حوزه های جدید روانشناسی

نمایش ۲۶۱ تا ۲۸۰ مورد از کل ۶٬۳۳۶ مورد.

۲۶۱.

روش‌های سنجش شخصیت از منظر دین و روان‌شناسی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: ابراهیم نیک صفت

منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی ۱۳۸۶ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: روش‌شناسی شخصیت وحی سنجش انسانگرایی روان‌تحلیلی صفات عقل و عرفان

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۴۷۷ تعداد دانلود : ۱۷۲۶

چکیده: روش‌های مختلف سنجش و بررسی ابعاد مختلف شخصیتی، دو عامل عمده در تفسیر رویکردها در مطالعة شخصیت می‌باشد. براین اساس یکی از مباحث مهم در تفاوت مدل‌ها، در استراتژی تحقیق، روش‌ها و مدل‌های جمع‌آوری داده‌ها می‌باشد که این تغییر نگرش‌ها عامل اساسی شکل‌گیری مکاتب روان‌شناسی و رویکردهای مطالعاتی اندیشمندان اسلامی می‌باشد. در تقسیم‌بندی موجود دربارة روش‌های مختلف تحصیل شناخت، چهار روش عمدة تجربی، عقلی، نقلی و شهودی مورد تأکید قرار گرفته است. این تحقیق بر مبنای روش مطالعات کتابخانه‌ای و به شیوة تحلیل محتوا در متون انسان‌شناختی دانشمندان مسلمان و مباحث روش‌شناختی نظریه‌پردازان شخصیت در روان‌شناسی غربی انجام شده است. از روش‌های سنجش شخصیت در سه مکتب عمده مطالعة شخصیت؛ یعنی روان‌تحلیل‌گری، صفات و انسان‌گرایی؛ و سه رویکرد عمده مطالعات اسلامی دربارة انسان، یعنی رویکرد نقلی، عقلی و عرفانی گزارشی ارائه شده و سپس به توصیف و تبیین اجمالی روش‌ها و آزمون‌های مربوط به این رویکردها می‌پردازد. در ادامه به بررسی، تحلیل و ترکیب نتایج مطرح شده در روش‌شناسی پرداخته و راه‌حل‌هایی را برای مطالعات نوین روان‌شناسی در حوزة دین بیان می‌کند.

۲۶۲.

دین و بهداشت روان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: ابوالفضل ساجدی

منبع: روانشناسی و دین ۱۳۸۷ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: آرامش روان خودشکوفایی ثبات شخصیت سه گانه بینش گرایش و کنش خوش بین سازی وجدان گرایی و وجدان ستیزی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین

تعداد بازدید : ۳۴۷۵ تعداد دانلود : ۱۳۷۱

این نوشتار، بخش دوم سخنی است که با هدف تبیین ساز و کارهای تامین بهداشت روانی در دین نوشته شده است. در شماره پیشین، چیستی بهداشت روانی در مکتب‏های گوناگون روان‏شناسی و نیز اسلام بررسی شد. سپس برخی از مؤلفه‏های بهداشت روان را که مورد توجه پژوهشگران غربی است، ارائه شد. در این شماره، از میان دیگر مؤلفه‏های بهداشت روان که در دین فراهم می‏آید، به چهار مورد می‏پردازیم: ثبات شخصیت؛ خودشکوفایی؛ هماهنگی در سه‏گانه بینش، گرایش و کنش و رفع اضطراب. راه‏کارهای اسلام برای رسیدن به خودشکوفایی عبارتند از: تقویت روحیه تعهدپذیری آدمی و جلوگیری از آزادی افسارگسیخته؛ ضعف دل‏بستگی‏های مادی؛ ایجاد انگیزه قوی؛ جهت‏دهی انگیزه‏ها؛ تحقق هدف‏های تعلیم و تربیت دینی و خودشناسی. برای هماهنگی در سه‏گانه بینش، گرایش و کنش، اسلام به هدایت در هر سه جنبه می‏پردازد. بسترهای لازم را برای حفظ در مسیر و بازگشت خطاکار فراهم می‏سازد و در نتیجه، بسترساز بهداشت روانی است. این دین خاتم، برای اضطراب‏زدایی و رساندن به آرامش روان، ساز و کارهای متفاوتی در عرصه‏های مختلف ذهن، دل و رفتار دارد که برخی از راه‏کارهای ذهنی و بینشی آن عبارتند از: ارتقای معرفت و جلوگیری از آشفتگی بینش؛ رفع کاستی شناختی؛ خداباوری؛ ایجاد، حفظ و رشد تدریجی جهان‏بینی الهی و خوش‏بین‏سازی. آخرین راه‏کار آرامش‏زا که در این نوشتار بدان می‏پردازیم، موضوع فطرت و احیای آن است. در این بخش، از اضطراب‏زایی پایمالی اخلاق و وجدان و ساز و کار تقویت وجدان در دین سخن به میان می‏آید.

۲۶۳.

اعتیاد به اینترنت در بین دانشجویان و تأثیرآن بر سلامت روان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: بهرام میرزائیان فرشته باعزت نعیمه خاکپور

منبع: فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی سال دوم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۵)

کلیدواژه‌ها: سلامت روان نشانگان افسردگی اعتیاد به اینترنت نشانگان جسمانی نشانگان اضطراب نشانگان اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی رسانه

تعداد بازدید : ۳۴۶۳ تعداد دانلود : ۱۶۹۹

اینترنت ابزاری بی ضرر است، اما استفاده بیش از حد و نادرست، خطر اعتیاد به آن را به دنبال دارد. هدف این پژوهش، مقایسه میزان اعتیاد به اینترنت در بین دانشجویان و تأثیر آن بر سلامت روان بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع علی- مقایسه ای (پس رویدادی) است. در این مطالعه 100 نفر از بین کل دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه مازندران در سال تحصیلی 90- 1389 انتخاب و با شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای مورد آزمون قرار گرفتند. با استفاده از آزمون اعتیاد به اینترنت یانگ (IAT)، دانشجویان به سه گروه (خفیف، متوسط، شدید) تقسیم شدند. برای مقایسه این سه گروه از لحاظ سلامت روان، از آزمون سلامت عمومی گلدبرگ (28 GHQ-) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از روشهای آماری تحلیل واریانس چندمتغیری (MANOVA)، تحلیل واریانس یک راهه و آزمون تعقیبی شفه استفاده شد. نتایج نشان داد که سلامت روان و مؤلفههای آن شامل نشانگان جسمانی، نشانگان اضطراب، نشانگان اختلال کارکرد اجتماعی و نشانگان افسردگی، در بین دانشجویان سه گروه (بر اساس میزان اعتیاد به اینترنت)، متفاوت بود. نتیجه این که اعتیاد به اینترنت می تواند سلامت روانی افراد را تهدید نماید. ضروری است در زمینه استفاده مناسب از اینترنت، فواید و مضرات دنیای مجازی اینترنت، فرهنگ سازی و آموزش صحیح در سطح خانواده و جامعه انجام شود.

۲۶۴.

بررسی مقایسه ای شناخت مفهوم مدیریت زمان و مؤلفه های تشکیل دهندهی آن از دیدگاه مدیران دارای رشته مرتبط و غیرمرتبط در میان مدیران ارشد ادارات کل استان خراسان شمالی در سال 86-85(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: انیسه سوسنی

منبع: پژوهشنامه تربیتی دوره چهارم بهار ۱۳۸۷ شماره ۱۴

کلیدواژه‌ها: زمان مدیریت زمان مدیران ارشد فرد سازمان. مؤلفه های شش گانه مهارت های فردی و سازمانی رشته مرتبط و غیرمرتبط کمبود وقت

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۴۶۰ تعداد دانلود : ۱۶۱۱

زمان یکی از کمیاب ترین منابعی است که در اختیار انسان ها قرار گرفته است که تنها با مدیریت صحیح بر آن است که میتوان کارها را به طور سودمندانه و آگاهانه هدایت کرد. همه افراد به خصوص مدیران نیازمند به مدیریت صحیح بر وقت خود هستند و تنها از این طریق میتوانند فشارهای ناشی از کمبود وقت را کاهش دهند این پژوهش در سال 86-85 به منظور مقایسه میزان شناخت مفهوم مدیریت زمان و مؤلفه های تشکیل دهنده آن در میان مدیران ارشد دارای رشته مرتبط و غیرمرتبط در ادارات کل استان خراسان شمالی صورت گرفته است، که تعداد 75 نفر به عنوان نمونه تحقیق مورد مطالعه قرار گرفتند. روش پژوهش در این تحقیق از نوع پیمایشی به روش مقطعه میباشد و ابزار مورد استفاده پرسشنامه مدیریت زمان بوده که شامل دو قسمت میباشد: قسمت اول که میزان شناخت مدیران از مفهوم مدیریت زمان را مورد سنجش قرار داده و بخش دوم آن شامل دو قسمت الف) مهارت فردی و ب) مهارت سازمانی را مورد سنجش قرار میدهد. در این پژوهش پس از گردآوری پرسشنامه ها اطلاعات مربوط به آن جهت آزمون سؤالات و فرضیات تحقیق با استفاده از آزمون های آماری مناسب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این تحقیق به دلیل نزدیگی میانگین های دو گروه دارای رشته مرتبط و غیرمرتبط تفاوت معنیداری مشاهده نگردید اما از این نتایج میتوان راهکارهای جدیدی جهت ارتقاء دانش مدیریت زمان در میان گروه های مدیریتی ارائه داد چرا که انتظار میرود مدیرانی که از علم مدیریت آگاهی دارند بهینه تر و اثربخش تر از سایر مدیران عمل کنند.

۲۶۵.

مقایسه الگوی چند وجهی اسلامی با مدل شناختی بک در درمان افسردگی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: علینقی فقیهی باقر غباری بناب یدالله قاسمی پور

منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی ۱۳۸۶ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: افسردگی شناخت درمانی بک مدل چند وجهی درمانی برگرفته از متون اسلامی جنبه معنوی اعتقادات و رفتارهای دینی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین

تعداد بازدید : ۳۴۵۱ تعداد دانلود : ۱۵۶۹

چکیده: هدف پژوهش حاضر، بررسی مدل چندوجهی اسلامی دردرمان افسردگی ومقایسة آن با مدل درمانی شناختی بک است. دو مدل مذکور، از بهترین مدل‌های مؤثر در درمان افسردگی شناخته شده‌اند. این دو مدل برای دوازده نفر از مراجعان مرکز مشاوره که شرایط مساوی داشته و با مصاحبة تشخیصی براساس علائم DSM-IV افسرده شناخته شده بودند، به‌ کار‌گرفته شد. چهار نفر با مدل بک و هشت نفر دیگر با مدل اسلامی درمان شدند. همة مراجعان مؤنث بودند. آزمودنی‌ها (هردوگروه) در مرحلة پیش از درمان (خط پایه) و در طی جلسه‌های چهارم، هشتم و دوازدهم و پس از درمان و در مرحله پیگیری (سه ماه پس از اتمام درمان) مقیاس افسردگی بک را تکمیل کردند. مقایسة نمرات پیش‌آزمون و پس‌آزمون و مرحلة پیگیری نشان داد که هردو مدل مؤثر بودند، اما تفاوت‌های عمده‌ای ازکاربردهای این دومدل مشاهده گردید. مقایسه نمره‌های انفرادی وگروهی نشان‌دادکه مدل چندوجهی اسلامی درکاهش علائم افسرده‌خویی بیش ازشناخت‌درمانی بک مؤثر بوده است. همچنین این مدل، برخلاف مدل شناختی بک که تنها به فرآیندهای شناختی مراجعان می‌پردازد، به جنبه‌های شخصیتی ـ رفتاری و معنوی مراجعان نیز می‌پردازد. مدل اسلامی برخلاف مدل شناختی در درمان افرادی که گرایشات مذهبی دارند، بیشتر مؤثر واقع شد و در مورد افرادی که افسردگی معنایی یا وجودی دارند مفیدتر بود. در مدل چند وجهی اعتقادات مذهبی با مذهب مطابقت داده ‌شده ولی در مدل شناختی، این افکار و اعتقادات کنار گذاشته می‌شود. این امور باعث تمایز چند وجهی در درمان افسردگی از روش بک گردیده است.

۲۶۶.

رابطة خدا آگاهی با خودآگاهی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: مسعود نورعلیزاده میانجی ابوالقاسم بشیری مسعود جان بزرگی

منبع: روانشناسی و دین سال پنجم پاییز ۱۳۹۱ شماره ۳ (پیاپی ۱۹)

کلیدواژه‌ها: آگاهی ذکر خودآگاهی دین داری خود خداآگاهی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین

تعداد بازدید : ۳۴۳۷ تعداد دانلود : ۱۵۸۷

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطة بین خداآگاهی و خودآگاهی، و تبیین نقش خداآگاهی در خودآگاهی است. روش این پژوهش از نوع همبستگی و پس رویدادی می باشد. تعداد 225 نفر، به شیوة تصادفی خوشه ای نمونه گیری شدند. داده های گردآوری شده توسط آزمون خداآگاهی و مقیاس خودشناسی انسجامی که از اعتبار و روایی لازم برخوردارند، با استفاده از همبستگی پیرسون، رگرسیون و شاخص های آماری دیگر تجزیه و تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد که بین خداآگاهی و خودآگاهی رابطة معنادار مثبت وجود داشته، خداآگاهی نقش پیش بینی کننده در خودآگاهی دارد. نتایج این پژوهش حکایت از بعد مهمی از دین داری، در تبیین چگونگی اثربخشی آن در کارکردهای روان شناختی دارد. با افزایش میزان خداآگاهی، میزان خودآگاهی نیز افزایش خواهد یافت. همچنین با ارتقای سطح دانش و آگاهی دین شناختی و پایبندی مذهبی، میزان خداآگاهی و خودآگاهی افراد افزایش می یابد. بنابراین، خداآگاهی به منزلة عامل بنیادین وحدت، در رأس سازمان روانی انسان، فرایند خودآگاهی را در کنش وری بهتر «خود»، یک پارچگی و توحید یافتگی شخصیت و دیگر کارکردهای روان شناختی، تحت تأثیر قرار می دهد.

۲۶۷.

انسان کامل از دیدگاه روان شناسی

نویسنده: سوسن سیف

منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۷۹ شماره ۱۵۳ و ۱۵۴

کلیدواژه‌ها: سلامت رشد روان شناسی اسلامی رفتارهای پویا

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۴۳۴ تعداد دانلود : ۱۵۰۸

رابطه میان مفاهیم انسان و مفاهیم مذهبی ریشه ای عمیق به قدمت پیدایش اولین اجتماعات انسانی و شاید آغاز سخن گفتن و جدل کردن داشته باشد و مسئله مورد بحث و قابل توجه اغلب دانشمندان ومکاتب مختلف بوده است .در این میان هدف غایی انسان که در سالهای 1126-1196 میلادی توسط ابن رشد و ابن میمون ‘ آن هم جهت ارتباط دادن به ایمان و خرد مطرح می شود‘ تقریبأ همان است که هشتصد سال بعد یعنی در فاصله سالهای 1902-1987 میلادی توسط کارل راجرز و آبراهام مازلو بنیانگزاران انسانی مطرح می شود. جالب آنکه این همان است که قرآن در آیات مختلف بیان می کند‘ آنجا که می گوید انسان استعداد دستیابی به والاترین مراتب کمال را دارد ‘ یعنی می تواند به چنان مقامی برسد که موجودی ملکوتی شود.

۲۶۸.

ویژگی های اهداف فعالیت های فوق برنامه دانش آموزان دبیرستانی با رویکرد پیشگیری از آسیب های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: امیر نادری غلامحسین حاجی حسین نژاد عزیزالله تاجیک اسماعیلی حسن رضا زین آبادی

منبع: روانشناسی تربیتی دوره جدید سال هشتم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲۴

کلیدواژه‌ها: آسیب های اجتماعی پیشگیری عناصر برنامه درسی برنامه درسی فوق برنامه

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۴۲۸ تعداد دانلود : ۱۵۰۲

تأمین امنیت و صیانت نوجوانان به دلیل شرایط خاص سنی و تأثیر پذیری از عوامل مختلف و با توجه به نقش آینده سازی آنها از اهمیت بالاتری برخوردار است. مسئله مهم پژوهش حاضر این است به رغم نگرانی و اقدامات خانواده ها ، مدارس، جامعه و پلیس، بزهکاری نوجوانان و جرایم علیه ایشان قابل توجه است. این امر بیانگر وجود نوعی خلاء در نظام آموزش و پرورش است. طراحی و اعتبار بخشی الگوی برنامه درسی فعالیت های فوق برنامه برای دانش آموزان دبیرستانی با تأکید بر آموزش های همگانی نیروی انتظامی به عنوان هدف کلی تحقیق قرار گرفت. در این پژوهش، از روش تحقیق اکتشافی آمیخته بهره گیری شد. در بخش کیفی، از مصاحبه نیمه هدایت شده و در بخش کمی از پرسشنامه استفاده شد و الگوی بدست آمده مورد اعتبار بخشی قرار گرفت. جامعه آماری در بخش کیفی، مدیران دبیرستان های پسرانه و دخترانه شهر تهران و مسئولان آموزش و پرورش و در بخش کمی، متخصصان برنامه درسی و مسئولان و کارشناسان آموزش همگانی ناجا بوده اند. روش نمونه گیری در بخش کیفی، روش هدفمند و روش گلوله برفی و در بخش کمی روش هدفمند و در دسترس بوده است. براساس نتایج تحقیق، الگوی برنامه درسی فعالیت های فوق برنامه برای دانش آموزان دبیرستانی با تأکید برآموزش های همگانی ناجا طراحی شد به نحوی که ویژگی های هر یک از عناصر 9 گانه الگو متناسب با شرایط دانش آموزان دبیرستانی،آسیب های اجتماعی مبتلا به و نظرات خبرگان کارشناسان شناسایی شد و این ویژگی ها به ترتیب اهمیت قرار گرفتند. مقاله حاضر ویژگی های عنصر هدف در این برنامه درسی را مورد بررسی قرار می دهد.

۲۶۹.

بررسی نظریه های همسرگزینی و نقد آنها با تکیه بر منابع اسلامی و روان شناسی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: هادی حسینخانی نایینی مسعود جان بزرگی بهروز مهرام

منبع: روانشناسی و دین سال هفتم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۲۵)

کلیدواژه‌ها: ازدواج انتخاب همسر نظریات همسر گزینی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین

تعداد بازدید : ۳۴۱۸ تعداد دانلود : ۲۴۰۶

آمار بالای طلاق زوجین در سال های آغازین زندگی، نشانگر این است که انتخاب ناصحیح یکی از عوامل مؤثر در ناسازگاری و عدم تفاهم همسران محسوب می شود. بر این اساس، انتخاب همسر مرحله ای سرنوشت ساز در زندگی هر فرد به شمار می رود. در خصوص همسرگزینی، دیدگاه های متفاوتی از سوی روان شناسان و جامعه شناسان ارائه شده و هر یک از این دیدگاه ها، انتخاب همسر را از منظر خاص خود بررسی کرده اند. بنابراین هدف این پژوهش، که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شد، بررسی نظریه همسان همسری، فرضیه همانندی، نظریه نیازهای مکمل و نظریه مبادله معرفی و سپس نقد آنها می باشد. در نقد دیدگاه های مذکور، علاوه بر استفاده از یافته های تجربی، منابع اسلامی نیز به کار گرفته شده است. به نظر می رسد در دیدگاه اسلامی، بر همسان همسری دینی و هماهنگی در میزان دین داری و نیز برخی خصوصیات اخلاقی از قبیل پاکدامنی تأکید و بر عدم اهمیت ابعاد دیگر همسانی تصریح شده است.

۲۷۰.

بررسی تاثیر آموزش مهارت های زندگی بر میزان استرس و شیوه های مقابله با استرس نوجوانان مراکز شبه خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: الهام رضایی مختار ملک پور حمیدرضا عریضی

منبع: دانشور رفتار اردیبهشت ۱۳۸۸ شماره ۳۴

کلیدواژه‌ها: استرس آموزش مهارت های زندگی شیوه مقابله مساله مدار شیوه مقابله هیجان مدار شیوه مقابله اجتناب مدار

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۴۱۱ تعداد دانلود : ۱۴۶۰

هدف از انجام این پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش مهارت های زندگی بر استرس و شیوه های مقابله با استرس نوجوانان مراکز شبه خانواده بود. بدین منظور از بین جامعه آماری، شامل 50 نفر نوجوانان مراکز شبه خانواده شهرستان های اصفهان، خمینی شهر و شهرضا، تعداد 30 دختر و 20 پسر به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. نمونه های این پژوهش عبارت بودند از گروه آزمایش، متشکل از 15 دختر و 10 پسر که آموزش گروهی مهارت های زندگی را درطول 10 جلسه هفتگی دریافت کردند و گروه کنترل، متشکل از همین تعداد افراد که این آموزش را دریافت نکردند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه های استرس و فشار روانی ملک پور در 1376 و شیوه های مقابله با استرس پاکر و اندلر در 1991 بود که در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون بر روی دو گروه آزمایش و کنترل اجرا گردید . نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری، حاکی از آن بود که آموزش مهارت های زندگی، موجب کاهش معنادار در میانگین نمرات استرس گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل گردید (001/0 = P). همچنین این آموزش موجب افزایش معنادار در میانگین نمرات شیوه مقابله مساله مدار (001/0 = P) و کاهش معنادار در میانگین نمرات شیوه مقابله هیجان مدار (001/0 = P) گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل گردید؛ لکن آموزش مهارت های زندگی، کاهش معناداری در میانگین نمرات شیوه مقابله اجتناب مدار گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل نشان نداد (735/0 = P). نتایج این پژوهش نشان داد که آموزش مهارت های زندگی می تواند به عنوان یک روش مداخله ای مفید، برای نوجوانان مراکز شبه خانواده به کار رود.

۲۷۱.

طراحی الگوی آموزشی حل تعارض خانواده: برمبنای دیدگاه انسانشناسانه آیه الله جوادی آملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سمیه کاظمیان سید صدرالدین شریعتی معصومه اسماعیلی کیومرث فرح بخش

منبع: فرهنگ مشاوره و روان درمانی سال چهارم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱۳

کلیدواژه‌ها: تعارضات زناشویی مبانی انسان شناسی عوامل خوددرمانبخش آرای آیت الله جوادی آملی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۴۱۱ تعداد دانلود : ۲۰۲۷

«خانواده» یکی از رکن های اصلی جامعه به شمار می رود. دستیابی به جامعه سالم، آشکارا در گرو سلامت خانواده و تحقق خانواده سالم، مشروط بر برخورداری افراد آن از سلامت روانی و داشتن رابطه های مطلوب با یکدیگر است. از این رو، سالم سازی اعضای خانواده و رابطه هایشان، بی گمان اثرهای مثبتی را در جامعه به دنبال خواهد داشت. در این پژوهش درصدد آن بودیم تا الگویی را برای حل تعارض زوجین مبتنی بر عوامل خود درمانبخش در خانواده ها و مبانی انسان شناسی اسلامی ارائه دهیم. جامعه این پژوهش کلیه زوجین با عملکرد سالم ازدواج بود که حداقل ده سال از زندگی مشترک آنها گذشته باشد. نمونه پژوهش، شامل 30 زوج (30 نفر مرد و 30 نفر زن) می شد که از بین زوجین با عملکرد سالم ازدواج با روش نمونه گیری هدفمند در فاصله زمانی 3 ماه تابستان 1391 انتخاب شدند. ابزار به کار رفته در این پژوهش؛ پرسشنامه «سنجش عملکرد ازدواج» و مصاحبه با زوجین بود. این تحقیق در قالب روش های کیفی انجام گرفت. نتایج این پژوهش الگوی آموزشی را متشکل از سه محور اصلی ارائه داد که عبارتند از: باور، اخلاق (درون فردی)، اعمال و هر کدام نیز شامل زیرمقوله ها و روابطی مختص خود است.

۲۷۲.

نقش اعتماد به نفس در خلاقیت نوجوانان و جوانان

نویسنده: غلامعلی افروز

منبع: پیوند ۱۳۷۱ شماره ۱۵۹

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۴۰۶ تعداد دانلود : ۱۵۱۹

۲۷۳.

رابطه ابعاد جهت گیری مذهبی با پایداری هیجانی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: مهدی عباسی مسعود جان بزرگی

منبع: روانشناسی و دین سال سوم پاییز ۱۳۸۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۱)

کلیدواژه‌ها: جهت گیری مذهبی مذهب درون سو مذهب برون سو

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین

تعداد بازدید : ۳۴۰۳ تعداد دانلود : ۱۴۲۰

یکی از موضوعات عرصه مناسبات مذهب با سلامت روان و مؤلفه های شخصیت، توجه به نوعی جهت گیری دینی است که به بهزیستی روانی کمک می کند. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ابعاد جهت گیری مذهبی و پایداری هیجانی در پایان دوره نوجوانی می باشد. نمونه آماری این پژوهش 295 نفر؛ (168 دختر و 127 پسر) از دانش آموزان مقطع پیش دانشگاهی شهرستان قم می باشند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. تمامی آزمودنی ها با دو پرسش نامه جهت گیری مذهبی آلپورت و شخصیت NEO مورد بررسی قرار گرفتند. یافته های پژوهشی نشان داد که بین پایداری هیجانی و جهت گیری مذهبی رابطه معناداری وجود دارد؛ به این صورت که بین جهت گیری مذهبی درون سو با ناپایداری هیجانی رابطه عکس، و بین جهت گیری مذهبی برون سو با ناپایداری هیجانی رابطه مستقیم وجود دارد. همچنین هرچه جهت گیری مذهبی افراد برونی تر می شود، پایداری هیجانی آنها پایین تر می رود. در این جامعه آماری، افراد کمتر متصف به دین گریزی هستند و کمتر افرادی به جهت گیری مذهبی نامتمایز متصف می باشند.

۲۷۴.

دیدگاه جوانان و میانسالان در مورد حجاب برتر(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده: اکبر آقایانی چاوشی داوود طالبیان مهدی حبیبی وحیده دهاقین سمیه السادات انوری

منبع: علوم رفتاری ۱۳۸۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۱)

کلیدواژه‌ها: جوانان حجاب برتر میانسالان

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین

تعداد بازدید : ۳۴۰۱ تعداد دانلود : ۱۴۱۸

"مقدمه: با توجه به پذیرش حجاب بهعنوان یکی از احکام مهم و اساسی برای بانوان در دین مبین اسلام و نقش آن در استقلال فکری، سیاسی و اجتماعی جامعه، این تحقیق با هدف مقایسه دیدگاه جوانان و میانسالان درباره حجاب برتر صورت گرفت. روش: این مطالعه از نوع زمینهیابی مقطعی است. 823 نفر از جوانان و میانسالان مراجعهکننده به مراکز درمانی یکی از دانشگاههای علوم پزشکی تهران در سال 1384 جامعه آماری مطالعه را تشکیل دادند. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه محققساخته بود. دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS 15 و روشهای آماری فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار و آزمون مجذور کای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافتهها: تفاوت معنیداری (01/0>p) بین دیدگاه جوانان و میانسالان نسبت به ضرورت رعایت حجاب توسط بانوان، میزان آشنایی با شرایط پوشش صحیح اسلامی، بهترین نوع پوشش برای بانوان جامعه و ایجاد محدودیت در فعالیتهای زنان در صورت استفاده از چادر وجود داشت. نتیجه گیری : توجه بیشتر به فرهنگ اصیل اسلامی و سرمایه گذاری در فعالیتهای فرهنگی و هویت واقعی بخشیدن به شخصیت زن مسلمان در جهت شناخت و پذیرش ارزشهای اسلامی و انتقال صحیح آن به نسل آینده لازم و ضروری است"

۲۷۵.

" بررسی وضعیت بهداشت روانی و جسمانی دانش آموزان دیرآموز و عادی در مدارس استان همدان "(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اکبر رهنما علی غلامی

منبع: دانشور رفتار سال ۱۳۸۳ شماره ۹

کلیدواژه‌ها: دانش آموزان عادی بهداشت روانی استان همدان بهداشت جسمانی دانش آموزان دیرآموز نمونه گیری

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی سلامت

تعداد بازدید : ۳۳۹۴

"سلامت جسمانی و روانی دانش آموزان و نیز تاثیری که این دو مقوله بر میزان یادگیری دانش آموزان می تواند داشته باشد و همچنین نقش مدرسه در راستای نیل به این هدف در مطالعات و پژوهشهای بسیاری مورد بررسی و تاکید قرار گرفته است. در تحقیق حاضر نیز با اتخاذ روش توصیفی از نوع پیمایشی و از طریق اجرایی پرسشنامه های محقق ساخته به بررسی وضعیت بهداشت روانی و جسمانی دانش آموزان عادی و دیرآموز در مدارس استان همدان پرداخته شده است. جهت اجرای تحقیق، پرسشنامه هایی برای مقاطع سه گانه تحصیلی و همچنین مقیاسی جهت درجه بندی نظر معلمان، مربیان، والدین و کارشناسان تنظیم و «روایی» و «اعتبار» آن طی مطالعه مقدماتی محاسبه گردید. سپس با استفاده از جدول مورگان و با روش نمونه گیری خوشه ای (چند مرحله ای) نمونه های تحقیق انتخاب گردیدند. برسی و تجزیه و تحلیل داده ها گویای آن است که به طور کلی وضعیت بهداشت روانی و جسمانی دانش آموزان دیرآموز نسبت به دانش آموزان عادی در مقاطع سه گانه تحصیلی، نامطلوب تر است. همچنین با تجزیه و تحلیل پاسخ های مربوط به سوالات تحقیق، به شناسایی و توصیف عوامل موثر در بهداشت جسمانی و روانی دانش آموزان پرداخته شده و جهت بهبود شاخص های مرتبط با بهداشت روانی و جسمانی دانش آموزان جامعه آماری مورد مطالعه، پیشنهاداتی ارائه گردیده است."

۲۷۶.

بررسی رابطه بین شادکامی با جهت گیری مذهبی و شادکامی روان شناختی و افسردگی در دانش پژوهان موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قم سال تحصیل 86 - 1385(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: کاظم علی محمدی مسعود جان بزرگی

منبع: روانشناسی و دین ۱۳۸۷ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: افسردگی سنجش شادکامی دینی شادکامی روان شناختی شادکامی آکسفورد

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۳۹۴ تعداد دانلود : ۱۸۱۰

هدف این پژوهش، آزمودن این فرضیه است که آیا میان آموزه‏های دینی (اگر به صورت شاخص‏های اندازه‏پذیر تبدیل شوند) در حوزه شادکامی با شادکامی روان‏شناختی و افسردگی رابطه‏ای وجود دارد؟ همچنین آیا بر اساس منابع مذهبی می‏توان ابزاری ساخت که شادکامی افراد را بسنجد؟ پژوهش حاضر، این رابطه را در 42 نفر از دانش‏پژوهان متاهل مرد و زن در سطح کارشناسی و کارشناسی ارشد مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس‏سره شهر قم بررسی کرده است. بدین منظور، پرسش‏نامه‏ای از مؤلفه‏های شادکامی در روایت‏های معصومین علیهم‏السلام تهیه و اعتباریابی شد و سپس همراه با پرسش‏نامه شادکامی آکسفورد و سیاهه افسردگی بک، بر روی گروه نمونه اجرا گردید. آن‏گاه داده‏ها با استفاده از روش هم‏بستگی گشتاوری پیرسون تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان دادند میان شادکامی دینی با شادکامی روان‏شناختی رابطه معنادار مثبت و با افسردگی، رابطه معنادار منفی وجود دارد. با توجه به این رابطه، از این پژوهش برآمد که بر اساس منابع مذهبی می‏توان ابزاری ساخت که شادکامی افراد مذهبی و غیر مذهبی را بسنجد. همچنین رابطه معکوس میان شادکامی و افسردگی نشان می‏دهد که می‏توان مداخله‏هایی ترتیب داد تا سبک زندگی افراد افسرده، به گونه‏ای با تمرین مؤلفه‏های شادکامی دینی تغییر کند.

۲۷۷.

روانشناسی مثبت - احساس شادمانی ذهنی

نویسنده: شهباز مظفری حبیب هادیان فرد

منبع: تازه های روان درمانی ۱۳۸۳ شماره ۳۱ و ۳۲

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۳۹۳ تعداد دانلود : ۱۵۵۴

۲۷۸.

نقش مذهب و نهادهای مذهبی در پیشگیری از سوءمصرف مواد

نویسنده: محسن ندیمی

منبع: سلامت اجتماعی و اعتیاد سال دوم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: مذهب پیشگیری سوءمصرف مواد نهادهای مذهبی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۳۸۸ تعداد دانلود : ۱۱۶۷

اعتیاد به مواد مخدر علاوه بر زیان های جدی و خطرناک جسمی و روحی، عوارض و مشکلات فراوان اجتماعی و اقتصادی از قبیل افزایش جرایم مرتبط با مواد مخدر مانند جنایت و سرقت، فقر و تکدی گری و هدررفتن سرمایه های کلان مادی کشورها و سقوط بسیاری از ارزش ها و هنجارهای فرهنگی و اخلاقی را نیز به دنبال دارد. عقاید و باورهای مذهبی و معنوی به عنوان عوامل حمایتی یا حائلی هستند که از طریق دادن امید، قدرت و معنی بخشی به زندگی، فشار روانی زندگی را کم می کند و کیفیت زندگی را به ویژه در افراد معتاد بهبود می بخشد و حتی مانع گرایش به اعتیاد می شود؛ بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش مذهب و نهادهای مذهبی در پیشگیری از سوء مصرف مواد بود. روش تحقیق حاضر، تحلیلی- توصیفی و با استفاده از تحقیقات، کتب، اسناد و منابع کتابخانه ای مرتبط تدوین شده است. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که مذهب و نهادهای مذهبی می توانند مصرف مواد و بهبودی از آن را از طریق برقراری یک نظم اخلاقی تحت تأثیر قرار دهند. نهادهای مذهبی، راهنمایی ها یا قواعد خاص اخلاقی به منظور کنترل خویشتن مانند امتناع از مصرف الکل و دیگر مواد را در اختیار فرد قرار می دهد و به تسهیل تجربه معنوی کمک می کنند. تجربه معنوی می تواند تعهدات اخلاقی را تحکیم بخشد که این نیز به نوبه خود مانع از مصرف الکل و دیگر مواد می شود. همچنین با استناد به دستورات مذهبی می توان قوانینی وضع کرد که مصرف مواد مخدر و الکل را ممنوع اعلام کند. با توجه به نقش محافظ دینداری در مقابل گرایش به مصرف مواد به والدین و مراکز آموزشی پیشنهاد می شود که با روش های مورد قبول نوجوانان و جوانان به تقویت باورهای دینی در افراد در معرض خطر سوء مصرف مواد پرداخته شود، تا احتمال گرایش آن ها به مصرف مواد کمتر شود. همچنین متخصصان ترک اعتیاد می توانند در کنار روش های معمول ترک، به تقویت باور های مذهبی و ایجاد نظام معنا دهی به زندگی در مراجعان خود، به کاهش وابستگی به مواد در آن ها کمک کنند.

۲۷۹.

تأثیر آموزش بارش مغزی بر خلاقیت دانشجویان دختر دانشگاه شهید چمران اهواز با کنترل هوش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فریبا سهرابی منیجه شهنی ییلاق حسین شکرکن

منبع: علوم تربیتی و روانشناسی اهواز بهار ۱۳۸۴ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: خلاقیت آموزش هوش بارش مغزی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی مثبت گرا

تعداد بازدید : ۳۳۷۴

این پژوهش آزمایشی میدانی به منظور بررسی تاثیر آموزش بارش مغزی بر پرورش خلاقیت دانشجویان دختر دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شده است. نمونه تحقیق شامل 91 دانشجوی دختر می باشد که در سال تحصیلی 82-81 مشغول به تحصیل بودند و به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها عبارتند از: 1) آزمون هوشی ریون (برای کنترل هوش)، 2) آزمون خلاقیت عابدی (برای سنجش میزان خلاقیت) و 3) آزمون خلاقیت گیلفورد (برای سنجش میزان خلاقیت و تعیین پایایی و روایی آزمون خلاقیت عابدی). نخست گروه آزمایشی و گواه تحت آزمون هوشی ریون قرار گرفتند؛ سپس میزان خلاقیت هر دو گروه قبل و بعد از مداخله آزمایشی با آزمونهای خلاقیت عابدی و گیلفورد سنجیده شد. گروه آزمایشی در هشت جلسه یک ساعته تحت آموزش تکنیک بارش مغزی (لغت تصادفی، تصویر تصادفی و اسکمپر) قرار گرفتند. پس از اعمال برنامه مداخله آزمایشی بار دیگر میزان خلاقیت هر دو گروه سنجیده شد (مرحله پس آزمون). نتایج تحلیل کوواریانس و t تست گروههای مستقل نشان داد که بین تفاضل نمره های پیش آزمون – پس آزمون خلاقیت گروه آزمایشی و گواه تفاوت معنی داری وجود دارد. همچنین، از طریق تحلیل واریانس چند متغیری (MANOVA) در میانگین تفاضل نمره ها در مولفه های سیالی، انعطاف پذیری و ابتکار، در گروهها تفاوت معنی داری مشاهده شد، ولی در مولفه بسط تفاوت معنی داری مشاهده نشد. به طور کلی، نتایج نشان داد که آموزش تکنیک بارش مغزی موجب افزایش خلاقیت و مولفه های آن (سیالی، انعطاف پذیری و ابتکار) در دانشجویان دختر می شود.

۲۸۰.

آسیب شناسی سبک زندگی در برنامه های تلویزیون و راهکارهای ارتقای آن در ایران امروز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حامد فروزان حجت الله امینی

منبع: فرهنگ مشاوره و روان درمانی سال چهارم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱۳

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی آسیب شناسی راهکار تلویزیون ایران امروز

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۳۷۱ تعداد دانلود : ۱۴۶۳

با ورود وسائل ارتباطی و گسترش ارتباطات بشر هر روز بیش از پیش به اهمیت استفاده آن در زندگی انسان ها افزوده میشود. این پژوهش با هدف آسیب شناسی سبک زندگی در برنامه های تلویزیون و راهکارهای ارتقای آن در ایران امروز انجام شده است. این مطالعه کیفی، از نوع تحلیل محتوا و با مشارکت 40 نفر از صاحبنظران علوم ارتباطات و جامعه شناسی که با روش نمونه گیری هدفمند و با تنوع سن، مدت زمان تماشای برنامه های تلویزیونی در طول روز، تخصص و جنسیت انتخاب شدند و با مصاحبه ای عمیق و بدون ساختار جمع آوری اطلاعات گردید. شیوه تجزیه و تحلیل داده ها، تحلیل محتوا با رویکرد استقرایی بود. مقبولیت و عینیت داده ها با تلفیق در جمع آوری داده ها، تنوع مشارکت کنندگان تحقیق، مرور و بازنگری مکرر داده ها، بازبینی مشارکت کنندگان تحقیق و همکاران تحقیق به طور مکرر انجام شد. در این تحقیق ﺿـﻤﻦ ﺑیﺎن اﺻـﻮل و ﻣﻔـﺎﻫیﻢ سبک زندگی ایرانی اسلامی و ارﺗﺒـﺎط ﺗﻨﮕﺎﺗﻨـﮓ آن ﺑـﺎ ﻣﻮﺿـﻮع برنامه های تلویزیونی ﺑﺎ تأکید بر نظرات صاحبنظران و بینندگان تلویزیون، ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻓی آسیب های وارده از تلویزیون بر سبک زندگی در ایران امروز ﭘﺮداﺧﺘﻪ شده است. در ﭘﺎیﺎن ﺑﻪ اراﺋـﺔ راﻫکﺎرﻫـﺎی ﮔﻮﻧـﺎﮔﻮن ﺑـﺮای ارتقای سبک زندگی در ایران امروز از طریق رسانه ملی و توسعه همه جانبه سبک زندگی اسلامی اﻗـﺪام ﺷﺪه اﺳﺖ.

درخت حوزه‌های تخصصی