درخت حوزه‌های تخصصی

جامعه شناسی شهری و روستایی

ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
جامعه شناسی آموزش و پرورش جامعه شناسی اقتصادی جامعه شناسی پزشکی و بهداشت جامعه شناسی تاریخی جامعه شناسی توسعه جامعه شناسی جنسیت جامعه شناسی خانواده جامعه شناسی دین جامعه شناسی سازمان جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی علم و معرفت و تکنولوژی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی کار و شغل جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی جامعه شناسی کودک جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات جامعه شناسی نظری جامعه شناسی ورزش جهانی شدن روش شناسی در علوم اجتماعی مددکاری اجتماعی
جامعه شناسی روستایی و عشایر جامعه شناسی شهری
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۰۶۱ تا ۱٬۰۸۰ مورد از کل ۱٬۳۷۶ مورد.
۱۰۶۱.

واقعیت اجتماعی شهروندی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران ۱۳۸۳ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: جامعه شناسی تاریخی شهروندی ایران نظریه اجتماعی و شهروندی شهروندی های مدنی سیاسی و اجتماعی در ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰۶ تعداد دانلود : ۱۱۳۵
موضوع این مقاله تحلیل و تبیین واقعیت اجتماعی شهروندی در ایران پس از انقلاب اسلامی است. هدف مقاله به دست دادن تحلیلی جامعه شناختی از فرایند شکل گیری شهروندی در ایران همراه با سازو کارهای شکل دهنده شهروندی است. همچنین شکل بندی اجتماعی این پدیده مدرن در ایران پس از انقلاب 57 نیز از حیث "" نوع اجتماعی، محتوای اجتماعی، شکل اجتماعی و قلمرو اجتماعی"" شهروندی در ابعاد "" مدنی، سیاسی و اجتماعی"" آن مدنظر قرار گرفته است. چهارچوب نظری مقاله نظریه اجتماعی شهروندی و روش آن جامعه شناسی تاریخی است و در آن به طرح سه پرسش از ماهیت فرایندهای موثر بر شکل گیری شهروندی و ساز و کارهای تاثیرگذار آن و ساختارهای شکل بندی شهروندی و نیز سه فرضیه مرتبط با آن پرداخته شده است. این فرضیه ها ناظر به اثرگذاری گفتمان قوانین موضوعه و قانون اساسی، جهت گیری های برنامه های توسعه و همچنین شکل گیری تقاضاهای سیاسی ـ اجتماعی مدرن است.
۱۰۶۲.

نگرشى انسان شناختى بر پنداشت روستاییان از مشارکت سیاسى و چند عامل موثر بر آن در دو روستاى نمونه گرمسار

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی علامه ۱۳۸۳ شماره ۲۶

کلیدواژه‌ها: انسان شناسى سیاسى پنداشت سیاسى رابطه سیاسى ملى ـ محلى شوراها مشارکت سیاسى روستایى

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی روستایی و عشایر
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی
تعداد بازدید : ۱۳۸۳ تعداد دانلود : ۸۵۴
" ثبات و پایدارى حکومت هاى سیاسى در آغاز قرن بیست و یکم بر میزان پاگرفتن و درونى شدن پنداشت ها و رفتارهاى دموکراتیک در انسان هایى استوار است که واحدهاى سیاسى جدید یعنى دولت هاى ملى را مى سازند. رابطه مستقیم کاهش تنش هاى اجتماعى درونى و تنش هاى سیاسى بین المللى و هزینه هاى ناشى از آن ها با این ثبات، امروزه کاملا روشن است. از این رو، تلاش در جهت توسعه پایدار نمى تواند بدون حرکت در جهت توسعه سیاسى، به مثابه یکى از محورهاى اصلى آن، معنایى داشته باشد. توسعه سیاسى نیز مهم ترین مؤلفه خود را مشارکت سیاسى اعلام مى دارد که هر چند در شرایط غیردموکراتیک، یک آرمان و آرزوى مورد مطالبه است، ولى در شرایط دموکراتیک لزومآ از سوى بازیگران اجتماعى به اجرا در نمى آید. مطالعه در مورد مشارکت سیاسى مى تواند از دو ورودى انجام گیرد: پنداشت و رفتار. در پژوهش حاضر، بخش اول یعنى پنداشت مورد نظر بوده است. جامعه مورد مطالعه، جامعه اى روستایى انتخاب شده است که به دلایل متعدد، موانع بیش ترى در آن براى گسترش مشارکت سیاسى وجود دارد. افزون بر این، براى آن که بتوان در کنار روش هاى متعارف از روش هاى ژرفانگر نیز استفاده کرد، حوزه مطالعه به دو روستا در منطقه گرمسار محدود شده است که انتخاب آن ها بر اساس گروهى از پارامترهاى معنادار در زمینه پرسش هاى تحقیق انجام گرفته است. در این تحقیق که با استفاده از یک پرسشنامه و مصاحبه ها ومشاهدات میدانى طولانى مدت به انجام رسیده است، تاکید اساسى بر پنج حوزه جنسیت، خویشاوندى، رسانه ها، شهر و رابطه ملى-محلى بوده است و در هر یک از آن ها پس از ارائه یک تحلیل، راهکارهایى عملى در کوتاه و درازمدت ارائه شده است. "
۱۰۶۳.

قبله ی عشایر ، کعبه ی کشور

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی ۱۳۸۳ پاییز شماره ۱۹
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶۱
این نوشته در پی آن است که به نقش عشایر در حفظ وحدت ملی و تمامیت ارضی ایران بپردازد. بدین منظور دو فرضیه را مورد برسی قرار داده است: فرضیه‌ای که در این باره برای عشایر نقش منفی قایل شده و دیگری فرضیه‌ای که نقش مثبت عشایر را در این خصوص تاییـد می‌کنـد؛ آن‌گاه با اشـاره به بحث اقـوام در جوامع غربی و تفاوت بنیادین آن‌ها با مقوله‌ عشایر در ایران و ذکر نمونه‌هایی از عملکرد ایلات مختلف عشایـر ایـران، فرضیه‌ دوم را پاسخ مناسبی بـرای پرسش اصلی مقاله معرفی می‌کند.
۱۰۶۵.

تاملی در یک نگاه دکتر جواد طباطبایی به هویت ایرانی در تعامل با هویت اسلامی و غربی

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی ۱۳۸۳ زمستان شماره ۲۰
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵۲ تعداد دانلود : ۱۰۰۶
"نوشتار حاضر، نگاه دکتر سید جواد طباطبایی درباره‌ هویت ایرانی را به تامل گذاشته است. در مدخل بحث، پس از طرح مساله هویت ایران شهری ما در تعامل با اسلام مورد بررسی قرار گرفته است. از نگاه او، هم ورود اعراب به ایران باعث دو قرن سکوت تفکر ایرانی شده و هم در ادامه‌ اندیشه‌ ایران شهری با زبان فارسی و عربی، از سوی عرفا، فلاسفه متکلمین و سیاست نامه نویس های ایرانی تداوم یافته، و بر تفکر اسلامی تاثیر جدی گذاشته است. در قسمت های بعد، تعامل هویت ایرانی با هویت اسلامی و تعامل هویت ایرانی با غرب، مورد بررسی قرار گرفته است. دکتر طباطبایی، ریشه‌ آسیب پذیری هویت موجود ما را در مقایسه با فرهنگ و تمدن غرب در دورن می جوید و معتقد است که برای نقد سنت خودی می توان – و باید - از مفاهیم، مقولات و نظریه های متفکران غربی بهره گرفت، زیرا به جهت متصلب شدن سنت و هویت خودی، امکان طرح پرسش از آن، با مفاهیم و مقولات خودی امکان پذیر نیست."
۱۰۶۷.

نگاهی به آینده شهر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی ۱۳۸۳ شماره ۴۱ و ۴۲

کلیدواژه‌ها: سرمایه اجتماعی شهرنشینی کلان شهر همسایگی کمربند حاشیه ای احتکار زمین ژئوفیزیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۹۳ تعداد دانلود : ۲۰۴۴
پدیده شهرنشینی، با قدمتی طولانی، با آینده ای پیچیده تر از امروز روبرو است. شواهد موجود نیز صحت آن را بی نیاز از اثبات نشان می دهد. زیرا اگر طی سی سال گذشته، جمعیت شهری جهان به بیش از دو برابر رسید، بر اساس پیش بینی های مقرون به صحت سازمان ملل، طی سی سال آینده نیز به ویژه در کشورهای پرجمعیت در حال توسعه چنین خواهد بود. این پدیده پیوسته، دو وجه هزینه و فایده را در خود داشته، و در هر حال یکی از عناصر مهم در محاسبه شاخص های مختلف اقتصادی و اجتماعی و سیاست گذاری ها بوده است. چهار محور جمعیتی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی، در استمرار تحولات آینده درخور مطالعه اند. توسعه بی وقفه شهری در این محورها، برخورداری از مدیریت علمی و اثرگذار برای مقابله با چالش های جدید، توزیع امکانات بر اساس سیاست های متناسب با اوضاع و درک مجدد از مسائل با رعایت قواعد بازی در سطوح ملی و جهانی را اجتناب ناپذیر ساخته است.
۱۰۷۰.

زوال کوچ نشینی در ایران: یکجانشینی ایلات و عشایر

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی ۱۳۸۳ بهار شماره ۱۷

کلیدواژه‌ها: عشایر کوچ‌نشینی اسکان‌عشایر زوال کوچ‌نشینی انقلاب و عشایر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۳۸ تعداد دانلود : ۲۳۷۵
" ایران سرزمینی است که در آن زندگی کوچ‌نشینی و دام‌داری سنتی قدمت دیرینه دارد. در این مقاله ابتدا مراحل تکامل فرهنگ بشری و جایگاه زندگی کوچ‌نشینی در این روند تکاملی بررسی شده، آن‌گاه نقش کوچ‌نشینان در ایران در ابعاد سیاسی، فرهنگی، اقتصادی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در ادامه مقاله تلاش شده است علل زوال کوچ‌نشینی در ایران در قالب بحران زندگی کوچ‌نشینی و علل و عوامل آن بررسی شود. انقلاب صنعتی و اثرات آن، نفوذ فرهنگی غرب در ایران، اسکان اجباری، خلع سلاح و فروپاشی ساختار قدرت سیاسی در ایلات، انتقال قدرت ایلات به نمادهای دولتی ازجمله علل عمده این فروپاشی دانسته شده است. در پایان مقاله، به بررسی تاثیر انقلاب اسلامی بر زندگی کوچ‌نشینی در ایران پرداخته شده و تحولات به وجود آمده در این دوره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. "
۱۰۷۱.

کاربرد یک الگوی نظری برای تبیین دلایل پایداری نظام های آبیاری مبتنی بر زمان سنج آبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران ۱۳۸۳ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: نظام آبیاری دارایی مشترک مشاع زمان سنج آبی تشته داوران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴۹
در این مقاله، با استفاده از الگوی نظری استرم در باره دارایی مشترک مشاع، نظام آبیاری مبتنی بر زمان آبی "تشته" تحلیل شده است و با نشان دادن ارتباط سه سطح قواعد گزینش اساسی، جمعی و عملی در آن کارایی الگوی مذکور در شناخت انواع دارایی های مشترک مشاع نشان داده شده است. علاوه بر آن، به طور مشخص در باره روستای داوران، دلایل انعطاف پذیری و کارایی نظام آبیاری مذکور- در مقابل روند رو به افزایش کوچک شدن و پراکنده شدن اراضی کشاورزی- بر اساس قوانین تقسیمات ارثی اسلامی تحلیل شده است.
۱۰۷۵.

مدیریت شهرى در ایران (محدودیت ها، چالش ها و راه کارها)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی علامه ۱۳۸۳ شماره ۲۷

کلیدواژه‌ها: حکومت شهر حاکمیت مدیریت شهرى شهردارى

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی شهری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی
تعداد بازدید : ۱۸۲۴ تعداد دانلود : ۱۱۵۲
" هدف از این تحقیق، شناخت عوامل تاثیرگذار برفرآیند مدیریت شهرى در طى سال هاى 76-1368 در شهر تهران است. این تحقیق به شیوه پیمایشى (survey) انجام شده و جامعه آمارى آن کارشناسان شهردارى تهران و استادان دانشگاه و مشاوران شهرسازى است که با استفاده از روش هاى رایج نمونه گیرى حجم نمونه برآورد گردید و نهایتاً به 156 نفر رسید، نظریه هاى مختلفى در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفتند که سه طیف را دربرمى گیرند و به طور خلاصه عبارتند از: 1ـ نظریه پردازان مکتب جامعه شناسى شهرى شیکاگو (پارک ـ مکنزى و برگس)، 2ـ نظریه مدیرت علمى تیلور و فایول، ماکس وبر (نظریه دیوان سالارى)، 3ـ نظریه حاکمیت شهرى مک لالین ـ نظریه هاى مرتبط با شهرنشینى، شهرگرایى و رشد و توسعه شهرى این تحقیق از رساله دکترى نگارنده با عنوان «تحلیل مدیریت شهرى تهران طى سال هاى 76-1368» استخراج شده و هدف آن، تحلیل مدیریت شهرى تهران براساس بررسى سیاست هاى کمى و کیفى آن در سال هاى 68-1376 بوده است (مقطعى که آقاى غلامحسین کرباسچى شهردار تهران بودند.)"
۱۰۷۷.

گرایش های بین فرهنگی الگوهای زیستی شهری - عشایری در یک نمونه ایرانی

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی ۱۳۸۳ بهار شماره ۱۷
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۷ تعداد دانلود : ۸۷۵
" یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های جهان امروز، افزایش دایم سطح وابستگی و هویتی است، که باید آن را حاصل یک فرایند دو سویه دانست: از یک سو جهانی شدن، که به خصوص در بعد فرهنگی برای از میان بردن فرهنگ‌های کوچک و پیرامونی تلاش زیادی می‌کند و از سوی دیگر، مقاومت‌های محلی که به صورت‌های مختلف در برابر حرکت نخستین مشاهده می‌شود. در این حال، گونه‌های زیستی شهرنشینی، روستانشینی و کوچ‌نشینی با قرار گرفتن در این فرایند دو سویه، رابطه‌ انسان را با محیط زندگی‌اش به سرعت دگرگون می‌کنند و این رابطه را بیش ازپیش در چارچوب‌های سیاسی(به مفهوم روابطی از قدرت) در می‌آورند. در مقاله‌ی حاضر، با تکیه بر یک نمونه‌ ایرانی، رابطه‌ دو الگوی معیشتی شهری و عشایری مورد بررسی قرار گرفته، و ضمن روشن کردن بحث در چارچوبی نظری، به پی‌آمدهای حاصل از این رابطه در سطح محلی پرداخته است. در این خصوص به مشکلاتی توجه شده است که در تبیین هویت ملی و کاربردی شدن برنامه‌های مرکزی در سطح محلی مربوط می‌شود. استان لرستان و شهر خرم‌آباد از این لحاظ موقعیتی آرمانی دارند که با تکیه بر داده‌های به دست آمده در آن‌ها، موضوع به بحث گذاشته شده است."
۱۰۷۸.

ساختار اجتماعی عشایر ایران

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی ۱۳۸۳ بهار شماره ۱۷
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۶۲ تعداد دانلود : ۲۱۸۵
" عشایر، یکی از جوامع سه‌گانه‌ ایران می‌باشند که برای هویت ملی ایران افتخار آفرین بوده‌اند. سر سلسله‌های بسیاری از حکومت‌های ایران، ازجمله قاجاریه، زندیه، افشاریه و ... از ایلات بودند، که قرن‌ها بر ایران حکومت کردند. در اینجا ضمن تفکیک دو جامعه‌ی روستایی و عشایری‌، به بررسی ساخت اجتماعی ـ سنتی و رده‌های قدرت در آن‌ها پرداخته و با تعریف رده‌بندی سنتی آن‌ها، شیوه‌ انطباق رده‌‌های قدرت براین رده‌های ساختی را مورد بحث قرار می‌دهیم. از درون این رده‌ها، جنگجویان ویژه‌ای گزینش می‌شدند که وظایف نبرد مسلحانه را عهده‌دار بودند. شیوه‌ی ساخت اجتماعی آن‌ها و انطباق با رده‌های قدرت به‌گونه‌ای بوده است که در مدت سه روز می‌توانستند تمامی نیروهای جنگی خود را وارد کارزار نمایند. در روش سنتی، مالکیت شخصی بر مرتع عشایری حاکم نبوده، بلکه مرتع متعلق به کلیه‌ اعضای دام‌دار طایفه بود. در سال 1342 که نظام اصلاحات ارضی بدون مطالعه و آگاهی از نظام سنتی ـ عشایری، به ملی کردن منابع طبیعی پرداخت، عشایر که دام خود را در معرض نابودی می‌دیدند به مخالفت با آن برخاستند و جنگ تمام عیاری بین حکومت مرکزی و بسیاری از ایل‌ها درگرفت که به شکست عشایر انجامید. سرپرستان و فرماندهان عشایری، یا کشته شدند یا از قدرت خلع‌ گردیدند و سرانجام به فروپاشی نظام سنتی منجر شد، که به اختصار در این مقاله آمده است. "

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان