درخت حوزه‌های تخصصی

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر بازی ها و فعالیت های مبتنی بر پروژه شِر بر مهارت های حرکتی درشت و ظریف کودکان آهسته گام انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش عبارت بود از کلیه دانش آموزان آهسته گام 6 تا 8 ساله در شهر اصفهان که در سال تحصیلی 96-1395 مشغول به تحصیل بودند. نمونه پژوهش، شامل 30 دانش آموز آهسته گام پسر بود که به صورت در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) تقسیم شدند. به منظور ارزیابی مهارت های حرکتی درشت و ظریف در کودکان، از فرم بلند آزمون رشد حرکتی برونینکس- اوزرتسکی (BOTMP) استفاده شد. به گروه آزمایش در 24 جلسه یک ساعته، بازی ها و فعالیت های مبتنی بر پروژه شِر آموزش داده شد و گروه کنترل تحت هیچ گونه آموزشی قرار نگرفت. برای تحلیل داده های پژوهش از نرم افزار SPSS نسخه 21 و آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که بازی ها و فعالیت های مبتنی بر پروژه شِر بر مهارت های حرکتی درشت (001/0=P) و ظریف (001/0=P) در کودکان آهسته گام تأثیر دارد. با توجه به این نتایج، می توان گفت که بازی ها و فعالیت های مبتنی بر پروژه شِر روش مناسبی برای بهبود مهارت های حرکتی درشت و ظریف در کودکان آهسته گام است و می توان از آن در مراکز آموزشی و توانبخشی بهره برد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر برنامه آموزش تصویرسازی شناختی، انگیزشی و ترکیبی بر اجرا و یادداری مهارت های پایه مینی بسکتبال بود. تعداد 81 آزمودنی بر اساس نمرات پرسش نامه تصویرسازی حرکتی هال و مارتین (1997) انتخاب و به صورت تصادفی در 4 گروه (تصویرسازی شناختی- تمرین بدنی، تصویرسازی انگیزشی- تمرین بدنی، تصویرسازی شناختی و انگیزشی (ترکیبی)- تمرین بدنی و تمرین بدنی) قرار گرفتند. نتایج حاکی از برتری گروه تصویرسازی شناختی- تمرین بدنی در مراحل اکتساب، پس آزمون و یادداری بود. امّا تعامل معنادار تنها در دو گروه ترکیبی و انگیزشی و در دو مهارت شوت و پاس بدست آمد. الگوی تغییر نمرات از پیش آزمون به پس آزمون برای هر دو گروه افزایشی امّا از پس آزمون به مرحله یادداری تنها برای گروه تصویرسازی ترکیبی افزایشی بود. به نظر می رسد در مراحل اولیة تمرین، استفاده از تصویرسازی ترکیبی با دارا بودن مؤلفه های اجزاء شناختی و انگیزشی همراه با تمرین بدنی منجر به کُدگذاری بهتر مهارت های پایه حرکتی از جمله مهارت های پایه بسکتبال گردد.

هدف از تحقیق حاضر بررسی تأثیر الگودهی خودکنترلی (ارائة الگو به یادگیرنده در زمان هایی که خودش درخواست کند)، بر یادگیری یک تکلیف زمان بندی متوالی بود. در این آزمایش 24 آزمودنی راست دست (12 پسر و 12 دختر 19 تا 20 ساله) داوطلبانه انتخاب و از لحاظ نوع الگودهی به دو گروه خودکنترلی و جفت شده تقسیم شدند. تکلیف حرکت در مسیر از قبل مشخص شده با فشردن کلیدهای 1، 4، 5 و 8 دستگاه زمان بندی متوالی با حفظ زمان بندی مطلق معین بود. افراد گروه خودکنترلی هر زمان که درخواست ارائة الگو می کردند، الگودهی می شدند، درحالی که گروه دیگر با گروه خودکنترلی جفت شده بود. آزمایش شامل مراحل اکتساب، یادداری و انتقال بود. برای سنجش دقت عملکرد از خطای زمان بندی مطلق استفاده شد. نتایج تحلیل واریانس عاملی مرحلة اکتساب نشان داد هرچند کاهش معناداری در خطای زمان بندی مطلق دو گروه الگودهی خودکنترلی و جفت شده رخ داد (05/0 P>)، بین تغییرات ایجادشده در دو گروه طی این دوره، تفاوت معناداری وجود نداشت (05/0 P<). نتایج آزمون یادداری نیز اختلاف معناداری را بین دو گروه نشان نداد (05/0 P>). اما در آزمون انتقال گروه خودکنترلی به صورت معناداری خطای کمتری داشت (05/0 P>). نتایج نشان داد تأثیرات سودمند تکنیک خودکنترلی را به خوبی می توان به حوزة الگودهی تعمیم داد. این روش موجب مطابقت بیشتر شرایط تمرین با نیازهای اطلاعاتی نوآموزان می شود.

بازخورد هنجاری نوعی بازخورد است که در آن اطلاعاتی در مورد عملکرد فرد در مقایسه با دیگر همسالان، به صورت غیرواقعی (مثبت یا منفی) ارائه می شود. این تحقیق، با هدف تعیین تأثیر بازخورد هنجاری بر یادگیری مهارت هدف گیری پرتابی کودکان 9 تا 11 ساله شهر اهواز انجام گرفت. به این منظور 90 کودک راست دست به روش دردسترس به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند و براساس سن، قد، وزن، طول دست، طول بازو و نمره های پیش آزمون به سه گروه 30 نفری بازخورد هنجاری مثبت، منفی و کنترل تقسیم شدند. مرحلة اکتساب، شامل شش بلوک ده کوششی بود. در این مرحله هر سه گروه بعد از هر کوشش بازخورد حقیقی و گروه های مثبت و منفی علاوه بر این، در پایان هر بلوک بازخورد هنجاری دریافت می کردند. آزمون انتقال و یادداری به دو صورت بلافاصله و تأخیری بعد از مرحله اکتساب انجام گرفت. بعد از بررسی داده ها و همگنی واریانس ها، داده ها به روش تحلیل واریانس یکراهه با اندازه گیری مکرر، تحلیل واریانس یکراهه و آزمون تعقیبی توکی تحلیل شد (05/0P ≤). در هر سه مرحله بین گروه ها تفاوت معناداری مشاهده شد و گروه بازخورد هنجاری مثبت عملکرد بهتری داشت (001/0=P). یافته ها نشان می دهد بازخورد هنجاری مثبت اثر تسهیل کننده در یادگیری حرکتی دارد.

فلج مغزی اصطلاحی است که به طور رایج در خصوص شرایط دارای ویژگی اختلال حرکتی استفاده می شود و با آسیب مغزی غیر تدریجی در اوایل زندگی مرتبط است. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثر تواتر بازخورد خودکنترلی و آزمونگرکنترلی بر اکتساب، یادداری و انتقال مهارت پرتابی در کودکان مبتلا به فلج مغزی اسپاستیک بود. از بین 1750 دانش آموز مبتلا به فلج مغزی در مدارس استثنایی شهر تهران، تعداد 30 نفر از کودکان مبتلا به فلج مغزی اسپاستیک همی پلاژیک با دامنه سنی7-12 سال به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. به منظور همگن کردن آنها یک مرحله پیش آزمون 10 کوششی به عمل آمد. به منظور بررسی شرکت کنندگان در مراحل اکتساب ، یادداری و انتقال به طور تصادفی به 6 گروه 5 نفری شامل سه گروه بازخورد خودکنترلی(با تواترهای 25%، 50% و 75%) و سه گروه بازخورد آزمونگرکنترلی(با تواترهای 25%، 50% و 75%) تقسیم شدند. در مرحله اکتساب، آزمودنی ها در 10 بلوک 8 کوششی(مجموعاً 80 کوشش) به تکلیف پرتابی پرداختند. مرحله یادداری و انتقال با فاصله 24 ساعت از آزمون اکتساب و به میزان 10 کوشش بدون بازخورد اجرا گردید، با این تفاوت که آزمودنی ها مرحله انتقال را از فاصله 4 متری اجرا کردند(در مقابل فاصله 3 متری در مراحل اکتساب و یادداری). بر اساس نتایج آزمون تحلیل واریانس یک طرفه، بین گروه های دریافت کننده تواتر یکسان(گروه های خودکنترلی و آزمونگرکنترلی) در مرحله اکتساب تفاوت معنی داری مشاهده نشد، گروه خودکنترلی عملکرد بهتری در مراحل یادداری و انتقال نشان دادند. علاوه بر این، گروه هایی که فراوانی بازخوردی بالاتری دریافت می کردند(گروه خودکنترلی یا آزمونگرکنترلی) عملکرد بهتری را نسبت به شرکت کنندگان در گروه های دریافت کننده بازخورد با فراوانی پایین تر در تمامی مراحل اکتساب، یادداری و انتقال نشان دادند. بنابراین، در حالیکه مزیت های بازخورد خودکنترلی در مقابل بازخورد آزمونگرکنترلی به هنگام دریافت تواتر بازخوردی یکسان مشاهده شد، به نظر می رسد که کودکان در طول فرایند یادگیری از بازخورد به شیوه ی متفاوتی نسبت به افراد بزرگسال استفاده می کنند و ممکن است کودکان به منظور بهینه سازی یادگیری حرکتی نیازمند فراوانی های بازخوردی بالاتری نسبت به افراد بزرگسال باشند.

هدف از پژوهش حاضر، مقایسه سطح عملکرد مهارتی افراد دارای چشم و دست برتر هم سو و دگرسو در طول مراحل یادگیری (شناختی، حرکتی و خودکاری) مهارت سرویس چکشی والیبال می باشد. جامعه آماری این پژوهش، کلیه دانش آموزان پسر 15 تا 17 ساله شهرستان الشتر به تعداد 1545 نفر بودند که 60 نفر از آنان به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. برنامه تمرین 12 هفته ای، هفته ای سه جلسه اجرا شد. در نهایت، آزمودنی ها با تمرین 1650 کوششی در مهارت سرویس چکشی والیبال به فلات در اجرا رسیدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسش نامه دست برتری آنت، آزمون کارت سوراخ دار برای تعیین چشم برتری و آزمون مهارتی سرویس چکشی والیبال ایفرد بودند. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از آزمون های تحلیل واریانس و کوواریانس در سطح معناداری P=0.05 انجام شد. نتایج نشان داد که تفاوت معناداری (P=0.001 ) میان آزمودنی های دارای چشم و دست برتر هم سو و دگرسو در مراحل شناختی و حرکتی یادگیری مهارت سرویس چکشی والیبال وجود دارد. در حالی که این تفاوت در مرحله خودکاری (P=0.178) کاهش یافت و معنادار نبود. این نتایج، تفسیر های مهمی را به همراه دارد که یکی از آن ها، جداسازی آثار موقتی اجرا از آثار دائمی یادگیری می باشد و نیز اینکه تمرین به عنوان یک عامل محیطی مهم می تواند باعث همسان کردن سطح عملکرد مهارتی افراد هم سو و دگرسو در طول مراحل یادگیری شود.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر دستورالعمل های کانون توجه بیرونی و درونی در افراد با سبک های شناختی مستقل از زمینه و وابسته به زمینه بر عملکرد و یادگیری مهارت حرکتی پرتاب دارت می باشد. در این راستا، آزمون گروهی تصاویر پنهان شده در بین 112 دانشجوی دختر سالم راست دست دانشگاه ارومیه در دامنه سنی 26 24 سال که تجربه ای در مهارت پرتاب دارت نداشتند توزیع شد. براساس نمرات به دست آمده از آزمون، 48 نفر به صورت تصادفی در چهار گروه 12 نفری مستقل از زمینه با دستورالعمل کانون توجه درونی، وابسته به زمینه با دستورالعمل کانون توجه درونی، مستقل از زمینه با دستورالعمل کانون توجه بیرونی و وابسته به زمینه با دستورالعمل کانون توجه بیرونی قرار گرفتند. شرکت کنندگان تکلیف پرتاب دارت را به مدت سه جلسه و هر جلسه، پنج دسته کوشش شش تایی را با دستورالعمل کانون توجهی مربوط به گروه خود تمرین کردند. بلافاصله پس از مرحله اکتساب (همانند پیش آزمون (یک دسته کوشش 10 تایی)) پس آزمون اجرا گردید و سپس، با فاصله 48 ساعت بی تمرینی و بدون ارائه هرگونه دستورالعمل، آزمون یادداری (یک دسته کوشش 10 تایی) انجام شد. تحلیل یافته ها با استفاده از آنووای دوطرفه نشان می دهد که اثرهای اصلی و نیز اثر متقابل در پس آزمون معنادار نمی باشد (P>0.05)؛ اما مقایسه میانگین آزمون یادداری گروه ها با استفاده از آنووای دوطرفه، تفاوتی معنادار را نشان می دهد (P<0.05). علاوه براین، به منظور بررسی اثر متقابل از آزمون تی مستقل با تصحیح بونفرونی استفاده گردید. یافته ها اختلاف معنا داری را بین دو گروه مستقل/ وابسته به زمینه با دستورالعمل های کانون توجه درونی و نیز بین دو گروه وابسته به زمینه که با دستورالعمل های متفاوت کانون توجه درونی و بیرونی آموزش دیده بودند نشان می دهد (P<0.012). به طورکلی، این پژوهش نشان می دهد که کانون توجه بیرونی، مزیتی برای یادگیرندگان وابسته به زمینه می باشد و کانون توجه درونی نیز ویژگی برجسته ای برای یادگیرندگان مستقل از زمینه محسوب می شود.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر یکپارچگی بینایی شنوایی بر ادراک و بازتولید و نیز انتقال از ادراک به عمل انجام گرفت. بدین منظور، 30 آزمودنی در سه گروه بینایی، بینایی شنوایی (تک کانالی) و بینایی شنوایی (دوکانالی) قرار گرفتند. افراد در گروه بینایی، الگوی فرد ماهری را تماشا کردند و افراد در گروه های بینایی شنوایی، هم زمان با الگوی بینایی، سرعت زاویه ای مفصل آرنج (تک کانالی) و سرعت زاویه ای مفاصل آرنج و مچ (دو کانالی) را به صورت سونیفیکیشن دریافت نمودند. الگوی مورد نظر، پنج مرتبه ارائه گردید و افراد به 10 سؤال در ارتباط با جنبه های مختلف الگو پاسخ دادند و سپس، در آزمون های بازشناسی پارامتر و الگو شرکت کردند. برای مفاصل آرنج و مچ، چهار متغیر خطای حداکثر سرعت زاویه ای فلکشن، خطای حداکثر سرعت زاویه ای اکستنشن، خطای حداکثر دامنه حرکتی فلکشن و پارامتر زمان کلی شناسایی گردید. نتایج نشان می دهد که در متغیر درصد اطمینان پاسخ گویی و نه پاسخ به سؤالات، بین گروه های آزمایشی تفاوت معناداری وجود دارد (P=0.001). در مرحله بازتولید نیز در متغیرهای خطای حداکثر سرعت زاویه ای اکستنشن و پارامتر زمان کلی هر دو مفصل، بین گروه ها تفاوت معناداری به نفع گروه های دو حسی مشاهده می شود (P<0.05). به طور کلی، در این پژوهش اثر مثبت یکپارچگی بینایی شنوایی بر ادراک و بازتولید و نیز انتقال مثبت ادراک عمل، به ویژه برای گروه های دو حسی تأیید گردید. این نتایج با فرضیه تناسب حسی هم راستا است و بیان می کند که در تکلیف شوت جفت بسکتبال، به دلیل سازگاری های زمانی خاص، حس شنوایی نقش مثبتی را در ادراک بهتر الگوی سرعت زاویه ای ایفا می کند.

هدف از تحقیق حاضر، بررسی تأثیر تداخل ضمنی بر تعادل افراد کم توان ذهنی بود. بدین منظور 40 نفر از پسران کم توان ذهنی آموزش پذیر شهر قزوین (میانگین سنی 120/3 ±45/24 سال) به طور تصادفی به دو گروه تمرینی قالبی و تصادفی تقسیم شدند. پس از انجام پیش آزمون، آزمودنی های هر گروه با توجه به نوع آرایش تمرینی خود، تمرینات خود را به مدت 4 هفته (3 جلسه در هر هفته) به عنوان مرحله اکتساب، انجام دادند. سپس از آزمودنی ها، آزمون اکتساب و پس از 48 ساعت، به ترتیب آزمون های یادداری و انتقال به عمل آمد. پس از تأیید توزیع طبیعی داده ها از طریق آزمون کولموگروف اسمیرنوف و بررسی همگنی واریانس ها با آمارة لون، نتایج تحلیل واریانس اندازه های تکراری نشان داد که اعمال مداخله مؤثر بوده است و گروه ها پیشرفت معنا داری داشته اند (0005/0P=). همچنین نتایج تی مستقل به منظور مقایسه دو گروه در تعادل ایستا نشان داد که گروه تمرین تصادفی در آزمون یادداری بهتر عمل کرد (007/0P=)، درحالی که اختلاف معناداری در آزمون انتقال بین گروه ها مشاهده نشد (061/0P=). همچنین، نتایج تعادل پویا نشان داد که گروه تمرین تصادفی، نسبت به گروه تمرین قالبی عملکرد بهتر و اختلاف معناداری در آزمون یادداری و انتقال داشت (به ترتیب 001/0P= و 002/0P=). بنابراین افراد کم توان ذهنی نیز می توانند از تأثیرات سودمند تمرین تصادفی بهره مند شوند.

چارچوب نقطه چالش دیدگاهی نظری برای فهم تأثیرات متغیرهای تمرینی در یادگیری حرکتی است. با توجه به این چارچوب، متغیرهای تداخل ضمنی و بازخورد آگاهی از نتیجه رابطه تنگاتنگی با سطح مهارت و دشواری تکلیف مورد یادگیری دارند. ازاین رو هدف از تحقیق حاضر، بررسی تأثیر تمرینات مبتنی بر چارچوب نقطه چالش بر کنترل قامت افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس بود. به این منظور کنترل قامت 22 فرد 20 تا 65 ساله مبتلا به ام اس از میان بیماران انجمن ام اس شهر اهواز که به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و تجربی انتخاب شده بودند، با استفاده از دستگاه فورس پلیت اندازه گیری شد. آزمودنی های گروه تجربی به مدت 12 جلسه، هر هفته سه جلسه 45 دقیقه ای به انجام تمرینات پرداختند و گروه کنترل تحت مداخله قرار نگرفتند. داده ها با روش تحلیل واریانس مرکب و تحلیل واریانس با اندازه گیری تکراری تحلیل شد (05/0≥ P). نتایج نشان داد کنترل قامت گروه تجربی نسبت به گروه کنترل در نتیجه پروتکل تمرینی چهارهفته ای بهبود معنا داری یافت. همچنین کنترل قامت گروه تجربی در پس آزمون نسبت به پیش آزمون پیشرفت معنا داری داشت؛ بنابراین تحقیق حاضر از چارچوب نقطه چالش حمایت کرد و مربیان و کاردرمانان می توانند برای انجام مداخلات بالینی مؤثر برای بهبود تعادل و نوسانات قامتی در بیماران ام اس پروتکل تمرینی مربوط را به کار برند.

هدف از تحقیق حاضر، بررسی ارتباط بین اجرا و ادراک اندازه هدف در شرایط کانون توجه بیرونی و درونی، همچنین بررسی ارتباط بین ادراک اولیه اندازه هدف و اجرا بود. 70 دانشجوی پسر (با میانگین سنی 6/1 21 سال) داوطلبانه در این تحقیق شرکت کردند. آنها به صورت تصادفی و براساس نوع دستورالعمل توجهی در دو گروه تمرکز توجه درونی و بیرونی قرار گرفتند. آزمودنی ها تکلیف پرتاب دارت را در 20 کوشش اجرا کردند. آزمون تخمین اندازه هدف پیش از اجرای کوشش ها، در پایان کوشش ها و پس از اولین کوشش موفق، اجرا شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان داد بین اجرا و ادراک اندازه هدف در گروه تمرکز بیرونی، ارتباط مثبت و معنا داری وجود دارد. اما در گروه تمرکز درونی، ارتباط معنا داری بین اجرا و ادراک اندازه هدف، مشاهده نشد. همچنین بین ادراک اولیه و اجرا در هر دو گروه، ارتباط معنا دار نبود. می توان گفت که تمرکز توجه می تواند یک عامل واسطه ای برای ظهور پدیده ادراک ویژه عمل باشد.