درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: هدف این پژوهش تعیین وضعیت مؤلفه های مدیریت دانش با استفاده از مطالعه پژوهش های پیشین است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع طرح های پژوهش آمیخته اکتشافی است و با روش تحلیل محتوا، پرسشنامه ای و سیاهه وارسی 122 مقاله چاپ شده فارسی و انگلیسی بین سال های 2000 تا 2020 در حوزه مدیریت دانش در منابع و برنامه های درسی آموزش عالی بررسی شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که اشتراک دانش 67/26 درصد بیشترین و حفاظت از دانش 43/4 درصد کمترین سهم را کسب کرده اند. کاربست دانش 85/15 درصد، خلق دانش 17/14 درصد، تغییر دانش 63/10 درصد، سازماندهی دانش 65/9 درصد، شناسایی دانش 68/7 درصد، توسعه دانش 91/5 درصد، ارائه دانش 02/5 درصد را اتخاذ کرد. نتیجه گیری: آموزش عالی یکی از مهمترین خاستگاه های اشتراک دانش است و می تواند با ارائه الگوهای جدید دانش و سنجش و ارزیابی دانش که پیش شرط لازم برای کاربست موفق دانش است، مؤثر باشد. خلق و توسعه دانش نیز یکی از رسالت های اساسی آموزش عالی محسوب می شود و موجب کاربردی سازی دانش تئوری و به روزرسانی آن می شوند. تغییر دانش نیز فرآیندی متقابل بین دانش صریح و ضمنی است که منجر ایجاد دانش جدید می شود. حفاظت از دانش یکی از خلاءهای آموزش عالی است که عدم توجه به آن موفقیت مدیریت دانش را مختل می کند زیرا موفقیت مدیریت دانش محصول اتخاذ و اجرای استراتژی مناسب و یکپارچه در آموزش عالی است.

هدف از این پژوهش شناخت مفهوم اجتناب از اطلاعات از منظر خاستگاه، عوامل مؤثر، رفتارها، حوزه های کارشده و خلأ های پژوهش است. این پژوهش با روش مرور نظام مند و با بهره گیری از چارچوب «کیچنهام و چارترز» انجام شد. با بررسی پایگاه های اطلاعاتی داخلی و خارجی و مطالعه چکیده مقاله های بازیابی شده با کلیدواژه های مرتبط، ۶۵ مقاله مرتبط شناسایی و پس از پالایش، ۴۹ مقاله مرتبط بدون محدودیت بازه زمانی بررسی شد. پس از مطالعه مقالات مرتبط با اجتناب از اطلاعات و با به کارگیری رویکرد تحلیل محتوا، مطالب در چند مقوله موضوعی دسته بندی شد و با توجه به اهداف پژوهش به سؤالات پاسخ داده شد. یافته ها حاکی از آن بود که خاستگاه اجتناب از اطلاعات را می توان در نظریه هایی چون نظریه ناهماهنگی شناختی «فستینگر»، نظریه کاهش عدم قطعیت «گودیکونست» و در مدل هایی نظیر مدل «جانسون» و مدل «ویلسون» جست وجو کرد. مهم ترین عوامل مؤثر در اجتناب از اطلاعات را می توان در دو دسته عوامل لذتی و راهبردی دسته بندی کرد. از جمله عوامل لذتی می توان به ترجیح حل شانس آزمایی های چندگانه، بیزاری از خطر، ضرر و ناامیدی، اضطراب، توجه، حسرت گریزی، حفظ خوش بینی، اجتناب از ناهماهنگی شناختی و سرمایه گذاری بر روی عقاید اشاره کرد. عوامل راهبردی نیز خود به دو دسته راهبردی درون فردی (اجتناب از تناقض پویا، مقاومت در برابر وسوسه، حفظ انگیزه، اجتناب از فرافکنی تعصبات، سلب مسئولیت و ذخیره برای بعد) و راهبردی بین فردی (اجتناب از فاش کردن اطلاعات خود در برابر دیگران و یا دریافت اطلاعات از دیگران که باعث ایجاد تغییر در نگرش شود) تقسیم می شوند. سپس، رفتارهای اجتناب از اطلاعات مطرح شده اند که شامل اجتناب فیزیکی، بی توجهی، تفسیر خوشایند اطلاعات، فراموش کردن و خودناتوان انگاری می شوند. همچنین، بافت هایی که تاکنون اجتناب از اطلاعات در آن ها مطرح شده شامل حوزه سلامت، اطلاعات خطر، رسانه های اجتماعی و خبری، روابط عاطفی و مصرف دخانیات بودند که با استفاده از ابزارهای رایج سنجش اجتناب از اطلاعات مانند پرسشنامه، مصاحبه، مدل سازی معادلات ساختاری، و مشاهده آزمایشگاهی بررسی شده اند. سرانجام اینکه می توان از جمله خلأهای مهم پژوهشی این حوزه به نبودِ مدلی جامع برای اجتناب از اطلاعات که پاسخگوی هر جامعه و هر مسئله ای باشد، و نیاز به توجه بیشتر به اجتناب از اطلاعات در رشته علم اطلاعات و دانش شناسی اشاره کرد.

امنیت اطلاعات یکی از عوامل مؤثر در حفاظت از کتابخانه های دیجیتال و بهره گیری از آن هاست که می تواند به بهبود وضعیت این کتابخانه ها کمک کند. این پژوهش به بررسی میزان قابلیت دسترسی به امنیت اطلاعات در کتابخانه های دیجیتال «شهرستان قم» پرداخته است. تعریف کتابخانه های دیجیتال، شامل کتابخانه هایی است که بر مبنای مأموریت و با استفاده از متخصصان، مدارک دیجیتال را سازماندهی کرده و به شکل خدمات اطلاعاتی به اعضا ارانه می دهند. روش پژوهش، پیمایشی تحلیلی و جامعه پژوهش، کتابخانه های دیجیتال «شهرستان قم» اعم از عمومی و دانشگاهی (شامل ۵ کتابخانه) است. در پژوهش حاضر، گردآوری اطلاعات از طریق پرسشنامه است که بر اساس استاندارد 27002 ISO / IEC آماده شده است. این استاندارد مربوط به حوزه امنیت اطلاعات بوده و سازمان بین المللی استاندارد ( ISO ) و کمیسیون بین المللی الکتروتکنیک ( IEC ) آن را تدوین کرده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که میانگین امنیت اطلاعات در میان کتابخانه های دیجیتال «شهرستان قم» برابر ۰/۸۰۱ ارزیابی شده است که با عنایت به روش ارزیابی پژوهش می توان اظهار کرد که دارای سطح قوی امنیت اطلاعات است. توسعه سیستم های اطلاعاتی برای ارائه خدمات مؤثر در کتابخانه های دیجیتال نقشی مؤثر داشته است. همچنین، رابطه ای معنادار میان شاخص های مختلف امنیت اطلاعات در کتابخانه های دیجیتال «شهرستان قم» وجود دارد. در این پژوهش امنیت فیزیکی و محیطی به عنوان نقطه ضعف و مدیریت تداوم کسب وکار به عنوان نقطه قوت معرفی شده است. بهره گیری از پدافند غیرعامل، مشارکت گروه های امنیتی برای جلوگیری از فعالیت هکرها، شناسایی حفره های امنیتی، آموزش نیروی های متخصص و داشتن برنامه اجرایی امنیت اطلاعات از جمله پیشنهادهای این پژوهش است. در نهایت، باید بیان کرد که امنیت اطلاعات در کتابخانه های شهرستان قم از سطح بالایی برخوردار است.

هدف: هدف این پژوهش شناسایی راهکارهای تأمین مالی در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران است. روش: این پژوهش ازنظر روش اجرا ابتدا کتابخانه ای، سپس پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها مطالعه متون و سپس پرسش نامه ی محقق ساخته است. ابتدا به وضعیت موجود کتابخانه ها به لحاظ تأمین مالی از دیدگاه رؤسا یا معاونین و یا نماینده ی آن ها(11 دانشگاه دولتی ) پرداخته شده است. سپس به منظور آگاهی از دیدگاه مدیران و کتابداران نسبت به راهکارهای تأمین مالی پرسش نامه به شیوه ی سرشماری (156 نفر) در بین آن ها توزیع شد. تحلیل یافته های این پژوهش از طریق نرم افزار اس.پی.اس.اس. و پی.ال.اس. انجام گرفته است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که در حال حاضر راهکارهای به کاررفته برای تأمین مالی در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران با توجه به وضع موجود مناسب نیست. به علاوه مشخص شد که بین متغیر اصلی پژوهش، یعنی راهکارهای تأمین مالی و ابعاد آن رابطه معناداری وجود دارد و فعالیت های درآمدزا، روش های تأمین منابع مالی و آموزش در جهت تأمین مالی به ترتیب بیشترین تأثیر را بر راهکارهای تأمین مالی در کتابخانه های مرکزی دانشگاهی دارند. اصالت اثر: این پژوهش برای نخستین بار به بررسی نحوه ی تامین مالی کتابخانه های دانشگاهی دولتی شهر تهران پرداخته و علاوه بر آن با استفاده از دیدگاه مدیران و کتابداران راهکارهایی را جهت تامین مالی در کتابخانه های دانشگاهی ارائه داده است.

ارزیابی رفتار تجربی کاربران هنگام استفاده از ابزارهای الکترونیکی سیار (موبایل، لپ تاپ، تبلت) بر اساس نظریه انگیزه محافظت از نقض داده ها هدف اصلی پژوهش حاضر است. این پژوهش از نوع کاربردی-پیمایشی است و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه ایلام در سال 1398 جامعه آماری پژوهش را تشکیل می دهند. ابزار گردآوری داده ها بر اساس پرسشنامه های استاندارد «باس» و همکاران، «وون، جک وود و لو»، «کلار و جانسون»، «جانسون و وارکنتین»، و «پوزی، ربرتس و لوری» ساخته شد و در تجزیه و تحلیل داده ها جهت برازش مدل و آزمون فرضیه های پژوهش از مدل یابی معادلات ساختاری با به کارگیری روش حداقل مربعات جزئی در نرم افزار «آموس» استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که بین حساسیت تهدید درک شده، اثربخشی پاسخ، خودکارآمدی و احتمال استفاده از امنیت ابزارهای الکترونیکی سیار با انگیزه محافظت رابطه مثبت، و بین هزینه پاسخگویی درک شده و انگیزه محافظت رابطه منفی وجود دارد. اما بین شدت تهدید درک شده و انگیزه محافظت از ابزارهای الکترونیکی سیار رابطه معنا داری وجود ندارد. نتایج پژوهش همچنین نشان داد که ارزیابی کاربران از حساسیت های خود در برابر تهدیدات و میزان اعتماد به توانایی های خود در جهت استفاده مناسب از امکانات امنیتی ابزارهای الکترونیکی سیار و خودکارآمدی دستگاه ها و اثربخشی پاسخ تعیین کننده میزان انگیزه آنان در انجام اقدامات محافظتی است و افزایش یا کاهش انگیزه محافظت، تعیین کننده میزان استفاده از امنیت ابزارهای الکترونیکی سیار است. در کل، این پژوهش بر این نکته تأکید دارد که فرایند ارزیابی مقابله ای نسبت به فرایند ارزیابی تهدید عامل مهم تری در افزایش انگیزه محافظت کاربران است.

هدف: تبادلات علمی و دسترسی راحت به اطلاعات موردنیاز لازمه رشد و پویایی علمی جامعه است. شبکه های اجتماعی علمی به عنوان بستری برای تبادلات علمی می توانند نقش بسیار در رشد و توسعه جامعه داشته باشند. با گسترش کاربردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات در زندگی روزمره شاهد شکل گیری نسل جدید ابزارهای اینترنتی هستیم که امکانات بی شمار برای ارتباط دوسویه فراهم آورده است. شبکه های اجتماعی علمی نیز محیطی برای معرفی و ارتقای فعالیت های علمی هستند و هرگاه بتوانند اطلاعات مرتبط فراهم کنند، با استقبال بیشتر متخصصان روبه رو خواهند شد. گردهم آمدن متخصصان بیشتر در این شبکه ها به معنای پویایی علمی بیشتر است. مطالعه حاضر به توصیف تجربه متخصصان علم اطلاعات در مورد ربط اطلاعات در شبکه علمی ریسرچ گیت پرداخته است. روش: انتخاب روش کیفی با طرح پدیدارنگاری تفسیری در این پژوهش از آن رو است که ما به تجارب افراد از یک پدیده پرداخته ایم و می کوشیم توصیفی عمیق از یک پدیده معین نزد گروهی خاص از افراد داشته باشیم. یکی از زمینه های مناسب برای انجام پژوهش های با پارادایم تفسیری از نوع روش پدیدارنگاری، پژوهش های بازیابی اطلاعات است که در علم اطلاعات و دانش شناسی اهمیت زیاد دارد. پژوهش حاضر در پی شناخت و توصیف تجربه متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی از عضویت در شبکه ی اجتماعی علمی ریسرچ گیت است. مشارکت کنندگان را 22 متخصص علم اطلاعات دارای مدرک دکتری و اعضای هیئت علمی رشته علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه های پیام نور کشور تشکیل داده اند که در شبکه اجتماعی علمی ریسرچ گیت عضو هستند . مشارکت کنندگان با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. داده ها با استفاده از روش مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری و سپس با استفاده از روش دیکلمن کدگذاری و تحلیل شد. یافته ها: نتایج تحلیل مصاحبه ها منجر به استخراج 551 کد اولیه و چهار مقوله شامل ربط مدرک، ربط جانشین مدرک، ربط درخواست ها و پرسش ها و نبود بازخورد ربط شد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر ضمن تأکید بر اهمیت ربط اطلاعات نشان می دهد که شبکه ریسرچ گیت نقش مهمی در رفع نیازهای اطلاعاتی کاربران دارد و همچنین این شبکه سامانه اطلاعاتی نمی باشد، اما رفع نیازهای علمی و ارتقای علم را از اهداف مهم خود می داند.

امروزه، با وجود مزایای بسیار فناوری رایانش ابری از جمله ایجاد صرفه جویی اقتصادی، چابکی، افزایش انعطاف پذیری و مقیاس پذیری، مسئله امنیت اطلاعات مانع اصلی گرایش سازمان ها به سمت رایانش ابری است. افزون بر مسائل مربوط به زیرساخت و عوامل سیاسی موجود در ایران، ریسک های امنیتی زیادی در فناوری رایانش ابری وجود دارد. هدف پژوهش حاضر، استخراج و رتبه بندی این ریسک های امنیتی است. در این راستا با مطالعه مبانی نظری مرتبط با موضوع پژوهش، این ریسک ها استخراج و با توجه به نظر خبرگان دسته بندی شد. پرسشنامه های مقایسه ها زوجی مختلف بر اساس عوامل استخراج شده طراحی و نظرات خبرگان جمع آوری شد. سپس، با تلفیق روش های مختلف وزن دهی بر پایه مقایسه ها زوجی و به کمک روش ادغامی «کپ لند»، ریسک های امنیتی رتبه بندی گردید. بر اساس نتایج این رتبه بندی، ریسک محرمانگی داده، احراز هویت، و موقعیت داده به ترتیب در رتبه اول تا سوم قرار گرفتند و رتبه سایر ریسک ها نیز مشخص شد.

هدف: هدف این پژوهش ارزیابی بلوغ مدیریت دانش با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی تحت مجموعه فازی نوع دو است. روش پژوهش: پژوهش از نوع توصیفی-پیمایشی است. ابعاد بلوغ مدیریت دانش توسط هفت نفر از خبرگان رتبه بندی شد. گروه خبرگان شامل اعضای هیئت علمی بخش مدیریت دانشگاه ها می شود که دارای تألیفات کتاب و مقاله در حوزه مدیریت دانش هستند. برای شفاف سازی فرایند ارزیابی، یک شرکت فعال حوزه فناوری اطلاعات به عنوان نمونه مطالعاتی انتخاب گردید و از مدل مرکز بهره وری و کیفیت آمریکا (APQC) استفاده شد. سطوح بلوغ مدیریت دانش مرکز بهره وری و بلوغ آمریکا نقشه راهی برای حرکت از وضعیت نابالغ و فعالیت های ناسازگار مدیریت دانش به سمت بلوغ و فعالیت های ساختارمند هم راستا با راهبردهای کسب و کار ترسیم می کند. جامعه آماری شامل 273 نفر از مدیران و کارکنان یک شرکت فعال در حوزه فناوری اطلاعات بود. یافته ها: بر اساس نتایج حاصل از فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی، فرایند مدیریت دانش (24/0)، فناوری (23/0)، ارزیابی (20/0)، فرهنگ (18/0) و رهبری (15/0) از مهمترین ابعاد بلوغ مدیریت دانش هستند. همچنین یافته ها نشان داد نمونه مطالعاتی در سطح سوم بلوغ مدیریت دانش (استانداردسازی)  قرار دارد. نتیجه گیری: به کارگیری تحلیل سلسله مراتبی تحت مجموعه فازی نوع دو در ارزیابی بلوغ مدیریت دانش و اهمیت بالای ابعاد فناوری و فرایندها در بلوغ مدیریت دانش از بخش های مهم یافته های پژوهش هستند. تمرکز اصلی در سطح سوم بلوغ شرکت مورد مطالعه، مدیریت راهبرد، فرایندها و رویکردهای مدیریت دانش که در سطح دوم تعریف شده، می باشد.

هدف: هدف از این پژوهش، بررسی امکان ارائه خدمات مؤثر بر توسعه اقتصادی در کتابخانه های عمومی شهر مشهد بود. روش:این پژوهش، از نظر هدف کاربردی بود که به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش، کلیه کتابداران کتابخانه های عمومی نهادی در شهر مشهد و مدیران و کارشناسان در اداره کل کتابخانه های عمومی استان خراسان رضوی و اداره کتابخانه های عمومی شهرستان مشهد بودند (112 نفر). نمونه مورد نظر (86 نفر) بر اساس جدول حجم نمونه کرجسی و مورگان، با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. داده های مورد نیاز پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری گردید و با استفاده از آمار توصیفی مانند میانگین و انحراف معیار و همچنین آمار استنباطی مانند آزمون تی یک نمونه ای به کمک نرم افزار اس. پی. اس. اس. مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در کل از نظر کتابداران و مدیران، امکان و ضرورت ارائه خدمات مؤثر بر توسعه اقتصادی (شامل خدمات سوادآموزی، آموزش و توسعه مهارت های سرمایه انسانی، اطلاع رسانی، مشاوره ای و مرجع و فعالیت های تحقیقاتی و مطالعاتی کتابخانه) در کتابخانه های عمومی شهر مشهد بیش از حد متوسط بود. همچنین، وضعیت زیرساخت های فضا و تجهیزات، امکانات مرتبط با کتابداری و اطلاع رسانی و فناوری به منظور ارائه خدمات مؤثر بر توسعه اقتصادی در کتابخانه های عمومی شهر مشهد بیشتر از حد متوسط و وضعیت زیرساخت های نیروی انسانی و بودجه کمتر از حد متوسط ارزیابی شد. اصالت/ ارزش: پژوهش حاضر از معدود پژوهش های داخلی است که به خدمات مؤثر بر توسعه اقتصادی در کتابخانه های عمومی پرداخته و دیدگاه تصمیم گیران و عاملان این خدمات که با مشکلات و مسائل ارائه آن در کتابخانه ها مواجه اند، را بررسی کرده است. با بهره گیری از نتایج پژوهش حاضر، مسئولان نهاد کتابخانه های عمومی می توانند در جهت ایفای یکی از نقش های مهم کتابخانه های عمومی که همان کمک به توسعه اقتصادی جامعه است، برنامه ریزی های لازم را انجام دهند.

هدف: امروزه نمی توان با تکیه بر رویکردهای سنتی به مدیریت منابع انسانی، به ایجاد مثبت گرایی در کار همت گماشت، بلکه این امر مستلزم اتخاذ یک سبک رهبری اصیل است که هم اهمیت و لزوم مثبت گرایی را درک کند و هم بتواند مروج مثبت گرایی در سازمان باشد که از توانمندی ها و مهارت های کارکنان در جهت توسعه سازمان استفاده کند. از سوی دیگر، مرشدیت سازمانی عامل مهمی در خصوص صلاحیت اخلاقی و آوای سازمانی است و توجه به آن می تواند به طور مستقیم و غیرمستقیم زمینه ایجاد آثار مثبت صلاحیت اخلاقی و آوای سازمانی را در جهت رشد و توسعه سازمان فراهم کند. هدف از انجام پژوهش حاضر مدل سازی تأثیر رهبری اصیل و مرشدیت سازمانی بر آوای سازمانی با نقش میانجی صلاحیت اخلاقی در کتابخانه های عمومی استان آذربایجان شرقی است. روش: این پژوهش از نوع کاربردی و با روش توصیفی-هم بستگی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کارکنان کتابخانه های عمومی استان آذربایجان شرقی به تعداد 205 نفر است که از میان تعداد 133 نفر به عنوان نمونه آماری بر اساس فرمول کوکران برآورد و به صورت تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسش نامه جمع آوری و با استفاده از نرم افزار SMART PLS 3 و روش معادلات ساختاری ( SEM ) برای بررسی مدل علّی آزمون شدند. یافته ها: بررسی شاخص های برازش مدل حاکی از آن است که مدل ساختاری پژوهش از وضعیت برازشی مناسبی برخوردار است. یافته های پژوهش نشان داد که رهبری اصیل بر آوای سازمانی (198/.) و صلاحیت اخلاقی (514/0) تأثیری معنادار دارد. همچنین، مرشدیت سازمانی بر آوای سازمانی (299/0) و صلاحیت اخلاقی (459/0)، و صلاحیت اخلاقی بر آوای سازمانی (386/0) تأثیری معنادار دارد. به علاوه، در سطح 95 درصد، صلاحیت اخلاقی در تأثیر رهبری اصیل بر آوای سازمانی و در تأثیر مرشدیت سازمانی بر آوای سازمانی نقش میانجی ایفا می کند. اصالت/ارزش: پژوهش حاضر می تواند اطلاعات کاربردی را برای مدیریت کتابخانه های عمومی استان آذربایجان شرقی فراهم کند تا بر این اساس روابط مرشد-مریدی و ابعاد رهبری اصیل، وضعیت صلاحیت اخلاقی و آوای سازمانی را ارتقا دهند.

هدف: پژوهش حاضر با هدف نیازسنجی آموزشی کاربران کتابخانه های عمومی ایران انجام گرفت. روش: برای اجرای نیازسنجی آموزشی از الگوی نیازسنجی توافق محور و روش پیمایش اینترنتی استفاده شده است و داده های لازم از طریق پرسش نامه الکترونیکی از کاربران کتابخانه های عمومی در سطح کشور در ارتباط با نیازهای آموزشی آنان جمع آوری شد تا عناوین نیازهای آموزشی مهم و با اولویت بالا شناسایی و اولویت بندی شود. جامعه پژوهش شامل همه کاربران کتابخانه های عمومی در سطح کشور بود و تعداد 775 نفر نمونه با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی انتخاب شدند. از پرسش نامه بسته پاسخ محقق ساخته برای گردآوری داده ها استفاده شد. سپس، روایی محتوایی پرسش نامه به تأیید 5 نفر از متخصصان رسید و پایایی ابزار با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که برابر با 92/0 است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که از میان 75 دوره آموزشی، 38 دوره آموزشی مورد نیاز کاربران کتابخانه های عمومی ایران هستند و به ویژه دوره های مهارت های زندگی، ارتقای سلامت روان، مهارت های یادگیری و مطالعه، مهارت های ارتباطی زوجین، سواد رسانه ای، ارتقای سلامت جسمانی، مهارت استفاده از اینترنت، سواد اطلاعاتی، عکاسی با دوربین و موبایل، کسب وکار اینترنتی، فرزندپروری، تایپ با نرم افزار ورد، مهارت های کارآفرینی و کسب وکار، ارائه از طریق پاورپوینت، رزومه نویسی شغلی، و نصب سیستم عامل ویندوز به ترتیب 16 عنوان دوره آموزشی اولویت دار و مهم ترین عناوین دوره های آموزشی مورد نیاز برای کاربران کتابخانه های عمومی ایران هستند. اصالت/ارزش: پژوهش حاضر از این جنبه که نیازهای آموزشی کاربران کتابخانه های عمومی ایران را شناسایی کرده دارای نوآوری است. نتایج حاصل از اجرای این پژوهش به مسئولان آموزش نهاد کتابخانه های عمومی ایران کمک می کند تا دوره های آموزشی مناسب با نیازهای آموزشی کاربران هدف را طراحی کنند و به طور مؤثر در راستای تحقق هدف راهبردی آموزش گام بردارند.

هدف: بررسی کاربرد فناوری های وب معنایی در مدل سازی و بازنمون معنایی انتشارات علمی (مانند مقالات، کتاب ها، پایان نامه ها و ...) که با عنوان «انتشار معنایی» شناخته می شود. روش: پژوهش، توصیفی و به روش اسنادی انجام شده است. «هستی نگاری های اسپار» (مجموعه هستی نگاری های ایجاد شده برای انتشار و ارجاع دهی معنایی) برای توصیف همه جنبه های عرصه نشر طراحی شده اند. برای انجام پژوهش، وب سایت مربوط به هریک از هستی نگاری های اسپار و برخی منابع مرتبط دیگر مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: هستی نگاری های اسپار، مجموعه ای از هستی نگاری های مکمل یکدیگرند که امکان توصیف اطلاعات کتابشناختی انواع منابع و اجزای مختلف آن ها ، انواع استنادات و ارجاعات کتابشناختی منابع علمی، مراحل گردش کاری نشر (مانند نقش های عامل های مشارکت کننده در فرآیند نشر، انواع همکاری های علمی، وضعیت های مختلف مدرک، و ...)، و همچنین سنجه ها و داده های آماری منابع کتابشناختی (مانند ضریب تأثیر، شاخص هیرش و ...) را در قالب جملات فراداده ای ماشین خوان در زبان آر.دی.اف فراهم می کنند. مجموعه هستی نگاری های اسپار در چهارگروه قابل دسته بندی است: هستی نگاری های مربوط به توصیف اطلاعات کتابشناختی انواع منابع و بخش های آن ها (DoCO، DataCite، FaBiO، DEO، و FRBR-DL)، هستی نگاری های مربوط به توصیف استنادات منابع علمی (BiRO، CiTO و C4O )، هستی نگاری های مربوط به توصیف گردش کاری نشر (PSO، PRO، SCoRO، PWO، FRAPO و FR)، و هستی نگاری های مربوط به توصیف سنجه ها و داده های آماری منابع کتابشناختی (BiDO و FiveStars). نتیجه گیری: تحولات چشمگیر بحث انتشار معنایی در زمینه تغییر شیوه انتشار و به اشتراک گذاری داده های پژوهشی، ارتقای قابلیت جستجو، امکان تعامل بیشتر با کاربران، ایجاد رابط های هوشمند و استنتاج گرهای وب معنایی و ...، ضرورت توجه بیشتر به این عرصه را از سوی مراکز کتابشناختی و مؤسسات علمی و پژوهشی آشکار می سازد. استفاده از زبان های وب معنایی مانند «آر.دی.اف.»، «آر.دی.اف.اس.»، «اُ.دبلیو.ال.» و «اسپارکل» برای کمک به تجزیه و تحلیل، پردازش، و تفسیر آسان تر داده های علمی، می تواند سبب افزایش رؤیت پذیری، کشف پیوندهای ناشناخته بین آثار، یافتن پژوهش های مرتبط، و ... شود. هستی نگاری های اسپار ضمن ایجاد ساختار برای اطلاعات مرتبط با انتشارات علمی، امکان توصیف و بازنمون معنایی ابعاد مختلف نشر را فراهم می کنند. ارتباط بحث انتشار معنایی با مطالعات علم سنجی، مدیریت داده های پژوهشی، ارزیابی و رتبه بندی نشریات، فرآیند داوری مقالات و ... افق های جدیدی را در پژوهش های رشته علم اطلاعات و دانش شناسی می گشاید و تحقق این امر با تکیه بر فناوری های وب معنایی می تواند راهگشای برخی از چالش ها و مشکلات کنونی باشد. فقدان توجه به مبحث انتشار معنایی در پژوهش های داخلی و همچنین نبود پژوهش هایی که هستی نگاری های اسپار را برای مدل سازی و بازنمون معنایی انتشارات علمی در زبان فارسی استفاده کنند، ضرورت توجه و تمرکز بیشتر به این عرصه را می طلبد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سرمایه اجتماعی در کارآفرینی سازمانی و اجتماعی کارکنان دانشگاه شیراز با تأکید بر نقش میانجی متغیر مدیریت دانش انجام شد. پژوهش حاضر از نظر هدف و ماهیت،کاربردی و از لحاظ گردآوری داده ها، توصیفی از نوع همبستگی مبتنی بر مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان دانشگاه شیراز به تعداد 558 نفر بود. حجم نمونه با توجه به جامعه آماری و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و جدول مورگان 200 نفر در نظر گرفته شد. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه های استاندارد سرمایه اجتماعی، کارآفرینی سازمانی، کارآفرینی اجتماعی و مدیریت دانش استفاده شد. روایی صوری و محتوایی پرسش نامه ها مورد تأیید محققان و متخصصان قرار گرفت. پایایی پرسشنامه ها از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ  به ترتیب 94/0، 71/ . ، 94/0 و 87/0  برآورد گردید. داده های بدست آمده با استفاده از روش همبستگی و مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای،SPSS  و Lisrel مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که سرمایه اجتماعی بر کارآفرینی سازمانی و کارآفرینی اجتماعی، سرمایه اجتماعی بر مدیریت دانش، مدیریت دانش بر کارآفرینی سازمانی و کارآفرینی اجتماعی، کارکنان دانشگاه شیراز تأثیر مستقیم، مثبت و معنی داری دارد. سرمایه اجتماعی با نقش میانجی مدیریت دانش بر کارآفرینی سازمانی و کارآفرینی اجتماعی کارکنان دانشگاه شیراز تأثیر دارد. هم چنین بیشترین اثر کل مربوط به اثر سرمایه اجتماعی بر کارآفرینی سازمانی است. سرمایه اجتماعی بر کارآفرینی سازمانی و اجتماعی کارکنان دانشگاه شیراز به طور مستقیم اثر مثبت داشته است. هم چنین سرمایه اجتماعی می تواند به واسطه مدیریت دانش بر کارآفرینی سازمانی و اجتماعی کارکنان تأثیر مثبت و معناداری بگذارد. بنابراین مدیریت دانش کارکنان می تواند اثر سرمایه اجتماعی بر کارآفرینی سازمانی و اجتماعی را تقویت نماید. لذا برای دستیابی به کارآفرینی سازمانی و اجتماعی، توجه به سرمایه اجتماعی و مدیریت دانش ضروری به نظر می رسد.

هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل مؤثر بر نوآوری و خلاقیت در کتابخانه های عمومی از دیدگاه متخصصان حوزه نوآوری و خلاقیت و کتابخانه های عمومی و نیز اولویت بندی آن ها از دیدگاه کتابداران کتابخانه های عمومی استان خوزستان است. روش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف یک پژوهش آمیخته از نوع اکتشافی است. جامعه آماری در بخش کیفی شامل متون حوزه خلاقیت و نوآوری و همچنین 22 نفر از خبرگان دانشگاه بودند که به روشِ نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. جامعه پژوهش در بخش کمّی شامل همه کتابداران کتابخانه های عمومی استان خوزستان و ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه است. یافته ها: در بخش کیفی 50 مؤلفه تأثیرگذار بر خلاقیت و نوآوری در کتابخانه های عمومی شناسایی شد. این عوامل در بخش کمّی از دیدگاه کتابداران کتابخانه های عمومی استان خوزستان در 8 عامل کلی دسته بندی شد که به ترتیب اولویت عبارت اند از: فرهنگ سازمانی، عوامل فردی و ویژگی های شخصیتی، ساختار سازمانی، استراتژی سازمانی، مدیریت و رهبری سازمانی، جو سازمانی، انگیزش و پاداش سازمانی و منابع سازمانی. اصالت/ارزش: شناسایی عوامل و مؤلفه های خلاقیت و نوآوری برای کتابخانه های عمومی در ایران انجام نشده بود. عوامل مؤثر در خلاقیت و نوآوریِ شناسایی شده در این پژوهش می تواند در فرایند برنامه ریزی و مدیریت کتابخانه های عمومی و ارتقای سطح کیفیت خدمات سازمان استفاده شود. به علاوه، این عوامل شناسایی شده قابلیت استفاده برای کشف و اولویت بندی برای کتابداران کتابخانه های عمومی کل کشور را دارد.

در پژوهش حاضر، بررسی شده که عوامل اجتماعی وقوع پدیده سرقت علمی با چه نظمی رخ می دهند و به چه شیوه معتبری می توان آن را توضیح داد. برای این کار از روش مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شده است. سه مدل مفهومی مستند (مدل ساختاری، مدل پارادایمی، و مدل سیستمی) ترسیم شده که هفت سازه مشترک دارند. داده ها با پرسشنامه اعتباریابی شده ای که با استفاده از این هفت سازه ساخته شده، از ۵۴۰ نفر دانشجوی ارشد و دکتری ۳۶ دانشگاه جامع کشور که با نمونه گیری خوشه ای و سپس سیستماتیک انتخاب شده بودند، گردآوری گردید و داده ها با نرم افزار «پی ال اس» نسخه ۳-۳-۳ تحلیل شد. نتایج نشان داد که مدل سیستمی نظم رخداد را بهتر از بقیه نشان می دهد و فرض یک رد شد. با توجه به این مدل، نظم وقوع بدین ترتیب است که سرمایه داری دولتی (اقتصاد رانتی، تخصص زدودگی و کالایی شدن دانش) و رسوبات فرهنگی (گفتمان های سنتی و علم ایدئولوژیک) به عنوان ورودی های سیستم اجتماعی-تکنیکی دانشگاه، منجر به فرایندهایی چون صورت گرایی پژوهشی (پژوهش ماشینی و غلبه وجه خطابی) و آموزش غیرانتقادی (نگاه آموزشی به پژوهش) می شود، و خروجی آن ورودی ها و این فرایندها، بی تفاوتی (مبادله فاسد) و دانشگاه دیوان سالار (ارزیابی ایستا و ضعف کنترل) است. فرض دو تأیید شد و نشان داده شد که متغیرهای اقتصادی، اثر بیشتری نسبت به بقیه متغیرها دارند. فرض سه نیز رد شد و معلوم گردید که عامل «عادت واره مَدرَسی» (اشرافیت علمی و تک افتادگی» متغیر میانجی مهم تری است.

زندگی در دنیای امروز بدون دسترسی به اطلاعات امکان پذیر نیست. اطلاعات و فناوری های مربوط به آن تمامی زوایای زندگی را در عصر حاضر در برگرفته است. هدف این پژوهش سنجش سواد دیجیتال و مصرف محتوای دیجیتال و بررسی رابطه بین آن ها در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال تحصیلی ۹۸-۹۹ است. این پژوهش از حیث هدف کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده ها توصیفی از نوع پیمایشی است. با توجه به تعداد افراد جامعه آماری (نزدیک به ۶۰۰۰ نفر)، تعداد ۳۶۰ نفر از افراد جامعه بر اساس جدول «کوکران»، به روش تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از دو پرسشنامه استفاده شده است که اولی ترجمه پرسشنامه استاندارد «دانشگاه داندی» است و برای انجام پژوهشی با مضمون سواد دیجیتال تهیه شده بود و پرسشنامه دوم، محقق ساخته است و با همکاری اساتید مجرب و صاحب نظر در این زمینه تدوین شده است. پایایی پرسشنامه ها با استفاده از روش آلفای «کرونباخ» محاسبه شد و نتیجه حاکی از آن است که هر دو از پایایی بالایی برخوردارند. یافته های پژوهش حاکی از آن است که تمامی مؤلفه های سواد دیجیتال، یعنی همکاری و به اشتراک گذاشتن محتوای دیجیتال، یافتن اطلاعات، ارزیابی کیفی اطلاعات (تعامل آنلاین و ابزارهای آنلاین)، مدیریت اطلاعات و اطلاع رسانی، و درک و مشارکت در فعالیت های دیجیتال در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی «دانشگاه شهید باهنر کرمان» در حد متوسط است. همچنین، چهار مؤلفه مصرف محتوای دیجیتال شامل زیرساخت ها، سطح دسترسی و بازیابی، میزان مصرف محتوای دیجیتال، و قالب ها در سطح متوسط و مؤلفه مدیریت مصرف پایین تر از حد متوسط قرار دارند. نتایج پژوهش همچنین، نشان می دهد که بین مؤلفه های درک و مشارکت در فعالیت های دیجیتال، یافتن اطلاعات، همکاری و به اشتراک گذاشتن محتوای دیجیتال، مدیریت اطلاعات و اطلاع رسانی با میزان مصرف محتوای دیجیتال رابطه افزایشی (مستقیم) و معنادار وجود دارد. اما بین مؤلفه ارزیابی کیفی اطلاعات (تعامل آنلاین و ابزارهای آنلاین) و میزان مصرف محتوای دیجیتال رابطه معناداری وجود ندارد.

هدف : طراحی و پیاده سازی سامانه اطلاعات مدیران، به ویژه در بخش عمومی، کاری چالشی، دشوار و زمان بر است. هدف این نوشتار، ارائه یک مدل تجربی برای پیاده سازی سامانه اطلاعات مدیران در حوزه دانشگاهی است. روش شناسی: روش شناسی اصلی برای انجام این کار، روش پژوهش علم طراحی است و از الگوهای تحقیق و توسعه و نمونه سازی در این روش شناسی، جهت ساخت و تکمیل راه حل ها و فرآیندها استفاده شده است. یافته ها: در این نوشتار یک مدل تجربی تکامل یافته برای تولید و پیاده سازی سامانه اطلاعات مدیران، در حوزه دانشگاهی ارائه شده است. این مدل شامل ساختار اجرا، فرآیندها، روش ها و راهنمایی هایی جهت مواجه با چالش های مختلف در پیاده سازی چنین سامانه ای است. نتیجه : مدل ارائه شده در عمل و در طی زمان طولانی استفاده (بیش از 5 سال) کارایی خود را نشان داده است. با توجه به مشابهت بافت دانشگاه های مختلف، استفاده از این مدل می تواند باعث کاهش هزینه ها و افزایش سرعت پیاده سازی سامانه های مشابه در حوزه دانشگاهی شود.

هدف : جایگاه و منزلت کتابخانه به عنوان یک نهاد و کتابداری به عنوان یک حرفه موضوعی با اهمیت است. از این رو هدف پژوهش حاضر مطالعه دیدگاه های دانشجویان دانشگاه رازی در مورد منزلت کتابخانه و حرفه کتابداری بود. روش پژوهش : رویکرد پژوهش حاضر کمّی و روش استفاده شده برای انجام آن، پیمایشی بود. جامعه پژوهش عبارت بودند از همه دانشجویان دانشگاه رازی در شهر کرمانشاه که در زمان انجام اجرای پژوهش یعنی آبان هزار و سیصد و نود و هشت، 14752 نفر بودند. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 375 نفر تعیین شد. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه محقق ساخته ای استفاده شد. از مجموع 375 پرسشنامه که به صورت تصادفی طبقه ای نسبتی در بین دانشجویان دانشگاه رازی توزیع شده بود، 311 پرسشنامه تکمیل و عودت داده شد؛ که از این 311 پرسشنامه 8 مورد مخدوش بودند که وارد تحلیل نشدند و تجزیه وتحلیل بر روی 303 پرسشنامه باقیمانده انجام گرفت. یافته ها : یافته ها نشان داد که منزلت کتابخانه از دیدگاه دانشجویان دانشگاه رازی در سطح متوسط و منزلت حرفه کتابداری پائین تر از سطح متوسط است. همچنین یافته ها حاکی از آن بود که دیدگاه دانشجویان در مورد منزلت کتابخانه و کتابداری بر اساس متغیرهای سن، جنسیت، گروه های تحصیلی و مقطع تحصیلی با هم متفاوت است. نتیجه : در تبیین دلایل پائین بودن منزلت کتابداران از دیدگاه دانشجویان دانشگاه رازی می توان به برخی عوامل محتمل نظیر عدم آشنایی پاسخ دهندگان با حرفه کتابداری، عدم اعتماد آنان به دانش تخصصی کتابداران، ضعف در دانش تخصصی کتابداران، به روز نبودن محتوای علمی حرفه، ضعف انجمن های حرفه ای و صنفی کتابداری و مواردی از این دست اشاره نمود.

هدف : هدف از پژوهش حاضر " طراحی مدل ارزیابی پاسخگویی خدمات کتابخانه های دانشگاهی ایران " است. روش شناسی : در این پژوهش با استفاده از روش کیفی به تدوین مدل ارزیابی پاسخگویی خدمات کتابخانه ای در کتابخانه های دانشگاهی کشور پرداخته شد. جامعه مورد مطالعه شامل 15 نفر ازمدیران کتابخانه های دانشگاهی و خبرگان کتابداری است که به روش گلوله برفی انتخاب شده اند. جهت جمع آوری داده ها در این پژوهش از مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شده است. یافته ها : با توجه به وزن بدست آمده در مراحل کدگذاری، شاخص های رضایت کاربران، سواد اطلاعاتی کارکنان، استفاده از نوآوریهای خدماتی، کاربرد فناوری، ارائه خدمات به عنوان فرایند زیر بنایی، دسترسی به اطلاعات، برگزاری دوره های آموزشی در راستای اهداف و سنجش مداوم و منظم کیفیت خدمات توانستند بیشترین وزن را به خود اختصاص دهند. در راستای طراحی مدل مربوطه 9 مؤلفه شناسایی شدند که 1- رهبری2- خط مشی3- نتایج کارکنان 4- نتایج کاربران 5- کارکنان 6- فرایندها 7- نتایج جامعه 8-نتایج کلیدی عملکرد و 9- شراکت و منابع می باشند. نتیجه گیری : با توجه به مدل طراحی شده به نظر می رسد مؤلفه های رهبری، خط مشی و استراتژی و همچنین فرایندها بر کارکنان و شراکت و منابع تأثیر خواهد داشت و از این طریق بر نتایج کارکنان و کاربران تأثیرگذار می باشند. نتایج مدل همچنین نشان می دهد نتایج کارکنان و کاربران بر نتایج جامعه و در نهایت بر نتایج کلیدی عملکرد تأثیرگذار است.این مدل برای مقایسه کیفیت پاسخگویی خدمات یک کتابخانه با دیگر کتابخانه های دانشگاهی مفید است.

هدف: ارائه الگوی مفهومی انتشار مقالات ویدیویی در نشریات علمی – پژوهشی ایران و دستیابی به زیرساخت های فنی و قانونی برای پیاده سازی آن می باشد. روش شناسی: این پژوهش از نظر هدف کاربردی است . از نظر نحوه گردآوری داده ها غیرآزمایشی و با رویکرد کمی است که به روش فن دلفی انجام شده است . ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته می باشد. به همین منطور پنل دلفی متشکل از15 متخصص الگوی اولیه با 132 مولفه را در سه دور بررسی کردند و سرانجام الگوی نهایی با 81 مولفه برای انتشار مقاله ویدیویی در نشریات علمی – پژوهشی ارائه شد. ارائه ی الگو به روش معادلات ساختاری و مدلسازی PLS-SEM و اعتباریابی مدل نهائی با بررسی شاخص های روایی افتراقی، پایایی و روایی همگرایی سازه های انعکاسی و بررسی معیارهای برازش مدل انجام شد. یافته ها : با توجه به یافته های پژوهش مقدار t بدست آمده برای ضریب تاثیر متغیرهای مدل نهایی نشان میدهد رابطه بین متغیرهای وابسته و متغیرهای مستقل پژوهش مثبت و معنی دار می باشد. استلزامات انتشار مقاله ویدیویی دارای بیشترین ضریب تاثیر بر انتشار مقاله های ویدیویی در نشریه های علمی- پژوهشی ایران را با مقدار 0.436 داراست . ب با توجه به مقدار بدست آمده برای شاخص ضریب افزونگی با مقدار 0.171 برای متغیر انتشار مقاله های ویدیویی در نشریه های علمی - پژوهشی ایران می توان نتیجه گرفت که توانایی مدل در پیش بینی انتشار مقاله های ویدیویی بیش از حد متوسط می باشد. همچنین مدل بدست آمده از این پژوهش بامقدار 0.281 از نیکویی برازش قوی برخوردار است.