مقایسه، در این پژوهش شرکت کردند. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از آزمون های کولموگروف اسمیرونوف، تحلیل واریانس و آزمون T دو نمونه یی انجام شده است. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: بر اساس یافته ها ، میانگین آسیب ها در ماه های غیررمضان در هر دو گروه زنان و مردان، به طور جداگانه، بیشتر بود (001/0)؛ باوجوداین، هیچ تفاوت معناداری بین میزان بروز آسیب های مختلف در ماه های رمضان و غیررمضان در زنان و مردان مشاهده نشده است (به ترتیب 743/0 و 773/0)؛ اما در تمامی موارد میانگین مردان بالاتر از زنان بوده است (α≤05/0). نتیجه گیری: بر اساس نتایج این پژوهش، اگرچه میانگین میزان بروز تصادفات و دیگر آسیب ها و حوادث بین زنان و مردان در ماه های رمضان و غیررمضان دارای تفاوت معنادار نیست، میانگین این آسیب ها در ماه های غیررمضان بیشتر از ماه های رمضان است. همچنین مشاهده شد که میزان بروز آسیب ها در زنان نسبت به مردان هم در ماه مبارک رمضان و هم در ماه های غیررمضان کمتر است.
بررسی رابطه ی هوش معنوی با احساس گناه جنسی در دانشجویان دانشگاه علوم و تحقیقات شهرستان ایلام در سال تحصیلی 91 - 92(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱
45-54
حوزه‌های تخصصی:
سابقه و هدف: به کارگیری منابع معنوی می تواند در حل مسائل زندگی ازجمله احساس گناه، مؤثر واقع شود. ازاین رو، هدف این پژوهش بررسی رابطه ی بین هوش معنوی با احساس گناه جنسی در دانشجویان دانشگاه علوم و تحقیقات شهرستان ایلام است. روش کار: این پژوهش ازنوع توصیفی - همبستگی است که جامعه ی آماری آن را همه ی دانشجویان مشغول به تحصیل دانشگاه علوم و تحقیقات شهرستان ایلام در سال تحصیلی 91 - 92 تشکیل می دهد. برای این منظور، با روش نمونه گیری در دسترس، نمونه یی به حجم 100 نفر، بر اساس جدول مورگان، انتخاب شد. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه های احساس گناه جنسی موشر و هوش معنوی کینگ استفاده شده است. تحلیل داده های پژوهش نیز با روش های آمار توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی صورت گرفته است. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: بر اساس نتایج به دست آمده ، بین هوش معنوی کل و احساس گناه جنسی رابطه وجود نداشت (192/0r=، 05/0<p)، اما زیرمقیاس آن (گسترش حالت هوشیاری) قدرت پیش بینی کنندگی برای احساس گناه جنسی بود (401/0= r، 01/0>p). علاوه براین، بین احساس گناه جنسی با سن دانشجویان رابطه وجود داشت؛ اما ارتباط آن با جنسیت دانشجویان معنادار نبود (204/0 = r، 05/0>p). نتیجه گیری: اگرچه هوش معنوی به طور کل نقش مشخصی در میزان احساس گناه جنسی دانشجویان مورد مطالعه به دست نداد، پاره یی از اجزای تشکیل دهنده ی آن به ویژه با افزایش سن، می تواند نقش برجسته یی در درک و ابراز احساس گناه جنسی داشته باشد.
نقش آیین های عاشورایی و برهه های پساعاشورایی در ارتقای سلامت معنوی، از مجرای رفتارسازی هنجار مبتنی بر آموزه های دینی: پیشنهاد یک الگوی عملی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۳ بهار ۱۳۹۶ شماره ۲
115-122
حوزه‌های تخصصی:
سابقه و هدف: جوامع اسلامی، به ویژه شیعیان برای بزرگ داشتن حماسه ی عاشورا، فضای متفاوتی را در ایام ماه محرم تجربه می کنند. فضایی که در کنار به پا داشتن آیین های عاشورایی متناسب با فرهنگ های بومی، زمینه ی مناسبی برای کاهش رفتارهای ناهنجار و تثبیت رفتارهای هنجار مبتنی بر آموزه های دینی و مذهبی فراهم می کند. به طور قطع سیاست گذاران و متولیان فرهنگی جامعه مایل اند فضای معنوی حاکم در ایام ماه محرم، در زمان های دیگر نیز در جامعه زنده بماند و از این رهگذر، بستر مناسبی برای ارتقای سلامت معنوی از راه تثبیت رفتارهای هنجار در جامعه ایجاد شود. روش کار: مؤلفان با نگاهی به آیین های عاشورایی و تحلیل آن بر مبنای الگوی فرانظری تغییر رفتار، تلاش داشته اند راهکارهای عملی روشنی برای تحقق این هدف در نظر بگیرند. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: بسته به شرایط زمانی طی شده از آیین های عاشورایی، راهکارهای مختلفی برای ایجاد و یا تثبیت رفتارهای هنجار پیشنهاد می شود؛ که این راهکارها می تواند به تثبیت رفتارهای فردی و اجتماعی مطلوب در میان افراد جامعه کمک کند. نتیجه گیری: این مقاله با مروری بر بُعدهای این الگوی تغییر رفتاری و تطبیق آن با شرایط جامعه در ماه محرم، تلاش دارد برای این منظور راهکار ها ی عملی معرفی کند.
کارآمدی بسته آموزشی مهارت های ارتباطی مبتنی بر آموزه های اسلامی بر رضایتمندی زناشویی(مقاله ترویجی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
هدف این پژوهش، بررسی کارآمدی بسته آموزشی مهارت های ارتباطی مبتنی بر آموزه های اسلامی، بر رضایتمندی زوجین است. این بسته آموزشی شامل مهارت های کلامی (سبک گفت وگو، گوش دادن، ابراز وجود، حل تعارض) و غیرکلامی (همکاری در منزل، رعایت احترام، نظافت و پاکیزگی و روابط جنسی) بوده است. نمونه آماری شامل 30 زوج (60 نفر) از دانشجویان دانشگاه قم و طلاب مرکز خدمات حوزه های علمیه قم، در قالب دو گروه شاهد و آزمایش که هر گروه متشکل از 15 زوج بودند و به روش تصادفی ساده انتخاب شدند، اجرا گردید. این پژوهش از نوع شبه آزمایشی و پیش آزمون _ پس آزمون بوده است. ابزار پژوهش شامل بسته آموزشی محقق ساخته مهارت های ارتباطی زوجین و فرم کوتاه پرسش نامه رضایت زناشویی انریچ بوده است. نتیجه تحقیق نشان داد، برنامه آموزشی مهارت های ارتباطی مبتنی بر آموزه های اسلامی در بهبود عامل مدیریت رابطه، بهینه کردن هماهنگی در مسائل مذهبی، برنامه آموزشی، حل تعارض، مدیریت مالی، روابط جنسی، اوقات فراغت، مسائل شخصیتی، خانواده و دوستان، فرزندپروری، نقش های زناشویی مؤثر بوده است. در نهایت، می توان گفت بسته آموزشی مهارت های ارتباطی زوجین مبتنی بر آموزه های اسلامی بر رضایتمندی زوجین تأثیر مثبت و معنادار داشته است.
فراتحلیل مطالعات هوش معنوی(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
این پژوهش با هدف تعیین سازه های همبسته با هوش معنوی در مقالات فارسی انجام شده است. بدین منظور مقالات مرتبط در پایگاه داده های مقالات جهاد دانشگاهی، نورمگز و پرتال جامع علوم انسانی جمع آوری شد. پژوهش هایی که به لحاظ روش تحقیق معتبر بودند، انتخاب شدند. ملاک اعتبار، پرسش ها، فرضیه ها، اهداف، جامعه آماری، نمونه گیری، روش پژوهش، روش آماری، روایی و پایایی پرسشنامه ها بود. برای تحلیل و ترکیب نتایج پژوهش ها از روش ترکیب اندازه اثر استفاده شد. نتایج نشان داد که متغیرهای «هوش هیجانی»، «شادکامی»، «تعهد سازمانی»، «رضایت زناشویی»، «برون گرایی»، «دلپذیر بودن»، «سلامت عمومی»، «روان نژندی(رابطه ی معکوس)»، «تاب آوری»، «رضایت از زندگی»، «وجدانی بودن» و «رفتار شهروندی» بیشترین همبستگی را با هوش معنوی داشته اند.
بررسي تطبيقي مفهوم عقل در منابع اسلامي، روان پزشكي و روان شناسي(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه‌های تخصصی:
زمینه و هدف: عقل و ديگر كلمات معادل آن در علوم اسلامي، روان شناسي و روان پزشكي از اهمیت خاصي برخوردار است. علت این موضوع جایگاه و تأثیر عقل در وضعیت سلامت انسان می باشد. مطالعه حاضر به تبیین و بررسی تطبیقی این مفهوم در منابع مذکور پرداخت.
مواد و روش ها: در این مطالعه مروری، پس از یافتن تعريف عقل در فرهنگ لغات عربي، فارسي، انگليسي و نیز در فرهنگ لغات قرآني، مفهوم عقل از منظر فلاسفه، پیشوایان اسلامی و قرآن استخراج گردید. سپس با مراجعه به كتب مرجع روان پزشكي و روان شناسي دانشگاهي، مفاهيم مرتبط با عقل استخراج شد و به وسیله تطبيق اين مفاهيم، ویژگی ها، نقاط اشتراک و تفاوت آن ها توصیف گردید.
یافته ها: یافته های مطالعه مفهوم عقل را در سه قسمت توصیف می کند؛ منابع اسلامی ضمن تفکیک عقل به نظري و عملي، عقل را به عنوان قدرت تشخیص انسان، عاملی برای بازداری از انحراف و فساد، اساس شخصیت انسان و ملاکی برای ارزیابی انسان در دنیای پس از مرگ توصیف کرد. در فرهنگ روان پزشكي، عاقل بودن به مفهوم داشتن بينش صحيح نسبت به خود و بيماري خود، قضاوت صحيح در شرايط مختلف و داشتن تفكري عاري از آسیب های مختلف بود. در روان شناسي نیز عقل عبارت از توانايي فكر و عمل بر اساس دانش ها و تجربه ها، بینش صحیح نسبت به آن ها است.
نتيجه گيري: در هر سه منبع به سير تدريجي براي تكامل عقل، عوامل و موانع مؤثر در آن و راه های برون رفت از آن ها اشاراتی شده است، اما در منابع اسلامی مفهوم دنياي پس از مرگ به عنوان يك موضوع اساسی و مهم، دارای ابعاد و رویکرد متمایزی می باشد.
تبیین و تحلیل زمینه های سازواری و همگرایی مؤلفه های تفکر انتقادی با تربیت دینی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
دیدگاه های یک تربیت دینی را در تضاد با عقلانی توان دیشه ورزی می بینند، منشأ بسیاری از شبهات و پرسشهایی اند که در این زمینه مطرح شده اند. برهمین اساس امروزه عناوینی چون القای تفکر عقلانی،تفکرانتقادی و خلاقیت از موضوعات مهم تربیتی هستند که نظر پژوهشگران را به خود جلب کرده اند. درتعلیم و تربیت امروز گرایش به تفکر انتقادی یکی از ملزومات زندگی عقلانی قلمداد شده است. در کشور ما، ضرورت تربیت دینی به منزله وظیفه مهم و اصلی تعلیم و تربیت پذیرفته شده است و باید به گون ه ای اعمال شود که در مقابل چالش های موجود به بهترین شکل، مخاطبان را جذب کند. بنابراین، باید تلاش کرد تا به شیوه های موجود در این فرآیند، کیفیت بخشید و آن را بهتر و زیباتر به نسل جوان ارائه داد. اگر تربیت دینی بتواند با روشهای جدید منطبق شود، گامی مؤثر برای جذب افراد به دینداری برداشته است. یک راهکار اساسی در جامعه ما، داشتن تفکر انتقادی در شیوه های تربیت دینی است. این مقاله، با روش تحلیل مفهومی و نیز با استناد به منابع معتبر، تلاش می کند به تطبیق و همگرایی مؤلفه هایی که در تفکر انتقادی و تربیت دینی مؤثرند، بپردازد. نتیجه این پژوهش، اشتراک برخی مؤلفه های تفکر انتقادی و تربیت دینی را به ویژه در بعد شناختی مورد تأکید قرار می دهد و ثابت می کند که این مؤلفه ها با هم تطابق و همخوانی دارند.
بررسی کارآمدی آمورش صبر بر سخت رویی روان شناختی(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
مطالعة حاضر یک پژوهش تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است که با هدف بررسی کارآمدی آموزش صبر بر میزان سخت رویی روان شناختی افراد صورت گرفته است. جامعة آماری این پژوهش تمامی دانش آموزان دبیرستان های دخترانة شهر اصفهان در سال تحصیلی 1392- 1393 هستند. نمونة آماری شامل 30 تن از این دانش آموزان است که به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چندمرحله ای انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفته اند. آموزش صبر به عنوان مداخله، به مدت 11 جلسه در گروه آزمایش اجرا شد، اما گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. ابزار اندازه گیری پژوهش شامل مقیاس «صبر» حسین ثابت و پرسش نامة «سخت رویی» کوباسا بوده است. داده های پژوهش با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس و به وسیلة نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. یافته های تحقیق نشان داد که آموزش صبر به شیوة گروهی در سطح معناداری (05/0p<) در افزایش سخت رویی دانش آموزان مؤثر است.
پیش بینی استرس ادراک شده مادران دارای فرزند عقب مانده ی ذهنی بر پایه جهت گیری مذهبی درونی و بیرونی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه‌های تخصصی:
مقدمه: در این پژوهش رابطه بین استرس ادراک شده مادران دارای فرزند عقب مانده ذهنی و جهت گیری مذهبی درونی و بیرونی مورد ررسی قرار گرفت. روش کار: روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه مادران دارای فرزند عقب مانده ذهنی شهر شهرکرد بودند. در این پژوهش روش نمونه گیری تصادفی و حجم نمونه 150 نفربرآورد گردید. در این پژوهش به منظور جمع آوری داده ها از دو پرسش نامه استرس ادراک شده کوهن و جهت گیری مذهبی آلپورت استفاده شده است. جهت تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون خطی ساده و چند متغیره به شیوه گام به گام استفاده گردید. یافته ها: نتایج پژوهش حاضر مبین این است که بین شاخص جهت گیری مذهبی و استرس ادراک شده همبستگی معنی داری وجود دارد. در این پژوهش بین استرس ادراک شده و جهت گیری مذهبی بیرونی همبستگی مثبت و معنی داری مشاهده ولی بین استرس ادراک شده و جهت گیری مذهبی درونی همبستگی معنی داری مشاهده نگردید. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد توجه به سلامت مادران دارای فرزند عقب مانده ذهنی در جهت بهبود وضعیت زندگی و پذیرش این کودکان ضروری است. شناسایی عوامل ایجاد استرس در این والدین و حمایت اجتماعی و درمانی و ارائه خدمات به این خانواده ها و برنامه ریزی دقیق و ارایه راهکارهای درمانی ویژه و آگاهی بخشی به خانواده ها می تواند از بروز عقب ماندگی ذهنی فرزندان تاحدود زیادی بکاهد وبر سلامت روان ماداران دارای فرزند عقب مانده ذهنی اثر بگذارد.
تبیین رویکردهای موجود درباره تربیت معنوی کودکان و نقد آنها با تأکید بر آموزه های اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف اصلی این مقاله، تبیین رویکردهای موجود درباره مفهوم تربیت معنوی کودکان و نقد آنها با تأکید بر آموزه های اسلامی است.در بخش نخست، تاریخچه تربیت معنوی کودکان به اختصار ارائه می شود؛سپس با طرح سه جهان بینی عمده درباره نوع رابطه میان دین و معنویت، به تبیین تربیت معنوی کودکان با تأکید بر آراء اندیشمندان مذکور پرداخته می شود. جهان بینی های مذکور عبارت اند از: جهان بینی دینی، جهان بینی فارغ از دین و جهان بینی غیردینی (سکولار). با توجه به یافته های تحقیق می توان گفت در جهان بینی دینی، معنویت بر ارتباط شخصی با حقیقت و تبعیت از آن و تربیت معنوی کودکان، بر هدایت دانش آموز به سوی کسب دانش شخصی، پویا، آمیخته با عشق و خلاقیت تأکید می کند؛ در رویکرد فارغ از دین، معنویت یک سازه رشد شخصی و ناظر به نوعی سبک تفکر و مفروضاتی است که افراد برای توجیه رفتارشان دارند و تربیت معنوی کودکان، پرورش رویکردی شناختی نسبت به معانی فرهنگی را در کانون توجه قرار می دهد.در جهان بینی غیردینی، معنویت ناظر به درک احساسات زیباشناختی و ساخت معنا در ارتباط کودک با خود و محیط و تربیت معنوی نیز به فرآیند پرورش هویت از طریق معناسازی و روایت سازی کودک است.در بخش دوم مقاله، جهان بینی های فوق با تأکید بر آموزه های اسلامی نقد می شوند. برخی از مهم ترین نقدهای وارد بر این جهان بینی ها عبارت اند از: وجود ابهام در حقیقت، خطر پیروی از افراد به جای حقیقت، محدود ساختن تربیت معنوی به پرورش یک بعد و تغافل از سایر ابعاد، سطحی نگری درباره دین و... در پایان نیز کلیاتی درباره الگوی پیشنهادی خود با عنوان الگوی اسلامی تربیت معنوی کودکان مطرح می شود. روش انجام این تحقیق،سنتزپژوهی و کاوشگری فلسفی انتقادی است.
سلامت معنوی در بستر عوامل اجتماعی معنویت افزا از نگاه نهج البلاغه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۲ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۴
55-62
حوزه‌های تخصصی:
سلامت معنوی بُعدی از سلامت انسان است که در بستر عامل های مختلفی می تواند رشد کند. در متن های اسلامی به ویژه در نهج البلاغه می توان این عوامل را استخراج نمود. یکی از عامل های رشد دهنده ی سلامت معنوی، عامل های اجتماعی است. این پژوهش با هدف جستجوی عوامل اجتماعی معنویت افزا از نگاه نهج البلاغه انجام شده است . مواد و روش ها: این مطالعه از نوع تحلیل محتوا است و براساس آموزه های فردی و اجتماعی نهج البلاغه؛ با محوریت زمینه هایِ معنویت افزای اجتماعی انجام شده است. در این پژوهش، اسناد و متن های اسلامی، ازجمله نهج البلاغه و نرم افزارهای علوم اسلامی بررسی شده است؛ همچنین در سایت نشریات کشور، با توجه به کلید واژه ی«نهج البلاغه»، 500 مقاله بررسی شد که از این تعداد، 97 مقاله تکراری؛ و بقیه ی مقاله ها مربوط به موضوع های مختلف اجتماعی، اخلاقی، ادبی، تربیتی و غیره بود که از این تعداد، چهار مقاله مربوط به حیطه ی سلامت و چهار مقاله به نوعی مربوط به موضوع معنویت بود؛ و تنها یک مقاله به موضوع سلامت معنوی در نهج البلاغه ارتباط داشت که تا حدّی مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: بر اساس پژوهش حاضر، معلوم شد که حاکمیت دین و رهبری جامعه در هدایت افراد به سوی ارزش های اخلاقی و معنوی نقش پر رنگی دارد؛ و در کنار آن، مبارزه با فقر و بهره مندی جامعه از رفاه نسبی و نیز نفی تبعیض و نابرابری های اجتماعی و اجرای عدالت، بستری را برای حرکت جامعه به سوی ارزش های معنوی فراهم می کند. نتیجه گیری: با توجه به آنچه بیان شد می توان چنین نتیجه گرفت که معنویت، همان گونه که جنبه ی فردی دارد، می تواند جنبه ی اجتماعی نیز داشته باشد؛ به تعبیر دیگر، هم می توان از جامعه ی معنوی سخن گفت و هم از جامعه ی مادی و غیر معنوی . رفتارهای مذهبی ازجمله موضوع هایی است که در ایجاد معنویت تأثیر گذار است. بر این اساس، هنگامی می توان از جامعه ی معنوی سخن گفت که رفتارهای مذهبی در جامعه ی ما فراگیر شود .
فضای مجازی و نو مفهوم پردازی در مؤلفه های تربیت دینی:چالش و ضرورتی مغفول در نظریه پردازی های تربیتی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
عده ای بر این باورند که اساسا «خلق ابزار، تابع نوع تفکر آدمی است». عده ایی نیز بر این باورند که «فکر، تابع ابزارهایی است که آدمی خلق می کند» و دسته سومی نیز هستند که معتقدند بین ابزاری که آدمی تولید می کند و تفکر او، نوعی هم گرایی و سازواری می توان به وجود آورد. اگر این پیش فرض که فناوری زاینده تفکر و دانش مختص به خود است (دیدگاه دسته دوم) را بپذیریم؛ بنابراین باید بپذیریم که نخست اینکه فناوری در ایجاد و تحول در معنی و مفهوم دانش نقش بنیادی ایفا می کند. دوم اینکه فناوری مجازی در آینده غیر قابل کنترل است. سوم اینکه باید به منظور کنار آمدن با بعضی از اقتضائات غیر قابل اجتناب فناوری و فضای مجازی، در مؤلفه های تربیت دینی اعم از مفاهیم، تعاریف، حدود و ثغور، دانش دینی، رفتار و عمل دینی نومفهوم پردازی[1] اجتهادی متساهل صورت گیرد. چهارم اینکه به جای منفی دیدن اثرهای هر چند درظاهر چالشی و غیر قابل اجتناب فناوری، آن را فرصتی مثبت برای ارائه تلقی های نو از دین و مؤلفه های تربیت دینی بدانیم. این مقاله در پی تبیین مناسبت نوع دوم بین فناوری و تربیت دینی و الزامات منطقی پذیرش آن است که با روش مفهوم پردازی مفاهیم کلیدی بحث و تحلیل انتقادی (نقد گفتمان های حاکم بر تلقی نسبت به ابزار و رسانه)، نومفهوم پردازی مفاهیم اساسی بحث و همچنین استنتاج (استنتاج مدلولاتی برای تربیت دینی متناظر با ماهیت رسانه های مجازی) تدوین شده است.\n[1]. Reconceptualization#,
دین، معنویت و مقابله با سرطان پستان: یک مطالعه ی پدیدارشناسی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۲ بهار ۱۳۹۵ شماره ۲
12-23
حوزه‌های تخصصی:
سرطان پستان، شایع ترین سرطان زنان در سراسر دنیا است و بیماران مبتلا را علاوه بر عارضه های جسمیِ ناشی از این بیماری، با چالش های متعدد روانی و عاطفی مواجه می سازد. به منظور کندوکاوی عمیق برای درک بهتر راه های مقابله با بیماری در مبتلایان به این سرطان، با تمرکز بر روش های مبتنی بر مذهب و معنویت، مطالعه ی حاضر با رویکرد کیفی و پدیدارشناسی بر روی نمونه یی از زنان ایرانی انجام شد. مواد و روش ها: اطلاعات از طریق مصاحبه ی نیمه ساختاریافته ی عمیق با 27 بیمار واجد شرایط جمع آوری شد. مصاحبه ها رونویسی شد و با استفاده از رویکرد تحلیل تماتیک ون منن مورد تحلیل قرار گرفت. جمع آوری و تحلیل داده ها نیز به طور هم زمان انجام یافت. همچنین برای مدیریت داده ها از نرم افزار مکس کیو دا (نسخه ی شماره ی 10) استفاده شد. یافته ها: میانگین سنّی شرکت کنندگان در پژوهش، 77/8±50 سال بود که آن ها در دامنه ی سنّی 32 تا 68 سال بودند. در حدود 22% از این بیماران، لامپکوتومی (برداشتن بخشی از بافت پستان) و دیگران (78%)، ماستکتومی ( برداشتن همه ی پستان) شده بودند. با بررسی و استخراج کدهای اولیه ی حاصل از مصاحبه ها، کدهای نهایی استخراج شد و در شش طبقه ی فرعی و دو طبقه ی مفهومی جای گرفت، که ارتباط بین این طبقه های مفهومی منجر به ظهور درونمایه ی اصلی مطالعه، به نام «تلاش تعالی گرایانه برای سازگاری» شد. نتیجه گیری: مبتلایان به سرطان پستان در این مطالعه به طور غالب از فرایندهایی پویا و راهبردهایی مقابله یی برای کنارآمدن با واقعیت بیماری بهره می بردند، که شکل گرفته از آموزه های مذهبی و باورهای معنوی آن ها بود. بنابراین، لازم است عرضه کنندگان خدمات سلامت به این بیماران، ضمن حفظ احترام بیماران و در نظر گرفتن اعتقادات و نگرش معنوی و دینی آن ها، امکان دسترسی به مشاوره های مذهبی را برای ارتقای سلامت معنوی این دسته از بیماران فراهم سازند.
پیش بینی ابعاد سلامت معنوی در پرستاران شاغل در بخش های ویژه بیمارستان های شهر ایلام در سال 94: نقش متغیرهای جمعیت شناختی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۲ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۳
46-53
حوزه‌های تخصصی:
پرستاران به طور مستقیم با بیماران در ارتباط هستند. اگر پرستاران دارای سلامت معنوی بالایی باشند، بیش تر از بیماران مراقبت خواهند کرد. ازاین رو، هدف از این پژوهش، بررسی سلامت معنوی پرستاران در بخش های ویژه ی بیمارستان های آموزشی شهر ایلام بوده است. مواد و روش ها: با استفاده از روش پژوهش توصیفی- همبستگی، پرسش نامه یی 20 سئوالی درباره ی سلامت معنوی بر اساس دیدگاه اسلام، طراحی شد. با روش نمونه گیری در دسترس، 60 نفر از پرستاران بخش های ویژه ی بیمارستان های آموزشی شهر ایلام انتخاب شدند. پرسش نامه ی مورد استفاده به صورت لیکرت شش گزینه یی طراحی شده است. در مجموع بازه ی نمره های آزمودنی ها بین 20 -120 به دست آمد که در چهار دسته تقسیم بندی شد؛ و برای تحلیل داده ها نیز از نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته ها: %58 از نمونه ها، زن بودند و %42، مرد. هیچ یک از پرستاران، نمره ی کم(20- 40) کسب نکردند و 10 نفر از پرستاران(17%) نمره ی متوسط رو به پایین(41- 70) به دست آوردند. نمره ی 30 نفر از پرستاران(50%) متوسط رو به بالا(71- 99) شد و در نهایت، 20 نفر از پرستاران(33%) نمره ی بالا(120- 100) به دست آوردند. نتیجه نشان داد که بین نمره ی کل سلامت معنوی و جنسِ آزمودنی ها، ارتباط معنی دار وجود دارد(05/0P Value<). نتیجه گیری: بیش تر پرستاران نمره ی سلامت معنوی بالایی کسب کردند، که نشان می دهد، می توان با برنامه ریزی مناسب، از سلامت معنوی پرستاران برای مراقبت معنوی از بیماران بهره برد.