فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۳٬۱۸۱ تا ۲۳٬۲۰۰ مورد از کل ۳۴٬۸۶۳ مورد.
حوزههای تخصصی:
همواره شاخص های کیفی در برنامه ریزی مسکن به عنوان یکی از معیارهای ارزیابی آن به حساب می آید و ایجاد محیطی با کیفیت مناسب برای برآورده کردن نیازهای اساسی و اولیه انسان، از اهداف اصلی مسکن به شمار می رود . مطالعه حاضر با تحلیل الگوهای طراحی مسکن بومی شهر جیرفت بر پایه مردم شناسی واقع گرایانه ، به بررسی راهکارهای مؤثر در راستای کیفیت بیشتر مساکن معاصر شهر جیرفت پرداخت .این پژوهش به روش کیفی انجام شده و مبنای روش آن از نوع توسعه -کاربردی خواهد بود که با بیان اهداف مردم شناختی شهر جیرفت از روش تحلیل سلسله مراتبی برای ارزیابی نهایی داده ها و از نرم افزار اکسپرت چویس به محاسبات فازی و تکنیک تصمیم گیری چند معیاره بهره گرفته شده است . نحوه جمع آوری اطلاعات برپایه نظریه گارفینکل نیزمد نظر قرار گرفته و در ادامه با بررسی عوامل اصلی مدل های مختلف، تعداد 22 مولفه مؤثر در شکل گیری فضاهای مسکونی خانه های معاصر شهر جیرفت تشریح وامتیازدهی شد. براساس نتایج این پژوهش مولفه های کیفیت محیط مسکونی،به شش دسته نظارت پذیری، زیست پذیری، معناپذیری، انعطاف پذیری، رفتارپذیری و بازی پذیری طبقه بندی شد که «محرمیت» به عنوان اولویت اول مولفه نظارت پذیری و در دسته معناپذیری، معیار «زیباشناختی» به عنوان تأثیرگذارترین معیار انتخاب گردید و از دسته رفتارپذیری، معیار «راحتی و آسایش» و در دسته انعطاف پذیری نیز معیار «هماهنگی بامقیاس انسانی» به عنوان اولویت اول عنوان شده است و در دسته زیست پذیری معیار «ارتباط با طبیعت» و درنهایت در دسته بازی پذیری نیز معیار «ایمنی و حفاظت» نسبت به معیارهای دیگر تأثیرگذار در طراحی فضاهای مسکونی معرفی گردیدند.
مقایسۀ شدت تغییرات خطوط ساحلی و شدت فرسایش پذیری بندرهای اصلی سواحل دریای خزر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
سازه های دریایی، مانند بندرها، نقش بسیار مهمی در شدت فرسایش پذیری مناطق ساحلی دارند و تأثیر مشترک آنها، با نوسانات سطح تراز آب دریا، سبب جابه جایی خطوط ساحلی پیرامون بندرها می شود. ارزیابی و مقایسه شدت جابه جایی خطوط ساحلی و شدت فرسایش پذیری سواحل جنوبی دریای خزر در محدوده بندرهای اصلی شمال ایران (امیرآباد، فریدونکنار، نوشهر، انزلی و آستارا) هدف اصلی این پژوهش است. وضعیت مورفولوژی سواحل، به لحاظ ویژگی های فرسایشی و رسوب گذاری و تنوع لندفرم های ساحلی، ازطریق تصاویر ماهواره ای لندست مطالعه شد. به منظور بررسی میزان تغییرات خطوط ساحلی در بنادر مورد مطالعه طی سال های 1374 تا 1400، تغییرات ابجادشده در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی با استفاده از نرم افزار آنالیز رقومی خطوط ساحلی (DSAS) محاسبه شد. نتایج نشان می دهد که رفتار خطوط سواحل جنوبی دریای خزر در مقابل ساخت سازه های بندری و نوسانات سطح تراز آب این دریا متفاوت بوده است و بیشترین میزان جابه جایی خط ساحل و مقدار رسوب گذاری و فرسایش پذیری، به ترتیب، به ناحیه ساحلی بندر امیرآباد و آستارا تعلق دارد. سواحل مشرف به بندرهای نوشهر و انزلی رسوب گذاری مناسبی داشته اند و میزان فرسایش پذیری در ساحل فریدونکنار بسیار اندک بوده است. بنادر شمال کشور ایران، همراه با نوسانات سطح تراز آب دریای خزر، در مناطق ساحلی پیرامون تأثیر مستقیم می گذارند و مدیریت منابع رسوبی متمرکز در سواحل راهکاری مطمئن برای کاهش میزان فرسایش و استفاده از منابع ماسه ای در سواحل آسیب دیده است.
تحلیل مؤلفه های تأثیرگذار بر کیفیت زندگی و رفاه در مادرشهرهای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا سال نوزدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۷۰
81 - 96
حوزههای تخصصی:
رشد و توسعه شتابان و بی رویه شهرنشینی مسائل و معضلات متعددی از جمله بحران کیفیت زندگی و رفاه را فراروی کشورهای مختلف به ویژه کشورهای در حال توسعه و ایران قرار داده است. پرداختن به رفاه در راستای بسط عدالت اجتماعی از اهداف عمده دولت ها و از مسائل محوری برنامه های اقتصادی- اجتماعی محسوب می شود. پژوهش حاضر با استفاده از شاخص آمارتیا سن و با هدف تحلیل عوامل هزینه ای مؤثر بر کیفیت زندگی و رفاه در مادرشهرهای ایران انجام شده است و ماهیت کمی داشته است. جامعه آماری پژوهش را پنج شهر بزرگ کشور به ترتیب جمعیت آنها یعنی تهران، مشهد، اصفهان، کرج و شیراز تشکیل می دهند. داده های مورد مطالعه را هزینه های مواد خوراکی و دخانی؛ هزینه های پوشاک و کفش؛ هزینه های مسکن؛ هزینه های لوازم و اثاث و خدمات مورد استفاده خانوار؛ هزینه های بهداشت و درمان؛ هزینه های حمل و نقل؛ هزینه های تفریحات و خدمات فرهنگی خانوارها و هزینه های کالاها و خدمات متفرقه تشکیل می دهند. نتایج مطالعه در کلان شهر تهران نشان می دهد که گروه مسکن، آب، سوخت و روشنایی منزل مسکونی بیش از سایر گروه ها رفاه خانوار را تحت تأثیر قرار داده است. هزینه های مواد خوراکی و دخانی پس از گروه مسکن بیشترین تأثیر را بر رفاه گذاشته است. از این حیث هزینه های لوازم و اثاث و خدمات مورد استفاده خانوار در رتبه آخر قرار گرفته است. نتایج به کارگیری شاخص سن در مادرشهرهای ایران نشان می دهد که در تهران، مشهد، اصفهان، کرج و شیراز هزینه های مسکن بیش از سایر بخش ها رفاه را تحت تأثیر قرار داده است.
قابلیت اکو توریسمی و ژئوتوریسمی ژئو پارک در توسعه گردشگری (مطالعه موردی غار قوری قلعه)
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳
282 - 304
حوزههای تخصصی:
امروزه ،ژئو پارک ،باعث حفاظت محیط زیست وایجاد مناطق حفاظت شده ،پارک های ملی در سراسر جهان به وجود آمده. اقتصادی منطقه ای ، تحت عنوان ژئوپارک نام گرفتند محدوده مطالعاتی قوری قلعه در استان کرمانشاه ، و شهرستان پاوه قرار گرفته است. از بزرگترین غارهای آبی خاورمیانه به شمار می رود وبادارا بودن قابلیت های بسیار قابل توجه ،توانایی آن را دارد که به یکی از کانون های مهم گردشگری تبدیل شود .از قابلیت های این ژئوپارک برای گردشگری ،اکوتوریسم و در کنار آن ژئوتوریسم است، که می تواند علاوه بر طبیعت گردان داخلی،زمینه ساز جذب گردشگران خارجی شود.در این پژوهش سعی برآن شده که جاذبه ی ژئوتوریستی بررسی شودوبدین منظور نوشتار حاضر را براساس جدول SWOT مورد تجزیه و تحلیل قرار میدهد و در نهایت به ارائه راهبردهایی در جهت توسعه گردشگری ودر نهایت توسعه منطقه می پردازد.یافته های مطالعات کتابخانه ای و میدانی بیانگر آن است که توسعه ژئوتوریسم پایدار که ریشه در توسعه پایدار دارد می تواند منجر به اهداف حفاظت از محیط و درآمدزایی رفاه و بهبود کیفیت زندگی جوامع محلی و ارتقاء منابع گردشگری شود.
تحلیل نقش شاخص های (اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی و کالبدی )کیفیت زندگی در توسعه پایدار روستایی (مطالعه موردی: دهستان بهمئی گرمسیری، شهرستان بهمئی از توابع استان کهگیلویه و بویراحمد)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
سرزمین سال چهاردهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۵۳)
71 - 92
حوزههای تخصصی:
کیفیت زندگی از دهه1960 وارد مباحث علمی شد و هدف کیفیت از زندگی در نواحی روستایی، تثبیت جمعیت خانوارهای روستایی و دسترسی عادلانه آنها به زمین و منابع در روستاهاست. این پژوهش سعی دارد نقش شاخصهای کیفیت زندگی در توسعه پایدار روستاهای دهستان بهمئی گرمسیری،شهرستان بهمئی از استان کهگیلویه و بویراحمد را مورد تحلیل و ارزیابی قرار دهد. روش پژوهش توصیفی- پیمایشی بوده ، پس از مطالعه اسنادی، تعداد 8 روستای بالای 60 خانوار با تعداد 987 خانوار مورد مطالعه قرار گرفت.حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعداد 243 پرسشنامه برای سرپرستان خانوار در نظر گرفته شد. پس از جمع آوری اطلاعات، دسته بندی و پردازش آماری در قالب تحلیل توصیفی وتحلیل استنباطی(آزمونT تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل خوشه ایCluster) در نرم افزارهای SPSS و GIS صورت گرفت و یافته ها نشان می دهند که شاخصهای اجتماعی و فرهنگی شرایط مطلوبی دارند اما شاخصهای زیست محیطی و کالبدی و اقتصادی شرایط خوبی ندارند و پایینتر از میزان متوسط ارزیابی شده اند. از اینرو می توان گفت شاخصهای مطلوب توسعه پایدار در این روستاها در بیشتر سطوح پایینتر از حد معمول اند و نقش بازدارنده ای در روند توسعه روستایی، پایداری و بهبود وضعیت روستائیان دارند
ارزیابی عوامل ساختاری- نهادی مؤثر بر مشارکت روستاییان در فرایند اجرای طرح های هادی روستایی (نمونه موردی: روستاهای واقع در حریم کلانشهر همدان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
سرزمین سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۵۲)
39 - 56
حوزههای تخصصی:
هدف از این تحقیق ارزیابی تاثیرگذاری عوامل ساختاری- نهادی مؤثر بر مشارکت روستاییان در فرایند اجرای طرح های هادی روستایی می باشد. روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی و همبستگی است. جامعه ی آماری در این تحقیق، 25 روستای واقع در حریم کلانشهر همدان می باشد که در آنها طرح هادی اجرا شده و از بین آنها 10 روستا به روش نمونه گیری انتخاب گردید. در سطح روستاهای مورد مطالعه با روش نمونه گیری کوکران، 200 خانوار روستایی انتخاب و به روش نمونه گیری تصادفی مورد پرسش گری قرار گرفتند. یافته های تحقیق بر اساس نتایج به دست آمده از آزمون های همبستگی تیپ پیرسون نشان می دهد که ارتباط معنی دار و نسبتاً قوی با ضریب 488/0 بین عوامل ساختاری- نهادی مؤثر بر مشارکت و فرایند اجرای طرح های هادی روستایی وجود دارد، به نحوی که عوامل ساختاری- نهادی مؤثر بر مشارکت حدود 25 درصد تغییرات متغیر وابسته را تبیین می نماید و در بین عوامل ساختاری- نهادی، متغیر نقش تشکل های مردم نهاد در مشارکت آفرینی به میزان 5/26 درصد بر روند اجرای طرح هادی تأثیرگذار بوده است. در توزیع فضایی رابطه ی بین عوامل ساختاری- نهادی مؤثر بر مشارکت و روند اجرای طرح های هادی در شش روستا، همبستگی مستقیم و نسبتاً کاملی وجود دارد.
بررسی نقش مکان های سوم شهری در توسعه گردشگری (مطالعه موردی: پیاده راه مرکزی شهر رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
امروزه با رشد شهری بدون برنامه و به دنبال آن افزایش استفاده از اتومبیل، به تدریج نقش عابرپیاده در فضاهای شهری کم رنگ می شود و همین امر موجب کاهش سرزندگی فضاهای عمومی برای تعاملات اجتماعی در شهرها شده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی سطح و کیفیت تعاملات اجتماعی در پیاده راه فرهنگی شهر رشت؛ بررسی نقش مکان های سوم در ایجاد تعاملات اجتماعی و افزایش سطح تعاملات اجتماعی در توسعه گردشگری است. هدف پژوهش حاضر، کابردی و روش تحقیق نیز، توصیفی است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه دارای طیف لیکرت استفاده شده است.همچنین از آزمون تی تک نمونه ای، تحلیل عاملی و ضریب همبستگی پیرسون برای تحلیل داده ها استفاده شد. پرسشنامه، شامل 51 سؤال کیفیت محیطی، کیفیت مکان های سوم، هویت، جذابیت گردشگری و تعاملات اجتماعی را در پیاده راه علم الهدی می سنجد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران ۳۸۴ نفر محاسبه شد. پایایی آن توسط آزمون آلفای کرونباخ برابر 897/0 شده است. یافته های همبستگی برای هر سه آزمون مقدار قابل قبولی است و نشان می دهد که مولفه های «هویتمندی مکان»، «کیفیت پیاده راه» و «مکان های سوم» تاثیر قابل توجهی در توسعه و رونق گردشگری در پیاده راه دارند. مهمترین نتیجه پژوهش حاضر تبیین روابط هم افزا میان توسعه مکان های سوم و گردشگری است. بنابراین جایگاه مکان های سوم در برنامه ریزی شهری و همچنین برنامه ریزی گردشگری شهری باید در کشورمان مورد تاکید قرار گیرد و افزایش کیفیت های محیطی و فرهنگی آن در نهایت به افزایش تنوع اجتماعی، تعامل میان شهروندان و گردشگران و افزایش درآمدهای پایدار منجر گردد.
سیاست و فضا: تحلیل نظری تأثیر نئولیبرالیسم بر بحران آب(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
بخش های زیادی از جهان به طور فزاینده با کمبود آب و سپس تبدیل آن به بحران مواجه هستند. بحران آب یک مسئله مدیریتی و حاکمیتی است و به عبارتی پدیده انسان ساخت می باشد. انسان همواره بر فضای جغرافیایی تأثیر می گذارد که کم و کیف آن اغلب تحت تأثیر نوع تفکر و اندیشه او می باشد. در سطح حکومتی از اندیشه جمعی و غالب انسانها که در برخورد با همه پدیده ها و عرصه ها ملاک عمل قرار می گیرد، به تفکر سیاسی و ایدئولوژی تعبیر می شود. نئولیبرالیسم یک ایدئولوژی است که در اواخر قرن بیستم و بیشتر در عرصه اقتصاد مطرح شده است. پژوهش حاضر در چهارچوب مبحث کلان سیاست و فضا، از دیدگاه تئوریک به د نبال بررسی تأثیر سیاستهای اقتصادی نئولیبرالیستی بر بروز یا تشدید بحران آب می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد که برخی از مؤلفه های کلان نئولیبرالیسم نظیر خصوصی سازی، تولید غیرمتمرکز، مقررات زدایی و بی توجهی به نفع عمومی در قالب طیف وسیعی از اقدامات، سیاست ها و استراتژی ها می توانند در بروز بحران آب به ویژه در کشورهای در حال توسعه ایفای نقش نمایند. این در حالی است که اتخاذ همین سیاست ها در کشورهای توسعه یافته منجر به عدم مواجهه آنها با بحران آب می شود چرا که در چهارچوب این ایدئولوژی تلاش می کنند تا ترجیحاً بخش آب بَر و ضد محیط زیستی فرایندهای تولید و فعالیتهای اقتصادی خود را به خارج از کشور و فضاهایی که از نظر مقررات محیط زیستی و ... ضعیف هستند، منتقل کنند.
تحلیل نقش مؤلفه های مؤثر بر شناخت فضایی در افزایش خوانایی محیط (مورد مطالعه: محله سجاد شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش و برنامه ریزی شهری سال سیزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۵۰
81 - 95
حوزههای تخصصی:
امروزه با توجه به اهمیت مفاهیم شناخت محیطی در کیفیت محیط ضرورت توجه به شناخت شهروندان از فضای شهری خوانا اهمیت دوچندان یافته است. محیط خوانا با وضوح در ذهن مردم شکل می گیرد. مؤلفه های مؤثر در شناخت فضایی و بازنمایی ذهنی از محیط با توجه به ویژگی های محیط و کاربران می تواند در افزایش خوانایی محیط مؤثر باشند. لذا هدف از این پژوهش بررسی نقش مؤلفه های مؤثر بر شناخت فضایی در افزایش خوانایی محیط است. روش پژوهش ازنظر هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت پیمایشی است. در این راستا به منظور گردآوری داده ها از مشاهدات میدانی، پرسشنامه و بازدید از سایت استفاده شده است و جامعه آماری 248نفر شامل شهروندان ساکن در محله سجاد انتخاب شده است. سپس تعداد 106 نفر از شهروندان به صورت تصادفی مورد سؤال قرار گرفتند. تحلیل پرسشنامه های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و با بررسی فرضیات و استفاده از روش تحلیل عاملی تأییدی با استفاده از نرم افزار Amos انجام شده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که کیفیت خوانایی تأثیر مستقیمی بر فرایند شناخت فضایی و مسیریابی در فضایی های شهری دارد. شهروندان با استفاده از راهنماهای مختلف به مسیریابی خوانا در محلات می پردازند. تمایز محیط نقش موثری در مورد چگونگی سازماندهی ذهنی افراد از محیط و حفظ جهت گیری دارد. با توجه به این امر در فرایند شناخت فضایی در رفتار مسیریابی عوامل بسیاری دخیل است از جمله عوامل تاثیر گذار بر درک اسان محیط در درجه اول تمایز ابنیه است. میزان متمایز بودن ابنیه در مسیریابی موفق شهروندان تاثیر گذار است، در درجه دوم می توان به گوناگونی و وضوح فضای شهری و عناصر مستقر در فضا اشاره نمود. وضوح بصری کمک شایانی به انتخاب مسیر و درک بهتر فضا می نماید
امکان سنجی توسعه گردشگری پایدارشهری در شهرگرگان
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۲ زمستان ۱۳۹۸ ویژه نامه زمستان
355 - 373
حوزههای تخصصی:
به واسطه ارتباط دو طرفه توسعه پایدار و گردشگری پایدار، برای آن که گردشگری بتواند به توسعه پایدار شهر کمک کند، باید اثرات آن در شهر شناسایی شده و مورد توجه خاص قرار گرفته شود و در صورت مدیریت، برنامه ریزی منسجم و کارآمد و در کنار آن با نظر گرفتن مشارکت ساکنان محلی می توان از پتانسیل های آن جهت بهره مندی بیشتر برای دستیابی به توسعه پایدار شهری استفاده کرد. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی توسعه گردشگری پایدار شهری در شهرگرگان با استفاده از مدل استراتژیکSOAR صورت گرفته است. نوع تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی_ تحلیلی بوده و در جمع آوری اطلاعات از مطالعات میدانی و کتابخانه ای استفاده شده است. یافته ها حاکی از آن است که وجود جاذبه های ملی و بین المللی، وجود مناظرو چشم اندازهای طبیعی با آب و هوای مناسب و مطبوع، آثار و میراث تاریخی- فرهنگی متنوع و پرجاذبه، در کنار سایر مزیت ها و قوت های دیگر در این شهر علاوه بر توسعه گردشگری می تواند درآمد پایداری برای شهر به ارمغان بیاورد. در نهایت عواملی مانند: برنامه-ریزی برای افزایش دادن تعداد مراکز خدماتی، تقویت زیرساخت های گردشگری، امکانات زیربنایی و خدمات-گردشگری، بازاریابی و افزایش فرهنگ پذیرش گردشگر از نتایج مورد انتظار می باشد
نقش شواهد فیزیکی در ابعاد تسلسل وفاداری میهمانان در هتل های مقصد گردشگری رامسر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری و توسعه سال ششم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۱)
22 - 38
حوزههای تخصصی:
دلبستگی و وفاداری میهمانان به یک هتل، نتیجه ی ارزیابی آنها از شاخص-هاست. نخستین و بهترین شاخص، شواهد فیزیکی می باشد. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی نقش شواهد فیزیکی در تسلسل وفاداری میهمانان در هتل های شهرستان رامسر می باشد. جامعه ی آماری تحقیق شامل میهمانانی است که حداقل 3بار در این هتل ها در طی سال 1395 اقامت نموده اند. روش نمونه گیری به صورت غیرتصادفی در دسترس بود. از طریق فرمول کوکران، حداقل افراد نمونه 196 نفر محاسبه گردید که پس از توزیع 250 پرسشنامه، 217 پرسشنامه کامل عودت داده شد. روایی پرسشنامه از طریق روایی همگرا و پایایی آن با پایایی مرکب و روش آلفای کرونباخ بررسی گردید که برای تمامی متغیرها قابل قبول بودند. ارزیابی فرضیه ها با آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیره صورت پذیرفت. تحلیل ها با استفاده از نرم افزار لیزرل 54/8 و اس پی اس اس 23 انجام شد. نتایج مشخص ساخت که شواهد فیزیکی هم به طور مستقیم و هم از طریق وفاداری نگرشی بر وفاداری کُنشی میهمانان هتل تاثیر می گذارد. از اینرو می توان اینگونه نتیجه گرفت که متغیر شواهد فیزیکی نقش مهمی را در تسلسل وفاداری میهمانان در هتل های شهرستان رامسر ایفا می کند. بر این اساس پیشنهادات کاربردی برای هتلداران و مدیران هتل ها ارایه شده است.
یافتن بهینه ترین مسیر گردشگری با استفاده از الگوریتم دیکسترا
منبع:
گردشگری و اوقات فراغت دوره ۴ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۹
31 - 40
حوزههای تخصصی:
صنعت گردشگری، همانند هر صنعت دیگری، به منظور توسعه باید از آخرین و مدرن ترین فنّاوری های اطلاعاتی و ارتباطی روز بهره مند باشد. رشد اقتصادی و زیرساختی جوامع در دنیای امروز موجب شده افراد زمان فراغت بیشتری برای مسافرت داشته باشند. اما، مسئله ای که در اینجا مطرح می شود هزینه های مسافرت است. به خصوص زمانی که متصدیان خدمات تور، در بسته های تور خود، قصد برنامه ریزی برای تعیین مسیر گردشگران دارند. اگر مکان های موردبازدید گردشگر را به صورت نقاطی در نقشه مشخص و مسیر ارتباطی بین این نقاط رسم شود، می توان مجموعه نقاط و مسیرها را در یک گراف ترسیم کرد. بر این اساس، هر نقطه یا رأس گراف نشان دهنده نقطه هدف یا موردبازدید و هر یال نشان دهنده مسیر ارتباطی میان نقاط است. هر یال گراف می تواند دارای وزنی باشد که این وزن نشان دهنده هزینه، مدت زمان موردنیاز یا سایر شاخص های سفر خواهد بود. در اینجا مسئله، پیدا کردن کوتاه ترین، کم هزینه ترین یا سریع ترین مسیر میان یک رأس تا سایر رئوس گراف است. بدین منظور، در این پژوهش استفاده از الگوریتم دیکسترا، به عنوان راه حلی برای یافتن این مسیر، پیشنهاد می شود. روش این پژوهش توصیفی تحلیلی است. درنهایت، مسئله با استفاده از این الگوریتم حل و بهینه ترین مسیر، از یک رأس تا سایر رئوس گراف، مشخص می شود. از این الگوریتم می توان در برنامه های نرم افزاری خدمات رسان در حوزه گردشگری برای مسیریابی و برنامه ریزی تورها استفاده کرد.
تعیین مؤلفه های موثر در مشارکت شهروندان در قالب نظریۀ دام اجتماعی و اثر تماشاگر (نمونۀ موردی: شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در این بررسی با تأکید بر مشارکت مالی که پیچیده ترین نوع مشارکت تلقی می شود، سعی شد با استفاده از نظریه دام اجتماعی و اثر تماشاگر، عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان مشهدی، مورد تجزیه وتحلیل قرار گیرد. بدین منظور، عوامل اساسی مؤثر بر پرداخت عوارض نوسازی و خودرو، تعیین و اثر هریک از آن ها ارزیابی شد. روش تحقیق از نوع توصیفی و تحلیلی بود و داده های مورد نیاز از نمونه ای به حجم 300 نفر در قالب دو گروه مشارکت کننده و غیرمشارکت کننده، به دست آمد. داده های گردآوری شده با استفاده از آزمون های تحلیل واریانس و آزمون تی با دو گروه مستقل تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که نگرش مشارکت کنندگان و غیرمشارکت کنندگان در ارتباط با عوامل مؤثر متفاوت بوده و بالاترین اثر مربوط به آگاهی از نحوه عمل پرسنل شهرداری و نزدیکان فرد و همچنین وجدان اخلاقی وی در رابطه با پرداخت عوارض است. در این روند اعتماد یا عدم اعتماد به توانمندی پرسنل شهرداری و همچنین نوع گرایش اعضای شورای شهر (اصلاح طلب یا اصولگرا) تأثیر آشکاری بر پرداخت عوارض نداشت. مطابق با این یافته، تبلیغات بی هدف و ارائه مشوق های ارائه شده، جایگاه چندانی در مشارکت مردم ندارد و چاره کار، شکل گیری و بسط سرمایه اجتماعی است.
الگوی گردشگری خلاق مبتنی بر رویکرد بازآفرینی فرهنگ محور با تأکید بر ایده شهر خلاق(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری و توسعه سال یازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۰)
35 - 52
حوزههای تخصصی:
حفاظت و توسعه هم زمان بافت تاریخی شهر خلاق سنندج نیاز به خوانش و رمزگشایی لایه های گوناگون متن آن دارد تا خلاقیت و فرهنگ، به منزله نیروهای توسعه و محرکه اقتصادی، پیشرفت اجتماعی، فرهنگی و سرمایه های انسانی، در بستر مکان خلاق خود سبب تحقق توسعه گردشگری خلاق شوند. هدف این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر در الگوی گردشگری خلاق مبتنی بر رویکرد بازآفرینی فرهنگ محور در بافت تاریخی شهر خلاق سنندج است. این پژوهش از نوع کاربردی و براساس روش ترکیبی (اکتشافی و توصیفی پیمایشی) است. روش جمع آوری داده ها کتابخانه ای و میدانی است. در بخش اول پژوهش، دیدگاه جامعه آماری شامل خبرگان حوزه پژوهش، یعنی بافت تاریخی شهر خلاق سنندج، با روش کیفی و نمونه گیری هدفمند بررسی شد. اطلاعات به کمک روش تحلیل موضوعی و با مصاحبه های عمیق و نیمه ساختاریافته گردآوری و مضمون ها و مقوله های اثرگذار در بازآفرینی فرهنگ محور شناسایی شدند. در بخش دوم پژوهش، با روش کمّی و غربالگری، عوامل شناسایی شده با روش دلفی فازی بررسی و سپس با روش تحلیل عامل تأییدی تحلیل شدند. هفت مضمون فضایی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، انسانی، ساختاری و نهادی و 27 مقوله از پژوهش شناسایی شدند و الگوی گردشگری خلاق مبتنی بر رویکرد بازآفرینی فرهنگ محور ارائه شد. الگوی گردشگری خلاق می تواند، با بهره گیری از تمرکز فرهنگی بر ظرفیت بالقوه فرایندهای خلاق در بافت تاریخی شهر خلاق سنندج، سبب رشد اقتصاد خلاق شود و امکان مشارکت بین گردشگران و ساکنان را فراهم آورد
اثر انواع هنرعمومی در فضاهای شهری بر نشاط درک شده جوانان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۶ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۸۰
203 - 223
حوزههای تخصصی:
در سالهای اخیر، هنر عمومی روند جدیدی در فضاهای شهری به خود گرفته است به طوری که شهرها سرمایه گذاری زیادی روی طراحی و اجرای آثار هنری عمومی و ارتقای کیفیت بصری فضاهای شهری می کنند. این مقاله با هدف بررسی اثر انواع هنر عمومی در فضاهای شهری بر ارتقا نشاط درک شده جوانان ارائه شده است. تحقیق حاضر از نوع تحقیق بصری یا خوانش تصویری به شیوه پیمایشی انجام شده است. جامعه هدف جوانان بوده که به روش نمونه گیری احتمالی و از نوع تصادفی ساده از بین دانشجویان دختر و پسر در مقاطع تحصیلی کارشناسی و کارشناسی ارشد در رده سنی 35- 18 سال دانشگاه تبریز و موسسه آموزش عالی نبی اکرم (ص) تبریز انتخاب شدند. یافته های تحقیق نشان می دهد که از بین انواع هنرهای عمومی در فضاهای شهری هنر مبتنی بر نور، صدا و دیجیتال در فضاهای شهری برحسب سه معیار جنسیت، تحصیلات و سن بیشترین امتیاز را به جهت ایجاد احساس نشاط در بین جوانان و تمایل به استفاده از این نوع هنر در فضاهای شهری داشته است. و در رتبه های بعدی هنر متناسب با سایت نظیر آثار هنری تراشیده شده از دل کوه و هنر تعبیه شده در عناصر موجود در فضا همچون نقش برجسته های دیواری در بدنه ساختمان ها یا نیمکت های تعبیه شده در فضاهای شهری قرار گرفته است. هنر ایستای انتزاعی و مشاهیر نیز دارای کمترین امتیاز می باشد. همچنین در بین هنرهای تعاملی، هنر پویا- منفعل و هنر تعاملی ایستا بیشترین و هنر پویا - پویا کمترین احساس ایجاد نشاط وجود داشته است. بنابراین لازم است مدیران ، برنامه ریزان و طراحان فضاهای شهری و هنرهای عمومی برحسب سلیقه و خواست شهروندان در رده های سنی مختلف تصمیم گیری و اقدام نمایند تا حضور و مشارکت پذیری، تعامل، خلاقیت، نشاط، خاطره انگیزی و هویت بخشی در فضاهای شهری بیشتر و موثرتر باشد.
تحلیل فضایی ومکان یابی بهینه جایگاه های سوخت شهری (CNG)، مطالعه موردی: مناطق غرب شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف تحقیق حاضر، تعیین مکان های مناسب جایگاه های عرضه سوخت (CNG) با توجه به ضوابط موجود در مناطق غربی کلان شهر تهران بوده است. در همین راستا با به کارگیری سیستم اطلاعات جغرافیایی، نقشه پارامترهای مؤثردر مکان یابی جایگاه های سوخت رسانی گازی، همچون: تراکم جمعیت، معابر و دسترسی، شیب زمین، کاربری های سازگار و ناسازگار تهیه گردید.. با استفاده از مدل فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، مقایسات زوجی بین معیارها انجام و میزان اهمیت و وزن هر معیار با استفاده از نرم افزار Expert Choice مشخص شد. نتایج حاصل از وزن دهی معیارها نشان داد که معیارهای آتش نشانی، دسترسی و تراکم جمعیت به ترتیب دارای بیش ترین تأثیر در ایجاد مکان های مناسب احداث جایگاه سوخت رسانی گازی بودند و توسعه جایگاه های سوخت گازی در مناطق غرب شهرداری تهران براساس نیازهای جمعیتی مناطق مختلف شهر صورت نگرفته است. نقشه خروجی به دست آمده با تحلیل های مکانی و AHP نشان داد که از میان جایگاه های موجود، حدود 29 درصد آن هادر مناطق با پتانسیل مناسب و 71 درصد جایگاه ها در مکان های با پتانسیل متوسط واقع هستند و در مکان های با پتانسیل نامناسب هیچ جایگاهی قرار نگرفته است. همچنین 53/32 درصد مناطق دارای پتانسیل مناسب، 76/43 درصد پتانسل متوسط و 7/23 درصد دارای پتانسل نامناسب برای احداث جایگاه سوخت رسانی می باشند. نوآوری پژوهش حاضر در این است که مجموعه ای از پارامترهای مؤثر در مکان یابی بهینه را مورد بررسی قرار می دهد.
ارزیابی زیست پذیری فضاهای شهری از منظر سالمندان با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری (PLS)، (مورد مطالعه: شهر بابل)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
سالمندی مرحله ای از زندگی است که چگونگی گذران آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مسأله سالمندی در ایران به علت دلایل مختلف از جمله کاهش میزان زاد و ولد، پیشرفت های علم پزشکی پدیده ای نوین به شمار می آید. پژوهش حاضر به دنبال ارزیابی وضع موجود زیست پذیری شهر بابل با هدف اولویت بندی مؤلفه های اصلی زیست پذیری از دیدگاه سالمندان در شهر بابل است. روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و مبتنی برداده های اولیه بوده که جمع]وری اطلاعات اولیه، به صورت اسنادی و پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه انجام گرفته است. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و Smart Pls مورد پردازش قرار گرفت. وضع موجود با آزمون تی نمونه ای و روابط بین ابعاد و شاخص های زیست پذیری با کمک مدل سازی معادلات ساختاری با روش حداقل مربعات جزئی (PLS) تحلیل شده است. نتایج حاکی از آن است که در وضع موجود تمامی ابعاد زیست پذیری شهر بابل از میانگین متوسط پایین تر بوده است. نتایج مدل نیز نشان می دهد که از بین مؤلفه های اثرگذار بر وضع موجود، تمام مؤلفه ها، اثرگذاری مثبت و معناداری داشته و بیشترین تأثیر را مؤلفه سلامت شهری دارد که می توان از آن به عنوان محرک و برانگیزاننده زیست پذیری شهر بابل نام برد و مؤلفه زیست محیطی کمترین اثر را بر وضع موجود زیست پذیری شهر بابل داشته است.
سنجش و تحلیل فضایی مؤلفه های تاب آوری کالبدی در بافت مرکزی شهر همدان با استفاده از خودهمبستگی فضایی موران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
برنامه ریزی توسعه کالبدی سال سوم بهار ۱۳۹۷شماره ۱ (پیاپی ۹)
93 - 106
حوزههای تخصصی:
امروزه بیشتر شهرها و جوامع سکونت گاهی در مکان هایی بنا شده اند که در معرض وقوع انواع سوانح طبیعی و یا به دلیل پیشرفت های تکنولوژی در معرض انواع سوانح انسان ساخت هستند از این رو، توجه به مسائل کالبدی بافت های مسکونی در شهرها و تبیین مفهوم "تاب آوری" و به تبع آن مقاوم سازی این بافت ها در مواجهه با حوادث و مخاطرات احتمالی اهمیت بسیاری دارد. قلمرو مطالعه حاضر، بافت مرکزی شهر همدان که با جمعیت 55387 نفر و تعداد 13663 ساختمان مسکونی با مساحت 29722351 مترمربع می باشد. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش شناسی توصیفی تحلیلی مبتنی بر رویکرد مطالعات کالبدی-سازه ای است و شاخص های منتخب اسکلت ساختمان، جنس مصالح، ، تعداد طبقات، دانه بندی، قدمت ساختمان، نفوذ پذیری، کیفیت ابنیه و تعداد واحد استخراج می باشند. برای کشف روند الگوها از ابزار رگرسیون و برای وزن دهی به لایه ها در داده های فضایی از روش خودهمبستگی فضایی استفاده شده است. همچنین برای بررسی توزیع فضایی اولویت بندی تاب آوری بافت مسکونی از روش خودهمبستگی فضایی موران(Anselin local Morans) در نرم افزار ArcGIS استفاده شده است. نتایج مکانی در پژوهش حاضر نشان می دهد که 22147924 مترمربع یعنی 52/74 درصد از کل مساحت که تعداد 7280 بلوک ساختمانی را در بر می گیرد در گروه تاب آوری نسبتاً کم تا غیرتاب آور قرار دارند که نیازمند برنامه ریزی سریع برای این بخش ها از بافت در شاخص های اسکلت ساختمان، نفوذپذیری، کیفیت ابنیه و قدمت ابنیه است.
طراحی مدل کارآفرینی استراتژیک در صنعت گردشگری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، طراحی مدل کارآفرینانه استراتژیک در صنعت گردشگری با رویکرد آمیخته اکتشافی در شرکت های ارائه دهنده خدمات گردشگری مرکز، شرق و جنوب کشور (شهرهای تهران، مشهد و شیراز) است. این پژوهش ازلحاظ هدف کاربردی-توسعه ای، ازنظر ماهیت، اکتشافی و ازنظر روش گردآوری داده ها، آمیخته-اکتشافی است. در بخش کیفی پژوهش، تیم مشارکت کننده شامل خبرگان دانشگاهی و مدیران شرکت های ارائه دهنده خدمات گردشگری، به شیوه غیر تصادفی (هدفمند) و روش گلوله برفی به تعداد 30 نفر انتخاب شدند. جامعه آماری در بخش کمّی شامل 263 شرکت ارائه دهنده خدمات گردشگری مرکز، شرق و جنوب کشور با رتبه های 3 و 5 و 163 حجم نمونه به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای برآورد شد. در بخش کیفی، اطلاعات گردآوری شده با استفاده از نرم افزار Nvivo نسخه 8 تحلیل و در قالب مدل مفهومی داده بنیاد تدوین شد. در آزمون مدل، ابتدا فرضیه های پژوهش تدوین شده و سپس با روش تحلیل مسیر و استفاده از نرم افزارهای SPSS نسخه 25 و Smart-PLS نسخه 2/3 صورت مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج مرحله کمّی نشان داد، شرایط علی اثرگذار بر کارآفرینانه استراتژیک شامل جنبه اجتماعی، محیط مقصد، رشد کارآفرینی و توسعه مقصد است. شرایط مداخله گر شامل برقراری ارتباط، امکان پیش بینی و سرمایه گذاری جدید، و شرایط زمینه ای نیز شامل جمع آوری منابع، سرمایه انسانی و بهره وری است. همچنین راهبردهای ارائه شده شامل رشد فرهنگی-اجتماعی، تأثیر مشوق ها و تعامل سیستمی برای بهبود عملکرد، یکپارچگی و حداکثر استفاده از تجربیات به عنوان پیامدهای کارآفرینانه استراتژیک شناخته می شود.
ارزیابی عملکرد یکپارچه زنجیره تامین هتل ها به منظور کسب مزیت رقابتی (مورد مطالعه: هتل های شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری و توسعه سال پنجم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۸)
46 - 64
حوزههای تخصصی:
ویژگی های خاص صنعت گردشگری باعث شده که به منظوربهبودخدمت رسانی به گردشگران مباحث زنجیره تامین را مقاصد مدنظر قرار دهند تا بتوانند مزیت رقابتی خود را حفظ و یا جایگاه خود را در بازار جهانی ارتقا بخشند و یکپارچگی زنجیره تامین هتل ها فرصت هایی را به منظور کاهش هزینه ها و بدست اوردن مزیت رقابتی برای ایشان فراهم می نماید .با توجه به این مهم در این پژوهش به ارزیابی عملکرد یکپارچه زنجیره تامین هتل های شهر اصفهان پرداخته شد. بدین منظور در ابتدا پس از مطالعه ادبیات مرتبط با پژوهش پنج عامل موثر بر یکپارچگی زنجیره تامین هتل ها استخراج شد. سپس با توجه به این عوامل پرسشنامه طراحی گردید. در گام بعد به منظور بررسی یکپارچگی در میان هتل ها از تحلیل پوششی داده ها استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان داد که همه عوامل مورد بررسی در کیس مورد نظر بر یکپارچگی زنجیره تامین هتل های شهر اصفهان تاثیرگذار بوده اند. اما وضعیت عوامل در کیس مورد بررسی نشان داد که در شهر اصفهان سه عامل یکپارچگی داخلی، یکپارچگی محصول و یکپارچگی مشتریان دارای عملکرد مثبتی هستند و به خوبی توانسته اند عملکرد مثبتی را از خود به جای بگذارند اما از سوی دیگر سه عامل سطوح همکاری، و یکپارچگی تامین کنندگان به هیچ وجه نتوانسته اند عملکرد مثبتی در یکپارچگی زنجیره تامین هتل های شهر اصفهان داشته باشند