آموزش و گسترش زبان،خط و ادبیات فارسی

نمایش ۶۸۱ تا ۷۰۰ مورد از کل ۷۴۷ مورد.

۶۸۱.

تداخل زبانی فضای مجازی و زبان معیار و تاثیر آن بر آموزش زبان

نویسنده: مجید هوشنگی

منبع: مطالعات آموزش زبان فارسی سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۶شماره ۴ 37 - 50

کلیدواژه‌ها: آموزش زبان تداخل زبانی فضای مجازی نظام واژگانی نظان آوایی نحو زبان

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه آموزش و گسترش زبان،خط و ادبیات فارسی

تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۳۰۶

آمیختگی و تداخل زبانی در دو زبان از خصایص فرهنگی و طبیعی ارتباط میان زبانهاست. ورود فرهنگ ها و تبادل آن بر اثر عواملی چون جنگ، دین، تجارت، مهاجرت و پژوهش، نوع عمیقی از ارتباط بین زبانها را رقم می زند. این گفتگوی زبانی مبنای تاثیرگذاری های مهمی بویژه از جنبه واژگانی و دستور زبان شده است؛ یعنی واژگان و نظام دستوری و به نوعی کلام هر دو زبان در بافت یکدیگر نفوذ می کنند. این اثرگذاری در دوره کنونی با ورود فضای مجازی و اینترنت جهانی به یک ساختار و فرم جدیدی تغییر شکل داده و نوع جدیدی از گفتمان زبانی را در حوزه زبان مقصد ایجاد کرده است. این تداخل زبانی میان زبان مجازی و زبان معیار جامعه، در حوزه آموزش زبان و یادگیری غیرفارسی زبانان مشکلاتی را برای آموزندگان بهوجود می آورد. لذا این پژوهش، با روش تحلیلی- توصیفی در صدد پاسخگویی به این مساله است که نقش و جایگاه این فضای نوظهور در اختلالات زبانی و شکل گیری بحران در سطح آموزش به چه صورت و شاکله ای قابل تعریف، دسته بندی و ارائه است. در نتیجه تلاش می کند به سرفصل های مهم این تداخل و تهدیدهای ناشی از آن اشاره کند و با یک تحلیل در سه حوزه واژگانی، آوایی و نحوی به یک بخش بندی مشخص در جهت بازشناسی تفکیکی خطرات پیش روی آموزش زبان فارسی بپردازد. در زبان مجازی واژگان و ساختار نوشتاری متعدّدی به سرعت برساخته یا تحریف شده است که علی رغم تغییر فرم واجی و نوشتاری و همچنین تغییر در نظام دستوری و نحوی زبان، بسیاری از واژگان بدیع و نوساخته ای را نیز وارد چرخه زبانی کرده است که بشدت زبان مقصد را درگیر تحوّل معنایی و کاربردی می کند، به گونه ای که تنها صورت نوشتاری در یک فرم مشترک نمایان می شود و معنا و حوزه کاربردی کاملا با یکدیگر متمایز خواهد بود.

۶۸۲.

نقدی بر کتاب آموزش فارسی به فارسی(3) مرکز آموزش زبان و معارف اسلامی

نویسنده: مجتبی ابراهیمی محمدحسین طالعی

منبع: مطالعات آموزش زبان فارسی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۷شماره ۶ 11 - 30

کلیدواژه‌ها: آموزش زبان فارسی کتاب آموزش فارسی به فارسی (3) نقد و بررسی اشکالات دستوری

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه آموزش و گسترش زبان،خط و ادبیات فارسی

تعداد بازدید : ۴۶۸ تعداد دانلود : ۲۲۱

یکی از مراکز آموزشی زبان فارسی به غیر فارسی زبانان که به تدوین کتب آموزشی پرداخته مرکز آموزش زبان و معارف اسلامی وابسته به جامعه المصطفی است. مجموعه کتابهای این مرکز در قالب شش جلد به زبان آموزان ارائه می شود. جلد سوم این کتاب یکی از مهمترین کتابهای این مجموعه است که به کتاب افعال معروف می باشد. این کتاب در بیست درس، روش ساخت و کاربرد افعال پربسامد را آموزش داده است. هر درس از پنج بخش متن درس، سؤالات مربوط به متن، واژه های جدید، واژه های مخالف و نکات دستوری تشکیل شده است. جدا از خوبی های این کتاب که غیر قابل انکار است، اشکالاتی نیز به این کتاب وارد است. این مقاله می کوشد این اشکالات را بررسی و تحلیل کند. اشکالات را می توان در دو بخش دستوری و غیر دستوری بیان کرد. از مهمترین اشکالات دستوری می توان به تالی فاسد داشتن و عدم جامعیت برخی از نکات دستوری، عدم رعایت سادگی در تبیین برخی از نکات و درحاشیه بودن مطالب اصلی اشاره کرد. مهمترین اشکالات غیر دستوری نیز عبارتند از طرح سؤالات نامناسب، تبیین نادرست یا ناقص واژه های جدید و مخالف.

۶۸۳.

تدوین محتوای خواندن برای آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان با استفاده از قصه های قرآن

نویسنده: والی رضایی زهره کلانتری دهقی

منبع: مطالعات آموزش زبان فارسی سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۴شماره ۱ 59 - 82

کلیدواژه‌ها: خواندن تهیه و تدوین مواد درسی محتوای درسی آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان قصه های قرآن

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه آموزش و گسترش زبان،خط و ادبیات فارسی

تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۲۲۰

در میان چهار مهارت اصلی در آموزش، خواندن مهارت مهمی به حساب می آید که نقش زیادی در پیشرفت زبانی و تقویت توانش ارتباطی زبان آموزان دارد. یکی از عوامل تأثیرگذار در یادگیری این مهارت، تهیه و تدوین متن های مناسب و سطح بندی شده برای خواندن است که علاوه بر اطلاعات زبانی، می توان اطلاعات مربوط به فرهنگ و اجتماع را نیز به فراگیران آموزش داد. در نظام آموزشی جامعه ما در زمینه تهیه چنین متونی در آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان چندان کار علمی و اصلی انجام نشده است. پژوهش حاضر می کوشد به کمک رویکرد تهیه و تدوین محتوا، محتوایی منسجم و سطح بندی شده را برای آموزش این مهارت بر اساس قصّه های قرآن ارائه دهد. بدین منظور، ابتدا قصه قرآنی به لحاظ کمّی و کیفی و بر اساس فرمول خوانایی مورد تحلیل قرار گرفته است. در گام بعد، بر اساس اصول مرتبط با تهیه محتوا و نظریات مرتبط با رویکرد فعالیت محور، به تهیه مواد آموزشی برای مهارت خواندن به فراگیران غیرفارسی زبان بزرگ سال با سطح زبانی متوسط پرداخته شده است. نتیجه پژوهش حاضر نشان می دهد داستان های قرآنی برای آموزش زبان فارسی ظرفیّت دارند؛ زیرا دارای ویژگی هایی از قبیل واقعی بودن، جذابیت، تنوع و آشنا بودن برای فراگیران هستند که این ویژگی ها مطلوب همه نظریه های آموزش زبان است. همچنین استفاده از داستان های قرآنی در آموزش زبان فارسی به بهترین نحو به گسترش فرهنگ اسلامی- ایرانی کمک می کند. همچنین تدوین این داستان ها متناسب با سطح توانایی زبان آموزان و استفاده از شاخص خوانایی در زمینه تهیه و تدوین مواد درسی می تواند راهگشا باشد.

۶۸۴.

راهکارهای آموزش الفبای زبان فارسی به غیرفارسی زبانان از دیدگاه مدرسان

نویسنده: لیلا گلپور زهرا عقبی ندا نوریانی

منبع: مطالعات آموزش زبان فارسی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۲ 125 - 142

کلیدواژه‌ها: الفبا غیرفارسی زبانان خواندن نوشتن زبان دوم

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه آموزش و گسترش زبان،خط و ادبیات فارسی

تعداد بازدید : ۴۴۰ تعداد دانلود : ۲۷۹

آموزش آواها و خط در هر زبان مهم ترین بخش آموزش زبان به شمار می رود؛ زیرا اگر زبان آموز یک آوا را چه در مرحله خواندن و چه در مرحلهنوشتن، به اشتباه یاد بگیرد، دیگر قادر به درست خواندن و درست نوشتن نخواهد بود. با توجه به اهمیت الفبای یک زبان در مراحل ابتدایی یادگیری زبان دوم یا خارجی و نقش بنیادین آن در امر آموزش آن زبان، هدف از نگارش این مقاله بررسی روش های موجود در رابطه با نحوه آموزش الفبا و خط زبان فارسی است. بدین منظور، دو پرسش پژوهش طرح شد؛ آیا در آموزش زبان فارسی به عنوان زبان دوم توجه کافی به آموزش مستقیم الفبا شده است یا خیر؟ از دیدگاه مدرسان زبان فارسی، بهترین شیوه آموزش الفبای زبان فارسی به غیرفارسی زبانان کدام شیوه است؟ برای پاسخ به این پرسش ها، پرسشنامه ای با 16 گویه طراحی شد و در اختیار مدرسان آموزش زبان فارسی قرار گرفت. یافته های حاصل نشان دهنده اهمیت بالای یادگیری آواها بیش از یادگیری خط است. از بررسی داده ها چنین به دست می آید که در آغاز کلاس های فارسی آموزی بهتر است آموزش الفبا با حروف پربسامد و سپس با واژگان کاربردی و پربسامد همراه باشد. هم چنین نظر مدرسان بر این بود که در آموزش الفبا به غیرفارسی زبان استفاده از لوحه الفبا تأثیر مثبت دارد و نیز آموزش واکه های کوتاه و بلند هم راستا باهم در یک جلسه آموزشی می تواند به نوعی در یادگیری به غیرفارسی زبانان کمک کننده باشد و نکته بعدی که می تواند در یک جلسه آموزشی به همراه هم باشد، آموزش حروف یک شکل است که تنها تفاوت آنها در نحوه و تعداد نقطه گذاری است.

۶۸۵.

اهمیت آموزش و ارزشیابی واژگان در یادگیری زبان دوم/خارجی

نویسنده: الهام بابایی ولنی

منبع: مطالعات آموزش زبان فارسی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۲ 89 - 104

کلیدواژه‌ها: واژه آموزش واژه دانش واژگانی ارزشیابی سنجش مهارت های زبانی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه آموزش و گسترش زبان،خط و ادبیات فارسی

تعداد بازدید : ۴۳۷ تعداد دانلود : ۲۵۸

برای یادگیری زبان تسلط بر چهار مهارت اصلی زبانی مهم است. پایه و اساس این مهارت ها یاددهی و یادگیری واژه است. زیرا واژگان مهم ترین بخش زبان آموزی است. آنچه در دنیای امروز بسیار اهمیت دارد، انتقال معناست که نیازمند بهره مندی از دانش واژگانی است. یکی از دلایل آموزش واژه، گسترش مفهومی دایره واژگان و همچنین جهانی شدن و گسترش ارتباطات جهانی است. در دوره های آموزشی می کوشند بخش واژگان به نحو کارآمدی طراحی بشود و شامل ارزشیابی دانش واژگانی زبان آموزان نیز باشد. در آموزش واژگان، انتخاب لغاتی که باید آموزش داده شوند، شیوه تدریس آنها و ارزشیابی دانش واژگانی و روند رشد یادگیری واژه مهم اند. پیشرفت مهارت های زبانی بر اساس نتایج آزمون ها مورد سنجش قرار می گیرد. ارزشیابی صحیح واژگان نقاط قوت و ضعف موجود در آموزش مهارت های زبانی و میزان آمادگی زبان آموزان را برای کسب آموزش های بعدی روشن می سازد. در این مقاله با روش تحقیق کتابخانه ای و موردی با تکیه بر تجربه کار در آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان، اهمیت آموزش واژه برای کسب مهارت های زبانی نشان داده شده و همچنین به اهمیت ارزشیابی و سنجشِ میزان یادگیری زبان آموزان، به عنوان نمایانگر موفقیت یا عدم موفقیت برنامه ی آموزشی، پرداخته می شود. در پایان به این نتیجه می رسیم که یکی از مهم ترین حوزه های آموزش، آموزش واژگان و بالا بردن دایره لغات زبان آموز است که باید با استفاده از هر چهار مهارت زبانی به آن دست یافت.

۶۸۶.

بررسی میزان انگیزه دانشجویان دانشگاه بین المللی امام خمینی در یادگیری زبان فارسی

نویسنده: حسین قاسم پور مقدم اعظم آژند

منبع: مطالعات آموزش زبان فارسی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۷شماره ۶ 103 - 118

کلیدواژه‌ها: انگیزه یادگیری زبان فارسی سازگاری دانشگاه بین المللی امام خمینی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه آموزش و گسترش زبان،خط و ادبیات فارسی

تعداد بازدید : ۴۳۵ تعداد دانلود : ۲۲۵

یادگیری زبان به انگیزه نیاز دارد و انگیزه مهمترین عامل در یادگیری زبان به شمار می آید. از نظر متخصصان چهار نوع انگیزه وجود دارد: 1. انگیزه ذاتی 2. انگیزه بیرونی 3. انگیزه سازگاری 4. انگیزه ابزاری. برای ایجاد انگیزش در یادگیرندگان زبان فارسی روش های بسیاری وجود دارد که به تعدادی از آن ها در اصل مقاله اشاره شده است. هدف این مطالعه بررسی و توصیف میزان انگیزه دانشجویان و فارسی آموزان دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین در یادگیری زبان فارسی است. در این تحقیق از روش توصیفی و مطالعه موردی استفاده شده است. جامعه نمونه تحقیق، 57 دانشجو شامل 33 زن و 24 مرد در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری بوده است. براساس پاسخ فارسی آموزان به سوالات پرسشنامه انگیزشی مشخص شده است که رویکرد پاسخ دهندگان مرد نسبت به زن مثبت تر بوده است و میزان پیوستگی پاسخ های مردان در قیاس با زنان بیشتر می باشد. میانگین انگیزه سازگاری 88/3، انگیزه ابزاری77/3، انگیزه بیرونی 06/3 و انگیزه درونی 78/3 می باشد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که انگیزه سازگاری افراد برای یادگیری زبان فارسی بیشتر از انگیزه های دیگر است و انگیزه مردان برای یادگیری زبان فارسی بیشتر از انگیزه زنان است.

۶۸۷.

آموزش زبان با کمک فیلم

نویسنده: مجتبی ابراهیمی محمدحسین طالعی

منبع: مطالعات آموزش زبان فارسی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۵شماره ۳ 105 - 123

کلیدواژه‌ها: آموزش زبان نمایش فیلم آزمایشگاه اهداف ابزار روش

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه آموزش و گسترش زبان،خط و ادبیات فارسی

تعداد بازدید : ۴۱۸ تعداد دانلود : ۲۲۶

یکی از ابزارهای مؤثر در آموزش زبان دوم، فیلم و نمایش آن برای زبان آموزان است. رسیدن به برخی از اهداف آموزشی، بدون بهره گیری از فیلم، بسیار مشکل است یا نیاز به زمانی طولانی تر دارد. این پژوهش می کوشد تا اهداف و تأثیر نمایش فیلم های آموزشی در آموزش زبان دوم، ابزار و روش های اجرایی آن را بیان کند. اهداف نمایش فیلم را می توان به دو بخش نخستین (اصلی) و فرعی (ضمنی) تقسیم کرد. شکسته شدن قفل شنیداری زبان آموز (درست و سریع شنیدن) و تلفظ درست و کاربرد حرفه ای واژگان و جمله ها (خوب گفتن) اهداف اصلی نمایش فیلم است. از اهداف فرعی این امر نیز می توان به تثبیت آموخته های پیشین، آشنایی با زبان گفتار، آشنایی با اصطلاحات و واژه های جدید، آموزش محتوا، انتقال فرهنگ و آموزه های اخلاقی، ایجاد انگیزه برای یادگیری درس جدید، بالابردن قدرت ضبط و نوشتار و خودآزمایی پیشرفته اشاره کرد. هر وسیله ای (سخت افزاری یا نرم افزاری) که بتوان با آن فیلم های گوناگون را با تصویر و صوت مطلوب در اختیار زبان آموز قرار داد، ابزاری آزمایشگاهی است که در قالب هشت روش اجرایی به کار برده می شوند.

۶۸۸.

بررسی رشد کمی و ارتقای کیفیت رشته زبان و ادبیات فارسی در نظام آموزش عالی ایران

نویسنده: رضا محمدی فاخته اسحاقی

منبع: مطالعات آموزش زبان فارسی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۷شماره ۶ 119 - 149

کلیدواژه‌ها: رشد کمی ارزیابی کیفیت اعتبارسنجی رشته زبان و ادبیات فارسی نظام آموزش عالی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه آموزش و گسترش زبان،خط و ادبیات فارسی

تعداد بازدید : ۴۱۳ تعداد دانلود : ۲۵۹

زبان فارسی سند هویت، معرف و مظهر دستاوردهای اندیشه فرهیختگان ماست. از این رو توجه همه جانبه به تقویت رشته زبان و ادبیات فارسی در همه مقاطع تحصیلی و خصوصا نظام آموزش عالی مورد تاکید قراردارد. بر این اساس این رشته تقریباً در اکثر دانشگاه ها ارائه می شود. بررسی آماری تعداد دانشجویان آن نشان می دهد که بطور کلی در مقاطع ارشد و دکتری تعداد آنان نسبت به یک دهه پیش نزدیک به دو برابر افزایش داشته و در مقطع کارشناسی نیز بطور متناوب با افزایش و کاهش مواجه بوده است و ناگهان در سال های 94 و 95 کاهش شدیدی یافته است. بنابراین در بررسی روند کمی این رشته، این سوال مطرح می شود که آیا در کنار تغییرات رشد کمی، کیفیت این رشته از سطح مطلوبی برخوردار است؟ در این مقاله ضمن بررسی رشد کمی پذیرش دانشجو در رشته های زبان و ادبیات فارسی طی 10 سال اخیر، به معرفی الگوی اعتبارسنجی و اهمیت و نقش آن در بهبود و ارتقای کیفیت نظام آموزش عالی پرداخته شده است. همچنین فراتحلیلی بر روی نتایج گزارش های ارزیابی درونیِ 15 گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی انجام شده که نتایج آن نشان می دهد 17 ملاک ارزیابی در سطح مطلوب،34 ملاک در سطح نسبتاً مطلوب و 24 ملاک در سطح نامطلوب قرار دارد. بر این اساس اقدام منسجم جهت ارزیابی و ارتقای کیفیت گروه های آموزشی این رشته ضرورت می یابد. از این رو در پایان مقاله راهکارهایی جهت استقرار نظام مناسب ارزیابی و تضمین کیفیت رشته زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه های کشور ارائه شده است.

۶۸۹.

بررسی گذراییِ کتاب «خواندن و نوشتن دوره مقدماتی نهضت سوادآموزی» از منظر فرانقش اندیشگانی

نویسنده: ابراهیم رضاپور مریم جلیلی دو آب

منبع: مطالعات آموزش زبان فارسی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۵شماره ۲ 83 - 97

کلیدواژه‌ها: نظام گذرایی فرانقش اندیشگانی فرآیند انواع فرآیندها متون پایه آموزش زبان سوادآموزی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه آموزش و گسترش زبان،خط و ادبیات فارسی

تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۲۸۵

توجه به ویژگی «گذراییِ» افعال، نقش مهمی در حوزه محتوا و به طور خاص درک مطالب کتب آموزشی، بویژه آموزش زبان دارد؛ یعنی در سطح پایه درک مطلب خواندن کتب آموزشی و سوادآموزی، بندهای با گذراییِ بسیار بالا و به تدریج در سطوح بعدی، گذراییِ با مقیاس های بعدی باید لحاظ شود. هدف این پژوهش، توصیف و تحلیل موردیِ کتاب «خواندن و نوشتن فارسی دوره مقدماتی نهضت سوادآموزی» با استفاده از نظریه یادگیری زبان بنیادِ هالیدی (1993) در زمینه کاربرد ساخت های با میزان گذراییِ بالا و بنیادی در گفتار کودکان و همچنین دیدگاه هالیدی و متیسن (2004) درباره «گذرایی» از طریق بررسی فرآیندهای فعلی، از دیدگاه فرانقش اندیشگانی است. بر این اساس می توان با بررسی گذراییِ افعال موجود و تعیین بسامد وقوع آنها در کتاب مورد بحث، به میزان گذراییِ کتاب پایه سوادآموزی دست یافت. نتایج نشان می دهد که میزان گذراییِ بندها در این کتاب حدود 47% پایین است و اغلب بندها دارای فعل های ذهنی و رابطه ای هستند و در مرحله بعد، فعل های مادی قرار می گیرند؛ در حالی که در سطح پایه سوادآموزی، متن باید گذراییِ بالایی داشته باشد.

۶۹۰.

آسیب شناسی محتوای آموزش زبان فارسی در مرکز آموزش

نویسنده: عیسی روح الامینی محمود مهرآوران

منبع: مطالعات آموزش زبان فارسی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۹شماره ۱۰ 129 - 152

کلیدواژه‌ها: آموزش زبان فارسی آسیب شناسی متون آموزشی زبان آموز جامعه المصطفی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه آموزش و گسترش زبان،خط و ادبیات فارسی

تعداد بازدید : ۴۱۱ تعداد دانلود : ۲۸۹

مرکز آموزش زبان و معارف اسلامی (مدرسه المهدی) وابسته به جامعه المصطفی یکی از با سابقه ترین مراکز آموزش زبان فارسی است. طلاب غیر ایرانی قبل از شروع تحصیل در جامعه المصطفی در مدت شش ماه زبان فارسی را در این مرکز فرا می گیرند. آموزش زبان فارسی با مشکات و آسیب هایی همراه است که شناخت آنها جهت چاره جویی برای رفع آنها، لازم و ضروری است. پژوهش حاضر با عنوان «آسیب شناسی محتوای آموزش زبان فارسی در مرکز آموزش زبان و معارف اسامی» این امر را بررسی و تحلیل کرده است. برای این منظور، نگارندگان، از شیوۀ پرسش نامه و مصاحبه با زبان آموزان و مدرسان زبان فارسی و معارف اسامی در مرکز آموزش زبان جامعه المصطفی در قم استفاده کرده و آسیبها و مشکات موجود را از دید طلاب و مدرسان از منظر محتوای درسی، بررسی و یافتهها را تحلیل کردهاند.در این تحقیق، کتاب های درسی، کتاب های کار و کمک درسی و فیلم های آموزشی، از دید طلاب و مدرسان، بررسی و ارزیابی شده اند. برمبنای این پژوهش در کنار نقاط ّ قوت، مهمترین آسیب های محتوای آموزش زبان فارسی عبارتند از: به روز نبودن متون آموزشی، نبودن فیلم های مناسب برای آموزش زبان فارسی، نبود هماهنگی کامل بین گروه های علمی برای تدوین کتاب های درسی. در پایان نیز راهکارهایی برای ارتقای کیفیت محتوای آموزش زبان فارسی در مدرسه المهدی پیشنهاد شده است.

۶۹۱.

معرفی ویژگی های آموزش الکترونیک زبان، با نگاهی به آموزش الکترونیک زبان فارسی

نویسنده: زینب عرب نژاد

منبع: مطالعات آموزش زبان فارسی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۵شماره ۲ 99 - 115

کلیدواژه‌ها: آموزش زبان آموزش زبان فارسی روش های آموزش زبان آموزش الکترونیک

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه آموزش و گسترش زبان،خط و ادبیات فارسی

تعداد بازدید : ۴۱۱ تعداد دانلود : ۱۸۰

امروزه آموزش زبان، با روش های گوناگونی انجام می گیرد و به عنوان رشته ای دانشگاهی، با رویکردی کاملا علمی تدریس می شود. روش های آموزش زبان، با توجه به هر یک از مهارت های زبان آموزی و این که چه روش ها و وظایفی را از زبان آموزان انتظار دارند، گوناگون است. امروزه مراکز آموزشی و اساتید زبان، با بهره گیری از فناوری های نو و انواع علوم و فنون و روش های ارائه، می کوشند تا هم سرعت و هم کیفیت آموختن را بیشتر کنند؛ به همین سبب از وب سایت ها و نرم افزارهای زبان آموزی بسیار استقبال می شود. این روش نوین که در علوم و رشته های گوناگون قابلیت اجرا دارد، به طور کلی با عنوان «آموزش الکترونیک» شناخته می شود. زبان فارسی به عنوان یکی از مؤلفه های هویتی و فرهنگی ایرانیان نیازمند توجه و سرمایه گذاری برای گسترش و افزودن گویشوران آن است. استفاده از فرصت پیش آمده در فضای فناوری کمک می کند تا با صرف هزینه های کمتر و با روش های بسیار آسان زبان فارسی را معرفی کنیم و آموزش دهیم. به عبارتی: آسان و و ارزان بودن، دو ویژگی بسیار مؤثر در آموزش الکترونیک برای جذب زبان آموزان بیشتر است. مقاله پیش رو با معرفی این روش های نوین آموزش، فرصت های بسیاری را که این روش ها در گسترش آموزش زبان فارسی ایجاد می کنند بررسی کرده و زمینه آشنایی بیشتر با روش های الکترونیک و استفاده از ظرفیت و پتانسیل آنها برای معرفی و ترویج زبان پارسی فراهم می کند. همچنین مزایا و نواقص این روش ها نیز به اختصار بیان شده است.

۶۹۲.

واکاوی کتب آموزش زبان فارسی مرکز آموزش زبان و معارف اسلامی المهدی در میزان بهره گیری از آموزه های اسلامی

نویسنده: فریده رنگینی زهرا افتخاری

منبع: مطالعات آموزش زبان فارسی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۹شماره ۱۰ 11 - 36

کلیدواژه‌ها: آموزش زبان فارسی کتاب های آموزشی زبان محتوای آموزشی آموزه های اسامی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه آموزش و گسترش زبان،خط و ادبیات فارسی

تعداد بازدید : ۴۰۷ تعداد دانلود : ۲۴۴

زبان بیانگر فرهنگ، آداب و رسوم، اعتقادات و ایدئولوژی یک ملت است. آموزش زبان و بویژه آموزش زبان دوم امروزه به عنوان یکی از فعالیتهای آموزشی و فرهنگی مورد توجه دانشگاه ها و مراکز آموزشی است. جامعه المصطفی یکی از نهادهای مهم در ایران است که در راستای آموزش زبان فارسی گام برمی دارد و سعی می کند تا آموزه های اسامی را از طریق زبان فارسی به مخاطبان خود منتقل نماید. برای این منظور از سال ها پیش منابعی تألیف شده است. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوا به تجزیه و تحلیل کتب درسی آموزش فارسی مرکز آموزش زبان و معارف اسامی المهدی بر اساس میزان بهره گیری از آموزه های اسامی پرداخته شده است. مؤلفه های آموزه های اسامی مورد مطالعه در این پژوهش، آیات قرآن، احادیث، نهج البلاغه، اماکن مقدس و اسامی چهارده معصوم (ع) می باشد. بر اساس یافته ها از مجموع هفت جلد کتاب آموزش زبان فارسی بررسی شده؛ %80 اسامی اهل بیت، %8 حدیث و روایت، %5 آموزه های نهج البلاغه، %4 تصویر اماکن مقدس، %3 آیات قرآن یافت شد.

۶۹۳.

بررسی خطاهای آوایی مالایی زبانان در یادگیری و کاربرد زبان فارسی

نویسنده: محمدجواد حجازی حسن سلیمانی فاطمه حبیبی

منبع: مطالعات آموزش زبان فارسی سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۶شماره ۴ 51 - 87

کلیدواژه‌ها: تحلیل مقابله ای تحلیل خطا خطاهای آوایی مالایی زبانان آموزش زبان فارسی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه آموزش و گسترش زبان،خط و ادبیات فارسی

تعداد بازدید : ۴۰۶ تعداد دانلود : ۲۳۳

در فرآیند زبان آموزی بروز خطا پدیده ای اجتناب ناپذیر است. یکی از راه های شناسایی نیازهای آموزشی در جهت بهبود کیفیت مواد آموزشی و شیوه های تدریس، تحلیل خطاهاست. از آنجایی که یکی از اهداف برنامه آموزش زبان، آموزش صحیح آواهای زبان است، این مقاله در صدد آن است که به بررسی و تحلیل خطاهای آوایی مالایی زبانان فارسی آموز در دو سطح مبتدی و متوسط بپردازد. نمونه تحقیق حاضر را 12 نفر از طلاب مالایی زبان مرکز آموزش زبان فارسی جامعه المصطفی در استان قم تشکیل می دهند که بر اساس روش تصادفی ساده انتخاب شده اند. داده های این پژوهش با بهره گیری از روش میدانی و توصیفی و از طریق دستگاه ضبط صوت و مشاهده مستقیم گردآوری شده است. شناسایی و تحلیل خطاهای این فراگیران و نیز نتایج استخراج شده از مصاحبه ها نشان می دهد که خطاهای آوایی مالایی زبانان متأثر از زبان مادری آن ها، زبان فارسی و شیوه های آموزشی می باشد. این خطاها به طور کلی به سه دسته تقسیم می شوند:1) خطاهای ناشی از انتقال بین زبانی که پربسامدترین خطا در این پژوهش می باشند 2) خطاهای ناشی از انتقال درون زبانی که کم بسامدترین آن هاست 3) خطاهای ناشی از مواد آموزشی. یافته ها و نتایج تحقیق نشان می دهد که هر چه زبان آموز بر زبان مقصد (فارسی) تسلط بیشتری پیدا کند از تعداد خطاهای وی کاسته می شود.

۶۹۴.

نقش انگیزشی محتوا در گسترش و بهبود آموزش زبان فارسی و راهکارهای آن

نویسنده: زینب عرب نژاد

منبع: مطالعات آموزش زبان فارسی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۶شماره ۵ 111 - 123

کلیدواژه‌ها: آزفا زبان فارسی انگیزش محتوای درسی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه آموزش و گسترش زبان،خط و ادبیات فارسی

تعداد بازدید : ۴۰۶ تعداد دانلود : ۲۲۴

در جهان پر رقابت امروز زبان های بیشتری تلاش می کنند تا به امپریالیسم زبان انگلیسی پایان دهند و می کوشند تا زبان بومی خود را به عنوان یکی از مهمترین شاخص های هویت ملی ترویج دهند. زبان از مهمترین عناصر فرهنگ ملی است و ارتباط میان فرهنگ و زبان همواره محل بحث بوده است اینکه آیا زبان بازتاب فرهنگ است و یا زبان فرهنگ را می سازد نشان از اهمیت و رابطه میان این دو مولفه دارد. اگر به انتشار فرهنگ ایرانی اهتمام داریم باید بحث آموزش زبان فارسی را به صورت جدی دنبال کنیم اما در وهله نخست باید مخاطبان را برای یادگیری این زبان ترغیب کنیم. زبان فارسی به عنوان یکی از شاخص های هویت فرهنگی ایرانیان از جایگاه ممتازی در منطقه برخوردار است. در رقابت میان زبان ها برای جذب فراگیران بیشتر، بحث نخست انگیزه مند کردن علاقه مندان به فراگیری زبان فارسی است. به عبارتی چرا باید فارسی یاد بگیرند. این بخش در واقع بعد تبلیغاتی برای جذب زبان آموز بیشتر است. انگیزش (motivation) در یادگیری زبان در تمام فرایند آموزش نقش موثری ایفا می کند. از گام نخست برای جذب مخاطب و تا روش تدریس، محتوا، ارزشیابی و غیره. اما در گام نخست بایستی مولفه انگیزش در جذب مخاطبان یادگیری زبان فارسی را جدی بگیریم. نیاز سنجی آنها و تعیین اهدافشان برای یادگیری فارسی کمک می کند تا تولید محتوا جهت دار و مناسب با ذائقه مخاطب شکل بگیرد. یکی از چالش های آزفا تولید محتوا مطابق با استاندارهای آموزش زبان دوم است. تولید محتوای جذاب مناسب با نیاز فراگیران، استفاده از ظرفیت های آموزش الکترونیک، بهره مندی از پتانسیل ادبیات فارسی؛ راهکارهای عملیاتی مانند استفاده از آموزش و پرورش برای ارتقای آموزش فارسی، همگی از روش هایی است که برای گسترش بیشتر زبان فارسی در این مقاله بحث خواهند شد.

۶۹۵.

اعتبارسنجی آزمون تعیین سطح مرکز آزفا در دانشگاه فردوسی مشهد

نویسنده: سعیده سرافراز یزدی عطیه کامیابی گل بهزاد قنسولی

منبع: مطالعات آموزش زبان فارسی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۸ 85 - 112

کلیدواژه‌ها: تحلیل سوال آزمون تعیین سطح ضریب دشواری ضریب تشخیص آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه آموزش و گسترش زبان،خط و ادبیات فارسی

تعداد بازدید : ۳۹۵ تعداد دانلود : ۲۶۱

هدف از تحقیق حاضر اعتبار سنجی و روایی سنجی آزمون تعیین سطح مرکز آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان دانشگاه فردوسی مشهد است. روش تحقیق حاضر توصیفی-تحلیلی بوده و جمعیت آماری حاضر 51 نفر از فارسی آموزان آن مرکز در سال 98 است. برای رسیدن به هدف تحقیق و تعیین پایایی آزمون، از آلفای کرونباخ استفاده شده است که نتیجه 802/0 برای این آزمون تلقی می شود و نشان از ثبات درونی آزمون است. برای به دست آوردن روایی آزمون از تحلیل گویه شامل درجه تشخیص و درجه سختی استفاده می شود و همچنین در یک مصاحبه کتبی نظرات و پاسخ های مدرسان و فارسی آموزان در سطح آزمون، سختی آزمون و کافی بودن زمان آزمون مورد بررسی قرار گرفته است. روایی محتوایی آزمون توسط اساتید مرکز «خوب» ارزیابی شده است نتیجه ارزیابی روایی نشان داد معادل 38 درصد سوالات مطلوب و معادل 62 درصد، تشخیص بین زبان آموز قوی از ضعیف قاﺋل نشده است پس ضریب تشخیص در آزمون ضعیف ارزیابی شده است که پس از آسیب شناسی نتیجه را می توان تا حدودی متاثر از مدت یادگیری زبان فارسی بعضی از آنها، به وقفه افتادن بین دوره های آموزشی و کم آوردن مدت زمان برای پاسخگویی به آزمون دانست.

۶۹۶.

مقایسه هوش هیجانی و یادگیری زبان فارسی (خواندن و نوشتن) بین فارسی آموزان دانشگاه مجازی جامعه المصطفی قم و دانشگاه حضوری علوم پزشکی تهران

نویسنده: محبوبه باقری کوروش اسماعیلی

منبع: مطالعات آموزش زبان فارسی سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۶شماره ۴ 117 - 139

کلیدواژه‌ها: هوش هیجانی مهارت نوشتن مهارت خواندن آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان یادگیری

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه آموزش و گسترش زبان،خط و ادبیات فارسی

تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۲۴۸

اخیرا تحقیقات متعددی بر روی هوش صورت گرفته است. یکی از حوزه های جدید که توجه محققان را به خود جلب کرده، هوش هیجانی است. هوش هیجانی تأثیرات بسیاری بر روی کار، تحصیل، آموزش، یادگیری و زندگی افراد دارد. با توجه به اهمیت این موضوع، در این مقاله، رابطه هوش هیجانی افراد فارسی آموز دانشگاه مجازی جامعه المصطفی قم و دانشگاه علوم پزشکی تهران که به صورت حضوری فارسی را آموخته اند، بررسی و مقایسه شده است. بدین منظور، از 52 دانشجوی فارسی آموز سطح پیشرفته از ملیت های مختلف و از دانشگاه های مجازی و حضوری خواسته شد به پرسشنامه هوش هیجانی شرینگ پاسخ دهند. همچنین، از آنها آزمون مهارت نوشتن و خواندن گرفته شد. سپس، t مستقل نمرات هوش هیجانی آنها با هر دو مهارت مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که هیچ تفاوتی در یادگیری زبان فارسی در بین دانشگاه های مجازی و حضوری وجود ندارد و هر دو به یک میزان یاد می گیرند. در پایان نتایج مورد بحث و بررسی قرارگرفته است.

۶۹۷.

آسیب شناسی پیامک در ساختار زبان فارسی (مطالعه مورد پژوهش: شماره 74 مجله فرهنگی پیام آرا)

نویسنده: نرجس قابلی مسعود باوان پوری

منبع: مطالعات آموزش زبان فارسی سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۴شماره ۱ 123 - 139

کلیدواژه‌ها: ساختار محتوا پیامک نرم ادبی مجله پیام آرا

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه آموزش و گسترش زبان،خط و ادبیات فارسی

تعداد بازدید : ۳۸۳ تعداد دانلود : ۲۴۳

با ورود سرویس پیام کوتاه در مرداد ماه 1381 به ایران، تحولّی بنیادی در عصر ارتباطات ملّی و مردمی صورت گرفت. این سرویس یکی از پرکاربردترین و جذاب ترین سرویس های ارتباطی است که توجّه قشرهای مختلف را در مناسبت ها و مراسم ها به خود جلب کرده است. مجلات و نشریات و نیز سایت های مختلفی هستند که کار خویش را به انتشار پیامک جهت استفاده عموم اختصاص داده اند. مقاله حاضر برآنست تا با استفاده از روش تحلیلی آماری به بررسی ساختاری و محتوایی پیامک در شماره 74 مجله فرهنگی پیام آرا پرداخته و با بیان نمونه هایی از هریک به تحلیل و تبیین مسأله بپردازد. دو سؤال اساسی که ما در پی پاسخ بدان ها هستیم عبارتند از: پیامک تا چه میزان از نُرم ادبی پیروی می کند و اصولاً کدام نوع از پیامک ها طرفداران بیشتری دارند؟ نتایج پژوهش نشان می دهد که درصد بالایی از پیامک ها یعنی 8/91 درصد، از نُرم ادبی پیروی کرده و تنها 2/8 درصد آنها از این نُرم دور بوده است. پیامک های عاشقانه نیز با بسامد 2/ 25 درصد بیشترین طرفدار را داشته و متأسفانه تنها 3/ 4 درصد از پیامک ها به مسائل عرفانی و مذهبی پرداخته اند.

۶۹۸.

سازمان دهی محتوا در متون آموزشی زبان فارسی

نویسنده: حسن ابراهیم زاد رقیه حبیبی

منبع: مطالعات آموزش زبان فارسی سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۹شماره ۱۱ 59 - 74

کلیدواژه‌ها: زبان آموزش سازمان دهی محتوا زبان

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه آموزش و گسترش زبان،خط و ادبیات فارسی

تعداد بازدید : ۳۸۳ تعداد دانلود : ۶۵۱

آموزش آموزش زبان، فرایندی بسیار پیچیده و دشوار است و در اجرای آن عوامل فراوانی مثل آشنایی با مسائل زبان شناسی و روان شناسی یادگیری تأثیر گذار است. در این میان کتاب های درسی، یکی از ابزارهای بسیار مهم در امر آموزش زبان فارسی هستند و متون آموزشی، منبع رجوع زبان آموزان برای یادگیری زبان و قواعد آن به شمار می روند. اغلب کتاب های آموزش زبان می کوشند زبان آموزان را به تسلط در تمام مهارت های زبانی برسانند. این در حالی است که بسیاری از فراگیران، پس از شرکت در کلاس های آموزشی، قادر نیستند حتی جمات ساده ای را در گفتار و نوشتار به کار ببرند و بتوانند ارتباط راحت تری را ایجاد نمایند. نگارندگان این مقاله، با توجه به اهمیت مطالعات آموزش زبان فارسی، خواه برای زبان آموزان داخل کشور و خواه زبان آموزان خارج و بویژه در جهت بسط و گسترش بهتر زبان و ادبیات فارسی و ترویج زیبایی های ادبی و محتوایی آن در بین زبان آموزان غیر فارسی زبان، علی الخصوص فراگیران خارجی، با تشریح اصول سازمان دهی محتوای کتب درسی و آموزشی به این سوال اساسی پرداخته اند که «سازمان دهی محتوا در متون آموزشی زبان فارسی باید چگونه باشد». در حقیقت رعایت کدام ابیات متون اصول در سازمان دهی محتوای کتب درسی و آموزشی، عامل جذب فراگیران آموزشی و درسی ما خواهد شد. در این نوشتار با مطالعه منابع تخصصی سازمان دهی محتوا به صورت کتابخانه ای، اصول یک محتوای آموزشی مورد بررسی و تشریح قرار گرفته است.

۶۹۹.

استفاده از راهبردهای خواندن برای درک بهتر مطلب در متون آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان

نویسنده: احمد صفری

منبع: مطالعات آموزش زبان فارسی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۸ 135 - 164

کلیدواژه‌ها: راهبردهای یادگیری مهارت خواندن درک مطلب زبان آموزان دانشگاه مجازی المصطفی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه آموزش و گسترش زبان،خط و ادبیات فارسی

تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۲۶۶

درک مطلب در مهارت خواندن همواره جزء مهم ترین ارکان اصلی آموزش و یادگیری شمرده می شود. این مهارت برای زبان آموزانی که زبان را با اهداف خاص می آموزند و طرح درس آنها به شیوه محتوا محور است، بیشتر اهمیت دارد. زبان آموزانی که برای مدتی در مراکز آموزشی هستند، پس از بازگشت به کشور خود، مهارتی که می توانند همواره از آن بهره مند شوند، مهارت خواندن است. به همین جهت می توان با آموزش راهبردهای یادگیری خواندن آنها را در درک متون، خودتنظیم و مستقل تربیت نمود تا در زمانی که معلمان زبان در دسترس آنها نیستند به راحتی، به یادگیری و درک و فهم متون بپردازند. از آنجایی که در شیوه آموزشی نوین، استفاده از روش سنتی استادمحور به زبان آموزمحور تبدیل شده است و استاد نقش تسهیل گر را در کلاس ایفا می نماید، آموزش راهبردهای یادگیری به زبان آموزان اهمیت بسیاری دارد. ای ن پژوهش پس از معرفی و دسته بندی راهبردهای خواندن (بویژه در متون آموزش زبان فارسی دانشگاه مجازی) برخی از نتایج پژوهش های انجام گرفته در راهبردهای خواندن را به صورت مختصر بیان می شود. ضرورت یادگیری راهبردها از طرف استادان زبان و آموزش آن به زبان آموزان، پیشرفت زبان آموزانی که آشنایی با راهبردها داشته اند از جمله نتایج تحقیقات در زمینه راهبردها بویژه در مهارت خواندن محسوب می شود.

۷۰۰.

استعاره دستوری از منظر آموزش و یادگیری زبان فارسی: تحلیلی بر پایه دیدگاه زبان بنیاد هلیدی

نویسنده: محمدباقر میرزایی حصاریان شیوا احمدی

منبع: مطالعات آموزش زبان فارسی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۶شماره ۵ 11 - 38

کلیدواژه‌ها: استعاره دستوری اندیشگانی بینافردی فارسی آموزان

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه آموزش و گسترش زبان،خط و ادبیات فارسی

تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۲۲۳

استعاره دستوری یکی از مفاهیم اساسی در دستور نظام مند- نقش گرا است که در سال های اخیر توجه پژوهشگران بسیاری را به خود جلب کرده است. یکی از مسائل مطرح در مورد استعاره دستوری بحث آموزش و یادگیری این نوع استعاره هاست. هلیدی( 1993) یادگیری استعاره دستوری را بیستمین ویژگی زبان آموزی می داند که دست کم تا نه سالگی نمود نمی یابد و در مرحله ثانویه یادگیری فراگرفته می شود. در پژوهش حاضر تلاش می شود چگونگی آموزش و یادگیری استعاره های دستوری در منابع درسی و نوشته های فارسی آموزان غیرفارسی زبان سطح پایه مورد بررسی قرار گیرد؛ برای این منظور، کتاب خواندن و نوشته های فارسی آموزان سطح پایه مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه امام خمینی(ره) بررسی شد. یافته های پژوهش بیانگر آن است که میزان و نوع استفاده از استعاره ها در کتاب و نوشته های زبان آموزان بسیار به هم شبیه است. استعاره های اسم سازی و وجهیت به ترتیب بالاترین میزان وقوع را در کتاب درسی و نوشته های فارسی آموزان داشته اند (هم در کتاب درسی و هم در نوشته فارسی آموزان اسم سازی و وجهیت بیشترین میزان را به خود اختصاص داده اند). همچنین، هیچ نمونه ای از استعاره های وجه و گذرایی در نوشته های فارسی آموزان ملاحظه نگردید؛ در حالی که در کتاب درسی چند مورد از استعاره گذرایی دیده شد.

درخت حوزه‌های تخصصی