درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۰۲۱ تا ۲٬۰۴۰ مورد از کل ۱۰٬۳۳۹ مورد.
۲۰۲۱.

رویکردی ساخت بنیاد به وندواره ها در ترکیب های درون مرکز زبان فارسی: مطالعه موردی حیوان واژه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و زبان شناسی دوره ۱۷ بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۳ 71 - 98

کلیدواژه‌ها: ترکیب وندواره صرف ساخت صفت مرکب اسم مرکب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۹ تعداد دانلود : ۳۰۵
وندواره اصطلاحی است که برخی دستورپژوهان برای اشاره به عنصری به کار می برند که از برخی جنبه ها شبیه یک تکواژ آزاد است و از برخی جنبه ها شبیه به وند. در زبان فارسی، سازه هایی را که در مقام جزء آغازی یا پایانی برخی واژه های مرکب به کار می روند که معنای آنها در ترکیب با معنای شان در مقام واژ ه ای مستقل، اندکی تفاوت دارد و کلیت یافته را می توان وندواره به شمار آورد. پژوهش حاضر از منظر انگاره صرف ساخت به تحلیل الگوهای واژه سازی ساخت های مرکب دوجزئی فاقد پایه فعلی درون مرکز در زبان فارسی می پردازد که یکی از سازه های این ساخت ها وندواره ای بوده و یکی از حیوان واژه های«خر»، «سگ» و «شیر» است. روش این پژوهش توصیفی تحلیلی بوده و داده های آن از پایگاه داده های زبان فارسی، شبکه هستان شناسی فارس نت، پیکره بی جن خان، فرهنگ زانسو، فرهنگ سخن، پیکره وب و وبگاه ویکی پدیای فارسی گردآوری شده اند. سپس، واژه های مستخرج در فرهنگ بزرگ سخن (انوری، 1381) مورد بررسی قرار گرفته و مواردی که با برچسب منسوخ و یا قدیمی مشخص شده بودند، کنار گذاشته شدند. بوی (۲۰۰۲) جریان تدریجی بودن روند شکل گیری وندواره ها و تبدیل آنها به وند را در پیوستار دستوری شدگی از جزء آزاد واژگانی تا وند دستوری مورد بررسی قرار می دهد و اشاره می کند زمان تبدیل یک جزء آزاد واژگانی به یک وند کاملاًدستوری مشخص نیست. یافته های پژوهش گویای آن است که اسم های «خر»، «شیر» و «سگ» در برخی از ساخت های مرکب دوجزئی درون مرکز بدون پایه فعلی، نه در معنای اصلی خود، بلکه در هیئت وندواره با یک معنای دستوری عام و قابل پیش بینی مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین، یک طرحواره ساختی ناظر بر ساخت هرکدام از این ترکیب ها بوده و معنای اجزای ساخت و رابطه آنها، دانش دانش نامه ای، بافت و همچنین استعاره، نقش بسزایی در تعیین معنای این صفت های مرکب دارند.
۲۰۲۲.

زبان فارسی معیار. ناصرقلی سارلی، تهران: هرمس، 1399، 366 صفحه.(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و زبان شناسی دوره ۱۷ بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۳ 315 - 325

کلیدواژه‌ها: معرفی کتاب زبان فارسی معیار ناصرقلی سارلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۱۹۳
کتاب زبان فارسی معیار صورت بازنویسی شده رساله دکتری ناصرقلی سارلی است که در سال 1382 از آن دفاع کرد. این اثر برای نخستین بار در سال 1387 منتشر شد و چاپ دوم آن نیز در سال 1399 انتشار یافت. در کتاب حاضر، سارلی ضمن بهره گیری از آثار پژوهشگران پیشین درباره فارسی معیار، در 5 فصل به بررسی زبان فارسی معیار پرداخته و آن را به عنوان نخستین کتاب مستقلی که به زبان فارسی معیار و روند شکل گیری و تحول آن پرداخته، به دست چاپ سپرده است. در اینجا به اختصار این کتاب را معرفی می کنیم.
۲۰۲۳.

Application of Polysystem Theory to English to Persian Translations of Rowling’s Harry Potter and the Chamber of Secrets

نویسنده:
منبع: Journal of Foreign Language Teaching and Translation Studies, Vol. ۶, No. ۱, Winter ۲۰۲۱ 1 - 20

کلیدواژه‌ها: Culture-specific items (CSIs) Polysystem Theory

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۲ تعداد دانلود : ۱۸۷
The aim of the present study was to investigate the acceptability of two Persian translations of Rowling's Harry Potter and the Chamber of Secrets by finding the position of each Persian translation in the literary polysystem of Iran. It also aimed to identify the most/least used translation strategies applied by each Persian translator, Morteza Madaninejad (2000) and Hamideh Ashkannezhand (2004), for translating culture-specific items (CSIs) from English into Persian. To do so, CSIs were extracted from the novel and classified based on Espindola and Vasconcellos's (2006) classification of cultural items. Then, Pederson's (2005) taxonomy of translation strategies was used to analyze the two Persian translations. The results indicated that Madaninejad preferred to use source oriented strategies. Thus, the translation he produced occupied the primary position in the literary polysystem. By contrast, Ashkannezhand had an interest in the use of target -oriented strategies. The findings have implications for translators of literary texts.
۲۰۲۴.

استعاره، اسطوره و ایدئولوژی در سر خط انتخاباتی روزنامه های ایران براساس انگاره چارتریس بلک (2005)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال سیزدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۰ 9 - 31

کلیدواژه‌ها: تحلیل انتقادی استعاره اسطوره ایدئولوژی خودی/غیر خودی انتخابات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱ تعداد دانلود : ۲۵۷
نظریه تحلیلِ انتقادیِ استعاره، دیدگاهی است که با هدفِ شناسایی نیات و ایدئولوژی هایی که در ژرفای کاربرد زبان وجود دارد، به تحلیل استعاره ها می پردازد. چارتریس بلک (Chartris-Black, 2005) معتقد است که استعاره، اسطوره و ایدئولوژی هر سه کارکرد اقناعی دارند. کاربرد نظام مند استعاره بخشی از ایدئولوژی است، زیرا استعاره میان اسطوره و ایدئولوژی پیوند برقرار کرده و اهداف اقناعی گفتمان سیاسی را محقق می کند. این مقاله بر آن است تا با بهره گیری از رویکرد چارتریس-بلک (همان) به بررسی نقش استعاره مفهومی در شکل گیری اسطوره و ایدئولوژی بپردازد. هدف این کار، تبیین رابطه میان استعاره مفهومی، اسطوره و ایدئولوژی در متن های سیاسی است. پرسش پژوهش از این قرار است که چگونه استعاره های موجود در سرخط های انتخاباتی، به ایجاد اسطوره سیاسی و نیز ایدئولوژی منجر می شود. با بررسی عنوان های 12 روزنامه منتخب (دو جریان سیاسی اصلاح طلب و اصول گرا) در بازه زمانی دوماهه تبلیغات انتخاباتی ریاست جمهوری سال 1396، مشخص شد که استعاره های مفهومی به روایت های غیر واقعی در مورد خودی و غیرِ خودی و شکل گیری اسطوره منجر می شود. اسطوره های حاصل از کاربرد این استعاره ها به برانگیختن احساسات مورد نظر گفتمان سازها مثل علاقه به خودی و تنفر از غیر خودی و نهایتاً به شکل گیری ایدئولوژی موردنظر رسانه در مخاطب منتهی می شود. این امر، در راستای مشروعیت بخشی به خودی و مشروعیت زدایی از رقیب و اقناع مخاطب به انتخاب ایدئولوژی خودی قرار دارد. این تحلیل نشان می دهد که ظهور استعاره ها در زبان می تواند به جای آگاه سازی مخاطبان با گفتن واقعیت، احساسات آن ها را با ایجاد اسطوره برانگیزد و میان اسطوره و ایدئولوژی میانجی گری کرده و کنش مورد نظر گفتمان سازها را تضمین کند. 
۲۰۲۵.

The Effect of Unit-of-Translation on Iranian Upper-Intermediate EFL Learners’ Achievement in Bizarre News Translation

نویسنده:
منبع: Research in English Education Volume ۶, Issue ۱ (۲۰۲۱) 77-93

کلیدواژه‌ها: Unit-of-Translation Bizarre news translation EFL Learners

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۱ تعداد دانلود : ۲۸۳
The current study was an attempt to investigate whether the Unit-of-Translation has any effect on Iranian upper-intermediate EFL learners’ achievement in Bizarre News translation. In addition, it investigated whether there was any difference across gender regarding the effect of Unit-of-Translation on Iranian upper-intermediate EFL learners’ achievement in Bizarre News translation. To this end, 45 out of 88 EFL learners from three upper-intermediate language learners at two Language Institutes in Boumehen, Iran were selected based on Oxford Placement Test. Then, they were divided randomly into three groups; one control group (N=15) and two experimental groups (N=30). The first experimental group was male. The second experimental was female, and the third group was administered as the control group. The experimental groups received the instruction for unit of translation. The instruction was given in five sequential sessions about 50 minutes. In contrast, the control group received no special instruction. At the end of the course, a post-test was administered. To analyze the data, one-way ANOVA and independent samples t-test were run. The findings revealed that the Unit-of-Translation had a positively significant effect on Iranian upper-intermediate EFL learners’ achievement in Bizarre News translation. The results also indicated that concerning the effect of Unit-of-Translation on Iranian male upper-intermediate EFL learners had a better achievement in Bizarre News translation compared to their counterparts in the female group.
۲۰۲۶.

رابطه هوش های چندگانه و هیجانی با کیفیت ترجمه با در نظر گرفتن نقش واسطه ای جنسیت دانشجویان دانشگاه های تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و چهارم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 23-55

کلیدواژه‌ها: کیفیت ترجمه هوش هوش هیجانی هوش چندگانه جنسیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۹ تعداد دانلود : ۳۸۷
  مبحث کیفیت ترجمه همواره در مباحث مربوط به ترجمه چه به عنوان یک محصول و چه به عنوان یک فرایند از درجه اهمّیّت بالایی برخوردار است و عوامل زیادی بر آن تأثیرگذار هستند که ویژگی های روان شناختی از مهم ترین عوامل است. تحقیق حاضر به بررسی رابطه هوش های چندگانه و هیجانی با کیفیت ترجمه پرداخته است. روش تحقیق از نوع رویکرد ترکیبی بوده و با استفاده از روش کمّی و کیفی انجام شده است. جامعه آماری متشکل از دانشجویان دختر و پسر کارشناسی ارشد رشته مترجمی زبان انگلیسی دانشگاه های تبریز در سال 1394 است (65=N). نمونه آماری شامل 49 نفر از دانشجویان ترم سوم رشته مترجمی زبان انگلیسی است که با استفاده از فرمول «کوکران» و «روش نمونه گیری طبقه بندی نسبی» انتخاب شده اند. مدل ارزیابی کیفیت  ترجمه (TQA) هاوس برای ارزیابی کیفیت ترجمه مورد استفاده قرار گرفته است و دو پرسشنامه «هوش چندگانه گاردنر» و «هوش هیجانی بار-آن» برای تحلیل، به ترتیب هوش چندگانه و هوش هیجانی مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در بین مؤلفه های هوش هیجانی، فقط شادی رابطه معنی داری با کیفیت ترجمه داشت و در بین مؤلفه های هوش چندگانه، هوش زبانی، فضایی و هوش بدنی رابطه معنی داری با کیفیت ترجمه داشتند. همچنین نتایج حاکی از آن است که جنسیت در رابطه بین هوش هیجانی و چندگانه با کیفیت ترجمه نقش واسطه ای ایفا می کند.
۲۰۲۷.

جمله های شبه مرکب در فارسی و راهبردهای ساخت آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۵) 143 - 164

کلیدواژه‌ها: گروه قیدی گروه اسمی گروه حرف اضافه ای بند موصولی بند مرکب متمم اشاره

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۱ تعداد دانلود : ۲۳۲
قید را می توان از جنبه های صرفی، نحوی و معنایی تعریف و به انواعی تقسیم کرد. نقش معنایی قید توصیفگری است. مفاهیم قیدی تنوع معنایی گسترده ای دارند. به لحاظ ساختمانی، نقش قیدی (افزوده) را می توان از طریق گروه های قیدی، گروه های اسمی، گروه های حرف اضافه ای و بندها بیان کرد. در زبان فارسی، در بسیاری موارد، این نقش را گروه های اسمی و حرف اضافه ای بر عهده دارند. این گروه ها خود می توانند وابسته های گوناگونی از جمله «بند» داشته باشند. مواردی مانند «وقتی که»، «جایی که»، «به محض این که»، «در حالی که»، «به خاطر این که»، «همچنان که»، «به گونه ای که» را در کتاب های دستور و بسیاری از دیگر منابع، معمولاً حرف ربط مرکب یا گروه ربطی در ساخت جمله های مرکب در نظر گرفته اند و بندِ موصولی یا متممیِ درون گروه اسمی یا حرف اضافه ای را با بند قیدی یکی انگاشته اند. ولی از نظر ساختی اینها بخشی از گروه اسمی و گروه حرف اضافه ای با نقش قیدی اند. از این رو، به نظر می رسد این گونه ساخت ها را نمی توان جمله مرکب در نظر گرفت. به هر روی، برای تمایزگذاری میان این موارد از موصولی سازی در نهاد و مفعول، در این مقاله آنها را «راهبردهای ساخت بند شبه مرکب» نامیده ایم. در این پژوهش، که پژوهشی توصیفی است، مفاهیم بیانگر روابط قیدی را در 19 گروه (10 گروه اصلی و 9 زیرگروه) طبقه بندی کرده ایم. همچنین نشان دادیم ارتباط مستقیمی میان آشکار شدن «که» موصولی یا متممی با امکان گسست بند وجود دارد. از این گذشته، با استناد به مثال های متعدد نشان داده ایم «مصدر» در زبان فارسی، اگرچه اسم است (ویژگی های تصریفی فعل را ندارد) ولی می تواند به شکل «فعلی تنزل یافته» عمل کند. داده های این پژوهش از میان 3000 دقیقه برنامه های گوناگون شبکه های مختلف رسانه ملی (رادیو و تلویزیون) در بازه زمانی خرداد تا بهمن1400 با تمرکز بر روابط قیدی استخراج شده است.
۲۰۲۸.

الگوی آهنگیِ ساخت اطلاعی در لهجه کاشانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۴) 41 - 64

کلیدواژه‌ها: الگوی آهنگ ساخت اطلاعی بسامد پایه ترادف لهجه کاشانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۰ تعداد دانلود : ۲۲۸
هدف پژوهش حاضر بررسی الگوی آهنگ پاره گفتارهای کاشانی در انواعِ کانون گسترده، محدود و تقابلی با ساخت های نحوی متفاوت است. این ساخت های نحوی با تغییر ترتیب سازه های فعل، فاعل و مفعول حاصل شده است. داده ها شامل چهار جمله در سه ساختِ نحوی با کانون گسترده، یک ساخت نحویِ بی نشان در کانون های محدود و تقابلی (درمجموع پنج حالت) از هشت گویشور زن و هشت گویشور مرد کاشانی است که در فضای آکوستیک با فرکانس نمونه برداری 22050 هرتز ضبط شد. تمامی 320 جمله ضبط شده در دو لایه نواخت و آوا در نرم افزار پرات برچسب گذاری شد و فرکانس پایه هر کلمه در پنج فاصله زمانی اندازه گیری شد، و بعد از محاسبه میانگینِ آن ها، منحنی آهنگ پاره گفتارها در نرم افزار آماری spss ترسیم شد. نتایج نشان داد منحنی تغییرات زیروبمی پاره گفتار کاشانی در حالت بی نشان، تابع الگوی نزول منحنی است، به علاوه، منحنی آهنگ به جایگاه فعل، به عنوان هسته حساس است. فعل آخرین سازه دریافت کننده تکیه زیروبمی در جمله است و سازه های بعد از خود را تکیه زدایی می کند. در نهایت آنکه، سازه کانونی در انواع کانون های محدود و تقابلی با دامنه فرکانس و برجستگی بیشتر، در مقایسه با دیگر سازه ها، در جمله ظاهر می شود. همچنین، ترادفِ قله تکیه زیروبمی در تمام هجاهای تکیه بر با واکه هجای بعد از هجای تکیه بر انطباق دارد. نتایج این پژوهش می تواند در رده بندی لهجه ها و گویش ها و نیز در شناسایی گویشورانِ گویش های مختلف کاربرد داشته باشد.
۲۰۲۹.

پوروشه (برگردان فارسی و توضیحات واژگانی) و مقایسه آن با اسطوره کیومرث(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه فرهنگ و زبان های باستانی سال دوم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲) 103 - 120

کلیدواژه‌ها: پوروشه ودا کیومرث

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۳ تعداد دانلود : ۲۰۳
پوروشه غول نخستینی است که از قربانی شدن و تکه های بدن او هستی شکل می گیرد. این اسطوره در سرود 90 ماندالای دهم ریگ ودا آمده و یکی از اسطوره های آفرینش هندی است که به قربانی شدن کیومرث و شکل گیری زندگی بشری از نطفه او شباهت دارد. پوروشه که دارای هزار سر و هزار چشم و به اندازه همه آدمیان و ایزدان است، توسط ایزدان قربانی می شود تا همه چهارپایان، جنگل ها و روستاها، سرودها، مناجات ها و آیین ها شکل بگیرند. از اجزای بدن او برهمن ها، جنگاوران، بازرگانان و کشاورزان به وجود می آیند.  این سرود شامل شانزده بیت است. در مقاله حاضر ابیات این سرود به فارسی برگردانده شده، واژگان مهم آن از منظر دستوری و ریشه شناسی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته، سپس با مقایسه اسطوره پوروشه و کیومرث شباهت ها و تفاوت های آنها بررسی شده است.
۲۰۳۰.

بررسی ماهیت و میزان بازتاب ارزش های قصد شده در برنامه درسی ملی ایران در کتاب های زبان انگلیسی Vision(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۱۱ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 713 - 727

کلیدواژه‌ها: آموزش ارزش ها انگلیسی به عنوان زبان خارجی برنامه درسی ملی ایران مجموعه ویژن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۸ تعداد دانلود : ۲۰۹
در دوران معاصر شاهد بازپیدایی و علاقه مجدد نظام های آموزش رسمی کشورها به آن چه از آن به آموزش ارزش ها تعبیر می-شود هستیم. بخشی از این علاقه از تاکید گفتمان های معاصر، به ویژه گفتمان توسعه پایدار، مینی بر ضرورت گنجاندن ارزش-های متعهدانه و پایبند بودن به آن ها در آموزش نشات می گیرد. در این راستا، پژوهش کیفی فعلی با استخراج ارزش های مورد-نظر سیاستگذارآموزشی در ایران، که در اسناد فرادستی هم چون سند برنامه درسی ملی تبلور یافته است، کوشیده تا نوع و میزان انعکاس این ارزش ها را در کتاب های نونگاشت زبان انگلیسی مدارس مقطع متوسطه دوم موسوم به مجموعه Vision بازنمایاند. بدین منظور، با اتخاذ روش تحلیل محتوا، متعاقب شناسایی و استخراج ارزش های قصد شده در برنامه درسی ملی ایران، کوشش شد با بررسی بندهای سرتاسر تمامی شش کتاب مجموعه فوق – شامل سه کتاب دانش آموز و سه کتاب کار– مشخص شود که آیا و یا تا چه اندازه و به چه شکل ارزش های یاد شده نمود دارند و میزان برجستگی این نمود به چه صورت است. از جمله نکات حایز اهمیت در پیوند با یافته ها می توان به بازتاب بالای مصادیق و نمود های، به ترتیب، ارزش های رشد فردی، ارزش های جامعه محور، ارزش های مربوط به سلامت، و ارزش های زیست محیطی و نیز برجستگی بیشتر آن ها در قالب بافت کلامی و نیز تصویری اشاره نمود. به همین منوال، ارزش هایی هم چون ارزش های کارمحور، مذهبی، وطن پرستانه، و هنری از نقطه نظر بازنمایی کم رنگ و کم رمق نمایانده شده اند. یافته های این پژوهش می تواند مورد استفاده ذی نفعان عمده آموزشی از جمله معلمان، نویسندگان مجموعه فوق، و سیاست گذاران آموزشی قرار گیرد.
۲۰۳۱.

بررسی رابطه میان هویت فرهنگی و نگرش دانش آموزان مقطع دبیرستان استان تهران نسبت به یادگیری زبان انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۱۱ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 255 - 272

کلیدواژه‌ها: زبان آموزان زبان انگلیسی فرهنگ هویت هویت فرهنگی نگرش نسبت به زبان انگلیسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۹ تعداد دانلود : ۲۶۵
ادراک رابطه میان فرهنگ، زبان، و هویت، برای همگی معلمان، به خصوص معلمان زبان های خارجی، امری بسیار مهم و ضروری است. این سه مقوله در ارتباط با هم، نگرش معلم را از یک سو، و نگرش دانش آموز را از سوی دیگر شکل می دهند. اهداف این پژوهش، بررسی رابطه میان هویت فرهنگی و نگرش دانش آموزان مقطع دبیرستان استان تهران نسبت به یادگیری زبان انگلیسی، و نیز بررسی حس هویت فرهنگی در میان دختران و پسران مقطع دبیرستان است. صد و هشتاد دانش آموز دوره دوم دبیرستان (88 دختر و 92 پسر) مناطق یک، پنج، دوازده و هجده، با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای نمونه گیری شدند. سپس، پرسشنامه های انگیزش و نگرش نسبت به یادگیری زبان خارجی، گاردنر- فرم کوتاه، و پرسشنامه هویت فرهنگی بصورت الکترونیکی میان افراد توزیع شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل های آماری حاکی از آن بود که بین دو متغیر هویت فرهنگی و نگرش دانش آموزان نسبت به فراگیری زبان خارجی همبستگی منفی ضعیفی وجود دارد. به عبارت دیگر، میان افزایش آگاهی نوجوانان ایرانی (16-18 سال) نسبت به هویت فرهنگی ایرانی، و نگرش آن ها در باره فراگیری زبان خارجی رابطه منفی بود، که البته با توجه به نتایج پژوهش، شدت این رابطه ضعیف است. همچنین، تفاوت معناداری بین حس هویت فرهنگی دو گروه دانش آموزان دختر و پسر مشاهده نشد. نتایج پژوهش حاضر می تواند برای فعالان امر آموزش، به خصوص آموزش زبان انگلیسی، طراحان مطالب آموزشی، معلمان، مربیان تربیت مدرسان زبان مفید باشد.
۲۰۳۲.

تحلیل برخی از فرایندهای واجی در گویش اورامیِ شمال ایران در چارچوب واج شناسی زایشی و نظریه بهینگی (مطالعه موردی: گویش عبدالملکی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳۵ 73 - 103

کلیدواژه‌ها: گویش اورامی نظریه بهینگی ساختمان هجایی فرایندهای واجی حذف تضعیف

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۲ تعداد دانلود : ۳۰۶
یکی از مهمترین گویش های اورامی در خارج از جغرافیای اورامان، گویش عبدالملکی است که گویشوران آن در بخش ساحلی میانکاله شهرستان بهشهر سکونت دارند. این گویش به دلیل دور افتادن از خاستگاه خود یعنی اورامان لهون، تا حدودی با سایر گویش های اورامی که اکنون در استان کرمانشاه رایج اند، تفاوت دارد. هدف مقاله حاضر، آن است که پس از بررسی و توصیف ساختمان هجایی گویش عبدالملکی، برخی از فرایندهای واجیِ آن در واژه های مشترک با فارسی معیار را مورد تحلیل قرار داده و قاعده مخصوص هر یک را ارائه دهد. روش مطالعه حاضر، توصیفی- تحلیلی است و داده ها در چارچوب واج شناسی زایشی و نظریه بهینگی تحلیل شده اند. برخی از مهم ترین یافته های این پژوهش از این قرارند: 1. ساختمان هجایی گویش عبدالملکی از هشت هجا تشکیل شده است؛ 2. در ابتدای هجا می تواند خوشه همخوانی وجود داشته باشد؛ 3. فرایندهای واجیِ همگونی، ناهمگونی، حذف، درج، تضعیف و قلب در این گویش فعال است؛ 4. توالی دو همخوان / n / و / d / در گفتار به کار نمی رود؛ 5. در تحلیل فرایند قلب، سه محدودیت linearity ، SCL ، و SSP دخیل اند؛ 6. در فرایند تضعیف، محدودیت کم کوشی بر تمام محدودیت ها اولویت دارد.
۲۰۳۳.

Emergence Distance Education (EDE) role in the Learning of English Language Skills during COVID-19 Pandemic(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Teaching Language Skills (JTLS), Volume ۴۰, Issue ۳, Summer ۲۰۲۱ 41 - 82

کلیدواژه‌ها: COVID-19 Higher education Emergence Distance Education (EDE) English Language Skills EFL students Iran

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۷ تعداد دانلود : ۲۹۸
During the COVID-19 pandemic, faculty members and students had to leave their face-to-face (FTF) classes and move into emergency distance education (EDE) contexts. Due to this drastic change in the system of education, investigating the probable effects of EDE on the quality of education seems essential. As such, this study has attempted to probe the effect of EDE on the language skills of Iranian EFL students. To do so, drawing on the maximum variation sampling, the present study embarked on a qualitative descriptive research method, triangulating data through written open-ended questionnaires and semi-structured interviews to collect data from 170 EFL students from different universities in Iran. The sample included BA students majoring in Teaching English as a Foreign Language (TEFL) and English Literature, aged above 18. Using Thematic Analysis (TA), students’ responses were transcribed, codified, and interpreted. The findings of TA revealed that along with several disadvantages and challenges that Iranian EFL students experienced in EDE with regard to learning English language skills, EDE provided some opportunities and benefits for their learning. The analysis of students’ responses also indicated that they deemed speaking skill as the most negatively influenced language skill and listening skill as the most positively affected skill. Furthermore, the findings represented that most of the students held teachers and administrators responsible for the problems and challenges they experienced in EDE contexts. The findings of the present study can encourage administrators, teachers, and students to prepare themselves for EDE against the possible subsequent waves.
۲۰۳۴.

مشکلات تلفظی کودکان3 تا 8 ساله فارسی زبان دارای تأخیر در گفتار: شهرستان بیرجند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال سیزدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۹ 213 - 233

کلیدواژه‌ها: اختلال در گفتار سن و جنسیت مشکلات تلفظی کودکان جایگاه واژه ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۳۷۱
به طور کلی، اگر بخش کوچکی از توانایی های زبانی وگفتارِ افراد، دچار آسیب شود، زندگی اجتماعی آن ها تحتِ تأثیر قرار خواهدگرفت. این تأثیرپذیری در کودکانِ دارای اختلالِ تأخیر در گفتار، بیشتر است و دشواری های بسیاری را در بزرگسالی برای آن ها به وجود می آورد. بنابراین، نیاز به پژوهش در این زمینه بایسته به نظر می رسد. این مقاله، به بررسی ارتباط میان سن و جنسیت کودکان مبتلا به تأخیر در گفتار و میزان مشکلات تلفظی آن ها پرداخته است. روش پژوهش از نوع کمی است. جامعه آماری این پژوهش تعداد 50 کودک (در دسترس) دچارِ تأخیر در گفتار در مراکز گفتار درمانی در شهر بیرجند بودند که از میان آن ها، تعداد 20 کودک دختر و پسر به صورت نمونه گیری هدفمند (بر اساس سن و جنسیت آن ها) انتخاب گردیدند. سن کودکان بین 3 تا 8 سال بود و همه آن ها به «تأخیر در گفتار» دچار شده بودند. به منظور انجام پژوهش حاضر، از آزمون آواشناختی (فونتیک) بهره گرفته شد. در مرحله نخست، ابتدا از آزمودنی ها، آزمون گرفته شد و سپس داده های گردآوری شده با نرم افزار اس.پی.اس.اس و با استفاده ازآزمون های آنالیز واریانس یک طرفه، همبستگی پیرسون و تی دو نمونه ای مستقل، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان داد که تفاوت معناداری مابین میزان اختلال در جایگاه های آغازین، میانی و پایانی واژه ها وجود ندارد. همچنین مابین سن و جنسیت فرد و میزان اختلال در گفتار ارتباط معناداری وجود ندارد.
۲۰۳۵.

بررسی نقش ساخت اطلاع در بکار گیری بازنمایی موضوعی متعدد در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال نهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۳ 19 - 42

کلیدواژه‌ها: ساخت اطلاع تشخیص پذیری مبتدا ساخت کانونی بازنمایی موضوعی متعدّد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۹ تعداد دانلود : ۳۴۴
گویشوران به طور معمول برای بیان یک گزاره مشخّص، در هر موقعیت ارتباطی می توانند از بین چندین صورت زبانی با معنای گزاره ای یکسان، یکی را بر گزینند. عوامل متفاوتی می توانند روی این گزینش تأثیر بگذارند. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش یکی از این عوامل، یعنی ساخت اطّلاع است. ساخت اطّلاع روی مقایسه جمله هایی متمرکز شده که از لحاظ معنایی برابر، امّا از نظر صوری و کاربردشناختی متفاوت هستند. نمونه ای از چنین جمله هایی، بازنمایی موضوعی متعدّد است که در آن فعلی با موضوع هایش در ساخت های زبانی متفاوتی با معنای گزاره ای یکسان تظاهر می یابد؛ از این رو، در این مقاله با هدف بررسی نقش ساخت اطّلاع در به کارگیری این نوع بازنمایی در زبان فارسی، نمونه هایی از آن بر اساس تعریف لِوین و رَپپورت هُواو (2005) و نیز نظریه لَمبرِکت (1994) مطالعه شدند. در ابتدا، نمونه ها به طور تصادفی از متون مطبوعاتیِ روزنامه های کثیرالانتشار داخل کشور استخراج شدند، سپس (150) جمله موجود در (50) نمونه با توجّه به روابط کاربردشناختی مبتدا - کانون و وضعیّت بازنمایی مصداق های کلام تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحلیل نشان دادند که میزان تشخیص پذیری و فعّال بودن مصداق های مبتدایی و نوع ساخت کانونی در ایجاد بازنمایی موضوعی تأثیرگذارند؛ همچنین، تأثیر فرایندهایی همچون پیشایندسازی و ارتقاء مبتدا در این نوع بازنمایی مشاهده شد.
۲۰۳۶.

چالش های زبان شناختی در ترجمه؛ برگردان نشان های تجاری و عناوین سازمانی از فارسی به انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال نهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۳ 65 - 84

کلیدواژه‌ها: چالش زبان شناختی در ترجمه نشان تجاری اسم خاص عناوین سازمانی خطاهای ترجمه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۲۵۶
افزایش تبادلات اقتصادی، فرهنگی و سیاسی بین کشورهای مختلف سبب پیدایش زمینه های جدیدی در حرفه ترجمه شده است. در این میان اهمّیت حقوقی و سیاسی عناوین سازمانی و نشان های تجاری سبب شده است که ترجمه این عناصر مستلزم دقّت بیش از پیش و تابع ملاحظات زبان شناختی، فرهنگی و فنّی خاص شود. پژوهش حاضر یک بررسی میدانی با رویکرد زبان شناختی از ترجمه عنوان های سازمانی و تجاری فارسی به زبان انگلیسی است. در این راستا، ضمن بررسی ساختار این عناوین از دیدگاه نحوی و واژگانی و بررسی انواع روش های ترجمه بر اساس مدل نیومارک (1981)، دسته بندی جدیدی از خطاهای مترجمان در برگردان عناوین از فارسی به انگلیسی ارائه می شود. بررسی داده ها نشان می دهد که چهار نوع خطا در ترجمه این عناوین بیش از بقیه دیده می شود که به ترتیب فراوانی عبارت اند از: 1- تبدیل اسم خاص به عام و بالعکس؛ 2- خطاهای دستوری؛ 3- خطاهای ترکیبی (دستور، واژگان و...) و 4- خطاهای واژگانی. نتایج پژوهش حاوی این نکته است که شناخت عناصر زبان شناختی تشکیل دهنده عناوین سازمانی و تجاری به ویژه ترکیب اسم عام و اسم خاص، شناخت شیوه های مرسوم ترجمه این عناصر در سطح بین المللی و نیز توجّه به ملاحظات فرهنگی، پیش شرط ترجمه مناسب این عنوان ها است و مترجمان و دانشجویان ترجمه باید آموزش های ویژه ای در این زمینه دریافت کنند.
۲۰۳۷.

The Differential Use of Reformulation Markers in Three Sub-corpora: L1 English, L2 English, and L1 Persian(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Teaching Language Skills (JTLS), Volume ۴۰, Issue ۱, Winter ۲۰۲۱ 1 - 32

کلیدواژه‌ها: reformulation Contrastive rhetoric psychology Genre Analysis Research Article

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۴ تعداد دانلود : ۳۶۸
Given that reformulation is an integral component of scientific texts in which the explanation of terms and ideas is prevalent (Candel, 1984; Thoiron & Bejoint, 1991), this study aims at examining the form, frequency, and function of reformulation markers in three sub-corpora, namely, L1 English, L2 English, and L1 Persian research articles of psychology. The study is based on a corpus of 60 research articles amounting to a total size of 1,105,433 words. Drawing on the list of reformulation markers provided in Hyland (2005) in the case of English sub-corpora and a list of Persian reformulation markers prepared by three experts in the Persian language, we searched the corpus automatically for all the instances of reformulation markers. In the next step, all the instances were examined in their textual context in order to identify their function. The results indicated that L1 English sub-corpus contains the highest frequency of reformulation markers followed by L2 English and finally L1 Persian. There were also differences with regard to forms and functions, as well as parenthetical uses of reformulation markers across the three sub-corpora, specifically between L1 English and L1 Persian, suggesting the existence of intercultural variation in the use of reformulation. Besides, Iranian researchers writing in L2 English tend to adapt their writing style to the norms and conventions of English at least as far as reformulation is concerned. The study concludes with some implications for EAP writing and teaching.
۲۰۳۸.

بررسی مفهوم سازی شناختی عشق در رمان های سیمین دانشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال نهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۲ 1 - 19

کلیدواژه‌ها: عشق استعاره مفهومی مجاز مفهومی مفاهیم وابسته مدل شناختی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۷ تعداد دانلود : ۶۲۵
در نوشتار پیش رو، مفهوم سازی عشق در رمان های سیمین دانشور، برپایه نظریه مفهوم سازی شناختی احساسات در پژوهش های کووچش (1986 و 2010) مطالعه شده است. در فرایند نگارش مقاله، نخست استعاره های مفهومی عشق، با ترکیب روش جستجوی واحدهای واژگانی مربوط به حوزه مقصد ، به کمک نرم افزار واژه نمای اَنت کانک (آنتونی، 2014) و روش جستجوی دستی از پیکره استخراج شدند؛ سپس برای شناسایی و به دست دادن مجازهای مفهومی به کار رفته در مفهوم سازی عشق و استخراج مفاهیم وابسته به عشق، از روش جستجوی دستی استفاده شد. در مرحله بعد، انواع استعاره ها و مجاز های مفهومی عشق و همچنین مفاهیم وابسته به عشق - که از استعاره ها و مجاز های مفهومی عشق به دست می آیند – بررسی شد. در پایان کار نیز، بر اساس استعاره ها، مجازها و مفاهیم وابسته، مدل شناختی عشق در رمان های دانشور شناسایی گردید. مدل شناختی مورد نظر، از (40) استعاره مفهومی، (33) مجاز مفهومی با الگوی عام مجازی نتیجه احساس به جای احساس و در نهایتً (11) مفهوم وابسته به عشق که تعدادی از آن ها سازنده عشق و تعدادی دیگر همراه یا نتیجه عشق هستند، ساخته شده است.
۲۰۳۹.

رد پای هویت واژگانی در شفاهی سازی روایت (مقایسه دو رده سنی کودک و بزرگ سال)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دوزادهم خرداد و تیر ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۶۲) ۱-۳۳

کلیدواژه‌ها: هویت واژگان شفاهی سازی روایت داستان گلابی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۳ تعداد دانلود : ۴۱۶
هویت واژگانی یعنی مفهوم یک واژه که می تواند در سرتاسر هر متن با واژه بیان شود یا با کلمه ها و ساختارهای متعدد به آن مفهوم اشاره شود. تمرکز این تحقیق جست وجوی ابزارهای زبانی است که با استفاده از آن ها در یک روایت هویت واحد و پیوسته ای از سوی عبارت های متناوب بیان می شود. برای انجام این کار 80 کودک و بزرگ سال مؤنث در پژوهش حاضر شرکت و فیلم بدون کلام داستان «گلابی» را روایت کردند. پس از ضبط و پیاده سازی، داده ها تحلیل آماری شدند. برای دسته بندی واژه ها و تحلیل کیفی از مفهوم سطح اصلی رُش استفاده شد. هر دو گروه در استفاده از واژه های کل یکسان بودند، اما کاربرد واژه ها در سطح جز در دو گروه تفاوت معناداری را نشان داد. علاوه بر این، در بررسی رد پای هویت واژگانی هم دو گروه تفاوت معناداری داشتند. به این ترتیب که پس از اولین اشاره به یک مفهوم، ارجاع به همان مفهوم را به شیوه متفاوتی تا انتهای روایت انجام دادند، هرچند عدم تغییر واژه و ارجاع واحد به مفهومی واحد در هردو گروه بسامد بالایی داشت. با اینکه به نظر می رسد در سن 9 سالگی مخزن واژگانی کودک بسیار شبیه بزرگ سالان شده باشد، اما بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، همچنان باید تفاوت دانش واژگانی این دو رده سنی را در تهیه محتواهای مختلف درنظر داشت.
۲۰۴۰.

A Pragmalinguistic and Sociopolitical Analysis of Vague Language in Two Iranian Presidents’ International Interviews(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دوزادهم آذر و دی ۱۴۰۰ شماره ۵ (پیاپی ۶۵) 237-205

کلیدواژه‌ها: گفتمان سیاسی الگوی منظورشناسی استراتژهای ابهام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۸ تعداد دانلود : ۲۰۳
Standard political discourse is replete with ambiguity and vagueness. Politicians frequently use vague language to hide their inadequate knowledge, show their low interest in the issue, and/or evoke emotion. This study reports on a qualitative content analysis of vagueness in two Iranian presidents' political interviews within a pragmalinguistic and sociopolitical paradigm. The data consisted of nine question-answer exchanges extracted from seven internationally live broadcast interviews. A total of 57 instances of vague language use were analyzed in terms of 21 pragmalinguistic vagueness strategies. Implications are that vagueness in political discourse is motivated by a multiplicity of factors such as face management, sociopolitical and situational adaptation, conflict avoidance, and personal characteristics of the interviewers and the respondents. Vagueness was also found to be a sign of diplomatic prudence or wisdom.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان