دومین سمینار میان منطقه ای کشورهای آسیای مرکزی - غربی و جامعه اطلاعاتی با هدف کمک به آمادگی هرچه بیشتر ایران برای شرکت در کنفرانس عالی سران جهان درباره جامعه اطلاعاتی که آذر ماه سال جاری در شهر ژنو برگزار خواهد شد، در روزهای 11 و 12 شهریور ماه در تهران برپا شد.
این مقاله با رویکرد تاریخ گرایی Historicism به تحلیل توصیفی تحقیق در ارتباطات جمعی Mass Communication و پیامدهای اجتماعی آن می پردازد. هدف اصلی مقاله ارائه چشم اندازهای علمی - کاربردی این حوزه و میزان تاثیرگذاری و تاثیرپذیری اندیشمندان ارتباطی نسبت به حوزه ارتباطات است.
"در عصر ارتباطات، جنگها از جنگ رسانهای آغاز میشوند و با جنگ رسانهای ادامه یافته و پایان میپذیرند، پیروزی و شکست کشورها در قالب سیاستهای رسانهای رقم میخورد و این رسانهها هستند که پیروزی میآفرینند، مغلوب میسازند و افکار عمومی را به هر سو که میخواهند هدایت میکنند. رسانههای جمعی با سانسورهای خود واقعیتها را میپوشانند و موضوعات غیرواقعی را بزرگنمایی کرده و واقعی جلوه میدهند.
این مقاله به برخی از تاکتیکهای مهم رسانههای جمعی امریکا و انگلیس برای همراه ساختن افکار عمومی داخل و خارج از کشور با سیاستهای خود در طول جنگ علیه عراق میپردازد و نمونههایی از دیدگاههای رسانهها و مراکز تحقیقاتی اروپا و امریکا را در خصوص جنگ مورد اشاره قرار میدهد چرا که صرف میلیونها دلار برای برپایی کمیسیونها و تأسیس مراکز تحقیقاتی دربارة نقش مطبوعات در جنگها و تأثیر آنها بر کاهش یا افزایش درگیریها نشان از اهمیت این موضوع دارد.
شبکههای خبری با صرف هزینههای گزاف و پذیرفتن خسارات و تلفات همچنان به وظیفه خطیر خود ادامه میدهند و تا جایی پیش میروند که برخی شبکه های خبری مطالبی را حتی پیش از دسترسی دولتها به آن پخش میکنند. در این مقاله به نمونههایی از این سیاستها اشاره شده است.
"
در این مقاله، با بیان مفاهیم تصمیمگیری، نظام اطلاعاتی و فنآوری اطلاعات، نقش و کارکرد نظام اطلاعاتی در هر مرحله از فرایند تصمیمگیری و سطوح مدیریتی تشریح گردیده و جلوههای مختلف نظام اطلاعاتی در پرتو تحول فنآوری اطلاعات و تأثیر آن در فعالیتهای مدیریتی و اخذ تصمیمات گوناگون مورد بررسی قرار گرفته است. استفاده مؤثر از نظامهای اطلاعاتی مختلف به منظور افزایش سطح دانش و بینش تصمیمگیرندگان، براساس نوع تصمیمات، سطح تصمیمگیری، نوع اطلاعات، رفتار تصمیمگیرنده و فعالیتها و پذیرش کاربر موضوع دیگری است که به آن پرداخته شده است. در پایان به عنوان نتیجهگیری، تأثیر فنآوری اطالعات در فعالیتهای مدیریتی خصوصاً در کمک به مدیران در هر مرحله از تصمیمگیری، یعنی: شناسایی سریع مسائل سازمانی، تجزیه و تحلیل مسائل و ارائه راه حلهای بهینه و همین طور در نحوه تصمیمگیری بیان گردیده است.
اثرات ارتباط میان فردی در برجسته سازی همواره وجود داشته است اما از زمانی که مک کامبیز Mc Combs و شاو Shaw (1972) این نظریه را ارائه دادند، به صورتی ناقص و ناکافی مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته است.
کنکاش در نسبت دین و رسانه و به تعبیر دیگر یافتن فصلی مشترک میان مطالعات دو حوزه مهم دینی و رسانهای، فرصت مبارکی است تا نخست موضوع در هر دو حوزه چنان که بایسته است، مطرح شود و سپس ارائه دستاورد اندیشهورزیهای موجود و بیان نیازها سمت و سوی تکاپوهای آینده را نشان دهد......
"در کشور ما با وقوع یک انقلاب دینی که قصد سامان دادن امور گوناگون جامعه را بر اساس دین در سر داشت، پرسشهایی جدی در زمینه توانایی دین در برآوردن نیازهای گوناگون از جمله آزادی و عدالت مطرح شد که دیدگاههای متفاوتی را در عرصههای گوناگون پدید آورد. یکی از این عرصهها ورود دین به حوزة وسایل ارتباط جمعی بود.
نکتهای که در بحث از رسانه دینی اهمیت فراوان دارد تفکیک حوزة بحث و تعیین این نکته است که ورود دین به حوزة رسانهها در کدام یک از سطوح روش، محتوا یا هدف مطرح میشود یعنی:
1ـ آیا منظور ترویج مضامین دینی از طریق رسانههاست؟
2ـ آیا قرار است روشهای تبلیغ ادیان به روشهای تبلیغی موجود در رسانهها اضافه شود؟
3ـ یا تنظیم اهداف رسانه بر اساس اهداف دین مورد نظر است؟
نویسنده در این مقاله قصد دارد با بحث در خصوص سؤال سوم نشان دهد که چگونه آرمانها، ارزشها و اهداف دینی میتوانند مقدمة تنظیم اهداف رسانه را فراهم آورند. وی در این بررسی نظر خاصی به مطبوعات و رسانههای نوشتاری دارد.
نگارنده در نهایت به این نتیجه میرسد که: بزرگترین کارکرد عصر پست مدرن کاهش عقلگرایی در جوامع انسانی است. بنابراین با توجه به عقلگرا بودن دین اسلام و قائل شدن شعور و قدرت تفکر برای تودههای انسانی، مطبوعات در جامعه اسلامی باید مطالب خود را در جهت تعمیق تفکر بشر و ارائه دادههای صحیح به وی برای باروری اندیشه تنظیم کنند."
"در یک جامعه توسعه نیافته در بحبوحة چالشهای صورت گرفته برای مدرنسازی و توسعة اقتصادی، ارتباطات نقش مهمی بر عهده میگیرد و در کشوری که بیشتر مردم آن بیسواد هستند رادیو و تلویزیون اهمیتی بسیار بیشتر از رسانههای نوشتاری مییابد. AIR به عنوان یکی از سازمانهای آموزشی هند از نخستین سالهای پیدایش، این نقش را پذیرفته است و تعدادی از برنامههای خود را در جهت تحقق این هدف طراحی کرده است در تمامی برنامهها تأکید اصلی بر آموزش و راهنمایی در معنای وسیع آن و دست یافتن به برخی اهداف سازنده در سطح ملی است. در این مقاله بحث کاربرد رادیو و تلویزیون در آموزش و توسعة ملی مورد بررسی قرارخواهد گرفت و با بیان نمونههای عینی و تجربی پخش برنامه در مدارس و دانشگاههای هند در مقایسه با بعضی از کشورها و نقاط ضعف و قدرت آن با توجه به جمعیت، تعداد گویشها و زبانهای مختلف ارزیابی خواهد شد. در مجموع چکیده و حاصل ترجمة یاد شده گویای این مطلب است که در کشوری مانند هند با گویشها و زبانهای مختلف بهتر است به جای رسانهای کردن آموزش و پرورش، سرمایههای موجود را در جهت بهبود و توسعة مدارس به کار گیرند و اگر به دلیل تراکم روستاها اصراری بر استفاده از رسانهها در مدارس و دانشگاهها است، برای آموزش غیررسمی در مدارس و کلاسهای تطبیقی دانشگاهها از رادیو استفاده کنند که در این زمینه کارایی بیشتری نسبت به تلویزیون و ماهواره دارد.
"
"به منظور بررسی موضوعاتی مانند امکان بهره گیری از رسانه های مدرن ویژه رادیو و تلویزیون برای انتقال پیام های دینی ضرورت تدوین نظریه ای دینی برای رسانه های جدید سازگاری اقتضائات رسانه ها با الزامات دینی و نقش حوزه های علمیه ودانشگاه در این زمینه میزگردی با حضور صاحب نظران در این حوزه حجت الاسلام دکتر سبحان معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ، دکتر آشنا عضو هیئت علمی دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق و مهندس جعفری جلوه مدیر شبکه اول سیمای جمهوری اسلامی تشکیل شد. در این میزگرد اعضای شرکت کننده ضمن پذیرش امکان انتقال پیام دینی از رسانه های جدید به بحث پیرامون این نکته پرداخته اند که آیا می توان رسانه ها را صرفا ابزار دانست یا ویژگی هایی دارند که با محتوای پیام دینی سازگاری ندارد. ضمن سپاس از شرکت کنندگان محترم خوانندگان گرامی را به مطالعه متن تحریر شده این میزگرد دعوت می کنیم
"