درخت حوزه‌های تخصصی

از آنجا که در حوزه های مختلف علمی، فلسفی و دینی، تعابیر و تفاسیر متفاوتی در مورد تعریف، ماهیت و ابعاد انسان دوستی ارائه شده است، لازم است تا در راستای بازشناسی و تدوین مبانی نظری حس انسان دوستی از منظر دین اسلام، اقدامات بیشتر و عمیق تری صورت گیرد. به منظور گام نهادن در این راه، در مقاله حاضر تلاش شده است که به طور اجمالی و در حد توان و با بهره گیری از روش تحلیلی، دیدگاه اسلام پیرامون موضوعاتی چون خاستگاه محبت در انسان، حدود و ثغور انسان دوستی در اسلام و انگیزه های حقیقی و غیر حقیقی انسان دوستی از منظر اسلام، با استناد به برخی آیات قرآن و روایات شیعی، روشن گردد تا بر اساس آن بتوان الگوی انسان دوستی اسلامی را تا حدی مشخص نمود.

اخلاق حرفه ای مجموعه ای از کنش ها و واکنش های اخلاقیِ پذیرفته شده و قابل قبولی است که از سوی سازمان ها یا مجامع و انجمن های حرفه ای مقرر می شود تا مطلوب ترین روابط اجتماعی ممکن را برای اعضای خود و یا ذی نفعانِ دیگر در اجرای وظایف و مسئولیت های حرفه ای فراهم آورد. امروزه اخلاق؛ و رفتار حرفه ای مبتنی بر آن، از چنان اهمیتی برخوردار شده که حتی شرکت های بزرگ تجاری صنعتی نیز در قبال مسئولیت های اجتماعی، خود را پایبند نوعی اخلاق حرفه ای می دانند و آن را در قالب آیین رفتار حرفه ای یا منشور اخلاقی سازمان، به عنوان راهنمای عمل مدیران و کارکنان خود از یک سو و مهم ترین استراتژی های سازمان در روابط خود با مشتریان از سوی دیگر مطرح و منتشر می کنند. افزون بر این، ضوابط رفتاری و اخلاقی به عنوان بخشی از حقوق ذینفعان در معرض دید و توجه آنان قرار می گیرد. کسب و تجارتی ماندگار و بالنده است که با مشتریان صادق بوده و ارتباطی مؤثر با آنها برقرار سازد. رمز بقا و دوام هر کسب و کاری رعایت اصول اخلاق حرفه ای در آن است. در چند دهه ی اخیر سرمایه گذاری مبتنی بر اصول اخلاقی به عنوان یکی از مهم ترین موضوعات در عرصه ی کسب و کار مطرح شده است. ریشه های این گرایش در جامعه و هم چنین در میان سرمایه گذاران بسیار متفاوت است. مقاله ی حاضر با روش تحلیلی توصیفی در صدد تبیین اهمیت رعایت اصول اخلاقی در کسب و کار، بیان مهم ترین اثرات بکارگیری این اصول در رونق کسب و کار و تبیین اهم چالش های پیش رو در این زمینه است، همچنین به آسیب شناسی عدم رعایت اصول اخلاقی مربوط به کسب و کار حرفه ای پرداخته است. مهم ترین اصول اخلاق حرفه ای عبارتند از: درستکاری و بی طرفی؛ تعهد حرفه ای، رازداری؛ صلاحیت و مراقبت حرفه ای. و در چهار سطح جامعه، گروه های ذی نفع، رفتار افراد در درون سازمان با یکدیگر؛ و با دیگر افراد خارج سازمان قابل طرح است. مسائل اخلاقی می تواند در بخش های مختلف حرفه ای مانند امور مالی، مدیریت منابع انسانی؛ بازاریابی و اقدامات پیشبرد فروش؛ عملیات تولید، مالکیت معنوی، مدیریت دانش و مهارت؛ و تجارت بین الملل مطرح گردد.

از نظر اسلام انسان کامل که در همه فضایل به طور متعادل و هماهنگ رشد کرده است، مورد عنایت خاص خدا می باشد. چهره هایی تابناک هم چون پیامبر اسلام(ص)، سایر انبیای الهی، ائمه هدی و صالحین از این دسته اند. قرآن از این محبوبین حق، تمجید می کند و صفات آن ها را بیان می فرماید. در روایات و دعاها نیز این بزرگواران به عنوان اسوه و راه هدایت معرفی شده اند: «اَنتُمُ الصِراطُ الاَقوَمُ وَ السَبیلُ الاَعظَمُ وَ شُهَداءُ دار الفناءِ و شُفَعاءُ دارِ البَقاءِ؛ شما راست ترین راه ها و بزرگ ترین شاهراه ها هستید و شما شهیدان این جهان و شفیعان آن جهانید.»