غلامرضا ملک زاده

این مطالعه با هدف شناسایی مؤلفه های رفتار شارلاتانی و بررسی تأثیر رهبری اصیل با نقش تعدیل گری هویت اخلاقی بر آن در قلمرو سازمان های دولتی استان خراسان جنوبی صورت گرفت. فلسفه تحقیق پراگماتیسم و رویکرد آن آمیخته اکتشافی است. استراتژی بخش کیفی پدیدارشناسی است که بر اساس تجربه زیسته 16 نفر از شاغلین بخش دولتی که به روش هدفمند انتخاب شده بودند، از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته صورت گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار مکس کیودا و روش کلایزی تحلیل گردید. بر اساس نتایج بخش کیفی، مدل اولیه رفتار شارلاتانی در سازمان در قالب چهار مؤلفه، پانزده زیرمؤلفه و در مجموع سی و چهار درون مایه اصلی استخراج گردید. سپس در بخش کمی یک پرسشنامه محقق ساخته که بر اساس مدل اولیه استخراج و روایی و پایایی آن تأیید شده بود، در بین 612 نفر از کارکنان این بخش که به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند، توزیع گردید. تجزیه و تحلیل داده های کمی و انجام تحلیل عامل تأییدی به روش معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار ایموس صورت گرفت. بر اساس نتایج تحلیل عامل تأییدی همه 34 درون مایه اصلی رفتار شارلاتانی مورد تأیید قرار گرفت. شاخص برازش تطبیقی برای مدل تحقیق 0/983 برآورد شد که نشان از برازش مطلوب مدل دارد. نتایج بخش کمی نشان داد که رهبری اصیل بر رفتار شارلاتانی تأثیر منفی و معناداری دارد. هویت اخلاقی کارکنان نیز تأثیر رهبری اصیل بر رفتار شارلاتانی را تعدیل می نماید. این تحقیق با توجه به زمینه محور بودن آن سبب شد زوایا و مفاهیم جدیدی برای رفتار شارلاتانی در بخش دولتی شناسایی گردد.

مقدمه: چالش های زیست محیطی در پارک های صنعتی به طور فزاینده ای حیاتی شده اند که با دفع نامناسب زباله و کاهش منابع مشخص می شود. این مسائل نیازمند راه حل های نوآورانه برای توسعه صنعتی پایدار است. شبکه های هم زیستی صنعتی یک رویکرد امیدوارکننده برای رسیدگی به چالش های پیچیده زیست محیطی و اقتصادی است. این تحقیق بر ارائه مدل الزامات طراحی شبکه هم زیستی صنعتی برای شهرک صنعتی در شهر بابل عراق متمرکز است. روش تحقیق: تحقیق حاضر از نظر هدف توصیفی و از نظر نوع استفاده کاربردی است. جهت جمع آوری داده ها و اطلاعات در این پژوهش از مطالعه کیفی فراترکیب استفاده شده است و منابع دانشگاهی منتشر شده بین سال های 2016 و 2023 استفاده شده است. پیش از رسم مدل ابتدا باید مولفه های شناسایی شده توسط روش فراترکیب، غربالگری شده و با شرایط مورد مطالعه تطبیق داده شوند. برای این منظور از روش دلفی استفاده شده است. در این پژوهش، پنل خبرگان دلفی متشکل از 15 نفر شامل 8 نفر از مدیران ارشد شهرک صنعتی بابل (با حداقل 10 سال سابقه)، 4 نفر از اساتید دانشگاه با تخصص مدیریت تولید و زنجیره تأمین، و 3 نفر از مشاوران صنعتی با تجربه در حوزه هم زیستی صنعتی است. روش دلفی طی سه مرحله انجام شده است. در نهایت با استفاده از نرم افزار Atlas.ti مدل نهایی برای الزامات مورد تایید خبرگان استفاده شد. یافته ها : در این تحقیق، پس از غربال گری مقالات، کتاب ها و پایان نامه های جستحو شده در پایگاه های معتبر علمی، در نهایت 46 مقاله انتخاب شدند. با پیروی از رویکرد هفت مرحله ای سندلوفسکی و باروسو، 46 الزام طراحی شبکه هم زیستی شناسایی شده در پنج بعد فنی، سازمانی، اقتصادی، اجتماعی و نهادی دسته بندی شدند. در نهایت 16 الزام به تشخیص خبرگان انتخاب و مدل اطلس برای آنها ترسیم شد. برای اعتبار سنجی مدل از روش آزمون فرضیات مبتنی بر روابط بین متغیرها استفاده شد. نتایج بدست آمده، اعتبار مدل طراحی شده را تایید می نماید. نتیجه گیری : این تحقیق چارچوبی جامع برای درک و اجرای شبکه های هم زیستی صنعتی در بابل، عراق ارائه می کند .مدل طراحی شده برای شبکه هم زیستی صنعتی شامل پنج بعد کلیدی است که در قالب یک ساختار یکپارچه ارائه شده است. این ابعاد شامل بعد سازمانی، اقتصادی، اجتماعی، نهادی و فنی هستند. هر یک از این ابعاد نقش منحصربه فردی در موفقیت شبکه ایفا می کنند و در عین حال، از طریق ارتباطات متقابل با یکدیگر تعامل دارند. بعد سازمانی پایه ای ترین مؤلفه برای ایجاد همکاری بین اعضای شبکه است که شامل عواملی است که به مدیریت و هماهنگی میان شرکت های عضو شبکه مربوط می شود، از جمله ظرفیت سازمانی، اعتماد متقابل، اشتراک دانش و نگرش مدیریت. از نظر وجه تمایز تحقیق حاضر باید گفت، تاکنون مطالعه اندکی از جنبه کاربردی، به شناسایی الزامات و مدل های متناسب با آن در رابطه با شبکه هم زیستی صنعتی پرداخته اند. نکته قابل توجه دیگر، تعداد پایین مطالعات در رابطه با شبکه هم زیستی در کشورهای در حال توسعه است. علاوه بر این، در حالی که اکثر پژوهش ها از روش های کمی یا داده  بنیاد برای مدل سازی شبکه های هم زیستی صنعتی استفاده کرده اند، این تحقیق با استفاده از فراترکیب تلاش کرده است تا مجموعه ای از یافته های موجود را ترکیب کند و مدلی جامع و نظام مند ارائه دهد.

هدف: با توجه به تغییرات سریع و گسترده در محیط دانشگاهی دنیای امروز، دانشگاه ها تحت فشار بیشتری برای پاسخگویی و شفافیت و انجام ارزیابی های کیفی و تضمین کیفیت بوده و حکمرانی دانشگاهی با مزایایی مانند انعطاف در تأمین منابع مالی و کیفیت بالای آموزش و پژوهش و جذب نخبگان می توانند موتور توسعه اقتصادی و اجتماعی جامعه باشد. از این رو در این تحقیق به واکاوی مضامین حکمرانی دانشگاهی پرداخته شده است.روش پژوهش: تحقیق حاضر «پژوهشی کیفی و کاربردی» است که از روش «تحلیل محتوا» با بهره گیری از نرم افزار مکس کیو دی ای انجام شده است.یافته ها: نتایج تحقیق استخراج بیش از ۱۵۰ کد اولیه حکمرانی دانشگاهی بود که در ۲۶ مضمون فرعی طبقه-بندی شدند. از این تعداد ۶ مضمون مربوط به بسترهای بایسته های یا پیش ران های حکمرانی دانشگاهی؛ ۱۲ مضمون مربوط به حکمرانی دانشگاهی؛ ۸ مضمون مربوط به پیامدهای حکمرانی دانشگاهی بودند.نتیجه گیری: دانشگاه ها باید با سازوکار های ارزیابی و نظارت بر عملکرد فرآیندهای تصمیم گیری را شفاف و پاسخگو کرده و با جذب منابع مالی باعث استقلال بیشتر و مشارکت تمامی ذینفعان (دانشجویان، اساتید، کارکنان و جامعه) را فراهم کنند. ایجاد ساختارهای رسمی مانند شوراها، حاکمیت قانون،توزیع عادلانه امکانات و برابری و توازن، تعادل و ظرفیت سازی با ارتقای کیفیت آموزشی و تحقیقاتی دانشگاه هابه تحقق حکمرانی دانشگاهی کمک می کند. استفاده از فناوری اطلاعات و سیستم های دیجیتال و سکوهای برخط و پیشران ها در این راستا، پیامدها از جمله افزایش عدالت و دسترسی برابر به منابع اطلاعاتی و مشارکت در فرآیندهای آموزشی و اجرایی دانشگاه را بهبود می بخشد.

 تحول نوآورانه فناوری های تحول آفرین در بخش غیردولتی، انتظارات شهروندان را نسبت به توانایی سازمان های دولتی در ارائه خدمات دیجیتالی تغییر داده است. تحول دیجیتال به عنوان پدیده مهمی در تحقیقات سیستم های اطلاعات راهبردی ظهور پیدا کرده است. طی سالهای اخیر پژوهش پیرامون تحول دیجیتال و کاربردهای آن در زمینه های مختلف گسترش یافته و منجر به خلق دانش متنوع و پراکنده ای در این حوزه شده است. ای ن مطالعه با هدف بررسی پژوهش های حوزه تحول دیجیتال در سازمان های دولتی و عمومی، شناسایی پژوهش های کلیدی، شناخت زیرحوزه ه ا و رون د تحقیق اتی آن صورت گرفته است. تحقیق حاضر با استفاده از روش کتاب سنجی، به تحلیل وضعیت تحول دیجیتال در مدیریت دولتی و عمومی پرداخته است. داده های این پژوهش در بازه زمانی 2000 الی 2023 از 479  مقاله پایگاه های وب آف ساینس و اسکوپوس براساس کلمات کلیدی احصاء شده از پژوهش های متعدد این حوزه جمع آوری گردیده و بررسی کتابشناختی و شبکه هم رخدادی کلید واژه ها انجام گرفته است. همچنین با ایجاد شبکه های ارتباطی پوشش ی و متوسط عم ر واژه ها، روند پژوهشی این حوزه مشخص گردید. در نهایت تحقیقات تحول دیجیتال در بخش دولتی و عمومی در 7 خوشه دسته بندی و مقالات هسته این حوزه شناسایی شد. یافت ه ه ای پژوهش حاضر نشان می دهد که در سالهای اخیر، موضوعاتی مانند دولت هوشمند، داده های پیوندی باز، هم آفرینی، کووید19، آمادگی دیجیتال، مشارکت دیجیتال  و خدمات دیجیتال، موض وعات جدیدی هستند که در حوزه تحول دیجیتال بخش دولتی به بحث گذاشته شده اند و در کانون توجه پژوهشگران بوده است.

اهمیت نقش رهبران در ارتقای سلامت کارکنان به اندازه ای است که در سال های اخیر مفهوم «رهبری سلامت محور» وارد مباحث علمی شده است. در این پژوهش به طراحی چارچوب راهبردهای رهبری سلامت محور مبتنی بر نظریه نقاط مرجع استراتژیک در شرکت های دولتی فعال در صنعت برق پرداخته شده و هم راستایی راهبردهای آن براساس نقاط مرجع بررسی شده است. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی-توسعه ای است که در آن از روش های کیفی داده بنیاد و تحلیل محتوای کیفی برای طراحی چارچوب استفاده شد. در تحقیق حاضر، ابتدا در مرحله اول از روش نظریه داده بنیاد به منظور طراحی مدل رهبری سلامت محور برای کشف راهبردها استفاده شد. در این مرحله، علاوه بر شناسایی ابعاد مختلف رهبری سلامت محور در شرکت های دولتی فعال در صنعت برق، راهبردها و متغیرهای مؤثر بر آن و نیز پیامدهای ایجادشده شناسایی شد و مدل جامع و نظام مند براساس ساختار مدل پارادایمی استراوس و کوربین (1998) ارائه شد. در مرحله دوم، با بهره گیری از مدل طراحی شده در مرحله اول و استفاده از رویکرد تحلیل محتوا و مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته به تقلیل داده ها برای رسیدن به چارچوب راهبردها، مبتنی بر نظریه نقاط مرجع استراتژیک پرداخته شد. براساس یافته های پژوهش، راهبردهای رهبری سلامت محور در چهار مقوله شامل اقدامات مدیریت کیفیت زندگی کارکنان، اقدامات شغلی، سبک مدیریت و رهبری و راهبردهای محیطی شناسایی شد. همچنین نتایج نشان داد که اقدامات مدیریت کیفیت زندگی کارکنان با رهبری مبتنی بر روابط داخلی، اقدامات شغلی با رهبری عقلایی، سبک مدیریت و رهبری با رهبری مبتنی بر روابط انسانی، و راهبردهای محیطی با رهبری باز هم راستا است.  

اعتماد در سازمان به سه دسته اعتماد فردی، اعتماد بین فردی و اعتماد سازمانی تقسیم می شود. چون در گذشته کمتر تحقیقی به طور خاص به اعتمادسازمانی پرداخته، هدف پژوهش حاضر، ارائه مدل مفهومی اعتماد سازمانی در سازمان های دولتی خراسان رضوی است. این پژوهش کیفی و بر پایه نظریه داده بنیاد با رویکرد نظام مند می باشد. پس از انجام 17 مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان سازمان های دولتی خراسان رضوی اشباع نظری حاصل شد. تجزیه وتحلیل داده ها مبتنی بر فرآیندهای کدگذاری و با استفاده از نرم افزار MAXQDA انجام شد. برای اطمینان از روایی و جهت بالا بردن اعتبار پژوهش از معیارهای ارائه شده توسط گوبا و لینکلن (۱۹94) و به منظور ارزیابی استحکام پژوهش معیارهای چهارگانه تناسب، مرتبط بودن، کاربردپذیری و قابلیت اصلاح اشتراوس و کوربین (1998) به کار برده شد. بر اساس یافته های پژوهش، اعتماد سازمانی در سازمان های دولتی خراسان رضوی در قالب اتکاپذیری و پیش بینی پذیری بر اساس علل مدیریت اعتمادساز، سازمان اعتمادساز و کارکنان اعتمادساز شکل می گیرد. از طرفی اعتمادسازمانی بر به کارگیری راهبردهایی همچون اخلاق محوری، تعاملات، مقررات و فرآیندهای سازمانی تأثیر می گذارد. پیامدهای این راهبردها عبارتند از بهبود عملکرد در قالب بهبود رفاه روان شناختی کارکنان و بهره وری سازمان؛ و همچنین بهبود رضایت ذی نفعان به شکل رضایت مردم و مشروعیت سازمان. زمینه کاربست مؤثر این راهبردها، محیط درون سازمانی شامل جو و محیط فیزیکی سازمان و محیط برون سازمانی شامل محیط سیاسی، شرایط اقتصادی و فرهنگ ملّی می باشد. در این میان نباید از تأثیر مداخله گرهایی همچون همنوایی سازمانی و مؤلفه های جمعیت شناختی سازمان بر اثربخشی این راهبردها چشم پوشی کرد.

یادگیری سازمانی، اغلب به فرایندهای فراموشی سازمانی وابسته است؛ یعنی سازمان هایی که در خود قصد ایجاد تغییر دارند اغلب باید دانش قدیمی را فراموش کنند که در گذشته، آن ها را محدود کرده است و در این زمینه الگویابی ذهنی کمک کننده خواهد بود. از این رو هدف پژوهش حاضر، برطرف کردن موانع فراموشی دانش ناکارآمد و رویه های قدیمی در سازمان های دولتی است تا بدان طریق سازمان ها بتوانند زمینه را برای القای نوآوری، فرصت های جدید، تجدید روال سازمانی و تصمیم گیری آماده کنند. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی-توسعه ای است و راهبرد آن ذهنیت شناسی (روش شناسی پژوهش کیو) است. برای جمع آوری فضای گفتمان مصاحبه با 6 نفر از مدیران سازمان های دولتی انجام شد و از اسناد و مدارک کتابخانه ای (مبانی نظری) نیز استفاده شد. مشارکت کنندگان در مرتّب سازی کیو، مدیران سازمان های دولتی شهر مشهد بودند که از این میان 30 نفر به روش غیر تصادفی هدفمند انتخاب شده و 20 نفر حاضر به همکاری شدند. یافته های پژوهش هفت نوع الگوی بلوغ سازمانی ضعیف، حافظه سازمانی ضعیف، تمایل به رکود و عدم چابکی سازمان، دلبستگی به گذشته و ظرفیت جذب پایین، ضعف در سرمایه انسانی، مقاومت در برابر یادگیری زدایی و عدم وجود تفکّر خلاق در سازمان را به عنوان عوامل بازدارنده فراموشی سازمانی از دیدگاه مدیران سازمان های دولتی شهر مشهد نشان می دهد. در این راستا، بلوغ سازمانی ضعیف، ذهنیت غالب شناسایی شده است که به دلیل نبود فرهنگ تغییر، تخصص و دانش کارکنان، عدم حمایت های مدیریت ارشد سازمان و عدم ارزیابی عملکردهای درست مانع مهمی در مسیر فراموشی سازمانی است.

هدف پژوهش حاضر، معرفی ویژگی هایی از رهبران اخلاقی است. این پژوهش دارای فلسفه تفسیری، رویکرد کیفی و استراتژی داده بنیاد مبتنی بر رویکرد ظاهرشونده گلیزری می باشد. جامعه مورد مطالعه این پژوهش، سازمان صنایع دفاع جمهوری اسلامی ایران بوده است. در ارتباط با نمونه نیز، با 22 نفر از مدیران ارشد و اخلاقی سازمان که نسبت به مولفه ها و ویژگی های رهبران اخلاقی، آگاهی لازم و کافی داشتند، مصاحبه های عمیقی صورت پذیرفته است. روش نمونه گیری بر اساس نمونه گیری گلوله برفی بوده است. باتوجه به روش جمع آوری داده ها که مصاحبه بوده است، روش تحلیل داده ها از طریق روش تحلیل مبتنی بر روش کدگذاری گلیزری بوده و نتایجِ حاصل از تحلیل مصاحبه ها و کدگذاری در دو مرحله کدگذاری حقیقی و نظری نشان داد که مولفه های رهبری اخلاقی شامل دین مداری، شخصیت اخلاقی، انقلابی بودن و بینش تحلیلی می باشد. هریک از این مولفه ها شامل مقولاتی هستند که در مجموع 4 مولفه، 43 مقوله و 698 مفهوم احصا گردید. در مجموع با توجه به مولفه های رهبری اخلاقی در این پژوهشِ بومی، رهبران اخلاقی این سازمان، دارای ویژگی هایی هستند که مدیران سازمان صنایع دفاع را تشویق می کنند تا برای مقابله با تهدیدات دشمنان، محدودیت های بین المللی و اقتصادی، تعالی سازمانی، نوین سازی و تحول در سازمان، به این شاخص ها دست پیدا کنند تا بتوانند کارکنان سازمان را با انگیزه و تلاش بهتری به سمت اهداف سازمانی سوق دهند.

مقاله حاضر به معرفی و نقد کتاب  تئوری های سازمان: اسطوره ها جی ام شفریتز؛ استیون اوت، ترجمه دکتر علی پارسائیان می پردازد که توسط انتشارات ترمه منتشر شده است. روش تحقیق از نوع نقد کیفی می باشد. این اثر توسط انتشارات ترمه در سال ۱۳۹۶ به چاپ پنجم رسیده و در کل دارای 1054 صفحه است کتاب از بعد صوری اثر، همچنین به لحاظ کیفیت صفحه آرایی وصحافی، در وضعیت مطلوبی قرار دارد با توجه به اینکه مقالات اصلی از اسطوره های مدیریت از قبیل اسمیت، فایول، تیلور، سایمون، فالت و سایر نویسندگان آورده شده است ایده نو و بدیع به حساب می آید و آن را از سایر کتب در مورد تئوری های سازمان متمایز کرده است. در این کتاب ارائه کلیات ابتدای هر فصل به قلم شفریتز و اوت سپس ارایه مقالات مرتبط در هر دیدگاه و ارائه منابع هر مقاله به جمع بندی بهتر مطالب کمک می نماید همچنین به لحاظ محتوایی، منابع علمی مورد استفاده در تدوین کتاب، از سال 1896 تا سال 1990بوده که اگر چه با توجه به نسخه های جدیدتر کتاب به زبان انگلیسی، دو فصل و مجموعه مقالاتی به چاپ جدید افزوده شده است که از این لحاظ ترجمه کتاب نیازمند به روزآوری است.

هدف تحقیق حاضر تبیین عوامل موثر بر طراحی ساختارهای سازمانی سازگار برای ادارات تربیت بدنی دانشگاه های ایران بود. از نظر هدف این پژوهش کاربردی و از منظر متغیرها یک پژوهش آمیخته است که در دو مرحله انجام شد. ابتدا توسط نظریه داده بنیاد و رویکرد گلیزر به شناسایی عوامل مؤثر بر طراحی ساختارهای سازمانی سازگار برای ادارات تربیت بدنی دانشگاه ها پرداخته شد و در مرحله بعدی با روش دیمتل فازی اولویت بندی عوامل انجام شد. خبرگان حوزه مدیریت سازمانی در ورزش، مدیران و معاونان حال یا سابق ادارات تربیت بدنی دانشگاه های دولتی کشور و اساتید مدیریت ورزشی که مطالعاتی در زمینه تحقیق داشتند؛ جامعه اماری تحقیق را تشکیل دادند. روش نمونه گیری به صورت هدفمند بود. در مجموع 16 مصاحبه به صورت سوالات باز و عمیق انجام شد تا داده ها به اشباع نظری رسیدند. در قسمت دیمتل فازی بر اساس نظر 8 نفر از خبرگان تعیین شد. تحلیل ها در محیط نرم افزار اکسل انجام گرفت. یافته ها نشان داد از 11 مقوله اصلی شناسایی شده توسط رویکرد گلیزر، شش مقوله ارکان جهت ساز، ساختار فکری، انعطاف و جامعیت ساختار، منابع مالی و سرمایه ای، حکم رانی مطلوب و زیرساخت فیزیکی به عنوان عوامل تاثیرگذار و پنج مولفه تشکل های دانشجویی، منابع انسانی، عوامل فرهنگی، عوامل تکنولوژیکی و شبکه های ارتباطی به عنوان عوامل اثرپذیر شناسایی شدند. بنظر می رسد ساختار تربیت بدنی فوق برنامه دانشگاه ها بایستی از سوی برنامه ریزان ستادی باز مهندسی شود و در این بازنگری به عوامل تاثیرگذار توجه اساسی شده و آنان را در اولویت قرار دهند.

در کشورهای درحال توسعه، مشاهده می شود که سازمان های عمومی خدمات شهری با نوعی بی تحرکی، ایستایی و عدم انعطاف مواجه هستند که منجر به ناکارآمدی، ضعف در ارائه خدمات، ضعف در یکپارچگی اداره امور شهر و نارضایتی شهروندان شده است. این حالت با عنوان اینرسی سازمانی شناخته می شود. پژوهش حاضر با هدف شناسایی علل و پیامدهای اینرسی سازمانی در سازمان های خدمات شهری مشهد انجام شده است. این پژوهش کیفی و بر پایه نظریه داده بنیاد با رویکرد ظاهر شونده انجام شده است. جامعه موردمطالعه شامل مدیران با سابقه شهرداری، اعضای شورای شهر و همچنین اساتید دانشگاهی می باشند که سابقه تعامل مطلوبی با سازمان های خدمات شهری داشته اند. پس از انجام مصاحبه نیمه ساختار یافته با 21 نفر، اشباع نظرات حاصل شد. داده های حاصله در فرآیند کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان دهنده علل و پیامدهای اینرسی سازمانی شامل علل درون سازمانی، علل زمینه ای، علل در سطح شهری، علل ناشی از جو سیاسی اداره شهر، پیامدهای درون سازمانی، پیامدهای اجتماعی و پیامدهای در سطح شهری می باشند. نتیجه نهایی تحقیق نیز شامل ارائه نظریه ای جوهری از علل و پیامدهای اینرسی سازمانی است. 

امروزه بهبود عملکرد شرکت های کوچک و متوسط می تواند سبب رونق اقتصادی کشورها گردد. بااین حال بیشتر شرکت های کوچک و متوسط بعد از مدتی دچار بحران شده و از بین می روند؛ بنابراین لزوم توجه به عوامل اثرگذار بر عملکرد این شرکت ها مهم و اساسی است. ازجمله عوامل اثرگذار بر عملکرد این شرکت ها فرهنگ شرکتی و گرایش به کار آفرینی است که این اثرگذاری می تواند تحت تأثیر فرهنگ ملّی نیز قرار گیرد. بر این اساس هدف تحقیق حاضر بررسی اثر فرهنگ شرکتی بر عملکرد شرکت های کوچک و متوسط با میانجی گری گرایش به کارآفرینی و تعدیل گری فرهنگ ملی است. داده های تحقیق از طریق پرسشنامه جمع آوری گردیده است. روایی صوری پرسشنامه با استفاده از دیدگاه اساتید مدیریت و تعدادی از مدیران شرکت های کوچک و متوسط موردبررسی قرار گرفته و روایی سازه نیز از طریق تحلیل عاملّی تأییدی موردبررسی قرار گرفته است. ضریب آلفای کرونباخ بزرگ تر از 7/0 برای همه متغیرها پایایی آن را مورد تأیید قرار داد. تحلیل آماری داده ها با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری انجام شد. تجزیه وتحلیل داده های جمع آوری شده از مدیران شرکت های کوچک و متوسط ایران و عراق نشان داد فرهنگ شرکتی بر عملکرد شرکت های کوچک و متوسط ایرانی و عراقی اثر مثبت و معنی دار دارد. همچنین گرایش به کارآفرینی بر عملکرد مدیران شرکت های کوچک و متوسط ایرانی و عراقی اثر مثبت معنی دار دارد. فرهنگ ملی نیز رابطه بین فرهنگ شرکتی و گرایش به کارآفرینی و گرایش به کارآفرینی و عملکرد را تعدیل می کند.

مدیریت تلنگر فرصت های جالب توجه و جدیدی برای بهبود بهره وری کارکنان از طریق تمرکز و بهسازی زمینه سازمانی فراهم می آورد. از مزایای مدیریت تلنگر می توان به این که کارکنان مجبور به ایجاد تغییرات گسترده در عادات کاری خود نیستند و به بودجه عمومی بسیارکمی نیاز دارد، اجباری نیست و همیشه امکان اجتناب از آن وجود دارد، اشاره کرد. فلسفه این پژوهش تفسیری، رویکرد آن کیفی و استراتژی آن داده بنیاد و مبتنی بر رویکرد ظاهر شونده می باشد. جامعه مورد مطالعه پرستاران بیمارستان های شهر کرمان می باشند که 15 نفر تا رسیدن به اشباع نظری با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب گردیدند. ابزار پژوهش، مصاحبه نیمه-ساختاریافته بود. تحلیل داده ها با نرم افزار تحلیل کیفی MAXQDA 2020 انجام گردید. در نهایت مدل نهایی پژوهش با توجه به خانواده شش سی رویکرد گلیزری ارائه شد. مدل مربوطه به علل، عوامل همبسته، عوامل میانجی، اقتضائات و نتایج مقوله محوری پژوهش اشاره دارد. در نهایت این پژوهش با ارائه الگوی مدیریت تلنگر، زمینه لازم را برای فهم و شناخت این مفهوم و بکارگیری درست آن در سازمان های بهداشتی فراهم آورده است.

امروزه سازمانها مرشدیت را به عنوان یکی از روشهای توسعه و آموزش منابع انسانی به منظور حفظ بقا و جایگاه رقابتی خود در نظر دارند. این پژوهش به منظور طراحی مدلی از عوامل موثر بر عملکرد مرشدیت در صنعت برق و آزمون آن صورت گرفته است. بدین منظور، پس از بررسی مطالعات پیشین در این زمینه، عوامل موثر بر عملکرد مرشدیت شناسایی شده و جهت بومیسازی و دستیابی به لیست نهایی، نظرات 19 نفر از مدیران و کارشناسان با سابقهی شرکت برق منطقهای خراسان، به عنوان خبره، با استفاده از روش دلفی احصاء شد. نتایج نشان داد که عوامل موثر بر عملکرد مرشدیت شامل 15 عامل میباشد که در سه دستهی اصلی عوامل مرتبط با مرشد، عوامل مرتبط با مرید و عوامل زمینهای قرار میگیرند. در ادامه، با استفاده از روش دیمتل و نظرات خبرگان مدلی از عوامل موثر بر عملکرد مرشدیت طراحی شده و با توزیع پرسشنامه میان گروهی از کارشناسان شاغل در شرکت برق منطقهای خراسان، مورد آزمون قرار گرفت. نتایج آزمون مدل نشان داد که عوامل مرتبط با مرشد به طور مستقیم بر عوامل زمینهای اثر میگذارد و همچنین عوامل مرتبط با مرشد از طریق عوامل مرتبط با مرید به طور غیرمستقیم بر عوامل زمینهای اثر میگذارد. بنابراین در مدل مذکور، عوامل مرتبط با مرشد متغیر مستقل، عوامل زمینهای متغیر وابسته و عوامل مرتبط با مرید متغیر واسطه هستند.

رفتار مسامحه در کارکنان، یکی از نمونه های مظاهر رفتار انحرافی کاری است که نقش مهمی در کاهش عملکرد مطلوب سازمان و افزایش متغیرهای نامطلوب سازمانی دارد. باتوجه به پیامدهای نامطلوب این رفتار برای فرد، سازمان و جامعه، این پژوهش به دنبال کشف الگوی رفتاری مسامحه کارکنان در پست بانک ایران است. فلسفه پژوهش، تفسیری است، رویکرد آن کیفی و راهبرد مورداستفاده، داده بنیاد مبتنی بر رویکرد ظاهرشونده است. نمونه موردمطالعه، دوازده نفر از مدیران امور شعب در پست بانک ایران هستند که رسیدن به اشباع نظری به صورت نمونه گیری غیرتصادفی هدف مند انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته است. نتایج به دست آمده از تحلیل مصاحبه ها و کدگذاری در دو مرحله کدگذاریِ حقیقی و نظری نشان می دهد که الگوی رفتار مسامحه در کارکنان شامل 173 کد باز است که چهارکد مربوط شرایط میانجی، تعداد پنج کد مربوط به زمینه، تعداد 28 کد مربوط به نتایج، تعداد هفت کد مربوط به اقتضائات، تعداد 11 کد مربوط به عوامل همبسته، 101 کد برای شرایط علی و تعداد 17 کد مقوله محوری را که رفتار مسامحه آمیز است، دربر می گیرد. شناخت این عوامل می تواند زمینه ای را فراهم آورد تا با شناخت دقیق این عوامل، مانع از توسعه و گسترش این رفتارها در سازمان ها شد. باتوجه به اینکه مهارت مدیریت مسامحه کاری، قابل آموزش است، ازاین رو سازمان ها می توانند برنامه هایی برای آموزش مدیریت رفتار مسامحه کاری برای کارکنان و مدیران اجرا کنند و از این راه کارایی و اثربخشی سازمان افزایش یابد.

مقدمه: مرزهای مسیر شغلی در همه ابعاد حرفه پزشکی اثرگذار است و چون عوامل زیادی می توانند انتخاب مسیر شغلی پزشکان را شکل دهند، مفهوم مسیر شغلی، همواره موردتوجه مباحث پزشکی بوده و حتی به عنوان رویکردی در آموزش پزشکی استفاده می شود. بنابراین، پژوهش حاضر باهدف تبیین الگوی مفهومی مرزهای مسیر شغلی پزشکان انجام شد. روش ها: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بود که دارای رویکردی کیفی و از استراتژی نظریه داده بنیاد نظام مند بهره برده است. جامعه پژوهش شامل پزشکان بود که از طریق نمونه گیری غیر تصادفی گلوله برفی انتخاب شده اند. درنهایت 19 نفر در مصاحبه های نیمه ساختاریافته شرکت کردند. تحلیل داده ها در این الگو، شامل سه گام کدگذاری باز، محوری و انتخابی بود که با استفاده از نرم افزار MAXQDA انجام شد. یافته ها: الگوی مفهومی مرزهای مسیر شغلی در حرفه پزشکی شامل مقوله های شرایط علّی (تفاوت های فردی و نهادهای اجتماعی)، پدیده محوری (مرزهای کار- خانواده، مرزهای جغرافیایی، اجتماعی، سازمانی، اخلاقی و قانونی)، راهبردها (درک مرزها، بازنگری در مرزها و عبور مرزی)، شرایط زمینه ای (بسترهای تربیتی و بسترهای فرهنگی)، شرایط مداخله گر (عوامل کلان و عوامل خرد) و پیامدها (آینده مسیر شغلی، برنامه ریزی مجدد مسیر شغلی و تعادل کار – خانواده) بود. نتیجه گیری: توجه به الگوی مفهومی مرزهای مسیر شغلی می تواند در برنامه ریزی، تصمیم گیری، مدیریت و توسعه مسیر شغلی پزشکان تأثیر قابل توجهی داشته باشد. به علاوه، پزشکان شاغل، افراد جویای کار و دانش آموختگان دانشگاهی می توانند نسبت به مرزهای مسیر شغلی خودآگاهی یابند و با علل پیدایش و قوام مرزها و پیامدهای مرزهای مسیر شغلی خود نیز آشنا شوند تا با شناخت کافی در انتخاب مسیر شغلی گام بردارند.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی ویژگی های شخصیتی کارکنان دانشی  موثر بر موفقیت مدیریت دانش در ایران انجام شده است. روش تحقیق بکاررفته از نوع آمیخته و در مرحله کیفی با استفاده از استراتژی پدیدارشناسی به دنبال دستیابی به تجربه های زنده و مستقیم خبرگان حوزه مدیریت دانش بوده است. جامعه آماری مرحله کیفی خبرگان حوزه مدیریت دانش سراسر ایران بودند که دارای سابقه مدیریت یک سازمان و یا پروژه دانشی و تحصیلات مرتبط با این حوزه بودند.  برای جمع آوری داده های کیفی از روش مصاحبه نیمه ساختار یافته با 21 نفر از خبرگان تا حد اشباع و با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی استفاده شد. سپس روش کلایزی برای تحلیل داده های کیفی  بر روی متن های حاصل از مصاحبه ها انجام شد و تعداد 270 کد باز (خام) رفتاری و 11 کد محوری استخراج گردید. ویژگی هایی مانند درون گرائی، وظیفه شناسی، داوری کننده، واقع گرایی و روان رنجوری از مهمترین ویژگی های شخصیتی احصاء شده از کارکنان دانشی هستند که برای موفقیت مدیریت دانشی و پروژه های دانشی باید مورد توجه قرار گیرند. سپس در بخش کمی با استفاده از روش تحلیل اهمیت – عملکرد نتایج به دست آمده در مرحله کیفی در بین مدیران منابع انسانی و مدیران واحدهای تحقیق و توسعه 23 شرکت شهر مشهد که دارای مجوز گواهی و پروانه تحقیق و توسعه بودند مورد بررسی کمی قرار گرفت و مشخص گردید که ویژگی های وظیفه شناسی، کنترل کنندگی، واقع گرایی، سازگاری و تفکری از اهمیت و عملکرد بالایی برخوردارند. بنابراین سازمان ها بایستی کارکنانی را برای تصدی مشاغل دانشی انتخاب نمایند که ویژگی های شخصیتی مذکور را دارا باشند.

مفهوم رفتار خودتوسعه ای و توسعه دواطلبانه ی کارکنان، در ادبیات رفتار سازمانی و مدیریت منابع سازمانی از جایگاه ویژه ای برخوردار است و اندیشمندان و صاحب نظرانِ مدیریت، نظرات متفاوتی در این باره ارائه نموده اند. هدف اصلی پژوهش حاضر، ارائه چارچوب مفهومی رفتار خودتوسعه ای کارکنان بود. این پژوهش با رویکرد کیفی و با استفاده از تحلیل مضمون انجام شد. جامعه مورد مطالعه شامل 425 نفر از کارکنان شرکت گاز خراسان رضوی، شمالی و جنوبی بود و از روش نمونه گیری هدفمند برای نمونه گیری استفاده شد. نمونه مورد مطالعه شامل 21 نفر از کارکنان این شرکت بود که دارای آگاهی تئوریک و تجربه عملی در زمینه رفتار خودتوسعه ای بودند و از مصاحبه نیمه ساختاریافته ی عمیق برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. بر اساس نتایج پژوهش، رفتار خودتوسعه ای در قالب ده مقوله کلیدیِ تعهد سازمانی، خودآگاهی، خود کارآمدی، خود سامانی، توانمندی، خود شکوفایی، انعطاف پذیری، یادگیری خود هدایتی، تاب آوری و خوش بینی دسته بندی گردیدند . پیشایندهای رفتار خودتوسعه ای نیز در سه دسته فردی، سازمانی و فراسازمانی دسته بندی شدند. نتایج رفتار خودتوسعه ای نیز در سه دسته فردی، سازمانی و فراسازمانی شناسایی گردیدند.

زندگی شغلی و خانوادگی، دو جزء لاینفک زندگیِ اکثریت افراد جامعه به شمار می رود. این دو جزء رمز موفقیت افراد در پیشبرد مقاصدشان است. تحقیق حاضر با هدف شناسایی پیامدهای مسئولیت پذیری سازمان نسبت به خانواده در شرکت های عملیاتی پالایش گاز ایران با رویکرد کیفی و براساس استراتژی داده بنیاد مبتنی بر رهیافت نظام مند انجام گرفت. نمونه های پژوهش حاضر به روش نمونه گیری نظری انتخاب شدند و نهایتاً اشباع اطلاعات به کمک مصاحبه های عمیق و نیمه ساختاریافته با 33 نفر از کارکنان این شرکت ها به دست آمد. در پایان ، 180 مفهوم از مصاحبه ها احصاء شد که چهار مقوله اصلی و 11 مقوله فرعی از آن استخراج گردید. در اعتباربخشیِ یافته های تحقیق، از روش چهارمعیاریِ گوبا و لینکلن (1985)، تحت عنوان قابلیت اعتماد استفاده شده است. براساس یافته ها ی تحقیق ، مقوله های سازمانی، فردی، خانوادگی و اجتماعی به عنوان مقوله های پیامدیِ مسئولیت پذیری سازمان نسبت به خانواده شناسایی شدند.

محیط پیچیده و متغیر امروزی، سازمانها را وادار به نوآوری و ایجاد تغییرات میکند. درحالیکه مطالعات تغییر سازمانی نشان میدهند که اغلب، کارکنان در اجرای تغییرات سازمان همکاری نمیکنند و در برابر آن مقاومت میکنند. در نتیجه مقاومت و عدم همکاری کارکنان منجر به عدم موفقیت برنامه تغییر در سازمان خواهد شد. تحقیق حاضر به بررسی تاثیر تعهد عاطفی بر مقاومت در برابر تغییر به واسطه نگرش مثبت نسبت به تغییر و آمادگی برای تغییر میپردازد. استراتژی تحقیق پیمایشی- تحلیلی میباشد. کارکنان بانک ملت شهر مشهد بهعنوان جامعه آماری تحقیق تعیین شدهاند. روش گردآوری دادهها از طریق پرسشنامه بوده است. برای بررسی روایی پرسشنامه از روایی محتوایی و سازه و برای تعیین پایایی آن از آلفای کرونباخ استفاده گردید. دادههای جمعآوری شده با استفاده از مدل معادلات ساختاری و نرمافزار AMOS  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتههای پژوهش تاثیر تعهد عاطفی بر مقاومت در برابر تغییر را تایید میکند. همچنین نتایج بیانگر نقش میانجیگری نگرش مثبت نسبت به تغییر و آمادگی برای تغییر -که جزء موارد مغفول در مطالعات پیشین می باشد- در رابطه بین تعهد عاطفی و مقاومت در برابر تغییر میباشد.