درخت حوزه‌های تخصصی

در حالی که آنچه از اغلب شهرهای کنونی ما در ذهن عموم شکل گرفته مجموعه ای از ساختمان های بلند، پارک ها و خیابان هاست؛ اما شهرها و فضاهای شهری از شخصیت و هویت ویژه ای برخوردار هستند. هویت هر شهر را ویژگی ها و امتیازات آن شهر در دوره ای نسبت به دوره پیش مشخص می سازد. در این زمینه آنچه قابل تأمل است وجوه اشتراک و تمایز شهرها با هم است. صفات هویتی شهر متشکل از صفات هویتی طبیعی، مصنوعی و انسانی است. با توجه به اهمیت هویت شهری، این پژوهش با هدف بررسی شاخص های مؤثر بر شکل گیری هویت شهر ایلام و ارزیابی تطابق معماری شهری ایلام با این شاخص ها انجام شده است. روش تحلیل در این مقاله، توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات مورد نیاز به روش اسنادی و مشاهدات میدانی جمع آوری شده است. نتایج تحقیق نشان داد که از میان مؤلفه های اصلی که برای شناخت و بررسی هویت شهر ایلام در نظر گرفته شده اند، مؤلفه های مصنوع که خود ناشی از عامل سیاست هستند بیشترین تأثیر را داشته اند؛ همچنین یافته ها نشان داد که معماری شهری ایلام با مؤلفه های تاریخی، انسانی و طبیعی آن تطابق چندانی ندارد.

یکی از مهمترین کارهای انسان شناسی مطالعه و مقایسه خصوصیات مختلف در جمعیتهای مختلف انسانی است. خصوصیات مختلف‘ اعم از خصوصیات زیستی یا فرهنگی انسان‘ در جمعیتهای مختلف با توجه به سازگاری انسان در محیط زیست رشد یافته است. جمعیت های مختلف انسانی در برخورد با مسایل موجود و برای حل آنها‘ راههای مختلف زیستی و فرهنگی را برگزیده اند. مقایسه این جمعیتها نشان می دهد که چگونه این خصوصیات به طور متفاوت و گاهی به طور مشابه در جوامع رشد یافته اند. اگر مایل به مطالعه خصوصیات مختلف در جمعیتهای مختلف باشیم‘ باید خصوصیاتی را گزینش کنیم که واجد ارزش سازگاری بوده و دارای پایه های وارثتی باشند. برای درک این مطلبت باید این نکته را در نظر داشت که بسیاری از جمعیتهای انسانی دارای ریشه های قومی و نژادی مشابهند. بنابراین‘ این خصوصیات باید در این نوع جمعیتها مشابه تر ونزدیکتر از جمعیتهایی باشد که دارای ریشه های قومی و نژادی مشابه نیستند. دانش خطوط پوستی که به مطالعه خطوط واقع در نوک انگشتان و کف دست و پا می پردازد‘ به دلیل اینکه در آنها اثرات محیطی‘ حداقل پس از تولد‘ وجود ندارد‘ از مهمترین خصوصیات مطالعه جمعیتهای انسانی بوده است. "هارولد کامینز "Harold Cummins همراه با "سی میدلوC. Midlo" نخستین کتاب علمی دراین زمینه را به رشته تحریر درآوردند. پس از آنان مطالعات بسیار زیادی راجع به خطوط پوستی گروههای مختلف انسانی انجام گرفته است. اهمیت خطوط پوستی در این است که فقط در "نخستی ها" وجود دارد و حیوانات دیگر دارای این خطوط نیستند. گذشته از آن‘ این خطوط در جمعیتها و نیز در افراد یک جمعیت متفاوتند. بری آگاهی بیشتر از این امر‘ به فصل سیزدهم کتاب "انسان شناسی زیستی" ‘ جلد اول و نیز به کتاب "خطوط پوستی" مراجعه شود.