درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی نظری

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
آواشناسی بررسی‌های تاریخی تطبیقی رده شناسی زبان ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی کاربرد شناسی و تحلیل گفتمان معنی شناسی نحو واج شناسی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۴۱ تا ۴۶۰ مورد از کل ۱٬۵۱۹ مورد.
۴۴۱.

معنی شناسی پیش الگویی: نگرش و آزمایش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز ۱۳۸۳ شماره ۴۰

کلیدواژه‌ها: زبان موسیقی زیبایی شعر محتوا تخیل

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری آواشناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری معنی شناسی
تعداد بازدید : ۱۹۶۶ تعداد دانلود : ۱۱۳۵
"در این مقاله، نخست نظریه معنی‏شناسی پیش الگویی، در مقایسه و تقابل با پیشینه خود، نظریه معنی‏شناسی مؤلفه‏ای که ریشه در رویکرد کلاسیک ارسطویی، به مقوله‏بندی دارد؛مورد بررسی قرار خواهد گرفت و کاربست هریک از این دو نظریه در زبان‏پژوهی، به ویژه در مطالعه مؤلفه‏های زبان، همچون آواشناسی و معنی‏شناسی همچنین آموزش زبان نموده خواهد شد. "
۴۴۲.

گونه شناسی تبیین واژگان دینی در روایات معصومان (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مقالات و بررسی ها ۱۳۸۵ شماره ۷۹

کلیدواژه‌ها: توصیف تمثیل معانی کلام بیان تفسیری توسعه¬معانی بیان غایی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث شرح الحدیث
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
تعداد بازدید : ۱۹۶۴ تعداد دانلود : ۸۳۴
درصد قابل توجهی از روایات معصومان(ع) در تبیین و توضیح واژگان وارد شده است. با بررسی این روایات روشن می¬شود که توضیحات معصومان از واژگان، چه واژگان قرآن یا واژه¬های دیگر روایات، از یک نوع نبوده، بلکه از تنوع خاصی برخوردار است. پاره¬ای از توضیحات از سنخ معناشناسی لغوی، پاره¬ای از مقوله تبیین و تفسیر، در مواردی نیز از نوع بیان تأویلی و گونه¬های دیگر است. این مقاله درصدد شناسایی گونه¬های مختلف تبیین واژگان در روایات معصومان و در کنار آن، توجه به توسعه معانی کلمات در این روایات است.
۴۴۴.

بررسی تطبیقی لهجة بخارایی اوائل قرن بیستم)زبان تاجیکی (با فارسی معاصر (مطالعة موردی: رمان بیانات سیّاح هندی اثر فطرت بخارایی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی و گویش های خراسان سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: ماوراءالنهر آسیای مرکزی جدیدان لهجه بخارایی زبان تاجیکی فطرت بخارایی بیانات سیاح هندی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری بررسی‌های تاریخی تطبیقی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه زبان و ادبیات فارسی در خارج از مرزها افغانستان و تاجیکستان
تعداد بازدید : ۱۹۶۳ تعداد دانلود : ۹۶۸
لهجه بخارایی یکی از لهجه های زبان فارسی است که در دهه دوم قرن بیستم میلادی همزمان با شروع فعالیت های روشنفکران بخارا، جدیدان در آثار سران فکری این جنبش به کار گرفته شد و در خدمت روشنگری و تعلیم درآمد و پس از تقسیم ماوراءالنهر، با نام زبان تاجیکی، به زبان رسمی و دولتی جمهوری تاجیکستان، یکی از جمهوری های مستقل پنج گانه آسیای مرکزی، ارتقا یافت. نقش فطرت بخارایی (1886-1938م)، که از سران جنبش جدیدان در بخارا بود، در تکوین این زبان نوآیین، منحصر به فرد است. در این مقاله با استفاده از روش تحلیلی – توصیفی، رمان بیانات سیّاح هندی (چاپ 1330ق در استانبول) در سه نظام آوایی، واژگانی و نحوی بررسی شد. نتایج تحلیل نشان داد فطرت در این اثر با استفادة مکرر از ویژگی های نظام گفتاری مردم بخارا در اوایل قرن بیستم، تلاش آگاهانه ای را برای پی ریزی زبانی نوآیین به کار گرفته است؛ با این حال زبان وی به رغم نزدیک شدن به گونة گفتاری و تلاش برای انعکاس ظرایف تلفظ این لهجه در نوشتار، زبانی آمیخته و ترکیبی است: ترکیبی از گونة ادبی و گونة گفتاری؛ به گونه ای که این هماهنگی در استفاده از دو نظام، زمینه را برای ارتقای این لهجه به زبان مستقل در سال های سپسین آماده کرد.
۴۴۵.

بررسی فرآیندهای واجی در گفتار کاربران لهجه مشهدی با تحصیلات مختلف در مقایسه با زبان فارسی معیار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی و گویش های خراسان سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۹

کلیدواژه‌ها: تحصیلات فارسی معیار زبان شناسی اجتماعی فرآیندهای واجی لهجه مشهدی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری واج شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی اجتماعی/جامعه شناسی زبان
تعداد بازدید : ۱۹۶۱ تعداد دانلود : ۱۰۰۴
در زبان شناسی اجتماعی، همواره نقش عواملی همچون سطح تحصیلات در جنبه های مختلف زبان افراد مورد توجّه بوده است. هدف اصلی این تحقیق که در شهر مشهد صورت گرفته، بررسی فرآیندهای واجی در گفتار افراد تحصیل کرده و غیرتحصیل کرده در مقایسه با فارسی معیار است. داده های تحقیق، به روش میدانی و با مصاحبه گردآوری شده و فرآیند های واجی از قبیل همگونی، هماهنگی واکه ای، واک رفتگی، قلب، افزایش و حذف مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته است. نتایج نشان داد که تحصیلات عامل بسیار مهمی در تفاوت های زبانی در میان کاربران لهجه مشهدی است. افراد تحصیل کرده، دقّت بسیاری در استفاده از واژه ها دارند و بیشتر از گونه معیار استفاده می کنند. در حالی که فرایندهای واجی موجود در گفتار افراد در سطوح پایین تر، زبان آن ها را از گونه معیار متفاوت می سازد. تنها فرآیند واجی که در این تحقیق، چندان متأثّر از تحصیلات تشخیص داده نشد، فرآیند حذف است که در میان تمامی گویشوران بسامد بالایی داشت. تحلیل داده های تحقیق به صورت تفصیلی و با روش های مختلف، ارائه شده است.
۴۴۶.

طبقه بندی رده شناختی فرهنگهای ریشه شناسی و فرهنگ ریشه شناسی زبان آسی تألیف آبایف

نویسنده: مترجم:
منبع: فرهنگ بهار ۱۳۷۵ شماره ۱۷
حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری بررسی‌های تاریخی تطبیقی
تعداد بازدید : ۱۹۶۰ تعداد دانلود : ۱۱۷۹
در این مقاله شخصهای رده شناسی یا کوف مالکییل 2 درباره فرهنگهای ریشه شناسی، برای بررسی فرهنگ تاریخی و ریشه شناسی آبایف به کار گرفته شده است.این فرهنگ به منزله نمونه جالبی از اعمال روش مطالعه زبانهایی است که منابع مکتوب (1).این مقاله قرار بود در سال 1991 در سالنامه Lexicographica ، نشریه انجمن اروپایی فرهنگ نگاری، چاپ شود که مؤلف آن نسخه اولیه را پیش از انتشار برای مترجم ارسال داشت.بدین وسیله از لطف ایشان و نیز استاد بزرگوارم آقای دکتر محمد دبیر مقدمأ که امکان آشنایی مترجم را با او فراهم ساخت، سپاسگزاری میشود.-م
۴۴۸.

تقابل ساختارهای شرطی فرانسه – فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش زبان های خارجی ۱۳۸۴ شماره ۲۶

کلیدواژه‌ها: فعل فارسی زبان فرانسه بررسی مقابله ای ، تقابل ساختارهای شرطی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری نحو
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری رده شناسی زبان
تعداد بازدید : ۱۹۵۸ تعداد دانلود : ۱۱۷۳
به نظر آدام زوسکی و دلماس زبان ها به دلیلی ساده واساسی همدیگر را تبیین می کنند: در واقع عملیات عمیق زبانی(مکانیزم های انتزاعی) بطور کلی واحدند. آنچه دستخوش تغییر می شود‘ نشانه های ظاهری این عملیات است. این نشانه ها در هر زبان‘ خاص همان زبان اند و همین ویژگی سر آغاز گونه گونی زبان هاست. به نظر ما زبان شناسی مقابله ای روش مناسبی است بر آن دسته پژوهش ها که در پی آن اند تا نشان دهند که آموزش زبان‘ بدون شناخت و درک درست و اصولی از زبان شناسی‘ نادرست و ناممکن است. زبان آموزان ایرانی به ویژه در کاربرد اشکال زمانی مرتکب اشتباهات فراوانی می شوند. از این رو آنچه در نخستین رویکرد جالب می نماید‘ تقابل ساختارهای شرطی فرانسه – فارسی بر اساس مجموعه ادبی است. امتیاز این پژوهش استواری آن بر ابزاری است که عبارات و جملاتی را بررسی می کند که به علت کاربری عمومی و سهولت آن ‘ برای هر خواننده با هر بضاعتی‘ قابل وارسی است . مقاله حاضر با رویکردی تطابقی آن دسته از معادلهای فارسی را مورد بررسی قرار می دهد که جزوی از ساختار نظام شرطی زبان فرانسه اند.
۴۴۹.

تفاوت‌های زبانی میان گویشوران مرد و زن ایرانی در برخی موقعیتهای تعامل مکالمه‌ای بر پایة میزان کلام (Amount of Speech)

نویسنده:
منبع: پژوهش زبان های خارجی ۱۳۸۱ شماره ۱۲

کلیدواژه‌ها: جنسیت جامعه زبانی گویشور زبان زبان گونه جنسیتی میزان کلام تعامل مکالمه ا ی متغیر زبان شناختی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۵۶ تعداد دانلود : ۹۵۸
تفاوت های زبانی مردان و زنان در جوامع زبانی مختلف، همواره مورد مطالعه پژوهشگران و زبان شناسان اجتماعی قرار گرفته است و در همه این جوامع میان این دو گونه زبانی، تفاوت هایی مشاهده شده است. مطالعات اخیر زبان شناسان بر روی جوامع زبانی کشورهای صنعتی، نتایج مطالعات گذشته را مبنی بر وجود تفاوت میان رفتار زبانی مردان و زنان، مورد تایید قرار داده است. در این مقاله که داده های آن بر پایه پیکره زبانی صورت می گیرد، تفاوت های جنسیتی در تعامل مکالمه ای گویشوران مرد و زن ایرانی، با توجه به متغیر زبان شناختی(کلامی) ”میزان کلام“ و با در نظر گرفتن دو عامل ”موضوع و نسبت تعداد گویشوران مرد به زن“ مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرند. پس از بررسی و تجزیه و تحلیل آماری داده ها، تفاوت های قابل توجهی در توزیع الگوهای جنسیتی مشاهده می شود. نتایج این بررسی همچنین نشان می دهد که درباره دو عامل موضوع و نسبت تعداد گویشوران، تفاوت های قابل ملاحظه ای میان گویشوران مرد و زن وجود دارد. گویشوران مرد و زن با توجه به موضوع و دامنه اطلاعات خود پیرامون آن، تعامل مکالمه ای متفاوتی از خود نشان می دهند و تعداد گویشوران مرد نیز بر رفتار زبانی گویشوران مرد و زن تاثیر گذار می باشد
۴۵۱.

فرایند «میان هشت» در زبان فارسی: بافت آوایی یا شرایط ساخت واژی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره پنجم مهر و آبان ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۱۹)

کلیدواژه‌ها: همخوان فرایندهای واجی افزون میان هشت هجاآرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۵۵ تعداد دانلود : ۹۱۷
این مقاله به بررسی فرایند میان هشت در زبان فارسی می پردازد. میان هشت نوعی فرایند افزون است که طی آن یک واج به یک واژه اضافه می شود. میان هشت در زبان فارسی به دو گونة میان هشت همخوان و میان هشت واکه بروز می یابد که در این مقاله در مورد هر دو گونة میان هشت بحث شده است. ضمن بررسی داده ها و ارائة دو فرضیة متفاوت و بررسی آن ها، این نتیجه به دست می آید که در زبان فارسی فرایند میان هشت همخوان، فرایندی اجباری برای تبدیل ساخت هجایی نامطلوب به ساخت مطلوب است و با کاربرد ده همخوان بنا بر شرایط ساخت واژی، نحوی و آوایی میان دو واکه صورت می گیرد. اما میان هشت واکه در واژه های فارسی اصیل فرایندی اختیاری و سبکی است که برای آسانی تلفظ و خوش آهنگی به کار می رود. این فرایند در واژه های قرضی برای شکستن خوشة همخوانی آغاز واژه به کار می رود تا ساخت واژه منطبق بر قواعد هجاآرایی زبان فارسی شود.
۴۵۲.

رده شناسى در چهارچوب نظریه اصول و پارامترها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران بهار ۱۳۸۲ شماره ۱۶۵

کلیدواژه‌ها: پارامتر رده شنا سى زیر مجمو عه بر ویک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۵۳ تعداد دانلود : ۱۰۲۶
در این مقاله به رده شناسى و یا توجیه تنوعات زبانى در چارچوب نظریه اصول و پارامترها خواهم پرداخت و آن را نقد و بررسى خواهم کرد. با توجه به برخى پارامترها تأکید خواهم کرد که مطالعه رده شناسى در این نظریه فقط مى تواند برپایه اصل زیر مجموعه برویک (berwick) (1982) انجام پذیرد. و گرنه نظریه با اشکال روش شناختى مواجه مى گردد.
۴۵۳.

پدیده چند معنایی در زبان عربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۸۵ شماره ۱۷۷
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۵۲ تعداد دانلود : ۱۱۲۹
مقوله اشتراک لفظی از موضوعات مورد توجه زبان شناسان به ویژه معناشناسان است از آنجا که این موضوع در گذشته نیز مورد اتهام اهل لغت بوده است . در این مقاله تلاش می شود ، رویکرد قدما بویژه نظریات و استدلالات مخالفان و موافقان این پدیده در زبان عربی مورد بررسی قرار گیرد . در معناشناسی امروز ، مسئله چند معنایی (polysemy) ، که در ذیل روابط مفهومی در زبان طبقه بندی می شود ، بیان همان اشتراکات لفظی در نزد قدماست . در این مقاله علاوه بر تعریف و توضیح اصلاح چند معنایی ، سعی می شود مشابهات و اختلافات میان این دو اصلاح قدیم و جدید بازبینی شود . شایان ذکر است نظریات زبانی جدید وقوع پدیده چند معنایی در زبان را نتیجه همنشینی واژه ها می داند .
۴۵۵.

بررسی ساختار صرفی فعل فارسی در چارچوب نظریة کلمه و صیغگان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره هشتم خرداد و تیر ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۳۷)

کلیدواژه‌ها: صرف تصریف فعل فارسی نظریه کلمه و صیغگان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴۷ تعداد دانلود : ۹۷۷
هدف از این تحقیق، توصیف ساختمان تصریفی فعل فارسی براساس نظریه صرفی کلمه و صیغگان است. تلاش ما برای روشن کردن این مسئله است که صیغگان یا الگوهای تصریفی فعل در زبان فارسی چه ماهیت یا سرشتی دارند و نقش های چندگانة الگوهای تصریفی، مانند شخص و شمار چگونه از یکدیگر تفکیک و به طور شفاف بیان می شوند. برای رسیدن به این هدف، برمبنای کتاب های دستور زبان فارسی، جملاتی را استخراج کردیم و ساختارهای موجود در فعل های این جملات را بررسی و تحلیل نمودیم. ساختارهای استخراج شده عبارت اند از: ساختارهای شخص و شمار، ساختارهای وصفی، ساختارهای جهتی، ساختارهای مصدری و ساختارهای وجهی. نتایج نشان دادند که  با استفاده از روش کلمه و صیغگان، تناظر یک به چند یا چند به یک مشخصه های تصریفی فعل در زبان فارسی قابل تبیین است. مدل کلمه و صیغگان به این دلیل که در آن، به واژه به عنوان یک کل نگریسته می شود، با روش هایی چون عنصر و ترتیب و یا عنصر و فرآیند فرق دارد؛ زیرا در این روش ها، کلمات پیچیده ساختواژی و معنایشان را عمدتاً به واسطه تقسیم آن ها به توالی از واحدهای مجزا بررسی می کنند. همچنین، روشن شد که صیغگان یا الگوهای تصریفی فعل در زبان فارسی ماهیت صرفی نحوی دارند و با قائل شدن به الگوی لایه ای برای فعل فارسی، نقش های چندگانة الگوهای تصریفی فعل فارسی از یکدیگر تفکیک می شوند. به این ترتیب، توجیه و تبیین ویژگی ها و مشخصه های فعل فارسی با استفاده از این مدل امکان پذیر می شود.
۴۵۶.

بررسی اصطلاحات عامیانه تحصیلی دانشجویان اصفهان از نظر ساخت واژی و معنایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ و ادبیات عامه سال پنجم فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۶ شماره ۱۳

کلیدواژه‌ها: قواعد معنایی اصطلاحات عامیانه تحصیلی فرایند های واژه سازی فرایند های ساخت اصطلاحات عامیانه تحصیلی شقاقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴۷ تعداد دانلود : ۲۲۲۰
استفاده از عبارات و اصطلاحات عامیانه تحصیلی در بین دانشجویان اصفهانی رواج دارد. در این مقاله این اصطلاحات از دو منظر ساخت واژی و معنایی بررسی شده است. به این منظور با توجه به تقسیم بندی شقاقی (1386) از انواع فرایند های واژه سازی، فرایند های ساخت واژی دخیل در ساخت اصطلاحات عامیانه تحصیلی تعیین شد. همچنین در بررسی قواعد معنایی در ساخت این اصطلاحات از آنچه اکرامی (1384) به عنوان عمده ترین شیوه های ساختن واژه و اصطلاح معرفی کرده است، استفاده شد. شرکت کنندگان این پژوهش  90 دانشجوی اصفهانی بودند و ابزار جمع آوری اطلاعات ارائه پرسش نامه ای در دو بخش بود. با بررسی و تحلیل داده های حاصل از پرسش نامه در مجموع 160 اصطلاح عامیانه تحصیلی که دانشجویان اصفهان استفاده کرده اند، به دست آمد، سپس داده های حاصل از نظر ساخت واژی تحلیل شد که بر اساس آن فرایند های ساخت این اصطلاحات به ترتیب: ترکیب، واحد های واژگانی فراتر از واژه، گسترش استعاری، وام گیری، اشتقاق، ابداع، ترکیب- اشتقاق، کوتاه سازی و سرواژه سازی بودند و در این میان فرایند واژه سازی ترکیب با 6. 31 % بیشترین سهم و فرایند آمیزش با 62. 0% کمترین سهم را به خود اختصاص داده است. از آنجا که در زبان فارسی ترکیب و اشتقاق رایج ترین فرایند های واژه سازی هستند، انتظار می رفت پس از ترکیب، فرایند واژه سازی اشتقاق بالاترین سهم را در ساخت اصطلاحات عامیانه تحصیلی داشته باشد، در حالی که این گونه نیست.
۴۵۷.

نگرشی ویژه به نمود مجهول در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز ۱۳۸۱ شماره ۳۵

کلیدواژه‌ها: ساختار مجهول وجه مفعول .دستور نقش‏گرا بافت موقعیتى

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴۵ تعداد دانلود : ۱۱۰۸
"هدف این مقاله بررسى دیگر باره نقش یا نمود مجهول در فارسى است.کلمه نقش در این گفتار در تقابل با ساختار قرار دارد و مؤید این نکته است که نگرش دوباره نگارنده برعکس نگرش محققان قبلى که عمدتا خرد به کلان بوده نگرشى است کلان به خرد.این بدان معنى است که نگارنده حاضر ابتدا نقش یا نمودى به عنوان مجهول را به طور عام تعریف کرده است سپس در پى آن بر آمده تا ببیند این نمود یا نقش خاص چگونه در صورتهاى نحوى زبان فارسى متجلى گردیده است.چنین نگرش کلانى ایجاب مى‏کند که مضاف بر ساختصفت مفعولى+شد، ساختارهاى دیگرى را در فارسى نیز جزو قلمرو مجهول فرض نمائیم.رهیافت پژوهشگر حاضر رهیافت نقش گرایانه مکتب نقش‏گراى هالیدى است و با اتخاذ چنین رهیافتى نگارنده در پى آن است تا توجهى روشن‏تر و جامع‏تر از مطالعات قبلى در مورد مجهول فارسى ارائه دهد. "
۴۵۸.

بررسی اثر بسامد، برانگیختگی معنایی و برانگیختگی ناشی از تکرار در تسهیل دسترسی واژگانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی ۱۳۸۶ شماره ۵۶

کلیدواژه‌ها: دسترسی بسامد برانگیختگی آزمون تصمیم‏گیری واژگانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴۳ تعداد دانلود : ۱۰۱۱
در این مقاله اثر بسامد، برانگیختگی معنایی و برانگیختگی ناشی از تکرار، در فرایند دسترسی واژگانی به کمک آزمون‏های تداعی معنایی و تصمیم‏گیری واژگانی نشان داده شده است. در این آزمون‏ها، با توجه به شواهد به‏دست آمده از کنش افراد سعی شده است به آن‏چه در توانش انسان رخ می‏دهد پی برده شود. دانشمندان از این شیوه در مدل پردازی فرایندهای ذهنی زبان طبیعی استفاده می‏کنند و سعی می‏کنند پیچیدگی‏های فرایندهای شناختی را که در درک و تعبیر این فرایند با آن‏ها مواجه هستیم را توضیح دهند. نتایج این آزمون جزییات قابل توجهی را در مورد روابط میان واژه‏ها در ذخیره واژگان ذهنی نشان می‏دهد. همچنین نکات جالبی در خصوص مکانیسم و اطلاعات لازم در فرایند دسترسی واژگانی به همراه دارد.
۴۵۹.

بررسی مقایسه‌ای مقولة ”جهت“ فعل در زبان‌های روسی و فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش زبان های خارجی ۱۳۸۵ شماره ۳۵

کلیدواژه‌ها: وجه فعل صفت مفعولی مجهول معلوم متعدی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری نحو
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری رده شناسی زبان
تعداد بازدید : ۱۹۴۳ تعداد دانلود : ۱۰۷۶
"جهت“ فعل(?????) مقوله ای در دستور زبان است، که رابطه گوینده را با فاعل و مفعول فعل نشان می دهد. ”جهت“ فعل به دو گونه است، که در زبان فارسی آن ها را معلوم (?????????????? ?????) و مجهول (????????????? ?????) می نامند. این گونه افعال، هم در شکل ظاهری و هم از نظر نحوی از یکدیگر متمایزند. افعال مجهول در زبان های روسی و فارسی از شکل معلوم افعال متعدی ساخته می شوند. در زبان روسی افزودن ادات «??» به افعال متعدی ??? و همچنین، شکل کوتاه صفت های مفعولی (????????????? ?????????)، معنای مجهول می دهند. جملاتی که تنها ”جهت“ فعل آن ها از یکدیگر متمایزند، هر دو بیانگر یک قضیه اند. با این تفاوت که گوینده با به کار بردن هر یک، گاهی روی فاعل و زمانی به مفعول فعل مورد نظر تمرکز بیشتری دارد. در زبان فارسی، برای ساختن افعال مجهول، به صفت مفعولی یکی از افعال کمکی گشتن، گردیدن و شدن را می افزایند. در این مقاله، وجوه تشابه و تمایز ”جهت“ فعل در زبان های روسی و فارسی، بررسی و تحلیل شده و در پایان نیز، نتایج این بررسی و یافته های نگارندگان این مقاله بازتابانده شده است."

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان