آسیب شناسی مطالعه در دانش آموزان و شیوه های کنترل آن (6)
حوزه‌های تخصصی:
محسن ایمانی
| مدرک تحصیلی: استادیار دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران |
مطالب
فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۱ تا ۱۰۰ مورد از کل ۱۰۷ مورد.
آسیب شناسی مطالعه در دانش آموزان و شیوه های کنترل آن (7)
منبع:
پیوند ۱۳۸۱ شماره ۲۷۶
حوزه‌های تخصصی:
سرمقاله: دست یاریگر کجاست؟
منبع:
تربیت ۱۳۷۰شماره ۵۷
حوزه‌های تخصصی:
آسیب شناسی مطالعه در دانش آموزان و شیوه های کنترل آن (5)
منبع:
پیوند ۱۳۸۱ شماره ۲۷۲
حوزه‌های تخصصی:
تبیین و تحلیل تربیت اخلاقی از منظر زیبایی شناختی با تاکید بر آرای متفکران عمل گرایی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اندیشه های نوین تربیتی دوره سیزدهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳
37 - 58
حوزه‌های تخصصی:
تربیت اخلاقی یکی از مهم ترین وجوه تربیت به شمار می آید. دیدگاه های بسیاری در این زمینه عمدتا بر پرورش جنبه عقلانی توجه کرده اند و کمتر به جنبه های دیگر پرداخته اند. دیویی در قرن بیستم با نگاهی متفاوت - زیبایی شناسانه - به امر تربیت اخلاقی پرداخت. بعد از او نیز مباحث فراوانی درباره این دیدگاه مطرح شد و پیروان عمل گرایی به بسط این دیدگاه مبادرت ورزیدند. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به واکاوی این دیدگاه می پردازیم. نتایج نشان می دهد که جنبه زیبایی شناسی رفتار اخلاقی کودکان از دو جهت قابل بررسی است: 1- تولید و خلق رفتار (اجرای هنرمندانه) 2- فعالیت زیباشناسانه که به عمل فهم و لذت مربوط است. بر این اساس «دیویی» معتقد است که تجربه اخلاقی شامل این دو بخش به طور همزمان است و در واقع، تجربه اخلاقی یک تجربه هنری- زیبایی شناختی است و نتیجه کاربرد آن در تعلیم و تربیت و به ویژه تربیت اخلاقی رشد و شکوفایی حساسیت، همدلی، ادراک و عمل اخلاقی در دانش آموزان است.
فراشناختی به تربیت اخلاقی کودک ازمنظر اهداف و اصول براساس اندیشه تربیتی ابن سینا(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف کلی تحقیق حاضر، فراشناختی به تربیت اخلاقی کودک براساس اندیشه تربیتی ابن سینا، ازحیث تبیین مفهوم و نیز مؤلفه های آن یعنی؛ اهداف و اصول می باشد. ازنظر ابن سینا، تربیت اخلاقی، آموزش اصول و ارزش های اخلاقی و تلاش جهت پرورش گرایش به فضایل اخلاقی و دوری از رذایل اخلاقی است. ازطرفی، تربیت اخلاقی فرد، تضمین کننده کمال و سعادت وی در دنیا و آخرت خواهد بود. به بیانی دیگر، تربیت اخلاقی، یعنی آراسته شدن فرد به فضایل اخلاقی و عادات نیکوست که به سبب آن فرق بین خیر و شر و رشد و گمراهی برای انسان میسر می شود. اهداف تربیت اخلاقی، براساس اندیشه تربیتی ابن سینا، شامل دو بخش هدف غایی و اهداف واسطه ای می باشند. هدف غایی ازنظر ابن سینا، رسیدن به قرب حق اول، معرفی شد. اهداف واسطه ای که درحقیقت وسایلی درجهت نیل به هدف غایی می باشند، مشتمل بر: کسب ریاضت، خودشناسی اخلاقی، تکمیل نفس ناطقه، نیل به عزت نفس و آشنایی با اهل بیت (ع) می باشند. اصول تربیت اخلاقی نیز ازنظر ابن سینا شامل: تأدیب، ترغیب و ترهیب، الگوبرداری، پرهیز از افراط وتفریط و شناسایی روحیات کودکان است. آنچه که از بیانات بوعلی برمی آید، این است که در تربیت اخلاقی کودک باید جانب اعتدال را نگه داشت.
مبانی، اهداف و اصول تربیت دینی دانش آموزان مبتنی بر پذیرش دورهرمنوتیک میان افکار، احوال و اعمال در حکمت متعالیه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
رسیدن به قرائت جدید و کامل تری از حکمت متعالیه در خصوص ارتباط میان مؤلفه های افکار، احوال و اعمال و چگونگی آن در پیامدهای الگوی تربیت دینی در آموزش وپرورش، هدف از نگارش این مقاله است. در نگاه رایج، افکار انسان بر احوال و احوال او بر اعمالش مؤثر است. چنین به نظر می رسد که در برداشت فوق که به صورت دیدگاهی غالب درآمده است، رابطه افکار، احوال و اعمال، یک جانبه و خطی است و پیامد آن، اهمیت دادن به کلاس های نظری و تأکید بر محتوای آموزشی برای تربیت دینی خواهد بود که تاکنون نتایج ارزنده ای به همراه نداشته است. این مقاله با این پرسش اصلی که "دیدگاه انسان شناختی صدرالدین شیرازی در خصوص رابطه میان افکار، احوال و اعمال، چه اشارات تربیتی درزمینه مبانی، اهداف و اصول تربیت دینی فراهم می نماید؟"، نظر ملاصدرا را دراین باره بررسی نموده و در راستای تدوین الگوی تربیت دینی بر این اساس، برآمده است. دست آوردهای این پژوهش، حاکی از آن بوده است که صدرالمتألهین میان سه مؤلفه یادشده، معتقد به تأثیر و تأثر متقابل و هم سنگ است و به عبارت دیگر، قائل به دورهرمنوتیک میان سه مؤلفه افکار، احوال و اعمال است؛ بنابراین، در حکمت متعالیه، نه تنها نگاه خطی جایگاهی درخور ندارد، بلکه تأثیرات چند سویه مؤلفه ها و ارتقای وجود آدمی در این سیرِ رو به تزاید، مورد تأکید است. با توجه به چنین رویکردی، مبانی، اهداف و اصول تربیت دینی موردنظر ملاصدرا نیز به جای تربیت شناخت محور و یک سویه، بر تعلیم و تربیت چند سویه و چندجانبه نگر تأکید دارد.
تبیین تربیت اجتماعی در سند تحول بنیادین آموزش وپرورش و تحلیل آن بر اساس نظریه تربیت اجتماعی فارابی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف از انجام پژوهش حاضر، تبیین تربیت اجتماعی موردنظر سند تحول بنیادین آموزش وپرورش ایران و تحلیل آن بر اساس اندیشه های تربیتی در تربیت اجتماعی است. روش مورداستفاده در این پژوهش، استنتاجی و توصیفی تحلیلی بود که در مرحله نخست، مبانی تربیت اجتماعی در سند تحول بنیادین آموزش وپرورش توصیف شد؛ بعد دیدگاه فارابی به عنوان اولین فیلسوف اسلامی که نظریه اجتماعی دارد مورد تحلیل و تبیین قرار گرفته است، سپس از این نظریات دلالت های تربیتی استنتاج شده است و درنهایت تربیت اجتماعی و مؤلفه های آن در سند تحول بنیادین آموزش وپرورش بر اساس نظریات تربیتی فارابی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصله از پژوهش حاکی از آن است که تربیت اجتماعی در سند، مبتنی بر کسب شایستگی هایی بر اساس نظام معیار اسلامی است که متربیان را قادر می سازد برای دستیابی به مراتبی از حیات طیبه در اجتماع و جامعه صالح، ارتباطات مناسب و سازنده ای با دنیای پیرامون خود داشته باشند؛ اما در دیدگاه فارابی، بیشتر تربیت اجتماعی مبتنی بر کسب توانمندی ها بر اساس نظام معیار عقلانی است که متربیان را قادر می سازد برای دست یابی به سعادت غایی در مدینه فاضله، تحت نظر رئیس مدینه تربیت شوند و از طریق تعاون در آن مدینه به سعادت حقیقی نایل آیند.
الدور التربوی للأم فی مؤلفات العلماء المسلمین (دراسه موازنه فی آراء نصیر الدین الطوسی، والغزالی، والشهید مطهری، وجوادی الآملی،, والأستاذ فلسفی نموذجا)(مقاله علمی وزارت علوم)
تحظی تربیه وتعلیم ال أطفال باهتمام واسع وکبیر فی جمیع القطاعات التربویه الإسلامیه وقد تم التأکید علیها بأشکال مختلفه وطرق متعدده. ونظرا لأهمیه السنوات الأولی فی تربیه الطفل والتی ینفقها بالقرب من الأم، فإن طریقه تعامل الأم وتربیتها للطفل تعتبر من أهم العوامل المؤثره فی شخصیه الإنسان فی مختلف مجالات الحیاه. إن إلقاء نظره علی الأزمات التربویه الراهنه والتعارضات الموجوده فی هذا المجال تفرض علینا الاهتمام بدور الأم فی عملیه تربیه الطفل وتنمیته. تسعی هذه الدراسه لتسلیط الضوء علی دور الأم فی تربیه الطفل من وجهه نظر علماء المسلمین، و هی من نوع الدراسات التأصیلیه والکیفیه وتسلک المنهج الوصفی – التحلیلی فی البحث والدراسه. کما سیتم فی دراستنا الحالیه توظیف منهج تحلیل المحتوی المتعارف أو ما یعرف بالدارج والمرسوم [1] وقد استندنا علی الدراسات المکتبیه وقد تمت الاستعانه بالمصادر الموثوق بها ک (الکتب والنشریات العلمیه ونتائج البحوث والدراسات). ومن النتائج التی توصلنا إلیها فی هذه الدراسه هی أن هناک نوعاً من الإجماع لدی العلماء المسلمین (النماذج التی استندت إلیها الدراسه) علی أهمیه دور المرأه فی التربیه وضروره اعتناء المرأه برعایه الموازین الدینیه فی تربیه الطفل وأهمیه اختیار الزوجهالمتدینه والخلوقه؛ کما أفادت النتا ئج المستخلصه من المعلومات والجداول النهائیه فی الدراسه، وکل ذلک بسبب أهمیه دور المرأه فی التربیه ومکانتها الخاصه من وجهه نظر القرآن والنبی الکریم(ص) فی ما یتعلق بتربیه الطفل. * الکاتب المسؤول: emirkhani@modares.ac.ir E-mail: [1] . conventional content analysis
محور، مدرن/ فمنیسیتی و اسلامی مفهوم مادری با توجه به سه رویکرد سنت(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۴۸
151 - 172
حوزه‌های تخصصی:
این مقاله، به بررسی مفهوم مادری مبتنی بر سه رویکرد سنت محور، مدرن/ فمنیستی و اسلامی می پردازد. هرچند که مفهوم مادری در نگاه اوّلیه، ذهن را به سوی جنس مؤنث که حامل و زاینده فرزند است، رهنمون می کند، اما واکاوی متون علوم اجتماعی، گستردگی و پیچیدگی های این مفهوم را نشان می دهد. در رویکرد سنت محور، مادری، شاخصه هویتی زن است، اما در رویکرد مدرن/ فمنیستی زن و مادری از هم تفکیک شده و با فناوری های جدید، واژگانی چون مادر ژنتیک، مادر زیستی و مادر اجتماعی مطرح شده است. بنابراین، مطالب موجود در این حوزه، بر اساس دو رویکرد سنت محور و مدرن/ فمنیستی جمع آوری شد که رویکرد مدرن/ فمنیستی مرهون تلاش فمنیست ها برای مقابله با رویکرد سنت محور بوده است. اما از آنجا که این رویکرد نیز در موج سوم فمنیسم بازگشت به مادری را در برنامه خود قرار داده و همچنان با ابهاماتی مواجه است، رویکرد اسلامی مورد بررسی قرار گرفت تا در کنار ادبیات مفهومی موجود، به معرفی مادری با محوریت قرآن بپردازد.
بررسی تطبیقی ویژگی های معلم از دیدگاه فارابی و شهیدثانی و ارائه دستاوردهای آن برای نظام تربیت معلم در ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
پژوهشنامه تربیتی سال شانزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۶۵
1 - 24
حوزه‌های تخصصی:
هدف اصلی این پژوهش تطبیق ویژگی های معلم از دیدگاه فارابی و شهیدثانی و ارائه دستاوردهای آن برای نظام تربیت معلم در ایران است.دستیابی به این هدف نیز نیازمند بررسی دقیق ویژگی هایی است که این اندیشمندان در آثار خود برای معلم درنظرگرفته اند.در این راستا و با توجه به مراتب فوق از روش های تحلیل تطبیقی و استنتاج استفاده شد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که هر دو فیلسوف مسلمان در مسائلی چون دغدغه نسبت به مسأله معلم و معلمی، حافظ شریعت، علاقه مند به تعلیم و تربیت، آراستگی به خصوصیات اخلاقی، معلمی به عنوان یک حرفه تخصصی دارای اشتراک هستند. اما در جامعیت دیدگاه شهید ثانی در خصوص ویژگی های معلم، توجه به موضوع شاگرد و نوع تقسیم بندی ویژگی ها دارای افتراق می باشند. براین اساس و با توجه به نتایج پژوهش حفاظت از شریعت الهی تا پای جان، آموزندگی مدام، پدید آورندگی و جانشین پروری در ویژگی های معلم به عنوان دستاوردهای مناسب برای حل چالش های موجود در نظام تربیت معلم ارائه شد.
آسیب شناسی تربیت دینی با نظر به مبانی معرفت شناسی دینی اندیشه های نوگرایانه نصرحامد ابوزید(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه‌های تخصصی:
هدف و زمینه: نوگرایان دینی، طیفی از روشنفکران اند که در پی تبیین فلسفی مولفه های مدرنیته و ربط و نسبت آن با اجزای سنت هستند. یکی از مسائل مطرح در این زمینه چالش های پیش روی تربیت دینی است. روش: ابتدا برخی پیش فرض های قابل نقد تربیت دینی که مرادف با شبه تربیت است، مورد بررسی و سپس با نظر به پیش فرض های مستتر در اندیشه نوگرایانه ابوزید با استفاده از قیاس عملی و الگوی فرانکنا استنتاج مربوطه صورت گرفت. یافته ها و نتایج نشان داد که ابوزید به عینی بودن اخلاق و ارزش های آن قائل است در نظر او اصول توحید و عدل، در تربیت دینی مهمتر است؛ اصل توحید از ورود تربیت دینی به عرصه شبه تربیت و تلقین جلوگیری می کند و اصل عدل نیز اصلی مقدم بر دین تلقی می شود که محک و معیار دینداری است. او اهداف تربیت دینی را در عقلانیت،آزادی و عدالت می داند که به ترتیب می تواند از جهالت(انفعال در برابر قدرت عاطفه)،سرسپردگی(تسلیم در برابر مشروعیت قدرت و قهر در روابط اجتماعی) و ظلم، جلوگیری نماید. از دیدگاه او تربیت دینی باید مبتنی بر اراده آزاد فرد باشد. او ظاهرگرایی ، شخصیت گرایی، تعبد گرایی، انحصارگرایی معرفتی، سوء استفاده صاحبان قدرت از دین را از آفات تربیت دینی می داند و تاکید می نماید که در تربیت دینی باید به جای تکیه بر نص که می تواند به نوعی بت پرستی بدل شود، بر مقاصد شریعت توجه نمود.
تبیین تحلیلی تربیت عبادی کودک براساس اندیشه تربیتی ابن سینا(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تربیت اسلامی سال شانزدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۶
93 - 111
حوزه‌های تخصصی:
هدف این پژوهش تبیین تربیت عبادی کودک براساس اندیشه تربیتی ابن سینا می باشد. روش تحقیق نیزتوصیفی تحلیلی از نوع تحلیل محتوا می باشد. تربیت عبادی در نگاه ابن سینا، تجلی حکمت، رحمت و نعمت عظیم خداوندی است. حکمت، از آن جهت که نظام زندگی بشر را استوار می سازد. رحمت، از آن رو که خداوند به دین داران پاداش جزیل اخروی عطا می کند. نعمت از آن جهت که انسان مقید به اوامر شرع، به معرفت عالی از جهان آفرین نائل می گردد. «هدف اولیه» تربیت عبادی، آشناکردن متربی با اعمال عبادی است. مقصد نهایی آن از نظر ابن سینا، رسیدن به قرب حق اول،ذات احدیت، معرفی گردید. زمینه های تربیت عبادی ازدواج و محیط هستند. اصول تربیت عبادی نیز شامل آشنایی متربی با اعمال عبادی و اصل اعتدال است. در رابطه با روش ها می توان از روش آماده سازی، الگوپذیری و آشنایی با اماکن مذهبی نام برد. محتوای تربیت عبادی نیز از دید ابن سینا کلیه شعایردینی است. براساس بیانات بوعلی عوامل تربیت عبادی شامل خانواده، مدرسه و دوستان است. روش تحقیق نیز تحلیل محتوای قیاسی می باشد.
بررسی حقیقت علم در وجود شناسیِ معرفتِ حکمت متعالیه و استنباط مدلول های تربیتی آن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، بررسی چیستی حقیقتِ علم در وجودشناسیِ معرفتِ حکمت متعالیه و استنباط مدلول های تربیتی آن بوده است. در بخش اول پژوهش که به تدوین نظام مند گزاره های هستی شناسی معرفت در حکمت متعالیه درخصوص حقیقت علم، اختصاص داشته است، از روش توصیفِ تحلیلی و در بخش دوم آن، با هدف استنباط مدلول های تربیتی گزاره های مذکور، از روش استنتاجی (قیاس عملی) بهره برداری شده است. در بخش اول، چهار گزاره مبنایی از مباحث صدرالمتألهین در هستی شناسی معرفت درخصوص حقیقت علم، استخراج و به صورت نظام مند ذیل سرفصل های از سنخ وجودبودنِ علم، تعریف ناپذیربودنِ علم و مجرّدبودنِ علم، تبویب و تدوین شده است. پس ازآن، مدلول های تربیتی گزاره های مذکور با رعایت ملاحظات روش شناختی، به تفکیک گزاره های مبنایی هر سرفصل، استنباط شده و دو هدف، هشت اصل تربیتی و دو روش تربیتی، ارائه شده است.
نگرشی تطبیقی بر مبانی انسان شناسی تعلیم و تربیت از دیدگاه هایدگر و صدرالمتألهین(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
معرفت فلسفی سال هفدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۶۸)
101-114
حوزه‌های تخصصی:
«تعلیم و تربیت انسان» از یک سلسله مبانی انسان شناسی برخوردار است که بیانگر پیوند مسئله تعلیم و تربیت با سلسله مباحث نفس شناسی فلسفی است و همواره مورد توجه اندیشوران حوزه تعلیم و تربیت ازیک سو و پژوهشگران حوزه انسان شناسی از سوی دیگر بوده است. در این میان، اندیشه های مارتین هایدگر، فیلسوف مشهور و تأثیرگذار قرن بیستم در حوزه فلسفه غرب، و صدرالمتألهین، بنیان گذار حکمت متعالیه در حوزه فلسفه اسلامی، از جایگاه ویژه ای برخوردار است. از رهگذر این جستار مشخص می شود که از سویی نقطه آغازین مباحث انسان شناسی در اندیشه هر دو شخصیت، سلسله مباحث هستی شناسی است؛ از سوی دیگر، هر دو اندیشمند با نگرش وجودی به نقد تعریف مشهور انسان به «حیوان ناطق» پرداخته اند. اندیشه های این دو فیلسوف در کنار اشتراکات، نقاط افتراقی نیز دارد که در نوشتار حاضر به آنها پرداخته شده است.
تبیین اهداف تربیتی از منظر امام موسی صدر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال ۳۰ بهار ۱۴۰۱ شماره ۵۴
303 - 326
حوزه‌های تخصصی:
پژوهش حاضر باهدف بررسی اهداف تربیتی ازمنظر امام موسی صدر صورت گرفته است، بنابراین ازنظر هدف کاربردی، ازنظر داده ها آمیخته (کیفی و کمی) و ازنظر روش اجرای پژوهش از نوع اکتشافی (مرحله کیفی) و پیمایشی مقطعی (مرحله کمی) است. درروش کیفی، فیش برداری از کتاب های ادیان در خدمت انسان، برای زندگی، گام به گام با امام، نای و نی، مدرسه تربیتی و درس گفتارها صورت گرفت. بر اساس تحلیل کیفی ، مدل تربیتی موردنظر شهید موسی صدر استخراج و ارائه گردید، سپس برای تائید بیشتر مدل، با استفاده از نظرات افراد موردمطالعه، اقدام به مطالعه میدانی شد. داده های کمی، با استفاده از پرسشنامه طراحی شده، به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی، گردآوری شده و روایی صوری توسط اساتید تأیید شد. پایایی پرسشنامه نیز با ضریب آلفای کرونباخ 899/0 مورد تائید قرار گرفت. جامعه آماری 305 نفر از مدیران و معلمان مدارس استان سمنان و همچنین کارشناسان موسسه امام موسی صدر بوده است. داده ها با استفاده از آزمون های کلموگروف- اسمیرنف و با نرم افزار اس پی اس اس تحلیل شد. نتیجه مرحله کیفی نشان داد اهداف تربیتی ازمنظر امام موسی صدر شامل رشد شناختی، رشد جسمی، رشد اجتماعی، رشد عاطفی و رشد معنوی است. در خروجی مرحله کمی، میزان اهمیت اهداف تربیتی ازمنظر امام موسی صدر با استفاده از آزمون تی تک نمونه ای، بررسی شد.
تحلیل و نقد مبانی رویکرد «آموزش درباره دین» در مقابل «آموزش دین» با تأکید بر مدل تربیت دینی ملاصدرا(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اندیشه های نوین تربیتی دوره هجدهم بهار ۱۴۰۱شماره ۱
141 - 160
حوزه‌های تخصصی:
شروع قرن بیستم در بسیاری از نظام های تربیتی اروپا و آمریکا «آموزش درباره دین» به عنوان مدلی مطلوب در تربیت دینی، جایگزین رویکرد «آموزش دین» شد و بسیاری از سیستم های آموزشی از آن دفاع کردند. با گسترش ارتباطات بین جوامع و شکل گیری تفکر جهانی شدن، این الگو به عنوان نسخه ای واحد از طریق اسناد آموزشی بین المللی برای دیگر نظام های تربیتی، از جمله کشور ما نیز تجویز شد. این پژوهش درصدد است با روش تحلیلی، انتقادی و استنتاجی به تحلیل و ارزیابی مبانی فلسفی این دیدگاه با تکیه بر نظرات ملاصدرا بپردازد. بر همین اساس به تحلیل سه مبنای اساسی این رویکرد یعنی انسان گرایی افراطی، کثرت گرایی دینی و بی معنایی و اثبات ناپذیری گزاره های دینی پرداخته شد و بر اساس مبانی فلسفی ملاصدرا نقد گردید. نتایج حاصل از این پژوهش، مؤید این است که رویکرد «آموزش درباره دین» هم به لحاظ مبنایی مخدوش است و نمی تواند الگویی مناسب برای رفع نیاز بشریت به معنویت فراهم کند و هم تجویز آن برای نظام تربیتی ایران که بر مبنای دین اسلام و بنیان فلسفی محکمی نظیر فلسفه اسلامی استوار است، امری نامعقول و غیر قابل اجراست.
تحلیل و نقد نظریۀ دیویی درزمینۀ عمل و عناصر تربیت اخلاقی ازنظر علّامه طباطبایی (ره)
حوزه‌های تخصصی:
قضاوت درباره عقلانی بودن یا نبودن تصمیم های اخلاقی، یکی از دغدغه های مهم فلسفه اخلاقی و ازجمله مهم ترین مسائل فیلسوفان تربیتی است. جان دیویی به عنوان یکی از تأثیرگذارترین فیلسوفان تربیتی قرن بیستم، در این زمینه نظریه پردازی کرده است؛ وی با طرح نظریه تمرین عملی نمایشی به تبیین نحوه تأمل آدمی در موقعیت های اخلاقی پرداخته و به تبع آن به تشریح دیدگاه خود درباره عنصرهای تربیت اخلاقی پرداخته است. در این پژوهش، با روش تحلیلی – انتقادی به بررسی و نقد دیدگاه دیویی از منظر علامه طباطبایی می پردازیم. نتایج نشان می دهد که دیویی با طرح نظریه تمرین عملی نمایشی، در انجام عمل اخلاقی، به نیازهای طبیعی توجه داشته و در تصمیم گیری برای انجام عمل اخلاقی به حسن فعلی نظرکرده است؛ درحالی که علامه طباطبایی با طرح نظریه اعتباریات عملی، در انجام عمل اخلاقی هم به نیازهای فطری، و هم به نیازهای طبیعی توجه کرده و در تصمیم گیری درباره انجام عمل اخلاقی نیز هم به حسن فاعلی نظر داشته و هم به حسن فعلی، به تعبیری تصمیم گیری در موقعیت های اخلاقی به زعم علامه طباطبایی هم مسبوق به حسن فاعلی و هم مسبوق به حسن فعلی است. (در بخش تربیتی) سه نقد بر دیدگاه دیویی از منظر علامه مطرح است: 1- نگاه مادی و زمینی دیویی به امر تربیت اخلاقی 2- نادیده گرفتن عنصر فطرت به عنوان یکی از شروط لازم در تربیت اخلاقی و 3- عدم توجه به عنصر ایمان به عنوان یکی از عنصرهای مهم تربیت اخلاقی.
تبیین ملاحظات جنسی و جنسیتی در رویکرد فمنیسم اگزیستانسیالیست و نقد چالشهای ارزشی آن بر اساس آموزه های اسلامی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
پژوهشنامه تربیتی سال ششم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۲۸
145-190
حوزه‌های تخصصی:
فمنیستهای اگزیستانسیالیست، به عنوان یکی از گرایشهای فمنیستی معاصر در مقام ترسیم جایگاه مطلوب برای زنان و بیان چگونگی وصول زنان به این جایگاه، نظام ارزشی موجود را به چالش کشیدند. به اعتقاد آنها، در زمینه ارزش شناسی، دخالت نظام مردسالار باعث شده، زنان به جایگاه حقیقی و واقعی خویش نرسند، در حالیکه در اخلاق با رویکرد فمنیستی اگزیستانسیالیستی زنان جایگاه ارزشی خویش را مجدد به دست خواهند آورد. در نظام ارزشی جدید )فمنیستی اگزیستانسیالیستی( اخلاقیات، صفات و فضائل اخلاقی اموری جنسیت پذیر نیست، و هیچ تفاوت هنجاری و ارزشی بین زنان و مردان وجود ندارد، هر چه فضیلت مردانه نامیده شده، در زنان نیز وجود دارد. فضایلی هم که جامعه به زنان نسبت داده وهمی بیش نیست. رسیدن به جایگاه مطلوب ارزشی برای زنان به مانند مردان میسر است و زنان شایسته ترند تا به کمال نهایی برسند. لذا موارد هنجاری متفاوت بین دو جنس وجود ندارد و موارد هنجاری مشترک بین دو جنس قابل تصور است.
کلیدواژه‌های مرتبط
روانشناسی علوم اسلامی علوم تربیتی علوم اجتماعی فلسفه و منطق ادبیات هنر و معماری علوم انسانی مطالعات زنان جغرافیا علم اطلاعات و دانششناسی حقوق تاریخ علوم سیاسی